M.Kowal J. Raplis Wroclaw University of Economics Planowanie przychodów ze sprzedaży na przykładzie przedsiębiorstw z branży handlu hurtowego Słowa kluczowe: planowanie finansowe, analiza sprawozdań finansowych, prognoza przychodów ze sprzedaży Streszczenie: Raport zawiera analizę sytuacji przedsiębiorstw z sektora 46, prognozę przepływów środków pieniężnych i bilansu.
Zarządzanie przedsiębiorstwem jest ciągłym procesem zmagania się z podejmowaniem różnych decyzji. Aby ograniczyć ryzyko, jakie temu towarzyszy ważne jest możliwie jak najlepsze zaplanowanie przyszłych rezultatów finansowych. Jednym z narzędzi, które są pomocne w modyfikowaniu działalności przedsiębiorstwa jest analiza finansowa. Aby móc zaprognozować wielkości przyszłej sprzedaży należy przede wszystkim odnieść się do informacji z przeszłej działalności podmiotu. Ciągła ewolucja rynków zmusza przedsiębiorstwa do przeprowadzania różnego rodzaju analiz a ich zastosowanie przyczynia się do kształtowania strategii rozwoju przedsiębiorstwa. 1 Celem niniejszej pracy jest zobrazowanie sytuacji finansowej a następnie przedstawienie metody planowania sprzedaży procentu od sprzedaży na przykładzie danych dwóch przedsiębiorstw z sektora 46- handlu hurtowego. Dane wykorzystane w analizie pochodzą ze sprawozdań finansowych za rok 2010 i 2011. Działalnością pierwszego analizowanego przedsiębiorstwa jest rozprowadzanie najnowszych technologii zajmujących się obróbką metali czy przetwarzaniem tworzyw sztucznych. Firma jest ceniona na rynku ze względu na ogromne doświadczenie, wszechstronną ofertę gwarantującą najwyższą jakość. 2 Drugie z badanych przedsiębiorstw zajmuje się produkcją, przetwarzaniem i dystrybucją szkła. Produkty firmy mają przede wszystkim zastosowanie w budownictwie, architekturze, projektowaniu wnętrz, a także w wszelkiego rodzaju przemyśle motoryzacyjnym. Szklane wyroby oparte są na innowacyjnych rozwiązaniach z uwzględnieniem ochrony środowiska naturalnego. 3 Tabela 1. Dane finansowe Spółek A i B za rok 2011. Wyliczone dane na 2012 rok: przyrost sprzedaży, przychód ze sprzedaży, zysk netto. Lp.: Dane Spółka A Spółka B 1. Przychody ze sprzedaży 66992160,35 2171809,78 2. Suma aktywów 42922303,54 3556289,44 3. Zysk zatrzymany 645423,18 34327,7 4. Dywidenda 0 0 5. Zysk netto 645423,18 34327,7 6. Kapitał własny 23155867,15 1911432,89 7. Kapitał obcy 19766436,39 1644856,55 1 W. Gabrusewicz Podstawy analizy finansowej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007 2 Informacja pochodzi ze strony internetowej przedsiębiorstwa A 3 Informacja pochodzi ze strony internetowej przedsiębiorstwa B
8. Przyrost sprzedaży : 2,87% 1,83% 9. Przychody ze sprzedaży na kolejny rok: 68912970,67 2211526,912 10. Zysk na kolejny rok: 663928,8604 34955,47035 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ze sprawozdań finansowych za 2011 rok Spółki A i Spółki B. Na podstawie wyżej wymienionych danych ze sprawozdań finansowych spółek A i B możliwe było wyliczenie podstawowych wskaźników finansowych przedsiębiorstw. Zgodnie z modelem stabilnego wzrostu nie ulegają one zmianie w kolejnym roku, co do roku bazowego. Wielkości tworzące wskaźniki w kolejnych latach będą zmieniać się proporcjo lanie, co oznacza, że wartości wskaźników nie ulegną zmianie. 4 Poniższa tabela przedstawia wartości podstawowych wskaźników spółek A i B. Tabela 2. Podstawowe wskaźniki działalności Spółek A i B Lp. Wskaźniki Spółka A Spółka B 1. Wskaźnik rotacji aktywów = Przychody ze sprzedaży Suma aktywów = 1,56 0,61 2. Wskaźnik zysku zatrzymanego = 3. Wskaźnik marży zysku netto = 4. Wskaźnik zadłużenia = Zysk zatrzymany Zysk netto Zysk netto Przychody ze sprzedaży Kapitał obce Kapitał własny = 1,00 1,00 = 0,01 0,02 = 0,85 0,86 Źródło: Obliczenia własne na podstawie: W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa 2005, s. 141. Dzięki wyliczonym wartościom powyższych wskaźników możliwe jest określenie względnego