Pozytywnie zaopiniowany przez: Samorząd uczniowski w dniu 13.09.2016r. Radę Rodziców w dniu 14.09.2016r. Zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną w dniu 15.09.2016r. Program Profilaktyki Gimnazjum nr 1 im. generała broni Stanisława Maczka na lata szkolne 2016-2019 Masz jedno życie, jeden punkt. Co zdążysz zrobić, to zostanie, choćby ktoś inne mieć mógł zdanie Czesław Miłosz Jaworze, wrzesień 2016
I. PODSTAWA PRAWNA Konwencja o prawach dziecka Konstytucja Rzeczpospolitej Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31.01.2003r. w sprawie szczegółowej formy działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem Rozporządzenie z dnia 30 kwietnia 2013 r. Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy iczno-pedagogicznej II. WSTĘP Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na potrzeby Gimnazjum nr 1 Jaworzu po zdiagnozowaniu środowiska szkolnego (obserwacja, rozmowy indywidualne z uczniami, nauczycielami oraz rodzicami, zapisy w dzienniku pedagoga, uwagi w e-dziennku) W SPP przedstawiono także działania mające na celu zapobieganie takim zachowaniom problemowym jak brak kultury osobistej, wagary, brak zainteresowania nauką, przejawy zachowań agresywnych. Działania realizowane w ramach SPP dotyczą osób odpowiedzialnych za młodzież tj. rodziców, opiekunów i nauczycieli. Za realizację SPP odpowiedzialny jest dyrektor, nauczyciele oraz pedagog szkolny. Poszczególne elementy programu mogą ulegać modyfikacji. III. CELE PROGRAMU 1. Zapobieganie przemocy i agresji. 2. Motywowanie do nauki i zapobieganie wagarom. 3. Podnoszenie kultury osobistej uczniów. 4. Zapobieganie uzależnieniom 5. Działania w zakresie bezpieczeństwa 6. Nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych 7. Nauka umiejętności radzenia sobie z sytuacjami problemowymi 8. Zwiększenie aktywności rodziców we współpracy ze szkołą. IV. PRIORYTET DYREKTORA SZKOŁY NA ROK SZKOLNY 2016/2017 Stajesz się silny, kiedy akceptujesz swoje słabości. Stajesz się mądry, kiedy uczysz się na własnych błędach. V. METODY PRACY Programy informacyjne dostarczanie adekwatnych informacji na temat skutków ryzykownych zachowań w celu umożliwienia uczniom podjęcia racjonalnych wyborów (wykład, dyskusja, filmy, ulotki, książki, plakaty, udział w przedstawieniach teatralnych itp.)
Programy edukacyjne uczenie ważnych umiejętności icznych i społecznych (warsztaty iczne, aktywny udział w życiu szkoły) Programy alternatywne proponowanie różnorodnych działań o pozytywnym charakterze i angażowanie w nie uczniów (zajęcia pozalekcyjne, kółka zainteresowań, zajęcia sportowe, konkursy, wycieczki itp.) VI. FORMY PRACY Z uczniami: indywidualna rozmowa lekcja wychowawcza udział w programach profilaktycznych zajęcia pozalekcyjne udział w pracach Samorządu Uczniowskiego, Młodzieżowej Radzie Gminy, Klubie Mediatora udział w uroczystościach szkolnych na wycieczkach, wyjazdach terapia pedagogiczno Z rodzicami: rozmowa indywidualna wywiadówki prelekcje, warsztaty, ulotki aktywny udział w życiu szkoły Z nauczycielami: wewnątrzszkolne formy doskonalenia VII. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE Zadanie Cele Sposoby realizacji Realizatory 1. Budowanie zespołu klasowego. Integracja grupy. - wzajemne poznawanie się w relacji uczeń/ nauczyciel - wpólnym budowanie norm, zasad i granic wzajemnej wspólpracy - górska wycieczka integracyjna kl.1 - Noc w szkole - wycieczki klasowe - przygotowanie uroczystości, akademii oraz imprez szkolnych - zajęcia integracyjne z pedagogiem i iem szkolny, nauczyciele wychowania fizycznego, pedagog, - pedagog, 2. Budowanie pozytywnych relacji rówieśniczych. - akceptacja różnic i odmienności - uczenie szacunku do samego siebie i drugiego człowieka - kształtowanie empatii i zrozumienia - wdrażanie do konstruktywnego rozwiązywania problemów - godziny z wychowawcą - Wolontariat Zadaniowy - skrzynka emailowa pedagoga konsultacje z pedagogiem i iem - mediacje rówieśnicze - opiekunowie wolontariatu - pedagog - pedagog, - wszyscy nauczyciele
