ZAŁĄCZNIK NR 2, STATUT ROZDZIAŁ III 4 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPÓŁ SZKÓŁ TECHNICZNYCH IM. STANISŁAWA LEMA W SKWIERZYNIE
I. Wprowadzenie II. Podstawa prawna III. Cele programu IV. Obszary działań Szkolnego Programu Profilaktyki V. Uwagi
I. WPROWADZENIE Szkolny Program Profilaktyki adresowany jest do uczniów, nauczycieli i rodziców. Ma pomóc we współdziałaniu nauczycieli i rodziców na rzecz prawidłowego rozwoju ucznia, troski o jego zdrowie i bezpieczeństwo oraz przeciwdziałaniu wielu zagrożeniom dla szeroko pojętego zdrowia młodzieży. Treści jak i zakres programu są dostosowane do problemów i potrzeb młodzieży. W programie opisano wszelkie działania szkoły o charakterze profilaktycznym, w celu przeciwdziałania różnym zagrożeniom występującym w środowisku młodzieży Zespołu Szkół Technicznych im. Stanisława Lema w Skwierzynie. Identyfikacja i diagnozowanie środowiska będzie odbywało się na podstawie: - obserwacji środowiska szkolnego; - analizy frekwencji uczniów; - analizy dokumentów szkolnych; - wywiadów z nauczycielami, rodzicami i uczniami; - kontaktów z instytucjami i organizacjami wspierającymi pracę wychowawczą i opiekuńczą szkoły.
II. PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej - art. 72. 2. Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r., ratyfikowana przez Polskę 30.04.1991 r. 3. Ustawa o systemie oświaty ( 07. IX. 1991 r.) - z późniejszymi zmianami. 4. Rozporządzenie MEN z dnia 27 maja 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego. 5. Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy pedagogicznej i psychologicznej. 6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. nr 35 poz. 230 z późniejszymi zmianami). 7. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. z 2012 r. poz. 124). 8. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej, profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 9. Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015. 10. Statut Zespołu Szkół Technicznych im. Stanisława Lema w Skwierzynie.
III. CELE PROGRAMU: CEL GŁÓWNY: Ochrona uczniów przed zagrożeniami, zaspokajanie potrzeb psychicznych, pomoc w realizowaniu celów rozwojowych i uczenie umiejętności radzenia sobie z trudnościami w życiu. W wyniku realizacji programu uczeń powinien umieć dokonać wyboru zachowań właściwych dla zdrowia i bezpieczeństwa swojego i innych ludzi. Celem działań wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców jest pełne włączenie się w działania wychowawcze i profilaktyczne, aby: - kształtować dojrzałą osobowość ucznia; - tworzyć atmosferę szacunku, zaufania i poczucia własnej wartości; - budować wizerunek szkoły bezpiecznej, przyjaznej każdemu uczniowi; - promować pozytywne zachowania oraz właściwy sposób postrzegania i rozumienia ludzi; - prawidłowo zdiagnozować problemy młodzieży; - przeciwdziałać zachowaniom nieakceptowanym społecznie poprzez stwarzanie uczniom możliwości aktywnego i rozwijającego ich zdolności i zainteresowania spędzania czasu wolnego; - wskazywać możliwość dalszego kształcenia i przyszłej pracy poprzez doradztwo zawodowe. Spodziewane efekty: Działania profilaktyczne i wychowawcze szkoły mają na celu: - przygotowanie uczniów do świadomego i odpowiedzialnego podejmowania decyzji, a także ponoszenia konsekwencji nieudanych wyborów; - dążenie do doskonalenia i kształtowania zarówno osobowości jak i doskonalenia zawodowego; - rozpoznanie swoich predyspozycji zawodowych i rozwoju w wybranym kierunku; - przygotowanie do życia w społeczeństwie i w rodzinie; - wzrost wiedzy i świadomości uczniów i ich rodziców na temat przemocy, uzależnień oraz przeciwdziałania im; - ograniczenie używania substancji psychoaktywnych i związanych z tym szkód zdrowotnych; - zmniejszenie problemu palenia tytoniu i spożywania alkoholu wśród młodzieży; - umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z agresją i uzależnieniami;
