euro info dla małych i średnich przedsiębiorstw na Wschód ISSN X przypadku jest nim obciążony

sierpień (166) 2016 ISSN 1505-781X euro ifo dla małych i średich przedsiębiorstw www.ee.org.pl Marketig Podatek u źródła. iteretowy Kto i w jakim przypadku jest im obciążoy Program Rękojmia kosumecka. LIFE Odpowiedzialość Perspektywy sprzedawców za jakość polskiego towarów eksportu a Wschód Rozporządzeie Bruksela I bis

Zachodiopomorskie Stowarzyszeie Park Naukowo-Techologiczy Cetrum Iowacji i Trasferu Techologii Rozwoju Gospodarczego Polska Wschód w Suwałkach Uiwersytet Warmińsko-Mazurski Szczecińskie Cetrum Przedsiębiorczości ul. Kolumba 86 70-035 Szczeci tel. 91 433 02 20 www.zsrg.szczeci.pl Sp. z o.o. ul. Iowacyja 1 16-400 Suwałki tel. 87 564 22 24 25 www.park.suwalki.pl w Olsztyie ul. Prawocheńskiego 9 10-720 Olszty tel. 89 523 39 00 www.uwm.edu.pl/ee Regioale Cetrum Stowarzyszeie Wola Warmińsko-Mazurska Agecja Podlaska Fudacja Iowacji i Trasferu Przedsiębiorczość Rozwoju Regioalego SA Rozwoju Regioalego Techologii ul. Jagiellońska 20-21 70-363 Szczeci tel. 91 449 43 54 www.iowacje.zut.edu.pl ul. Piekaricza 12A 80-126 Gdańsk tel. 58 751 40 02 www.ee.sopot.pl w Olsztyie pl. ge. Józefa Bema 3 10-516 Olszty tel. 89 521 12 50 www.wmarr.olszty.pl ul. Starobojarska 15 15-073 Białystok tel. 85 740 86 83 www.ee.pfrr.pl Eterprise Europe Network Toruńska Agecja Rozwoju Regioalego SA ul. Włocławska 167 87-100 Toruń tel. 56 699 54 80 83 www.ee.tarr.org.pl Cetrum Przedsiębiorczości i Trasferu Techologii Uiwersytetu Zieloogórskiego ul. Syrkiewicza 6 66-002 Nowy Kisieli tel. 48 504 070 281 www.cptt.uz.zgora.pl Polska Agecja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Pańska 81/83 00-834 Warszawa tel. 22 432 71 02 www.ee.org.pl Istytut Mechaizacji Budowictwa i Górictwa Skalego ul. Racjoalizacji 6/8 02-673 Warszawa tel. 22 847 53 68 www.ee-cetralpolad.eu Wrocławskie Cetrum Trasferu Techologii Politechika Wrocławska ul. Smoluchowskiego 48 50-372 Wrocław tel. 71 320 33 18 www.wctt.pl Dolośląska Agecja Rozwoju Regioalego SA ul. Szczawieńska 2 58-310 Szczawo-Zdrój tel. 74 64 80 450 www.darr.pl Stowarzyszeie Promocja Przedsiębiorczości w Opolu ul. Damrota 4 45-064 Opole tel. 77 456 56 00 www.ee.opole.pl Fudusz Górośląski SA Oddział w Katowicach ul. Powstańców 17 40-039 Katowice tel. 32 728 58 28 29 lub 32 728 58 65 www.eterprise.fudusz-silesia.pl Górośląska Agecja Przedsiębiorczości i Rozwoju sp. z o.o. ul. Wicetego Pola 16 44-100 Gliwice tel. 32 33 93 110 www.gapr.pl Agecja Rozwoju Regioalego SA w Koiie ul. Zakładowa 4 62-510 Koi tel. 63 245 30 95 www.arrkoi.org.pl Fudacja Uiwersytetu im. Adama Mickiewicza, Pozański Park Naukowo-Techologiczy Biuro Eterprise Europe Network w Pozaiu ul. Rubież 46 61-612 Pozań tel. 61 827 97 46 www.ppt.poza.pl Fudacja Kaliski Ikubator Przedsiębiorczości ul. Częstochowska 25 62-800 Kalisz tel. 62 765 60 58 www.kip.kalisz.pl Cetrum Trasferu Techologii Politechika Krakowska ul. Warszawska 24 31-155 Kraków tel. 12 628 28 45 lub 12 628 20 45 www.trasfer.edu.pl Izba Przemysłowo-Hadlowa w Krakowie ul. Floriańska 3 31-019 Kraków tel. 12 428 92 66 lub 12 428 92 54 www.euroifo.krakow.pl Fudacja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Piotrkowska 86 90-103 Łódź tel. 42 630 36 67 www.frp.lodz.pl Staropolska Izba Przemysłowo-Hadlowa ul. Siekiewicza 53 25-002 Kielce tel. 41 368 02 78 www.siph.com.pl Świętokrzyskie Cetrum Iowacji i Trasferu Techologii al. Solidarości 34 25-323 Kielce tel. 41 343 29 10 www.it.kielce.pl Uiwersytet Warszawski DELab UW ul. Dobra 56/66 00-312 Warszawa tel. 22 55 27 606 www.delab.uw.edu.pl/ strefa-dzialaia/ee-uw Lubelska Fudacja Rozwoju Ryek 7 20-111 Lubli tel. 81 528 53 11 12 www.lfr.lubli.pl Lubelskie Cetrum Trasferu Techologii Politechiki Lubelskiej ul. Nadbystrzycka 36 20-618 Lubli tel. 81 538 42 70 www.ee.pollub.pl Wyższa Szkoła Iformatyki i Zarządzaia w Rzeszowie ul. Sucharskiego 2 35-225 Rzeszów tel. 17 852 49 75 www.ee.wsiz.pl Rzeszowska Agecja Rozwoju Regioalego SA ul. Szopea 51 35-959 Rzeszów tel. 17 867 62 34 www.rarr.rzeszow.pl Stowarzyszeie Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Loticzego Dolia Loticza ul. Szopea 51 35-959 Rzeszów tel. 17 850 19 35 www.dolialoticza.pl

Spis treści 4 Podatek u źródła Kto i w jakim przypadku jest im obciążoy Od redakcji Drodzy Czytelicy, ziesieie graic pomiędzy państwami Uii Europejskiej, rozwój techologii, możliwość zdalego świadczeia usług i wiele iych elemetów sprawiły, że obowiązek rozliczaia zryczałtowaego podatku dochodowego, czyli tzw. podatku u źródła, coraz częściej dotyczy polskich podmiotów gospodarczych zaliczaych do sektora małych i średich firm. Podatek u źródła występuje wtedy, gdy rodzimy przedsiębiorca abywa z zagraicy od ierezydeta czyli podmiotu iemającego miejsca zamieszkaia ai siedziby w Polsce usługi iemateriale wymieioe w ustawie podatkowej. W związku z tym zakup usług marketigowych, artystyczych, badaia ryku, a także porad prawych czy aalizy daych od podmiotów zagraiczych może spowodować, że to a polskiej firmie będą spoczywać obowiązki płatika podatku od wyagrodzeia wypłacaego w iym państwie. Wokół tego zagadieia pojawiło się wiele różego rodzaju wątpliwości. Przyajmiej część z ich staramy się wyjaśić w artykule pt. Podatek u źródła. Kto i w jakim stopiu jest im obciążoy. Zapraszamy także do zapozaia się z owymi ofertami współpracy międzyarodowej pochodzącymi z bazy POD (Partership Opportuities Database), prowadzoej przez Komisję Europejską i udostępiaej ośrodkom Eterprise Europe Network. Z wyrazami szacuku Zespół Redakcyjy Biuletyu Euro Ifo Komisja Europejska lub osoby występujące w jej imieiu ie są odpowiedziale za iformacje przedstawioe w Biuletyie Euro Ifo. Poglądy wyrażoe w tym czasopiśmie są poglądami autorów i ie muszą się pokrywać z działaiami Komisji Europejskiej. Redaktor aczely: Paweł Sikorski Zespół: dr Michał Polański, Witold Kajszczak Redakcja i korekta: Krakowska Fabryka Słów Adres redakcji: Eterprise Europe Network przy PARP ul. Pańska 81/83, 00-834 Warszawa tel.: 22 432 89 86, faks: 22 432 86 20 8 Rozporządzeie Bruksela I bis Model powszechej automatyczej wykoalości orzeczeń w UE 12 Rękojmia kosumecka Odpowiedzialość sprzedawców za jakość towarów 17 Rozliczeia podatkowe jedoosobowych firm Jak ie zabłądzić w gąszczu przepisów? 21 Platformy startowe dla owych pomysłów Rozwój start-upów w Polsce Wschodiej 26 Aktualości 29 Oferty współpracy gospodarczej Biulety Euro Ifo, który jest wydaway przez ośrodek Eterprise Europe Network przy Polskiej Agecji Rozwoju Przedsiębiorczości, jest współfiasoway przez Komisję Europejską ze środków pochodzących z programu COSME a lata 2014 2020 oraz ze środków budżetu państwa w ramach dotacji celowej Miisterstwa Rozwoju. Skład, druk i dystrybucja: Agecja Reklamowo-Wydawicza Arkadiusz Grzegorczyk www.grzeg.com.pl akład: 1400 egz. Redakcja ie zwraca materiałów iezamówioych oraz zastrzega sobie prawo do ich zmiay i redagowaia. Uwagi i kometarze prosimy kierować a adres: biulety_ei@parp.gov.pl Wszystkie teksty zawarte w Biuletyie Euro Ifo mogą być przedrukowae wyłączie po uzyskaiu zgody Redakcji. Zaiteresowaych preumeratą prosimy o kotakt z ajbliższym puktem Eterprise Europe Network. Publikacja została wydaa a papierze przyjazym dla środowiska aturalego (wyprodukowaym w 100% z makulatury, wybieloym w procesie PCF Processed Chlorie Free). Okładka: Bartosz Bartosiński

Działalość gospodarcza Podatek u źródła cz. I Kto i w jakim przypadku jest im obciążoy Tomasz Kiszka Opodatkowaiu w Polsce podlegają wszelkie dochody przedsiębiorców mających siedzibę lub miejsce zamieszkaia a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W Polsce obowiązkiem podatkowym, iezależie od źródła przychodu (dochodu), są obciążoe zarówo osoby fizycze prowadzące działalość gospodarczą, a podstawie wpisu do Cetralej Ewidecji i Iformacji o Działalości Gospodarczej (CEIDG), jak i osoby prawe, działające a podstawie wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (spółki kapitałowe). Licze problemy pojawiają się jedak w przypadku przedsiębiorców zagraiczych. Obrót międzyarodowy i przepływy pieięże z im związae rządzą się bowiem odmieymi zasadami opodatkowaia iż obrót krajowy. Szczególe zaczeie ma podatek u źródła. Sakcjouje o opodatkowaie zagraiczych kotrahetów w Polsce z tytułu przysporzeń majątkowych osiągaych w aszym kraju, w związku z różego rodzaju świadczeiami iematerialymi a rzecz polskich kotrahetów. Pomimo że podatikiem podatku u źródła jest podmiot zagraiczy, to obowiązek obliczeia i odprowadzeia podatku spoczywa a jego polskim kotrahecie. Kto podlega opodatkowaiu w Polsce? Zasadicze zaczeie ma tutaj wskazaie kręgu zagraiczych przedsiębiorców, którzy podlegają opodatkowaiu w Polsce. Puktem wyjścia jest rozdzieleie podatików a tych, którzy rozliczają się podatkowo w Polsce z wszelkich dochodów uzyskiwaych w aszym kraju i za graicą (tzw. ieograiczoy obowiązek podatkowy), oraz a tych, którzy w Polsce rozliczają się tylko z tych przychodów (dochodów), które w iej mają swoje źródło (tzw. ograiczoy obowiązek podatkowy). Podatik, który rozlicza się podatkowo w Polsce z wszelkich dochodów uzyskiwaych w kraju i za graicą, jest określay miaem rezydeta podatkowego. Natomiast podatik, który w Polsce rozlicza się tylko z tych przychodów (dochodów), które mają swoje źródło w aszym kraju, ma status ierezydeta podatkowego. Istytucja podatku u źródła odosi się właśie do ierezydetów. Rezydet podlega ieograiczoemu obowiązkowi podatkowemu w swoim kraju i rozlicza podatek dochodowy od wszystkich dochodów osiągiętych zarówo w kraju rezydecji, jak i za graicą. Problemy związae z podatkiem u źródła zaczyają się już a etapie określeia rezydecji podatkowej poszczególych uczestików obrotu międzyarodowego. Sprawa jest prosta: jeśli osoba fizycza ma jedo miejsce zamieszkaia (cetrum iteresów życiowych zlokalizowae w jedym tylko państwie), wówczas to oo określa jej kraj rezydecji podatkowej. Kłopotliwa jest atomiast sytuacja, gdy w świetle przepisów podatkowych dwóch państw daa osoba fizycza spełia przesłaki do uzaia jej za swego rezydeta. Wtedy tylko a podstawie przepisów umów międzyarodowych w zakresie uikaia podwójego opodatkowaia moża rozstrzygąć, które państwo będzie mogło uzać tę osobę fizyczą za swojego rezydeta. To bardzo istota kwestia, bo jak to już zostało wskazae rezydet podlega ieograiczoemu obowiązkowi podatkowemu w swoim kraju i rozlicza podatek dochodowy od wszystkich dochodów osiągiętych zarówo w kraju rezydecji, jak i za graicą. Jeżeli zatem dwa państwa uzają, że daa osoba jest ich rezydetem, wówczas będą oe egzekwować rozliczeie się z całości jej dochodów w każdym z ich, co doprowadzi do podwójego opodatkowaia tych samych dochodów. Podobe problemy pojawiają się w przypadku osób prawych (spółek kapitałowych). Pojęcie siedziby ie budzi wątpliwości, poieważ wyika z umowy spółki lub z aktu rejestrującego spółkę. Wątpliwości mogą atomiast powstać przy prawidłowym określeiu miejsca wykoywaia zarządu. Istieje wówczas prawdopodobieństwo dojścia do kolizji jurysdykcji podatkowej, w sytuacji gdy siedziba podmiotu zajduje się w jedym kraju, ale jego faktyczy zarząd w drugim. Oba państwa mogą wówczas uzać go za swojego rezydeta i opodatkować całość jego dochodów, wskutek czego dojdzie do podwójego opodatkowaia. Rówież w takiej sytuacji ratukiem mogą okazać się zapisy umowy międzyarodowej o uikaiu podwójego opodatkowaia. Rozstrzyga się a ich podstawie, który kraj jest uprawioy do opodatkowaia podatika z całości jego dochodu, a który tylko w ograiczoym zakresie. Jedak ie zawsze jest to możliwe. Przepisy krajowe wskazują waruki, które muszą zostać spełioe, aby moża byłoby skorzystać z postaowień umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. Pojęcie siedziby ie budzi wątpliwości, poieważ wyika z umowy spółki lub z aktu rejestrującego spółkę. Kiedy trzeba zapłacić podatek u źródła? Prawidłowe ustaleie rezydecji podatkowej uczestików międzyarodowej trasakcji ie kończy ich problemów. Na grucie Ustawy o podatku dochodowym 4 Biulety euro ifo (08)

Działalość gospodarcza od osób prawych 1 i Ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych 2 istieje wątpliwość iterpretacyja o fudametalym zaczeiu dla istytucji podatku u źródła. Miaowicie: czy wypłata wyagrodzeia za usługi świadczoe przez zagraiczego kotraheta a rzecz polskiego przedsiębiorcy w każdym przypadku podlega opodatkowaiu w Polsce, czy też tylko w sytuacji gdy te usługi są fizyczie wykoywae a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej? Przyjęcie staowiska, że tylko przychód (dochód) uzyskiway przez ierezydeta z tytułu usług wykoaych a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega opodatkowaiu w Polsce, zacząco zawężałoby zastosowaie tej istytucji podatkowej. Wyika to z faktu, że wiele usług a rzecz polskich kotrahetów wykoywaych jest poza graicami Rzeczypospolitej Polskiej, a tylko wyagrodzeie jest wypłacae z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dlatego w tym zakresie powstał spór, który obecie rozstrzygają sądy admiistracyje. Na grucie przepisów o podatku dochodowym od osób prawych były prezetowae staowiska, że usługa wykoywaa fizyczie poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej a rzecz polskiego kotraheta ie będzie podlegała opodatkowaiu w Polsce, gdyż taka usługa ma związek z Polską tylko w wąskim zakresie, tz. zagraiczy usługodawca uzyskuje wyagrodzeie ze źródła w Polsce, choć sama usługa została wykoaa poza terytorium aszego kraju. Sam przepis art. 21 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawych staowi, że podatek dochodowy ustala się z tytułu uzyskaych przychodów a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez ierezydetów. Sądy, rozstrzygając tę sporą kwestię, podoszą, że moża wskazać tylko jede waruek opodatkowaia w Polsce przychodów ierezydetów jest im uzyskaie dochodów a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przepisach Ustawy o podatku dochodowym od osób prawych brak zastrzeżeia, że odosi się o tylko do przypadków, w których rezultat usługi sprzedaej przez ierezydeta służy kotrahetowi polskiemu do osiągaia przychodów (dochodów) a tereie Polski lub tylko a tereie Polski, względie że rezultatem usługi jest także powstaie (powiększeie) przychodu u usługodawcy. Jedyą przesłaką opodatkowaia przychodów (dochodów) ierezydeta w Polsce jest to, żeby osiągął je a terytorium Polski, czyli żeby ich źródło zajdowało się w Polsce. Doszukiwaie się dalszych waruków takiego opodatkowaia, zdaiem sądów, jest ieuzasadioe. Występuje tutaj łączik terytorialy, a miaowicie rezultat usługi świadczoej przez kotraheta zagraiczego odosi się do rezydeta polskiego, który usługę zlecił, zapłacił za ią z własego majątku i jej skutki wykorzystał w prowadzoej działalości gospodarczej 3. U kotrahetów zagraiczych (ierezydetów) powstaie zatem obowiązek podatkowy w Polsce, gdyż a skutek wykoywaia usług iematerialych a rzecz polskiego kotraheta osiągęli oi dochody a jej terytorium. Z kolei po stroie polskiego kotraheta astąpi wykorzystaie rezultatu zlecoych usług w Polsce, a wydatki poczyioe a ich wykoaie, staowiące z reguły koszt uzyskaia przychodu, będą miały przełożeie a wyik fiasowy polskiego kotraheta. Podoby spór iterpretacyjy powstał a grucie przepisów Ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych. Tutaj rówież podoszoo, że warukiem koieczym jest osiągaie przychodów (dochodów) a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jeśli więc przychód uzyskiway przez ierezydeta ie jest osiągay a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lecz jedyie pochodzi od polskiego kotraheta mającego siedzibę a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to wówczas ie powstaie obowiązek odprowadzeia w Polsce podatku od źródła. Takie staowisko ie jest prawidłowe. Waże jest bowiem, że źródło wypłacoych świadczeiodawcy przychodów zajduje się a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Polski kotrahet co do zasady osiąga przychody oraz poosi koszty uzyskaia przychodów a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Te elemet kosztów staowi atomiast przychód kotraheta zagraiczego (ierezydeta), który podlega co do zasady opodatkowaiu podatkiem dochodowym od osób fizyczych w zakresie podatku u źródła 4. Fot. Bartosz Bartosiński Biulety euro ifo (08) 5