przyrostu sprzedaży, jaki nastąpi w prognozowanym roku. 5 Spółka A osiągnie przyrost sprzedaży na poziomie 2,87%, co pomoże jej osiągnąć jej w kolejnym roku przychód ze sprzedaży w kwocie 68912970,67 zł. Wskaźnik marży zysku netto dla tej Spółki wynosi 0,01 co zwiększy jej zysk na kolejny rok do kwoty 663928,8604 zł. Przyrost sprzedaży spółki B również utrzyma się na dodatnim poziomie- 1,87%. Dzięki temu przychód ze sprzedaży Spółki B w prognozowanym roku wyniesie 2211526,912 zł, a jej zysk 34955,47035 zł. Mimo tego, że dla obu Spółek przyrost sprzedaży kształtuje się na dodatnim poziomie, to jego wartość nie jest stosunkowo wysoka. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż w obydwu przypadkach wartość wskaźnika zadłużenia jest relatywnie wysoka. Niewątpliwie przekonuje to zatem do tego, aby w prognozie rachunku 4 W. Pluta, G. Michalski, Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem, CH BECK, Warszawa 2005, s. 141. 5 Przyrost sprzedaży wyliczono na podstawie wzoru zamieszczonego w: W. Pluta, G. Michalski, op.cit., str.143
wyników na kolejny rok przyjąć nieco mniejszy przyrost sprzedaży niż wynikający z obliczeń. Dlatego też, podczas zastosowania metody procentu od sprzedaży przyjęto, że przyrost dla Spółki A wyniesie 2%, a dla Spółki B 1%. Tabela 3. Planowane przepływy pieniężne dla Spółki A Bazowy g=2% Za rok CR 66992160,35 68332003,56 CE 65096582,77 66398514,43 NCE 1024636,33 1045129,057 EBIT 870941,25 888360,075 NOPAT 705462,4125 podatek 19% 719571,6608 NCE 1024636,33 1045129,057 NWC 4812104,7 315501,0836 CAPEX 1314689,451 1340983,24 FCF -4396695,41 108216,3935 EBT 37372,093 38119,53486 ZN 30271,40 30876,82 Źródło: Opracowanie własne na podstawie: michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt Tabela 4. Planowane przepływy pieniężne dla Spółki B Bazowy g= 1% Za rok CR 2171809,78 2193527,878 CE 1747038,84 1764509,228 NCE 382692,33 386519,2533 EBIT 42078,61 42499,3961 NOPAT 34083,6741 podatek 19% 34424,51084 NCE 382692,33 386519,2533 NWC 424657,06 8225,7096 CAPEX 403903,0856 407942,1165 FCF -411784,142 4775,938085
EBT -64685,376-65332,22976 ZN -52395,15-52919,11 Źródło: Opracowanie własne na podstawie: michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt Na podstawie przyjętych przyrostów sprzedaży zaplanowano przepływy pieniężne dla obu spółek na rok 2012. Metodą procentu od sprzedaży obliczono zysk netto dla roku bazowego- 2011 Spółki A. Jest on niższy niż zysk wynikający ze sprawozdania finansowego, na co wpłynęło uwzględnienie przy metodzie wybiórczych danych ze sprawozdania. Przyrost sprzedaży na poziomie 2% w prognozowanym roku wygeneruje zysk netto w wysokości 30876,82zł. W roku 2011 Spółka A wykazała ujemne wolne przepływy finansowe. Można jednak zauważyć, że przyrost sprzedaży spowodował, że w roku kolejnym będą one już dodatnie. Spółka nie będzie więc zmuszona do pozyskania dodatkowego kapitału od wierzycieli, aby sfinansować wydatki netto związane z prowadzoną działalnością (Pod warunkiem, że nie przyczynią się do tego inne czynniki). 6 Zgodnie z prognozą sprzedaży Spółki B, w 2012 roku wykaże ona stratę w wysokości -52919,11zł. Wynika to z obliczonego zysku na rok bazowy metodą procentu od sprzedaży, który przyjął wartość ujemną, a także z relatywnie niskiego przyrostu sprzedaży na rok kolejny. Prognoza ta, powinna być dla przedsiębiorstwa wyraźnym impulsem dla podjęcia działań poprawiających ogólną kondycję finansową Spółki. Zgodnie z założeniem metody procentu od sprzedaży, dzięki wyliczonemu przyrostowi sprzedaży możemy zaprognozować uproszczony bilans na kolejny rok, co przedstawiają poniższe tabele. Tabela 5. Uproszczony prognozowany bilans na 2012 rok dla Spółki A AKTYWA PASYWA Rok bazowy g=2% za rok Rok bazowy g=2% za rok 14502656,06 AT 14792709,18 23155867,15 KW(E ) 23618984,49 13295648,1 ZAP 13561561,06 8335691,57 KO (D) 8502405,401 6309127,98 NAL 6435310,54 11430744,82 ZwD 11659359,72 1213848,48 RMK 1238125,45 7601022,92 ŚRPI 7753043,378 Razem 42922303,54 43780749,61 42922303,54 43780749,61 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ze sprawozdania finansowego Spółki za 2011 rok, zaczerpniętego z bazy Monitor Polski B 6 http://cytaty.mfiles.pl/index.php/keyword/12720/0/wolne_przep%c5%82ywy_pieni%c4%99%c5%bcne