- zmniejszenie zagrożeń wynikających z korzystania z komputera, Internetu, telefonii komórkowej z bycia w cyberprzestrzeni i przeciwdziałanie im; - zwiększenie aktywności fizycznej uczniów, poszukiwania sposobów spędzania czasu wolnego; - poprawa sposobu żywienia i jakości zdrowotnej żywności; - troska o zdrowy styl życia, o zdrowie swoje i bliskich a także o środowisko naturalne. Sposób monitorowania i ewaluacja Do badania celowości i skuteczności zastosowanych działań profilaktycznych posłużono się systematyczną obserwacją - monitorowaniem funkcjonowania uczniów w szkole przez wszystkich pracowników pedagogicznych Zespołu Szkół Technicznych w Skwierzynie, wywiadami z rodzicami (opiekunami prawnymi ) uczniów oraz przedstawicielami instytucji wspierających pracę dydaktyczną i opiekuńczo wychowawczą szkoły, analizą dokumentacji szkolnej, zwłaszcza dzienników lekcyjnych (oceny uczniów, frekwencja, uwagi i pochwały nauczycieli), w tym dokumentacji pedagoga szkolnego, opinii z Poradni Psychologiczno - Pedagogicznych, zajęcia indywidualne z uczniami i ich rodzicami. Wnioski po ewaluacji Szkolnego Programu Profilaktyki: Na podstawie ewaluacji podjętych działań w ramach Szkolnego Programu Profilaktyki ustalono następujące wnioski: - działania profilaktyczne szkoły skutkują poprawą funkcjonowania uczniów na terenie szkoły; - działania profilaktyczno - wychowawcze szkoły wspomagają psychiczny, fizyczny, społeczny i duchowy rozwój ucznia; - uczniowie czują się bezpiecznie na terenie naszej szkoły; - w szkole uczniowie uczą się postaw patriotycznych, obywatelskich, bycia członkiem rodziny, przywiązania do korzeni (regionu), przeciwdziałania agresji i zdrowego stylu życia; - w szkole uczniowie poznają zgubny wpływ substancji psychoaktywnych (papierosy, alkohol, narkotyki) i rozumieją potrzebę zapobiegania uzależnieniom; - uczniowie starają się konstruktywnie rozwiązywać konflikty; utrwalają zachowania asertywne; - uczniowie posiadają umiejętności prawidłowej reakcji w sytuacji zagrożenia; - uczniowie i ich rodzice mają możliwość korzystania ze wsparcia profesjonalnych instytucji współpracujących w ramach Programu Profilaktycznego;
- uczniowie w trudnych sytuacjach mogą liczyć na pomoc i wsparcie ze strony nauczycieli i wszystkich pracowników szkoły; - uczniowie mogą liczyć na wsparcie finansowo- materialne ze strony szkoły i innych placówek; - rodzice/opiekunowie uczniów korzystają z pomocy pracowników pedagogicznych szkoły przy rozwiązywaniu problemów wychowawczych; - uczniowie utrwalają wiedzę z zakresu profilaktyki podczas realizowanych programów profilaktyczno- wychowawczych. Obszary zagrożeń: W wyniku ewaluacji Programu Profilaktycznego, wyróżniono najbardziej ryzykowne, powtarzające się zachowania uczniów na terenie szkoły i poza nią, będące zagrożeniem dla płynnego przebiegu wychowania i edukacji młodzieży oraz ich bezpieczeństwa: nieregularne uczęszczanie uczniów na zajęcia lekcyjne - odnotowane absencje, spóźnienia, ucieczki z lekcji; niezaradność wychowawcza rodziców - wielu rodziców nie posiada odpowiednich umiejętności wychowawczych, koniecznych do prawidłowego pokierowania rozwojem, zwłaszcza psychicznym i emocjonalnym dziecka; niska motywacja uczniów do nauki - zaobserwowany brak odpowiedniego zaangażowania w proces uczenia się u poszczególnych uczniów; palenie papierosów - najbardziej powszechne zjawisko związane z uzależnieniami wśród uczniów naszej szkoły; brak właściwych postaw i zachowań wśród uczniów: - sporadyczne przejawianie zachowań agresywnych wobec innych uczniów; - obserwowany u poszczególnych uczniów brak szacunku do osób dorosłych i starszych, - niestosowny strój do szkoły, - niewłaściwe korzystanie z telefonów komórkowych i urządzeń elektronicznych, - używanie wulgaryzmów słownych.
