PROGRAM PROFILAKTYCZNY Gimnazjum im. Ks. Kard. Stefana Wyszyńskiego w Siedlikowie
WSTĘP PROFILAKTYKA to: wszelka działalność zapobiegająca zjawiskom szkodliwym: chorobom, wypadkom, przestępczości itp., jeden z podstawowych kierunków działania współczesnej medycyny polegających na usuwaniu przyczyn różnych chorób. Słownik Wyrazów Obcych Środowisko, w którym dorasta młody człowiek jest coraz bardziej zróżnicowane pod względem moralnym, kulturowym i społeczno ekonomicznym. Sprzyja to uleganiu przez młodzież różnym kulturom, wchodzeniu w subkultury, ujawnianiu zachowań agresywnych, jak i sięganiu po środki uzależniające. Najlepszą formą przeciwdziałania zachowaniom agresywnym i uzależnieniom od środków psychoaktywnych jest oddziaływanie na środowisko szkolne oraz rodzinę. Konieczne jest wychowanie prozdrowotne oraz propagowanie wśród młodzieży modelu zdrowego stylu życia, spędzania wolnego czasu bez alkoholu, papierosów i narkotyków. Profilaktyka rozumiana jako zapobieganie występowaniu niepożądanych procesów i zjawisk, określanych jako przejawy patologii życia społecznego, jako system działań wzmacniających lub podtrzymujących różne, pozytywne społecznie postawy uczniów w toku wychowania, realizowana jest podczas działalności edukacyjnej szkoły, tj. w ramach godzin wychowawczych i w postaci różnych odrębnych zajęć profilaktycznowychowawczych. I. PODSTAWA PRAWNA Program profilaktyki kieruje się celami i zadaniami zawartymi w: Statucie Szkoły Rozporządzeniu MEN z dnia 31.01.2001 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół,
Rozporządzeniu MEN z dnia 15.01.2001 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 13 z dnia 23 lutego 2001., poz. 110), Konstytucji RP, Ustawie z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. nr 75, poz. 468), Ustawie z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. nr 35, poz. 230 z p.zm.), nowelizacji z dnia 12 września 1996r. (Dz. U. nr 127, poz. 593), Ustawie z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami z 21 stycznia, 18 lutego 2000r. i 23 sierpnia 2001r., Ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. nr 111, poz. 535), z późniejszymi zmianami opublikowanymi w Dz. U. nr 113, poz. 732, Ustawie z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. nr 10, poz. 55, z 1997r. nr 88 poz. 554 i nr 121, poz. 770 oraz z 1999r. nr 96, poz. 1107), Programie polityki prorodzinnej państwa z dnia 17 listopada 1998r. przygotowany przez Międzyresortowy Zespół do Spraw Opracowania Polityki Prorodzinnej Państwa. II. ADRESACI PROGRAMU - uczniowie - rodzice - nauczyciele III. CEL GŁÓWNY Planowanie i wdrażanie oddziaływań profilaktycznych na ucznia, jego środowisko w celu przygotowania uczniów do zdrowego stylu życia i zminimalizowania negatywnych wpływów środowiska oraz własnych ograniczeń. IV. CELE SZCZEGÓŁOWE Eliminowanie agresywnych zachowań uczniów i stosowanej przez nich przemocy. Wdrażanie uczniów do przestrzegania norm zachowań dotyczących kultury osobistej. Nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych. Ćwiczenie umiejętności radzenia sobie z własnym stresem.
Nauka umiejętności radzenia sobie z sytuacjami problemowymi i rozwiązywania konfliktów. Informowanie o szkodliwości używek oraz ukazywanie zagrożeń jakie niosą ze sobą uzależnienia /nikotynizm, alkoholizm, narkomania/. Pogłębienie wiedzy w zakresie zagrożeń /przemoc, agresja, grupy destrukcyjne, media-manipulacje/. Propagowanie zdrowego stylu życia i wartościowych rozrywek. Zwiększenie aktywności rodziców we współpracy ze szkołą. V. METODY PRACY rozmowy pogadanki dyskusje prelekcje dzielenie się doświadczeniami pokazy konkursy filmy warsztaty ankiety metody aktywizujące gazetki, plakaty, drama VI. FORMY PRACY zbiorowa grupowa indywidualna VII. PLANOWANE EFEKTY 1. Umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z agresją i przemocą oraz z uzależnieniami. 2. Nabycie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo. 3. Nabycie wiedzy o szkodliwości alkoholu i innych środków psychoaktywnych. 4. Propagowanie zdrowego stylu życia. 5. Nauczenie się pozytywnych zachowań oraz właściwego postrzegania i rozumienia ludzi.
