Raport z ewaluacji wewnętrznej

Publiczne Gimnazjum w Klukowie Rok szkolny 2012/2013 Raport z ewaluacji wewnętrznej 1. POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA UCZNIÓW W SZKOLE 2. FUNKCJONOWANIE OCENY SZKOLNEJ JAKO ŚRODKA MOTYWUJĄCEGO Opracował zespół w składzie: 1. Barbara Malecka 2. Joanna Protaziuk 3. Wiesława Psujek Klukowo, czerwiec 2013 1

I. WPROWADZENIE Niniejszy raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2012/2013 w gimnazjum przez zespół nauczycieli. Przyjęto, że ewaluacja to zaplanowany i podporządkowany pewnym wymogom metodologicznym proces, polegający na zbieraniu i przetwarzaniu informacji o warunkach, przebiegu i skuteczności działań szkoły. Podstawą prawną działań w tym zakresie było Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 7 października 2009 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego, w którym zostały określone wymagania stawiane przez państwo poszczególnym szkołom. Na zebraniu Rady Pedagogicznej w dniu 18 września 2012r, po przedstawieniu przez Dyrektora szkoły wniosków z ewaluacji zewnętrznej i kierunków polityki oświatowej państwa do realizacji w roku szkolnym 2012/2013 podjęto decyzję, że w bieżącym roku szkolnym poddane zostaną ewaluacji wewnętrznej wymagania dotyczące ( I ) poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole i ( II ) funkcjonowanie oceny szkolnej jako środka motywującego. Wybierając przedmiot ewaluacji, kierowano się zadaniami wynikającymi z kierunków polityki oświatowej państwa, wnioskami z ewaluacji zewnętrznej, jak również potrzebą bliższej analizy i oceny podejmowanych w szkole działań. Celem ewaluacji wymagania (I) zebranie informacji i dokonanie analizy poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole oraz zebranie informacji i dokonanie oceny efektów podejmowanych działań w zakresie kształtowania pożądanych postaw w szkole. Celem ewaluacji wymaganie (II) było dokonanie analizy i oceny na ile szkolny system oceniania wspiera rozwój uczniów, dokonanie analizy i oceny na ile szkolny system oceniania motywuje ucznia do dalszej pracy oraz zbadanie wpływu oceny na podnoszenie efektów kształcenia. Narzędziami badawczymi były ankiety skierowane do rodziców, uczniów i nauczycieli oraz arkusze do analizy dokumentacji wychowawców klas, pedagoga szkolnego, koordynatora ds. bezpieczeństwa, opiekuna SU, aktów prawnych regulujących pracę szkoły, programu wychowawczego i profilaktyki. Powołano zespoły do przeprowadzenia ewaluacji wewnętrznej w składzie: 1. Barbara Malecka koordynator 2. Wiesława Psujek lider zespołu I o Maria Krystosiak o Jolanta Górecka o Beata Radziszewska o Bogumiła Milewska 3. Joanna Protaziuk lider zespołu II o Monika Godlewska o Marta Pruszyńska o Kinga Mankiewicz - Szwarc 2

