PROGRAM WYCHOWAWCZY Szkoły Podstawowej im. Kazimierza Wielkiego w Wieleniu POZNAJĘ SIEBIE Obowiązuje od 1.09.2012r. 1
Podstawa prawna - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej art. 48 ust. 1, art. 53 ust. 3, art. 72 ust.1 - Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r. Nr. 256, poz. 2572 z późn. zm.) art. 1, 4, 5, 22, 33, 34a, 40 oraz 54 ust. 2 pkt 1 ze zm. - Ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006r. Nr 97 poz. 674 z późn. zm.) art. 6 oraz 64 ust. 2 pkt 3 - Rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół z dnia 26 lutego 2002r. oraz z 23 grudnia 2008r. - Statut Szkoły Podstawowej im. Kazimierza Wielkiego w Wieleniu 2
NACZELNY CEL WYCHOWANIA Misja szkoły: Uczeń aktywny, ciekawy świata, odpowiedzialny i prawy. ZADANIA SZKOŁY, JAKO ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZEGO 1. Opieka wychowawców nad biologicznym i psychologicznym rozwojem wychowanków. 2. Wykreowanie ucznia odpowiedzialnego, przestrzegającego norm społecznych. 3. Wyposażenie w umiejętności niezbędne do funkcjonowania w zmieniającym się świecie. 4. Wzmożona praca wychowawcza zmierzająca do integracji społeczności uczniowskiej oraz eliminacji zachowań agresywnych. 5. Monitorowanie szkoły pod kątem uzależnień i przeciwdziałanie im w ramach szeroko zakrojonej profilaktyki. 6. Stworzenie uczniom możliwości rozwoju, poznania samego siebie przez uczestnictwo w różnego rodzaju zajęciach pozalekcyjnych, w pracy samorządu uczniowskiego i innych organizacji uczniowskich. 7. Przybliżenie uczniom postaci patrona szkoły. 8. Wykorzystanie postaw życiowych, pozytywnych cech charakteru oraz patriotyzmu w planach wychowawczych. 9. Monitorowanie terenu wokół budynku szkolnego kamerami CCTV, w celu zapewnienia bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki. METODY PRACY - gry i zabawy - dyskusje na forum grupy, - scenki rodzajowe, - twórczość artystyczna dzieci, - gry dramatyczne, - treningi umiejętności, - projektowanie dokumentów, przygotowywanie gazetek - apele, wystawy, - wycieczki tematyczne, turystyczno- krajoznawcze, - uczenie się przez przeżywanie. FORMY PRACY - praca w zespołach zadaniowych, - praca w grupach, - praca indywidualna. SPOSÓB REALIZACJI - programy nauczania, - Szkolny Program Profilaktyki, - udział w uroczystościach, akcjach, programach szkolnych i pozaszkolnych, - udział w konkursach. SPOSÓB EWALUACJI - obserwacje, - analiza wpisów w dokumentach klasowych, - rozmowy z uczniami. 3
Plan działań wychowawczych dla klasy PIERWSZEJ Cel wychowania: Dziecko znajduje swoje miejsce w grupie i działa w niej. Efekty działań wychowawczych Uczeń: - Ma poczucie przynależności do klasy, jako ważnego jej ogniwa. - Chce i wyraża potrzebę działania w klasie, jako grupie rówieśniczej. - Współtworzy i respektuje normy grupowe. - Doświadcza współzależności i współodpowiedzialności za działanie grupy. - Zna swój dom rodzinny, rodzinę, tradycje i obrzędy. - Zna swoje miasto, znajduje je na mapie, zna święta regionalne i państwowe. - Zna wizerunek patrona szkoły. - Czuje się bezpiecznie na terenie szkoły. 1 2 3 Tworzymy grupy zadaniowe Ustalamy zakres obowiązków. Wychowawca, uczniowie, bibliotekarz, rodzice. Moja mała ojczyzna 1. Dom rodzinny - dom (gdzie mieszkam?) i jego otoczenie, - moja rodzina, - tradycje związane z rokiem przyrodniczym i liturgicznym. 2. Szkoła-dziecko, jako uczeń, kolega - symbole, święta regionalne i państwowe obchodzone w szkole, - postać patrona szkoły, - zapoznanie z hymnem państwowym i szkolnym, - zapoznanie z zasadami wykorzystania zapisów z monitoringu. 3. Moje miasto Wieleń - nazwa miasta i jej etymologia, - położenie, - dziedzictwo kulturowe, - cmentarze w Wieleniu. 4. Nasza rzeka Noteć. 5. Środowisko naturalne i ekologia. 6. Kultura w naszym mieście. Wychowawca, katecheta, uczniowie, rodzice. Włączamy się do akcji, uroczystości szkolnych i ogólnopolskich 1. Zauważamy otaczające nas problemy i działania innych ludzi z nimi związane. 2. Uczymy się chronić środowisko naturalne. 3. Pomagamy innym. Pedagog, nauczyciele, wychowawca, Samorząd Uczniowski. 4