3. Zachowania agresywne, przemocowe. - uczenie świadomego rozpoznawania nazywania zachowań agresywnych i przemocowych - uczenie radzenia sobie w sytuacjach trudnych i stresowych - uczenie sposobów wyrażania emocji i panowania nad nimi - ukazywanie wpływu agresji na relacje z innymi - zajęcia pozalekcyjne konsultacje - pedagogizacja rodziców - realizacja programu Niebieski Pasjans - systematyczne informowanie rodziców o przejawach trudności wychowawczych uczniów, pedagog, 4. Rozwiązywanie konfliktów. - zrozumienie konfliktu, jego przyczyn oraz wypracowanie porozumienia - uczenie korzystania w rozwiązywaniu konfliktów z pomocy osób dorosłych - rozpowszechnianie mediacji rówieśniczych - pogadanki, prelekcje konsultacje - wszyscy nauczyciele, dyrektor, pedagog, 5. Demoralizacja i zachowania przestępcze. - przekazanie informacji o skutkach i konsekwencjach prawnych demoralizacji i zachowań przestępczych - uczenie zwracania się o pomoc do konkretnych osób oraz instytucji - uwrażliwienie na bezpieczne korzystanie z Internetu - pogadanki, dyskusje - zajęcia warsztatowe z policjantem - zajęcia psychoedukacyjne - dyrektor, wychowawcy, pedagog, 6. Szkodliwość używania alkoholu. Przeciwdziałanie powstawaniu uzależnień od alkoholu. - przekazanie wiedzy dotyczącej negatywnych skutków spożywania alkoholu - uświadomienie mechanizmu uzależnienia się od alkoholu - uczenie skutecznego odmawiania - przekazanie informacji dotyczących przepisów prawnych wobec nieletnich spożywających alkohol - zajęcia warsztatowe - spotkanie z policjantem - organizacja ferii zimowych - prelekcja dla rodziców, pedagog,, policjant ds. nieletnich - Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych - pedagog,, zaproszeni goście
7. Szkodliwość zażywania narkotyków, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych. - przekazywanie wiedzy na temat negatywnych skutków zażywania narkotyków, dopalaczy i środków psychoaktywnych - uświadomienie mechanizmu uzależnienia się narkotyków, dopalaczy i środków psychoaktywnych - modelowanie asertywnych postaw wobec nakłaniania do zażywania narkotyków - uczenie skutecznego odmawiania - przekazanie informacji dotyczących przepisów prawnych wobec zażywających narkotyki - zajęcia warsztatowe - spotkanie z policjantem - realizacja programu profilaktycznego Smak życia debata o dopalaczach - prelekcje dla rodziców, pedagog,, policjant ds. nieletnich - pedagog, - pedagog,, zaproszeni goście 8. Szkodliwość palenia tytoniu oraz e- papierosów. - wskazanie negatywnych skutków wynikających z zagrożenia nikotynizmem - modelowanie zdrowych postaw względem palenia tytoniu - przekazanie informacji na temat łatwości uzależnienia młodego organizmu od używek - zajęcia warsztatowe - prelekcje dla rodziców, pedagog, - pedagog,, zaproszeni goście 9. Internet, zakupoholizm, hazard, gry komputerowe, reklama. - modelowanie właściwej postawy w relacji świat realny - świat wirtualny - uczenie aktywnego spędzania czasu wolnego - ukazanie konsekwencji uzależnień wynikających z korzystania z Internetu - lekcje o zagrożeniach behawioralnych - pedagog - pedagog,
10. Przeciwdziałanie wagarom, niskiej frekwencji oraz braku motywacji do nauki. - informowanie uczniów i rodziców o konsekwencjach wagarowania - uświadomienie negatywnych skutków opuszczania zajęć lekcyjnych oraz konieczności realizacji obowiązku szkolnego - systematyczne informowanie rodziców o nieobecnościach ich dzieci w szkole - stosowanie nagród i kar zgodnie ze Statutem Szkoły - odkrywanie mocnych stron uczniów oraz pomoc w realizacji pasji oraz zainteresowań spotkania z rodzicami - konsultacje z pedagogiem, iem - wszyscy nauczyciele, wychowawcy, pedagog 11. Preorientacja zawodowa. - ukazanie uczniom różnych możliwości dalszego kształcenia - poznanie własnych zainteresowań, słabych i mocnych stron - zapoznanie z zawodami przyszłości oraz z lokalnym i światowym rynkiem pracy - realizacja Giełdy Szkół Ponadgimnazjalnych