Działalość gospodarcza za użytkowaie lub prawo do użytkowaia urządzeia przemysłowego, w tym także środka trasportu, urządzeia hadlowego lub aukowego; za iformacje związae ze zdobytym doświadczeiem w dziedziie przemysłowej, hadlowej lub aukowej (kow how) 6. Fot. Bartosz Bartosiński Wątpliwości pojawiają się przy zaczeiu pojęcia odsetek. Mogą oe staowić wyagrodzeie za kredyt (pożyczkę), atomiast z pojęcia zostały wyłączoe kary umowe i odsetki za zwłokę z tytułu ietermiowej realizacji zobowiązań. Płatości tego typu ie mogą być uważae za odsetki z tego względu, że ie są zapłatą za korzystaie z cudzego kapitału 7. Podsumowując dotychczasowy tok rozważań, ależy wskazać, że w obecym orzeczictwie w zakresie podatku dochodowego od osób prawych i podatku dochodowego od osób fizyczych jedozaczie przyjmuje się, że wypłata wyagrodzeia a rzecz zagraiczego kotraheta przez polskiego partera za świadczeia iemateriale wykoae a jego rzecz zobowiązuje polskiego kotraheta, jako płatika, do rozliczeia podatkowo takiej międzyarodowej trasakcji w Polsce, iezależie od tego, gdzie miało miejsce fizycze wykoaie tego świadczeia. Za co trzeba zapłacić podatek u źródła? Problematycze jest także określeie zakresu przedmiotowego istytucji podatku u źródła. Najogóliej rzecz ujmując, wymiaa międzyarodowa dotyczy dóbr i usług. Podatek u źródła dotyczy usług iematerialych. Nierezydeci świadczący usługi a rzecz polskich przedsiębiorców zostają zatem objęci obowiązkiem podatkowym w Polsce, iezależie od obowiązków podatkowych w kraju swojej rezydecji. To waża cecha, która wyróżia tę istytucję prawa podatkowego spośród iych, gdyż w istoty sposób igeruje w zasady, a jakich odbywa się wymiaa usług między przedsiębiorcami z różych krajów. Podatek u źródła w sposób zasadiczy wkracza w zasady rozliczaia się fiasowego stro z wykoaych usług. Katalog opodatkowaych źródeł dochodu w Polsce ie jest katalogiem zamkiętym. Przepisy krajowe zarówo Ustawa Drugą grupą przychodów ierezydetów opodatkowaych w Polsce są opłaty za świadczoe usługi w zakresie działalości widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykoywaej przez osoby prawe mające siedzibę za graicą, orgaizowaej za pośredictwem osób fizyczych lub osób prawych prowadzących działalość w zakresie imprez artystyczych, rozrywkowych lub sportowych a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 9. Opodatkowaie w Polsce będzie miało miejsce wtedy, gdy oprócz zagraiczej osoby prawej występuje pośredik zajmujący się orgaizowaiem a terytorium Polski działalo podatku dochodowym od osób prawych, jak i Ustawa o podatku dochodowym od osób fizyczych ie zawierają precyzyjie określoego katalogu usług iematerialych, które wchodzą w zakres opodatkowaia w kraju źródła przychodu (dochodu). Co więcej, w art. 21 Ustawy o podatku dochodowym osób prawych został użyty zwrot świadczeia o podobym charakterze 5. W praktyce daje to orgaom podatkowym możliwość poszerzaia zakresu przedmiotowego usług objętych podatkiem u źródła, powołując się a twierdzeie, że co prawda dae świadczeie iemateriale ie zostało literalie wymieioe w przepisach, ale, w oceie orgau podatkowego, ma oo podoby charakter do tych wymieioych i dlatego powio zostać objęte sakcją podatku u źródła. Podatek u źródła dotyczy usług iematerialych. Pierwsza grupa przychodów ierezydetów opodatkowaych w Polsce dotyczy odsetek: z praw autorskich lub praw pokrewych; z praw do projektów wyalazczych; ze zaków towarowych i wzorów zdobiczych, w tym rówież ze sprzedaży tych praw; z ależości za udostępieie tajemicy receptury lub procesu produkcyjego, Istotym zagadieiem jest także zaczeie pojęcia urządzeia przemysłowego, gdyż tylko użytkowaie takiego urządzeia lub prawa do jego użytkowaia jest przedmiotem opodatkowaia w Polsce. Istiał spór, czy o tym, że dae urządzeie ma charakter przemysłowy, decydują jego przezaczeie czy faktyczy sposób wykorzystywaia w kokretym przypadku, który przecież ie musi mieć takiego charakteru. Naczely Sąd Admiistracyjy, rozważając tę kwestię, wskazał, że z treści przepisu ie da się wprost wywieść, do czego mogą być stosowae wymieioe urządzeia, jaki ma być ich zakres zastosowań. W kosekwecji, każde urządzeie z osoba, z uwagi a swoistą charakterystykę, powio być aalizowae pod kątem możliwości zastosowaia w przemyśle, a ie okoliczości wykorzystywaia w daej gałęzi gospodarki 8. Wśród praw do użytkowaia ależy wymieić przede wszystkim ajem, dzierżawę oraz leasig. 6 Biulety euro ifo (08)

Działalość gospodarcza ości artystyczej, rozrywkowej lub sportowej. Opodatkowaie w Polsce wystąpi tylko wówczas, gdy działalość ta będzie wykoywaa przez osobę prawą mającą siedzibę za graicą. Trzecią grupą przychodów ierezydetów opodatkowaych w Polsce staowią usługi doradcze, księgowe, badaie ryku, usługi prawe, usługi reklamowe, zarządzaie i kotrola, przetwarzaie daych, usługi rekrutacji pracowików i pozyskiwaie persoelu, gwaracje i poręczeia oraz świadczeia o podobym charakterze. Zakres przedmiotowy tego ostatiego pojęcia budzi wątpliwości. W orzeczictwie sądów admiistracyjych daje się wskazówki, jak ależy iterpretować to pojęcie, i wyjaśia się, że ie każde świadczeie iemateriale wchodzi w jego zakres. Świadczeie o podobym charakterze to ie każde świadczeie iemateriale, ale tylko świadczeie róworzęde pod względem prawym do świadczeń doradczych, księgowych, badaia ryku, usług prawych, usług reklamowych, zarządzaia i kotroli, przetwarzaia daych, usług rekrutacji pracowików i pozyskiwaia persoelu lub gwaracji i poręczeń 10. Jedakże awet taka wskazówka sądu ie kończy sporów odośie do zakresu świadczeń objętych tym pojęciem. Czwartą grupę przychodów ierezydetów opodatkowaych w Polsce staowią usługi wywozu towarów i ludzi drogą morską lub loticzą 11. Przesłaką opodatkowaia tego rodzaju usług jest przyjęcie do przewozu w polskich portach przez zagraicze przedsiębiorstwa morskiej żeglugi hadlowej. Piątą kategorię przychodów opodatkowaych w Polsce staowią dywidedy oraz ie przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawych (spółek prawa hadlowego) mających siedzibę lub zarząd a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uzyskiwae przez ierezydetów 12. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizyczych wprowadza dodatkową, szóstą kategorię przychodów, których uzyskaie w Polsce zobowiązuje do odprowadzeia podatku u źródła. Spośród ich ależy wymieić przychody o charakterze gospodarczym. To przychody otrzymywae przez osoby fizycze (ierezydetów) ależące do składu zarządów, rad adzorczych lub iych orgaów staowiących osób prawych. Jeśli więc taka osoba uzyskuje wyagrodzeie a podstawie uchwały wspólików z tytułu pełioej fukcji człoka zarządu lub rady adzorczej, to wówczas podlega oo opodatkowaiu w Polsce. Poadto w tym kręgu zajdują się przychody otrzymywae z tytułu wykoywaia usług a podstawie umowy-zleceia lub umowy o dzieło, uzyskiwae wyłączie od osoby fizyczej prowadzącej działalość gospodarczą lub od spółki prawa hadlowego. Podatkiem u źródła obciążoe są także przychody uzyskiwae przez ierezydetów a podstawie umów o zarządzaie przedsiębiorstwem, kotraktów meedżerskich lub umów o podobym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieraych w ramach prowadzoej przez podatika pozaroliczej działalości gospodarczej 13. Ta kategoria przychodów rówież wywołuje wiele wątpliwości iterpretacyjych co do zakresu przychodów objętych podatkiem u źródła. Szeroki zakres świadczeń iematerialych objętych podatkiem u źródła sprawia, że większość potecjalych usług iematerialych, jakie może wykoać ierezydet a rzecz polskiego kotraheta, została objęta obowiązkiem opodatkowaia w Polsce podatkiem u źródła. Szeroki zakres świadczeń iematerialych objętych podatkiem u źródła sprawia, że większość potecjalych usług iematerialych, jakie może wykoać ierezydet a rzecz polskiego kotraheta, została objęta obowiązkiem opodatkowaia w Polsce podatkiem u źródła. W praktyce tylko orzeczeia sądów admiistracyjych, wydawae w idywidualych sprawach, pozwalają wskazać a te świadczeia, które ie podlegają takiemu opodatkowaiu. dr Tomasz Kiszka radca prawy, doradca podatkowy www.podatkidlaprzedsiebiorcy.pl 1 Ustawa z dia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawych (DzU z 2014 r., poz. 851, z póź. zm.), dalej jako Ustawa o podatku dochodowym od osób prawych. 2 Ustawa z dia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizyczych (DzU z 2012 r., poz. 361, z póź. zm.), dalej jako Ustawa o podatku dochodowym od osób fizyczych. 3 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Admiistracyjego z dia 10 kwietia 2015 r., w sprawie o syg. akt III SA/Wa 2384/14. 4 Wyrok Naczelego Sądu Admiistracyjego z dia 1 grudia 2015 r. w sprawie o syg. akt II FSK 2243/13. 5 Art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy oraz art. 29 ust. 1 pkt. 5 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych. 6 Art. 21 ust. 1 pkt. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawych oraz art. 29 ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych. 7 Modelowa Kowecja w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD w art. 11 ust. 3 wskazuje, że opłat karych z tytułu opóźioej zapłaty ie uważa się za odsetki w rozumieiu tego artykułu. Ta Modelowa Kowecja OECD staowi wzór, a podstawie którego zawieraa jest większość umów o uikaiu podwójego opodatkowaia pomiędzy państwami europejskimi. 8 Wyrok Naczelego Sądu Admiistracyjego z dia 25 marca 2015 r. w sprawie o syg. akt II FSK 337/13. 9 Art. 21 ust. 1 pkt. 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawych oraz art. 29 ust. 1 pkt 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych. 10 Wyrok Wojewódzkiego Sądu Admiistracyjego w Warszawie z dia 20 listopada 2014 r., w sprawie o syg. akt III SA/Wa 1695/14. 11 Art. 21 ust. 1 pkt. 3 i 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawych oraz art. 29 ust. 1 pkt 3 i 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych. 12 Art. 22 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawych oraz art. 30a ust. 1 pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych. 13 Art. 29 ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych. Biulety euro ifo (08) 7

Prawo europejskie Rozporządzeie Bruksela I bis Model powszechej automatyczej wykoalości orzeczeń w UE Joaa Lubecka Zarówo w postępowaiu sądowym prowadzoym a tereie państwa człokowskiego właściwego dla powoda, jak i w postępowaiu sądowym o skutkach trasgraiczych 1, zdarza się, że radość z korzystego rozstrzygięcia sądu jest przyćmiewaa przez trudości związae z jego efektywym wykoaiem. Pozytywe zakończeie długotrwałego sporu sądowego częstokroć ie wystarcza, aby przeciwik dobrowolie spełił dochodzoe świadczeie. Pozytywe zakończeie długotrwałego sporu sądowego częstokroć ie wystarcza, aby przeciwik dobrowolie spełił dochodzoe świadczeie. Wówczas jest koiecze odwołaie się do procedur zmierzających do przymusowego wykoaia tytułu, jakim dyspouje wierzyciel. O ile w postępowaiu z udziałem kotrahetów krajowych ajwiększym zmartwieiem wierzyciela w tym zakresie jest ustaleie majątku, z którego jest możliwe skutecze zaspokojeie roszczeia, o tyle w postępowaiu o skutkach trasgraiczych problemy te zdają się możyć. Poza określeiem możliwości majątkowych dłużika, dochodzi bowiem koieczość ustaleia trybu, według którego ależy postępować, aby wykoać orzeczeie wydae przeciwko dłużikowi mającemu miejsce zamieszkaia poza graicami państwa człokowskiego wydaia orzeczeia. Kierując się wytyczą uproszczeia i przyspieszeia procedur związaych z wykoaiem orzeczeia wydaego w jedym państwie człokowskim w iych państwach człokowskich Uii Europejskiej oraz ograiczeia związaych z tym kosztów, prawodawca uijy systematyczie wprowadza rozwiązaia zmierzające do urzeczywistieia idei swobodego przepływu orzeczeń (free movemet of judgemets). Wraz z wejściem w życie tzw. rozporządzeia, Bruksela I bis 2 moża bez wątpieia stwierdzić, że w dziedziie wzajemego uzawaia i wykoywaia orzeczeń w Uii Europejskiej uproszczeia procedurale poszły bardzo daleko. Wprowadzoo bowiem powszechy model automatyczej wykoalości orzeczeń. W ramach postępowaia o adaie orzeczeiu exequatur wyróżić moża dwa etapy: pierwszy toczący się bez udziału dłużika oraz drugi umożliwiający wiesieie środka zaskarżeia przez wioskodawcę lub dłużika. Zaim jedak przejdziemy do omówieia, a czym wskazaa automatycza wykoalość polega, celem lepszego zobrazowaia istoty zmiay, jaka zaszła w zakresie procedur prawych dotyczących wykoal- ości orzeczeń i iych tytułów prawych w Uii Europejskiej, opowiedzmy o tym, jak to było 3 dotychczas. Procedura stwierdzeia wykoalości (udzieleia exequatur) Przed wejściem w życie rozporządzeia Bruksela I bis, podstawowym aktem prawym regulującym procedurę przeiesieia skutków orzeczeia sądu krajowego a terytoria iych państw człokowskich było tzw. rozporządzeie Bruksela I 4. O ile uzaie orzeczeia sądu jedego państwa człokowskiego a tereie iych państw człokowskich astępowało z mocy prawa, o tyle jego wykoaie wymagało wszczęcia szczególego postępowaia o stwierdzeie wykoalości (udzieleie exequatur swoistego zezwoleia a wykoaie) 5. W ramach postępowaia o adaie orzeczeiu exequatur wyróżić moża dwa etapy: pierwszy toczący się bez udziału dłużika oraz drugi umożliwiający wiesieie środka zaskarżeia przez wioskodawcę lub dłużika. Jest to zatem postępowaie dwuistacyje, toczące się według procedury uregulowaej przez prawo państwa człokowskiego, w którym dochodzi się stwierdzeia wykoalości 6. Zgodie z polską ustawą Kodeks postępowaia cywilego 7, wioskodawca legitymujący się orzeczeiem o stwierdzeiu wykoalości wydaym w pierwszej istacji może a jego podstawie wioskować o zastosowaie środków zabezpieczających a majątku dłużika 8. To pewe uproszczeie, zwłaszcza że postępowaie przed sądem pierwszej istacji toczy się bez udziału dłużika i ma a celu wywołaie efektu zaskoczeia. Sąd pierwszej istacji ie 8 Biulety euro ifo (08)

Prawo europejskie jest przy tym uprawioy do badaia przesłaek odmowy stwierdzeia wykoalości wskazaych w rozporządzeiu 9. Po przeprowadzeiu kotroli dotyczącej załączoych do wiosku dokumetów, sąd iezwłoczie stwierdza wykoalość orzeczeia lub iego tytułu. Drugi etap postępowaia, który może, ale ie musi się odbyć, jest iicjoway wiesieiem środka zaskarżeia przez dłużika, otwierając możliwość badaia podstaw odmowy stwierdzeia wykoalości. To etap kotradyktoryjy, spełiający wymóg zapewieia możliwości wysłuchaia obydwu stroom postępowaia 10. Specyfika postępowaia o stwierdzeie wykoalości, w szczególości jego dwuistacyjy charakter, ie pozwala a przyjęcie, że każdorazowo jest to postępowaie o charakterze prostej formalości. Zgodie z wyikami badań przeprowadzoych w 2009 roku, które dotyczyły kosztów oraz długości trwaia procedury exequatur w poszczególych państwach człokowskich, przybliżoa długość trwaia postępowaia w pierwszej istacji a tereie Niemiec wyosiła 3 tygodie, w Polsce od 1 do 4 miesięcy. Czas trwaia postępowaia drugoistacyjego a tereie Niemiec określoo a 1 do 6 miesięcy, przy czym wioski, oczywiście bezzasade, rozstrzygao w okresie 1 do 2 tygodi. W Polsce taka procedura trwała od 1 do 3 miesięcy, a we Włoszech awet 2 lata 11. Nie dziwi zatem fakt, że rozwój europejskiego prawa procesowego cywilego zmierzał w kieruku uproszczeia procedur regulujących wzajeme respektowaie tytułów pochodzących z jedego państwa człokowskiego w iych państwach człokowskich. Należy jedak zazaczyć, że wraz z uchwaleiem owego rozporządzeia Bruksela I bis postępowaie o stwierdzeie wykoalości ie straciło całkowicie a aktualości. Niezależie bowiem od faktu, iż rozporządzeie Bruksela I bis uchyliło poprzedio obowiązujące rozporządzeie (WE) r 44/2001, jego przepisy w dalszym ciągu zajdują zastosowaie do orzeczeń wydaych w postępowaiach sądowych wszczętych, do dokumetów urzędowych formalie sporządzoych lub zarejestrowaych oraz do ugód sądowych zatwierdzoych lub zawartych przed diem 10 styczia 2015 roku, objętych zakresem zastosowaia tego rozporządzeia. Na dziś procedury uregulowae rozporządzeiami Bruksela I i Bruksela I bis współistieją, a dla szeregu wierzycieli procedura o stwierdzeie wykoalości pozostaje adal jedą z alteratyw dla prowadzeia egzekucji w iym państwie człokowskim 12. Specyfika postępowaia o stwierdzeie wykoalości, w szczególości jego dwuistacyjy charakter, ie pozwala a przyjęcie, że każdorazowo jest to postępowaie o charakterze prostej formalości. Automatycza wykoalość orzeczeń Idea automatyczej wykoalości tytułów pochodzących z jedego państwa człokowskiego w iych państwach człokowskich ma swoje źródło w dokumetach programowych istytucji europejskich powstałych jeszcze przed wejściem w życie rozporządzeia Bruksela I 13. Z uwagi a różice w systemach prawych poszczególych państw człokowskich, w tym róży stopień regulacji ochroych dłużika, ziesieie procedury exequatur miało astępować stopiowo i sektorowo. Pierwszym aktem prawym, w którym przyjęto model wykoalości zagraiczych orzeczeń bez koieczości udzielaia im exequatur w państwie wykoaia, było rozporządzeie r 2201/2003 14. Następie przyszła kolej a Europejski Tytuł Egzekucyjy (ETE) dla roszczeń bezsporych, ureguloway rozporządzeiem r 805/2004 15, staowiącym jede z ajistotiejszych aktów prawych z puktu widzeia rozwoju europejskiego prawa procesowego cywilego dotyczącego kwestii wykoalości orzeczeń. Na czym polegała idea przewidziaa w rozporządzeiu ETE? W uproszczeiu tytuł prawy pochodzący z jedego państwa człokowskiego miał być wykoyway we wszystkich pozostałych państwach człokowskich 16, bez koieczości wszczyaia jakiegokolwiek dodatkowego postępowaia zmierzającego do stwierdzeia jego wykoalości. W praktyce wierzyciel legitymujący się korzystym orzeczeiem sądu polskiego mógł zwracać się bezpośredio do orgaów odpowiedzialych za jego przymusowe wykoaie (odpowiedika polskiego komorika). Rozporządzeie ETE ie ujedolica jedak postępowaia rozpozawczego, w którym dochodzi do wydaia orzeczeia lub iego aktu podlegającego wykoaiu w iym państwie człokowskim. Reguluje oo jedyie tryb Fot. Bartosz Bartosiński Biulety euro ifo (08) 9

