ORGANIZACJA I EFEKTYWNOŚĆ POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ

Transkrypt

1 PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 IM. JANA PAWŁA II W PACZKOWIE RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ ORGANIZACJA I EFEKTYWNOŚĆ POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ ROK SZKOLNY 2013 /

2 PROBLEM BADAWCZY: Organizacja i efektywność pomocy psychologiczno pedagogicznej w szkole. PRZEDMIOT EWALUACJI: W szkole rozpoznaje się potrzeby i możliwości psychofizyczne uczniów i organizuje się różnorodne formy pomocy uczniowi. CEL EWALUACJI: Monitorowanie pomocy psychologiczno pedagogicznej w szkole. PYTANIA KLUCZOWE: 1. W szkole rozpoznawane są potrzeby edukacyjne uczniów. 2. W jakiej formie jest organizowana i realizowana pomoc psychologiczno pedagogiczna w szkole? 3. W jaki sposób szkoła wzmacnia możliwości edukacyjne uczniów? GRUPA BADAWCZA: nauczyciele i wychowawcy 100%; 50 % losowo wybranych rodziców i uczniów z orzeczeniami i opiniami PPP; pedagog szkolny. TERMIN BADAŃ: Badania przeprowadzono w styczniu i lutym 2014 roku. METODY BADAWCZE: analiza danych statystycznych; rozmowy z nauczycielami, rodzicami i uczniami NARZĘDZIA BADAWCZE: arkusz diagnostyczny skierowany do wychowawców i nauczycieli; kwestionariusz analizy dokumentów pedagoga szkolnego; ankieta dla nauczycieli i rodziców notatka z rozmów z rodzicami i uczniami. ZESPÓŁ EWALUACYJNY: Ewa Pindel-przewodniczący Joanna Kłoczko Małgorzata Kurowska Robert Kalisz 2

3 ANALIZA JAKOŚCIOWA I ILOŚCIOWA PRZEPROWADZONYCH BADAŃ Przeprowadzona ewaluacja miała na celu zebranie informacji na temat organizowania w szkole pomocy psychologiczno pedagogicznej uczniom mającym trudności w nauce. W badaniach ankietowych uczestniczyli wszyscy nauczyciele szkoły. Do grupy respondentów włączono losowo wybranych 30 uczniów uczestniczących w różnych formach zajęć wyrównujących ich szanse edukacyjne oraz ich rodziców: 15 uczęszczających na zespół wyrównawczy, 3 objętych nauczaniem indywidualnym, 5 uczestniczących w zajęciach socjoterapeutycznych, 5 korzystających z warsztatów przedmiotowych, 2 biorących udział w zajęciach logopedycznych. Zestawienie wyników badań pozwoliło na określenie form i efektów organizowanej na terenie szkoły form pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów jej potrzebującej. Ze wszystkich uczniów uczących się w szkole, aż 24% potrzebuje pomocy i wsparcia nauczyciela. Najliczniejszą grupę stanowią uczniowie posiadający opinie poradni /11.6%/. Dokładne dane ilustruje wykres. 1. W szkole rozpoznawane są potrzeby edukacyjne uczniów, co potwierdza w 100% badana grupa nauczycieli. Nauczyciele diagnozują możliwości edukacyjne wszystkich swoich uczniów, zapoznają się z opiniami i orzeczeniami oraz realizują na swoich zajęciach zalecenia Poradni Psychologiczno Pedagogicznej. Ten fakt potwierdza w całości badana grupa rodziców. Badania wykazały, że nauczyciele nie ograniczają diagnoz do uczniów zagrożonych i zdolnych, ale obejmują nią wszystkich uczniów każdego zespołu klasowego. 3

4 2. Diagnoza możliwości edukacyjnych uczniów w opinii badanych nauczycieli i rodziców przeprowadzana jest w rożnej formie. Dane na ten temat prezentuje wykres. Nauczyciele rozpoznają potrzeby edukacyjne uczniów przede wszystkim w oparciu o wyniki sprawdzianów/93%/, bieżące wyniki w nauce i obserwacje uczniów /82%/.Grupa badanych /74%/ kieruje się opiniami i orzeczeniami PPP. Rodzice potwierdzają ten fakt /40-75%/, jednak co czwarty z nich dodaje, że diagnoza jest dokonywana dodatkowo w oparciu o rozmowy z wychowawcą klasy. Jak wynika z przeprowadzonych badań nauczyciele systematycznie prowadzą rozmowy z uczniem, rodzicami i pedagogiem szkolnym /54-63%/. Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej diagnozują gotowość szkolną dzieci i obserwują je uważnie pod kątem wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się. 3. Rozumiejąc potrzebę i znaczenie indywidualizacji nauczania nauczyciele dostrzegają różnice między uczniami dotyczące zdolności, tempa pracy na zajęciach, sposobów przyswajania wiedzy, jak również motywacji do uczenia się. Rodzice i uczniowie przyznają, że ma to odzwierciedlenie w codziennej pracy. Odpowiedzi badanych respondentów są zbieżne, co prezentuje zestawienie w tabeli. 4

