SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZSO NR 14 W GLIWICACH NA LATA 2009/2012

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZSO NR 14 W GLIWICACH NA LATA 2009/2012 1

Spis treści Wstęp... 3 Diagnoza sytuacji szkolnej... 4 Cele Szkolnego Programu Profilaktyki... 5 Poziomy działań profilaktycznych... 5 Zadania Programu... 6 Szkolne strategie działania... 7 Formy programu... 7 Metody pracy... 7 Główne zadania do zrealizowania w klasach pierwszych... 8 Główne zadania do zrealizowania w klasach drugich... 8 Główne zadania do zrealizowania w klasach trzecich... 8 Działania skierowane do rady pedagogicznej... 8 Działania skierowane do rodziców uczniów... 9 Zasady ewaluacji... 9 Harmonogram działań ( załącznik)... 9 Wykaz filmów o tematyce profilaktycznej dostępnych w bibliotece szkolnej... 10 2

Wstęp Specyfika czasów, w których żyjemy, to przyspieszone tempo przemian, nie zawsze harmonijnych. Zwiększyła się liczba czynników destrukcyjnych oddziałujących na młodzież, która staje wobec wyborów i decyzji bardzo złożonych i skomplikowanych. Skutkiem tego stale wzrasta liczba osób przejawiających dysfunkcje rozwojowe oraz poszukujących wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Aby przeciwdziałać temu zjawisku, konieczne jest podejmowanie na terenie szkoły wielopoziomowych działań profilaktycznych gdyż: 1. szkoła wypełnia znaczną część aktywnego życia dzieci i młodzieży, 2. szkoła jest miejscem intensywnego rozwoju w zakresie funkcjonowania interpersonalnego i społecznego w grupie rówieśniczej, 3. szkoła jest miejscem działalności zadaniowej uczniów, a więc ujawnia lub wręcz wyzwala trudności dzieci i młodzieży związane z przyjmowaniem odpowiedzialności za własne życie, 4. szkoła jest miejscem konfrontacji autorytetów i kształtowania się poczucia własnej tożsamości ucznia, szkoła pozwala na łatwy dostęp do środowiska dzieci i młodzieży i sprawną organizację prowadzonych oddziaływań. Program jest adresowany do młodzieży gimnazjalnej przechodzącej zasadnicze przemiany: fizjologiczne, emocjonalne, społeczne i duchowe związane z okresem dojrzewania. Spośród wszystkich faz rozwojowych okres dojrzewania stanowi szczególną fazę w życiu człowieka. Z perspektywy psychospołecznej właśnie wtedy dokonują się najważniejsze zmiany w zakresie obrazu siebie i społecznej percepcji jednostki, formowane są nowe wzorce relacji interpersonalnych, gwałtownie wzrasta liczba nowych doświadczeń osobistych i społecznych, rozwijane są umiejętności pozwalające na kształtowanie się poczucia własnej kompetencji. Tempo oraz sposoby osiągania celów rozwojowych zależą zarówno od samego nastolatka jak i od osób, z którymi się kontaktuje. Okres dojrzewania nie jest biernym oczekiwaniem na dorosłość i dojrzałość. Wręcz przeciwnie - w tej fazie życia młodzi ludzie są bardzo aktywni, eksperymentują z nowymi zachowaniami, poszukują nowych ról, nabywają nowych doświadczeń, a tym samym stają się innymi ludźmi, o nowych prawach i obowiązkach, mającymi nowe potrzeby i oczekiwania, wypełniającymi nowe zadania. W procesie tym niezwykle ważną rolę odgrywają znaczące osoby dorosłe, a zwłaszcza rodzice i nauczyciele (Z. Gaś 1997). Założeniem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wspomaganie wychowawczej roli rodziny z uwzględnieniem prawa do przekonań religijnych, światopoglądowych, oraz wolności sumienia. ma obowiązek zapewnić wszystkim uczniom powszechny dostęp do nauki i wychowania, ochronę przed przemocą, a także kierować się zawsze dobrem ucznia, troską o jego zdrowie, postawę moralną i obywatelską z zachowaniem poszanowania godności osobistej. Działalność edukacyjna szkoły jest określona przez: 1. Szkolny zestaw programów nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego; 2. Program wychowawczy szkoły, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym; 3. Program profilaktyki dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym. Cele Programu Wychowawczego: 1. Wszechstronny rozwój osobowości uczniów wdrażający do samodzielności i przygotowujący do aktywnego udziału w życiu społecznym 3