Prawo europejskie adawaia odpowiediego zaświadczeia umożliwiającego wierzycielowi jego wykoaie w pozostałych państwach człokowskich objętych zakresem zastosowaia rozporządzeia. Przy modelu exequatur rozproszeie majątku dłużika w różych państwach człokowskich powodowało koieczość odrębego wszczyaia postępowaia o stwierdzeie wykoalości w każdym ze wskazaych państw, co zacząco wydłużało czas jego przymusowej egzekucji. Rozwiązaie wprowadzoe rozporządzeiem ETE było przełomowe, jedak ie otworzyło oo drogi wszystkim podmiotom, których itecją było sprawe wykoaie orzeczeia a tereie iego lub iych państw człokowskich. Doszło zatem do zmiay w zakresie państwa, w którym jest prowadzoe postępowaie zmierzające do wykoaia orzeczeia zagraiczego. Postępowaie o stwierdzeie wykoalości jest prowadzoe przed orgaami państwa człokowskiego wykoaia orzeczeia, podczas gdy postępowaie w sprawie adaia zaświadczeia ETE toczy się w państwie człokowskim jego wydaia. Wyłączoo także istiejące a grucie rozporządzeia Bruksela I podstawy odmowy uzaia i stwierdzeia wykoalości. W istocie model automatyczej wykoalości umożliwia traktowaie zagraiczego orzeczeia w zakresie jego wykoaia tak, jakby zostało oo wydae w państwie człokowskim wykoaia 17. Jak atomiast poradzoo sobie z obawami o różice w zakresie systemów prawych poszczególych państw człokowskich oraz gwaracji ochroych przewidziaych dla dłużika? Poza przyjęciem, do pewego stopia fikcyjego, założeia, zgodie z którym stopień ochroy prawej udzielaej przez sądy wszystkich państw człokowskich jest zbliżoy, ochroie dłużika miało służyć wprowadzeie jedolitych miimalych stadardów postępowaia. Rozwiązaie wprowadzoe rozporządzeiem ETE było przełomowe, jedak ie otworzyło oo drogi wszystkim podmiotom, których itecją było sprawe wykoaie orzeczeia a tereie iego lub iych państw człokowskich. Zakres jego zastosowaia został ograiczoy do roszczeń bezsporych, a zatem takich, w przypadku których dłużik aktywie i wyraźie akceptuje orzeczeie lub też, poprzez brak podjęcia odpowiedich działań, orzeczeia tego ie kwestiouje. Ograiczeie to przekładało się a doiosłość praktyczą stosowaia wskazaego aktu. Rozporządzeie ETE ie staowiło jedak ostatiego etapu rozwoju w zakresie respektowaia w jedym państwie człokowskim skutków ochroy prawej udzieloej w iym państwie człokowskim. Koleje rozporządzeia, a mocy których zrezygowao z wymogu stwierdzeia wykoalości, to rozporządzeie r 1896/2006 ustaawiające postępowaie w sprawie europejskiego akazu zapłaty oraz rozporządzeie r 861/2007 regulujące europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń. Rozporządzeia te wprowadziły jedolite postępowaie rozpozawcze a szczeblu uijym. Pomimo atrakcyjości wskazaej idei, zakres zastosowaia obydwu rozporządzeń w dalszym ciągu pozostaje ograiczoy. Możliwość ubiegaia się o uzyskaie europejskiego akazu zapłaty w dalszym ciągu dotyczy roszczeń bezsporych, atomiast europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń posługuje się modelem ograiczeia kwotowego, którego wysokość aktualie wyosi 2 tysiące euro 18. Powszechy charakter modelu automatyczej wykoalości orzeczeń Skoro model automatyczej wykoalości był już zay a poziomie fukcjoowaia rozporządzeia ETE oraz dwóch dalszych rozporządzeń wprowadzających jedolite postępowaie rozpozawcze a szczeblu europejskim, to a czym polegała zmiaa jakościowa wprowadzoa w rozporządzeiu Bruksela I bis? Rozporządzeie to wprowadziło powszechy model automatyczej wykoalości orzeczeń w państwach człokowskich objętych zakresem jego zastosowaia 19. Na mocy rozporządzeia Bruksela I bis, orzeczeie, które stało się wykoale w państwie pochodzeia, jest wykoale w każdym iym państwie człokowskim bez potrzeby stwierdzaia jego wykoalości 20. Wierzyciel dyspoujący prawomocym i wykoalym orzeczeiem wydaym przez sąd państwa pochodzeia w postępowaiu wszczętym po 10 styczia 2015 r. może po opatrzeiu go odpowiedim zaświadczeiem potwierdzającym jego wykoalość 21 zwrócić się bezpośredio do orgaów odpowiedzialych za wykoaie orzeczeia a tereie państwa wykoaia. Brak jest zatem koieczości wszczyaia dwuetapowego postępowaia o stwierdzeie jego wykoalości wywołującego skutki wyłączie w obrębie państwa, w którym wioskuje się o adaie exequatur. Skutki uzyskaia przymiotu wykoalości a tereie państwa człokowskiego pochodzeia orzeczeia rozciągają się a pozostałe państwa człokowskie. Procedura związaa z wykoaiem orzeczeia jest regulowaa przez prawo państwa wezwaego, jedakże jest oo wykoywae a tych samych warukach, co orzeczeie wydae w wezwaym państwie człokowskim 22. Możliwość ubiegaia się o uzyskaie europejskiego akazu zapłaty w dalszym ciągu dotyczy roszczeń bezsporych, atomiast europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń posługuje się modelem ograiczeia kwotowego, którego wysokość aktualie wyosi 2 tysiące euro. Czy tak daleko posuięta zmiaa w zakresie modelu wykoalości orzeczeń w Uii Europejskiej pozostała bez wpływu a gwaracje procesowe dla dłużika? Przeciwie. Porówaie podstaw odmowy wykoaia orzeczeia określoych w rozporządzeiu Bruksela I bis 23 z podstawami zastosowaia wskazaego środka ochroy przewidziaymi w treści pozostałych 10 Biulety euro ifo (08)

Prawo europejskie rozporządzeń regulujących trasgraicze dochodzeie roszczeń 24 prowadzi do wiosku, że ich katalog przewidziay rozporządzeiem Bruksela I bis ma zaczie szerszy zakres. Szerszy jest rówież krąg podmiotów uprawioych do złożeia wskazaego wiosku 25. Podsumowaie Wejście w życie rozporządzeia Bruksela I bis iewątpliwie doprowadziło do istotej zmiay jakościowej w dziedziie dochodzeia roszczeń w postępowaiach o skutkach trasgraiczych. Rozporządzeie to przejęło model automatyczej wykoalości fukcjoujący dotychczas a podstawie rozporządzeia ETE. Obecie możliwość odwołaia się do automatyczej wykoalości orzeczeń ie ograicza się już tylko do roszczeń bezsporych. Zaświadczeie pozwalające a wykoaie orzeczeia we wszystkich państwach człokowskich, w których dłużik posiada majątek, może być adae także orzeczeiu wydaemu w sprawie sporej. Nie dość, że realie uproszczoo dotychczasową procedurę, ograiczoo także koszty związae z adaiem orzeczeiu przymiotu wykoalości poza graicami państwa jego wydaia. W oceie Autorki iiejszego artykułu, w polskim porządku prawym wiosek o adaie orzeczeiu zaświadczeia, o którym mowa w art. 53 rozporządzeia Bruksela I bis, ie podlega opłacie sądowej 26. Joaa Lubecka adwokat Adwokacka Spółka Parterska Stawski Syty 1 Zgodie z art. 3 ust. 1 rozporządzeia (WE) r 861/2007 Parlametu Europejskiego i Rady z dia 11 lipca 2007 roku ustaawiającego europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń (Dz. Urz. UE L z dia 31 lipca 2007 r.), do jego celów przez sprawę trasgraiczą rozumie się sprawę, w której przyajmiej jeda ze stro ma miejsce zamieszkaia lub miejsce zwykłego pobytu w państwie człokowskim iym iż państwo człokowskie sądu lub trybuału rozpatrującego sprawę. 2 Rozporządzeie Parlametu Europejskiego i Rady (UE) r 1215/2012 z 12 grudia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uzawaia orzeczeń sądowych oraz ich wykoywaia w sprawach cywilych i hadlowych (wersja przekształcoa) (Dz. Urz. UE L z 20 grudia 2012 r.). 3 A częściowo jest w dalszym ciągu zgodie z dyspozycją art. 66 ust. 1 i 2 rozporządzeia Bruksela I bis w związku z art. 80 tegoż rozporządzeia, jego przepisy mają zastosowaie wyłączie do postępowań sądowych wszczętych, do formalie sporządzoych lub zarejestrowaych dokumetów urzędowych oraz do ugód sądowych zatwierdzoych lub zawartych w diu 10 styczia 2015 roku lub po tej dacie. Z tej przyczyy sformułowaie,,było dotychczas jest pewym uproszczeiem. 4 Rozporządzeie Rady (WE) r 44/2001 z 22 grudia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uzawaia orzeczeń sądowych oraz ich wykoywaia w sprawach cywilych i hadlowych (Dz. Urz. UE L 012 z dia 16 styczia 2001 r., s. 1-23). 5 Art. 38 ust. 1 uchyloego rozporządzeia Bruksela I orzeczeia wydae w jedym państwie człokowskim i w tym państwie wykoale będą wykoywae w iym państwie człokowskim, jeżeli ich wykoalość w im zostaie stwierdzoa a wiosek uprawioego. 6 Art. 40 ust. 1 rozporządzeia Bruksela I. 7 DzU z 1964 r., r 43, poz. 296. 8 Zgodie z dyspozycją art. 1151 2 1 k.p.c. (DzU z 1964 r., r 43, poz. 296), egzekucja a podstawie orzeczeia sądu państwa obcego może zostać wszczęta po uprawomocieiu się postaowieia o adaiu klauzuli wykoalości. Do czasu upływu termiu do wiesieia zażaleia a postaowieie sądu okręgowego o adaiu klauzuli wykoalości, a w razie wiesieia zażaleia do czasu jego rozpozaia przez sąd apelacyjy, postaowieie to staowi tytuł zabezpieczeia. 9 Art. 34 i 35 w zw. z art. 45 ust. 1 w związku z art. 41 rozporządzeia Bruksela I. 10 Art. 43 ust. 3 rozporządzeia Bruksela I. 11 Iformacje opublikowae w dokumecie: Europea Commissio to cut red tape i crossborder court cases for busiesses ad cosumers, IP/10/1705, sporządzoym w Strasburgu 14 grudia 2010 r., dostępym a stroie iteretowej: http://europa.eu/rapid/press-release_ IP-10-1705_e.htm 12 Alteratywa ta ma oczywiście miejsce w sytuacji, gdy tytuł prawy jakim dyspouje wierzyciel upoważia go do odwoływaia się do pozostałych aktów prawych z zakresu europejskiego prawa procesowego cywilego. 13 Kocepcja rezygacji ze stwierdzeia wykoalości jako waruku wykoaia w jedym państwie człokowskim orzeczeia wydaego w iym państwie człokowskim pojawiła się jedozaczie we wioskach końcowych ze spotkaia Rady Europejskiej w Tampere w diach 15 i 16 paździerika 1999 roku. 14 Aktualie rozporządzeie Rady (WE) r 2201/2003 z dia 27 listopada 2003 r. dotyczące jurysdykcji oraz uzawaia i wykoywaia orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialości rodzicielskiej, uchylające rozporządzeie (WE) r 1347/2000. 15 Rozporządzeie (WE) r 805/2004 Parlametu Europejskiego i Rady z dia 21 kwietia 2004 roku w sprawie utworzeia Europejskiego Tytułu Egzekucyjego dla roszczeń bezsporych (Dz. Urz. UE L z dia 30 kwietia 2004 r.). 16 Z wyjątkiem Daii. 17 Pukt 8 motywów rozporządzeia ETE. 18 Począwszy od 14 lipca 2017 r. będzie to kwota 5 tysięcy euro. 19 Co do zasady akty prawe przyjmowae w ramach europejskiej współpracy sądowej ie mają zastosowaia w Królestwie Daii. Związaie rozporządzeiem Bruksela I bis (a wcześiej rozporządzeiem Bruksela I) ma atomiast specyficzą podstawę w postaci umowy z dia 19 paździerika 2005 roku zawartej pomiędzy Królestwem Daii a Wspólotą Europejską w sprawie właściwości sądów oraz uzawaia i wykoywaia orzeczeń sądowych w sprawach cywilych i hadlowych. Zgodie z jej treścią, w przypadku zmia do rozporządzeia Bruksela I, Daia powiadamia Komisję o swej decyzji dotyczącej ewetualego wdrożeia treści takich zmia. Pismem z dia 20 grudia 2012 roku Daia powiadomiła Komisję o swojej decyzji w sprawie wdrożeia treści rozporządzeia Bruksela I bis. Ozacza to, że przepisy rozporządzeia (UE) r 1215/2012 mają zastosowaie do stosuków między Uią a Daią. 20 Art. 39 rozporządzeia Bruksela I bis. 21 O którym mowa w art. 53 rozporządzeia Bruksela I bis. 22 Art. 41 ust. 1 rozporządzeia Bruksela I bis. 23 Art. 46 w zw. z art. 45 rozporządzeia Bruksela I bis. 24 Art. 22 rozporządzeia r 861/2007 ustaawiającego europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń oraz art. 22 rozporządzeia r 1896/2006 ustaawiającego postępowaie w sprawie europejskiego akazu zapłaty. 25 Uprawioym do złożeia wiosku o odmowę wykoaia a podstawie rozporządzeia Bruksela I bis jest każda zaiteresowaa stroa (O the applicatio of ay iterested party / À la demade de toute partie itéressée), podczas gdy złożeie wskazaego wiosku a podstawie rozporządzeia r 861/2007 ograiczoe jest do stroy, wobec której dochodzi się wykoaia, a w przypadku rozporządzeia 1986/2006 do osoby pozwaego. 26 Art. 24 ust. 2a i 2b ustawy z dia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilych (DzU z 2014 r., poz. 1025) ie przewiduje jakoby opłacie sądowej wymieioej w treści wymieioego przepisu podlegał rówież wiosek o wydaie zaświadczeia potwierdzającego wykoalość orzeczeia, o którym mowa w art. 53 rozporządzeia Bruksela I bis, a przepisy ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilych (DzU z 2014 r., poz. 1025) ie wskazują, aby wiosek te podlegał opłacie podstawowej. Biulety euro ifo (08) 11

Prawo Rękojmia kosumecka Odpowiedzialość sprzedawców za jakość towarów Bartłomiej Okoń Kosumeci praktyczie każdego dia zawierają umowy w sklepach, puktach usługowych czy też w Iterecie, a podstawie których abywają od przedsiębiorców potrzebe im towary i usługi. Każda z takich umów polega a zgodym oświadczeiu stro, którego skutkiem jest powstaie określoych wzajemych obowiązków wydaia towaru lub wykoaia usługi po stroie przedsiębiorcy oraz zapłaty cey po stroie kosumeta. W rezultacie zawarcia umowy zarówo kosumet, jak i przedsiębiorca odpowiadają wzajemie za wykoaie swoich świadczeń. W rezultacie zawarcia umowy zarówo kosumet, jak i przedsiębiorca odpowiadają wzajemie za wykoaie swoich świadczeń. W przypadku kosumeta, świadczeie polegające a zapłacie cey i odebraiu towaru ie budzi z reguły wątpliwości. Łatwo jest oceić, czy zostało oo zrealizowae w sposób ależyty, tj. czy zapłata cey została dokoaa legalym środkiem płaticzym, termiowo i w ależytej wysokości. Iaczej sytuacja wygląda ze świadczeiem sprzedawcy, którym jest przeiesieie własości i wydaie sprzedaej rzeczy. W tym względzie umowa sprzedaży charakteryzuje się specyfiką, wskutek której ogóla odpowiedzialość kotraktowa za iewykoaie lub ieależyte wykoaie umowy, przewidziaa w Kodeksie cywilym 1, ie jest wystarczająca. Nabywaa przez kupującego rzecz iekoieczie daje się zweryfikować w chwili zakupu wiele wad ma postać ukrytą i może ujawić się dopiero w późiejszym okresie. Aby wzmocić ochroę abywcy w takich przypadkach, ukształtowao istytucję rękojmi. Została oa uregulowaa ustawowo w artykułach od 556 do 576 Kodeksu cywilego. Rękojmia akłada a sprzedawcę dodatkową odpowiedzialość za przypadki wystąpieia wady w sprzedaym towarze. Jest to odpowiedzialość a zasadzie ryzyka sprzedaży, skutkiem czego zachodzi także wówczas, gdy sprzedawca ie odpowiadał za powstaie wady, ai awet ie miał w ogóle świadomości jej istieia. Istote jest jedak, aby wada (lub jej przyczya) istiała ie późiej iż w chwili kupa. Gwaracja W tym miejscu warto zauważyć, że oprócz rękojmi fukcjouje ia istytucja o podobym charakterze gwaracja. Może oa zostać udzieloa przez sprzedawcę, produceta lub importera, jedakże staowi zobowiązaie dobrowole, zarówo jeśli chodzi o samo udzieleie, jak i zakres uprawień przyzawaych abywcy. W przypadku otrzymaia gwaracji, abywca ma prawo wyboru, czy w odiesieiu do wadliwego towaru skorzystać ze swoich uprawień wyikających z ustawowej rękojmi, czy też z dobrowolej gwaracji. Istote jest, że skorzystaie z gwaracji ie tylko ie iweczy uprawień kupującego wyikających z ustawowej rękojmi, ale awet przedłuża okres jej obowiązywaia. Zgodie z przepisem art. 579 k.c., kupujący może wykoywać uprawieia z tytułu rękojmi za wady fizycze rzeczy iezależie od uprawień wyikających z gwaracji. Jeżeli zdecyduje się o a skorzystaie z gwaracji, to zgodie z 3 przywołaego przepisu bieg termiu do wykoaia uprawień z rękojmi ulega zawieszeiu z chwilą zgłoszeia wady i biegie dalej od dia odmowy wykoaia obowiązków gwaracyjych przez sprzedawcę lub bezskuteczego upływu czasu a ich wykoaie. Obligatoryjość rękojmi W umowach z kosumetami, a mocy przepisu art. 558 k.c., rękojmia za wady abytych rzeczy (lub praw) staowi elemet obowiązkowy, a wyjątki od tej zasady mają charakter margialy. Takie specyficze rozwiązaie ma chroić kosumetów, gdyż w trasakcjach z przedsiębiorcami z reguły ie mają oi wpływu a treść umowy. Muszą więc akceptować waruki z góry arzucoe przez sprzedawcę, który, w przeciwym razie, mógłby z góry uwzględiać w ich treści rezygację przez kosumeta z rękojmi lub jej ograiczeie. Wobec tego staowiące część umowy z kosumetem różego rodzaju wzorce umowe (regulamiy, ogóle waruki umów czy też formularze umowe) często stosowae przez profesjoalych sprzedawców ie mogą zawierać postaowień wyłączających bądź ograiczających uprawieia kosumetów z tytułu rękojmi ustawowej. Naruszeie tej zasady przez sprzedawcę wiązałoby się z bezprawością ograiczeń, wskutek czego kosumet i tak mógłby korzystać z pełych uprawień ustawowych. W przypadku otrzymaia gwaracji, abywca ma prawo wyboru, czy w odiesieiu do wadliwego towaru skorzystać ze swoich uprawień wyikających z ustawowej rękojmi, czy też z dobrowolej gwaracji. Odpowiedzialość z tytułu rękojmi Ustawowa odpowiedzialość sprzedawcy z tytułu rękojmi jest szeroka. To odpowiedzialość za wadę fizyczą bądź prawą towaru, a ie określoe działaie lub zaiechaie sprzedawcy. Jak już wcześiej wspomiao, występuje iezależie od tego, czy sprzedawca sam wiie był ist- 12 Biulety euro ifo (08)

