EKONOMETRYCZNY MODEL GOSPODARKI RYBACKIEJ JEZIORA CHARZYKOWSKIEGO. RÓWNANIA EMPIRYCZNE DLA HIPOLIMNIONU MAREK A. RAMCZYK CZESAW GIRYN Sreszczenie Insrumenem wykorzysywanym w analizie wpywu degradacji rodowiska przyrodniczego na efeky gospodarowania moe by model ekonomeryczny. W pracy przedsawiono rezulay bada wpywu zanieczyszcze wód jeziornych na efeky gospodarki rybackiej. Skonsruowano uogólnione modele ekonomiczno-ekologiczne wyjaniajce zmiany efeków ekonomicznych ryboówswa jeziornego w warunkach pospujcego zanieczyszczenia wody w hipolimnionie na przykadzie odowów poci leszcza krpia sielawy siei wgorza i szczupaka. Sowa kluczowe: model ekonomeryczny gospodarka rybacka efeky gospodarowania odowy ryb jako wód jeziornych. Wprowadzenie Wzros zanieczyszczenia rodowiska sanowi zagroenie nie ylko biologicznego byu czowieka ale równie dla ekonomiki kraju. Sd isona jes m. in. analiza wpywu pogarszania si jakoci wód jeziornych na efeky ekonomiczne gospodarki rybackiej. Z powodu znacznych rudno- ci zgromadzenia komplenych informacji saysycznych o ekonomicznych efekach pyncych z wykorzysania okrelonego akwenu ograniczono analiz do rezulaów w gospodarce rybackiej. Obserwacje i analiza zalenoci midzy efekami gospodarki rybackiej a zmianami jakoci wody w jeziorze moliwe s wic ylko am gdzie sopie jej zanieczyszczenia jes relaywnie nieznaczny wskuek czego prowadzi si odowy ryb. Niezbdny jes e zorganizowany sysem rejesrowania zarówno zmian jakoci wód jak równie rozmiarów odowów ryb. Warunki e spenione s w sosunku do Jeziora Charzykowskiego w wojewódzwie pomorskim. Dlaego e w niniejszym arykule przedsawione zosan rezulay analizy obejmujce o wanie jezioro. W lieraurze pojawiy si modele ekonomeryczne opisujce oddziaywania zanieczyszcze rodowiska przyrodniczego na elemeny ekonomiki paswa [ 3]. Celem niniejszej pracy jes analiza wpywu zmian jakoci wód Jeziora Charzykowskiego na odowy ryb. W pracy przedsawiono rezulay realizowanych bada w zakresie wpywu zanieczyszcze wód jeziornych na efeky gospodarki rybackiej. Skonsruowane modele ekonomiczno-ekologiczne wyjaniaj zmiany efeków ekonomicznych ryboówswa jeziornego w warunkach rosncego zanieczyszczenia wody hipolimnionu. 80
Sudies & Proceedings of Polish Associaion for Knowledge Managemen Nr 74 05. Meoda W Polsce dugo próby szacowania sra odrodowiskowych opare byy na uogólnieniach fragmenarycznych bada empirycznych. Do 989 roku dla uchwycenia ego ypu szkód nie sosowano meod modelowania deerminisycznego ani sochasycznego. Opublikowany w 989 roku aryku [4] da poczek zaineresowaniu ekonomeryków modelowaniem szkód z yuu degradacji wód jeziornych. W naspswie ej pracy ukaza si m. in. aryku Ramczyka i Winiewskiego [5] prace Ramczyka [6 8 i 0-] oraz prace Ramczyka i Giryna [9 i ]. Przedmioem zaineresowania w niniejszej pracy jes analiza wpywu pogarszania si jakoci wód jeziornych na efeky ekonomiczne gospodarki rybackiej. Model ekonomeryczny moe by precyzyjnym insrumenem analizy wpywu degradacji rodowiska nauralnego na efeky gospodarowania. Rozwamy naspujcy model skadajcy si z G równa sochasycznych: y i k j0 x ( i =... G oraz =... n) () ij j i y i i-y efek dziaalnoci gospodarczej w okresie x j (j=.. k) mierniki charakerysyk rodowiska nauralnego sporód k rozwaanych w okresie ij paramery modelu bdce miarami jednoskowego oddziaywania kadej z cech rodowiskowych na rozwaany i-y rezula gospodarowania i skadnik losowy i-ego równania okres obserwacji (kwara). Sawiamy ez e w przypadku gdy w modelu () y i jes wielkoci