SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSKIEGO W GDYNI PROGRAM PROFILAKTYKI Opracowały: mgr Aneta Barżykowska mgr Julita Frączyk mgr Mariola Gruchała mgr Alicja Kalinowska mgr Monika Redzimska mgr Edyta Żuk ROK SZKOLNY 2015/2016
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSIEGO W GDYNI Program Profilaktyki jest spójny z Programem Wychowawczym Szkoły Podstawowej nr 13 w Gdyni. Ma na celu wszechstronny rozwój ucznia, obejmuje swoim działaniem wszystkich uczniów szkoły. Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009r. Nr4, poz.17). 2. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2010r.Nr 228, poz.1488). 3. Rozporządzenie MEN z dnia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010r. Nr 228, poz. 1487). 4. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz.226). 5. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. z 2010r. Nr 7, poz.1490). 6. Rozporządzenia MEN z dnia 10 stycznia 2008r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. z 2008r. Nr 7, poz.38 ze zm.). 7. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z dnia2004r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.). 8. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r.- Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 Nr 89, poz. 555 ze zm.)- art.304. 9. Ustawa z dnia 17listopada 1964r.- Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 Nr 43,poz.296 ze zm.)-zrt.572. 10 Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r.(Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz. 1231 ze zm.). 11.Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005r.(Dz. U. z 2005r. Nr 179, poz. 1485 ze zm.). 12.Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982r. (Dz. U. z 2002r. Nr 11, POZ. 109 ze zm.). 13 Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995r. (Dz. U. z 1996 Nr 10, poz. 55 ze zm.). 2
14.Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. (Dz. U. z 1994r. Nr 111, poz. 535 ze zm.). 15.Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005r. (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz. 1493 ze zm.). 16.Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r. 17.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r.(Dz. U. z 1997 Nr 78, poz.483 ze zm.)-art.72. 18.Statut Szkoły. 19. Program Wychowawczy. 3
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSKIEGO W GDYNI Wstęp Profilaktyka szkolna to działania mające na celu zapobieganie niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się uczniów. Obejmuje eliminowanie czynników zachowań ryzykownych oraz wzmacnianie działań chroniących przed niepożądanymi zjawiskami. Ma szczególne znaczenie wśród młodych ludzi, u których rozwija się ustalenie hierarchii wartości, kształtują się relacje z innymi ludźmi, buduje się poczucie pewności siebie. Program będzie wspomagał wychowawczą rolę rodziny, prawidłowy rozwój uczniów oraz wskazywał działania interwencyjnych jakie zostaną podjęte w sytuacjach zdiagnozowanych zagrożeń. W zakresie profilaktyki pierwszorzędowej program obejmuje: promowanie zdrowego stylu życia i zdrowego odżywiania; zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i rozwiązywanie konfliktów; nawiązywanie prawidłowych relacji z rówieśnikami i dorosłymi; informowanie o skutkach zachowań ryzykownych. W zakresie profilaktyki drugorzędowej program obejmuje: działania umożliwiające wczesną identyfikację osób z grupy podwyższonego ryzyka; współpraca ze specjalistami. 4
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSKIEGO W GDYNI Cel główny: Kształtowanie osobowości ucznia, który ma poczucie własnej wartości i poczucie bezpieczeństwa, jest odpowiedzialny za swoje zdrowie i jest świadomy zagrożeń jakie może napotkać we współczesnym świecie. Cele szczegółowe: 1. Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych w zakresie rodzic dziecko - nauczyciel. 2. Kompetentne i szybkie reagowanie na pojawiające się w szkole sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu. 3. Kształtowanie w uczniach umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych. 4. Promowanie zdrowego stylu życia i odżywiania. 5. Kształtowanie postaw akceptowanych społecznie. 6. Stworzenie w szkole poczucia bezpieczeństwa. 7. Uświadomienie zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z mediów. 8. Tworzenie pozytywnych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji i mobbingowi. 9. Kształtowanie u uczniów odpowiednich postaw wobec ludzi słabszych, młodszych, ludzi starszych, chorych, niepełnosprawnych. 10. Pomaganie uczniom w budowaniu właściwej hierarchii wartości. 11. Aktywna współpraca ze środowiskiem dziecka w zakresie profilaktyki. Program profilaktyki uwzględnia następujące działania: informacyjne, edukacyjne, integracyjne, interwencyjne. 5
