PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 6 IM. KS. K. PALICY W TYCHACH REALIZOWANY W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 Program profilaktyki dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb naszego środowiska, obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców zgodnie z art. 54 ust. 2 pkt 1 b ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z póź. zm.) Uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną w dniu 15 września 2014 roku. 1
WSTĘP Proces wychowawczy, to nie tylko realizacja programu wychowawczego. Jest to przede wszystkim: - dydaktyka utrzymana na wysokim poziomie, - organizacja życia uczniowskiego w szkole, - właściwie dobrane uroczystości szkolne, - czynna współpraca rodziców ze szkołą, - współpraca ze środowiskiem lokalnym, - działania profilaktyczne. Istotą działań profilaktycznych jest proces wspierania prawidłowego rozwoju ucznia i zdrowego stylu życia, poprzez uczenie radzenia sobie z trudnościami, które mogą właśnie wpłynąć na zdrowie i rozwój dziecka oraz wzmacnianie czynników sprzyjających prawidłowemu rozwojowi. Szkoła jako placówka funkcjonuje cały dzień. Zapewnia nie tylko naukę, ale również opiekę. Daje uczniom możliwość uczestniczenia w różnorodnych zajęciach i prawo do swobodnego wyboru korzystania z nich. Stwarza warunki do rozwijania wiedzy i doskonalenia umiejętności ucznia. Zarówno proces wychowawczy jak i objęte nim osoby mogą ulegać oddziaływaniom czynników destrukcyjnych. W takich sytuacjach konieczne jest podjęcie przedsięwzięć o charakterze profilaktycznym, które dają szansę na usunięcie lub zmniejszenie zagrożeń i przywrócenie prawidłowych procesów rozwojowych. Szkolny program profilaktyki jest uzupełnieniem programu wychowawczego szkoły. 2
Stanowi on odpowiedź na realne problemy i zagrożenia w szkole, które uprzednio zdiagnozowano na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród uczniów oraz bezpośrednich obserwacji zachowań uczniów przez nauczycieli i innych pracowników szkoły. Z analizy ankiet wynika, że problemy i zagrożenia dotyczące uczniów w naszej szkole pokrywają się w odpowiedziach rodziców i nauczycieli. Zarówno jedni jak i drudzy za najważniejszy problem wychowawczy uznali: - używanie przemocy słownej i fizycznej przez dzieci; - wulgarność w słowach i zachowaniu; - nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych i konfliktowych. Wszystkie działania planowane w szkole muszą być ze sobą zintegrowane i ukierunkowane na wspomaganie rozwoju ucznia. Pożądane efekty wychowawcze można uzyskać jedynie działając wspólnie, we wzajemnym porozumieniu rozwiązując pojawiające się problemy. Przedstawione problemy stały się punktem wyjścia do opracowania przez Radę Rodziców we współpracy z Radą Pedagogiczną planu działań zapobiegawczych w ramach profilaktyki szkolnej. 3
Realizacja programu profilaktyki w Szkole Podstawowej nr 6 im. ks. K. Palicy w Tychach w roku szkolnym 2014/2015 Na podstawie diagnozy sytuacji wychowawczej szkoły, protokołów Rady Pedagogicznej, spostrzeżeń i uwag wychowawców klas oraz sugestii płynących ze strony rodziców, zostały wyselekcjonowane zagrożenia, które dotykają naszych uczniów i wymagają podjęcia działań zapobiegawczych i naprawczych. Najczęstszym problemem na terenie szkoły jest przemoc rówieśnicza, głównie słowna, niska kultura języka, brak szacunku do rówieśników i osób dorosłych, łamanie regulaminu szkoły. Program profilaktyki jest odpowiedzią na wzrastające zagrożenie różnymi formami przemocy wśród dzieci. Przedmiotem działań profilaktyczno - wychowawczych są postawy, wartości i umiejętności. Program ukierunkowany jest na poprawę bezpieczeństwa uczniów w szkole i propagowanie zdrowego stylu życia poprzez udział uczniów w różnych zajęciach odbywających się na terenie szkoły. Efekty profilaktyczno-wychowawcze uzyskuje się w długofalowym procesie wychowawczym, realizując na co dzień wcześniej zaplanowane działania w programie profilaktyki. Adresatami programu profilaktyki są rodzice, nauczyciele a przede wszystkim uczniowie. Środowisko wychowawcze dla uczniów tworzą dorośli czyli rodzice i nauczyciele. Na proces zmian w zachowaniach dzieci mają wpływ postawy i zachowanie dorosłych, dlatego działania profilaktyczne muszą obejmować również rodziców i nauczycieli. Wspólne postawy i działania podejmowane przez dorosłych dają szansę na konstruktywne zmiany w postawach dzieci. 4
