SZKOŁA PODSTAWOWA W GRYFOWIE ŚLĄSKIM PROJEKT SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW KLAS I VI NA LATA 2014/2015-2016/2017 Gryfów Śląski, 2014 r.
Podstawa prawna: Podstawy prawne działań profilaktycznych w szkole można znaleźć w: 1. Konwencji o prawach dziecka Art. 3,19,33. 2. Konstytucji Rzeczpospolitej. Art. 72. 3. Ustawach i rozporządzeniach: Ustawa z dania 7 września 1991 r. o systemie oświaty z późniejszymi zmianami. Ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. Ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. Ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995r. (tekst jednolity z późn. zm. Ostatnia nowelizacja z dnia 8 kwietnia 2010 r. - o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej Rozporządzeniu MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem. Ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. Ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 lipca 2010. Obwieszczenie marszałka sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 10 stycznia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Ustawa o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008 r. Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r.o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolneg oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Rozporządzeniu MEN z dnia 24 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji. Rozporządzenie MEN z dnia 25 kwietnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Rozporządzeniu MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. Rozporządzenie MEN z dnia 2 sierpnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania,
kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych. Rozporządzeniu MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 4. Programach narodowych i krajowych: Narodowym Programie Zdrowia (2007-2015) Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii (2011-2016) Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (2011-2015) Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (2006-2016) Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego (2011-2015) Programie Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce (2014-2018) Rządowym Programie Bezpieczna i Przyjazna Szkoła (2014-2016). Założenia szkolnego programu profilaktyki: Szkolny program profilaktyki zakłada podejmowanie działań na rzecz uczniów Szkoły Podstawowej w Gryfowie Śląskim, których celem jest przeciwdziałanie zjawisku marginalizacji, promowanie zdrowego stylu życia oraz dbanie o bezpieczeństwo dzieci w szkole i środowisku. Program ma wspierać rodziców w ich działaniach opiekuńczo wychowawczych, a pracę nauczycieli ukierunkować na realizację zadań edukacyjno wychowawczych i profilaktycznych. Zadaniem szkoły jest wspieranie rodziców w ich oddziaływaniach wychowawczych wobec dzieci. Program został opracowany na potrzeby całej społeczności uczniowskiej i rodziców. W programie tym uwzględniono wiele działań kładących nacisk na kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego rozwoju. Program opisuje działania profilaktyczne podejmowane w celu przeciwdziałania różnym zagrożeniom. Przeprowadzona analiza dokumentacji szkolnej wskazuje, iż wśród uczniów istnieją następujące obszary zagrożeń: 1. agresja słowna i fizyczna, cyberprzemoc, 2. znaczna ilość uczniów z trudnościami edukacyjnymi, 3. nieporadność wychowawcza rodziców, 4. uzależnienie od komputera i Internetu ( w tym od gier komputerowych), 5. osłabienie relacji rówieśniczych oraz więzi rodzinnych ("eurosieroctwo"), 6. słaba umiejętność u uczniów radzenia sobie z własnymi uczuciami i emocjami, 7. niska świadomość uczniów o zagrożeniach wynikających z niezdrowego odżywiania się.