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSKIEGO W GDYNI Ewaluacja Ewaluacji dokonuje się dwa razy w roku szkolnym. Sformułowane wnioski służą do przeprowadzenia zmian i korekt w programie. Oczekiwane efekty: 1.Uczeń uzyskuje wsparcie psychologiczno-pedagogiczne. 2. Uczeń utożsamia się ze środowiskiem szkolnym i odczuwa korzyści płynące z prowadzenia zdrowego stylu życia. 3.Uczeń zna zagrożenia współczesnego świata. 4. Uczeń systematycznie uczęszcza na zajęcia szkolne. 5. Uczeń potrafi konstruktywnie radzić sobie z trudnymi emocjami. 6.Uczeń aktywnie spędza wolny czas. 6
Szczegółowe treści programu profilaktyki Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Termin realizacji 1.Zapoznanie się z sytuacją rodzinną ucznia i środowiskiem społecznym, w którym uczeń przebywa Analiza dokumentów uczniów. Sporządzenie szkolnego wykazu uczniów wymagających pomocy wychowawczej, edukacyjnej i materialnej. Wywiady z uczniami, rodzicami, wywiady środowiskowe w celu bieżącego monitoringu sytuacji uczniów. Nauczyciele, pedagog i psycholog szkolny cały rok Współpraca z instytucjami udzielającymi specjalistycznej pomocy: -poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, -ośrodkami pomocy społecznej, -poradniami zdrowia psychicznego, -fundacjami -stowarzyszeniami Współpraca z policją, strażą miejską, sądem rodzinnym. 2.Stworzenie systemu pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami, Opracowanie programów wspierających uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i wychowawczymi: - IPET- indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, Nauczyciele, pedagog szkolny, psycholog szkolny wrzesień 7
mającymi problemy edukacyjne i wychowawcze - Programów rewalidacji indywidualnej i grupowej. Zaplanowanie i realizacja działań wspierających uczniów: -zajęcia rewalidacyjne, -wyrównywanie szans edukacyjnych, -konsultacje nauczycieli. Pedagog szkolny cały rok Udzielanie rodzicom pomocy w zakresie wskazywania instytucji służących specjalistyczną pomocą. Psycholog szkolny cały rok Program Czytamy razem kl. 1-6. Organizowanie spotkań indywidualnych z rodzicami przez wychowawców i specjalistów: pedagog, psycholog, logopeda. 3.Kształtowanie postaw prospołecznych Włączanie uczniów w akcje dotyczące pomocy innym: Góra grosza, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Rodzina rodzinie, Podaruj co możesz, Ciapkowo i inne. Nauczyciele, pedagog i psycholog szkolny cały rok Prowadzenie warsztatów tematycznych Pogadanki z wychowawcami 4.Indywidualizowanie procesu edukacyjnego Organizowanie zajęć poza lekcyjnych zgodnie z potrzebami uczniów. Propagowanie czytelnictwa wśród uczniów: Czytamy razem, Książki naszych marzeń Nauczyciele wrzesień, w miarę potrzeb Systematyczne motywowanie uczniów do nauki 8
Rozwijanie na zajęciach szkolnych zainteresowań i pasji. Przygotowanie uczniów do konkursów przedmiotowych, tematycznych, artystycznych i sportowych. Realizacja programów:,, Czytamy razem,,,radosna szkoła. Organizacja zajęć wspierających ucznia zdolnego. Indywidualizacja procesu edukacyjnego oraz systemu oceniania wobec uczniów tego wymagających. Uwzględnienie zaleceń poradni pedagogiczno-psychologicznej zawartych w opiniach i orzeczeniach. Pozytywne motywowanie, zauważanie nawet najmniejszych sukcesów uczniów. 5. Zapewnienie bezpieczeństwa w szkole zgodnie z obowiązującymi przepisami Podnoszenie standardów związanych z bezpieczeństwem w szkole: - dyżury nauczycieli, wsparcie uczniów z SU - zapoznanie uczniów z obowiązującą w szkole dokumentacją: statutem; wewnątrzszkolnym systemem oceniania; regulaminem szkoły; procedurami określającymi sytuacje zagrożenia w szkole; zasadami postępowania w sytuacjach kryzysowych; systemem kar i nagród regulaminami szkoły, w tym regulaminami pracowni, sal gimnastycznych, pracowni komputerowej, wycieczek, procedurami postępowania w sytuacjach zagrożenia, zasadami bezpiecznego poruszania się na ulicy, bezpiecznego Nauczyciele, obsługa szkolna cały rok, w miarę potrzeb 9