CELE PROGRAMU: - tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w szkole; - ograniczenie zachowań agresywnych; - rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach; - wskazywanie pożądanych wzorców zachowań; - wskazywanie na szkodliwość używek oraz uzależnień; - promocja zdrowego stylu życia. Zaprezentowany program profilaktyki obejmuje wszystkie zadania realizowane na terenie naszej szkoły. Założenia organizacyjne programu: 1. Program skierowany jest do uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników szkoły. 2. Projekt realizowany jest w klasach I VI. 3. Program będzie realizowany w formie : osobnych zajęć w poszczególnych klasach, zajęć w edukacji wczesnoszkolnej, konferencji szkoleniowych i warsztatów dla nauczycieli i wychowawców, szkolnych apeli wychowawczych, 5
współpracy z realizatorami innych programów profilaktycznych, współpracy z instytucjami wspomagającymi wychowanie dziecka. Cel Forma realizacji Zadania Odpowiedzialny Sposób monitorowania Harmonogram realizacji 1.Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w szkole 1. Dyżury na korytarzach szkolnych. Wzmocnienie dyżurów pełnionych przez nauczycieli podczas przerw. Nauczyciel, dyżurujący. Obserwacja prowadzona 2.Poprawa bezpieczeństwa w szkole Pogadanki, spotkania z policjantem, apele Wdrożenie procedur interwencyjnych. - Pogadanki n/t bezpieczeństwa na lekcjach w-f, godzinach wychowawczych. - Spotkania z policjantem ruchu drogowego, dzielnicowym dla uczniów klas I-IV. - Apele n/t bezpieczeństwa dla uczniów całej szkoły. - Stworzenie uczniom możliwości informowania o aktach przemocy i agresji. - Wdrożenie procedur interwencji w sytuacjach kryzysowych. Wychowawcy, nauczyciele, Policja. Dyrektor szkoły Pedagog Analiza dokumentów szkolnych przez dyrektora szkoły. Wrzesień, styczeń, czerwiec. 6
3.Organizowanie czasu wolnego ucznia. Rozwijanie zainteresowań. Propagowanie zdrowego stylu życia. Propagowanie zdrowego żywienia wśród uczniów. Działalność pozalekcyjna szkoły. - Zajęcia pozalekcyjne dla uczniów klas I-III. - Zajęcia pozalekcyjne dla uczniów klas IV - VI - Realizacja w szkole działań w ramach programu Szkoły promującej zdrowie - Wyeliminowanie ze sklepiku szkolnego niezdrowej żywności. Nauczyciele Nauczyciele prowadzący zajęcia. Analiza dzienników zajęć pozalekcyjnych Dyrektor szkoły 4.Zapewnienie opieki uczniom klas I-III. Stosowanie okresu adaptacyjnego Zajęcia w świetlicy szkolnej. - Zajęcia programowe świetlicy szkolnej zgodne z rocznym planem pracy i dziennym rozkładem dnia. - Wprowadzenie okresu adaptacyjnego dla uczniów klas pierwszych: noszenie zabawek, rodzice mogą odprowadzać dziecko pod klasę i czekać z nim na nauczyciela. Wychowawcy świetlicy Wychowawcy klas pierwszych Analiza dokumentów Wrzesień 5.Integrowanie uczniów z grupą rówieśniczą.. Integrowanie nowo przybyłych uczniów z grupą rówieśniczą. - Zajęcia integracyjne dla uczniów klas pierwszych Pedagog Nauczyciele prowadzący zajęcia. Analiza dokumentów Wrzesień 7