Dnia 12 października 2012r dyrektor szkoły na zebraniu Rady Pedagogicznej zapoznał radę z przedmiotem, celami i harmonogramem ewaluacji. Wszystkie działania podejmowane w procesie ewaluacji realizowane były zgodnie z przyjętym harmonogramem. W listopadzie 2012 roku, zgodnie z harmonogramem zespoły opracowały projekty ewaluacji wewnętrznej - przedstawione i zaakceptowane przez Radę Pedagogiczną w dniu 14 listopada 2012r (załącznik 1-projekt ewaluacji wymaganie (I), załącznik 2 projekt ewaluacji wymaganie (II)). Następnie zespoły opracowały narzędzia ewaluacyjne (załącznik 3- zestaw narzędzi (I), załącznik 4 zestaw narzędzi (II) ). Zgodnie z zasadą triangulacji założono zebranie informacji z wielu źródeł: N, R, U, dokumentacja szkoły, dokumentacji dyrektora, dokumentacji pedagoga, opiekuna SU, koordynatora ds. bezpieczeństwa. W związku z tym zaszła potrzeba opracowania kwestionariuszy ankiet i zestawu zagadnień do analizy dokumentacji oraz arkuszy wywiadów. W maju br. zespół do spraw ewaluacji opracował raporty (załącznik 5 raport wymagania (I) i załącznik 6 raport wymagania (II)). Wykorzystując zebrane dane zgodnie z projektem ewaluacji koordynator opracował projekt raportu, który został przedłożony dyrektorowi szkoły i po przeanalizowaniu wniosków i kierunków do dalszej pracy przedstawiony na zebraniu RP w dniu 21 czerwca 2013 r. W wyniku dyskusji podjęto decyzję, że wdrażanie kierunków do dalszej pracy określonych w raporcie rozpocznie się w nowym roku szkolnym. II. OPIS ZASTOSOWANEJ METODOLOGII ORAZ ŹRÓDŁA INFORMACJI WYKORZYSTYWANYCH W BADANIU W ramach prowadzonej ewaluacji zastosowano triangulację metod i źródeł informacji. Służyło to zebraniu danych możliwie pełnych i uwzględniających różne punkty widzenia. Metodami badawczymi, które wykorzystano w ewaluacji były analizy wyników badań przeprowadzonych następującymi narzędziami: Ankieta do ucznia Ankieta do nauczyciela Ankieta do rodzica Wywiad z pedagogiem Zestaw zagadnień do analizy protokołów RP Zestaw zagadnień do analizy Programu Wychowawczego Zestaw zagadnień do analizy Programu Profilaktyki Zestaw zagadnień do analizy dokumentacji wychowawców klas 3

Zestaw zagadnień do analizy dokumentacji pedagoga szkolnego Zestaw zagadnień do analizy rejestru wypadków Zestaw zagadnień do analizy Szkolnych Zasad Oceniania Zestaw zagadnień do analizy Przedmiotowych Zasad Oceniania III. WYNIKI EWALUACJI Wymaganie (I). Poczucie bezpieczeństwa uczniów w szkole ZADANIA SZKOŁY W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA SZKOŁY 1. Szkoła dba o bazę techniczna budynku 2. Szkoła systematycznie rozpoznaje poczucie bezpieczeństwa uczniów 3. Szkoła posiada wewnętrzny system zapewniania bezpieczeństwa 4. Szkoła posiada regulamin dyżurów nauczycielskich 5. Szkoła promuje pożądane zachowania uczniów 6. Nauczyciele zapoznają uczniów i ich rodziców z pożądanymi zachowaniami 7. Szkoła realizuje zadania dotyczące bezpieczeństwa zawarte w programie wychowawczym i profilaktycznym 8. szkoła systematycznie monitoruje przestrzeganie zasad bezpieczeństwa 9. Szkoła eliminuje zagrożenia i ewentualne niepożądane zachowania 10. Szkoła analizuje sytuację wychowawczą i określa kierunki do dalszej pracy 11. Szkoła współpracuje z rodzicami w zakresie postaw sprzyjających bezpieczeństwu 12. Szkoła współpracuje z instytucjami i organizacjami wspierającymi szkołę w zakresie bezpieczeństwa OBSZARY BADAWCZE 1. Opinie i oceny społeczności szkolnej w zakresie poczucia bezpieczeństwa 2. Niepożądane zachowania uczniów w szkole 3. Dyżury nauczycielskie 4. Działania szkoły w zakresie rozpoznawania poczucia bezpieczeństwa uczniów 5. Świadomość uczniów dotycząca oczekiwanych zachowań w szkole 6. Szkolny system bezpieczeństwa 7. Promowanie przez szkołę pożądanych zachowań uczniów 8. Efektywność podejmowanych działań w zakresie zapewniania bezpieczeństwa uczniów PYTANIA KLUCZOWE 1. Jak oceniają uczniowie swoje poczucie bezpieczeństwa w szkole? 2. W jakim stopniu baza szkoły sprzyja bezpieczeństwu uczniów? 4

