euro info dla małych i średnich przedsiębiorstw Perspektywy na Wschód ISSN X Aspekty prawne Umowy o unikaniu opodatkowania

Transkrypt

1 listopad (169) 2016 ISSN X euro ifo dla małych i średich przedsiębiorstw Marketig Hadel elektroiczy. iteretowy Aspekty prawe Program Parterstwo LIFEiowacyje Perspektywy Umowy o uikaiu polskiego podwójego eksportu opodatkowaia a Wschód

2 Zachodiopomorskie Stowarzyszeie Park Naukowo-Techologiczy Cetrum Iowacji i Trasferu Techologii Rozwoju Gospodarczego Polska Wschód w Suwałkach Uiwersytet Warmińsko-Mazurski Szczecińskie Cetrum Przedsiębiorczości ul. Kolumba Szczeci tel Sp. z o.o. ul. Iowacyja Suwałki tel w Olsztyie ul. Prawocheńskiego Olszty tel Regioale Cetrum Stowarzyszeie Wola Warmińsko-Mazurska Agecja Podlaska Fudacja Iowacji i Trasferu Przedsiębiorczość Rozwoju Regioalego SA Rozwoju Regioalego Techologii ul. Jagiellońska Szczeci tel ul. Piekaricza 12A Gdańsk tel w Olsztyie pl. ge. Józefa Bema Olszty tel ul. Starobojarska Białystok tel Eterprise Europe Network Toruńska Agecja Rozwoju Regioalego SA ul. Włocławska Toruń tel Cetrum Przedsiębiorczości i Trasferu Techologii Uiwersytetu Zieloogórskiego ul. Syrkiewicza Nowy Kisieli tel Polska Agecja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Pańska 81/ Warszawa tel Istytut Mechaizacji Budowictwa i Górictwa Skalego ul. Racjoalizacji 6/ Warszawa tel Wrocławskie Cetrum Trasferu Techologii Politechika Wrocławska ul. Smoluchowskiego Wrocław tel Dolośląska Agecja Rozwoju Regioalego SA ul. Szczawieńska Szczawo-Zdrój tel Stowarzyszeie Promocja Przedsiębiorczości w Opolu ul. Damrota Opole tel Fudusz Górośląski SA Oddział w Katowicach ul. Powstańców Katowice tel lub Górośląska Agecja Przedsiębiorczości i Rozwoju sp. z o.o. ul. Wicetego Pola Gliwice tel Agecja Rozwoju Regioalego SA w Koiie ul. Zakładowa Koi tel Fudacja Uiwersytetu im. Adama Mickiewicza, Pozański Park Naukowo-Techologiczy Biuro Eterprise Europe Network w Pozaiu ul. Rubież Pozań tel Fudacja Kaliski Ikubator Przedsiębiorczości ul. Częstochowska Kalisz tel Cetrum Trasferu Techologii Politechika Krakowska ul. Warszawska Kraków tel lub Izba Przemysłowo-Hadlowa w Krakowie ul. Floriańska Kraków tel lub Fudacja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Piotrkowska Łódź tel Staropolska Izba Przemysłowo-Hadlowa ul. Siekiewicza Kielce tel Świętokrzyskie Cetrum Iowacji i Trasferu Techologii al. Solidarości Kielce tel Uiwersytet Warszawski DELab UW ul. Dobra 56/ Warszawa tel strefa-dzialaia/ee-uw Lubelska Fudacja Rozwoju Ryek Lubli tel Lubelskie Cetrum Trasferu Techologii Politechiki Lubelskiej ul. Nadbystrzycka Lubli tel Wyższa Szkoła Iformatyki i Zarządzaia w Rzeszowie ul. Sucharskiego Rzeszów tel Rzeszowska Agecja Rozwoju Regioalego SA ul. Szopea Rzeszów tel Stowarzyszeie Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Loticzego Dolia Loticza ul. Szopea Rzeszów tel

3 Spis treści 4 Podatek u źródła cz. III Umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia 8 Hadel elektroiczy Aspekty prawe Od redakcji Drodzy Czytelicy, każdy przedsiębiorca wie, że podstawą udaego bizesu jest rozezaie ryku, a który chce się wejść, oraz opracowaie dobrego bizesplau. Ze sklepem iteretowym jedą z ajpopulariejszych form sprzedaży w sieci jest podobie. Bo chociaż jest to bizes, który ie wymaga wysokich akładów początkowych, a dystrybucję i reklamę sprzedawaych produktów moża stosukowo iedrogo i bez większego ryzyka zlecić podmiotom zewętrzym lub po prostu zrobić to samemu, podejście w stylu: jakoś to będzie szybko może doprowadzić do straty czasu, eergii i pieiędzy. Warto zatem wcześiej solidie przygotować się do rozpoczęcia takiej formy działalości. Może w tym pomóc lektura artykułu pt. Hadel elektroiczy. Aspekty prawe. W bieżącym umerze wracamy do tematu rozliczeń podatkowych w trasakcjach międzyarodowych. W trzeciej części artykułu pt. Podatek u źródła przybliżamy zagadieia związae z uikaiem podwójego opodatkowaia. Zapraszamy także do zapozaia się z owymi ofertami współpracy międzyarodowej pochodzącymi z bazy POD (Partership Opportuities Database), prowadzoej przez Komisję Europejską i udostępiaej ośrodkom Eterprise Europe Network. Z wyrazami szacuku Zespół Redakcyjy Biuletyu Euro Ifo Komisja Europejska lub osoby występujące w jej imieiu ie są odpowiedziale za iformacje przedstawioe w Biuletyie Euro Ifo. Poglądy wyrażoe w tym czasopiśmie są poglądami autorów i ie muszą się pokrywać z działaiami Komisji Europejskiej. Redaktor aczely: Paweł Sikorski Zespół: dr Michał Polański, Witold Kajszczak Redakcja i korekta: Krakowska Fabryka Słów Adres redakcji: Eterprise Europe Network przy PARP ul. Pańska 81/83, Warszawa tel.: , faks: Europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń Jedolite postępowaie rozpozawcze w europejskim prawie procesowym cywilym 17 Ekoomia współdzieleia Rozwój owych form działalości gospodarczej 19 Parterstwo iowacyje Nowy tryb udzielaia zamówień publiczych 21 Produkty przezaczoe a ryki Prawo do decydowaia o ich wprowadzeiu 24 Cetrala Ewidecja i Iformacja o Działalości Gospodarczej Przetwarzaie daych przedsiębiorców 27 Aktualości 30 Oferty współpracy gospodarczej Biulety Euro Ifo, który jest wydaway przez ośrodek Eterprise Europe Network przy Polskiej Agecji Rozwoju Przedsiębiorczości, jest współfiasoway przez Komisję Europejską ze środków pochodzących z programu COSME a lata oraz ze środków budżetu państwa w ramach dotacji celowej Miisterstwa Rozwoju. Skład, druk i dystrybucja: Agecja Reklamowo-Wydawicza Arkadiusz Grzegorczyk akład: 1400 egz. Redakcja ie zwraca materiałów iezamówioych oraz zastrzega sobie prawo do ich zmiay i redagowaia. Uwagi i kometarze prosimy kierować a adres: biulety_ei@parp.gov.pl Wszystkie teksty zawarte w Biuletyie Euro Ifo mogą być przedrukowae wyłączie po uzyskaiu zgody Redakcji. Zaiteresowaych preumeratą prosimy o kotakt z ajbliższym puktem Eterprise Europe Network. Publikacja została wydaa a papierze przyjazym dla środowiska aturalego (wyprodukowaym w 100% z makulatury, wybieloym w procesie PCF Processed Chlorie Free). Okładka: Bartosz Bartosiński

