Wybieram zdrowe życie

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI do realizacji w szkole podstawowej i gimnazjum Wybieram zdrowe życie Autorzy: Iwona Dambiec Marlena Kremska- Czech Małgorzata Konsek Elżbieta Plewnia Radlin 2016 r.

2 PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie MENiS z dn r. (Dz. U.Nr. 51, poz. 456 z 2002r.) oraz kolejne zmiany rozporządzenia z r, r. Rozporządzenie MENiS z dn r. (Dz. U., poz.1249) WSTĘP Motto: Dzieci nie będą dopiero, ale już są ludźmi Można przemówić im do rozumu, odpowiedzą nam. Przemówmy do serca, odczytają nas... J. Korczak Dzieci od najwcześniejszych lat zdobywają doświadczenia oraz informacje dotyczące funkcjonowania organizmu oraz troski o zdrowie. Stopniowo kształtują się ich nawyki, postawy i przekonania prozdrowotne oraz sposób, w jaki dbają o zdrowie fizyczne i psychiczne. W konsekwencji budują zdrowy styl życia. W kształtowaniu oraz świadomym wyborze przez dzieci i młodzież zdrowego stylu życia, oprócz oddziaływań rodziny, będzie pomocny Szkolny program profilaktyki. Pomoże on w zrozumieniu wartości zdrowia oraz nauczy troski o siebie i drugiego człowieka. Utrwali szereg wartości ogólnoludzkich, co pomoże zmniejszyć ryzyko sięgania w przyszłości ryzyko sięgania po środki zmieniające świadomość. Szkolny program profilaktyki został opracowany dla potrzeb szkoły. Uwzględniono w nim potrzeby uczniów, rodziców, spostrzeżenia nauczycieli i wychowawców. Wzięto pod uwagę bazę szkoły, jej mocne strony oraz kwalifikacje pracowników. Program przeznaczony jest do realizacji w roku szkolnym 2015/16 podczas zajęć dydaktycznych, wychowawczych, a ponadto w formie osobnych zajęć warsztatowych, spektakli, spotkań ze specjalistami (prelekcji, debat) oraz konkursów. Program profilaktyki jest realizowany przez wszystkich pracowników szkoły w sposób uniwersalny, tzn. ważne jest, aby uwzględnić specyfikę klasy oraz bieżące potrzeby uczniów. W związku ze zmieniającymi się potrzebami społeczeństwa oraz dynamicznym rozwojem młodego pokolenia program zostanie poddany ewaluacji oraz modyfikacji w kolejnym roku szkolnym. Szkolny program profilaktyki został opracowany w oparciu o szereg badań ankietowych, wywiadów, obserwacji oraz analiz statystyk szkolnych. Badaniami objęto: - uczniów, rodziców, nauczycieli klas 1-3 szkoły podstawowej, - wszystkich uczniów klas 4-6 szkoły podstawowej, - wybrane losowo klasy gimnazjum (ankiety wśród uczniów i rodziców), - badania ankietowe wśród wszystkich nauczycieli pracujących w zespole szkół. Szkolny program profilaktyki został opracowany przez pracowników szkoły specjalistów z dziedziny psychologii, pedagogiki, logopedii, historii i edukacji wczesnoszkolnej. W zakresie profilaktyki pierwszorzędowej obejmuje: Promowanie zdrowego stylu życia i zdrowego odżywiania,

3 Informowanie o skutkach zachowań ryzykownych, Wspieranie rozwoju umiejętności zaspokajania potrzeb własnych, Nawiązywanie prawidłowych relacji z rówieśnikami i dorosłymi, Zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i rozwiązywania konfliktów. W zakresie profilaktyki drugorzędowej obejmuje: Działania umożliwiające wczesną identyfikację osób z grupy podwyższonego ryzyka, Współpracę ze specjalistami, Zajęcia socjoterapeutyczne, Poradnictwo rodzinne. CEL GŁÓWNY: Zwiększenie skuteczności działań wychowawczych, edukacyjnych, informacyjnych i profilaktycznych wśród uczniów, ich rodziców (opiekunów) oraz nauczycieli i pracowników szkoły na rzecz bezpieczeństwa i tworzenia przyjaznego środowiska w szkole. CELE SZCZEGÓŁOWE: LP. Cel szczegółowy Zadania Spodziewane efekty 1. Kreowanie zdrowego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkoły Tworzenie przyjaznego klimatu w szkole. Budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych. Wzrost poczucia bezpieczeństwa ucznia. Niższy poziom stresu ucznia. Budowanie życzliwych relacji z rodzicami (opiekunami) ucznia. Integrowanie środowiska szkoły, uczniów z niepełnosprawnością, przewlekle chorych, odmiennych kulturowo, z innymi problemami. Doskonalenie kompetencji społecznych uczniów poprzez różnorodne formy aktywności (sportową, artystyczną, naukową, charytatywną i inne). Prowadzenie edukacji dla bezpieczeństwa. Zacieśnianie więzi z grupą i ze szkołą. Przeżywanie pozytywnych emocji przez ucznia. Wrażliwość na drugiego człowieka. Troska o zdrowie. Osiąganie pozytywnych wyników w nauce i zachowaniu. Zdobywanie wiedzy i umiejętności z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Doskonalenie kompetencji wychowawczych nauczycieli i