i-ego rodzaju odowów za x j poziomem zawaroci j-ej subsancji w wodzie (j=... k) paramer srukuralny ij moe informowa o rzech moliwych syuacjach: a) jeeli ij = 0 o obserwowane w jeziorze poziomy senia j-ej subsancji s obojne dla wielkoci i-ego rodzaju odowów czyli nie wyspuje znaczcy dla rozparywanego i-ego efeku sopie zanieczyszczenia jeziora; b) gdy ij > 0 o wyspujce w wodzie jeziornej sany zawaroci danej j-ej subsancji s poniej srefy obojnoci przez co byy jeszcze symulaorami rozwoju danej populacji ryb czyli wpyway pozyywnie na ich odowy; c) gdy ij < 0 mamy do czynienia z zanieczyszczeniem wody jeziora ponad san obojnoci. Wród zaobserwowanych wielkoci zawaroci j-ej subsancji w wodzie dominuj wówczas obserwacje o przekroczonym poziomie ze srefy obojnoci. Przyros masy ego skadnika jes wic zanieczyszczeniem jeziora szkodliwym dla jego rybosanu a ym samym wpywajcym negaywnie na rozparywany i-y efek ekonomiczny. Skonsruowano zaem empiryczny liniowy model ekonomeryczny opisujcy reakcje wielko- ci i-ego rodzaju odowów ryb na wpyw zmian jakoci wód epilimnionu Jeziora Charzykowskiego. Model en ma da saysyczn ocen oddziaywania rónych sekwencji czynników rodowiskowych (9 zmiennych egzogenicznych) na rozmiary odowów: poci leszcza krpia sielawy siei wgorza i szczupaka (7 zmiennych endogenicznych). Esymowano paramery równa dla kadej ze 8
Marek A. Ramczyk Czesaw Giryn Ekonomeryczny model gospodarki rybackiej Jeziora Charzykowskiego. Równania empiryczne dla hipolimnionu zmiennych endogenicznych w zalenoci od rónych czynników rodowiskowych. Szacunki poszczególnych równa przeprowadzono na podsawie 6 obserwacji kwaralnych przy czym przyjcie 3-miesicznych sekwencji danych o zmiennych wynika z zaoenia adekwanego odzwierciedlenia ich naenia w ypowych sezonach limnologicznych jeziora. Podczas konsrukcji modelu rozparywano wiele wersji zalenoci midzy zmiennymi ekonomicznymi i zmiennymi rodowiskowymi. Zasada specyfikacji równa modelu bya naspujca: w kadej ieracji oblicze z maksymalnego zbioru zmiennych egzogenicznych eliminowano po jednej przy czym rugowano zmienn o najniszej empirycznej waroci saysyki -Sudena. W en krokowy sposób dochodzono do zesawu kórego wszyskie zmienne mona uzna za saysycznie isone. W poszczególnych równaniach uwzgldniono wic osaecznie e przyczynowe zmienne egzogeniczne kóre saysycznie isonie kszauj dan zmienn endogeniczn.. Wyniki i dyskusja Poniej przedsawiono wyniki esymacji paramerów srukuralnych równa liniowego modelu ekonomerycznego opisujcego oddziaywanie wielu rónych cech wody jeziornej w epilimnionie na wielko odowów ryb w Jeziorze Charzykowskim przy rónym ujciu zbioru zmiennych rodowiskowych. W poszczególnych równaniach empirycznych pod ocenami paramerów srukuralnych w nawiasach podane s obliczone waroci saysyk -Sudena. Ponado prezenowane s e naspujce miary charakeryzujce wahania losowe odowów ryb: R wspóczynnik korelacji wielorakiej ocena odchylenia sandardowego skadnika losowego DW saysyka Durbina i Wasona wspóczynnik auokorelacji resz pierwszego rzdu. W pracach Ramczyka [6 7 8 i 0] zaprezenowano zesawy równa doyczcych odowów poci wgorza leszcza szczupaka krpia sielawy i siei z uwzgldnieniem warunków siedliskowych w rónych warswach jeziora a w pracy [] przedsawiono uogólnione równania empiryczne ych odowów w zalenoci od jakoci wody caego Jeziora Charzykowskiego. W pracy [] zawaro za uogólnione równania empiryczne przedmioowych odowów w zalenoci od jakoci wody w epilimnionie (warswie powierzchniowej) Jeziora