4 Działalość gospodarcza Podatek u źródła cz. III Umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia Tomasz Kiszka Poprzedie artykuły dotyczące podatku u źródła przedstawiały zasady, a jakich dochodzi do opodatkowaia przychodów uzyskiwaych w Polsce przez ierezydetów, a podstawie przepisów krajowych. Obowiązują oe w każdym przypadku, jeśli stroy międzyarodowej trasakcji ie mogą zastosować postaowień umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. To zastrzeżeie ma bardzo istote zaczeie, gdyż umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia w sposób zasadiczy modyfikuje dotychczas przedstawioe reguły opodatkowaia przychodów uzyskiwaych w Polsce przez zagraiczych kotrahetów. Ogóla charakterystyka umów o uikaiu podwójego opodatkowaia Umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia jest dwustroą umową międzyarodową, która jest zawieraa przez poszczególe kraje. Państwa-stroy takiej umowy porozumiewają się w iej co do uregulowaia zasad opodatkowaia dochodów osiągaych przez swoich rezydetów w taki sposób, aby ie dochodziło do podwójego ich opodatkowaia w tych państwach. Umowa międzyarodowa uprawia państwo źródła dochodu ierezydeta do opodatkowaia tylko określoych kategorii dochodu i to według stawek wskazaych w tej umowie. Umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia ma pierwszeństwo w jej stosowaiu w relacji do przepisów krajowych. Wszędzie więc tam, gdzie postaowieia umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia stoją w sprzeczości z przepisami krajowymi, zastosowaie będą miały postaowieia umowy międzyarodowej, a ie przepisy krajowe. Korzyści, jakie płyą z umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia, to przede wszystkim: ograiczeie przypadków, w których ależy opodatkować dochód ierezydeta w Polsce; obiżeie stawki podatku, jaki ierezydet jest zobowiązay zapłacić w Polsce; likwidacja podwójego opodatkowaia dochodu ierezydeta w kraju źródła dochodu i w kraju siedziby ierezydeta. Waruki skorzystaia z umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia Kotraheci trasgraiczych usług ie mogą swobodie decydować o skorzystaiu z umowy o uikaiu podwójego opodatkowaiu. Aby mogli to zrobić, musi zostać spełioych kilka waruków, z których jede jest iezależy od samych kotrahetów. Podstawową bowiem kwestią jest to, czy państwa-siedziby obu kotrahetów mają między sobą podpisaą umowę o uikaiu podwójego opodatkowaia. Polska zawarła umowy Umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia jest dwustroą umową międzyarodową, która jest zawieraa przez poszczególe kraje. o uikaiu podwójego opodatkowaia z kilkudziesięcioma państwami 1. Jeśli zagraiczy kotrahet ma siedzibę w państwie, z którym Polska ie ma podpisaej takiej umowy, to wówczas zastosowaie zajdą przepisy krajowe w zakresie opodatkowaia przychodów ierezydeta uzyskiwaych z Polsce. W sytuacji gdy Polska ma podpisaą umowę z krajem siedziby zagraiczego kotraheta, spełieie pozostałych waruków, dla zastosowaia umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia, zależy już tylko od samych kotrahetów. Certyfikat rezydecji Fudametale zaczeie dla skorzystaia z przedmiotowej umowy ma certyfikat rezydecji, czyli zaświadczeie o miejscu siedziby podatika dla celów podatkowych, wydae przez właściwy orga admiistracji podatkowej państwa-miejsca siedziby podatika 2. Takiego zaświadczeia ie może zastąpić oświadczeie złożoe przez kotraheta o miejscu jego rezydecji. Jeśli zatem kotrahet zagraiczy chce skorzystać z umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia, to jest zobowiązay przedłożyć polskiemu parterowi czyli płatikowi podatku u źródła waży certyfikat rezydecji. Dokumet musi zostać przedłożoy w orygiale. Powiie określać przede wszystkim miejsce rezydecji kotraheta zagraiczego oraz wskazywać okres jego ważości. Jeżeli miejsce siedziby podatika dla celów podatkowych zostało udokumetowae certyfikatem rezydecji iezawierającym okresu jego ważości, to wówczas polski płatik przy poborze podatku uwzględia te certyfikat przez okres kolejych dwuastu miesięcy od dia jego wydaia 3. Problem podwójej rezydecji Na grucie przepisów obowiązujących w państwie, w którym powstał dochód kotraheta zagraiczego i w państwie jego zamieszkaia, może dojść do sytuacji, w której obydwa kraje będą uzawały się za właściwe do opodatkowaia tego samego przedsiębiorcy od całości jego dochodów. Taka sytuacja będzie miała miejsce, jeśli w świetle przepisów podatkowych tych dwóch państw przedsiębiorca będzie uzaway za ich rezydeta podatkowego, ze względu a spełiaie przesłaek ustawowych do objęcia go opodatkowaiem od całości jego dochodów. Będzie to dotyczyło przede wszystkim osób fizyczych (przedsiębiorców), ale ie moża wykluczyć takiej sytuacji także w stosuku do osób prawych 4. Pomimo więc tego że polski przedsię- 4 Biulety euro ifo (11)