Plan działań wychowawczych dla klasy DRUGIEJ Cel wychowania: Zna normy dobrego zachowania i według nich postępuje. Efekty oddziaływań wychowawczych Uczeń: - Szanuje dorosłych, młodszych i rówieśników, okazuje im to w słowach i działaniu. - Nawykowo stosuje zwroty grzecznościowe. - Zna symbole narodowe, regionalne i wie jak się wobec nich zachować. - Zna swój dom rodzinny, jego otoczenie i rodzinę, tradycje i obrzędy. - Zna swoje miasto, jego historię i legendy z nim związane. - Wie, kim był patron szkoły. - Czuje się bezpiecznie na terenie szkoły. 1 2 3 4 Zasady zachowania się w instytucjach i miejscach publicznych 1. Bierzemy udział w imprezach kulturalnych, m.in.: spektakl teatralny, seans kinowy, wystawa, muzeum, strojem oraz zachowaniem respektujemy ich regulaminy. 2. Korzystamy z biblioteki szkolnej i publicznej. 3. Poznajemy piękno naszej ojczyzny (miasta, regionu i kraju) - wycieczki klasowe i edukacyjne. Rodzice, dyrektor, wychowawca, nauczyciele, bibliotekarz Tworzymy i uczestniczymy w kultywowaniu tradycji szkoły, miasta, regionu i państwa 1. Bierzemy udział w ważnych uroczystościach przygotowanie scenariuszy działań odpowiednich dla poszczególnych imprez. Rodzice, dziadkowie, wychowawca, dyrektor, Rada Rodziców. Znamy i stosujemy formy dobrego zachowania w miejscach publicznych Moja mała ojczyzna 1. Wiemy jak się zachować będąc w: środkach komunikacji publicznej, instytucjach użyteczności publicznej. 2. Wycieczki tematyczne np. na pocztę, do ośrodka zdrowia, zakładu pracy, itp. Wychowawca, rodzice, pracownicy instytucji. 1. Dom rodzinny: dom i jego otoczenie, moja rodzina, tradycje związane z rokiem przyrodniczym i liturgicznym. 2. Szkoła-dziecko, jako uczeń, kolega: symbole, święta regionalne i państwowe obchodzone w szkole, postać patrona szkoły, zapoznanie z hymnem państwowym i szkolnym, zapoznanie z zasadami wykorzystania zapisów z monitoringu. 3. Moje miasto Wieleń: nazwa miasta i jej etymologia, położenie, legendy Wielenia wpisane w herb miasta. 4. Dziedzictwo kulturowe: najstarsze i najpiękniejsze miejsca miasta, cmentarze w Wieleniu. 5. Nasza rzeka Noteć. 6. Środowisko naturalne i ekologia. 7. Kultura w naszym mieście. 5
Wychowawca, katecheta, uczniowie, rodzice. 5 Włączamy się do akcji, uroczystości szkolnych i ogólnopolskich 1. Zauważamy otaczające nas problemy i działania innych ludzi z nimi związane. 2. Uczymy się chronić środowisko naturalne. 3. Pomagamy innym. Pedagog, nauczyciele, wychowawca, Samorząd Uczniowski. 6
Plan działań wychowawczych dla klasy TRZECIEJ Cel wychowania: Dziecko umie zachować się w sytuacjach trudnych. Efekty działań wychowawczych Uczeń: - Zna i rozumie pojęcia: norma, prawo, obowiązek, tolerancja, godność. - Dostrzega różnice między ludźmi i akceptuje je. - Rozróżnia dobro i zło w sytuacjach codziennych i odpowiednio reaguje. - Zna formy odmawiania innym osobom. - Jest świadome swoich praw. - Wie, do kogo może zwrócić się o pomoc. - Zna swój dom rodzinny, jego otoczenie i rodzinę, tradycje i obrzędy. - Znaczenie patrona dla szkoły i środowiska. - Zna historię i legendy związane ze swoim miastem. - Czuje się bezpiecznie na terenie szkoły. - Potrafi udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy. 1 2 3 Współpraca z instytucjami 1. Przedstawiamy na gazetce osoby i instytucje pomagające dzieciom z ich adresami, numerami telefonów i sposobem dotarcia do nich. Wychowawca, rodzice,dyrektor, uczniowie Uczymy się egzekwować swoje prawa 1. Prawidłowo oceniamy sytuację rozróżnianie dobra i zła w życiu codziennym dziecka. 