2. Wychowanie ucznia do życia z innymi i dla innych, świadomego swojej niepowtarzalności i dążącego do samo. są nadrzędne wobec celów Szkolnego Programu Profilaktyki Gimnazjum Nr 6 przy ZSO NR 14 w Gliwicach. Szkolny zestaw programów nauczania, Program Wychowawczy szkoły oraz Szkolny Program Profilaktyki tworzą spójną całość i uwzględniają wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem całej szkoły - dyrekcji szkoły, wszystkich wychowawców klas, nauczycieli przedmiotów, pedagogów ch, psychologa szkolnego, katechetów, pracowników biblioteki, świetlicy szkolnej, pielęgniarki szkolnej, pracowników administracyjnych szkoły. oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu zindywidualizowane i wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości. Uczniom z niepełnosprawnościami, w tym uczniom z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, nauczanie dostosowuje się ponadto do ich możliwości psychofizycznych oraz tempa uczenia się. Program realizowany jest w oparciu o następujące podstawy prawne dla działań profilaktycznych w szkołach: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami, 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół 3. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. nr 35, poz. 230 z p. zm.), nowelizacja z dnia 12 września 1996r. (Dz. U. nr 127, poz. 593), 4. Ustawa z dnia 29.07.2005 r. O przeciwdziałaniu narkomanii. 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996r. nr 10, poz. 55, z 1997r. nr 88, poz. 554 i nr 121, poz. 770 oraz z 1999r. nr 96, poz. 1107), 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 7. Rozporządzenie MEN z dnia 15 stycznia 2001r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 13 z dnia 23 lutego 2001r., poz. 110), 8. Rządowy program i przyjazna szkoła. Diagnoza sytuacji szkolnej Podstawą do opracowania Szkolnego Programu Profilaktyki była diagnoza środowiska szkolnego, przeprowadzona w oparciu o: 1. analizę dokumentacji szkolnej - wyników w nauce i frekwencji uczniów, uwag o zachowaniu uczniów zapisywanych przez nauczycieli uczących. 2. analizę sytuacji wychowawczej szkoły - informacji zebranych od uczniów, ich rodziców, wychowawców, nauczycieli, pedagogów i psychologa szkolnego, pracowników biblioteki i świetlicy, pracowników administracyjnych, 3. obserwacje zachowania uczniów w sytuacjach ch i pozalekcyjnych, 4. ankiety przeprowadzone wśród nauczycieli, uczniów i ich rodziców. Analiza zebranego materiału wykazała, że w szkole występują następujące problemy: 1. niska motywacja do nauki, 4

2. nieumiejętna organizacja czasu wolnego, 3. absencja na zajęciach lekcyjnych, 4. zachowania agresywne, 5. niszczenie mienia cudzego i szkolnego, 6. używanie wulgaryzmów, niska kultura osobista uczniów, 7. palenie papierosów i picie alkoholu, 8. kontakty ze środkami uzależniającymi w środowisku. Na tej podstawie wyróżniono cztery najistotniejsze obszary oddziaływań profilaktycznych: 1. Zapobieganie niepowodzeniom m. 2. Bezpieczeństwo w szkole. 3. Promocja zdrowego stylu życia. 4. Profilaktyka uzależnień. Cele Szkolnego Programu Profilaktyki Szkolny Program Profilaktyki powstał, by przeciwdziałać opisanym wyżej negatywnym zjawiskom. Jego nadrzędnym celem jest zwiększenie ilości i jakości oddziaływań profilaktycznych, w szczególności w zakresie ochrony zdrowia i redukcji antyspołecznych zachowań młodzieży. 1. Uczeń nabywa umiejętności w pokonywaniu trudności w nauce. 2. Uczeń czuje się w szkole bezpiecznie. 3. uczeń pogłębia i stosuje w praktyce wiedzę z zakresu zdrowego stylu życia 4. Uczeń zdobywa informacje na temat szkodliwości wszelkiego rodzaju uzależnień na rozwój fizyczny, emocjonalny i społeczny człowieka Poziomy działań profilaktycznych I. Profilaktyka pierwszorzędowa (nastawiona na wszystkich uczniów szkoły). 1. Zbudowanie poczucia bezpieczeństwa uczniów w środowisku m i poczucia, że szkoła jest wspólnotą przyjazną każdemu jej członkowi. 2. Zwiększenie wiedzy uczniów i rodziców o negatywnych skutkach zjawisk patologicznych (nałogi, agresja, depresja) i przyczynach występowania tych zjawisk 3. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach sprzyjających pojawieniu się zjawisk patologicznych. 4. Rozbudzenie podstaw prospołecznych, rozwijanie zainteresowań, chęci pogłębiania wiedzy. 5. Umiejętne kierowanie swoim zachowaniem i podejmowanie właściwych wyborów. II. Profilaktyka dwurzędowa (ukierunkowana na uczniów zagrożonych zjawiskami patologicznymi). 1. Zwiększenie wiedzy środowiska szkolnego o sposobach radzenia sobie z problemami. 2. Rozbudzenie w środowisku zagrożonym patologią potrzeby zmiany na lepsze. 3. Zbudowanie przekonania wśród uczniów i rodziców i nieuchronności, konsekwencji zachowań negatywnych (poprzez wypracowanie i przestrzeganie 5