Tabela 6. Uproszczony prognozowany bilans na 2012 rok dla Spółki B AKTYWA PASYWA Rok bazowy g=1% za rok Rok bazowy g= 1% za rok 2121075,56 AT 2142286,32 1911432,89 KW(E ) 1930547,219 0 ZAP 0 1067639,86 KO (D) 1078316,259 326773,04 NAL 330040,7704 577216,69 ZwD 582988,8569 35426,23 RMK 35780,4923 1073014,61 ŚRPI 1083744,756 Razem 3556289,44 3591852,33 3556289,44 3591852,33 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ze sprawozdania finansowego Spółki za 2011 rok, zaczerpniętego z bazy Monitor Polski B Relatywnie niski przyrost sprzedaży na 2012 rok dla obu Spółek, spowoduje nieznaczne różnice w wartościach składników bilansu w prognozowanym roku. Najważniejszym wnioskiem, jaki nasuwa się z przeprowadzonych badań jest bardzo ważna rola planowania finansowego w zarządzaniu. Przewidywanie jak ukształtują się wyniki przedsiębiorstwa jest bardzo trudne, ponieważ trzeba wziąć pod uwagę że zawsze występują okoliczności na które nie ma się bezpośredniego wpływu,są nimi zmiany zachodzące w otoczeniu, branży czy też sektorze oraz szereg wielu innych czynników. Podmiot gospodarczy nie powinien ograniczać się do przymusowego sporządzania badań w zakresie tylko kilku wskaźników. Jeśli firma ma świadomość swojej sytuacji, możliwości i potrzeb jest w stanie w efektywniejszy sposób wyznaczać profil rozwoju a modyfikując swoje działania, dążyć do uzyskania stabilnego, rentownego i sprawnego funkcjonowania.
SPIS TABEL Tabela 1. Dane finansowe Spółek A i B za rok 2011. Wyliczone dane na 2012 rok: przyrost sprzedaży, przychód ze sprzedaży, zysk netto. Tabela 2. Podstawowe wskaźniki działalności Spółek A i B Tabela 3. Planowane przepływy pieniężne dla Spółki A Tabela 4. Planowane przepływy pieniężne dla Spółki B Tabela 5. Uproszczony prognozowany bilans na 2012 rok dla Spółki A Tabela 6. Uproszczony prognozowany bilans na 2012 rok dla Spółki B
BIBLIOGRAFIA 1. Bień W., Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 1998. 2. Bednarski L., Waśniewski T., Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Tom 1, Warszawa 1996. 3. Gabrusewicz W. Podstawy analizy finansowej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007 4. Michalski G., Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach, PWN, Warszawa 2005; 5. Michalski G., Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych ODDK, Gdańsk 2008; 6. Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1934041 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1934041 7. Nowak E., Analiza sprawozdań finansowych, Wydawnictwo PWE, Warszawa 2008. 8. Pluta W., Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1999; 9. Pluta W., Michalski G., Krótkoterminowe zarządzanie płynnością, C.H. Beck, Warszawa 2005; 10. Pluta W., Zarządzanie wartością w małych i średnich przedsiębiorstwach, Wydawnictwo PWE, Warszawa 2009; 11. http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0cc0qfjaa&url=http% 3A%2F%2Fmichalskig.files.wordpress.com%2F2012%2F03%2Fplanowaniefinansowe_wyklad2012.p pt&ei=f_rnuy75a8gmo870gdgl&usg=afqjcngawhgabmmqp4f9r2ae1m38xfzp9w&sig2= 4WIBhTgjtJUxfRKKzBzTzQ&bvm=bv.44158598,d.ZWU, G. Michalski, Prezentacja PlanowanieFinansowe 12. http://gmichalski.files.wordpress.com/2009/12/zarzsrodpien_sp2009_przafi_michalskigsp2009czazsp.p df 13. michalskig.files.wordpress.com/2012/03/planowaniefinansowe_wyklad2012.ppt 14. Strona internetowa Spółki A 15. Strona internetowa Spółki B 16. Monitor Polski B - Sprawozdania finansowe przedsiębiorstw z branży 46 za rok 2010 i 2011; 17. http://cytaty.mfiles.pl/index.php/keyword/12720/0/wolne_przep%c5%82ywy_pieni%c4%99%c5%bc ne