2. Zapoznajemy się z zasadami wykorzystania zapisów z monitoringu. 3. Trenujemy umiejętności reagowania w różnych sytuacjach Pedagog, wychowawca. Moja mała ojczyzna 1. Dom rodzinny - moja rodzina, - tradycje związane z rokiem przyrodniczym i liturgicznym. 2. Szkoła - dziecko, jako uczeń, jako kolega. 3. Znaczenie patrona dla szkoły i środowiska - symbole, święta regionalne i państwowe obchodzone w szkole, - doskonalenie hymnu państwowego i szkolnego. 4. Moje miasto Wieleń - nazwa miasta i jej etymologia, - położenie miasta, podział miasta na ulice, - legendy Wielenia wpisane w herb miasta. - przedstawiciele nauki, sztuki i kultury, 7
- twórcy ludowi w naszym mieście. 5. Dziedzictwo kulturowe - najpiękniejsze miejsca miasta, - kościoły i religie w Wieleniu, - cmentarze w Wieleniu. 6. Nasza rzeka Noteć. 7. Środowisko naturalne i ekologia Puszcza Notecka. 8. Kultura w naszym mieście. Wychowawca, nauczyciele, katecheta, uczniowie, rodzice. 4 5 Włączamy się do akcji, uroczystości szkolnych i ogólnopolskich Udzielamy pierwszej pomocy 1. Zauważamy otaczające nas problemy i działania innych ludzi z nimi związane. 2. Uczymy się chronić środowisko naturalne. 3. Pomagamy innym. Pedagog, nauczyciele, wychowawca, Samorząd Uczniowski. 1. Znamy numery alarmowe, 2. Układamy poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej, 3. Wykonujemy resuscytację krążeniowo oddechową. wychowawca, nauczyciel przeszkolony WOŚP 8
Plan działań wychowawczych dla klasy CZWARTEJ Cel wychowania: Dziecko wie jak komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi. Efekty działań wychowawczych Uczeń: - Zna i stosuje w praktyce zasady aktywnego słuchania. - Potrafi jasno i konstruktywnie formułować wypowiedzi. - Potrafi bezpośrednio i otwarcie wyrazić swoje prośby, sądy i oczekiwania. - Zna najbliższą okolicę, dostrzega jej specyfikę, walory przyrodnicze i kulturowe. - Tworzy zbiory przedmiotów związanych z regionem. - Gromadzi materiały związane z postacią patrona szkoły. - Uczy się chronić środowisko naturalne. - Zauważa problemy i pomaga innym. - Czuje się bezpiecznie na terenie szkoły. - Utrwala umiejętności w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. 1 2 3 Uczymy się słuchać aktywnie 1. Poznajemy sposoby koncentrowania uwagi: ćwiczenia rysunkowe, zabawy liczbowe. 2. Poznajemy techniki ułatwiające aktywne słuchanie: odzwierciedlanie uczuć, parafraza, dowartościowanie. Pedagog, nauczyciele, wychowawca. Poznajemy zasady sprzyjające jasności wypowiedzi 1. Poznajemy istotę procesu komunikacji i przyczyny zakłóceń: - zabawy typu Głuchy telefon analiza przyczyn błędów w odbiorze komunikatu i sposobu ich uniknięcia - określenie cech jasnego wypowiadania się intonacja głosu, szybkość mówienia, język wypowiedzi, itp. Pedagog, nauczyciele, wychowawca. Uczymy się wyrażać prośby, sądy i oczekiwania 1. Uczymy się wyrażać swoje zdanie: - symulacje sytuacji domowych, szkolnych pomagające odegrać role asertywnych uczniów, - ćwiczenia umiejętności wyrażania i obrony swoich praw w tym prawa do odmowy. 2. W celu wyjaśnienia sytuacji konfliktowych uczeń wie, do czego wykorzystać zapisy z monitoringu. Pedagog, wychowawca, nauczyciele. 9