Prawo ieia wady towaru, a awet od tego, czy w ogóle o iej wiedział. Z puktu widzeia sprzedawców jest oa zaczym obciążeiem i dlatego waże jest, aby w ramach łańcucha umów dystrybucyjych od produceta/importera, przez hurtowika, po sprzedawcę detaliczego zadbać o to, żeby waruki kolejych rękojmi a day towar ie były ograiczae. Takie ograiczeia są bowiem prawie dopuszczale wtedy, gdy stroami umowy są przedsiębiorcy. Dodatkowe ryzyka mogą pojawić się w przypadku importu towarów. O ile sam importer odpowiada wobec abywców krajowych za wady towaru według prawa polskiego, o tyle w przypadku, gdyby chciał astępie wystąpić z roszczeiem regresowym wobec dostawcy zagraiczego, od którego sam abył wadliwy towar, musi liczyć się z obowiązywaiem iych regulacji prawa międzyarodowego albo prawa państwa dostawcy które mogą odmieie regulować przesłaki odpowiedzialości za wady towarów. Zaczeie rękojmi Zaczeie rękojmi kosumeckiej w obrocie hadlowym jest iezwykle istote. Gwaratując bezpieczeństwo zakupu, stymuluje oa kosumpcję i służy wzrostowi gospodarczemu. To m.i. z tego względu jej uregulowaiem zajął się prawodawca uijy. Przyjęcie europejskiej dyrektywy 99/44/WE o rękojmi kosumeckiej 2 zostało podyktowae jedym z celów Uii Europejskiej, którym jest budowa ryku wewętrzego. Chodziło o stworzeie miimalego stadardu rękojmi, który ma obowiązywać we wszystkich państwach UE. Dopuszczoo przy tym możliwość, aby implemetując dyrektywę do prawa wewętrzego, państwa człokowskie mogły przyjąć odstępstwa od wzorca uijego a korzyść kosumetów. Wiele krajów skorzystało z tej opcji. W rezultacie zakres rękojmi przyzawaej kosumetom w poszczególych państwach UE ie jest jedakowy, chociaż w każdym wypadku powiie spełiać wymogi miimale, wyikające ze wspomiaego już wzorca uijego. Rękojmia w prawie polskim W prawie polskim dokoao dwukrotej implemetacji dyrektywy 99/44/WE. W latach 2003 2014 obowiązywały przepisy Ustawy o szczególych warukach sprzedaży kosumeckiej 3, która wprowadzała stadard rękojmi kosumeckiej wprost awiązujący do postaowień dyrektywy. Taki sta rzeczy poddao szerokiej krytyce w doktryie, wskazując, że prawo polskie jeszcze przed akcesją do Uii Europejskiej lepiej chroiło kosumetów. W rezultacie kolejych debat, z diem 25 grudia 2014 r. mocą Ustawy o prawach kosumeta 4 uchyloo przepisy z 2002 r. oraz wprowadzoo zupełie owe regulacje, które istotie poprawiły poziom ochroy kosumetów przed wadami towarów w stosuku do stadardu uijego. Nowe przepisy spotkały się z pozytywym przyjęciem ze stroy kosumetów, reprezetaci przedsiębiorców podoszą atomiast, że geerują oe dodatkowe koszty i umożliwiają adużywaie uprawień kosumeckich, co w rezultacie ma wpływać a wzrost ce i zmiejszeie oferty rykowej. Zasady odpowiedzialości sprzedawcy w prawie polskim i uijym Zgodie z Kodeksem cywilym 5, przesłaką odpowiedzialości sprzedawcy z tytułu rękojmi jest istieie wady fizyczej lub prawej rzeczy sprzedaej, o której abywca ie wiedział w chwili zakupu. Co istote, termi wada ma w ujęciu przepisów o rękojmi ieco odmiee zaczeie iż to, które przypisuje mu się w języku potoczym. Wada fizycza w ujęciu kodeksowym polega bowiem a iezgodości rzeczy sprzedaej z umową. Sama iezgodość z umową zachodzi atomiast w szczególości wtedy, gdy sprzedaa rzecz ie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powia posiadać z uwagi a cel ozaczoy w umowie, albo wyikający z okoliczości trasakcji lub przezaczeia rzeczy, a także gdy rzecz ie ma właściwości, o których zapewił kupującego sprzedawca, ie adaje się do celu, o którym kupujący iformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, lub też wydaa została abywcy w staie iekompletym. W ujęciu Kodeksu cywilego, wada fizycza rzeczy zachodzi także w przypadku ieprawidłowego zamotowaia i uruchomieia rzeczy, jeżeli czyości te wykoali sprzedawca lub powołaa przez iego osoba trzecia, a awet sam kosumet, jeżeli tylko działał według istrukcji otrzymaej od sprzedawcy. W rezultacie, odpowiedzialość sprzedawcy w prawie polskim ie ograicza się do zgodości rzeczy z umową w rozumieiu potoczym, lecz obejmuje także właściwości obiektywe rzeczy. Przykład: Wiertarka sprzedaa kosumetowi, pomimo pełej sprawości techiczej i kompletości, może okazać się w sesie prawym wadliwa wtedy, gdy kosumet iformował sprzedawcę, że zamierza wykoać za jej pomocą otwory w betoie, czemu sprzedawca się ie sprzeciwił, pomimo tego że urządzeie ma moc wystarczającą wyłączie do wierceia w drewie. W tym kotekście ie będzie awet mieć zaczeia, że a opakowaiu czy też załączoych dokumetach widiała iformacja, że urządzeie jest przezaczoe do wierceia otworów w drewie. Przesłaką odpowiedzialości z rękojmi będzie bowiem ieprzydatość do celu, który kosumet ujawił sprzedawcy przy zakupie i względem którego sprzedawca ie opoował. Z perspektywy przedsiębiorców istote jest to, że przy sprzedaży kosumeckiej, Fot. Bartosz Bartosiński Biulety euro ifo (08) 13

Prawo a rówi z zapewieiem samego sprzedawcy, traktuje się zapewieia produceta rzeczy, osoby, która wprowadza rzecz do obrotu, a także osoby, która przez umieszczeie a rzeczy swojej azwy, zaku towarowego lub iego ozaczeia prezetuje się jako producet. (Od tej zasady istieją jedak pewe wyjątki 6.) Jeżeli zatem a opakowaiu fabryczym produktu zajduje się określoe zapewieie p. odośie do ajwyższej jakości czy też stuletiej gwaracji, sprzedawca odpowiada wobec kosumeta za prawdziwość tych zapewień a rówi ze swoimi własymi. Oprócz wady fizyczej rzeczy prawo polskie wyróżia także pojęcie wady prawej 7. Występuje zwłaszcza w przypadku gdy sprzedaa rzecz staowiła własość osoby trzeciej lub też była obciążoa prawem takiej osoby. Przypadek wady prawej zachodzi wtedy, gdy abywca (w tym także abywca będący kosumetem) okazuje się ograiczoy w korzystaiu lub rozporządzaiu abytą rzeczą wskutek decyzji lub orzeczeia odpowiediego orgau publiczego, o czym w chwili zakupu ie wiedział. Sytuacja tego rodzaju wystąpi p. przy sprzedaży rzeczy w ogóle iebędącej własością sprzedawcy 8, albo obciążoej prawem osoby trzeciej, którego to obciążeia sprzedawca ie wyjawił kosumetowi przed zakupem. Przykładem drugiego rodzaju wady prawej może być p. okoliczość, gdy daa rzecz mocą stosowaego orzeczeia sądu stała się przedmiotem zabezpieczeia roszczeń wierzyciela sprzedawcy, lub też w iy sposób, czasowo lub stale, została wyłączoa bądź ograiczoa możliwość rozporządzaia ią. W prawie uijym przesłaka odpowiedzialości sprzedawcy ukształtowaa jest ieco odmieie. Zamiast wady jest to wyrażoy wprost brak zgodości towaru z umową 9. Tym samym prawo uije akcetuje względy charakter przesłaki warukującej możliwość skorzystaia z rękojmi. Sama wada może bowiem odosić się ie tylko do właściwości rzeczy już przez ią posiadaych, lecz także takich, które są pożądae w świetle ogólych właściwości rzeczy tego rodzaju. Nie stoi temu a przeszkodzie przyjęcie w prawie polskim, że wada polega a iezgodości z umową, skoro prawo defiiuje tę iezgodość w sposób rozszerzający, adając mu ses ieco odmiey od zaczeia Roszczeia kosumeta W przypadku stwierdzeia wady w towarze, kosumet powiie powiadomić o iej sprzedawcę oraz zgłosić swoje żądaie. Podczas gdy w prawie uijym kosumet może żądać aprawy lub wymiay rzeczy, a dopiero, w razie iespełieia żądaia, domagać się zwrotu gotówki lub obiżeia cey, to prawo polskie przewiduje ieco odmiee rozwiązaie. Zgodie z odpowiedimi przepisami Kodeksu cywilego, polski kosumet może od razu domagać się dowolego z wyżej wymieioych świadczeń. Jeżeli jedak jego żądaie polega a zwrocie gotówki lub obiżeiu cey, sprzedawca może uchylić się od tego żądaia w te sposób, że stosowie do wyboru kosumeta, towar iezwłoczie aprawi lub wymiei a owy. W stosuku do stadardu uijego rozwiązaie to jest dla kosumeta korzystiejsze, gdyż mobilizuje profesjoalogólojęzykowego 10. Moża więc założyć wystąpieie sytuacji, w których zakresy odpowiedzialości sprzedawcy za daą rzecz będą różie wyglądały pod prawem polskim i uijym. Jak zauważoo, wada może okazać się pojęciem szerszym od iezgodości z umową, a w rezultacie może wystąpić sytuacja, w której day przypadek byłby objęty odpowiedzialością sprzedawcy według prawa polskiego, lecz według prawa uijego już ie 11. Stwierdzeie wady fizyczej rzeczy ruchomej przez abywcę wio astąpić w okresie dwóch lat od wydaia rzeczy. W stosuku do ieruchomości termi te wyosi pięć lat. Jeżeli jedak sprzedawca podstępie zataił wadę, awet upływ termiu a stwierdzeie wady ie wyłącza uprawień abywcy wyikających z rękojmi. Zgodie z Kodeksem cywilym, przesłaką odpowiedzialości sprzedawcy z tytułu rękojmi jest istieie wady fizyczej lub prawej rzeczy sprzedaej, o której abywca ie wiedział w chwili zakupu. Powstaie odpowiedzialości sprzedawcy i obowiązek wykazaia wady Z puktu widzeia chwili powstaia odpowiedzialości sprzedawcy za wadę towaru, miarodaje jest wydaie sprzedaej rzeczy abywcy, co jest tożsame z przejściem ryzyka utraty lub uszkodzeia rzeczy a kupującego 12. Te momet czasowy jest łatwy do stwierdzeia w przypadku trasakcji typowej, realizowaej w pukcie hadlowym. Zacza część trasakcji kosumeckich jest jedak realizowaa a odległość, a abyty towar jest przesyłay przez sprzedawcę kosumetowi za pośredictwem poczty lub firmy kurierskiej. W przypadku koieczości przesłaia rzeczy kosumetowi przez sprzedawcę, iebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzeia rzeczy przechodzi a kupującego dopiero z chwilą wydaia jej przez firmę przewozową, chyba że kosumet samodzielie dokoał wyboru takiej firmy i polecił sprzedawcy skorzystaie z jej usług. W rezultacie sprzedawca oferujący sprzedaż a odległość poosi odpowiedzialość za towar także wtedy, gdy zajduje się o już w drodze do kosumeta. Powstałe wówczas uszkodzeia będą więc traktowae jako wada towaru podlegająca rękojmi 13. Nie jest to rozwiązaie korzyste dla sprzedawcy, gdyż w praktyce poosi o odpowiedzialość za zdarzeia, a które ie ma żadego wpływu. W obrocie iekosumeckim 14 obowiązuje atomiast reguła, zgodie z którą ryzyko takie pozostaje, co do zasady, po stroie abywcy 15. Szeroka odpowiedzialość sprzedawców za wady rzeczy, zarówo fizycze, jak i prawe, ie zwalia kupującego z prawego obowiązku wykazaia ich wystąpieia. W praktyce ie jest to łatwe, jedak w odiesieiu do obrotu z kosumetami przyjęto szczególą regulację, ułatwiającą im to zadaie: jeżeli wada fizycza została stwierdzoa w trakcie pierwszego roku od wydaia towaru, to domiemywa się, że istiała oa już w chwili przejścia iebezpieczeństwa a kupującego 16. W rezultacie to sprzedawca, chcąc uikąć odpowiedzialości z tytułu rękojmi, musi wykazać, że wada rzeczy (albo jej przyczya) ie istiała w chwili sprzedaży. W tej kwestii w prawie polskim zachodzi odstępstwo od stadardu uijego a korzyść kosumetów, gdyż dyrektywa 99/44/WE przewiduje jedyie sześciomiesięczy okres domiemaia istieia wady w towarze w chwili zakupu 17. 14 Biulety euro ifo (08)

Prawo ego sprzedawcę do szybkiej reakcji a jego żądaie pod rygorem samoczyego wystąpieia skutku w postaci odstąpieia od umowy skutkującego zwrotem towaru za zwrotem uiszczoej cey lub obiżeia tej cey. Co więcej, w prawie polskim wystąpieie kolejej wady w towarze uprawia kosumeta do atychmiastowego zwrotu zapłacoej kwoty lub obiżki cey towaru, a uprawieia tego brak w prawie uijym. Zgodie z dyrektywą wspólotową 99/44/WE, kosumet może żądać wyłączie aprawy lub wymiay towaru iezgodego z umową, a dopiero wtedy, gdy sprzedawca ie uczyi zadość temu obowiązkowi w rozsądym czasie 18, może domagać się zwrotu gotówki lub obiżeia cey. Problem sprzedaży trasgraiczej W przepisach traktatowych Uia Europejska deklaruje utworzeie ryku wewętrzego jako jede ze swoich główych celów 19. Ryek wewętrzy trafie postrzega się jako kolejy etap ewolucji prawa uijego, po ryku wspólym. Ozacza o już ie tylko uię celą, lecz obszar całej Uii Europejskiej bez graic wewętrzych, w ramach którego wiy obowiązywać co do zasady jedolite regulacje prawe. Postulat utworzeia ryku wewętrzego jest adal odległy od pełej realizacji, choć działaia legislacyje Uii Europejskiej iezmieie zmierzają w tym właśie kieruku. Regulacje prawe poświęcoe sprzedaży kosumeckiej staowią przykład, jak wiele wysiłku legislacyjego potrzeba jeszcze do stworzeia waruków prawych dla trasakcji pomiędzy przedsiębiorcami z państw UE, którzy chcieliby dokoywać sprzedaży kosumetom z iych państw człokowskich, porówywalych z warukami, które mają zapewioe a rykach krajowych. Z perspektywy trasgraiczej sprzedaży kosumeckiej, realizowaej a odległość, istote zaczeie mają dwie dyrektywy uije przywoływaa już dyrektywa 99/44/WE o rękojmi kosumeckiej oraz dyrektywa 2011/83/UE 20 o prawach kosumetów. Nie są oe aktami bezpośredio obowiązującymi uczestików ryku przedsiębiorców i kosumetów lecz skierowae są do państw człokowskich, które astępie w procesie implemetacji uchwalają je w postaci własych ustaw. To właśie te wewętrze akty prawe są źródłem orm bezpośredio obowiązujących przedsiębiorców i kosumetów. Jedyie w przypadku drugiej z wymieioych dyrektyw moża mówić o obowiązku implemetacji wprost 21, czyli stworzeia, za pomocą ustaw krajowych, reżimu prawego bezpośredio odpowiadającego regulacjom dyrektywy. Natomiast, jak już wspomiao, dyrektywa 99/44/WE wyzacza jedyie miimaly poziom ochroy kosumetów w zakresie rękojmi, a poszczególe państwa UE albo przyjęły te sam poziom we własych ustawach, albo podiosły go w różym stopiu. UE podejmuje iicjatywy w kieruku ograiczeia trudości związaych z rozczłokowaiem reżimu prawego umów kosumeckich 22. Jak dotąd, ie udało się jedak wprowadzić regulacji prawych, które ujmowałyby całokształt problematyki prawej trasgraiczej trasakcji kosumeckiej 23. Przedsiębiorca zaiteresoway sprzedażą trasgraiczą staje więc przed problemem ustaleia, którym przepisom podlegać ma daa trasakcja i dodatkowo jaki sąd będzie właściwy do rozstrzygięcia sporów z trasakcji z zagraiczym kosumetem. Źródłem odpowiedich przepisów w tym względzie są rozporządzeia uije zae jako Rzym I 24 oraz Bruksela I 25. Rozporządzeie Bruksela I reguluje problematykę właściwości sądu w sprawach cywilych i hadlowych. Rozstrzyga oo, że w przypadku wytoczeia powództwa przeciw kosumetowi przez przedsiębiorcę w obrocie trasgraiczym właściwy będzie wyłączie sąd miejsca zamieszkaia kosumeta. Sam kosumet może atomiast pozwać zagraiczego przedsiębiorcę, zależie od swojego wyboru, zarówo przed sąd siedziby tego przedsiębiorcy, jak i przed sąd właściwy dla swojego miejsca zamieszkaia. Z oczywistych względów, z reguły wybierze o drugą możliwość. Odośie do ustaleia systemu prawego, któremu podlega trasgraicza trasakcja kosumecka, miarodaje są atomiast przepisy rozporządzeia Rzym I. Zgodie z treścią rozporządzeia, prawem właściwym dla umowy pomiędzy kosumetem i przedsiębiorcą jest co do zasady prawo państwa, w którym kosumet ma miejsce zamieszkaia. Przy tym jest wymagae, aby było to rówież państwo, w którym przedsiębiorca prowadzi swoją działalość albo państwo, do którego jego działalość została skierowaa. Z perspektywy hadlu trasgraiczego a odległość (z przesłaiem towaru) ajwiększe wątpliwości wiążą się ze zaczeiem drugiego waruku. Jest o iterpretoway dość szeroko. W orzeczictwie Trybuału Sprawiedliwości UE wskazao szereg przesłaek pozwalających kwalifikować stroę iteretową jako skierowaą także do kosumetów z iych państw UE to między iymi: posługiwaie się w opisach ce ią walutą, wskazaie a stroie iteretowej a międzyarodowy charakter działalości przedsiębiorcy, ujawieie umerów telefoów z prefiksem międzyarodowym, możliwość korzystaia ze stroy w iym języku iż język państwa siedziby przedsiębiorcy. Fot. Bartosz Bartosiński Biulety euro ifo (08) 15

Prawo Zasadicze zaczeie zdaje się mieć atomiast sama techicza możliwość dokoaia zakupu przy ujawieiu faktu przebywaia abywcy w iym państwie człokowskim UE. Skutkuje to potrzebą dostosowaia się przez przedsiębiorcę, który chciałby w ramach e-sklepu sprzedawać towary także kosumetom z iych państw UE, do różych systemów prawa, z czym wiąże się gotowość do uczesticzeia w procesach przed sądami w iych państwach. Wymaga to akładów fiasowych i dodatkowej logistyki. Przyjmując za przykład hipotetyczą trasakcję pomiędzy polskim przedsiębiorcą z Warszawy a czeskim kosumetem z Ostrawy, zarówo w przypadku braku zapłaty przez kosumeta za towar (powództwo przedsiębiorcy), jak i w przypadku iedostarczeia towaru odpowiediej jakości (powództwo kosumeta), w praktyce stosowie do wyboru kosumeta do rozstrzygaia sporu powołay będzie czeski sąd w Ostrawie, a o prawach i obowiązkach stro trasakcji rozstrzygie prawo czeskie tylekroć, ilekroć działalość sprzedawcy uwzględiała także kierowaie sprzedaży a tamtejszy ryek. sprzedawca oferujący sprzedaż a odległość poosi odpowiedzialość za towar także wtedy, gdy zajduje się o już w drodze do kosumeta. Ukształtoway przez obydwa rozporządzeia reżim prawy trasgraiczych trasakcji kosumeckich ma taki skutek, że profesjoaly sprzedawca musi liczyć się z ryzykiem prowadzeia sporu z kosumetem przed sądem zagraiczym, a poadto według zagraiczego prawa. Okoliczość ta występuje w zasadzie iezależie od tego, czy będzie o występował w roli powoda, czy też pozwaego. Podsumowaie Uprawieia kosumeckie w zakresie rękojmi za jakość towaru staowią szczególie waży elemet prawa polskiego i uijego. Ich rzeczywisty zakres wyika z potrzeb ochroy kosumetów oraz zabezpieczeia słuszego iteresu przedsiębiorców. Polskie przepisy adają przy tym kosumetom więcej uprawień iż regulacje uije. Taki sta rzeczy jest możliwy z uwagi a przyjętą przez prawo uije zasadę wyzaczeia miimalego stadardu ochroy posprzedażej, od którego prawodawcy państw człokowskich mogą odstępować wyłączie a korzyść kosumetów. Skorzystali oi z tej możliwości w różym stopiu, skutkiem czego wystąpiło zacze zróżicowaie reżimów prawych rękojmi kosumeckiej w poszczególych państwach człokowskich. W świetle zasad przyjętych w rozporządzeiach uijych Rzym I i Bruksela I, przy trasakcjach trasgraiczych to prawo państwa kosumeta jest co do zasady właściwe do regulowaia trasgraiczej trasakcji kosumeckiej, a możliwe spory będą z reguły rozstrzygae przez sąd właściwy dla miejsca zamieszkaia kosumeta. Przedsiębiorca zaiteresoway oferowaiem swoich towarów kosumetom z iych państw człokowskich musi zatem liczyć się z wyikającym z tego ryzykiem. Bartłomiej Okoń autor jest doktorem auk prawych i radcą prawym, prowadzącym kacelarię w Warszawie, współpracuje z ośrodkiem Eterprise Europe Network DELAB UW. 1 Por. art. 471 i ast. k.c. 2 Dyrektywa r 99/44/WE Parlametu Europejskiego i Rady z dia 25 maja 1999 r. w sprawie iektórych aspektów sprzedaży towarów kosumpcyjych i związaych z tym gwaracji, Dz. Urz. WE r L 171 z 7 lipca 1999 r. 3 Ustawa z d. 27 lipca 2002 r. o szczególych warukach sprzedaży kosumeckiej oraz o zmiaie kodeksu cywilego, DzU z 2002 r., r 141, poz. 1176. 4 Ustawa z d. 30 maja 2014 r. o prawach kosumeta, DzU z 2014 r., poz. 827. 5 Art. 556 k.c. 6 Wyjątki dotyczą sytuacji, gdy sprzedawca zapewień tych ie zał, ie mógł zać (rozsądie oceiając) lub też ie wpływały oe a decyzję kosumeta odośie do kupa towaru, względie zostały sprostowae przed sprzedażą, por. art. 557 3 k.c. 7 Por. art. 556 3 k.c. 8 Przy czym ie chodzi o sprzedaż komisową. 9 Por. art. 2 Dyrektywy 99/44/WE. 10 Por. art. 556 (1) 1 k.c.: Wada fizycza polega a iezgodości rzeczy sprzedaej z umową. W szczególości rzecz sprzedaa jest iezgoda z umową, jeżeli: 1. Nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powia mieć ze względu a cel w umowie ozaczoy albo wyikający z okolicz- ości lub przezaczeia ; atomiast w przypadku dyrektywy 99/44/WE argumet te wykorzystay jest wyłączie jako elemet domiemaia istieia zgodości z umową, a ie samej jej defiicji por. art. 2 ust. 2 dyrektywy 99/44/WE: Domiemywa się, że towary kosumpcyje są zgode z umową, jeżeli: ( ) c. adają się do celów, do których towary tego samego rodzaju są ormalie stosowae, d. wykazują jakość i wykoaie, które są ormale dla towarów tego samego rodzaju ( ). 11 Jest to jedak dopuszczale ze względu a zasadę miimalej harmoizacji, przyjętą w dyrektywie 99/44/WE, zgodie z którą państwa człokowskie mogą utrzymać w mocy lub wprowadzić surowszą odpowiedzialość sprzedawców z tytułu rękojmi kosumeckiej (art. 8 ust. 2). 12 Por. art. 556(2) k.c. i fie. 13 Sytuacja taka ie zachodzi atomiast przy sprzedaży a odległość o charakterze iekosumeckim, zatem pomiędzy przedsiębiorcami (obrót profesjoaly) lub pomiędzy osobami prywatymi (obrót powszechy). W tych przypadkach obowiązuje ogóla reguła z art. 544 k.c., zgodie z którą wydaie rzeczy astępuje z chwilą, gdy sprzedawca powierzył ją profesjoalemu przewoźikowi. 14 Zatem: w obrocie pomiędzy przedsiębiorcami (zwaym obrotem profesjoalym), pomiędzy osobami fizyczymi iebędącymi kosumetami, osobami prawymi i jedostkami orgaizacyjymi ieposiadającymi przymiotu osobowości prawej (zwaym obrotem powszechym). 15 Por. art. 544 k.c. 16 Por. art. art. 556(2) k.c. 17 Por. art. 5 ust. 3 dyrektywy 99/44/WE; sam okres odpowiedzialości wyosi atomiast, aalogiczie jak w prawie polskim, dwa lata. 18 Por. art. 3 ust. 5 dyrektywy 99/44/WE. 19 Por. art. 3 ust. 3 Traktatu o Uii Europejskiej. 20 Dyrektywa Parlametu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dia 25 paździerika 2011 r. w sprawie praw kosumetów, zmieiająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44 /WE Parlametu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlametu Europejskiego i Rady, Dz. Urz. UE L 304/2011 z 22 listopada 2011 r. 21 Zgodie z zasadą tzw. harmoizacji pełej. 22 Por. działaia realizowae w ramach strategii Jedolitego Ryku Cyfrowego dla Europy charakterystyka a: http://europa.eu/rapid/pressrelease_ip-15-4919_pl.htm. 23 Por. ieudaą próbę ustaowieia wspólych europejskich przepisów o sprzedaży (CESL). 24 Rozporządzeie Parlametu Europejskiego i Rady (WE) r 593/2008 z d. 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umowych (Rzym I), Dz. Urz. UE r L 177/6 z 4 lipca 2008 r. 25 Rozporządzeie Rady (WE) r 44/2001 z d. 22 grudia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uzawaia orzeczeń sądowych oraz ich wykoywaia w sprawach cywilych i hadlowych, Dz. Urz. WE r L 12/1 z 16 styczia 2001 r. 16 Biulety euro ifo (08)