5 Formy pomocy uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych na zajęciach lekcyjnych Forma pomocy Nauczyciele Rodzice Uczniowie wydłużanie czasu pracy dodatkowe tłumaczenie poleceń opracowywanie zestawów z pytaniami i zadaniami o niższym stopniu trudności. zmiana sposobu sprawdzania i oceniania możliwość poprawy oceny opracowanie dostosowanie wymagań Indywidualne metody i formy pracy Dane zawarte w tabeli świadczą o tym, że respondenci z wszystkich badanych grup wskazują w swoich wypowiedziach na różnorodne i zbieżne formy pomocy, jakie są oferowane uczniom na zajęciach lekcyjnych. Nauczyciele znają i przestrzegają w swojej pracy procedur organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce. Opracowują dostosowania i plany działań wspierających, a następnie realizują je w ramach systematycznie prowadzonych zajęć. Podobne formy pracy wymieniają uczniowie oraz rodzice w trakcie rozmowy lub badań ankietowych. 4. W celu wyrównania szans edukacyjnych uczniów w szkole jest organizowana pomoc psychologiczno pedagogiczna. Wszystkie działania wspierające rozwój uczniów i służące wyrównaniu ich szans edukacyjnych przygotowano w oparciu o kartę indywidualnych potrzeb uczniów (KIPU) oraz plan działań wspierających. Szczegółowa analiza dokumentacji szkolnych: dzienniki zajęć pozalekcyjnych, tygodniowy rozkład zajęć, opinie i zalecenia poradni, rozmowy z rodzicami, rozmowy z uczniami, analiza danych statystycznych dokonana przez pedagoga szkolnego kwestionariusze skierowane do wychowawców i nauczycieli przedmiotów, pozwala na stwierdzenie, że szkoła wychodzi naprzeciw oczekiwaniom uczniów i ich rodziców zapewniając szeroką ofertę zajęć pozalekcyjnych służącym wyrównywaniu 5

6 szans edukacyjnych na każdym etapie kształcenia. Dzięki nim uczniowie mają zorganizowaną pomoc i osiągają sukcesy na miarę swoich możliwości. W szkole na każdym etapie kształcenia organizowane są zajęcia służące wyrównywaniu szans edukacyjnych. Uczestniczy w nich 95 /44%/ uczniów naszej szkoły. Typy zajęć oraz udział uczniów prezentuje wykres. Największą grupę stanowią uczniowie uczestniczący w zajęciach dydaktycznowyrównawczych, którzy stanowią blisko jedną trzecią uczniów korzystających z zajęć wyrównujących szanse edukacyjne organizowanych przez szkołę. W klasach I-III z zajęć wyrównawczych korzysta 17 uczniów, a 53 % z nich to uczniowie klasy pierwszej. W zajęciach wyrównawczych z języka polskiego oraz matematyki uczestniczy na I etapie edukacyjnym 16% wszystkich uczniów klas młodszych. Zestawienie liczbowe przedstawia wykres. Na II etapie edukacyjnym w zajęciach wyrównawczych uczestniczy co czwarty uczeń /27 uczniów na 114/. Najliczniejszą grupę stanowią uczniowie klasy VB, stanowiący 41% wszystkich uczniów tych klas. 6