5 Działalość gospodarcza biorca zawiera kotrakt z przedsiębiorcą zagraiczym, ze względu a specyficze przepisy prawa podatkowego, może się okazać, że te zagraiczy kotrahet, w świetle polskich przepisów podatkowych, zostaie potraktoway jako polski rezydet mający miejsce zamieszkaia w Polsce. Oczywiście, pełą wiedzą w tym zakresie powiie wykazać się także polski kotrahet; chodzi o to, żeby ie dokoywał o czyości właściwych dla płatika w zakresie podatku u źródła. Nie moża ie doceiać zaczeia zasygalizowaego wyżej problemu. Prowadzeie przez przedsiębiorców iteresów jedocześie w wielu krajach ie jest obecie czymś adzwyczajym. Wiąże się to często z pobytem w tych krajach (awet w ograiczoym zakresie). Ta osobista aktywość przedsiębiorcy w kraju prowadzoej iwestycji może mieć swoje zaczeie podatkowe. Niejede przedsiębiorca mógłby być zaskoczoy, jak wiele państw, w których prowadzi swoje iteresy, chętie wystawiłoby mu certyfikat rezydecji. To z kolei wiązałoby się z opodatkowaiem całości jego dochodów w tym kraju. Dla przykładu, polskie przepisy podatkowe wskazują dwie iezależe przesłaki uzaia osoby fizyczej za polskiego rezydeta podatkowego. Obydwie są powiązae z miejscem zamieszkaia w Polsce osoby fizyczej 5. Za osobę mającą miejsce zamieszkaia a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczą, która: posiada a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cetrum iteresów osobistych lub gospodarczych (ośrodek iteresów życiowych) lub przebywa a terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej iż 183 di w roku podatkowym 6. O ile druga przesłaka jest czytela, o tyle treść pierwszej może prowadzić do rozbieżych wiosków, czyli daje margies uzaiowości orgaom podatkowym. Wystarczy spełić jedą z tych przesłaek, by uzyskać status polskiego rezydeta. Dlatego tak waża jest możliwość skorzystaia z przedmiotowej umowy międzyarodowej, w sytuacji jeśli osoba fizycza jest uzawaa za rezydeta obu państw. Wówczas ostateczie miejsce jej opodatkowaia określi umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia 7. Rodzaje dochodu regulowae umową o uikaiu podwójego opodatkowaia Podobie jak przepisy krajowe, rówież stadardowa umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia reguluje zasady opodatkowaia poszczególych źródeł dochodów. Wśród dochodów objętych postaowieiami umowy ależy wymieić między iymi dochód z: zysku przedsiębiorstwa, żeglugi morskiej i śródlądowej oraz trasportu loticzego, dywidedy, odsetek, ależości licecyjych, dochodu z pracy, wyagrodzeia dyrektorów, artystów i sportowców, emerytur, wyagrodzeń pracowików, świadczeń studetów. Każda z zawartych przez Polskę umów może różić się co do rodzaju dochodów, które obejmuje swoją regulacją. Zyski zagraiczego przedsiębiorstwa Istotym rodzajem dochodu, a którym warto skupić szczególą uwagę, jest zysk przedsiębiorstwa. Zgodie z treścią stadardowej umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia, zyski przedsiębiorstwa umawiającego się państwa podlegają opodatkowaiu tylko w tym państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi w drugim umawiającym się państwie działalość gospodarczą poprzez położoy tam zakład 8. Ozacza to, że jeżeli przedsiębiorstwo mające siedzibę w państwie, z którym Polska ma podpisaą przedmiotową umowę, uzyskuje w Polsce dochód, to wówczas jest o opodatkoway wyłączie w państwie jego siedziby. Nie dochodzi tutaj zatem do opodatkowaia podatkiem u źródła w Polsce. Oczywiście, warukiem ieopodatkowaia w Polsce jest brak zlokalizowaego u as zakładu, poprzez który to przedsiębiorstwo uzyskuje te dochód 9. Dodatkowo problemem jest defiicja pojęcia zysku przedsiębiorstwa, poieważ tylko taki dochód, który wchodzi w zakres zysku przedsiębiorstwa, ie jest opodatkoway w Polsce. Umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia ie defiiują tego pojęcia. W jedym z wyroków sąd admiistracyjy wskazał a geeralą zasadę uzależiającą prawo kraju źródła do opodatkowaia zysków z działalości gospodarczej wyłączie w sytuacji, gdy w kraju tym istieje stały zakład zagraiczego przedsiębiorcy. W przypadku gdy działalość ie jest prowadzoa w formie zakładu, wszelkie zyski podlegają opodatkowaiu w państwie siedziby przedsiębiorstwa, tj. w kraju rezydecji 10. Te typowy zapis umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia w zaczym stopiu zawęża możliwość opodatkowaia w Polsce zagraiczego kotraheta. W zasadzie przedmiotowa regulacja likwiduje problem opodatkowaia w Polsce Fot. Bartosz Bartosiński Biulety euro ifo (11) 5

6 Działalość gospodarcza zagraiczych przedsiębiorców z tytułu dochodów uzyskiwaych a terytorium aszego kraju. Warukiem podstawowym jest to, że dochód musi wyikać z działalości gospodarczej zagraiczego przedsiębiorstwa. Żeby lepiej zrozumieć doiosłość tej regulacji, warto się odwołać do przepisów krajowych w tym zakresie. Zarówo w pierwszym, jak i w drugim artykule poświęcoym podatkowi u źródła (Biulety Euro Ifo r 166 i 167), była mowa o różych rodzajach usług iematerialych, których wykoaie a rzecz polskiego kotraheta powodowało, że uzyskae w Polsce wyagrodzeie, jako przychód zagraiczego kotraheta, musiało zostać opodatkowae w aszym kraju wysoką stawką podatku (awet 20%). Po zastosowaiu umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia dla tej samej usługi, zagraiczy kotrahet ie zapłaci w Polsce żadego podatku. Różica jest zatem zasadicza. Kotraheci trasgraiczych usług ie mogą swobodie decydować o skorzystaiu z umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. Niemiej ie moża przyjąć, że każdy dochód uzyskay w Polsce przez zagraiczego przedsiębiorcę, w ramach prowadzoej działalości gospodarczej, ie będzie podlegał opodatkowaiu w Polsce. Wyika to z faktu, że typowa umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia staowi, iż wybrae składiki dochodu zagraiczego przedsiębiorstwa mogą zostać odrębie uregulowae w iych artykułach takiej umowy. Iymi słowy, jeśli umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia reguluje iym postaowieiem określoy rodzaj dochodu przedsiębiorcy, to wówczas ogóly artykuł o opodatkowaiu zysku przedsiębiorstwa wyłączie w kraju siedziby przedsiębiorstwa ie zajdzie zastosowaia w daym przypadku. W takiej sytuacji zastosowaie zajdzie zapis umowy, który reguluje te kokrety rodzaj dochodu przedsiębiorcy 11. Dlatego przedsiębiorca zagraiczy powiie przeaalizować całą umowę Przedsiębiorstwa powiązae Jak to już zostało wskazae, poszczególe umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia mogą przewidywać odrębe opodatkowaie wybraych dochodów zagraiczych przedsiębiorców. Jedak w przypadku przedsiębiorstw powiązaych kapitałowo lub osobowo, przedmiotowe umowy przewidują wspólą dla ich regulację, która ma a celu przeciwdziałaie wszelkim sztuczym kostrukcjom umowym, których celem jest zmiejszeie ciężaru opodatkowaia w jedym z państw-stro umowy 19. Iymi słowy, jeśli przedsiębiorcy powiązai ustalą wao uikaiu podwójego opodatkowaia, zaim zdecyduje się a skorzystaie z bardzo korzystego dla iego artykułu o opodatkowaiu zysków przedsiębiorstwa, który wyłącza opodatkowaie jego dochodów w Polsce. Taka aaliza powia wykluczyć sytuację, w której jego dochód jest reguloway iym postaowieiem umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. Odrębe uregulowaie będzie miało miejsce chociażby w przypadku dochodu uzyskiwaego z tytułu odsetek czy ależości licecyjych. Odsetki dla ierezydeta Częstym przejawem współpracy gospodarczej jest pozyskiwaie kapitału u zagraiczego kotraheta. Nie jest tajemicą, że z reguły dzieje się to w sytuacji, gdy są to przedsiębiorstwa powiązae kapitałowo bądź osobowo. Z reguły taką formą dokapitalizowaia partera jest udzieleie mu pożyczki. Rodzi to wiele problemów podatkowych 12. Przepisy krajowe opodatkowują wyagrodzeie (odsetki) wypłacae kotrahetowi zagraiczemu (pożyczkodawcy) stawką 20%. Umowa o uikaiu podwójego opodatkowaiu diametralie zmieia tę sytuację a korzyść zagraiczego kotraheta. Typowe postaowieia takiej umowy staowią, że co do zasady odsetki będą opodatkowae w kraju siedziby pożyczkodawcy, ale jedocześie dają możliwość ich opodatkowaia rówież w Polsce. Państwo źródła powstaia odsetek ie ma tutaj jedak możliwości zastosowaia krajowych stawek podatku dla wypłacaych odsetek, czyli stadardowych 20%. Umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia z reguły zastrzegają górą graicę stawki podatku, jaką może zastosować kraj źródła powstaia odsetek, a poziomie maksymalie 5 bądź 10% 13. Należości licecyje ierezydeta Na podobych zasadach jak odsetki, mogą być opodatkowae ależości licecyje dla zagraiczego przedsiębiorcy. Zakres pojęciowy tego dochodu jest idywidualie określay przez stroy zawieraej umowy, choć zasadiczo ie powiie odbiegać od ogólie przyjętego zaczeia w tego typu umowach 14. Dla przedsiębiorców waża jest iewątpliwie kwestia leasigu czy kow-how 15. Opłaty tytułem leasigu czy wyagrodzeia za udostępieie kow-how przez zagraiczego przedsiębiorcę są częstym przedmiotem kooperacji przedsiębiorstw, szczególie tych powiązaych kapitałowo lub osobowo. Sposób opodatkowaia opiera się a podobych zasadach, jak odsetki zagraiczego pożyczkodawcy 16. Przepisy krajowe akazują opodatkować te przychód ierezydeta w Polsce stawką podatku w wysokości 20% 17. Jedakże w sytuacji gdy stroy trasakcji zastosują postaowieia umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia, zasady opodatkowaia zmieią się a korzyść ierezydeta. Typowa treść umowy o uikaiu Nie moża przyjąć, że każdy dochód uzyskay w Polsce przez zagraiczego przedsiębiorcę, w ramach prowadzoej działalości gospodarczej, ie będzie podlegał opodatkowaiu w Polsce. podwójego opodatkowaia staowi, że zasadiczo państwem uprawioym do opodatkowaia wypłacaych w Polsce ależości licecyjych jest państwo siedziby przedsiębiorcy zagraiczego, z jedoczesym uprawieiem do opodatkowaia ich rówież w Polsce. Państwo źródła powstaia ależości licecyjych ie ma tutaj swobody w stosowaiu stawek podatku. Umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia z reguły zastrzegają górą graicę stawki podatku, jaką może zastosować kraj źródła powstaia ależości licecyjych, a poziomie 5% Biulety euro ifo (11)

7 Działalość gospodarcza ruki kotraktu, które są ierykowe w zakresie ależego wyagrodzeia, to wówczas te postaowieia zostaą zastąpioe takimi, jakie przyjęłyby przedsiębiorstwa działające a warukach rykowych, i to te waruki zastępcze będą podstawą dla ustaleia i opodatkowaia ich dochodu przez państwa sygatariuszy umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. Ma to przeciwdziałać przerzucaiu dochodu z jedego kraju do drugiego, poprzez ierykowe waruki umowy hadlowej poprzez zawyżaie kosztów bądź zaiżaie przychodu. Metody uikaia podwójego opodatkowaia dochodu Podstawowym celem korzystaia z umów o uikaiu podwójego opodatkowaia jest zagwaratowaie, aby trasgraicze dochody uzyskiwae przez zagraiczych przedsiębiorców ie były jedocześie opodatkowae w obu państwach. Służą temu metody uikaia podwójego opodatkowaia określoe przepisami umów 20. Każda z ich posługuje się wybraą metodą uikaia podwójego opodatkowaia dochodu. Ogólie rzecz ujmując, ma zostać osiągięta sytuacja, w której przedsiębiorca uzyskujący trasgraiczy dochód co prawda zapłaci z tego tytułu podatki w dwóch państwach, ale ich suma ie przekroczy 100% kwoty podatku, do zapłaty którego byłby zobowiązay