3. Jakiego rodzaju i w jakich sytuacjach w szkole pojawiają się niepożądane zachowania uczniów? 4. Jakie są wnioski i spostrzeżenia z dyżurów nauczycielskich? 5. Jakie działania podejmuje szkoła w zakresie rozpoznawania poczucia bezpieczeństwa uczniów? 6. W jakim zakresie szkoła współpracuje z rodzicami, organizacjami i instytucjami wspomagającymi szkołę w zakresie bezpieczeństwa? 7. W jaki sposób szkoła zapoznaje z normami zachowań i kryteriami ich oceniania obowiązującymi w szkole? 8. Jakie działania podejmuje szkoła w zakresie identyfikowania i eliminowania zagrożeń? 9. Jakie działania wzmacniające pożądane zachowania uczniów podejmuje szkoła? 10. Jaka jest skuteczność podejmowanych działań przez szkołę w zakresie zapewniania poczucia bezpieczeństwa uczniów? KRYTERIA SUKCESU o wysoki poziom frekwencji o dobre relacje interpersonalne o duża aktywność uczniów w życiu szkoły o baza szkoły zapewniająca bezpieczeństwo uczniom o świadomość uczniów złego postępowania o systematycznie zmniejszająca się ilość niepożądanych zachowań uczniów o efektywność podejmowanych działań wychowawczych o świadomość uczniów, jakich zachowań się od nich oczekuje o wzrost poczucia bezpieczeństwa uczniów w czasie przerw i imprez szkolnych o systematyczność badań w zakresie poczucia bezpieczeństwa o różnorodność metod i źródeł badań o współpraca z rodzicami, współpraca z organizacjami i instytucjami wspomagającymi szkołę o wysoka świadomość uczniów w zakresie oczekiwanych od nich zachowań w szkole o spójność działań wszystkich nauczycieli i pracowników szkoły, w zakresie zapoznawania i wymagania oczekiwanych zachowań o świadomość uczniów z możliwości korzystania z rozwiązań zapewnianych przez szkołę w sytuacji zagrożenia Głównym problemem badawczym ewaluacji była próba odpowiedzi na pytanie związane z funkcjonowaniem naszej szkoły, a w szczególności w jakim stopniu szkoła zapewnia uczniom poczucie bezpieczeństwa. WNIOSKI: 1. Uczniowie czują zagrożenie w szkole na korytarzu w czasie przerw, w drodze do i ze szkoły 2. Badani nie dostrzegają zagrożenia na dyskotekach, podczas lekcji, w toaletach 3. Najczęstszym przejawem niepożądanych zachowań jest wzajemne obrażanie się uczniów 4. Znaczna część uczniów zauważa problem przeszkadzania na zajęciach lekcyjnych 5. Negatywne zachowania przejawiają się głównie w czasie przerw 5