4 2. Zapobieganie problemom i sytuacjom problemowym dzieci i młodzieży rodziców. Polecane materiały do pobrania na stronie pt. Scenariusze zajęć z zakresu kształtowania umiejętności psychospołecznych uczniów w praktyce szkolnej. Zwiększenie roli rodziców w szkole w edukacji i wychowaniu dzieci. Działania z zakresu profilaktyki agresji i przemocy, w tym cyberprzemocy. Polecane materiały do pobrania na stronie pt. Zapobieganie agresji w szkole. Metody organizacji codziennej pracy wychowawczej, Zagrożenie w Internecie. Zapobieganiereagowanie-cyberprzemoc cz.i, II. Działania z zakresu profilaktyki od substancji psychotropowych, psychoaktywnych i innych substancji odurzających. Działania z zakresu profilaktyki uzależnień od gier komputerowych, Internetu, innych. Kształtowanie umiejętności uczniów w zakresie prawidłowego funkcjonowania w środowisku cyfrowym, w szczególności tzw. nowych mediów. Rozwiązywanie kryzysów rozwojowych i życiowych uczniów m.in. związanych z wyjazdami rodziców za granicę w celach zarobkowych, a także przemocy w rodzinie. Polecane do pobrania materiały na stronie pt. Dzieci i młodzież w kryzysie. Rozwijanie umiejętności psychologicznych, społecznych wśród uczniów (samokontrola, wyrażanie emocji, radzenie sobie ze stresem) Zwiększenie świadomości zagrożeń wynikających z uzależnienia od alkoholu, papierosów, narkotyków, komputera i innych. Zwiększenie umiejętności radzenia sobie z problemami. Zwiększenie aktywności w poszukiwaniu skutecznych form pomocy. Poprawa kondycji fizycznej i psychicznej, lepsze samopoczucie ucznia. Wzrost bezpieczeństwa w szkole.

5 3. Promowanie zdrowego stylu życia 4. Mobilizowanie uczniów do systematycznego uczęszczania na zajęcia lekcyjne. Zdobywanie przez uczniów niezbędnych informacji dotyczących zdrowia fizycznego i psychicznego. Podejmowanie działań prozdrowotnych. Realizowanie całościowej polityki w zakresie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej. Tworzenie warunków do prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego uczniów. Bieżące monitorowanie frekwencji uczniów. Poznawanie czynników wpływających na niską frekwencję uczniów. Stosowanie w szkole jednolitych procedur usprawiedliwiania nieobecności, zwolnień. Zapoznanie uczniów oraz rodziców (opiekunów) z zasadami usprawiedliwiania nieobecności i zwolnień oraz konsekwencji wynikających z nieprzestrzegania zasad. Nagradzanie ucznia za 100% frekwencję w danym półroczu (pochwała z zachowania, książka) Poprawa stanu świadomości na temat wartości zdrowia. Poprawa kondycji, wyników w sporcie i w nauce. Poprawa frekwencji. Podwyższenie wyników w nauce. Zacieśnianie więzi z grupą, pełniejszy udział w życiu szkoły. DZIAŁANIA SKIEROWANE DO RODZICÓW/OPIEKUNÓW UCZNIÓW (realizowane cały rok szkolny 20015/16) Lp. Działania Formy realizacji Termin, osoby odpowiedzialne 1. Poszerzenie wiedzy na temat uzależnień od substancji Poradnictwo i informowanie rodziców Dostępne cały rok szkolny.

6 psychoaktywnych oraz usprawnienie umiejętności rozpoznawania przejawów zachowań ryzykownych wśród młodzieży, dostarczenie rodzicom aktualnej wiedzy dotyczącej pomocy specjalistycznej, zwłaszcza w zakresie przeciwdziałania używaniu środków i substancji psychoaktywnych. 2. Uświadomienie zagrożeń związanych z dorastaniem oraz podnoszenie poziomu wiedzy na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego w okresie adolescencji. 3. Uświadomienie konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz procedur postępowania obowiązujących w sytuacji zagrożenia uzależnieniami. (opiekunów) o specjalistycznych formach pomocy (gazetka na korytarzu szkolnym, strona internetowa szkoły, indywidualne poradnictwo). Ulotki i foldery. Pogadanki i zajęcia warsztatowe. Indywidualna psychoedukacja rodziców (opiekunów) prowadzona przez pedagoga, psychologa lub pracownika PPP. Zapoznanie rodziców z obowiązującymi w szkole procedurami oraz konsekwencjami prawnymi. Zamieszczenie procedur na stronie internetowej (załącznik do Szkolnego programu profilaktyki ). Wychowawca, specjalista, odpowiednio do potrzeb klasy, wrzesień 2015 dopalacze. Na bieżąco, według potrzeb. Poinformowanie przez wychowawców na początku roku szkolnego, korzystanie na bieżąco, według potrzeb. DZIŁANIA PROFILAKTYCZNE SKIEROWANE DO UCZNIÓW (realizowane przez cały rok szkolny 2015/16) Lp. Działania Formy realizacji Termin, osoby odpowiedzialne 1. Kształtowanie umiejętności uczniów pozwalających prawidłowo funkcjonować w środowisku cyfrowym. Instruktaż dotyczący bezpiecznego korzystania z sieci przeprowadzony przez nauczycieli początek roku szkolnego, nauczyciele informatyki.