w państwie swojej rezydecji, gdyby ie umowa o uikaiu podwójego opodatkowaia. W dużym uproszczeiu moża zatem wyjaśić, że jeśli zagraiczy przedsiębiorca zapłaci w Polsce podatek u źródła, to w kraju swojej rezydecji będzie uprawioy do odpowiediego pomiejszeia podatku ależego o te zapłacoy w Polsce. W te sposób ie dojdzie do podwójego opodatkowaia tego samego dochodu w dwóch państwach. Temat uikaia podwójego opodatkowaia jest zagadieiem bardzo złożoym i iiejszy artykuł ie wyczerpuje całości problemu. Zamierzeiem autora było tylko zwróceie uwagi a ajważiejsze, w jego oceie, elemety umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. Poszczególe umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia mogą zawierać idywiduale regulacje, które będą je zasadiczo różiły od postaowień, jakie zawierają typowe umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. Wiele regulacji w tych umowach wywołuje kotrowersje iterpretacyje. Na grucie stosowaia umów o uikaiu podwójego opodatkowaia istieje wiele problemów, które w praktyce utrudiają podatikom swobode korzystaie z ich postaowień. dr Tomasz Kiszka radca prawy, doradca podatkowy 1 Peły wykaz umów o uikaiu podwójego opodatkowaia zawartych przez Polskę z poszczególymi krajami jest publikoway a stroach iteretowych Miisterstwa Fiasów. Adres: datkow/umowy-miedzyarodowe/wykaz-u- mow-o-uikaiu-podwojego-opodatkowa- ia, data dostępu: 9 sierpia 2016 r. 2 Art. 4a pkt. 12 ustawy z dia z dia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawych (DzU z 2014, poz. 851, z późń. zm.), dalej jako ustawa o podatku dochodowym od osób prawych. 3 Art. 26 ust. 1i ustawy o podatku dochodowym od osób prawych. 4 Przykładowo umowa między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalą Niemiec w sprawie uikaia podwójego opodatkowaia w zakresie podatków od dochodu i od majątku z dia 14 maja 2003 r. dalej jako UPO pomiędzy RP a RFN rozstrzyga, że jeżeli osoba prawa ma siedzibę w obu państwach, to uważa się, iż ma oa siedzibę w tym państwie, w którym zajduje się miejsce jej faktyczego zarządu. Jak się przyjmuje, miejsce faktyczego zarządu to miejsce, w którym podejmowae są waże Powiązaie międzyarodowego doświadczeia ze zajomością lokalych ryków decyzje w sprawach zarządzaia i w sprawach hadlowych, iezbęde dla prowadzeia działalości przedsiębiorstwa. Nie ma zaczeia miejsce formalej rejestracji. 5 Art. 3 ust. 1 ustawy z dia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizyczych (DzU z 2012, poz. 361, z późń. zm.), dalej jako ustawa o podatku dochodowym od osób fizyczych. 6 Art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizyczych. 7 Dla przykładu moża wskazać art. 4 ust. 2 UPO pomiędzy RP a RFN, zgodie z którym, jeżeli osoba fizycza ma miejsce zamieszkaia w obu państwach, to za mającą miejsce zamieszkaia uważa się państwo, w którym ma oa stałe ogisko domowe. Jeżeli ma oa stałe ogisko domowe w obu umawiających się państwach, to uważa się ją za miejsce zamieszkaia tylko w tym państwie, z którym ma oa ściślejsze powiązaia osobiste i gospodarcze (ośrodek iteresów życiowych). Jeżeli ie moża ustalić, w którym państwie osoba ma ośrodek iteresów życiowych albo jeżeli ie posiada oa stałego ogiska domowego w żadym z państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkaia w tym państwie, w którym zwykle przebywa. Jeżeli przebywa oa zazwyczaj w obu państwach lub ie przebywa zazwyczaj w żadym z ich, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkaia w tym państwie, którego jest obywatelem. Jeżeli osoba jest obywatelem obydwu państw lub ie jest obywatelem żadego z ich, to właściwe orgay umawiających się państw rozstrzygą tę sprawę w drodze wzajemego porozumieia. 8 Stadardowe postaowieie umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. Przykładowo moża wskazać art. 7 ust. 1 UPO pomiędzy RP a RFN. Biulety euro ifo (11) 7

8 Działalość gospodarcza 9 Określeie zakład defiiuje chociażby art. 7 ust. 1 UPO pomiędzy RP a RFN, i wskazuje, że obejmuje w szczególości: miejsce zarządu, filię, biuro, fabrykę, warsztat, kopalię, źródło ropy aftowej lub gazu, kamieiołom albo każde ie miejsce wydobywaia zasobów aturalych. Plac budowy, prace budowlae lub istalacyje staowią zakład tylko wtedy, jeżeli trwają dłużej iż dwaaście miesięcy. Jeśli więc a terytorium Polski fukcjouje jeda z wymieioych form działalości zagraiczego przedsiębiorcy, to wówczas sytuacja komplikuje się, poieważ trzeba oddzielić zysk, jaki geeruje sam zakład. Zysk zagraiczego przedsiębiorcy otrzymyway za pośredictwem takiego zakładu będzie opodatkoway w Polsce. 10 Wyrok WSA we Wrocławiu z dia 5 marca 2008 r. I SA/Wr 1568/ Model Kowecji OECD. Kometarz, pod red. B. Brzezińskiego, Warszawa 2010, s Należy tutaj wymieić chociażby potrzebę sporządzeia dokumetacji podatkowej, obowiązki iformacyje względem polskiego fiskusa, zastrzeżoe pod sakcją odpowiedzialości karo-skarbowej. 13 Dla przykładu moża wskazać art. 11 ust. 2 UPO pomiędzy RP a RFN, gdzie wskazao, że stawka podatku w kraju źródła ie może przekroczyć 5% kwoty odsetek. 14 Określeie ależości licecyje z reguły ozacza wszelkiego rodzaju ależości płacoe za użytkowaie lub prawo do użytkowaia wszelkich praw autorskich do dzieła literackiego, artystyczego lub aukowego, włączie z filmami dla ki, wszelkiego patetu, zaku towarowego, wzoru lub modelu, plau, tajemicy techologii lub procesu produkcyjego lub za korzystaie z doświadczeia zawodowego w dziedziie przemysłowej, hadlowej lub aukowej. 