6. W szkole nie ma kradzieży 7. Pedagog i wychowawcy diagnozują poczucie bezpieczeństwa uczniów 8. W przypadku wystąpienia zagrożenia uczniowie mogą liczyć na pomoc nauczycieli 9. W bieżącym roku szkolnym nie były organizowane apele i konkursy podejmujące tematykę bezpieczeństwa 10. Szkoła współpracuje z organizacjami wspierającymi bezpieczeństwo 11. Prowadzona jest pedagogizacja rodziców w tym zakresie 12. Rodzice na bieżąco informowani są o negatywnych zachowaniach uczniów 13. Uczniowie wiedzą, jakich zachowań oczekuje się od nich, jednak nie przestrzegają norm i zasad obowiązujących w szkole 14. Przyczyną występowania niepożądanych zachowań jest brak dyscypliny i konsekwencji ponoszenia odpowiedzialności za swoje czyny 15. Wychowawcy badają poziom bezpieczeństwa i rodzaje zagrożeń wśród uczniów, omawiają różne typy zagrożeń na godzinach wychowawczych 16. Podejmowane działania nie są wystarczające w pojedynczych przypadkach 17. Szkoła w niewielkim stopniu promuje pozytywne zachowania uczniów 18. Uczniowie uzyskują pomoc w trudnych sytuacjach 19. Nauczyciele udzielają pomocy uczniom w różnych formach, dostosowanych do problemu 20. Działania podejmowane przez pedagoga szkolnego oraz wynikające z wdrażania Programu profilaktyki, Programu wychowawczego przynoszą efekty REKOMENDACJE: 1. Analizować nagrania z monitoringu 2. Zorganizować czas uczniom do odjazdu autobusów na terenie szkoły (deklaracje rodziców) 3. Zorganizować raz na miesiąc apele informacyjne z udziałem dyrektora szkoły 4. Zorganizować konkursy promujące dobre zachowanie 5. Kontynuować pogadanki na godzinach wychowawczych na temat kultury osobistej, okazywania szacunku innym, przemocy słownej 6. Przeprowadzić pedagogizację rodziców nt. spędzania czasu wolnego przez młodzież (zagrożenia - telewizja, Internet ) 7. Konsekwentnie przestrzegać zapisów statutu szkoły na temat obowiązków ucznia 8. Promować pozytywne zachowania 9. Kontynuować diagnozowanie poczucia bezpieczeństwa uczniów koordynatora ds. bezpieczeństwa we współpracy z pedagogiem i wychowawcami 10. Podejmować działania profilaktyczne związane z tematyką bezpieczeństwa 11. Zmobilizować radę pedagogiczną do wyciągania konsekwencji z negatywnych zachowań uczniów 12. Na godzinach wychowawczych podejmować tematykę cyberprzemocy 13. Zaangażować rodziców do współpracy przy realizacji działań eliminujących zagrożenia Wymaganie (I) Funkcjonowanie oceny szkolnej jako środka motywującego 6

OBSZARY BADAWCZE Zgodność szkolnych zasad oceniania z innymi dokumentami szkolnymi Zgodność szkolnych zasad oceniania z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa oświatowego Zgodność z zasadami nowoczesnego oceniania Uwzględnianie w systemie oceniania możliwości i rodzajów aktywności uczniów Odzwierciedlenie w ocenach możliwości uczniów Znajomość i akceptacja przez rodziców zasad zawartych w systemie oceniania Znajomość i akceptacja przez uczniów zasad zawartych w systemie oceniania Wpływ sposobu komunikowania się nauczyciela z uczniami na praktyczne rozumienie kryteriów oceniania Sposób przekazywania informacji uwzględnia podmiotowość uczniów Wpływ systemu oceniania na samoocenę uczniów jest znaczny, Dokonywanie właściwej samooceny przez uczniów Wpływ systemu oceniania na poziom motywacji uczniów do własnego rozwoju PYTANIA KLUCZOWE 1. W jakim stopniu system oceniania uwzględnia obowiązujące przepisy prawa oświatowego? 2. W jakim stopniu system oceniania jest zgodny z innymi dokumentami szkolnymi? 3. Na ile system oceniania jest zgodny z zasadami nowoczesnego oceniania? 4. Na ile system oceniania uwzględnia zasadę indywidualizacji? 5. Jaki jest odbiór stosowanych kryteriów oceniania przez rodziców uczniów? 6. Jaki jest odbiór stosowanych kryteriów oceniania przez uczniów? 7. W jaki sposób uczniowie odbierają sposoby komunikowania o osiągnięciach i postępach w nauce? 8. W jaki sposób rodzice odbierają sposoby komunikowania o osiągnięciach i postępach w nauce? 9. W jaki sposób ocenianie motywuje ucznia do rozwoju? WNIOSKI 1. Szkolne zasady oceniania są zgodne z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa oświatowego. 2. System oceniania funkcjonujący w naszym gimnazjum jest spójny z dokumentami obowiązującymi w szkole. 3. Nauczyciele stosują różne formy nowoczesnego oceniania. 4. W Szkolnych i Przedmiotowych Zasadach Oceniania zapisy dotyczące oceniania kształtującego mają ogólny charakter. 5. System oceniania uwzględnia zasadę indywidualizacji. 6. Nauczyciele stosują w pracy z uczniem zalecenia poradni psychologicznopedagogicznej oraz wskazania zawarte w planach działań wspierających. 7. Organizacja dowozu i plan zajęć utrudniają prowadzenie w większym zakresie działań wspierających ucznia. 8. Badani rodzice zostali zapoznani ze Szkolnymi Zasadami Oceniania i wiedzą, za co dziecko jest oceniane. 7