6. Zdobycie umiejętności dokonywania wartościowych i sensownych wyborów w życiu. 7. Nawiązanie ścisłej współpracy z rodzicami uczniów. VIII. EWALUACJA 1. Ankiety. 2. Obserwacje 3. Rozmowy nauczycieli z uczniami i rodzicami (pozyskanie informacji zwrotnej). 4. Wskaźniki ilościowe (aktywność uczniów na kołach zainteresowań, imprezach klasowych i szkolnych, programy, konkursy, itp.). 5. Wskaźniki jakościowe (zaangażowanie uczniów w działalność szkoły). IX. PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Działania skierowane do uczniów wszystkich klas: ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami - Zapoznanie uczniów na lekcjach wychowawczych ze Statutem szkoły, Programem wychowawczym, Propagowanie zdrowego stylu życia Programem Profilaktyki - Promowanie sportów - Koła zainteresowań, Nauczyciele WF, biologii i inni Przeciwdziałanie agresji i przemocy - Realizacja programów zdrowotnych - Zajęcia pozalekcyjne (wycieczki, itp.) - Przestrzeganie obowiązujących procedur postępowania w sytuacjach trudnych Pielęgniarka szkolna Wszyscy nauczyciele
- Bezwzględne reagowanie na wszelkie przejawy ryzykownego zachowania Poszanowanie i tolerancja - Lekcje wychowawcze dla odmienności kultur zachowań i różnic między - Pogadanki ludźmi - Filmy edukacyjne Współpraca z rodzicami Pomoc uczniom mającym trudności w nauce i zachowaniu Współdziałanie wszystkich pracowników szkoły i rodziców w zakresie wychowania, profilaktyki i interwencji - Zapoznanie z programem profilaktycznym - Iinformowanie o dostępnych formach pomocy - Wymiana informacji - Wspólne organizowanie imprez szkolnych - Pedagogizacja rodziców - Organizowanie spotkań rodziców z różnymi specjalistami - Rozmowy indywidualne z uczniami - Rozmowy indywidualne z rodzicami - Wspieranie rodziców w nawiązaniu kontaktu z poradniami specjalistycznymi - Współpraca z kuratorami sądowymi - Indywidualne konsultacje - Wymiana informacji - Spotkania z Radą Rodziców Specjaliści Dyrektor szkoły 2. Działania skierowane do uczniów klas pierwszych gimnazjum:
ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI Zintegrowanie zespołu klasowego - Kontrakty klasowe - Lekcje wychowawcze poświęcone lepszemu poznaniu się uczniów Budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich, zapobieganie agresji Kształtowanie umiejętności pracy w grupie - Mobilizowanie uczniów do aktywnego udziału w życiu klasy i szkoły - Zajęcia integracyjne - Imprezy klasowe (wycieczki itp.) - Zajęcia kształtujące umiejętności interpersonalne, pokojowego rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie ze stresem i emocjami, itp. - Zajęcia z zakresu komunikacji werbalnej i niewerbalnej - Budowanie zaufania do innych - Poszanowanie odmienności - Popularyzowanie i wspieranie pomocy koleżeńskiej Kształtowanie i wzmacnianie poczucia własnej wartości, budowanie postaw empatii i zaufania - Angażowanie uczniów w przygotowywania imprez klasowych i szkolnych - Organizowanie imprez klasowych w celu bliższego poznania się (wycieczki, dyskoteki, Andrzejki, Mikołajki, Wigilia) - Kształtowanie u uczniów kultury osobistej
3. Działania skierowane do uczniów klas drugich gimnazjum: ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI Kształtowanie pozytywnych postaw wobec środków uzależniających - Uczenie zachowań asertywnych - Realizacja na lekcjach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru itp. - Filmy edukacyjno-profilaktyczne Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie - Akcje profilaktyczne - Konkursy - Realizacja na lekcjach wychowawczych tematów dotyczących poznawania swoich mocnych stron, zainteresowań itp. - Organizowanie kół zainteresowań umożliwiających uczniom rozwijanie talentów umiejętności, uzdolnień - Stosowanie systemu nagród i pochwał w klasie Wszyscy nauczyciele Uświadamianie młodzieży zagrożeń związanych z uzależnieniami - Promowanie sukcesów młodzieży (artystycznych, naukowych, sportowych) - Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej - Organizacja i udział uczniów w konkursach dotyczących uzależnień - Przygotowywanie gazetek tematycznych przeciwdziałających uzależnieniom - Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach Wszyscy nauczyciele - Akcje profilaktyczne - Programy zdrowotne
4. Działania skierowane do uczniów klas trzecich gimnazjum: ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych, za podejmowanie decyzje i zachowania - Lekcje wychowawcze poruszające tematykę właściwych wyborów - Działalność w organizacjach szkolnych Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku poszanowania go Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień - Lekcje wychowawcze dotyczące obowiązków ucznia, odpowiedzialności za ich lekceważenie - Zapoznanie uczniów z prawnymi i moralnymi skutkami przemocy - Spotkania z policją, kuratorami - Lekcje wychowawcze na temat społecznych i zdrowotnych skutków uzależnień - Zwalczanie mitów na temat uzależnień Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej - Filmy o uzależnieniach i dyskusje na lekcjach wychowawczych - Warsztaty zawodoznawcze - Udział w Dniach Otwartych Szkół - Udział w Targach Edukacyjnych - Udostępnianie aktualnych informacji o szkolnictwie ponadgimnazjalnym (gazetki informacyjne, informatory, - Indywidualne spotkania z pedagogiem szkolnym