Fiase przedsiębiorstwa Rozliczeia podatkowe jedoosobowych firm Jak ie zabłądzić w gąszczu przepisów? Magdalea Mierik Podatki i urząd skarbowy to dwa pojęcia, a które większość przedsiębiorców reaguje erwowo. Tymczasem wystarczy zachować kilka zasad i przestrzegać kilku wskazówek, żeby uporządkować swoje rozliczeia, dostosować je do specyfiki działalości firmy i poprawić jej płyość fiasową. Rodzaje obciążeń podatkowych przedsiębiorców, czyli jak uporządkować swoje obowiązki Podatki są jedym z aspektów działalości firmy, którym moża adać odpowiedią strategię i pilować jej efektywego wdrożeia. Tak jak p. w stosuku do ryku zbytu, zaopatrzeia, wizeruku czy reklamy. Podobie jak w przypadku wymieioych dziedzi, pierwszym krokiem jest prawidłowe przyporządkowaie zadań /obowiązków do rodzaju wykoywaej działalości. Przedsiębiorca zajmujący się obrotem paliwami lub alkoholem będzie musiał pilować rozliczeń akcyzy, a przewoźik podatku od środków trasportu. Jedak większości przedsiębiorców te obciążeia, podobie jak p. cło i opłata uzdrowiskowa, ie będą dotyczyć. Przedsiębiorców, z uwagi a podlegaie podatkowi VAT, ie dotyczy ajczęściej rówież podatek od czyości cywiloprawych. Stąd w dalszej części artykułu uwaga zostaie poświęcoa podstawowym obciążeiom podatkowym podatkowi dochodowemu (w przypadku osób fizyczych PIT) oraz podatkowi od towarów i usług (VAT). PIT przychody i wydatki Kolejym etapem powio być podzieleie obowiązków podatkowych a te związae ze środkami wydawaymi oraz otrzymywaymi. Jeżeli chodzi o te drugie, to staowią oe odpowiedio przychody w PIT i podstawę opodatkowaia w VAT. Jeżeli atomiast chodzi o wydatki, to zasadiczo geerują oe uprawieia podatkowe, z których moża, ale ie trzeba skorzystać. Chodzi o możliwość rozliczeia kosztów uzyskaia przychodów lub pomiejszeia podatku VAT ależego o podatek aliczoy. Takie jedokierukowe myśleie może jedak doprowadzić do błędu. Przede wszystkim dlatego, że to a przedsiębiorcy spoczywają obowiązki płatika względem wypłacaych wyagrodzeń. Mowa ie tylko o pracowikach, co wydaje się dosyć oczywiste, ale rówież o zleceiobiorcach i osobach, z którymi podpisao umowę o dzieło. Szczególie uważi muszą być w tym zakresie przedsiębiorcy, którzy z zewętrzych usług korzystają sporadyczie. Zawsze powii upewić się, czy zleceiobiorcą lub wykoawcą jest przedsiębiorca czy ie. W drugim przypadku powii potrącić podatek z wypłacaego wyagrodzeia. Warto przy tym wiedzieć, że w przypadku umów o dzieło lub zleceie z wyagrodzeiem poiżej 200 zł brutto 18-procetowy podatek ależy odprowadzić bez uwzględiaia kosztów uzyskaia przychodu. Ta zasada obowiązuje, jeżeli zleceiobiorca/wykoawca ie ma jedocześie podpisaej umowy o pracę ze zleceiodawcą/zamawiającym. Szczególej uwagi wymagają wydatki a usługi dostarczae z zagraicy. Jeżeli dotyczą oe tzw. usług iematerialych (p. opłaty za prawa autorskie, ależości licecyje, odsetki, ale także usługi reklamowe lub prawicze), to wówczas przedsiębiorca powiie sprawdzić, czy ie ależy pobrać tzw. podatku u źródła. Obowiązek taki powstaie p. w sytuacji, gdy polski przedsiębiorca wykupi domeę iteretową od zagraiczego dostawcy lub zapłaci za grafikę a zagraiczym portalu. Poieważ zagraiczi dostawcy zazwyczaj ie godzą się a obiżeie swojego wyagrodzeia o polski podatek, przedsiębiorca musi go sfiasować z własej kieszei. Z pomocą przychodzą a szczęście umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia, które w większości przypadków ograiczą (p. do 5 lub 10%), albo wręcz całkowicie wyłączą koieczość odprowadzeia podatku do polskiego fiskusa. Trzeba jedak pamiętać, że w takiej sytuacji ależy mieć ie starszy iż rok a momet wypłaty certyfikat rezydecji zagraiczego kotraheta czyli dokumet potwierdzający, że jest o podatikiem w kokretym państwie. Czasem te aspekty warto uzgodić jeszcze przed zakupieiem usługi. Poieważ zagraiczi dostawcy zazwyczaj ie godzą się a obiżeie swojego wyagrodzeia o polski podatek, przedsiębiorca musi go sfiasować z własej kieszei. Koieczie trzeba pamiętać o tym, że oprócz koieczości zapłaty podatku, przedsiębiorca ma względem fiskusa rówież obowiązek składaia deklaracji i iformacji. Dotyczy to także ie tylko przychodów, ale rówież wydatków. W tym drugim przypadku iformacje o pobraym podatku ależy przesyłać imieie każdemu zatrudioemu i jego urzędowi skarbowemu (p. PIT-11, PIT-8C), ale rówież zbiorczo własemu urzędowi (p. PIT-4R, PIT-8AR). Dotyczy to rówież wyagrodzeia wypłacaego osobom iezamieszkującym w Polsce (wówczas Biulety euro ifo (08) 17

Fiase przedsiębiorstwa we, czyli możliwość rozliczeia kosztów uzyskaia przychodów lub odliczeia VAT, ale rówież prawo do elastyczego zaplaowaia swoich rozliczeń, począwszy od założeia działalości, poprzez jej przebieg, a likwidacji czy zakończeiu w iy sposób skończywszy. Z większości tych aspektów przedsiębiorcy ie zdają sobie sprawy. Fot. Bartosz Bartosiński iformacje imiee przesyła się do urzędu skarbowego właściwego dla osób zagraiczych IFT-1/1R), a także podatku u źródła pobraego od płatości przesyłaych zagraiczym usługodawcom (ajczęściej jest to formularz IFT-2R). Uwaga! Koieczość wypełieia formularza dla zagraiczych odbiorców płatości dotyczy rówież sytuacji, gdy podatku ie pobrao z uwagi a umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. VAT od sprzedaży i od zakupu Podobie jak w przypadku PIT, w podatku VAT obowiązek rozliczeń dotyczy ie tylko towarów i usług sprzedawaych, ale rówież zakupioych. Towar przesłay z zagraicy ależy rozliczyć jako wewątrzwspólotową dostawę towarów (WDT) w przypadku dostawy z iego kraju Uii Europejskiej lub jako import w przypadku towaru przesyłaego spoza Uii Europejskiej. VAT jest wówczas rozliczay ajczęściej razem z cłem. Z kolei usługi abyte z zagraicy ależy rozliczyć jako tzw. import usług. We wszystkich wymieioych przypadkach rozliczeie VAT powio być eutrale (tj. ie powstaie podatek do zapłaty), gdyż VAT aliczoy będzie rówy ależemu iaczej azywa się to odwrotym obciążeiem. Typowym przykładem jest zakup licecji a zagraiczą domeę iteretową lub zagraiczych usług doradczych. Należy jedak pamiętać, że wszystkie takie trasakcje trzeba wykazać w formularzach VAT. Niewypełieie tych obowiązków, choć czysto techiczych, może arazić a problemy w urzędzie skarbowym i karę madatu. Poadto, ależy pamiętać, że VAT z tytułu abycia towarów i usług z zagraicy jest ciężarem podatkowych dla tych, którzy korzystają ze zwolieia w VAT. Podsumowując, przedsiębiorca podejmujący próbę uporządkowaia rozliczeń podatkowych powiie podjąć astępujące kroki: 1) Określeie dziedziy, w której działa i podatków, jakie jej dotyczą. 2) Wyodrębieie każdej dokoywaej trasakcji (zarówo dotyczącej przychodów, jak i wydatków). 3) Określeie rodzaju trasakcji (p. sprzedaż towarów, abycie usług, zapłata wyagrodzeia). 4) Określeie drugiej stroy każdej z trasakcji (p. pracowik, zagraiczy dostawca usług, kliet krajowy przedsiębiorca). 5) Określeie drogi towaru lub przepływu usługi (p. sprzedaż krajowa do osób fizyczych, import towarów spoza Uii Europejskiej). 6) Określeie obowiązków podatkowych (rówież deklaracji czy p. obowiązku skorzystaia z kasy fiskalej) a podstawie odpowiedzi 1 5. Elastyczość wyboru form opodatkowaia i sposób płatości Przedsiębiorca ma ie tylko obowiązki podatkowe, ale rówież może korzystać z przysługujących mu uprawień. Należą do ich ie tylko te absolutie podstawo- PIT skala podatkowa czy podatek liiowy? Jedym z pierwszych wyborów podatkowych, jakich może dokoać osoba rozpoczyająca działalość gospodarczą, jest możliwość przejścia a tzw. podatek liiowy, czyli opodatkowaie dochodów stałą 19-procetową stawką PIT, bez względu a ich wysokość. Wybór będzie jedak ieskuteczy, jeżeli w ramach działalości gospodarczej są świadczoe usługi a rzecz obecego lub byłego pracodawcy, odpowiadające obowiązkom wskazaym w umowie z pracodawcą/byłym pracodawcą. Warto pamiętać o tej kwestii, gdyż ie dokoa tego za przedsiębiorcę urząd skarbowy. Nieprawidłowości wyjdą ie a etapie składaia zawiadomieia o wyborze stawki liiowej (ależy je złożyć ie późiej iż do 20 styczia lub, w przypadku owo zakładaych działalości ie późiej iż w diu osiągięcia pierwszego przychodu), ale ajprawdopodobiej po kilku latach, wraz z kotrolą podatkową, i będą się wiązać z koieczością zapłaty odsetek od zaległości podatkowych. Wbrew obiegowej opiii, ie w każdym przypadku przejście a podatek liiowy będzie zabiegiem opłacalym. Dokoaie takiego wyboru przede wszystkim wyłącza prawo do wspólego opodatkowaia małżoków. Obliczeia, który wariat jest bardziej opłacaly, ależy dokoać przed złożeiem zawiadomieia. Sęk w tym, że czasem trudo z góry przewidzieć rocze dochody i wpisać je do formularzy hipotetyczych zezań. Z pomocą może przyjść pewe praktycze spostrzeżeie. Miaowicie wspóle opodatkowaie małżoków jest tym bardziej opłacale, im większa jest dysproporcja dochodów między małżokami. I a odwrót jeżeli zarobki małżoków są podobe, wybór liiówki powiie być dobrym rozwiązaiem. Należy rówież pamiętać, że opłacalość wyboru podatku liiowego trzeba sprawdzać co roku, mając w perspektywie kolejy rok. Do 20 styczia przedsiębiorcy 18 Biulety euro ifo (08)

Fiase przedsiębiorstwa Po drugie, przedsiębiorcy często dokoują odpisów amortyzacyjych od środków trwałych. Elastyczość w tym zakresie polega ie tylko a skorzystaiu z możliwie ajwyższej stawki (p. środki trwałe używae) lub metody degresywej, ale rówież, gdy potrzeba, a obiżeiu stawki. Z jedej stroy obiżeie stawki wydłuży okres amortyzacji i może przesuąć koszty uzyskaia przychodu a okres, w którym przedsiębiorca spodziewa się wyższych przychodów. Z drugiej stroy, jeżeli przedsiębiorca pomogą składać zawiadomieie o wyborze lub rezygacji z podatku liiowego (co jest rówozacze z powrotem do opodatkowaia progresywego). Jeżeli stosowe zawiadomieie ie zostaie w tym termiie złożoe, przez cały rok będzie obowiązywać sposób opodatkowaia stosoway w roku poprzedim. Okolice Nowego Roku są zatem czasem a sporządzeie progoz podatkowych a adchodzące 12 miesięcy. VAT czy opłaca się przejść a metodę kasową? Rówież w zakresie podatku VAT przedsiębiorca (o roczych obrotach do 1,2 ml euro) ma możliwość elastyczego ułożeia swoich rozliczeń. Podstawową zasadą, zarówo w PIT, jak i VAT, jest rozliczaie przychodów/obrotu memoriałem tz. obowiązek podatkowy powstaje wraz z wykoaiem usługi lub dostawą towaru, iezależie od otrzymaej płatości. W podatku VAT moża jedak tę regułę odwrócić. Tzw. mali podaticy (sprzedaż brutto ie przekracza 1,2 ml euro w skali roku) mają możliwość rozliczaia VAT wraz z otrzymaiem płatości za wystawiae faktury. Jest jedak i druga stroa medalu podatek aliczoy moża uwzględić rówież dopiero w momecie opłaceia faktur. Ozacza to, że przejście a metodę kasową w VAT ie będzie opłacale dla tych przedsiębiorców, którzy a początku działalości muszą poieść większe wydatki, a płatość za ie jest rozłożoa w czasie (wydłuża się czas a odzyskaie podatku VAT). Deklaracje i wpłaty kwartale czy miesięcze? Koleją możliwością elastyczego ułożeia swoich stosuków z fiskusem jest decyzja co do wyboru okresów rozliczeiowych, i to zarówo w podatku PIT, jak i VAT. Warto przy tym wiedzieć, że system rozliczeń ie musi być tożsamy w obu podatkach przykładowo przedsiębiorca może rozliczać PIT kwartalie, a VAT miesięczie. Okresy kwartale to oczywiście miejsze obciążeie admiistracyje i większa płyość fiasowa. Praktyczie zawsze będą oe dobrym rozwiązaiem w podatku PIT (mogą z ich korzystać przedsiębiorcy, których rocze przychody ie przekraczają 1,2 ml euro). Natomiast w podatku VAT wszystko zależy od tego, jak często występują sytuacje, w których żądamy zwrotu VAT. Jeżeli zazwyczaj VAT jest do zapłaty, deklaracje kwartale będą lepszym rozwiązaiem. Jeżeli atomiast często w deklaracjach wykazay jest VAT do zwrotu, korzystiejszym wyjściem będzie pozostaie przy rozliczeiach miesięczych. Należy pamiętać, że raz wybray okres rozliczeiowy ależy stosować co ajmiej przez cały rok (w podatku PIT wybór obowiązuje rówież w roku astępym, chyba, że do 20 lutego zostaie złożoe stosowe oświadczeie) lub 4 kwartały (w podatku VAT). Dobrą wiadomością jest to, że system rozliczeń moża zmieić z miesięczych a kwartale w podatku PIT w kolejym roku, a w podatku VAT już awet w kolejym kwartale. Podobie jak w przypadku PIT, w podatku VAT obowiązek rozliczeń dotyczy ie tylko towarów i usług sprzedawaych, ale rówież zakupioych. W podatku PIT iteresującą możliwością jest uproszczoy system zaliczek. Jeżeli przedsiębiorca w poprzedim roku podatkowym wykazywał dochody, może wybrać opłacaie zaliczek w wysokości podatku dochodowego za te poprzedi rok, podzieloego przez ilość okresów rozliczeiowych w owym roku. System te jest, jak sama azwa wskazuje, zaczym uproszczeiem admiistracyjym, gdyż ie wymaga od przedsiębiorcy bieżącego skrupulatego sprawdzaia i weryfikowaia swoich ewidecji. W razie pomyłki ie grożą też kare odsetki za ieprawidłowo wyliczoe zaliczki a PIT. Ale to ie wszystko. Uproszczoe zaliczki mogą poprawić płyość przedsiębiorstwa, jeżeli w bieżącym roku spodzieway jest wzrost dochodów (a więc i wyższy podatek) w porówaiu do roku poprzediego. Pozostałe możliwości elastyczego ukształtowaia rozliczeń podatkowych Podatki przedsiębiorcy rzeczywiście leżą w jego rękach, i to ie tylko a etapie rozwiązań przyjmowaych a początku działalości, względie weryfikowaych a początku owego roku. To rówież możliwość bieżącego kształtowaia swoich praw i obowiązków podatkowych, przy umiejętym korzystaiu z wprowadzoych przez ustawodawcę przepisów. Jest to dziedzia tzw. optymalizacji podatkowej, i ie chodzi tu byajmiej o skomplikowae sztucze struktury czy karuzele VAT-owskie, zajdujące się obecie a celowiku aparatu skarbowego. Mowa o codzieych, prostych wyborach, a które ustawodawca zezwala i które Miisterstwo Fiasów (choćby w uzasadieiu do projektu klauzuli przeciw obejściu prawa podatkowego) uzaje za legale i dopuszczale. Przedsiębiorca ma pełe prawo użyć tych możliwości do poprawy płyości fiasowej swojej działalości. O jakich rozwiązaiach mowa? Po pierwsze, jak już wspomiao, PIT i VAT w działalości gospodarczej rządzą się metodą memoriałową. Ozacza to ie tylko, że momet zapłaty pozostaje obojęty dla przychodu/obrotu ależego, ale też, że moża w pewych graicach decydować o momecie powstaia przychodu/obrotu. Wykoaie usługi moża przedłużyć a astępy okres rozliczeiowy, jeżeli jej uwzględieie w przychodach/obrotach okresu bieżącego zaburzyłoby płyość fiasową przedsiębiorstwa. Na szczególą uwagę zasługują graicze daty roku podatkowego. Wykoaie usług jeszcze w starym roku może pomóc w efektywiejszym wykorzystaiu zaległej straty podatkowej, atomiast w owym obiżyć rocze zobowiązaie PIT za rok poprzedi. Momet powstaia przychodu/obrotu moża szczególie elastyczie kształtować w przypadku tzw. usług ciągłych (w oceie sądów admiistracyjych w tej grupie mogą się mieścić rówież p. usługi doradcze) wówczas mometem tym są termiy płatości ustaloe przez stroy (ie rzadziej iż raz w roku). Biulety euro ifo (08) 19