4 Moja mała ojczyzna 1. Ziemia Wieleńska mój region - poznajemy położenie geograficzne. 2. Symbole mojego miasta - flaga, herb, hejnał. 3. Pomniki przyrody w naszej gminie - poznajemy najbardziej znane pomniki przyrody Ziemi Wieleńskiej, - patron szkoły, historia i jej znaczenie w środowisku, - udział w obchodach Dnia Patrona Szkoły i innych świąt regionalnych i państwowych, - geneza i tło historyczne hymnu narodowego, - utrwalenie hymnu szkolnego. Prowadzący zajęcia, uczniowie, rodzice. 5 Włączamy się do akcji, uroczystości szkolnych i ogólnopolskich 1. Zauważamy otaczające nas problemy i działania innych ludzi z nimi związane. 2. Uczymy się chronić środowisko naturalne. 3. Pomagamy innym. Pedagog, nauczyciele, wychowawca, Samorząd Uczniowski. 6 Ratujemy życie 1. Znamy numery alarmowe. 2. Układamy poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej. 3. Wykonujemy resuscytację krążeniowo oddechową. wychowawca, nauczyciel przeszkolony WOŚP 10
Plan działań wychowawczych dla klasy PIĄTEJ Cel wychowania: Uczeń zna swoje mocne i słabe strony, potrafi nad nimi pracować. Efekty działań wychowawczych Uczeń: - Obserwuje własne zachowania w różnych sytuacjach. - Ma świadomość swoich zalet i wad. - Dostrzega wpływ innych osób na kształtowanie osobowości i drogi życiowej, potrafi to prawidłowo ocenić. - Rozumie potrzebę krytycyzmu wobec wzorców proponowanych przez środki masowego przekazu. - Potrafi i chce się pozytywnie zaprezentować. - Zna przeszłość historyczną, kulturę własnej miejscowości, swojego macierzystego regionu. - Tworzy zbiory przedmiotów związanych z regionem. - Zna życie i działalność patrona szkoły, symbole związane z patronem szkoły. - Uczy się chronić klimat i środowisko naturalne. - Zauważa problemy i pomaga innym. - Czuje się bezpiecznie na terenie szkoły. - Używa komunikatu JA, jako zwrotu przedstawiającego odczucia nadawcy. - Rozszerza umiejętności w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. 1 2 3 Obserwujemy swoje zachowania w różnych sytuacjach 1. Zabawy pokazujące formy zachowań i uczucia charakterystyczne dla każdego dziecka w danej sytuacji. 2. Naśladowanie rzeczywistości ukazujące zachowania własne Zadanie i innych w autentycznych sytuacjach 3. Zapoznanie się z zasadami wykorzystania zapisów z monitoringu. pedagog, wychowawca. Poznajemy siebie z własnego doświadczenia i opinii innych 1. Różne sposoby autoprezentacji z zaznaczeniem swoich mocnych stron charakteru i działania oraz tych, nad którymi należy popracować. Rodzice i krewni, uczniowie, wychowawca, pedagog Uczymy się mówić, co czujemy i rozumieć uczucia innych 1. Uczymy się używać komunikatu JA w sytuacjach trudnych: - Ja czuję (jestem)... wskazanie swojego konkretnego uczucia, - kiedy ty... przedstawienie konkretnego zachowania wywołującego daną emocję, - ponieważ... opisanie powodu pojawienia się takich emocji u nadawcy. 2. Poznajemy sposoby odczytywania mowy ciała ćwiczenia typu, Co mówi ta twarz?, Co czuł, co myślał? pedagog, nauczyciele, wychowawca. 11
4 Moja mała ojczyzna 1. Skarby Ziemi Wieleńskiej - poznajemy miejsca prac wykopaliskowych w naszej gminie, - poznajemy miejsca pamięci narodowej, - Poznajemy najstarsze zabytki Wielenia i najbliższej okolicy. 2. Historia szkoły - patron i symbole z nim związane, - ceremoniał uroczystości państwowych i szkolnych (przejęcie sztandaru, pożegnanie klas szóstych, postawa obywatelska), - organizacja Dnia Patrona Szkoły. prowadzący zajęcia, uczniowie, rodzice. 5 6 Włączamy się do akcji, uroczystości szkolnych i ogólnopolskich Udzielamy pomocy poszkodowanemu 1. Zauważamy otaczające nas problemy i działania innych ludzi z nimi związane. 2. Uczymy się chronić środowisko naturalne. 3. Pomagamy innym. Pedagog szkolny, nauczyciele, wychowawca, Samorząd Uczniowski. 1. Zapoznajemy się z zawartością apteczki. 2. Wykonujemy ćwiczenia praktyczne. wychowawca, nauczyciel przeszkolony WOŚP 12