procedur i regulaminów oraz współprace z instytucjami). 4. Wspieranie grupy uczniów zagrożonych patologią z powodu niepowodzeń w nauce i ubóstwa. III. Profilaktyka trzeciorzędowa (skierowana do uczniów zdemoralizowanych, wymagających działań terapeutycznych i resocjalizacyjnych). 1. Wstępna diagnoza problemów uczniów wykazujących symptomy patologii. 2. Zmotywowanie uczniów i rodziców do podjęcia działań terapeutycznych i resocjalizacyjnych. 3. Ułatwienie korzystania z profesjonalnej pomocy przez uczniów z dużymi problemami i ich rodziców. Kierowanie do odpowiednich instytucji pomocowych. 4. Wypracowanie jednolitego frontu działań naprawczych wobec jednostek zdemoralizowanych poprzez współpracę ze środowiskiem i instytucjami pomocowymi. Zadania Programu 1. W zakresie zapobiegania niepowodzeniom m: 1. Podejmowanie działań zapobiegających niepowodzeniom m 2. Działania mające na celu podniesienie frekwencji uczniów na zajęciach ch 3. Motywowanie uczniów do nauki 4. Przygotowanie uczniów do wyboru dalszej szkoły kształcenia 2. W zakresie bezpieczeństwa w szkole: 1. Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole. 2. Uczenie zachowań dotyczących kultury życia codziennego, troska o kulturę słowa, ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole. 3. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach problemowych i rozwiązywania konfliktów. 4. Przeciwdziałanie przemocy i agresji 3. W zakresie promocji zdrowego stylu życia: 1. Zapoznanie uczniów z funkcjonowaniem organizmu w okresie dojrzewania oraz wpływem zdrowego odżywiania się na prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny. 2. Przedstawienie uczniom zdrowego i higienicznego stylu życia. 3. Zapoznanie ucznia z aktywnymi formami spędzania czasu wolnego. 4. W zakresie profilaktyki uzależnień: 1. Dostarczenie uczniom informacji na temat środków uzależniających i mechanizmów rozwoju uzależnień (alkohol, nikotyna, leki, środki psychoaktywne) oraz instytucji udzielających pomocy osobom uzależnionym i współuzależnionym. 2. Dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z uzależnieniami od nowoczesnych technologii - telewizja, komputer, Internet, telefony komórkowe, komunikatory multimedialne, gry fabularne, gry militarne, a także od zakupów, sportów ekstremalnych. 3. Uświadamianie uczniom skutków uzależnień oraz zachowań ryzykownych dla zdrowia i życia człowieka, oraz pokazywanie wpływu mediów i reklamy na kształtowanie niewłaściwych postaw. 4. Upowszechnienie wśród uczniów znajomości zachowań asertywnych. 6

Szkolne strategie działania Szkolny Program Profilaktyczny zakłada realizację celów poprzez wykorzystanie strategii:. Strategie informacyjne - mają na celu dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru, zmianę postawy, a więc i zachowania. Strategie edukacyjne ich celem jest pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych, np. umiejętność nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, opierania się naciskom otoczenia itp. Strategie alternatyw mają na celu pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb psychicznych (np. sukcesu, przynależności) oraz osiągania satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się w działalność pozytywną (artystyczną, społeczną, sportową itp.). Strategie interwencyjne ich celem jest pomoc osobom mającym trudności w zidentyfikowaniu i rozwiązywaniu swoich problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych. Strategie te skierowane są do dzieci i młodzieży przeżywających liczne trudności (grupy podwyższonego ryzyka) i należą do podstawowych działań w ramach profilaktyki drugorzędowej. Formy programu Zadania programu realizowane są w ramach: 1. badań ankietowych wśród uczniów, 2. lekcji wychowawczych, 3. lekcji przedmiotowych, 4. kontaktów indywidualnych z uczniami, 5. udziału w uroczystościach ch, apelach, imprezach kulturalnych, rekolekcjach, wycieczkach ch, 6. spotkań ze specjalistami - psychologami, pedagogami, kuratorami sądowymi, funkcjonariuszami Policji, Straży Miejskiej w trakcie prelekcji, pogadanek, warsztatów, szkoleń, 7. spotkań środowiskowych w ramach Otwartych Drzwi Szkoły 8. kontaktów indywidualnych z rodzicami, 9. współpracy z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły - Poradnia iczno - Pedagogiczna, MOPS oraz inne instytucja pomocowe, Organizacje Pozarządowe, 1. podające (wykład, pogadanka, odczyt), 2. problemowe (gry dydaktyczne, drama, metoda ról, dyskusja dydaktyczna), 3. eksponujące (pokaz, film, wystawa), 4. praktyczne (metoda projektu, metody badawcze-obserwacje). Metody pracy 7