7 Najwięcej uczniów uczestniczy w zajęciach z matematyki /15/oraz języka angielskiego /13/. Pozostała grupa to uczniowie wyrównujący braki edukacyjne z języka polskiego /5/ i przyrody /4/. Dodatkowo w klasach VI prowadzone są dla wszystkich uczniów /34/ warsztaty z języka polskiego i matematyki, które mają na celu rozwijanie kompetencji kluczowych sprawdzanych na egzaminie zewnętrznym. Szkoła posiada bogatą ofertę zajęć dla uczniów o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Zajęcia realizowane są systematycznie i zgodnie z planem. Analiza dzienników zajęć pozwoliła stwierdzić, że wszystkie zajęcia prowadzone były raz w tygodniu po zajęciach lekcyjnych i przed lekcjami, a frekwencja na nich wynosiła 85%. Uczniowie aktywnie i chętnie uczestniczą w organizowanych zajęciach, które są dostosowane do ich możliwości i pomagają im pokonywać trudności w uczeniu się. Prowadzone zajęcia w większości są zgodne z potrzebami uczniów. Oferta tych zajęć uwzględnia indywidualne potrzeby uczniów. Liczna grupa uczniów klas IV-VI potrzebuje wsparcia i pomocy nauczyciela. Przedmiotem dominującym jest matematyka /23 uczniów/ oraz język polski /16 uczniów/. Szczegółowe dane dotyczące wszystkich przedmiotów prezentuje wykres. Badania i dane zawarte na wykresie świadczą o tym, że istniej liczna grupa uczniów oczekująca pomocy nauczyciela w trakcie zajęć. 39% uczniów klas ma problemy z opanowaniem wiadomości z przedmiotów wiodących / język polski, matematyka/. Co ósmy uczeń wymaga wspomagania ze wskazanych na wykresie przedmiotów. 5. Szkoła wzmacnia możliwości edukacyjne uczniów, zapewniając profesjonalne wsparcie uczniom o szczególnych potrzebach edukacyjnych. Dzięki przyjaznemu podejściu do każdego ucznia stara się, aby ta pomoc była bardziej dostępna, zindywidualizowana i przynosiła oczekiwane efekty. 7

8 Znajduje to potwierdzenie w opiniach badanych grup: nauczycieli, rodziców oraz uczniów. Współpraca na płaszczyźnie rodzic-uczeń nauczyciel przynosi oczekiwany rezultat, co potwierdza wykres. Rodzice i uczniowie w pełni potwierdzają zdanie nauczycieli, że zastosowane w trakcie zajęć lekcyjnych, jak i pozalekcyjnych formy i metody pracy przyczyniają się do osiągnięcia przez dzieci sukcesów edukacyjnych /83-87%/, które mają wpływ na osiągane przez nich wyniki nauczania z poszczególnych przedmiotów. Nieliczni rodzice i nauczyciele nie potrafią ocenić efektu tej pracy /3-4%/. Uczniowie oceniają działania jednak pozytywnie. Grupa uczniów /17%/ ma jednak problem z określeniem czy praca ta jest skuteczna, czy nie. Wnioski 1. Szkoła zapewnia opiekę psychologiczno pedagogiczną wszystkim uczniom oraz wsparcie uczniom o szczególnych potrzebach edukacyjnych. 2. W szkole prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych uczniów. Zajęcia te uwzględniają indywidualizację procesu nauczania. 3. Szkoła zwiększa szanse edukacyjne uczniów poprzez diagnozowanie działań oraz organizowanie pomocy psychologiczno pedagogicznej. 4. Nauczyciele starają się uwzględniać potrzeby uczniów w trakcie planowania zajęć dodatkowych. 5. Uczniowie uczestniczą w wielu zajęciach wspomagających ich rozwój. 6. Organizacja zajęć dodatkowych w szkole umożliwia udział w nich dzieciom dojeżdżającym. 7. Nauczyciele rozpoznają potrzeby edukacyjne i rozwojowe uczniów oraz ich możliwości psychofizyczne. 8

9 8. Nauczyciele zapoznają się z opiniami i orzeczeniami Poradni Psychologiczno Pedagogicznej i stosują właściwe do potrzeb ucznia metody postępowania pedagogicznego. 9. Wychowawcy bardzo dobrze znają możliwości edukacyjne i psychofizyczne swoich uczniów. 10. Nauczyciele podejmują starania, by dziecko miało poczucie sukcesu w nauce na miarę swoich możliwości. 11. Rodzice i uczniowie dostrzegają indywidualne podejście nauczyciela do ucznia. 12. Organizowane w szkole zajęcia w większości są zgodne z potrzebami uczniów. Rekomendacje 1. Przygotowując ofertę zajęć pozalekcyjnych na kolejny rok szkolny, należy w dalszym ciągu rozpoznawać potrzeby i oczekiwania uczniów i rodziców. Zespół ewaluacyjny: Ewa Pindel - przewodniczący Joanna Kłoczko Małgorzata Kurowska Robert Kalisz 9