Cele szkolnego programu profilaktyki: 1. Opracowanie i wdrożenie wewnątrzszkolnego programu przeciw agresji i przemocy. 2. Objęcie uczniów z trudnościami edukacyjnymi i emocjonalnymi odpowiednią pomocą psychologiczno-pedagogiczną. 3. Uświadomienie rodzicom wpływu ich postaw na rozwój dziecka. 4. Kształtowanie umiejętności konstruktywnego rozwiązywania konfliktów. 5. Kształtowanie świadomości i postaw uczniów wobec zagrożeń płynących z niekontrolowanego korzystania z multimediów (komputer, Internet, telefon kom.). 6. Kształtowanie umiejętności prospołecznych (wzajemna pomoc, zaufanie, tolerancja, asertywność),\. 7. Kształtowanie właściwych nawyków i przyzwyczajeń prozdrowotnych (odżywianie się, aktywność fizyczna, higiena, spędzenie czasu wolnego). Metody realizacji szkolnego programu profilaktyki: 1. Praca w małych grupach: 2. Burza mózgów : 3. Mini wykład: 4. Odgrywanie ról i scenek. 5. Prace plastyczne uczniów. 6. Wycieczki, rajdy. 7. Spotkania ze specjalistami: pielęgniarką, psychologiem, policjantem, pracownikiem MONAR. 8. Filmy dydaktyczne, pokazy multimedialne. 9. Konkursy, quizy, zawody sportowe, apele okolicznościowe, teatrzyki, działalność kół zainteresowań, samopomoc koleżeńską, szkolenia dla rodziców i nauczycieli. Realizacja programu odbywać się będzie w ramach (formy): godzin do dyspozycji wychowawcy klasy, zajęć wychowania do życia w rodzinie, zajęć prowadzonych przez katechetę, pedagoga szkolnego, pielęgniarkę szkolną, zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych, wycieczek klasowych, intencjonalnych i okazjonalnych spotkań z rodzicami uczniów w szkole i ich domach, w ramach edukacji pedagogicznej rodziców,
aktywnych spotkań z rodzicami i zajęć warsztatowych dla rodziców, imprez i uroczystości organizowanych w szkole, imprez charytatywnych, szkolenia rad pedagogicznych. realizacji profesjonalnych programów profilaktycznych (np.; Cukierki, Drugi Elementarz czyli siedem kroków, Trzy koła, 3,2,1 Internet i inne). Przewidywane efekty: poprawa jakości relacji rówieśniczych wśród uczniów (poprawa klimatu w szkole), wzrost świadomości odpowiedzialności rodziców za dziecko, wzrost świadomości u uczniów umiejętnego korzystania ze środków multimedialnych, wzrost świadomości uczniów i rodziców dotyczący prowadzenia zdrowego trybu życia (odżywianie się, aktywności fizycznej, higieny osobistej, spędzenie czasu wolnego), wzrost poczucia własnej wartości u uczniów, znajomość konsekwencji zażywania środków uzależniających na organizm człowieka (alkohol, narkotyki, nikotyna, dopalacze i inne), umiejętność szukania i korzystania z pomocy w trudnych sytuacjach u osób i instytucji, zwiększenie motywacji do osiągania lepszych wyników w nauce. Proponowane tematy na spotkania z rodzicami: 1. Jak motywować dziecko do nauki? 2. Uzależnienia od Internetu i gier komputerowych- jak uchronić dziecko? 3. Świadome i racjonalne odżywianie się. 4. Jak kochać i wymagać (poradnik dla rodziców). 5. Wpływ rodzica na budowanie poczucia własnej wartości i doskonalenie zachowań asertywnych u dziecka. 6. Przemoc domowa i jej konsekwencje (procedury postępowania nauczycieli i innych pracowników szkoły w przypadku podejrzenia lub zaistnienia cyberprzemocy w Szkole Podstawowej w Gryfowie Śląskim). 7. Przygotowanie uczniów i rodziców do sprawdzianu szóstoklasisty. 8. Jak wspierać dziecko rozpoczynające II etap edukacyjny (IV klasa).
Sposoby ewaluacji: Zbieranie opinii wychowawców, nauczycieli, pedagoga szkolnego, pielęgniarki szkolnej dotyczących sposobu i stopnia realizacji szkolnego programu profilaktyki. Obserwacja zmian zachowań uczniów. Przeprowadzenie wśród uczniów, nauczycieli i rodziców ankiet, w których wypowiedzą się na temat swoich potrzeb, oczekiwań oraz oceny realizacji zagadnień związanych ze szkolną profilaktyką. Obszary działań profilaktycznych: I. Żyjemy zdrowo - na sportowo. Cel: Promowanie zdrowego stylu życia oraz przeciwdziałanie nadwadze i otyłości. II. Jesteśmy bezpieczni w szkole i domu. Cel: Propagowanie zasad bezpieczeństwa w szkole i środowisku. III. Żyjemy rozsądnie. Cel: Kształtowanie zdrowia psychicznego uczniów. IV. Umiemy żyć w grupie i rodzinie. Cel: Poszerzanie umiejętności interpersonalnych i kompetencji komunikacyjnych uczniów. V. Reagujemy na zło. Cel: Kształtowanie prawidłowych postaw przeciwdziałających agresji i przemocy. VI. Wiemy i potrafimy wybrać. Cel: Przeciwdziałanie uzależnieniom.