1. Poznanie uczniów i środowiska rodzinnego, 2. Integracja zespołu, 3. Wypracowanie form współpracy z rodzicami, 4. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami, 5. Przeciwdziałanie wagarom oraz dbałość o dyscyplinę, 6. Wpajanie zasad savoir-vivre Główne zadania do zrealizowania w klasach pierwszych Główne zadania do zrealizowania w klasach drugich 1. Profilaktyka zachowań agresywnych: 1. rozpoznawanie i wyrażanie emocji, 2. rozwijanie umiejętności społecznych i postaw moralnych, 3. przedstawienie prawnych i moralnych skutków stosowania przemocy 4. kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem. 5. wpajanie zasad savoir-vivre 2. Profilaktyka uzależnień: 1. Uświadomienie wpływu używek na rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny. 2. Sytuacje trudne i sposoby ich rozwiązywania bez sięgania po środki odurzające 3. Multimedia umiejętność korzystania i czerpania informacji 1. Wyzwalanie aktywności uczniów w kierunku samopoznania i samooceny, 2. Nauka umiejętności odpowiedzialnego wyboru, 3. Nabywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, 4. Przekazanie informacji o szkodliwości stosowania środków odurzających. Działania służące podnoszeniu kwalifikacji z zakresu profilaktyki to: 1. konferencje szkoleniowe w ramach WDN 2. studiowanie literatury fachowej, 3. tworzenie banku scenariuszy zajęć wychowawczych. Główne zadania do zrealizowania w klasach trzecich Działania skierowane do rady pedagogicznej 8

Działania skierowane do rodziców uczniów Rodzice w tym programie zostali objęci działaniami informacyjno-edukacyjnymi: 1. poznanie dokumentacji obowiązującej w szkole ( Statut ZSO a szczególnie z Regulaminem Uczniowskim,, WSO,) wrzesień, listopad, 2. podczas spotkań z rodzicami: Uświadamianie rodzicom szeroko rozumianej odpowiedzialności wychowawczej za losy swoich dzieci, 3. informowanie o możliwości korzystania z pomocy oferowanej przez instytucje specjalistyczne cały rok, 4. pedagogizacja podczas zebrań przedstawienie krótkich informacji oraz podanie bibliografii. Zasady ewaluacji Przewidywane efekty: 1. uczniowie w szkole czują się bezpieczniej, 2. zmniejszyła się ilość zachowań agresywnych oraz różnych form stosowania przemocy, 3. uczniowie wiedzą na czym polega prawidłowe żywienie i zdrowe nawyki i stosują je na co dzień, 4. uczniowie aktywnie uczestniczą w promowaniu zdrowego stylu życia, 5. uczniowie potrafią aktywnie spędzać czas wolny, korzystając z ofert proponowanych przez szkołę i środowisko lokalne, 6. uczniowie wiedzą do kogo zwrócić się o pomoc w nauce, 7. uczniowie i rodzice mają wiedzę o instytucjach pomocowych i o udzielanej tam pomocy, 8. rodzice współpracują ze szkołą, 9. rodzice mają świadomości problemów wieku dorastania, 10. nauczyciele znają zagadnienia profilaktyki oraz prowadzą zajęcia w tym zakresie, 11. nauczyciele znają procedury udzielania pomocy rodzinie w rozwiązywaniu sytuacji problemowych, 12. nauczyciele znają procedury postępowania w przypadku łamania przez uczniów regulaminu szkoły. Ewaluacja zostanie przeprowadzona pod koniec roku pracy z programem. Sprawdzeniem skuteczności działań będzie końcowa ewaluacja wyników po trzech latach. Badania ewaluacyjne zostaną przeprowadzone przez osoby odpowiedzialne za realizację programu. W ustaleniu czy program profilaktyki przynosi oczekiwane efekty będziemy: 1. zapoznawać się z dokumentację szkolną, 2. zapoznawać się z dokumentację pielęgniarki szkolnej dotyczącą wypadków na terenie szkoły, 3. analizować obserwacje i uwagi nauczycieli, 4. przeprowadzać ankiety wśród uczniów i ich rodziców oraz pracowników szkoły, 5. zapoznawać się ze sprawozdaniami z działalności Rady Rodziców. Harmonogram działań ( załącznik) 9