15 Umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. Kometarz, pod red. M. Zasiewskiej, A. Oktawiec, J. Chorązkiej, Warszawa 2011, s Nie moża jedak wykluczyć sytuacji, że będą oe wyłączoe w Polsce z opodatkowaia, a mocy idywidualej umowy o uikaiu podwójego opodatkowaia. 17 Art. 21 ust. 1 pkt. 1) ustawy o podatku dochodowym od osób prawych. 18 Dla przykładu moża wskazać art. 12 ust. 2 UPO pomiędzy RP a RFN, gdzie wskazao, że stawka podatku w kraju źródła ie może przekroczyć 5% kwoty ależości licecyjych. 19 Przykładowo moża tutaj wskazać art. 9 ust. 1 UPO pomiędzy RP a RFN. 20 Istieją cztery rodzaje metod uikaia podwójego opodatkowaia: metoda wyłączeia pełego, metoda odliczeia pełego, metoda wyłączeia z progresją oraz metoda odliczeia proporcjoalego. Hadel elektroiczy Hadel elektroiczy Aspekty prawe Witold Chomiczewski Hadel elektroiczy jest jedym z ajszybciej rozwijających się obszarów gospodarki. Jego istotą przewagą ad hadlem w sklepach stacjoarych jest możliwość dotarcia do dużo szerszego groa potecjalych kosumetów, gdyż w e-commerce ie istieją ograiczeia terytoriale. Jedocześie hadel elektroiczy wiąże się z prawymi zagrożeiami dla kosumetów, a w szczególości z brakiem możliwości zapozaia się z abywaym produktem i pozaia jego właściwości jeszcze prz ed zakupem. Także działaia marketigowe prowadzoe przez sklepy iteretowe z wykorzystaiem owoczesych techologii mogą wiązać się z zagrożeiem dla prywatości i ochroy daych osobowych iterautów. Wskazae problemy, w połączeiu z coraz większą skalą hadlu elektroiczego, skłoiły zarówo prawodawcę uijego, jak i ustawodawcę polskiego do wprowadzeia rozwiązań prawych chroiących kosumetów. Rozpoczyając działalość w e-commerce, ależy zatem uwzględić często specyficze rozwiązaia prawe, które w tradycyjym hadlu stacjoarym ie występują. Brak ograiczeń terytorialych, ale też brak pewości prawa Trasgraiczy charakter hadlu elektroiczego jest z ekoomiczego puktu widzeia jego wielką zaletą, która daje duże możliwości rozwoju przedsiębiorstwa. Z prawego puktu widzeia ta sama cecha staje się istotym problemem zwiększającym ryzyko prawe prowadzoej działalości gospodarczej. Pojawia się bowiem problem, którego państwa prawo ależy stosować w trasakcjach między sklepem iteretowym z jedego państwa a klietem z iego państwa? Na poziomie Uii Europejskiej z odpowiedzią a postawioe pytaie przychodzi Rozporządzeie Parlametu Europejskiego i Rady (WE) r 593/2008 z dia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umowych (Rzym I), zwae dalej Rozporządzeiem Rzym I. Zasadą geeralą wyikającą z art. 3 ust. 1 tego aktu prawego jest zapewieie stroom umowy możliwości wyboru, którego państwa prawo chcą stosować do łączącego je stosuku prawego. Możliwość zastosowaia takiego rozwiązaia w regulamiie sklepu iteretowego i wprowadzeia zasady poddaia umów zawieraych z klietami prawu polskiemu rozwiązywałaby wszelkie trudości. Nie jest to jedak takie proste. O ile bowiem w przypadku sprzedaży a rzecz przedsiębiorców wskazaa zasada swobody wyboru prawa ie jest ograiczoa, o tyle ie moża jej zastosować w pełi do umów zawieraych z kosumetami. Warto w tym miejscu wskazać, że kosumetem jest każdy człowiek, który zawiera umowę z przedsiębiorcą 8 Biulety euro ifo (11)

9 Hadel elektroiczy i umowa ta ie jest bezpośredio związaa z działalością gospodarczą lub zawodową prowadzoą przez tego człowieka. Jeżeli zatem przedsiębiorca prowadzący sklep iteretowy zawiera umowy z kosumetami z iego państwa, to wówczas ie moża zastosować wskazaej zasady z art. 3 ust. 1 Rozporządzeia Rzym I. Zastosowaie zajdą wówczas przepisy art. 6 Rozporządzeia Rzym I, które dotyczą zasad ustalaia prawa właściwego dla umów zawieraych z kosumetem z iego państwa. Zgodie z tymi przepisami, zasadiczo umowy zawierae z kosumetem z iego państwa podlegają prawu państwa, w którym kosumet ma miejsce zwykłego pobytu. Dla zastosowaia tej zasady wystarczające jest adresowaie działalości sklepu iteretowego a day ryek, czyli przykładowo stworzeie wersji językowej dedykowaej daemu państwu czy wprowadzeie możliwości dostawy a terytorium tego państwa. Przepisy dopuszczają rówież teoretyczie wybór prawa iego państwa, lecz awet przy takim wyborze jest koiecze stosowaie przepisów wyikających z prawa państwa, w którym kosumet ma miejsce zwykłego pobytu, jeżeli wybór iego prawa pozbawiłby kosumeta ochroy wyikającej z przepisów jego macierzystego prawa, których ie moża wyłączyć a podstawie umowy. Warto podkreślić, że wybór przez sklep iteretowy prawa iego państwa iż prawo państwa, w którym kosumet ma miejsce zwykłego pobytu, jest teoretyczą możliwością. Wybór taki byłby bowiem wprowadzay do regulamiu, który ie jest dokumetem podlegającym egocjacjom. Sąd Najwyższy w wyroku z dia 17 wrześia 2014 r. I CSK 555/13 uzał, że wprawdzie w umowach z kosumetami istieje pewa przestrzeń do wyboru prawa iego państwa iż to, w którym kosumet ma miejsce zwykłego pobytu, jedak musi to być wybór opierający się a rzeczywistej woli stro, a ie a swoistym arzuceiu takiego rozwiązaia przez sklep iteretowy. W kosekwecji Sąd Najwyższy uzał klauzulę wyboru prawa w regulamiie za iedozwoloą. W związku z tym sklep iteretowy adresujący swoją ofertę do iych państw Uii Europejskiej musi być przygotoway a stosowaie w relacjach z kosumetami prawa każdego z państw człokowskich. Niestety ie jest to komfortowa sytuacja, gdyż mimo postępującej harmoizacji przepisów krajowych adal występują w ich istote różice, chociażby w zakresie zasad i długości rękojmi. Możliwe jedak, że w przyszłości Komisja Europejska zmiei wskazae zasady w ramach owej strategii Jedolitego Ryku Cyfrowego. Założeia tej strategii pokazują, że ie jest to wykluczoe. Regulami co powiie zawierać, a czego uikać? Z przepisów prawa, a dokładie z art. 8 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dia 18 lipca 2002 r. o świadczeiu usług drogą elektroiczą, zwaą dalej u.