konsultacje z doradcą zawodowym - pomoc w elektronicznym logowaniu do szkół - realizacja WSDZ - doradca zawodowy - nauczyciel informatyki, bibliotekarz 12. Współpraca z rodzicami. - dbanie o prawidłowe relacje z rodzicami - ujednolicenie działań wychowawczych i edukacyjnych wobec dziecka - aktywne włączenie rodziców w życie klasy i szkoły konsultacje z dyrekcją, nauczycielami, wychowawcami oraz pedagogiem i iem - organizacja Balu Charytatywnego, Pikniku Rodzinnego, współpraca podczas wymiany międzynarodowej, opieka podczas dyskotek oraz wycieczek szkolnych - dyrektor, wszyscy nauczycie, wychowawcy, pedagog,, Rada Rodziców
13. Higiena zdrowotna. - uczenie świadomego dbania o własne zdrowi i życie - przekazanie wiedzy na temat konsekwencji zaniedbania higieny osobistej - przekazywanie wiedzy na temat zaburzeń odżywiania - pokazanie ważności dbania o zdrowie psychiczne - ukazanie ważności odpoczynku w życiu człowieka - gdzie i kiedy zwrócić się o pomoc - pogadanki - spotkanie z pielęgniarką szkolną - konsultacje z pedagogiem, iem - alternatywne formy spędzania czasu wolnego (SKS) - zajęcia świetlicowe - realizacja programy Trzymaj Formę - pielęgniarka szkolna - pedagog, - nauczyciele wychowania fizycznego - nauczyciel świetlicy - -nauczyciele wychowania fizycznego VIII. Przewidywane efekty podjętych działań profilaktycznych 1. Stworzenie biblioteczki profilaktycznej w gabinecie pedagoga. 2. Wzrasta liczba uczniów czytających książki z biblioteki szkolnej. 3. Spada wskaźnik uczniów opuszczających zajęcia lekcyjne. 4. Zmniejsza się wskaźnik występowania agresji i przemocy. 5. Uczniowie chętnie i aktywnie uczestniczą w promocji zdrowego stylu życia. 6. W szkole prowadzone są wartościowe programy dla uczniów. 7. Wzrosła motywacja uczniów do nauki. Uczniowie chętnie biorą udział w różnych konkursach i zawodach. Stopniowo poprawia się aktywność i samorządność uczniów. 8. Coraz więcej uczniów uprawia różne dyscypliny sportowe. Idą za tym sukcesy w lokalnych rozgrywkach i zawodach. 9. Wzrost kultury osobistej i kultury słowa wśród uczniów. 10. Właściwe postawy nauczycieli mobilizują uczniów do zmiany zachowania. 11. Wzrasta świadomość rodziców o konieczności współpracy ze szkołą. 12. Dzięki atmosferze wytworzonej w szkole uczniowie klas pierwszych szybko adaptują się w nowym środowisku. 13. Uczniowie dbają o higienę osobistą. 14. Wzrasta świadomość i wiedza uczniów dotycząca szkodliwości palenia i stosowania innych używek. IX. PROGRAMY REALIZOWANE NA TERENIE SZKOŁY Trzymaj Formę Ogólnopolski program edukacyjny, którego celem jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży szkolnej i ich rodzin poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety, w oparciu o odpowiedzialność indywidualną i wolny wybór jednostki. Smak Życia debata o dopalaczach Program profilaktyczny, który został przygotowany z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia oraz Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii. Celem programu jest dostarczenie młodym ludziom podstawowych informacji na temat dopalaczy i zagrożeń wynikających z ich używania, a w konsekwencji zwiększenia ostrożności i zmniejszenia otwartości na kontakty z tymi produktami. Niebieski Pasjans Program profilaktyczny mówiący o przeciwdziałaniu przemocy i agresji. Celem programu jest wypracowanie przez szkołę skutecznej strategii przeciwdziałania agresji i przemocy wśród dzieci i młodzieży. Europejski Kodeks Walki z Rakiem Promowany przez Narodowy Program zwalczania Chorób Nowotworowych. Celem programu jest zminimalizowanie skutków zapadalności na raka oraz zaktywizowanie młodzieży szkolnej do aktywnego i zdrowego stylu oraz trybu życia. X. EWALUACJA Ewaluacja Szkolnego Programu Profilaktyki będzie dokonywana w każdym roku szkolnym. Celem ewaluacji będzie sprawdzenie skuteczności działań podejmowanych w ramach realizacji programu. Ewaluacja będzie dokonywana na podstawie obserwacji uczniów, ankiet oraz dokumentacji szkolnej.