1. Kokaina i amfetamina, a organizm człowieka 2. Marihuana, a organizm człowieka 3. Anoreksja i bulimia śmiertelna pułapka 4. Przemoc i agresja jak im się przeciwstawić 5. Epitafium dla narkomana 6. Alkohol i narkotyki pomyśl, zanim będzie za późno 7. Narkotyki halucynogenne, a organizm człowieka 8. Asertywność 9. Alkohol droga do nikąd 10. Palenie tytoniu 11. Żyję bez ryzyka AIDS 12. Seks, kłamstwa i prawda 13. Wybierzmy razem Dorastanie i problemy 14. Seks teraz czy później 15. Dziękuję nie pije 16. Dziękuje nie biorę 17. Pohamować agresję 18. Żyję bez ryzyka AIDS 19. Media i przemoc Wykaz filmów o tematyce profilaktycznej dostępnych w bibliotece szkolnej Szkolny Program Profilaktyki na lata 2009/2012 opracował ds. szkolnej profilaktyki w składzie: NAZWISKO IMIĘ mgr Walasek Grażyna mgr Wierzbicka Beata mgr Tuszkiewicz Bożena Wojnarowska Magdalena ODPOWIEDZIALNA ZA OBSZAR Zapobiegania niepowodzeniom m Bezpieczeństwo w szkole Promocja zdrowego stylu życia Profilaktyka uzależnień 10

OBSZAR I: NIEPOWODZENIA W NAUCE Cel: Uczeń nabywa umiejętności w pokonywaniu trudności w nauce. Zadania: 5. Podejmowanie działań zapobiegających niepowodzeniom m, zapewnienie uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi wymaganych warunków nauczania, wychowania i opieki 6. Działania mające na celu podniesienie frekwencji uczniów na zajęciach ch 7. Motywowanie uczniów do nauki 8. Przygotowanie uczniów do wyboru dalszej drogi kształcenia, pomoc w zaplanowaniu kariery zawodowej LP Zadania Formy I.1 Podejmowanie działań zapobiegających niepowodzeniom m, zapewnienie uczniom ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi wymaganych warunków nauczania, wychowania i opieki 1. Analiza przyczyn niepowodzeń ch i sukcesywne podejmowanie działań zaradczych (wywiady z uczniami, rodzicami, analiza dokumentacji ucznia opinie, orzeczenia, zeszyty, sprawdziany, testy, itp.) 2. Uwzględnianie przez nauczycieli zaleceń do pracy z uczniem zawartych w orzeczeniach/opiniach wydanych przez specjalistów 3. Organizowanie pomocy w nauce uczniom mającym trudności szkolne. Rodziców, Młodzieży; administracji dyrekcja dyrekcja uczący nauczyciele pedagodzy nauczyciele pedagodzy nauczyciele pedagodzy psycholog psycholog psycholog Terminy Ewaluacja Analiza dokumentacji szkolnej i nauczycieli uczących. Analiza dokumentacji szkolnej i nauczycieli uczących Analiza dokumentacji szkolnej i nauczycieli uczących 11

LP Zadania Formy I.2 Działania mające na celu podniesienie frekwencji uczniów na zajęciach ch 4. Rozwijanie i poszerzanie zainteresowań uczniów poprzez organizację zajęć pozalekcyjnych i kółek zainteresowań. Upowszechnienie informacji wśród uczniów na temat możliwości uzyskania pomocy w nauce na terenie szkoły. 5. Utrzymywanie stałego kontaktu z rodzicami ucznia i bieżące informowanie na temat osiągnięć ucznia w nauce. 6. Organizowanie pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. 1. Systematyczne monitorowanie absencji i obowiązku szkolnego: przestrzeganie zasad usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach ch, wyjaśnianie przyczyn absencji na zajęciach ch (rozmowy z uczniem, z rodzicami /opiekunami prawnymi/, z wychowawcą klasy, z pedagogiem, z dyrekcją szkoły. Rodziców, Młodzieży; administracji dyrekcja dyrekcja, rada rodziców, biblioteka dyrekcja uczący nauczyciele pedagodzy nauczyciele pedagodzy nauczyciele pedagodzy nauczyciele pedagodzy psycholog psycholog Terminy Na bieżąco w ramach możliwości i potrzeb W miarę potrzeb Ewaluacja Sprawozdania nauczycieli prowadzących zajęcia pozalekcyjne, informacja w miejscach dostępnych dla uczniów Analiza dokumentacji szkolnej i nauczycieli uczących Dokumentacja Dokumentacja, pedagogów 12