6.Podnoszenie świadomości uczniów n/t przyczyn i skutków agresji, przemocy, uzależnień oraz podejmowanie walki z nimi. Podnoszenie świadomości uczniów na temat bezpiecznego Pogadanki pedagoga, wychowawców w ramach zajęć szkolnych, godzin wychowawczych. Drama. Metody aktywne. Warsztaty, zajęcia psychoedukacyjne. Udział w kampanii Szkoła bez przemocy Udział w kampanii Dziecko w sieci. Dzień Bezpiecznego Internetu - Prowadzenie godzin wychowawczych przez wychowawców przy współudziale pedagoga szkolnego n/t: agresji, przemocy, cyberprzemocy, uzależnień, poszanowania praw innych, poznanie swoich zalet i wad, rozwijanie umiejętności komunikowania się z innymi. - Zajęcia w klasach IV-VI prowadzone przez pracownika Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Tychach. Temat zajęć: Mam moc, nie stosuję przemocy - Spotkanie z policjantem dotyczące odpowiedzialności karnej nieletnich (kl. VI). - Ustalenie klasowych regulaminów zachowania. - Zawarcie kontraktu między uczniami a wychowawcą. - Przygotowanie prezentacji multimedialnej dla wszystkich uczniów. - Pogadanki na temat Wychowawcy klas, pedagog szkolny Nauczyciel informatyki Analiza dzienników lekcyjnych przez dyrektora szkoły. Na bieżąco Wrzesień 8
korzystania z Internetu. bezpieczeństwa w sieci na spotkaniach z wychowawcami oraz na zajęciach komputerowych. Wychowawcy klas, nauczyciel informatyki 7. Podnoszenie świadomości uczniów n/t istniejących praw człowieka, dziecka, praw ucznia i obowiązków z nich wynikających Rozmowy nauczycieli z uczniami podczas zajęć przedmiotowych, a także zajęć z wychowawcą. - Apel szkolny - Dzień Życzliwości - Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka Osoby wyznaczone do przygotowania uroczystości Wychowawcy Nauczyciela Analiza dzienników lekcyjnych przez dyrektora szkoły. Listopad Grudzień 8. Edukacja rodziców Spotkania indywidualne z wychowawcą, nauczycielem, konsultacje, ogólne zebrania z rodzicami. - Rozmowy i konsultacje indywidualne dla rodziców. - Zebrania ogólne z rodzicami. - Prowadzenie wywiadówek metodami aktywnymi. - Wdrożenie rodziców w życie szkoły(zaangażowanie w organizację wycieczek, imprez szkolnych i klasowych). - Spotkanie edukacyjne dla rodziców uczniów klas VI z pracownikami Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Tychach. Temat spotkania Dyrektor Pedagog Wychowawcy Nauczyciele Analiza dzienników lekcyjnych, protokołów zebrań, dziennika pedagoga szkolnego Według harmonogramu zebrań i konsultacji. 9
Uzależnienie od mediów elektronicznych - Spotkanie edukacyjne dla rodziców wszystkich uczniów z pracownikiem Metis u. Temat spotkania Zachowania agresywne u dzieci w różnym wieku 9.Doskonalenie nauczycieli. Szkolenia. Stwarzanie atmosfery życzliwości w szkole. Konferencje szkoleniowe. - Szkolenia zgodne z zapotrzebowaniami szkoły i nauczycieli. - Szkolenia prowadzone przez dyrektora, zespoły samokształceniowe. - Szkolenia prowadzone przez metodyków, pracowników Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej. Dyrektor Pedagog Zespoły samokształceniowe Zaproszeni specjaliści. Analiza protokołów konferencji., zgodnie z ustalonym harmonograme m 10.Kontrola realizacji obowiązku szkolnego prze uczniów. Postępowanie zgodne z procedurami przyjętymi przez Radę Pedagogiczną - Analiza skuteczności stosowanych procedur Pedagog szkolny, wychowawcy klas Analiza dokumentacji Comiesięczna kontrola dzienników lekcyjnych pod kątem realizacji obowiązku szkolnego. Wrzesień Co miesiąc 11. Opieka pedagogiczna Zajęcia indywidualne i grupowe z - Kwalifikacja uczniów na zajęcia. Pedagog szkolny, Analiza dokumentacji 10
nad uczniami u których stwierdzono ryzyko wystąpienia dysleksji, a także nad uczniami posiadającymi opinię PPP stwierdzające dysfunkcje uniemożliwiające sprostanie stawianym wymaganiom edukacyjnym. pedagogiem szkolnym (zajęcia o charakterze korekcyjnokompensacyjnym) Zajęcia dydaktycznowyrównawcze. - Obserwacja uczniów pod katem wystąpienia u nich trudności w nauce. - Zajęcia prowadzone przez pracownika Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Tychach dla uczniów klas IV na temat: Skuteczne metody uczenia się. Nauczyciele prowadzący zajęcia Pedagog szkolny 11