Charzykowskiego. Naomias w niniejszej pracy prezenowane s uogólnione równania empiryczne odowów poci wgorza leszcza szczupaka krpia sielawy i siei warunkowane jakoci wody w hipolimnionie (warswie przydennej) ego jeziora. Równanie odowów poci w zalenoci od poziomu zmiennych rodowiskowych w warswie przydennej Jeziora Charzykowskiego ma naspujc posa (w kadym równaniu modelu uwzgldniono skadnik reszowy losowy (np. (ODP) d ) a przy zmiennej wyspuj indeksy kórych znaczenie jes naspujce: ODP odowy poci ODL odowy leszcza ODK odowy krpia ODSL poowy sielawy ODSJ poowy siei ODW odowy wgorza ODSZ odowy szczupaka i d warswa przydenna jeziora czyli hipolimnion): 8
Sudies & Proceedings of Polish Associaion for Knowledge Managemen Nr 74 05 ODP ( ODP) 0838 03TWOG 0036 MG () (000) (69) (95) d ODP wielko odowów poci (w kilogramach) TWOG wardo ogólna wód warswy przydennej jeziora (w sopniach niemieckich) MG senie magnezu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) R = 036; = 044; DW = 4; = - 0873. Równanie srukuralne odowów leszcza zalenie od zmian czynników rodowiskowych w warswie przydennej jeziora w posaci oszacowanej jes naspujce: ODL 36908 68 OW 09 PZOS (9957) 006O (4046) (964) (9587) (005) 36 PZOOD (648) 057WW ODL d 544 FF (455) 073TR (4096) 00 MG (056) (3) ODL wielko odowów leszcza (w kilogramach) OW odczyn wody warswy przydennej jeziora FF senie fosforu fosforanowego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) MG senie magnezu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) PZOS zawaro subsancji organicznej w suchej masie sesonu hipolimnionu (w procenach) PZOOD zawaro subsancji organicznej w suchej masie osadów dennych hipolimnionu (w procenach) TR zawaro lenu rozpuszczonego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) O kwaralna suma opadów amosferycznych opóniona o okres (w milimerach) WW wymiana wody (w procenach) 83
Marek A. Ramczyk Czesaw Giryn Ekonomeryczny model gospodarki rybackiej Jeziora Charzykowskiego. Równania empiryczne dla hipolimnionu R = 0375; = 963; DW = 49; = 0643. Równanie odowów Blicca bjoerkna w zalenoci od zmian czynników rodowiskowych w hipolimnionie jeziora prezenuje si w naspujcy sposób: ODK 6 FF (996) 030 PW (639) 5909 OW (46) 0070 PZOS (40) ODK d (487) 059 NOG (980) 03TWOG (9) 048 TR (306) (4) ODK wielko odowów krpia (w kilogramach) OW odczyn wody warswy przydennej jeziora NOG senie azou ogólnego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) TR zawaro lenu rozpuszczonego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) FF senie fosforu fosforanowego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) PZOS zawaro subsancji organicznej w suchej masie sesonu hipolimnionu (w procenach) TWOG wardo ogólna wód warswy przydennej jeziora (w sopniach niemieckich) PW rednia prdko wiaru z opónieniem kwaralnym (w m/s) R = 0705; = 08365; DW = 63; = 066. Kszaowanie si odowów sielawy pod wpywem waha czynników rodowiskowych w hipolimnionie jeziora wyjania ponisze równanie empiryczne: ODSL 934 06 CL 093TW (3057) (59) (763) 006O (3584) 0060 MG (58) ODSL d 84 0389PZ OOD (65) (5)