zachowania się w wodzie. -pogadanki z wychowawcami, wspólne rozwiązywanie sytuacji konfliktowych Uczenie odpowiedzialności za własne działania Zorganizowanie spotkań i prelekcji z przedstawicielami Policji, Straży Miejskiej i Straży Pożarnej. Realizowanie programów tj.,,policyjna foczka uczy zasad bezpieczeństwa,,,ratujemy i uczymy ratować (kl. 2 3),,,Bezpieczne życie (kl. 2),,,Bezpieczna jazda- karta rowerowa- moje pierwsze prawo jazdy (kl. 4). Nauczyciele 6. Przeciwdziałanie przemocy i zachowaniom agresywnym, stwarzanie możliwości budowania właściwych relacji rówieśniczych Realizowanie zajęć i/lub cyklu spotkań z pedagogiem, psychologiem, wychowawcą dla klas 1-6 dotyczących: -sposobów rozwiązywania konfliktów, -asertywności, -budowania poczucia własnej wartości, -poznawania konstruktywnych metod radzenia sobie z uczuciem złości, nienawiści, zazdrości, żalu -tolerancji wobec inności, otwartości na drugiego człowieka -niekorzystnych skutków nadużywania lub niewłaściwego używania multimedialnych środków przekazu w tym portali społecznościowych. Wychowawcy, pedagog i psycholog szkolny cały rok Organizowanie imprez służących integracji środowiska szkolnego: -wycieczki, zielone szkoły, festyny, zabawy szkolne. Wychowawcy w miarę potrzeb Natychmiastowe i zgodne z procedurami szkolnymi reagowanie na wszelkie formy i przejawy agresji. 10
Realizowanie programu:,,jak żyć w przyjaźni (kl. 2) Prowadzenie zajęć z dogoterapii (dzieci o potrzebie kształcenia specjalnego). Nauczyciele klas drugich Julita Frączyk 7.Dbałość o systematyczne uczestnictwo uczniów w zajęciach edukacyjnych Kontrolowanie przez wszystkich nauczycieli obecności uczniów na zajęciach lekcyjnych. Stosowanie konsekwencji wobec uczniów opuszczających zajęcia szkolne. nauczyciele Wychowawcy klas cały rok szkolny Punktualne rozpoczynanie i kończenie zajęć szkolnych. Ścisłe współpracowanie z rodzicami, informowanie o nieobecnościach, spóźnieniach. 8.Popularyzowanie zdrowego stylu życia Podejmowanie tematyki zajęć dotyczącej : -zdrowego odżywiania, -higieny osobistej, -chorób, -istoty aktywności fizycznej, -szkodliwości stosowania używek ( papierosów, alkoholu, narkotyków, dopalaczy itp.), -aktywnego spędzania wolnego czasu. Nauczyciele, higienistka szkolna, pedagog i psycholog szkolny Uczestniczenie w programach:,,mleko w szkole (0-6),,,Owoce i warzywa w szkole (kl. 1-3),,,Co ci chodzi po głowie (0-6),,,Nie pal przy mnie proszę, ( kl. 3),,,Jestem ważny dbam o siebie ( kl.3),,,znajdź właściwe rozwiązanie (kl. 4-6),,,Tańczmy z klasą (0-3). 11
Wyrabianie nawyków prawidłowego czyszczenia zębów i okresowa fluoryzacja (kl.1-3), program Radosny uśmiech, radosna przyszłość (kl. 2). Propagowanie aktywności fizycznej, zachęcanie do udziału w czynnym uprawianiu sportu: -zajęcia SKS (kl.4-6), -basen (kl.4-6) -gimnastyka korekcyjna -koła zainteresowań. Zachęcanie uczniów do udziału w konkursach i zawodach sportowych. Organizowanie różnorodnych form aktywności ruchowej np. w czasie festynów. Nauka walki fair-play. Zwracanie uwagi na prawidłową postawę dziecka na lekcjach: -dostosowanie wysokości ławek i krzeseł do wzrostu ucznia, -zwracanie uwagi na prawidłową pozycję siedzenia na lekcji. 9.Współpraca z rodzicami Włączanie rodziców do aktywnego spędzania czasu wolnego: -festyn dla dzieci i rodziców, -Dzień Otwarty Szkoły -Parada Mikołajów Radą Dzielnicy itp.. Przybliżenie podstawowych wiadomości o mechanizmach powstawania uzależnień, konsekwencje brania narkotyków, Nauczyciele, pedagog i psycholog szkolny 12
Gdynia, dnia 31 sierpnia 2015 r. dopalaczy, picia alkoholu i palenia oraz zagrożeń płynących z internetu: -filmy, -pogadanki, -warsztaty. Przedstawienie rodzicom podstawowych dokumentów regulujących pracę szkoły np.: -statut szkoły, -wewnątrzszkolny system oceniania, -program wychowawczy, -program profilaktyki, -regulamin szkoły. Przejmowanie opieki nad dziećmi po szkole przez osoby do tego uprawnione. Przedstawienie harmonogramu spotkań z wychowawcami: -zebrania rodziców, -konsultacje. Zapoznanie rodziców z zakresem udzielanej pomocy przez specjalistów szkolnych: -pedagog, -psycholog, -logopeda, -nauczyciele wspomagający. Zachęcanie rodziców do organizowania i uczestnictwa we wspólnych wyjazdach i imprezach szkolnych. 13