Po przeprowadzonej analizie opracowano poniższe zalecenia do dalszej pracy profilaktycznej na terenie naszej szkoły. Należy: - bezzwłocznie informować rodziców/opiekunów uczniów o nieusprawiedliwionych nieobecnościach w szkole i kontrolować frekwencję uczniów na zajęciach; - bardziej promować i kształtować właściwe zachowania wśród uczniów; - zwracać każdorazowo uwagę na zachowania naganne uczniów; - wśród rodziców należy szerzyć wiedzę dotyczącą stosowanych w szkole form i metod pomocy uczniom i zapobiegania przemocy i agresji; - ulepszyć sposób dyżurowania podczas przerw mający na celu zmniejszenie nagannych zachowań, monitorować sytuację podczas przerw i zajęć lekcyjnych; - zintensyfikować działania profilaktyki antynikotynowej w szkole; - zachęcać rodziców do większego zainteresowania się problemami własnych dzieci - pedagogizacja rodziców.
IV. OBSZARY DZIAŁAŃ SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI W ROKU SZKOLNYM 2015/ 2016 Lp. Obszary działań Sposób realizacji Termin Odpowiedzialni Formy realizacji uwagi 1 Przeciwdziałanie Doradztwo zawodowe bezrobociu doradca zawodowy doradztwo indywidualne Szkolenia z zakresu prowadzenia własnej działalności gospodarczej Przygotowanie do wejścia na rynek pracy: nauczyciel przedsiębiorczości lekcje Podstawy przedsiębiorczości - spotkania z pracodawcami - targi edukacji i pracy wrzesień 2015 marzec 2016 dyrekcja doradca zawodowy Dzień Kariery Salon Maturzysty 2 Zwiększenie frekwencji szkolnej Ścisła współpraca pedagoga szkolnego z wychowawcami klas wychowawcy wyłonienie uczniów z niską frekwencją szkolną Ćwiczenia z uczniami w celu wyposażenia ich w cechy tj.: sumienność, obowiązkowość, pracowitość,odpowiedzialność, punktualność lekcje wychowawcze
Lp. Obszary działań Sposób realizacji Termin Odpowiedzialni Formy realizacji Uwagi 2 Zwiększenie frekwencji szkolnej Pozytywne motywowanie ucznia Kontakt z rodzicami nauczyciele wychowawcy rozmowy indywidualne pedagoga z uczniami lekcje wychowawcze rozmowy indywidualne pedagoga Miesięczny monitoring frekwencji szkolnej bieżące informowanie rodziców o nieobecnościach uczniów Analiza przyczyn absencji szkolnej uczniów monitorowanie miesięcznej frekwencji we wszystkich klasach w szkole konsekwentne przestrzeganie zasad dotyczących usprawiedliwiania nieobecności; ujednolicenie zasad postępowania nauczycieli wobec uczniów z absencją szkolną; gradacja kar dla uczniów z niską frekwencją; system nagród za 100% oraz wysoką frekwencję uczniów w szkole.