LP Zadania Formy I.3 Motywowanie uczniów do nauki 2. Utrzymywanie stałego kontaktu z rodzicami ucznia: konsultacje i zebrania dla rodziców, -indywidualne konsultacje z rodzicami ucznia. 3. Uświadamianie uczniom i ich rodzicom konsekwencji absencji uczniów na zajęciach wyniki w nauce, zgłaszanie do instytucji 4. Ścisła współpraca z instytucjami wspierającymi opiekuńczo-wychowawczą i profilaktyczną funkcję szkoły (Sąd,, MOPS, Policja, Straż Miejska, Urząd Miasta). 1. Przeprowadzenie zajęć edukacyjnych dotyczących efektywnego uczenia się i zapamiętywania 2. Stwarzanie uczniom z trudnościami w nauce i niepowodzeniami mi warunków umożliwiających wykazanie się swoimi mocnymi stronami w różnych dziedzinach życia szkolnego. 3. Organizacja konkursów na najlepsze wyniki w nauce stypendia. Rodziców, Młodzieży; administracji dyrekcja dyrekcja dyrekcja dyrekcja, rada młodzieży dyrekcja, rada rodziców uczący nauczyciele pedagodzy nauczyciele pedagodzy pedagodzy pedagodzy psycholog nauczyciele pedagodzy psycholog nauczyciele pedagodzy Terminy I klasa Gim. Ewaluacja Dokumentacja, pedagogów Dokumentacja, pedagogów Dokumentacja, pedagogów Sprawozdanie z profilaktyki Dokumentacja nauczycieli, wychowawców Dokumentacja, pedagogów 13

LP Zadania Formy I.4 Przygotowanie uczniów do wyboru dalszej drogi kształcenia, pomoc w zaplanowaniu kariery zawodowej 1. Przeprowadzenie zajęć dotyczących samopoznania i wyboru dalszego kierunku kształcenia, przeprowadzanie ankiet. 2. Udział w Dniach Otwartych Szkół i Targach Edukacyjnych. 3. Udostępnianie aktualnych informacji o ctwie ponadgimnazjalnym. Rodziców, Młodzieży; administracji uczący nauczyciele pedagodzy psycholog nauczyciele pedagodzy pedagodzy Terminy III kl. gim. W miarę potrzeb Ewaluacja Zapisy w dokumentacji pedagogów, wychowawców, sprawozdanie z profilaktyki, zbiorcze wyniki ankiet, Dokumentacja Informacja w miejscach dostępnych dla uczniów 14

Obszar II: BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE Cel: Uczeń czuje się w szkole bezpiecznie. Zadania: 1. Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole, 2. Uczenie zachowań dotyczących kultury życia codziennego, troska o kulturę słowa, ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole. 3. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach problemowych i rozwiązywania konfliktów, 4. Przeciwdziałanie przemocy i agresji LP II.1 II.1. Zadania Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole, Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole Sposoby Przeprowadzenie ankiety wśród uczniów na temat poczucia bezpieczeństwa na terenie szkoły Zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze Statutem, WSO, Programem Wychowawczym, Szkolnym Programem Profilaktyki szczególnie uczniowie z klas I Aktualizowanie tablicy informacyjnej zawierającej najważniejsze dokumenty szkoły, wykaz instytucji pomocowych oraz możliwości administracji, Młodzieży Dyrekcja szkoły uczący nauczyciele Terminy I i II semestr wrzesień/ październik, na bieżąco cały rok Ewaluacja Sprawozdanie Zespołu, Przedstawienie wyników ankiety Radzie Pedagogicznej Wpisy w dziennikach lekcyjnych Tablice informacyjne (przy wejściu do szkoły i przy bibliotece) 15

LP II.1. II.1. II.1. II.2. II.3. Zadania Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole Uczenie zachowań dotyczących kultury życia codziennego, troska o kulturę słowa, ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach problemowych i rozwiązywania konfliktów Sposoby uzyskania pomocy na terenie szkoły i w środowisku. Aktywne dyżury nauczycieli podczas przerw śródlekcyjnych Przeprowadzanie apeli ch Obowiązkowe noszenie mundurków przez uczniów oraz identyfikatorów przez uczniów i pracowników szkoły, Przeprowadzenie zajęć integracyjnych i wychowawczych w klasach I Pierwsza pomoc w najczęstszych przypadkach zagrożenia zdrowia i życia administracji, Młodzieży administracyjni Młodzieży i jej opiekunowie zespoły wychowawcze uczący nauczyciele pełniący dyżury, 16 Terminy Zgodnie z harmonogramem zgodnie z harmonogramem Dyrekcja cały rok nauczyciele uczący n-l wf Współpraca z WOPREM pedagodzy, psycholog, wrzesień/ październik zgodnie z harmonogramem zajęć wychowawczych klasy II semestr Ewaluacja wpisy do zeszytu na portierni szkolnej. Dokumentacja prowadzona przez Radę Młodzieży Sprawozdanie z Zespołów Wychowawczych Wpisy do zeszytów wychowawczych klas Wpisy tematów do dzienników lekcyjnych Sprawozdanie pedagogów ch i psychologa szkolnego. II.4. Przeciwdziałanie Nieletni wobec pedagodzy zgodnie z Wpisy tematów