9. Większość badanych uważa, że ich dzieci oceniane są zgodnie ze Szkolnymi Zasadami Oceniania. 10. Uczniowie uważają, że są oceniani zgodnie ze SZO. 11. Wiedzą, co jest przedmiotem oceny. 12. Zdaniem większości uczniów najlepszym sposobem informowania o ich osiągnięciach i postępach w nauce jest informacja zwrotna bez stopnia. 13. Stopień opatrzony komentarzem pisemnym jest także dobrze postrzegany przez uczniów. 14. Opinia nauczycieli i uczniów odnośnie sposobu komunikowania o osiągnięciach i postępach w nauce nie jest zbieżna. Według nauczycieli wybór przez uczniów informacji zwrotnej bez stopnia wynika z faktu, iż gimnazjaliści nie ponoszą z tego powodu konsekwencji w postaci oceny sumującej. 15. Zdaniem większości rodziców najlepszym sposobem informowania o ich osiągnięciach i postępach w nauce jest stopień opatrzony komentarzem pisemnym. 16. Informacja zwrotna bez stopnia jest także dobrze postrzegana przez rodziców. 17. Opinia rodziców i uczniów odnośnie sposobu komunikowania o osiągnięciach i postępach w nauce jest zbieżna. 18. Najbardziej motywują uczniów do pracy: komentarze pod pracami, pochwała, informacja ustna o wynikach. 19. Ocena niedostateczna czasami tylko zachęca ucznia do nauki. REKOMENDACJE 1. Na bieżąco aktualizować Szkolne Zasady Oceniania zgodnie z zachodzącymi zmianami w prawie oświatowym w zakresie oceniania. 2. W dalszym ciągu dbać o zgodność szkolnej dokumentacji ze Szkolnymi Zasadami Oceniania. 3. Dopracować (uszczegółowić ) Szkolne i Przedmiotowe Zasady Oceniania pod kątem oceniania kształtującego oraz innych elementów nowoczesnego oceniania (np. projekt). 4. W dziennikach lekcyjnych ujednolicić sposób i częstotliwość dokumentowania nowoczesnego oceniania. 5. Dostosować, w miarę możliwości, organizację dowozów i plan zajęć do potrzeb uczniów. 6. Motywować uczniów do udziału w zajęciach dodatkowych 7. Motywować rodziców do systematycznego uczestnictwa w spotkaniach z wychowawcami i nauczycielami poszczególnych przedmiotów. 8. W dalszym ciągu oceniać zgodni ze Szkolnymi Zasadami Oceniania oraz na bieżąco informować o wymaganiach na poszczególne oceny 9. W dalszym ciągu stosować różne formy komunikowania o osiągnięciach i postępach w nauce ze szczególnym uwzględnieniem informacji zwrotnej. 10. Zmobilizować rodziców do systematycznej kontroli postępów dzieci w nauce. 11. W dalszym ciągu zachęcać rodziców do czytania informacji o osiągnięciach i postępach dzieci w nauce. 12. Motywować uczniów mających trudności w nauce, stosując ustną i pisemną pochwałę. 13. Komentarze pod pracami rozpoczynać pozytywną informacją. 14. W dalszym ciągu udzielać informacji ustnej o postępach. 8

IV. FORMY UPOWSZECHNIANIA RAPORTU Uczniom sprawozdanie na lekcji wychowawczej, Rodzicom sprawozdanie na pierwszym zebraniu z rodzicami, Nauczycielom sprawozdanie na posiedzeniu rady pedagogicznej, Ponadto rozpowszechnienie raportu na stronie internetowej szkoły WWW.gimklukowo.pl. V. WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW 1. Projekt ewaluacji (I) 2. Projekt ewaluacji (II) 3. Zestaw narzędzi (I) 4. Zestaw narzędzi (II) 5. Analiza wyników badań (I) 6. Analiza wyników badan (II) 9