Lp. Obszary działań Sposób realizacji Termin Odpowiedzialni Formy realizacji Uwagi 3 Przeciwdziałanie nałogom Informowanie młodzieży o szkodliwości zażywania środków odurzających i substancji psychoaktywnych, w ramach lekcji: biologii, wychowania do życia w rodzinie, godzin z wychowawcą. Prowadzenie działalności informacyjnej przez udostępnianie materiałów edukacyjnych związanych z zapobieganiem alkoholizmowi, narkomanii i innym uzależnieniom organizacja spotkania młodzieży z terapeutą. wg harmonogra mu zajęć semestr I nauczyciele biologii, WdŻ w rodzinie pielęgniarka szkolna terapeuta od uzależnień lekcje: biologii, WdŻ w rodzinie, godziny wychowawcze zajęcia z pielęgniarką szkolną realizacja zadań w ramach programu nt: Dopalacze kradną życie; spotkanie młodzieży z terapeutą od uzależnień p. Markiem Compelem, pracownikiem Sanepidu w Międzyrzeczu, funkcjonariuszem Policji ( zajęcia zaplanowane dla uczniów klas pierwszych i ich rodziców). Udzielanie młodzieży i rodzicom informacji o dostępnych formach porad i konsultacji specjalistów. rozmowy indywidualne pedagoga z uczniami i ich rodzicami Przygotowanie do świadomego korzystania ze środków multimedialnych w ramach wg potrzeb nauczyciele informatyki, lekcje informatyki
Lp. Obszary działań Sposób realizacji Termin Odpowiedzialni Formy realizacji Uwagi 3 Przeciwdziałanie nałogom lekcji informatyki, godzin z wychowawcą. godziny wychowawcze Ćwiczenia w umiejętności budowania pozytywnego obrazu samego siebie. wychowawcy internatu plakaty i materiały udostępnione przez Sanepid Międzyrzecz, materiały dostępne w gabinecie pedagoga i pielęgniarki szkolnej oraz w internacie Umożliwienie młodzieży różnych form spędzania czasu wolnego - siłownia, koła zainteresowań. nauczyciele wychowawcy internatu wg harmonogramu zajęć Pedagogizacja rodziców zachęcanie do większego zainteresowania problemami dzieci II semestr Zajęcia i pogadanka dla rodziców nt Rodzina i miłość najlepszą ochroną przed uzależnieniami
Lp. Obszary działań Sposób realizacji Termin Odpowiedzialni Formy realizacji Uwagi 4 Przeciwdziałanie agresji Spotkania z przedstawicielem Policji na temat agresji, przestępstw i ich skutków oraz odpowiedzialności karnej nieletnich. II semestr dyrektor spotkania z młodzieżą Ukazywanie źródeł agresji poprzez rozmowy indywidualne i zajęcia w klasach. wychowawcy w internacie rozmowy indywidualne Współpraca z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną i specjalistami. konsultacje pedagoga z pracownikami PPP Udzielanie rodzicom i uczniom informacji o dostępnych formach porad i konsultacji ze specjalistami w terapii zachowań agresywnych - zajęcia socjoterapeutyczne. wg potrzeb rozmowy indywidualne
Lp. Obszary działań Sposób realizacji Termin Odpowiedzialni Formy realizacji uwagi 5 Promocja zdrowego stylu życia Promowanie zdrowego stylu życia w ramach lekcji w-f, zajęć pozalekcyjnych - SKS, siłownia. nauczyciele w-f lekcje w-f zajęcia pozalekcyjne Znaczenie prawidłowego i racjonalnego odżywiania się. wg potrzeb nauczyciel biologii, WdŻ w rodzinie lekcje biologii, WdŻ w rodzinie Badania przesiewowe w kierunku otyłości, wad postawy, cukrzycy. II semestr pielęgniarka szkolna badania przesiewowe Przygotowanie się do urodzenia zdrowego dziecka oraz roli rodziców profilaktyka cewy nerwowej. wg potrzeb nauczyciel wdż, pielęgniarka szkolna, lekcje wdż, biologii Profilaktyka raka piersi oraz raka szyjki macicy I semestr pielęgniarka szkolna spotkanie uczennic z pielęgniarką szkolną Profilaktyka HIV i AIDS I semestr pielęgniarka szkolna, nauczyciele wdż zajęcia z pielęgniarką szkolną lekcje wdż Pierwsza pomoc przedmedyczna Profilaktyka cukrzycy II semester pielęgniarka szkolna zajęcia z pielęgniarką szkolną badania przesiewowe
V. UWAGI 1. Program ten jest zgodny z programem wychowawczym szkoły, programem poprawy efektywności wychowania, programem pracy pedagoga szkolnego i doradcy zawodowego. 2. Program będzie poddawany systematycznej ewaluacji przez Zespół Koordynujący Program. 3. Zespół Koordynujący Program będzie natychmiast reagował w celu dostosowania programu profilaktyki do oczekiwań młodzieży i ich rodziców. 4. Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki przeprowadzona będzie we wrześniu 2016 roku. przez Zespół Koordynujący. 5. Zespół Koordynujący tworzą: mgr Aleksandra Rutkowska, mgr Edyta Głowinkowska, mgr Barbara Kałakuka, mgr Magdalena Stugała, mgr Dorota Tomaszek Wilska.