Sudies & Proceedings of Polish Associaion for Knowledge Managemen Nr 74 05 ODSL wielko odowów sielawy (w kilogramach) CL zawaro chlorków w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) MG senie magnezu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) PZOOD zawaro subsancji organicznej w suchej masie osadów dennych hipolimnionu (w procenach) TW emperaura wody warswy przydennej akwenu (w sopniach Celsjusza) O kwaralna suma opadów amosferycznych opóniona o okres (w milimerach) R = 0675; =004; DW = 847; = 00564. Równanie odowów siei w zalenoci od cech jakoci wody hipolimnionu i zmiennych klimaycznych ma naspujc posa empiryczn: ODSJ ( 006CL (8) 009TR 669 0075 BZT 5 (65) d ) (934) 0048PZOOD (699) 068NMIN 0378OW (444) (3073) (345) 0087 TWOG 0055NOG 00PZOS 0040WW 0033TW (468) (338) (3578) (056) (75) ODSL d 006MG (3345) (6) ODSJ 5 d wielko odowów siei (w kilogramach) BZT biochemiczne zaporzebowanie lenu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) TWOG wardo ogólna wód warswy przydennej jeziora (w sopniach niemieckich) MG senie magnezu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) CL zawaro chlorków w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) NMIN senie azou mineralnego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) NOG senie azou ogólnego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) TR zawaro lenu rozpuszczonego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) 85
Marek A. Ramczyk Czesaw Giryn Ekonomeryczny model gospodarki rybackiej Jeziora Charzykowskiego. Równania empiryczne dla hipolimnionu OW odczyn wody warswy przydennej jeziora PZOS zawaro subsancji organicznej w suchej masie sesonu hipolimnionu (w procenach) PZOOD zawaro subsancji organicznej w suchej masie osadów dennych hipolimnionu (w procenach) WW wymiana wody (w procenach) TW emperaura wody warswy przydennej akwenu (w sopniach Celsjusza) R = 083; =0554; DW = 477; = - 0468. Empiryczne równanie odowów wgorza w zalenoci od czynników rodowiskowych warswy przydennej J. Charzykowskiego jes naspujce: ODW 05 0 35 KRS 0 57 NMIN ( 4 806 ) 0 008PEL ( 457 ) ( 0 97 ) ( 63 ) 70FF 0 004U ( 35 ) ( 79 ) 0 049CA 0 007O 0 453MG ( 940 ) ( 800 ) ( 557 ) (ODW) d 0 3 BZT 5 ( 74 ) (7) ODW wielko odowów wgorza (w kilogramach) KRS przezroczyso wody hipolimnionu (mierzona widzialnoci krka Secchiego w cenymerach) MG senie magnezu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) BZT biochemiczne zaporzebowanie lenu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) 5 d NMIN senie azou amonowego i azoanowego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) FF senie fosforu fosforanowego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) CA zawaro wapnia w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) PEL przewodno elekroliyczna waciwa hipolimnionu (w mikrosimensach) U suma usonecznienia z kwaralnym opónieniem (w godzinach) O kwaralna suma opadów amosferycznych opóniona o okres (w milimerach) 86
Sudies & Proceedings of Polish Associaion for Knowledge Managemen Nr 74 05 R = 07038; = 0737; DW = 387; = -0045. Oszacowanie paramerów równania odowów szczupaka pospoliego w zalenoci od zmian czysoci wody hipolimnionu Jeziora Charzykowskiego i zmian klimau rejonu ego akwenu dao naspujce wyniki: ODSZ 009TR (347) 008NMIN (668) 000 PZOS (849) 07 PW (534) 84 005TWOG (3536) 000PEL 0008 MG (95) (330) (054) 007TW (769) 007WW (646) 074 OW 065 FF (855) 006 BZT 5 (9) ODSZ d 009TP (6040) (545) ( 0045CL d ) (8) ODSZ wielko odowów szczupaka (w kilogramach) TWOG wardo ogólna wód warswy przydennej jeziora (w sopniach niemieckich) OW odczyn wody warswy przydennej jeziora CL zawaro chlorków w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) TR zawaro lenu rozpuszczonego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) PEL przewodno elekroliyczna waciwa hipolimnionu (w mikrosimensach) FF senie fosforu fosforanowego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) NMIN senie azou amonowego i azoanowego w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) MG senie magnezu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) BZT biochemiczne zaporzebowanie lenu w hipolimnionie (w mg/dm 3 ) 5 d PZOS zawaro subsancji organicznej w suchej masie sesonu hipolimnionu (w procenach) TW emperaura wody warswy przydennej akwenu (w sopniach Celsjusza) TP rednia emperaura powierza z opónieniem kwaralnym (w sopniach Celsjusza) 87