ś.u.d.e., wyika obowiązek określaia zasad świadczeia usług drogą elektroiczą w regulamiie. Przedsiębiorca prowadzący sklep iteretowy świadczy jedocześie usługę drogą elektroiczą polegającą a udostępiaiu iterautom możliwości zawieraia umów przez Iteret, dostępu do swojego kota w sklepie iteretowym oraz związaych z im usług, przykładowo historii zakupów czy listy życzeń. W kosekwecji musi posługiwać się regulamiem. Treść regulamiu jest w dużym stopiu determiowaa przez przepisy prawa. Odbywa się to dwutorowo. Z jedej stroy prawo wskazuje, jakie kwestie powiy zostać poruszoe w regulamiie sklepu iteretowego, a z drugiej z przepisów chroiących kosumetów wyikają istote ograiczeia w kształtowaiu treści tego dokumetu. Rozwój bizesu dzięki idywidualemu wsparciu, dostępowi do fiasowaia i owym parterom bizesowym Przepisy art. 8 ust. 3 u.ś.u.d.e. wymagają, by regulami określał: 1) rodzaje i zakres usług świadczoych drogą elektroiczą; 2) waruki ich świadczeia, a zwłaszcza wymagaia techicze iezbęde do współpracy z systemem teleiformatyczym, z którego korzysta sklep iteretowy, oraz zakaz dostarczaia treści o charakterze bezprawym; 3) waruki zawieraia i rozwiązywaia umów o świadczeie usług drogą elektroiczą; 4) tryb postępowaia reklamacyjego. Określając rodzaje i zakres usług świadczoych przez sklep iteretowy, ależy wymieić ie tylko wspomiaą możliwość zawieraia umów przez Iteret, ale także usługi w postaci założeia kota w sklepie, dostępu do historii zakupów, możliwości ocey towarów czy elemetów społeczościowych wprowadzaych przez iektóre sklepy iteretowe. Zasadą jest zatem koieczość wskazaia w regulamiie wszystkich usług, które są dostępe w aszym sklepie iteretowym. Wskazując waruki świadczeia usług, trzeba określić, jakie oprogramowaie jest koiecze do korzystaia z daego sklepu iteretowego. Trzeba zatem podać, czy do korzystaia ze sklepu iezbęde jest posiadaie ajowszych wersji przeglądarek, czy też określoych ich wersji. Przy wprowadzaiu atomiast zakazu dostarczaia treści o charakterze bezprawym, Biulety euro ifo (11) 9

10 Hadel elektroiczy trzeba go dopasować do kokretej usługi. Przykładowo, jeżeli sklep iteretowy ie posiada forum, a jedyie możliwość rejestracji i dokoywaia zakupów, to wystarczające jest zazaczeie w regulamiie zakazu podawaia bezprawych daych w toku procesu rejestracji. Chodzi tu przede wszystkim o zakaz podawaia daych iych osób. umowy zawierae z kosumetem z iego państwa podlegają prawu państwa, w którym kosumet ma miejsce zwykłego pobytu. Realizując wymóg podaia waruków zawieraia i rozwiązywaia umów o świadczeie usług drogą elektroiczą, trzeba przede wszystkim opisać ścieżkę składaia zamówień. Chodzi o to, by użytkowik mógł a podstawie regulamiu stwierdzić, jakie czyości powiie wykoać, by złożyć zamówieie, czyli zawrzeć umowę. Należy jedak pamiętać, że w przypadku sklepów iteretowych, w których istieje możliwość założeia kota, ajpierw jest zawieraa umowa o prowadzeie przez sklep kota klieta, a dopiero astępie poszczególe umowy sprzedaży dotyczące rzeczy każdorazowo dodaych do koszyka. Sposób zawieraia obu rodzajów umów może od siebie odbiegać, zwłaszcza co do mometu złożeia oferty i jej przyjęcia. Koiecze jest także opisaie sposobu rozwiązywaia umowy o prowadzeie przez sklep kota klieta. Należy zatem przewidzieć możliwość wypowiedzeia takiej umowy, czyli usuięcia kota w sklepie przez użytkowika, a także określić sytuacje, w których to sklep iteretowy będzie miał możliwość zakończeia współpracy z użytkowikiem i usuięcia jego kota. W relacjach z kosumetami ależy podać waże przyczyy, które mogą być podstawą dla podjęcia takiej decyzji. Ostatim obowiązkowym elemetem każdego regulamiu jest określeie w im przebiegu postępowaia reklamacyjego. Przy czym chodzi tu o postępowaie reklamacyje dotyczące usług świadczoych drogą elektroiczą, a zatem fukcjoowaia samego sklepu iteretowego. Nie ależy tego mylić z kwestiami związaymi z reklamacjami towarów. Trzeba jedak pamiętać, by w postępowaiu reklamacyjym ie wprowadzać rygorów utrudiających składaie reklamacji, czyli przykładowo ściśle określoych elemetów pisma reklamacyjego. Jest to istote w relacjach z kosumetami, bowiem każdy zbędy wymóg może arażać przedsiębiorcę prowadzącego sklep iteretowy a uzaie postaowieia za klauzulę iedozwoloą. W przypadku adresowaia przez sklep iteretowy sprzedaży do kosumetów ależy uwzględić przepisy o klauzulach iedozwoloych (tzw. klauzulach abuzywych). Są to postaowieia m.i. w regulamiach sklepów iteretowych, które kształtują prawa i obowiązki kosumetów w sposób sprzeczy z dobrymi obyczajami, rażąco aruszając ich iteresy. Ustawodawca ie podaje dokładych przykładów takich postaowień, a jedyie wymieia rodzaje klauzul, które w razie wątpliwości uzaje się za iedozwoloe w relacjach z kosumetami. Sklep iteretowy adresujący swoją ofertę do iych państw Uii Europejskiej musi być przygotoway a stosowaie w relacjach z kosumetami prawa każdego z państw człokowskich. Są to w szczególości postaowieia, które wyłączają lub istotie ograiczają odpowiedzialość względem kosumeta za iewykoaie lub ieależyte wykoaie umowy, dają sklepowi iteretowemu prawo do dokoywaia wiążącej iterpretacji regulamiu, zapewiają przedsiębiorcy możliwość jedostroej zmiay regulamiu bez ważej przyczyy wskazaej w jego treści lub pozwalają przedsiębiorcy a jedostroą zmiaę istotych cech