Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży: Handel hurtowy z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi

Transkrypt

1 Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży: Handel hurtowy z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi Monika Świderska

2 Wstęp Planowanie ma na celu osiągnąć przyszły stan rzeczy. Przedsiębiorstwo stawia sobie cele, jakie chce osiągnąć w przyszłości. Do osiągnięcia celów niezbędny jest proces odpowiedniego planowania. Cele są elementami każdego przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwo często ma więcej niż jeden cel. Misją organizacji są aspiracje, czyli dążenia wyznaczające zakres działalności przedsiębiorstwa. Efektem planowania jest wizja, która wskazuje miejsce, jakie przedsiębiorstwo zajmie w przyszłości. W procesie planowania wyróżnia się planowanie bieżące i planowanie strategiczne. Planowanie strategiczne obejmuje długi okres czasu, jego zakres jest bardzo szeroki. Planowanie bieżące zajmuje się najkrótszym okresem, i ma wąski zakres Zarządzanie należnościami Prognoza przychodów ze sprzedaży CR= ,61 zł. Koszty zmienne stanowią 65 % przychodów ze sprzedaży. Koszt finansowania należności wynosi 25%, koszt alternatywny (równy kosztowi kapitału finansującego przedsiębiorstwo) to 10%, natomiast efektywna stopa podatkowa wynosi 20%. Obecnie klienci przedsiębiorstwa regulują płatności 38 dnia. Straty wynikające ze złych długów wynoszą 5% przychodów ze sprzedaży. Zespół zarządzający przedsiębiorstwem prowadzącym sprzedaż w takich warunkach rozważa dokonanie zmian w polityce kredytu kupieckiego dla odbiorców. Po odpowiednich rozmowach z licznymi obecnymi i potencjalnymi klientami oraz przeanalizowaniu zebranych wiadomości wyłoniły się następujące możliwości zmian: A. Wydłużenie okresu kredytowania do 45 dni. W wyniku tego przychody ze sprzedaży powinny wzrosnąć do zł, a straty wynikające ze złych długów wzrosłyby do 4% przyrostu przychodów ze sprzedaży. B. Skrócenie okresu kredytowania do 25 dni. Skutkiem takiego posunięcia byłby spadek przychodów ze sprzedaży do poziomu zł. rocznie a straty z tytułu długów utrzymałyby się na takim samym poziomie. C. Propozycja dla klientów, którzy płacą w ciągu 10 dni to 4% skonta. Przyczyniłoby się to do tego, że 50% klientów skorzystałoby ze skonta i płaciło w ciągu 10 dni, natomiast druga połowa klientów w dalszym ciągu mogłaby dokonać płatności do 40 dnia. Udział tzw. złych długów wynosiłby 2%. Wtedy sprzedaż wyniosłaby zł. D. Warunki kredytowe w postaci 3/10, netto 50. W wynikach tych przychody ze sprzedaży odnotowałyby wzrost do zł, a 45% klientów korzystałaby ze skonta czyli płacąc w terminie do 10 dni, natomiast pozostała część klientów dokonywałaby płatności do 60 dni, a złe długi to 6% całej sprzedaży. Ad. AW związku z tym, że oczekiwany jest wzrost przychodów ze sprzedaży do oszacowania przyrostu należności, a wynosi on 72888,50 zł. W wyniku wariantu A przeciętny stan należności wzrósłby o 72888,50 zł.następnie należy oszacować zmianę zysku przed odsetkami i opodatkowaniem, a zatem wynosi on ,21 zł.korzyści ze zmiany polityki kredytowej są znaczne i wynoszą ,21 zł. Następnie szacujemy wpływ tej zmiany na wartość przedsiębiorstwa ,18 zł. Ad. B Skrócenie okresu kredytowania pociągnie za sobą obniżenie oczekiwanych przychodów ze sprzedaży, przyrostu należności wynosi ,54 zł. Natomiast przyrost zysku przed odsetkami i opodatkowaniem wyniesie ,44 zł. W przypadku skrócenia okresu kredytowania zysk przed odsetkami i opodatkowaniem informuje o dodatnim spodziewanym przyroście. Zmiana wartości przedsiębiorstwach wyniku przyjęcia do realizacji projektu B wyniesie ,98zł. 1