Marek A. Ramczyk Czesaw Giryn Ekonomeryczny model gospodarki rybackiej Jeziora Charzykowskiego. Równania empiryczne dla hipolimnionu PW rednia prdko wiaru z opónieniem kwaralnym (w m/s) WW wymiana wody (w procenach) R = 0867; = 0076; DW = 330; = 0754. W przeprowadzonych badaniach empirycznych rozparywano wpyw czynników rodowiskowych na wielko odowów ryb. Obliczenia i analizy wyranie wskazuj e czynniki siedliskowe isonie ale z rón inensywnoci i w odmiennych zesawach oddziauj na rozmiary odowów kadego z rozparywanych gaunków ryb. Zmiany jakoci wód jeziornych i czynników klimaycznych powoduj wymierne skuki w gospodarce rybackiej Jeziora Charzykowskiego. Sporód omówionych ryb karpiowaych najwiksze wymagania doyczce jakoci wody ma krp. Naomias leszcz ma nieco wysze wymagania rodowiskowe ni po. Równania empiryczne ujawniy e e ryby gbielowae maj znacznie wysze wymagania w sosunku do czysoci wody ni ryby karpiowae. O ile w przypadku ryb karpiowaych wikszo charakerysyk wody raczej jeszcze symulowaa rozwój ych gaunków o yle w odniesieniu do ryb siejowaych w zasadzie hamoway one ich przyrosy. Model powierdzi równie do due wymagania siedliskowe wgorza i zgodno ezy o unikaniu przez szczupaka wód zanieczyszczonych. Na zmienne: ODP ODL ODK ODSL ODSJ ODW i ODSZ znaczcy jes wpyw czynników klimaycznych. Przesdza o o sezonowoci odowów poci leszcza krpia sielawy siei wgorza i szczupaka w Jeziorze Charzykowskim. 3. Podsumowanie Skonsruowany model oddziaywania zmian jakoci wód jeziornych na efeky gospodarki rybackiej jes sabilny dla warunków kóre zaisniay w przeszoci. Oznacza o wano zalenoci w obserwowanych przedziaach zmiennoci zmiennych egzogenicznych. Liniowo moe bowiem obowizywa ylko w wskich przedziaach zmiennoci. Przy ich rozszerzeniu moe ujawni si przewaga zwizków krzywoliniowych. Ponado wysokie waroci wyrazów wolnych i odchylenia sandardowego skadnika losowego w niekórych równaniach empirycznych mog e wynika z uwzgldnienia wród zmiennych egzogenicznych ekonomerycznego modelu gospodarki rybackiej Jeziora Charzykowskiego ylko czynników rodowiskowych j. fizycznych chemicznych i biologicznych cech wody oraz czynników klimaycznych. W zbiorze zmiennych okrelajcych wielko odowów ryb celowo pominio: ilo pokarmu i empo jego konsumpcji dynamik populacji ryb i czynniki geneyczne bdce w znacznym sopniu naspswem zmian warunków rodowiskowych. wiadomie nie uwzgldniono e uwarunkowa ekonomicznych zwaszcza klasycznych czynników produkcji. Okazao si bowiem e zaangaowanie pracy i kapiau oraz echniki poowowe w okresie próby byy sabilne co oznacza e nie wpyway na rozparywany efek dziaalnoci gospodarczej. Mona swierdzi e isnienie usalonego przez limnologów i ichiologów opimum warunków rodowiskowych dla rozwoju kadego z gaunków ryb wanych 88