Fiase przedsiębiorstwa trzebuje w daym roku wyższych kosztów uzyskaia przychodu, moża rozważyć jedorazową amortyzację środków trwałych (iych iż samochody osobowe i ieruchomości) do łączej roczej wysokości 50 tys. euro). Prawo to przysługuje jedyie małym (rocze przychody do 1,2 ml euro) podatikom i osobom rozpoczyającym działalość gospodarczą (w roku jej rozpoczęcia) osobom fizyczym, stąd iewiele osób ma tego świadomość. Po trzecie, jeżeli przedsiębiorca wykorzystuje do działalości majątek rodziy, rówież może skorzystać z odpisów amortyzacyjych bez uszczerbku podatkowego dla pozostałych człoków ajbliższej rodziy. Wystarczy darowiza środka trwałego pozwala oa a amortyzację od jego wartości rykowej. Poadto, jeżeli darowiza zostaie zgłoszoa do urzędu skarbowego przed upływem 6 miesięcy, zostaie zwolioa z opodatkowaia. Jest to rozwiązaie szczególie iteresujące dla firm wielopokoleiowych, korzystających z majątku często iebędącego własością daego przedsiębiorcy, ale kogoś z człoków ajbliższej rodziy. Możliwości elastyczego kształtowaia praw i obowiązków podatkowych jest dużo więcej. Warto z ich korzystać, aby w prawie dozwoloy sposób poprawić płyość fiasową przedsiębiorstwa. Rozliczeia z kotrahetami z UE a co ależy zwrócić uwagę Człokostwo Polski w Uii Europejskiej to okazja dla wielu przedsiębiorców a zdobycie owych ryków zbytu, ale rówież owych źródeł zaopatrzeia i zaawasowaych techologiczie usług. W kotaktach hadlowych warto jedak zwrócić uwagę a kilka ważych aspektów, aby ie mieć późiej problemów z aparatem skarbowym. Sprawdź umer VAT-UE swojego kotraheta Wejście do Uii Europejskiej uprościło rozliczeia VAT o tyle, że przepływ towarów i usług między przedsiębiorcami z dwóch różych krajów Wspóloty powiie być eutraly, to zaczy ie skutkować obowiązkiem zapłaty podatku. Cel te osiągięto, wprowadzając stawkę 0% i procedurę odwrotego obciążeia tj. sytuację, gdy podatek ależy i aliczoy a tej samej trasakcji jest rówej wysokości. W praktyce jedak urząd skarbowy chce mieć pewość, że asz kotrahet, po pierwsze, istieje, po drugie, rzeczywiście jest przedsiębiorcą z iego kraju UE. Wprawdzie przepisy ie akładają wprost takiego obowiązku, ale orgay podatkowe i urzędy wymagają od podatika, aby to o dokoał odpowiediego sprawdzeia w tym zakresie. Aby dopełić aszych obowiązków, powiiśmy poprosić kotraheta o jego umer VAT-UE oraz podać te umer a fakturach. Wcześiej jedak ależy sprawdzić, czy umer jest aktywy. Najprostszym sposobem jest wpisaie umeru a stroie VIES, prowadzoej przez Komisję Europejską, a której w ciągu kilku sekud zweryfikuje się prawidłowość umeru. Potwierdzeie ależy wydrukować i wpiąć do dokumetacji a wypadek kotroli. Iym sposobem sprawdzeia jest skotaktowaie się (pisemie, przez telefo lub e-mail) z Biurem Krajowej Iformacji Podatkowej w Koiie. Jest to sposób szczególie ceioy przez urzędy skarbowe, gdyż wyikiem procedury jest oficjale potwierdzeie, które możemy otrzymać rówież a skrzykę e-mail. Aktywy umer VAT-UE to jedak ie wszystko. Przedsiębiorca powiie podjąć racjoale kroki, aby zbadać, czy kotrahet rzeczywiście prowadzi działalość gospodarczą. Jakie te kroki powiy być ikt precyzyjie ie wskaże, ale może zbadać w trakcie kotroli (procedury te mają a celu elimiację tzw. karuzel podatkowych, gdzie zwrot VAT jest wyłudzay przez zikających przedsiębiorców lub osoby podstawioe). Jeżeli z daym kotrahetem zawieraych jest wiele trasakcji, warto zażądać wypisu z rejestru hadlowego, podpisać umowę oraz sprawdzić i udokumetować dostarczay towar lub usługi. Jeżeli trasakcje są dokoywae a małą skalę, moża p. wydrukować z Iteretu opiie o daym kotrahecie. Sposób sprawdzeia powiie być dostosoway do rodzaju działalości i wolumeu trasakcji. Dostarcz lub odbierz certyfikat rezydecji O ile podatek VAT został w zaczej części ujedolicoy w Uii Europejskiej, o tyle podatki dochodowe pozostały w większości domeą prawa krajowego. Wspóle europejskie regulacje dotyczą ajczęściej procesów i płatości zachodzących w ramach międzyarodowych grup spółek, a więc ie osób fizyczych. W tym drugim przypadku uikaie podwójego opodatkowaia jest wciąż regulowae przez umowy bilaterale (tj. zawierae oddzielie przez każde z państw). Jak zasygalizowao wcześiej, płatości dokoywae dla zagraiczych kotrahetów (w szczególości w zakresie usług iematerialych) mogą być obciążoe polskim podatkiem u źródła. Ale rówież a odwrót płatości z zagraicy mogą wpłyąć pomiejszoe o zagraiczy podatek. Kwestię potrącaych podatków warto omówić z kotrahetem jeszcze przed dokoaiem trasakcji, aby uikąć późiej zaskoczeia. Wprawdzie podatek iesłuszie pobray ajczęściej da się odzyskać, ale wymaga to składaia a własą rękę wiosków do zagraiczych władz podatkowych (w lokalym języku). W praktyce wysiłek i koszty związae z odzyskaiem zagraiczego podatku ajczęściej ziechęcają ie tylko przedsiębiorców-osoby fizycze, ale awet korporacje. Tym bardziej więc warto sprawy podatkowe przedyskutować z kotrahetem wcześiej. Uikięcie opodatkowaia lub zmiejszeie stawki podatku będzie wymagało uzyskaia od kotraheta (lub dostarczeia kotrahetowi) certyfikatu rezydecji, tj. dokumetu potwierdzającego, że daa osoba jest rezydetem podatkowym daego państwa i rozlicza się w tym państwie ze swoich podatków. W przypadku płatości wysyłaych za graicę, ie trzeba uzyskiwać certyfikatu przy każdej trasakcji. Raz uzyskay dokumet zachowuje ważości do upływu okresu w im wskazaego, a jeżeli brakuje takiego wskazaia przez okres 12 miesięcy od dia wydaia. Warto pamiętać, że powiie o obejmować okres, w którym dokoao wypłaty. Jest to kolejy argumet za tym, żeby temat te poruszyć jeszcze przed dokoaiem trasakcji. Na koiec ależy zazaczyć, że podae tu wskazówki mają odpowiedie zastosowaie do przedsiębiorców prowadzących firmę w formie spółki cywilej lub osobowej. Magdalea Mierik prawik, specjalistka z zakresu prawa własości itelektualej redaktor aczely serwisu Lookreatywi.pl 20 Biulety euro ifo (08)

Iowacje Platformy startowe dla owych pomysłów Rozwój start-upów w Polsce Wschodiej Ewa Romaowska Perspektywa fiasowa UE 2014 2020 obfituje w owe możliwości dofiasowaia iowacyjych przedsiębiorstw i aktywych władz samorządowych. Jedym z takich owatorskich rozwiązań jest program Platformy startowe dla owych pomysłów, realizoway w makroregioie Polska Wschodia. Przedsięwzięcie ma a celu wsparcie rozwoju środowiska startupowego, budowaie globalej kokurecyjości młodych iowacyjych firm oraz tworzeie silego układu powiązań pomiędzy start-upami 1, władzami miejskimi, istytucjami otoczeia bizesu, sektorem auki, orgaizacjami pozarządowymi oraz iymi przedsiębiorstwami. Ważą rolę liderów pełią tu trzy wybrae drogą kokursową platformy: Hub of Talets zarządzaa przez Białostocki Park Naukowo-Techologiczy, TechoparkBizesHub, kierowaa przez Kielecki Park Techologiczy oraz Coect, prowadzoa przez Lubelski Park Naukowo-Techologiczy. Budżet koordyowaego przez PARP 14-miesięczego programu pilotażowego wyosi około 20 ml euro. Środki fiasowe pochodzą z Programu Operacyjego Polska Wschodia 2014 2020. Główe założeia Programu Operacyjego Polska Wschodia Makroregio Polski Wschodiej składa się z województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego oraz warmińsko-mazurskiego, które łączie zajmują jedą trzecią powierzchi całego kraju. Obszar te zamieszkuje przeszło 8 ml osób, czyli 21% społeczeństwa polskiego. Ze względu a zapóźieia rozwojowe dotyczące iskiej iowacyjości, kokurecyjości i atrakcyjości iwestycyjej, był o wspieray Fuduszami Europejskimi w ramach zarówo krajowych i regioalych programów operacyjych, jak i a podstawie ukierukowaego terytorialie Programu Polska Wschodia (PO PW). W swoich założeiach PO PW ma a celu zmiejszaie wymieioej słabości makroregiou, co w kosekwecji powio przyczyić się do podiesieia jakości życia jego mieszkańców. U podstaw programu leży Strategia rozwoju społeczo-gospodarczego Polski Wschodiej do roku 2020, która z kolei staowi odpowiedź a uiją strategię Europa 2020 oraz krajową Strategię Rozwoju Kraju 2020. Isto- ta PO PW sprowadza się do dwóch filarów oraz trzech celów tematyczych polityki spójości w latach 2014 2020, ujętych a Rysuku 1. Bezpośredimi obszarami wsparcia PO PW są więc: a) kształtowaie waruków przyczyiających się do rozwoju iowacyjych start-upów, b) wzmaciaie iowacyjości MŚP, c) umiędzyarodowieie działalości MŚP, d) poprawa efektywości trasportowej, e) wzrost dostępości trasportowej. Program obejmuje cztery osie priorytetowe, tj.: I. Przedsiębiorcza Polska Wschodia. II. Nowoczesa Ifrastruktura Trasportowa. III. Poadregioala Ifrastruktura Kolejowa. IV. Pomoc Techicza. Beeficjetami PO PW mogą być zarówo małe i średie przedsiębiorstwa, firmy typu start-up, ośrodki iowacji, jedostki samorządu terytorialego, jak i PKP PLK SA. W odiesieiu do I osi fukcję Istytucji Zarządzającej pełi miister właściwy Rysuek 1. Filary i cele polityki spójości w ramach PO PW Program Operacyjy Polska Wschodia Filary Rozwój iowacyjej przedsiębiorczości Poprawa dostępości trasportowej Cele tematycze polityki spójości Wsparcie kokurcyjości MŚP Wzmaciaie przechodzeia a gospodarkę iskoemisyją Promocja trasportu zrówoważoego Źródło: oprac. włase a podstawie Broszura iformacyja Program Polska Wschodia 2014 2020, Miisterstwo Rozwoju, Warszawa 2015. Biulety euro ifo (08) 21

Iowacje Platform startowych dla owych pomysłów są mieszkańcy pięciu regioów Polski Wschodiej do 35. roku życia, przede wszystkich studeci ostatich lat studiów oraz absolweci szkół wyższych, przyszli twórcy owych start-upów. Na realizację działaia 1.1 przewidziao 200 ml euro. Fot. Bartosz Bartosiński Działaie 1.3 staowi typ iterwecji skieroway do MŚP ależących do poadreds. rozwoju regioalego, fukcję Istytucji Pośrediczącej zaś Polska Agecja Rozwoju Regioalego. W swoich założeiach PO PW ma a celu zmiejszaie wymieioej słabości makroregiou, co w kosekwecji powio przyczyić się do podiesieia jakości życia jego mieszkańców. Przedsiębiorcza Polska Wschodia I oś priorytetowa kocetruje się a podoszeiu kokurecyjości, iowacyjości i iteracjoalizacji fukcjoujących a ryku, owo powstałych bądź przyszłych, przedsiębiorców. Realizacji wymieioych założeń służą trzy działaia wraz z poddziałaiami, w ramach których z Europejskiego Fuduszu Rozwoju Regioalego (EFRR) są wspófiasowae projekty a łączą kwotę powyżej 719 ml euro. Należą do ich: 1) Działaie 1.1 Platformy Startowe dla owych pomysłów: Poddziałaie 1.1.1 Platformy startowe dla owych pomysłów, Poddziałaie 1.1.2 Rozwój start-upów w Polsce Wschodiej; 2) Działaie 1.2 Iteracjoalizacja MŚP; 3) Działaie 1.3 Poadregioale powiązaia kooperacyje: Poddziałaie 1.3.1 Wdrażaie iowacji przez MŚP, Poddziałaie 1.3.2 Tworzeie sieciowych produktów przez MŚP; 4) Działaie 1.4 Wzór a kokurecję. Poddziałaie 1.1.1 zostało przezaczoe dla ośrodków iowacji, tzw. aimatorów Platform startowych 2, których misją jest wspieraie pomysłodawców przy rozwijaiu iowacyjych kocepcji bizesowych oraz przy przekształceiu ich w przedsiębiorstwa typu start-up. Platformę startową jako ovum perspektywy 2014 2020 ależy rozumieć jako kompleksowy program akceleracji owych idei, w ramach którego przyszłym iowatorom są oferowae usługi dopasowae do ich idywidualych potrzeb. Zadaiem aimatorów jest wybór ajlepszych pomysłów oraz pomoc przy rozpoczyaiu działalości gospodarczej i przy stawiaiu pierwszych kroków a ryku. Na etapie opracowywaia opłacalego modelu bizesowego, przedsiębiorcy mogą skorzystać z pakietu usług doradczych, marketigowych, techologiczych bądź bizesowych, służących weryfikacji pomysłów oraz wprowadzeiu owych iowacyjych produktów do obrotu rykowego. W drugiej fazie akceleracji, w ramach poddziałaia 1.1.2, istieje możliwość uzyskaia bezzwrotej dotacji, która pomoże firmom sprostać kosztom związaym z początkiem fukcjoowaia a ryku polskim i zagraiczym. Końcowymi odbiorcami Wsparcie iteracjoalizacji małych i średich przedsiębiorstw przebiega rówież dwuetapowo. Pierwsza faza realizacji działaia polega a przygotowaiu firm do umiędzyarodowieia działalości bizesowej. Oferowae usługi doradcze dotyczą przede wszystkim: diagozy potecjału eksportowego przedsiębiorstwa, idetyfikacji ryków docelowych i parterów zagraiczych, aalizy wejścia a wyzaczoe ryki zagraicze, opracowaia strategii marketigowej i promocyjej, przygotowaia przedsiębiorstwa do działalości eksportowej, poszukiwaia zewętrzych możliwości fiasowaia iteracjoalizacji. I oś priorytetowa kocetruje się a podoszeiu kokurecyjości, iowacyjości i iteracjoalizacji fukcjoujących a ryku, owo powstałych bądź przyszłych, przedsiębiorców. W drugim etapie pomoc obejmuje zarówo doradztwo w zakresie fializacji egocjacji hadlowych z parterami zagraiczymi, tworzeia kaałów dystrybucji produktów a ryku zagraiczym, przygotowywaia materiałów reklamowych, jak i zakupu oprogramowaia związaego z działalością eksportową i dofiasowaia udziału w międzyarodowych imprezach targowych. Wydatki uije pooszoe a realizację działaia 1.2 wyoszą 115 ml euro. 22 Biulety euro ifo (08)

Iowacje Główymi zadaiami liderów są: orgaizacja fukcjoowaia platform, abór i weryfikacja pomysłów oraz objęcie opieką początkujących startuperów. Poza aimatorami i kooperującymi z imi ośrodkami iowacji ekosystem wspieraia przedsiębiorczości startupowej 4 tworzą samorządy terytoriale, sektor auki, ikubatory przedsiębiorczości, fudusze Veture Cagioalych powiązań kooperacyjych 3. Jego główym celem jest wspieraie tworzeia sieciowych i iowacyjych produktów (m.i. w sektorach zdiagozowaych jako regioale iteligete specjalizacje), komercjalizacji wyików prac B+R przez małe i średie przedsiębiorstwa oraz ich itegracji i wzmaciaia wzajemych powiązań. W ramach działaia są dofiasowae procesy wprowadzaia iowacji do sprzedaży (także o poadregioalym zasięgu), w tym projekty związae z opracowaiem wymagaej dokumetacji, zakupieiem praw patetowych, licecji, kow-how, techologii, maszy, urządzeń i liii produkcyjych. Wkład UE dla działaia 1.3 wyosi łączie 260 ml euro. Adresatami wsparcia działaia 1.4 są małe i średie przedsiębiorstwa, zaiteresowae rozwojem umiejętości zarządzaia wzorictwem. W ramach dofiasowaia UE w wysokości 144 ml euro przewidziao dwuetapowy mechaizm pomocowy polegający a audycie wzoriczym i opracowaiu strategii wzoriczej (I etap) oraz przygotowaiu gotowego projektu wzoriczego i zakupu iezbędych urządzeń i wartości iematerialo-prawych (II etap), które umożliwią wprowadzeie do obrotu hadlowego owych iowacyjych wyrobów. Zarys fukcjoowaia platform startowych Ryzyko fiasowe związae z rozwojem przedsiębiorstwa w formie start-upu staowi iejedokrotie główy czyik ziechęcający do zaagażowaia się w owe przedsięwzięcie. Dodatkowym utrudieiem jest określeie właściwego modelu bizesowego dla młodej iowacyjej firmy, który poadto w trakcie jej działalości może rówież ulec zmiaie. Programem mającym a celu usuwaie barier związaych z powstawaiem i prowadzeiem start-upów, przeciwdziałającym migracji zarobkowej młodych mieszkańców Polski Wschodiej, jest program akceleracji pomysłów Platformy startowe. Iicjatywa oparta a założeiu budowy przyjazego środowiska dla owatorskich kocepcji oraz przekuwaia ich w komercyjy sukces jest realizowaa przez zespół aimatorów skupioych w trzech Platformach startowych, do których ależą: I. hub of Talets, którego aimatorem jest Białostocki Park Naukowo-Techologiczy, współpracujący z pięcioma iymi ośrodkami ikubacji pomysłów, tj. z Olsztyńskim Parkiem Naukowo-Techologiczym, Elbląskim Parkiem Techologiczym, Parkiem Naukowo-Techologiczym w Ełku, Parkiem Naukowo-Techologiczym Polska-Wschód w Suwałkach Sp. z o.o. oraz Parkiem Przemysłowym Łomża Sp. z o.o.; II. TechoparkBizesHub, którego aimatorem jest Kielecki Park Techologiczy, współpracujący z dwoma iymi ośrodkami ikubacji pomysłów, tj. z Podkarpackim Parkiem Naukowo- Techologiczym oraz Ikubatorem Techologiczym w Stalowej Woli; III. Coect, którego aimatorem jest Lubelski Park aukowo-techologiczy, współpracujący z dwoma pozostałymi ośrodkami ikubacji pomysłów, tj. z Regioalym Parkiem Przemysłowym w Świdiku oraz Tarobrzeskim Parkiem Przemysłowo-Techologiczym. Rysuek 2. Program akceleracyjy Pltformy startowej pital, seedowe, klastry, Aioły Bizesu oraz róże ie istytucje otoczeia bizesu. Ideą programu jest możliwość wyboru miejsca ikubacji kocepcji, które w opiii młodego startupera w sposób optymaly odpowiada jego potrzebom oraz oferuje profesjoale i szyte a miarę wsparcie. Warukiem obligatoryjym objęcia kompleksowymi działaiami pomocowymi jest zarejestrowaie działalości start-upu w formie spółki kapitałowej a tereie Polski Wschodiej. Platformy startowe dla owych pomysłów Etap I Poddziałaie 1.1.1. Wsparcie świadczoe przez Platformy startowe Pomysł Nabór i ocea pomysłu iowacyjego Końcowymi odbiorcami Platform startowych dla owych pomysłów są mieszkańcy pięciu regioów Polski Wschodiej do 35. roku życia, przede wszystkich studeci ostatich lat studiów oraz absolweci szkół wyższych, przyszli twórcy owych start-upów. Etap II Poddziałaie 1.1.2. Wsparcie rozwoju przedsiębiorstwa typu star-up Dotacja wspierająca rozwój start-upu Wsparcie fiasowe przedsiębiorstwa typu star-up Źródło: oprac. włase a podstawie https://www.polskawschodia.gov.pl/stroy/wiadomosci/startupowa-polska-wschodia Biulety euro ifo (08) 23