7 informatyki. 2. Przeciwdziałanie mowie nienawiści w sieci internetowej oraz rzeczywistym kontakcie z drugą osobą. 3. Propagowanie postawy otwartości na drugiego człowieka (działania na rzecz społeczności lokalnej) Warsztaty dotyczące zagrożenia cyberprzemocą. Pogadanki z wychowawcą o cyberprzemocy, informowanie o sposobach pomocy. Godziny wychowawcze poświęcone problematyce praw człowieka, przeciwdziałanie dyskryminacji. Opracowanie gazetki klasowej i gazetki pedagoga szkolnego na temat praw dziecka. Wzmacnianie zachowań tolerancyjnych na co dzień oraz organizacja Tygodnia tolerancji, Mikołaja integracyjnego. Udział w akcji Sprzątanie świata. Udział w akademiach miejskich z okazji Święta Odzyskania Niepodległości, Święta Konstytucji 3-go Maja. Udział w kwestowaniu 1- go listopada (fundacja Wspólnota dobrej woli. Udział i organizacja WOŚP w mieście. Udział w projekcie Mali uczniowie idą do szkoły. specjaliści wychowawcy, według potrzeb wychowawcy klas, w ciągu roku. wychowawcy, pedagog szkolny wychowawcy klas, nauczyciele wspomagający, grudzień 2015, luty2016r. wychowawcy klas, Samorząd Uczniowski, terminy według kalendarza imprez i organizowanych akcji

8 4. Pobudzanie aktywnego podejścia do działań profilaktycznych (wspieranie projektów, aktywności uczniów w działaniach profilaktycznych). 5. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa w szkole. Zbiórki żywności, pomocy szkolnych, współpraca ze schroniskiem dla zwierząt, zbiórki surowców wtórnych. Udzielanie pomocy koleżeńskiej w nauce. Rozmowy wychowawcy, pedagoga szkolnego z uczniami w celu określenia ich bieżących potrzeb w zakresie profilaktyki. Przygotowanie przez uczniów gazetek tematycznych, prezentacji promujących zdrowie, aktywność fizyczną. Udział uczniów w warsztatach, spektaklach profilaktycznych. Stosowanie procedur obowiązujących w szkole. Przestrzeganie i przypominanie uczniom przepisów BHP. Współpraca z Komendą Policji, strażą miejską (spotkania z dziećmi i młodzieżą na temat bezpieczeństwa). Wychowawcy, pedagog, psycholog, działania w ciągu roku szkolnego. Nauczyciele, wychowawcy, wszyscy pracownicy szkoły. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE SKIEROWANE DO NAUCZYCIELI (realizowane przez cały rok szkolny 2015/16) LP. Działania Formy realizacji Termin, osoby odpowiedzialne 1. Usprawnianie umiejętności dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych Spotkanie informacyjne podczas posiedzeń zespołów nauczyciele wspomagający, pedagog szkolny,

9 możliwości psychofizycznych oraz potrzeb rozwojowych uczniów posiadających orzeczenia lub opinię PPP w celu przeciwdziałania niepowodzeniom szkolnym. 2. Poszerzenie wiedzy na temat używania substancji i środków psychoaktywnych oraz usprawnienie umiejętności rozpoznawania przejawów zachowań ryzykownych wśród uczniów. 3. Doskonalenie umiejętności zawodowych nauczycieli w zakresie szkolnej interwencji profilaktycznej w sytuacjach używania substancji psychoaktywnych oraz podejmowania przez uczniów zachowań ryzykownych. wychowawczych. Poradnictwo indywidualne. Przeprowadzenie szkolenia dla nauczycieli przez pracownika Centrum Doradztwa i Kształcenia Kadr w Rybniku. Udział pedagoga szkolnego w szkoleniu pt. Narkotykowe dylematy i dopalacze. Znajomość obowiązujących procedur przypomnienie podczas narady RP. Udział pedagoga szkolnego w szkoleniu na temat procedury Niebieskiej Karty. Udział pedagoga szkolnego w posiedzeniach w ramach procedury Niebieskiej Karty. Udział w szkoleniu Modyfikacja programu wychowawczego i programu profilaktyki. początek roku szkolnego oraz na bieżąco listopad 2015r. październik 2015r. wicedyrektor ds. wychowawczych, pedagog szkolny, p.m.konsek październik 2015r. na bieżąco p. M. Czech p. M. Konsek luty 2016r. EWALUACJA Pod koniec roku szkolnego program zostanie poddany wnikliwej weryfikacji z zastosowaniem badań pomiarowych oraz analiz statystyk szkolnych. PROCEDURY POSTĘPOWANIA W SZKOLE