Sudies & Proceedings of Polish Associaion for Knowledge Managemen Nr 74 05 gospodarczo umoliwio precyzyjne analizowanie wpywu odchyle od ych opymalnych warunków siedliskowych na efekywno gospodarki rybackiej. Badania wykazay e z rozparywanego ekonomicznego punku widzenia Jezioro Charzykowskie w zakresie wikszoci wskaników jakoci wody naley do ekologicznie czysych. W zalenoci od gaunku ryb ylko niekóre skadniki osigny poziom zanieczyszczenia zagraajcy byowaniu a ym samym efekywnoci gospodarki rybackiej. Meodologia i rezulay bada winny zachca do ich konynuacji. Bibliografia [] Agnew T. T. 979 Opimal Exploiaion of a Fishery Employing a Non-linear Harvesing Funcion Ecological Modelling 6. [] Dyer T. G. J. Gillooly J. F. Symulaing Fish Producion Using Exponenial Smoohing Journal Ecological Modelling 6. [3] Jorgensen S. E. Lake Managemen 980. [4] Ramczyk M.A. 989 Dynamiczny model ekonomicznych skuków zmian jakoci wód jeziornych AUNC Ekonomia 0 Toru 0. [5] Ramczyk M.A. Winiewski J.W. 988 Jako wód jeziornych a efekywno gospodarki rybackiej. Wiadomoci Saysyczne 3 34. [6] Ramczyk M.A. 006 Ekonomeryczny model wpywu zmian jakoci wód jeziornych na zmiany srukury odowów ryb [w:] Diagnozowanie sanu rodowiska. Meody badawcze prognozy zbiór rozpraw pod redakcj S. Borsuka Bydgoskie Towarzyswo Naukowe Bydgoszcz s. 9 39. [7] Ramczyk M. A. 007 Ekonomeryczny model wpywu zmian jakoci wód jeziornych na odowy ryb [w:] Diagnozowanie sanu rodowiska. Meody badawcze prognozy zbiór rozpraw pod redakcj J. Garbacza Bydgoskie Towarzyswo Naukowe Bydgoszcz s. 67 68. [8] Ramczyk M. A. 008 Ekonomeryczny model wpywu zmian jakoci wód jeziornych na odowy ryb. Równania odowów szczupaka [w:] Diagnozowanie sanu rodowiska. Meody badawcze prognozy zbiór rozpraw pod redakcj J. Garbacza Bydgoskie Towarzyswo Naukowe Bydgoszcz s. 4 48. [9] Ramczyk M. A. Giryn C. 00 Ekonomeryczny model gospodarki rybackiej jeziora Charzykowskiego na przykadzie odowów krpia Sudia i Maeriay Polskiego Sowarzyszenia Zarzdzania Wiedz 7 s. 7 4. [0] Ramczyk M. A. 00 Modelowanie odowów sielawy i siei [w:] Diagnozowanie sanu rodowiska. Meody badawcze prognozy zbiór rozpraw pod redakcj J. Garbacza Bydgoskie Towarzyswo Naukowe Bydgoszcz s. 89 98. [] Ramczyk M. A. 0 Ekonomeryczny model wpywu zmian jakoci wód jeziornych na odowy ryb. Uogólnione równania empiryczne [w:] Diagnozowanie sanu rodowiska. Meody badawcze prognozy zbiór rozpraw pod redakcj J. Garbacza Bydgoskie Towarzyswo Naukowe Bydgoszcz s. 5 36. [] Ramczyk M. A. Giryn C. 03 Ekonomeryczny model gospodarki rybackiej jeziora Charzykowskiego. Równania empiryczne dla epilimnionu Sudia i Maeriay Polskiego Sowarzyszenia Zarzdzania Wiedz 64 s. 04 9. 89
Marek A. Ramczyk Czesaw Giryn Ekonomeryczny model gospodarki rybackiej Jeziora Charzykowskiego. Równania empiryczne dla hipolimnionu ECONOMETRIC MODEL OF THE FISHERY MANAGEMENT OF LAKE CHARZYKOWSKIE. THE EMPIRICAL EQUATIONS FOR HIPOLIMNION Summary The economeric model can be a precise insrumen for he analysis of an impac of he naural environmen deerioraion on managemen effecs. This work presens he resuls of research in he field of an impac of lake waer polluion on he effecs of he fishery managemen. The economic-ecological models have been consruced explaining changes of economic effecs of he lake fishery in he condiions of an increasing waer polluion presening he cach of fish. Keywords: economeric model fishery menagemen menagemen effecs cach of fish lake waer polluion Marek A. Ramczyk Uniwersye Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Wydzia Budownicwa Archiekury i Inynierii rodowiska Kaedra Kszaowania i Ochrony rodowiska ul. Sucha 9 85-796 Bydgoszcz Czesaw Giryn Bydgoska Szkoa Wysza w Bydgoszczy ul. Unii Lubelskiej 4 C 85-059 Bydgoszcz 90