Kila uwa: - Doświadczenia przeprowadzay w rupach - osobowych (nie więszych), jedna w raach rupy ażdy suden wyonuje swoje osobne poiary i obliczenia. - Na zajęcia przychodziy z wydruowanyi wybranyi ćwiczeniai i przyoowanyi abelai do zapisania wyniów poiarów (na druiej sronie insrucji). - Dwa doświadczenia są obowiązowe do wyonania. Poprawne wyonanie pierwszeo doświadczenia suuje orzyanie jedneo plusa, za druie doświadczenie suden orzyuje dwa plusy, za rzecie rzy i a dalej. Pierwszy plus z doświadczenia idzie na ono prac doowych, naoias olejne na ono aywności. - Na zajęciach należy wyonać poiary i obliczenia łównych wielości fizycznych, naoias obliczenia niepewności poiarowych ożna wyonać w dou. - Doświadczenia wyonane na zajęciach opracowujey wedłu szablonu projeu i oddajey do połowy rudnia. - Proszę na zajęcia zaoparzyć się w soper i alulaor (po jedny na rupę). 1. yznaczanie przyspieszenia ziesieo eodą wahadła aeayczneo. Ores drań wahadła aeayczneo wynosi: π l Zae aby wyznaczyć warość przyspieszenia ziesieo należy: - zawiesić swobodnie odel wahadła aeayczneo, - zierzyć dłuość l wahadła i oreślić niepewność eo poiaru Δl, - zierzyć czas 1 oresów drań wahadła ( 1 ) i oreślić niepewność eo poiaru Δ, - poiar czasu wyonać rzyronie i obliczyć średni ores drań wahadła oraz jeo niepewność Δ, - przeszałcić równanie a, aby óc obliczyć warość, - obliczyć niepewność asyalną wyznaczonej warości: 4 π 8 π l l - obliczyć wzlędne procenowe odchylenie orzyanej warości od warości ablicowej: δ dosw ab ab 1 %
. yznaczanie średniej siły oporu powierza za poocą spadu swobodneo. Na spadające swobodnie ciało działa siła rawiacji oraz siła oporu powierza o a o. Gdyby ciało spadało w próżni, jeo przyspieszenie wynosiłoby, jedna w powierzu przyspieszenie ciała będzie wynosić a <. ypadowa siła działająca na ciało jes równa: ięc przyspieszenie ciała wyniesie: a Sąd ożna wyznaczyć średnią siłę oporu powierza: w a o o o ( a ) Zae aby wyznaczyć średnią siłę oporu powierza należy: - zierzyć asę wybraneo ciała i oreślić jej niepewność Δ, - wyonać poiar wysoości h, z órej będzie puszczane ciało (i wyższa y lepiej) i oreślić niepewność eo poiaru Δh, - wyonać poiar czasu spadu ciała i oreślić jeo niepewność Δ, - poiar czasu spadu powórzyć 5-cioronie i obliczyć średni czas spadu, - obliczyć przyspieszenie spadająceo ciała, orzysając z zależności: h 1 a - obliczyć asyalną niepewność przyspieszenia: 4 h a h - obliczyć średnią siłę oporu powierza i jej niepewność: ( a ) o a
. yznaczanie prędości rzuu pozioeo i uośneo. Zasię rzuu pozioeo jes równy: Naoias dla rzuu uośneo wynosi: z z v v h sin α Zae żeby wyznaczyć prędość rzuu pozioeo należy: - zierzyć wysoość h, z órej będzie rzucane ciało i oreślić jej niepewność Δh, - rzucić ciało pozioo i zierzyć zasię rzuu z (poiar wyonać ilaronie, żeby nabrać wprawy i wybrać najdoładniejszy wyni), - oreślić niepewność poiaru zasięu Δz, - przeszałcić odpowiednie równanie a, aby óc obliczyć prędość rzuu, - obliczyć asyalną niepewność wyznaczonej prędości: v z h z 8 h h Naoias żeby wyznaczyć prędość rzuu uośneo należy: - wybrać i odierzyć ą α, pod óry będzie rzucane ciało oraz oreślić jeo niepewność Δα, - rzucić ciało uośnie z eo saeo poziou, na óry będzie ierzony zasię, - zierzyć zasię rzuu z i oreślić jeo niepewność Δz (poiar wyonać ilaronie, żeby nabrać wprawy i wybrać najdoładniejszy wyni), - przeszałcić odpowiednie równanie a, aby óc obliczyć prędość rzuu, - obliczyć asyalną niepewność wyznaczonej prędości: v sin sin α α z z z cos sin α α sin z α α
4. yznaczanie sałej sprężysości sprężyny eodą sayczną i dynaiczną. Sprężyna zawieszona swobodnie w pozycji pionowej oże zosać wprawiona w ruch drający pod wpływe siły rawiacji zawieszonej na jej ońcu asy: x dzie jes współczynniie sprężysości równy: Ores drań sprężyny obciążonej asą wynosi: x x π Zae aby wyznaczyć sałą sprężysości eodą sayczną należy: - zawiesić swobodnie sprężynę i zanoować jej dłuość począową, - zierzyć warość asy i oreślić jej niepewność Δ, - obciążyć sprężynę asą, zanoować jej wychylenie x (różnicę iędzy dłuością począową a obecną) i oreślić jeo niepewność Δx, - obliczyć sałą sprężysości i jej niepewność asyalną: x x x Naoias żeby wyznaczyć sałą sprężysości eodą dynaiczną należy: - zierzyć czas 1 oresów drań sprężyny ( 1 ) i oreślić niepewność eo poiaru Δ, - poiar czasu wyonać rzyronie i obliczyć średni ores drań sprężyny oraz jeo niepewność Δ, - przeszałcić równanie a, aby óc obliczyć warość, - obliczyć niepewność asyalną wyznaczonej warości: 4 π 8 π - obliczyć wzlędne procenowe odchylenie orzyanych warości: δ dyn sa sa 1 %
5. yznaczanie wyonanej pracy i użyej ocy podczas wchodzenia po schodach. Podczas wchodzenia po schodach spalana jes eneria równa pracy wyonanej przez ięśnie człowiea. Praca a jes w przybliżeniu równa enerii poencjalnej związanej z wysoością, na jaiej człowie się znajdzie wzlęde poziou począoweo: E p h ai ujęciu praca związana z wchodzenie po schodach nie zależy od szybości ruchu. Szybość ruchu będzie naoias decydowała od użyej ocy: Zae aby wyznaczyć wyonaną pracę i użyą oc podczas wchodzenia po schodach należy: - oszacować wysoość pięra h wzlęde poziou począoweo i oreślić jej niepewność Δh, - oszacować własną asę i oreślić jej niepewność Δ, - zierzyć czas wchodzenia po schodach w swoi noralny epie 1 i oreślić jeo niepewność Δ 1, - zierzyć czas wbieania po schodach i oreślić jeo niepewność Δ, - obliczyć wyonaną pracę i jej asyalną niepewność: P h h - wyni wyrazić w dżulach i iloaloriach, - obliczyć użyą oc w obu przypadach P1 i P oraz ich niepewności asyalne: P1 1 P 1 1