3 Jak widać nie tylko zmiana zysku przed odsetkami i opodatkowaniem informuje o tym, że skrócenie czasu kredytowania do 25 dni jest niekorzystne. Przyjęcie takiego rozwiązania spowodowałoby spadek wartości przedsiębiorstwa o ,98 zł. Ad. C Kredyt kupiecki 3/10 netto 40, okres spływu należności zmniejszyłby się o 25 dni.przyrost należności będzie wyglądał następująco: NAL C = 3756,66 zł EBIT C = ,83zł. Przyrost zysku będzie ujemny i wyniesie ,83 zł. Więc jest to operacja niekorzystna. Przyrost wartości przedsiębiorstwa ze zmiany błędu będzie wyglądał następująco: EV p.c = ,98 zł. Ad. D Skonto z wydłużonym terminem płatności do 50 dni, a w pozostałych przypadkach wynosiłby 60 dni. Oczekiany okres spływu należności: OSN 1. D = 37,5 dni. Oczekiwany przyrost poziomu należności: NAL D = ,28 zł Oczekiwany przyrost zysku przed odsetkami jak i oprocentowaniem: EBIT D = ,29 zł Oszacowanie oczekiwanego wzrostu wartości przedsiębiorstwa: EV p.d = ,6zł. Analizując powyższe wyniki największy przyrost wartości przedsiębiorstwa uzyskał wariant A, czyli wydłużenie okresu kredytowania do 45 dni. 2. Zarządzanie środkami pieniężnymi Badane przedsiebiorstwo prowadzi swoją działalność od bardzo długiego czasu, a zatem zauważyć, że przez 10 miesięcy w roku (od maja do lutego) potrafi przewidzieć z bardzo dużą dokładnością wpływy i wypływy środków pieniężnych. Równocześnie można zobaczyć, że: od maja do października wypływy przeważają nad wpływami (miesięczne zapotrzebowanie nad środkami pieniężnymi wynosi zł, od grudnia do lutego wpływy przeważają nad wypływami (miesięczna nadwyżka środków pieniężnych wynosi zł Koszt kapitału (równoważny z kosztem alternatywnym), po którym przedsiębiorstwo zdobywa środki do finansowania swojego przedsiębiorstwa wynosi 28%, koszt jednego transferu środków pieniężnych (wynikający z kosztów bankowych i innych kosztów związanych z dokonaniem transakcji) wynosi 38 zł, efektywna stopa podatkowa to 45%. W okresie od maja do listopada, możliwe jest stosowanie modelu Baumola. Jest to model, którego stosowanie zalecić można w sytuacji, gdy przyszłe wpływy i wypływy środków pieniężnych związanych z działalnością operacyjną, są możliwe do przewidzenia, i równocześnie wypływy operacyjne przewyższają wpływy. A zatem, optymalna wielkość jednego transferu powinna wynosić zł. Transfer taki powinien odbywac się 26 razy w ciągu 6 miesięcy występowania warunków do stosowania modelu Baumola. Wyk. 1 Kształtowania się środków pieniężnych w badanym przedsiębiorstwie.

4 W okresie od grudnia do lutego w badanym przedsiębiorstwie wpływy przeważają nad wypływami a miesięczna nadwyżka środków pieniężnych wynosi zł. W związku z tym, optymalna wielkość jednego transferu powinna wynosić zł Transfer taki powinien odbywać się 11 razy w ciągu 3 miesięcy występowania warunków do stosowania modelu Beranka. Od marca do kwietnia w badanym przedsiebiorstwie nie można przewidzieć wpływów i wypływów środków pieniężnych. W tych miesiącach zapotrzebowanie na produkty oferowane przez badane przedsiebiorstwo nie jest łatwe do określenia, natomiast od maja do października zapotrzebowanie na oferowane produkty znacznie wzrasta. A zatem można dla tego okresu zastosować model Millera- Orra. Dolna granica L jest na poziomie zł.. Z notatek odnoszących się do lat poprzednich wynika, że miesięczna wariancja przepływów pieniężnych trzy lata temu, wynosiła w okresie od marca do kwietnia zł. Badany będzie okres sprzed trzech lat, dlatego że z notatek wynika, iż w tamtym okresie zachowianie klientów było identyczne. Można, zatem wyznaczyć docelowy poziom środków pieniężnych 4657 zł Górna granica tego poziomu wynosi zł Załóżono, że 15 marca poziom środków pieniężnych wynosił 4657 zł, natomiast wpływy i wypływy środków pieniężnych w drugiej połowie marca kształtowały się tak jak w tabeli 1. Dzięki temu można zaobserwować, jakie decyzje w związku z nimi podejmowało przedsiebiorstwo. Tabela 1 Wpływy i wypływy środków pieniężnych w przedsiębiorstwie Pana Marka w drugiej połowie marca (w zł) Dzień Wpływy Wypływy Efekt netto Poziom środków Działania pieniężnych netto = =7707 Utworzenie lokaty bankowej na kwotę = = =2447 Likwidacja lokaty