Iowacje ia ryku, wzorictwa czy iżyierii, tworzeia prototypu produktu czy procesów iformatyczych, udostępieia staowiska pracy z zapleczem biurowym, szkoleń z zakresu wystąpień o charakterze publiczym. Twórcą może być zarówo pojedyczy startuper, jak i zespół iowatorów. Fot. Bartosz Bartosiński Program akceleracyjy Platformy startowe składa się z dwóch etapów, podzieloych a cztery kompoety (Rysuek 2). Ryzyko fiasowe związae z rozwojem przedsiębiorstwa w formie start-upu staowi iejedokrotie główy czyik ziechęcający do zaagażowaia się w owe przedsięwzięcie. Początek przyszłego sukcesu startupowego staowi ciekawa, iowacyja idea. Pomysłodawca ieprzekraczający 35. roku życia musi startować z zupełie owym pomysłem, iebędącym przedmiotem iego przedsięwzięcia bizesowego. Twórcą może być zarówo pojedyczy startuper, jak i zespół iowatorów. Kolejym iezbędym krokiem są rejestracja i zalogowaie się jako osoba fizycza do jedej wybraej przez siebie platformy poprzez stroę iteretową http://platformystartowe.gov.pl/, gdzie ależy rówież opisać swoją kocepcję. Zarejestrowae projekty poddawae są astępie weryfikacji, selekcji i oceie przez ekspertów pochodzących ze środowiska doświadczoych praktyków bizesowych i iwestorów. Do objęcia wsparciem kwalifikują się przede wszystkim rozwiązaia mające zastosowaie w rozwoju wysokich i średich techologii, w tym arzędzi iformacyjo-komuikacyjych. Kryteriami ocey wiosków są iowacyjość, potecjał rykowy oraz retowość potecjalych start-upów. Preferowae będą poadto projekty, które awiązują do regioalych iteligetych specjalizacji wspólych dla m.i. dwóch regioów Polski Wschodiej. Pozytywa ocea paelu eksperckiego skutkuje przystąpieiem do 10-miesięczego programu ikubacji oraz udziałem w daej Platformie. Na tym etapie bardzo ważą rolę pełią aimatorzy oraz współpracujący z imi parterzy regioali, a których spoczywa odpowiedzialość wsparcia w zakresie adaptacji pomysłu w iowacyją firmę oraz rozwoju właściwej strategii bizesowej. Platformy startowe zapewiają swoim podopieczym fachową pomoc w postaci: metorigu brażowego (idywiduale bądź grupowe sesje metorigowe), coachigu bizesowego, marketigowego, fiasowego, podatkowego, księgowego, prawego lub techologiczego, specjalistyczych usług bizesowych wspierających prace ad rozwojem owego pomysłu, dotyczących p. aaliz potrzeb klieta, badaia i weryfikowa- Istotym kompoetem fukcjoowaia platform jest praca z metorem. Metor w ramach działaia 1.1.1 ozacza osobę, która dzięki swojemu doświadczeiu oraz wiedzy ispiruje, doradza oraz prowadzi iicjatora pomysłu przez cały program ikubacji, aż do jego urykowieia. O skuteczości podejmowaych działań metorigowych decydują sile relacje z odpowiedio dobraym przez opiekua startupu metorem 5, we współpracy z którym przedsiębiorca stworzy wizję firmy, dokoa wyboru strategii bizesowej, poprawi kokurecyjość i retowość projektu oraz przygotuje się do wejścia a ryek. Wybór metora dokoyway jest a podstawie jego kompetecji i umiejętości oraz w odiesieiu do idywidualego profilu bizesowego firmy. Program metorigowy oferoway w obrębie Platform startowych, którego ideą przewodią jest zaagażowaie doświadczoych meedżerów i iwestorów, realizoway jest a dwa sposoby. Pierwszy typ staowi długotermiowy metorig bizesowy prowadzący do opracowaia wizji i modelu bizesowego. Drugi, określay jako metorig specjalistyczy, obejmuje opiekę w wąskich, jaso sprecyzowaych obszarach fukcjoowaia przedsiębiorstwa, do których ależą przykładowo sprzedaż lub procesy techologicze produktu. Prace ad rozwojem iowacyjego pomysłu powiy przebiegać a podstawie jedej z rekomedowaych metodologii, do których ależą: a) Customer Developmet, b) Lea Startup, c) Desig Thikig. Po okresie ikubacji start-upy, które bazując a odpowiediej strategii bizesowej, 24 Biulety euro ifo (08)

Iowacje będą gotowe do uruchomieia działalości gospodarczej i sprzedaży iowacyjego produktu lub usługi, mogą aplikować o bezzwrotą dotację a rozwój swojego przedsiębiorstwa. Wsparcie fiasowe udzielae młodym start-upom może wyosić awet do 800 tys. zł, co z pewością pozwoli młodym iowacyjym firmom zwiększyć szase osiągięcia sukcesu rykowego. Środki przezaczoe a dotacje wyoszą 65,6 ml zł, a sam kokurs odbywać się będzie w termiie od 22 czerwca 2016 r. do 21 lipca 2017 r. Istytucją odpowiedzialą za przeprowadzeie kokursu jest Polska Agecja Rozwoju Przedsiębiorczości. Ikubacji. Wspóly projekt techoparków Polski Półoco-Wschodiej jest wspieray przez sieć 50 parterów, wśród których zalazły się duże przedsiębiorstwa, m.i. CISCO Systems Polad Sp. z o.o., który podzieli się z uczestikami swoim doświadczeiem w zakresie wykorzystaia techologii teleiformatyczych. Startuperom udostępioe zostaie owoczese otoczeie biurowe, p. przestrzeie coworkigowe czy białostocka Trasferowia. Zamiarem platformy startowej jest wsparcie przyajmiej 30 owatorskich pomysłów oraz przekształceie ich w iowacyje produkty lub usługi dostępe a ryku. W projekcie pilotażowym bierze udział także trzecia platforma startowa Coect rozwijaa a Lubelszczyźie we współpracy z parterami z różych regioów Polski, do których ależą m.i.: Mazowiecki Klaster ICT, MoM Merytoryczie o Marketigu, Aula Polska, Gdańska Fudacja Przedsiębiorczości oraz Polski Klaster Badań i Rozwoju Iteretu Rzeczy. Iicjatywa Coect oferuje autorskie przedsięwzięcia, do których ależą: trzydiowy zjazd zerowy kick off sessio, warsztaty teambuildigowe, iicjatywa Szef, staż typu job shadowig, program Ścieżka VC oraz Karta Bizes Beefit. Platforma zapewi wsparcie dla 60 owych start-upów. Istotym kompoetem fukcjoowaia platform jest praca z metorem. Pierwsze rezultaty działaia Ze względu a to, że Platformy startowe staowią owatorski i złożoy mechaizm wsparcia młodych iowacyjych firm, w pierwszej fazie jego realizacji został uruchomioy 14-miesięczy projekt pilotażowy, umożliwiający weryfikację przyjętych założeń i rozwiązań programowych. Po jego zakończeiu działaie będzie kotyuowae dzięki środkom z PO PW w wysokości 180 ml euro. W kokursie a aimatora wyłoioo trzy ośrodki iowacji, odpowiedziale za przeprowadzeie pilotażu przedsięwzięcia. Należą do ich: I. Białostocki Park Naukowo-Techologiczy, II. Kielecki Park Techologiczy oraz III. Lubelski Park Naukowo-Techologiczy. Program akceleracji aimoway przez Białostocki Park Naukowo-Techologiczy to odpowiedź a potrzebę zorgaizowaia przedsiębiorczości startupowej w regioie. Dotychczas w mieście odbywały się pokrewe przedsięwzięcia, do których ależą m.i. Startup Europe Week Bialystok bądź Startup Mixer. Hub of Talets jest realizoway a tereie sześciu miast parterskich, tj. w Białymstoku, Olsztyie, Elblągu, Ełku, Suwałkach i Łomży, gdzie odbędą się m.i. odrębe Cykle TechoparkBizesHub skupia tymczasem ośrodki iowacji z województwa świętokrzyskiego i podkarpackiego. W projekt zaagażowały się m.i. przedsiębiorstwa Ifover Sp. z o.o. spółka komadytowa, Ze względu a to, że Platformy startowe staowią owatorski i złożoy mechaizm wsparcia młodych iowacyjych firm, w pierwszej fazie jego realizacji został uruchomioy 14-miesięczy projekt pilotażowy, umożliwiający weryfikację przyjętych założeń i rozwiązań programowych VIVE Textile Recyclig Sp. z o.o., Stowarzyszeie FutureHub Klaster ICT, FudigBox Accelerator Sp. z o.o., Sieć Aiołów Bizesu PROSHARE Sp. z o.o., Fudusz Zalążkowy KPT Sp. z o.o. i Stowarzyszeie grupy przedsiębiorców przemysłu loticzego,,dolia Loticza. Lider platformy zadbał rówież o szczególego rodzaju zachęty dla iowacyjych firm, w tym owatorski program Soft ladig for startups, Kartę Młodego Przedsiębiorcy i przestrzeń w Strefie Startupu, zorgaizowaej a tereie Targów Kielce S.A. W ramach platformy wsparcie otrzyma grupa 60 owych iowacyjych firm. Ewa Romaowska ekspert ds. IOB, doktoratka Wydziału Ekoomii i Zarządzaia UwB, autorka kilkudziesięciu publikacji w zakresie zarządzaia, marketigu, prawa i polityk Uii Europejskiej. 1 Start-up ozacza przedsiębiorstwo owo powstałe lub w początkowej fazie rozwoju, w większości przypadków iowacyje i związae z brażą owych techologii, którego działalość wymaga retowego, skalowalego i powtarzalego modelu bizesowego dopasowaego do potrzeb rykowych. Na podstawie: Podręczik dla aimatorów Platform startowych, PARP, Warszawa 2015. 2 Aimator Platformy startowej to ośrodek iowacji (przykładowo może to być park aukowo-techologiczy), odpowiedzialy za zorgaizowaie i przeprowadzeie działań w obrębie utworzoej Platformy startowej dla owych pomysłów. Na podstawie: ibidem. 3 Poadregioale powiązaie kooperacyje ozacza zrzeszeie m.i. pięciu przedsiębiorstw fukcjoujących w pokrewych brażach, współpracujących z sobą w celu tworzeia owych produktów lub usług. Działalością powiązaia kieruje podmiot zarządzający, którego siedziba powia zajdować się a tereie Polski Wschodiej. Na podstawie: ibidem. 4 Ekosystem wsparcia przedsiębiorczości startupowej ozacza środowisko sprzyjające powstawaiu i rozwijaiu owatorskich kocepcji bizesowych, w kształtowaiu którego wiodącą rolę pełią ośrodki iowacji, sektor auki, admiistracja i władze publicze, iwestorzy oraz iowacyje przedsiębiorstwa. Na podstawie: ibidem. 5 Opieku start-upu to koordyator programu ikubacji firmy typu start-up. Biulety euro ifo (08) 25

Aktualości Giełda kooperacyja podczas targów gier komputerowych GAMESCOM 2016 17 19 sierpia 2016 r., Koloia (Niemcy) Ośrodek Eterprise Europe Network przy Polskiej Agecji Rozwoju Przedsiębiorczości zaprasza do wzięcia udziału w giełdzie kooperacyjej, która odbędzie się podczas targów gier komputerowych GAMESCOM 2016. Dla kogo są przezaczoe spotkaia? Giełda kooperacyja jest przezaczoa dla przedstawicieli firm i iych podmiotów działających w szeroko pojętej braży gier wideo i gier komputerowych. Jak to działa? Uczesticy w formularzu rejestracyjym dostępym olie określają profil swojej działalości oraz rodzaj współpracy, jaki chcieliby awiązać. Dae zarejestrowaych firm są a bieżąco umieszczae w katalogu olie a stroie iteretowej giełdy. Z katalogu olie zarejestrowai uczesticy dokoują wyboru firm, z którymi chcieliby spotkać się podczas giełdy. W diach 17 19 sierpia 2016 r., przy poumerowaych stolikach, odbędą się serie uprzedio zaarażowaych półgodziych idywidualych spotkań. UWAGA! Wyboru firm mogą dokoywać tylko przedsiębiorcy zarejestrowai a giełdzie jako: deweloperzy, twórcy, wydawcy, iwestorzy. Pozostali zarejestrowai uczesticy tj. zarówo reprezetujący usługi powiązae z grami (p. marketig), jak i ikubatory, parki techologicze, NGO i istytucje publicze ie mogą samodzielie dokoywać wyboru parterów spotkań. Mogą oi atomiast zostać zaproszei do udziału w spotkaiach przez firmy z wyżej wymieioych kategorii. Koszty Udział w giełdzie kooperacyjej jest bezpłaty. Uczesticy pokrywają koszty w zakresie trasportu i zakwaterowaia a miejscu. Waże termiy Rejestracja uczestików i profili trwa do 10 sierpia 2016 r. Wybór parterów do spotkań trwa do 10 sierpia 2016 r. Spotkaia odbędą się w diach 18 21 sierpia 2016 r. Oficjalym językiem spotkań będzie agielski. Więcej iformacji a stroie iteretowej wydarzeia. Kotakt: Sławomir Biederma tel.: (+48) 22 432 87 05 e-mail: slawomir_biederma@parp.gov.pl Spotkaia kooperacyje METAL 2016 21 wrześia 2016 r., Kielce Ośrodek Eterprise Europe Network przy Staropolskiej Izbie Przemysłowo-Hadlowej w Kielcach zaprasza przedstawicieli przedsiębiorstw oraz istytucji i ośrodków badawczych działających w sektorach związaych z odlewictwem do wzięcia udziału w spotkaiach kooperacyjych, które zostaą zorgaizowae w ramach XXI międzyarodowych targów techologii dla odlewictwa METAL oraz ALUMI- NIUM & NoFerMet i Recyklig 2016. Spotkaia kooperacyje, określae także jako spotkaia bizesowe lub brokerskie, to bardzo skutecza forma pozyskiwaia owych kotaktów bizesowych i kotrahetów. Polegają a bilateralych spotkaiach face-to-face przedstawicieli dwóch firm. Orgaizator zapewia: dobór partera do idywidualych rozmów, arażację spotkań, opracowaie plau spotkań; miejsce spotkań i rozmów a tereie targów wsparcie orgaizacyje przed, podczas oraz po spotkaiach, caterig, sale wyposażoe w laptopy z dostępem do Iteretu; bezpłatą obsługę tłumacza w trakcie spotkań. Udział w spotkaiach jest bezpłaty. Firma ie poosi żadych kosztów związaych z udziałem w spotkaiach. Waże daty: 7 wrześia 2016 r. zakończeie aboru zgłoszeń, 8 12 wrześia 2016 r. arażacja spotkań, 21 wrześia 2016 r. spotkaia brokerskie od godz. 10:00 do 15:00. Językami spotkań będą polski i agielski. Kotakt: Sylwia Zieja tel.: (+48) 41 368 02 78 e-mail: s_zieja@siph.com.pl Emilia Sutowicz tel.: (+48) 41 368 02 78 e-mail: e_sutowicz@siph.com.pl 26 Biulety euro ifo (08)

Aktualości Giełda kooperacyja podczas targów POLAGRA FOOD 27 wrześia 2016 r., Pozań Ośrodek Eterprise Europe Network przy Polskiej Agecji Rozwoju Przedsiębiorczości zaprasza do wzięcia udziału w kolejej edycji międzyarodowej giełdy kooperacyjej, która odbędzie się przy okazji Międzyarodowych Targów Wyrobów Spożywczych POLAGRA FOOD. Dla kogo są przezaczoe spotkaia? Giełda kooperacyja przezaczoa jest dla przedstawicieli firm i iych podmiotów działających w szeroko pojętej braży spożywczej, w tym w astępujących sektorach: żywość i apoje (produceci, dystrybutorzy, importerzy); horeca; techologie spożywcze; opakowaia; logistyka. Jak to działa? Uczesticy w formularzu rejestracyjym dostępym olie określają profil swojej działalości oraz rodzaj współpracy, jaki chcieliby awiązać. Dae zarejestrowaych firm są umieszczae w katalogu olie a stroie iteretowej giełdy. Z katalogu olie zarejestrowai uczesticy dokoują wyboru firm, z którymi chcieliby spotkać się podczas giełdy. 27 wrześia 2016 r., przy poumerowaych stolikach, odbędą się serie uprzedio zaarażowaych półgodziych idywidualych spotkań. Dlaczego warto wziąć udział w giełdzie? Taka formuła giełdy to efektywy, tai i wygody sposób a spotkaie wielu potecjalych parterów bizesowych w jedym miejscu i czasie. Wszyscy uczesticy są związai z sektorem spożywczym. Wszyscy uczesticy są zaiteresowai awiązaiem owych kotaktów bizesowych. W krótkim czasie przedsiębiorcy będą mieli okazję spotkać się z firmami z wielu krajów europejskich. Koszty Udział w giełdzie jest bezpłaty. Uczesticy pokrywają koszty trasportu i zakwaterowaia we własym zakresie. Uczestikom przysługuje: Bilet wstępu a targi POLAGRA FOOD dla 1 osoby (waży w diu odbywaia spotkań). Wpis do katalogu uczestików giełdy. Idywidualy harmoogram spotkań. Przerwy kawowe i luch. Wsparcie logistycze, pomoc przy rejestracji oraz podczas trwaia giełdy. Oficjalym językiem spotkań będzie agielski. Waże termiy Do 9 wrześia rejestracja profili olie. 5 16 wrześia wybór parterów bizesowych i wysyłaie propozycji spotkań. Im szybciej przedsiębiorcy dokoają rejestracji, tym większa liczba zagraiczych parterów będzie miała możliwość zapozaia się z ich ofertą. Kotakt: Magdalea Zwolińska tel.: (+48) 22 432 86 43 e-mail: magdalea_zwoliska@parp.gov.pl Spotkaia brokerskie IoT Solutios World Cogress 2016 25 26 paździerika 2016 r., Barceloa (Hiszpaia) Ośrodek Eterprise Europe Network przy Toruńskiej Agecji Rozwoju Regioalego S.A. w imieiu ACCIÓ Geeralitat de Cataluya zaprasza firmy, istytucje i orgaizacje reprezetujące sektor ICT do wzięcia udziału w spotkaiach kooperacyjych IoTSWC 2016. Są oe skierowae główie do podmiotów, które zajmują się Iteretem Rzeczy, są zaiteresowae zalezieiem partera i zbudowaiem sieci współpracy, realizacją owych projektów oraz zdobyciem iezbędej wiedzy z zakresu ajowszych tredów, iowacji techologiczych i produktowych w ramach pięciu obszarów tematyczych: produkcja, ochroa zdrowia, eergia i utylizacja, trasport i logistyka, iowacje i techologie. Korzyści z udziału w spotkaiach: możliwość zaprezetowaia swojej oferty, techologii, pomysłu; ustaowieie długotrwałego parterstwa hadlowego, techologiczego, przemysłowego; dostęp do wiedzy z zakresu iowacyjych, owatorskich, kreatywych rozwiązań, tredów i techologii; rozpoczęcie międzyarodowej kooperacji; uruchomieie owych projektów współpracy; zdobycie przewagi kokurecyjej. Udział w giełdzie kooperacyjej jest bezpłaty. Koszty trasportu i zakwaterowaia uczesticy pokrywają we własym zakresie. Zgłoszeia są przyjmowae do 30 wrześia 2016 r. poprzez platformę iteretową: https://www.b2match.eu/iot2016 Kotakt: Magdalea Frak tel.: (+ 48) 56 699 54 80 e-mail: magdalea.frak@tarr.org.pl Biulety euro ifo (08) 27