LP II.4. Zadania Sposoby przemocy i agresji prawa - przedstawienie społeczności uczniowskiej prawnych konsekwencji zachowań sprzecznych z normami społecznymi poprzez: apele, pogadanki, lekcje wychowawcze, spotkania z przedstawicielami instytucji porządkowych. Przeciwdziałanie przemocy i agresji Monitorowanie zachowań uczniów łamiących Regulamin Uczniowski: podejmowanie działań interwencyjnych administracji, Młodzieży wszyscy uczący nauczyciele we współpracy z Niebieskim Patrolem pedagodzy, psycholog Terminy harmonogramem zajęć wychowawczych klasy wrzesień/ październik cały rok na bieżąco Ewaluacja do dzienników lekcyjnych (kolor zielony) Sprawozdania semestralne wychowawców klas, pedagogów i psychologa szkolnego. 17

Obszar III. ZDROWY STYL ŻYCIA Cel : Propagowanie zdrowego stylu życia Zadania : 1. Zapoznanie uczniów z funkcjonowaniem organizmu w okresie dojrzewania oraz wpływem zdrowego odżywiania się na prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny. 2. Przedstawienie uczniom zdrowego i higienicznego stylu życia. 3. Zapoznanie ucznia z aktywnymi formami spędzania czasu wolnego. LP Zadania Sposoby III.1. III.2. III.3. Zapoznanie uczniów z funkcjonowaniem organizmu w okresie dojrzewania oraz wpływem zdrowego odżywiania się na prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny. Przedstawianie uczniom sposobów na prowadzenie zdrowego i higienicznego stylu życia Zapoznanie uczniów z aktywnymi formami spędzania czasu wolnego. Tematy realizowane podczas lekcji m.in. biologii, WDŻ, wychowawczej Lekcje wychowawcze, przedmiotowe Wzbogacanie wiedzy na tematy związane z higieną psychiczną (organizacji nauki, pracy, wypoczynku) osobistą ( dbałość o czystość ciała i odzieży), umiejętne korzystanie z komputera Propagowanie aktywnego spędzania czasu, Organizacja konkursów promujących zdrowy tryb życia. administracji, Młodzieży, uczący Wszyscy nauczyciele a w szczególności biolodzy n-l wdż Wszyscy nauczyciele a w szczególności biolodzy, n-l wf, n-l. informatyki, n-l wdżr, Wszyscy nauczyciele a w szczególności n-l biologii, n-l wf n-l wdżr, pielęgniarka, Terminy Na bieżąco Ewaluacja Wpisy w dziennikach lekcyjnych (kolor zielony) Wpisy w dziennikach lekcyjnych (kolor zielony) Wpisy tematów do dzienników lekcyjnych (kolor zielony) Multimedialna oprawa przeprowadzonych konkursów 18

Obszar IV: PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ Cel: Uczeń zdobywa informacje na temat szkodliwości wszelkiego rodzaju uzależnień na rozwój fizyczny, emocjonalny i społeczny człowieka Zadania: 5. Dostarczenie uczniom informacji na temat środków uzależniających i mechanizmów rozwoju uzależnień (alkohol, nikotyna, leki, środki psychoaktywne, ze szczególnym uwzględnieniem dopalaczy) oraz instytucji udzielających pomocy osobom uzależnionym i współuzależnionym. 6. Dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z uzależnieniami od nowoczesnych technologii - telewizja, komputer, Internet, telefony komórkowe, komunikatory multimedialne, gry fabularne, gry militarne, a także od zakupów, sportów ekstremalnych. 7. Uświadamianie uczniom skutków uzależnień oraz zachowań ryzykownych dla zdrowia i życia człowieka, oraz pokazywanie wpływu mediów i reklamy na kształtowanie niewłaściwych postaw. 8. Upowszechnienie wśród uczniów znajomości zachowań asertywnych. LP Zadania Sposoby IV.1. IV.2 Dostarczenie uczniom informacji na temat środków uzależniających i mechanizmów rozwoju uzależnień (alkohol, nikotyna, leki, środki psychoaktywne, ze szczególnym uwzględnieniem dopalaczy) oraz instytucji udzielających pomocy osobom uzależnionym i współuzależnionym. Dostarczanie uczniom wiedzy na temat zagrożeń związanych z uzależnieniami od nowoczesnych technologii - telewizja, komputer, Internet, telefony Zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, prelekcje prowadzone przez nauczycieli i zaproszonych specjalistów, także z wykorzystaniem filmów edukacyjnych dostępnych w bibliotece szkolnej, akcji ulotkowych dla uczniów i ich rodziców, happening. Zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, prelekcje prowadzone przez nauczycieli i zaproszonych specjalistów, także z wykorzystaniem filmów edukacyjnych dostępnych w administracji, Młodzieży Wychowawcy Wychowawcy Wychowawcy uczący biologii, WDŻ, nauczyciele biblioteczni Wszyscy nauczyciele 19, psycholog Terminy Zgodnie z harmonogramem zajęć wychowawczych klasy i programem zajęć edukacyjnych Zgodnie z harmonogramem zajęć wychowawczych klasy i programem zajęć edukacyjnych Ewaluacja Wpisy w dziennikach lekcyjnych kolor zielony, multimedial na oprawa przeprowad zonych imprez Wpisy w dziennikach lekcyjnych kolor zielony