5 bankowej na kwotę = = = = =7987 Utworzenie lokaty bankowej na kwotę = = =9187 Utworzenie lokaty bankowej na kwotę = = =5477 Wyk. 3 Poziom środków pieniężnych w przedsiębiorstwie w drugiej połowie marca. 3. Budżet środków pieniężnych Dla danego przedsiębiorstwa w tabeli 1 zamieszczonej poniżej znajduje się przykładowy budżet środków pieniężnych. Wielu odbiorców opóźnia uregulowanie należności aż do 75 dni. Z danych z przeszłości wynika, że aż 30% korzysta ze skonta w wysokości 6%, regulując należności w ciągu 4 dni od momentu zakupu, 15% pomiędzy 5 a 26 dniem, 25% pomiędzy 27 a 55 dniem, natomiast 12% klientów reguluje płatności pomiędzy 56 a 70 dniem od daty zakupu. Według prognoz miesięczne koszty stałe będą osiągały kwotę o wartości zł, natomiast koszty zmienne obliczane będą jako 40% sprzedaży w danym miesiącu. Wydatki inwestycyjne (CAPEX) w lipcu wynosić będą zł. Docelowy poziom środków pieniężnych C* określono na poziomie zł. Natomiast oczekiwany poziom gotówki w miesiącu kwietniu wynosi zł.

6 Tabela 2 Budżet środków pieniężnych WPŁYWY I WYDATKI MIESIĄC I II III IV V VI VII SPRZEDAŻ WPŁYWY OTRZYMANE 2. w ciągu 0-4dni w ciągu 5-26 dni w ciągu w ciągu Nal. ogółem Zakup mat. i energii Wypływ wydatków PRZYROST ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH 9. Nal. ogółem Wypływy wydatków za VC 11. Wydatki z FC CAPEX Wydatki ogółem Przyrost ubytku śr.pien ZAPOTRZEBOWANIE NA KREDYT 15.Śr. na pocz.mies Śr.na koniec m C * Nadwyżka/niedobór Źródło: opracowane na podstawie ksiązki Michalski G. Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach Podsumowanie Głównym czynnikiem zapewniającym prawidłowe funkcjonowanie przedsiębiorstwa jest krótkoterminowe planowanie finansowe oraz wybór odpowiedniej metody. Na wartość przedsiębiorstwa i wynik finansowy ma wpływ zarządzanie należnościami, natomiast budżetowanie środków pieniężnych pokzauje jak kształtowałby się poziom gotówki w niedalekiej przyszłości. Spis z literatury 1. Zarządzanie należnościami w małych i średnich przedsiębiorstwach z punktu widzenia wartości płynności finansowej, G. Michalski 2. Płynność finansowa małych i średnich przedsiębiorstw, G. Michalski, Warszawa Strategie finansowe przedsiębiorstw, G. Michalski, Gdańsk Krótkoterminowe zarządzanie kapitałem : jak zachować płynność finansową?, W. Pluta, G. Michalski, C.H.Beck, Warszawa Spis tabel Tabela 1 Wpływy i wypływy środków pieniężnych w przedsiębiorstwie Pana Marka w drugiej połowie marca (w zł). Tabela 2 Budżet środków pieniężnych Spis wykresów Wyk. 1 Kształtowania się środków pieniężnych w badanym przedsiębiorstwie. Wyk. 2 Kształtowania się środków pieniężnych w przedsiębiorstwie.

7