Aktualości Program Komisji Europejskiej pod azwą EU Busiess Aveues w Azji Połudiowo-Wschodiej Ośrodek Eterprise Europe Network przy Polskiej Agecji Rozwoju Przedsiębiorczości iformuje, że Komisja Europejska prowadzi rekrutację do pierwszej edycji programu wsparcia działalości europejskich małych i średich przedsiębiorstw (MŚP) w 2016 r. a rykach wybraych państw Azji Połudiowo-Wschodiej pod azwą EU Busiess Aveues. W założeiu program ma doprowadzić do wejścia 1000 średich i małych firm a ryek państw ASEAN (Stowarzyszeie Narodów Azji Połudiowo-Wschodiej). Czym jest program EU Busiess Aveues? Celem programu jest wzmocieie obecości europejskich MŚP (małych i średich przedsiębiorstw) w Azji Połudiowo-Wschodiej. W ramach jego realizacji zakłada się m.i. orgaizację misji bizesowych obejmujących do 50 firm podczas każdego wyjazdu. EU Busiess Aveues ma za zadaie doprowadzić do: spotkań b2b z wyselekcjoowaymi parterami, udziału w sesjach etworkigowych, spotkań z przedstawicielami władz. Ze środków uijych jest pokrywaa część kosztów logistyki wyjazdów (hotel i przeloty), a także kosztów ewetualych tłumaczeń i dodatkowych materiałów. Waruki uczestictwa Firmy zgłaszające się do udziału w programie muszą spełiać kilka waruków: główa siedziba firmy musi zajdować się a tereie UE; firma musi istieć od co ajmiej 5 lat i być w staie przedstawić sprawozdaia fiasowe za ostatie 3 lata; musi mieć udokumetowaą historię współpracy międzyarodowej; musi mieć własą strategię rozwoju bizesu, w której moża uwzględić ryki Azji Połudiowo-Wschodiej; musi dyspoować zasobami kadrowymi i fiasowymi, które są w staie sprostać wymogom ryków azjatyckich. Do kogo jest skieroway program EU Busiess Aveues? W misjach plaowaych w ramach programu EU Busiess Aveues mogą uczesticzyć firmy reprezetujące astępujące sektory: techologii wody i środowiska, zieloych techologii przy wytwarzaiu eergii, budowlay, medyczy, żywości i żywieia, wzorictwa europejskiego, systemów iformatyczo-komuikacyjych. Jak aplikować? Przedsiębiorcy zaiteresowai wzięciem udziału w programie EU Busiess Aveues, którzy spełiają waruki wymieioe w przedstawioych puktach, są proszei o wypełieie tzw. Expressio of Iterest, który, dzięki udzieloym odpowiedziom, pozwoli ustalić orgaizatorom programu, czy profil firmy jest właściwy i odpowiada założeiom iicjatywy (tzw. screeig). Po pozytywym przejściu tego etapu, firma będzie mogła złożyć aplikację o udział w misji gospodarczej orgaizowaej w ramach programu. Misje EU Busiess Aveues W ramach programu EU Busiess Aveues orgaizatorzy przewidują orgaizację m.i.: 24 28 paździerika 2016 r. misji gospodarczej firm z braży zieloych techologii do Sigapuru oraz Malezji; 31 paździerika 4 listopada 2016 r. misji gospodarczej firm z braży żywości orgaiczej oraz apojów do Korei Połudiowej. Kotakt: Wojciech Chatys tel.: (+48) 22 432 71 02 e-mail: wojciech_chatys@parp.gov.pl Kosultacje publicze dla przedsiębiorców w kwestii start-upów Ośrodek Eterprise Europe Network przy Polskiej Agecji Rozwoju Przedsiębiorczości iformuje, że Komisja Europejska prowadzi kosultacje publicze w związku z jej iicjatywą dotyczącą start-upów. Celem kosultacji jest uzyskaie iformacji zwrotej od uczestików ryku, w tym przedsiębiorców i społeczości start-upowych, w celu poprawy waruków dla rozwoju start-upów w Europie. Więcej iformacji a temat kosultacji oraz lik do akiety zajdują się a stroie www.ee.org.pl Prosimy o przesyłaie wypełioych akiet a adres: e-mail: ee@parp.gov.pl lub poprzez faks: +48 22 432 70 46 do 31 lipca 2016 r. 28 Biulety euro ifo (08)

Aktualości Kokurs a dofiasowaie projektów w ramach działaia 3.3, poddziałaie 3.3.3 Wsparcie MŚP w promocji marek produktowych Go to Brad w 2016 r. 24 czerwca 5 sierpia 2016 r. Polska Agecja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) ogłasza kokurs a dofiasowaie projektów w ramach działaia 3.3: Wsparcie promocji oraz iteracjoalizacji iowacyjych przedsiębiorstw poddziałaia 3.3.3: Wsparcie MŚP w promocji marek produktowych Go to Brad. Wiosek o dofiasowaie projektu ależy złożyć wyłączie w wersji elektroiczej za pośredictwem Geeratora Wiosków udostępioego za pośredictwem stroy iteretowej PARP w termiie od 24 czerwca 2016 r. do 5 sierpia 2016 r. (w ostatim diu aboru do godz. 16:00:00). Kwota środków przezaczoych a dofiasowaie projektów: 1) zlokalizowaych w województwie mazowieckim wyosi 10 ml zł, 2) zlokalizowaych w województwach iych iż mazowieckie wyosi 90 ml zł. Maksymala wartość kosztów kwalifikowalych projektu wyosi 1 ml zł. Maksymala itesywość dofiasowaia wyosi: 1) w przypadku wyboru przez wioskodawcę formy dofiasowaia w postaci pomocy publiczej a sfiasowaie kosztów wyajmu, budowy i obsługi stoiska wystawowego do 50% wartości kosztów kwalifikowalych; 2) w przypadku wyboru przez wioskodawcę formy dofiasowaia w postaci pomocy publiczej a sfiasowaie kosztów wyajmu, budowy i obsługi stoiska wystawowego oraz pomocy de miimis a sfiasowaie pozostałych kosztów projektu do 50% wartości kosztów kwalifikowalych; 3) w przypadku wyboru przez wioskodawcę formy dofiasowaia w postaci tylko pomocy de miimis w zakresie kosztów projektu: do 60% dla średiego przedsiębiorcy; do 75% dla małego przedsiębiorcy; do 80% dla mikroprzedsiębiorcy z województwa mazowieckiego; do 85% dla pozostałych mikroprzedsiębiorców. Rodzaje kosztów kwalifikujących się do dofiasowaia: koszty wyajmu, budowy i obsługi stoiska wystawowego podczas uczestictwa MŚP w daych targach lub daej wystawie; koszty usługi doradczej dotyczącej umiędzyarodowieia przedsiębiorcy; koszty szkoleia w zakresie umiędzyarodowieia przedsiębiorcy; koszty podróży służbowych pracowików przedsiębiorcy uczesticzącego w targach, misjach gospodarczych lub programie wspierającym rozwój a rykach zagraiczych w zakresie i według stawek określoych w przepisach w sprawie ależości przysługujących pracowikowi zatrudioemu w państwowej lub samorządowej jedostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza graicami kraju; koszty trasportu i ubezpieczeia osób i ekspoatów w związku z udziałem w targach i misjach gospodarczych; koszty rezerwacji miejsca wystawowego a targach, opłaty rejestracyjej za udział w targach oraz wpisu do katalogu targowego; koszty orgaizacji stoiska wystawowego a targach lub wystawie; koszty reklamy w mediach targowych; koszty udziału w semiariach, kogresach i koferecjach; koszty orgaizacji pokazów, prezetacji i degustacji produktów w zakresie promocji marki produktowej; koszty iformacyjo-promocyje projektu; koszty ustaowieia i utrzymaia zabezpieczeia w formie, o której mowa w art. 131 ust. 4 lit. a rozporządzeia Parlametu Europejskiego i Rady (UE) r 1303/2013, dla zaliczki wypłacoej a rzecz MŚP. Brażowe programy promocji, w których udział może zostać dofiasoway w ramach kokursu: sprzęt medyczy; kosmetyki; IT/ICT; jachty i łodzie; meble; polskie specjalości żywościowe; sektor usług prozdrowotych. Więcej iformacji moża uzyskać a stroie iteretowej: poir.parp.gov.pl Wyszehradzki Istytut Patetowy 1 lipca 2016 r. rozpoczął działalość Wyszehradzki Istytut Patetowy obejmujący cztery państwa ależące do Grupy Wyszehradzkiej, czyli Czechy, Polskę, Słowację i Węgry. Celem owej istytucji patetowej jest zapewieie zgłaszającym z tych państw łatwiejszego i bardziej przyjazego iż dotychczas dostępu do międzyarodowej procedury ochroy patetowej w systemie PCT (z ag. Patet Cooperatio Treaty) admiistrowaym przez Światową Orgaizację Własości Itelektualej (WIPO). Więcej iformacji a te temat moża uzyskać a stroie www.pi.gov.pl Biulety euro ifo (08) 29

Oferty współpracy gospodarczej Daia Duńska firma hadlowa zajmująca się dystrybucją wyrobów gospodarstwa domowego jest zaiteresowaa współpracą z producetami jasych i ciemych drewiaych młyków do soli i pieprzu. Preferoway rodzaj współpracy to umowa produkcyja. Numer referecyjy BRDK20160513001 Litwa Litewska firma specjalizująca się w dostawie i motażu sprzętu sportowego poszukuje producetów wyrobów z tej dziedziy. Firma oferuje usługi w zakresie dystrybucji lub pośredictwa hadlowego a ryku litewskim. Numer referecyjy BRLT20160425001 Egipt Egipska firma specjalizująca się w produkcji i eksporcie ręczie tkaych dywaów poszukuje międzyarodowych dystrybutorów. Wyroby przedsiębiorstwa są wytwarzae w 100% z aturalych składików, tj. weły, jedwabiu lub mieszaki tych dwóch włókie. Numer referecyjy oferty BOEG20150812002 Macedoia Macedońska iowacyja i dyamiczie rozwijająca się firma z sektora IT oferuje swoje usługi jako dewelopera dla parterów bizesowych, którzy chcą wyprodukować owe gry komputerowe. Przedsiębiorstwo oferuje współpracę a zasadzie outsourcigu lub umowy a świadczeie usług. Numer referecyjy oferty BOMK20160225001 Fracja Fracuska marka odzieżowa poszukuje a polskim ryku producetów tkai aturalych (baweła, jedwab, szyfo, muśli, krepa) oraz sytetyczych (wiskoza, poliester). Preferowai są produceci oferujący jedocześie usługi drukowaia a tkaiach. Numer referecyjy BRFR20160404002 Fracuska firma oferująca artykuły z drewa jest zaiteresowaa awiązaiem współpracy z dostawcami bukowego drewa opałowego. Drewo powio być suche (maks. 20% wilgotości) i pakowae w skrzyie o objętości 1 m³. Numer referecyjy BRFR20160415001 Fracuska firma jest zaiteresowaa awiązaiem współpracy z polskimi producetami wyciągarek leśych i łuparek do drewa opałowego, którzy chcieliby wejść a ryek fracuski. Numer referecyjy BRFR20160318001 Firma z Poliezji produkuje luksusowe kosmetyki oparte a oleju Mooi. Przedsiębiorstwo dyspouje pełą gamą produktów, takich jak perfumy, balsamy do rąk i stóp oraz świece do masażu. Firma poszukuje dystrybutorów swoich produktów. Numer referecyjy BOFR20150425001 Holadia Holederska firma z dziedziy słodyczy bez cukru i przekąsek poszukuje produceta, który może dostarczać twarde cukierki a bazie słodzika. Przedsiębiorstwo jest zaiteresowae umową produkcyją. Numer referecyjy BRNL20160229001 Holederski start-up opracował bazę daych olie zawierającą a bieżąco aktualizowae iformacje o przyszłych misjach kosmiczych, przydatą dla firm oferujących podwykoawstwo i usługi w tym sektorze. Numer referecyjy BONL20160419002 Niemcy Niemieckie przedsiębiorstwo, które opracowało iowacyje urządzeie fitess, poszukuje producetów i dostawców wysokiej jakości stalowych i alumiiowych kompoetów. Firma poszukuje możliwości współpracy a podstawie umowy produkcyjej lub podwykoawstwa. Numer referecyjy BRDE20160209001 Niemieckie przedsiębiorstwo oferuje usługi pośredictwa hadlowego i marketigu firmom z szeroko rozumiaego sektora żeglugi morskiej. Przedsiębiorstwo jest zaiteresowae zawarciem umów agecyjych z potecjalymi parterami. Numer referecyjy BRDE20160412001 Niemiecka firma specjalizująca się w opracowywaiu receptur produktów wegańskich a bazie białka pszeiczego, poszukuje parterów zaiteresowaych produkcją a podstawie przepisów dostarczoych przez firmę. Poszukiwae są rówież firmy zaiteresowae dystrybucją produktów wegańskich. Numer referecyjy oferty BODE20160520001 Portugalia Portugalskie przedsiębiorstwo świadczące usługi w zakresie ochroy środowiska, sprzedawca rozwiązań i urządzeń mających zastosowaie w oczyszczali ścieków, jest zaiteresoway awiązaiem współpracy z producetami i dostawcami wyrobów z tego obszaru. Preferoway rodzaj współpracy to umowy agecyje lub umowy dystrybucyje. Numer referecyjy BRPT20160421001 Portugalska firma z Madery oferująca artykuły plastycze i dekoracyje jest zaiteresowaa awiązaiem współpracy z dostawcami materiałów do ekaustyki, papieru ryżowego oraz iych iowacyjych artykułów dekoracyjych do scrapbookigu. Numer referecyjy BRPT20160429001 30 Biulety euro ifo (08)

Osoby zaiteresowae ofertami prosimy o kotakt z ajbliższym ośrodkiem Eterprise Europe Network. Oferty współpracy gospodarczej Portugalska firma specjalizująca się w sprzedaży (dystrybucji) przyjazych środowisku kosmetyków oraz produktów zdrowotych i do pielęgacji poszukuje producetów wymieioych artykułów. Numer referecyjy BRPT20160524001 Rumuia Rumuńska firma oferuje usługi dystrybucji firmom produkującym spersoalizowae materiały promocyje, takie jak przeośe ładowarki, długopisy, breloki, torby, parasole i ie. Numer referecyjy BRRO20160225001 Rumuńska firma specjalizująca się w realizacji projektów z dziedziy architektury krajobrazu awiąże współpracę z dostawcami techologii i produktów dla zieloych dachów rozwiązań systemowych, w tym pokryć (dywaów) z rozchodików, oraz substratów, awozów itp. Numer referecyjy BRRO20160419001 Rumuńska firma specjalizuje się w aprawach i koserwacji wid i istalacji elektryczych. Przedsiębiorstwo poszukuje producetów pojedyczych części do domofoów w celu zawarcia porozumieia produkcyjego. Numer referecyjy BRRO20160321001 Serbia Serbska firma działająca w braży oświetleiowej oferuje swoje usługi w charakterze dystrybutora a rykach krajów bałkańskich. Firma oferuje dystrybucję akcesoriów oświetleiowych (żarówki, świetlówki, oświetleie LED) oraz iych kompoetów elektryczych i elektroiczych dla braży oświetleiowej. Numer referecyjy oferty BRRS20160422001 Szwecja Szwedzka firma (wyspa Gotladia) jest producetem i dystrybutorem ekologiczej żywości. Przedsiębiorstwo poszukuje dostawców ekologiczych produktów takich jak cukier kokosowy, popcor, orzechy, oleje, mąka, mieszaki płatków, suszoe owoce, olej kokosowy i ie. Produkty byłyby sprzedawae w iteretowym sklepie firmy oraz przez iych sprzedawców w Szwecji pod marką własą. Przedsiębiorstwo jest zaiteresowae zawarciem umowy produkcyjej. Numer referecyjy BRSE20160331002 Szwedzki producet wózków dziecięcych poszukuje dostawców mechaizmów teleskopowych i uchwytów. Firma powia mieć doświadczeie w produkcji części zgodych z ormą EN 14344 dla dziecięcych fotelików rowerowych. Numer referecyjy BRSE20160421002 Turcja Turecka firma wyspecjalizowaa w braży systemów wbudowaych (embedded systems) i systemów adzorujących przebieg procesów techologiczych lub produkcyjych (SCADA) oferuje swoje usługi w charakterze ageta hadlowego dla firm IT zaiteresowaych wejściem a ryek turecki. Numer referecyjy oferty BRTR20151218001 Wielka Brytaia Brytyjski producet cydru, soku jabłkowego i octu poszukuje dystrybutorów a polskim ryku. Numer referecyjy BOUK20151209003 Brytyjskie przedsiębiorstwo z sektora opieki zdrowotej, które specjalizuje się w projektowaiu, rozwoju i wyrobie wysokiej jakości oraz przystępych ceowo rozwiązań chirurgiczych, aestezjologiczych oraz jedokrotego użytku, poszukuje owych i iowacyjych produktów, które włączy do swojego portfolio a podstawie umowy dystrybucyjej. Numer referecyjy BRUK20160401001 Brytyjski detaliczy sklep specjalizujący się w sprzedaży owoczesego wyposażeia kuchi, akcesoriów do domu i ogrodu oraz upomików poszukuje fraczyzobiorców. Numer referecyjy BOUK20160301007 Brytyjski uiwersytet jest zaiteresoway zalezieiem parterów bizesowych, poszukujących wiedzy w dziedziie bezpieczeństwa cyberetyczego bezpieczeństwa daych, cyfrowej iformatyki śledczej, ocey zagrożeń i kotroli dostępu. Uczelia może współpracować z parterami w kokretych projektach a zasadzie umowy o świadczeie usług. Numer referecyjy BOUK20160311004 Brytyjska firma działająca w braży odżywek dla sportowców oferuje różego rodzaju suplemety żywieiowe. Przedsiębiorstwo poszukuje dystrybutorów europejskich, którzy zaopatrują w odżywki kluby sportowe, siłowie oraz klietów-detalistów. Firma oferuje awiązaie współpracy a podstawie umowy dystrybucyjej. Numer referecyjy BOUK20160330001 Brytyjska firma produkująca apoje z owoców pozyskiwaych z własych sadów poszukuje dystrybutorów swoich wyrobów. Firma oferuje szeroką gamę produktów, m.i. sok oraz ocet z jabłek. Numer referecyjy BOUK20160126002 Spółka z Wielkiej Brytaii (Lody) poszukuje współpracy hadlowej z przedsiębiorstwami z braży kamieiarskiej. Firma importuje, przetwarza i dystrybuuje aturale kamieie w postaci płyt i wyrobów gotowych. Przedsiębiorstwo poszukuje parterów do zawarcia umów dystrybucyjych i hadlowych. Numer referecyjy BOUK20151201008 Włochy Włoska firma, która opracowała ową metodę produkcji apojów bezalkoholowych, poszukuje dystrybutorów z doświadczeiem w sektorze spożywczym. Przedsiębiorstwo produkuje trzy rodzaje apoju z segmetu premium tj.: Aromatic Sparklig Cuvée, wódkę bezalkoholową oraz apój o smaku dżiu. Numer referecyjy BOIT20160323004 Włoska firma jest producetem słodkich i słoych przekąsek takich jak herbatiki maślae, drożdżówki, ptysie, pałeczki chlebowe, krakersy i grzaki. Przedsiębiorstwo poszukuje importerów. Numer referecyjy BOIT20160302004 Biulety euro ifo (08) 31

GIEŁDA KOOPERACYJNA GAMESMATCH a Międzyarodowych Targach Gier Komputerowych GAMESCOM Termi: 17 19 sierpia 2016 r. Miejsce: Koloia (Niemcy) Giełda jest przezaczoa dla przedsiębiorców i iych podmiotów działających w takich sektorach, jak: gry komputerowe aplikacje mobile urządzeia peryferyje zewętrze i akcesoria do gier komputerowych urządzeia peryferyje wewętrze usługi powiązae: produkcja, dystrybucja, marketig Kotakt: slawomir_biederma@parp.gov.pl Więcej iformacji: https://www.b2match.eu/gamesmatch2016