LP Zadania Sposoby IV.3 IV.4 komórkowe, komunikatory multimedialne, gry fabularne, gry militarne, a także od zakupów, sportów ekstremalnych. Uświadamianie uczniom skutków uzależnień oraz zachowań ryzykownych dla zdrowia i życia człowieka, oraz pokazywanie wpływu mediów i reklamy na kształtowanie niewłaściwych postaw Upowszechnienie wśród uczniów znajomości zachowań asertywnych. bibliotece szkolnej, akcji ulotkowych dla uczniów i ich rodziców. Zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, prelekcje prowadzone przez nauczycieli i zaproszonych specjalistów, także z wykorzystaniem filmów edukacyjnych dostępnych w bibliotece szkolnej, akcji ulotkowych dla uczniów i ich rodziców. Zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, prelekcje prowadzone przez nauczycieli i zaproszonych specjalistów, także z wykorzystaniem filmów edukacyjnych dostępnych w bibliotece szkolnej, akcji ulotkowych dla uczniów i ich rodziców. administracji, Młodzieży Wychowawcy Wychowawcy Wychowawcy uczący Wszyscy nauczyciele uczący, nauczyciele biblioteczni, psycholog, Terminy Zgodnie z harmonogramem zajęć wychowawczych klasy i programem zajęć edukacyjnych Ewaluacja Wpisy w dziennikach lekcyjnych kolor zielony Wpisy w dziennikach lekcyjnych kolor zielony 20

1. Kokaina i amfetamina, a organizm człowieka 2. Marihuana, a organizm człowieka 3. Anoreksja i bulimia śmiertelna pułapka 4. Przemoc i agresja jak im się przeciwstawić 5. Epitafium dla narkomana 6. Alkohol i narkotyki pomyśl, zanim będzie za późno 7. Narkotyki halucynogenne, a organizm człowieka 8. Asertywność 9. Alkohol droga do nikąd 10. Palenie tytoniu 11. Żyję bez ryzyka AIDS 12. Seks, kłamstwa i prawda 13. Wybierzmy razem Dorastanie i problemy 14. Seks teraz czy później 15. Dziękuję nie pije 16. Dziękuje nie biorę 17. Pohamować agresję 18. Żyję bez ryzyka AIDS 19. Media i przemoc Wykaz filmów o tematyce profilaktycznej dostępnych w bibliotece szkolnej: 21

ANEKS DO SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI TEMATYKA PROFILAKTYCZNA LEKCJI WYCHOWAWCZYCH W ZSO 14 W GLIWICACH r. szk. 2011/2012 KLASA NIEPOWODZENIA SZKOLNE BEZPIECZEŃSTWO ZDROWE ŻYCIE UZALEŻNIENIA I 1. Idealny uczeń czy to możliwe? 2. Higiena pracy umysłowej. 3. Mój styl uczenia się. II III 1. Czy umiem się uczyć? 2. Jak uczyć się efektywnie. 1. Metody skutecznego uczenia się. 2. Techniki pracy umysłowej i sztuka zdawania egzaminów. 1. Bezpieczeństwo w kontaktach z dorosłymi. 2. Bezpieczeństwo w kontaktach z rówieśnikami. 3. Bezpieczny wypoczynek młodzieży. 1. Bezpieczeństwo w kontaktach z dorosłymi. 2. Bezpieczeństwo w kontaktach z rówieśnikami. 3. Bezpieczny wypoczynek. 3. Sztuka porozumiewania się pozytywne relacje społeczne. 4. Konstruktywne rozwiązywanie konfliktów. 1. Czas przemian w zdrowym ciele zdrowy duch. 2. Sport sposób na życie i forma spędzania czasu wolnego od nauki. 1. Troszczymy się o nasze zdrowie. 2. Stres i jak sobie z nim radzić. 3. Agresja wśród młodzieży. 1. Czy jesteśmy dorośli? 2. Sobą być dobrze żyć. 1. Uzależnienie jak nie stracić tego, co jest dla mnie ważne. 2. Substancjom uzależniającym NIE. 1. Uzależnienia komputer, Internet. 2. Czy umiem odmawiać? 1. Psychomanipulacja w reklamie. 2. Postanowiłam/em, że nie sięgnę po narkotyki. Pedagog mgr Grażyna Walasek 1.09.2011r. 22