Plan działań wychowawczych dla klasy SZÓSTEJ Cel wychowania: Uczeń potrafi planować działanie i przewidzieć jego efekt. Efekty działań wychowawczych Uczeń: - Rozumie wagę wyznaczania celów, potrafi je określić i dąży do ich osiągnięcia. - Ma poczucie sprawstwa. - Analizuje i modyfikuje swoje działanie w zależności od potrzeb. - Potrafi dokonywać samokontroli i samooceny. - Szanuje wytwory pracy ludzkiej, kulturowy dorobek przyszłych pokoleń. - Interesuje się dziedzictwem kulturowym poprzez kontakt ze zbiorami wytworów kultury materialnej, sztuką regionu, zabytkami architektury. - Dostrzega związek między przeszłością, teraźniejszością i przyszłością regionu. - Wie, dlaczego Kazimierz Wielki został patronem szkoły. - Poszerza i utrwala wiedzę o historii szkoły i patronie. - Uczy się prostych sposobów jak chronić klimat i środowisko. - Zauważa problemy i pomaga innym. - Czuje się bezpiecznie na terenie szkoły, - Stawia pierwsze kroki z myślą o przyszłości doradztwo zawodowe - Utrwala umiejętności związane z udzielaniem pierwszej pomocy 1 2 Planujemy i kontrolujemy swój czas pracy 1. Analiza własnych potrzeb i zainteresowań - wyznaczenie sobie celów - określenie sposobów realizacji, - ustalenie planu zajęć. Wychowawca, pedagog, nauczyciele, opiekunowie kół zainteresowań. Zdobywamy umiejętność właściwego organizowania swojego czasu wolnego. 1. Szkolna giełda pomysłów przedstawiamy ciekawe formy spędzania wolnego czasu w naszej okolicy. 2. Wyjście klasowe do instytucji kulturalnych, np. kina, na wystawę: - znalezienie repertuaru, - analiza repertuaru, - wyznaczenie terminu, - ustalenie kosztów, - przygotowanie przewodnickie (wiadomości, informacje, ciekawostki). 3. Wycieczka klasowa - Planowanie, - znalezienie miejsca (analiza przewodników i folderów turystycznych), 13
3 Moja mała ojczyzna - wyznaczenie terminu, - wyznaczenie sposobu dojazdu lub trasy wędrówki, - ustalenie kosztów, - przygotowanie przewodnickie (wiadomości, informacje, ciekawostki). Rodzice, wychowawca, nauczyciel opiekun imprezy, dyrektor. 1. Ciekawe i niezwykłe miejsca naszej ziemi - poznajemy miejsca pamięci narodowej, obszary sacrum w gminie. 2. Ludzie zasłużeni dla Ziemi Wieleńskiej - poznajemy sylwetki wybranych osób. 3. Wielkopolska sztuka ludowa - poznajemy tradycje kulturowe naszej ziemi. 4. Patron szkoły: - bierzemy udział w obchodach Dnia Patrona Szkoły, - ceremoniał uroczystości państwowych i szkolnych (przekazanie sztandaru, postawa obywatelska, pożegnanie ze szkołą). Prowadzący zajęcia, uczniowie, rodzice. 4 5 6 Włączamy się do akcji, uroczystości szkolnych i ogólnopolskich Myślimy o swojej przyszłości zawodowej Ratujemy zdrowie i życie innych 1. Zauważamy otaczające nas problemy i działania innych ludzi z nimi związane. 2. Uczymy się chronić środowisko naturalne. 3. Pomagamy innym. Pedagog, nauczyciele, wychowawca, Samorząd Uczniowski. 1. Kształtujemy umiejętności planowania dalszego rozwoju edukacyjno zawodowego. 2. Zapoznajemy się ze specyfiką lokalnego i regionalnego rynku pracy. 3. Porównujemy pracę zawodową naszych bliskich z własnymi zainteresowaniami. Wychowawca, nauczyciele. 1. Przypominamy numery alarmowe. 2. Utrwalamy położenie poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej. 3.Wykonujemy resuscytację krążeniowo oddechową 4. Wykonujemy ćwiczenia praktyczne związane z udzielaniem pierwsze pomocy. wychowawca, nauczyciel przeszkolony WOŚP Uchwalony Rada Rodziców dnia 27.08.2012r. Rada Pedagogiczna dnia 30.08.2012r. 14