świadczeia. Jeżeli sklep iteretowy zamieści w regulamiie takie postaowieie to wówczas arazi się a postępowaie przed Prezesem Urzędu Ochroy Kokurecji i Kosumetów, który jest uprawioy do ocey, czy dae postaowieie w regulamiie jest klauzulą iedozwoloą. Jeżeli atomiast sklep iteretowy stosuje w swoim regulamiie postaowieie, które zostało już uzae za klauzulę iedozwoloa to wówczas pojawia się ryzyko zakwalifikowaia takiego działaia przez Prezesa Urzędu Ochroy Kokurecji i Kosumetów jako praktyki aruszającej zbiorowe iteresy kosumetów. Może się to spotkać z karą pieiężą do 10% obrotu osiągiętego przez przedsiębiorcę prowadzącego sklep iteretowy w roku obrotowym poprzedzającym rok ałożeia kary. Jeżeli sklep iteretowy prowadzi swoją sprzedaż jedyie a rzecz przedsiębiorców, to wówczas ma większe pole maewru jeżeli chodzi o treść regulamiu. Omówioe powyżej klauzule iedozwoloe dotyczą jedyie regulamiów, a których podstawie są zawierae umowy z kosumetami. Możliwym rozwiązaiem jest rówież wyłączeie iektórych postaowień regulamiu w relacji z kosumetami, a pozostawieie ich do umów z przedsiębiorcami. Regulami? To za mało obowiązki iformacyje Jeżeli sklep iteretowy jest rówież adresoway do kosumetów, to wówczas koiecze jest uwzględieie przepisów ustawy z dia 30 maja 2014 r. o prawach kosumeta. Jej przepisy ałożyły a sklepy iteretowe obowiązek przekazaia kosumetom określoych w ustawie iformacji. Istote jest, że ich komplet musi zostać zakomuikoway kosumetowi ajpóźiej przed sfializowaiem przez iego zamówieia. Iaczej iż przy akceptacji regulamiu, który może być przez kosumeta akceptoway tylko raz, te iformacje muszą być komuikowae kosumetowi przed zawarciem każdej umowy ze sklepem iteretowym. Jeżeli zatem kosumet ma już w sklepie koto i kupuje po raz kolejy, to wówczas też musi otrzymać wszystkie wymagae prawem iformacje. Iformacje muszą być przekazywae w sposób jasy i zrozumiały. Dlatego lepiej jest zrezygować z moco formalego języka, a rzecz języka potoczego, by przecięty kosumet mógł zrozumieć adresowae do iego iformacje. Sklep iteretowy musi poiformować w szczególości o główych cechach sprzedawaej rzeczy, czyli przykładowo 10 Biulety euro ifo (11)

11 Hadel elektroiczy o jej właściwościach, parametrach, składzie czy materiałach, z których jest wykoaa. Dokłady zakres iformacji, który ajlepiej jest zamieścić a kartach produktowych, zależy od rodzaju sprzedawaego towaru. W przypadku sprzedaży treści cyfrowych, trzeba przekazać iformację o ich kompatybilości ze sprzętem komputerowym i oprogramowaiem, a także o fukcjoalościach treści cyfrowych i wprowadzoych środkach ich ochroy (p. ograiczeiu liczby urządzeń, a których mogą być wykorzystywae). Kosumetowi trzeba także przekazać iformacje o daych idetyfikujących sprzedawcę, łączej ceie wraz z podatkami, opłatach za trasport czy usługi pocztowe. Koiecze jest także wskazaie sposobów i termiu zapłaty i procedur rozpatrywaia reklamacji. Wymagaa jest rówież iformacja o prawie odstąpieia przez kosumeta od umowy zawieraej ze sklepem iteretowym, wzorze formularza odstąpieia od umowy, istieiu gwaracji oraz jej waruków. Niestety zakres iformacji jest spory, dlatego możliwe jest wprowadzeie odpowiedich podstro w sklepie iteretowym, które są poświęcoe przykładowo warukom dostawy i sposobom płatości, zasadom odstępowaia od umowy i postępowaiu reklamacyjemu. Przycisk z odpowiedią azwą Przepisy ustawy o prawach kosumeta wymagają wprowadzeia odpowiediej azwy przycisku, który służy kosumetom do składaia zamówień. Musi o mieć azwę Zamówieie z obowiązkiem zapłaty lub ią rówozaczą. Chodzi o to, by ze sformułowaia zamieszczoego a przycisku wyikało, że jego klikięcie wiąże się ze złożeiem zamówieia a określoe towary i jest to połączoe z koieczością zapłaty cey a rzecz sklepu iteretowego. Biorąc to pod uwagę, za spełiające wymóg ustawowy ależy uzać m.i. astępujące azwy przycisków: zamawiam i płacę, kupuję i płacę i kupuję. W świadomości społeczej słowo kupuję ozacza bowiem, że pojawia się koieczość zapłaty za kupioy towar. Brak spełieia wskazaego wymogu sprawi, że z prawego puktu widzeia umowa ie zostaie zawarta. Jest to daleko idący skutek. Odstąpieie od umowy przez kosumeta Zasadiczym uprawieiem kosumetów zawierających umowy ze sklepem iteretowym jest prawo odstąpieia od umowy. Jeżeli kosumet z iego skorzysta, to wówczas umowa traktowaa jest tak, jakby igdy ie została zawarta. Kosumet musi zatem zwrócić zakupioą rzecz sklepowi iteretowemu, a sklep jest zobowiązay do zwrotu kosumetowi cey oraz kosztów dostawy. Stroy mają 14 di a rozliczeie od dia odstąpieia przez kosumeta od umowy. Kosumet może skorzystać z prawa odstąpieia od umowy w termiie 14 di od dia otrzymaia zakupioych w sklepie iteretowym towarów. Przy czym, jeżeli sklep iteretowy a etapie wykoywaia obowiązków iformacyjych ie poiformował kosumeta o prawie odstąpieia, to wówczas termi a odstąpieie od umowy przedłuża się o 12 miesięcy. Ustawa o prawach kosumeta przewidziała jedeaście przypadków, w których prawo odstąpieia od umowy jest wyłączoe. Najważiejszymi z ich są: umowy o świadczeie usług, gdy usługa została za wyraźą zgodą kosumeta w pełi wykoaa przed upływem termiu a odstąpieie od umowy, a kosumet był poiformoway o takim skutku, umowy sprzedaży rzecz wyprodukowaych według specyfikacji kosumeta, umowy odoszące się do rzeczy ulegających szybkiemu zepsuciu, czy wreszcie umowy sprzedaży agrań dźwiękowych, wizualych albo programów komputerowych, jeżeli kosumet po ich otrzymaiu otworzył opakowaie. Największa a świecie sieć wspierająca MŚP w iteracjoalizacji Marketig też ma swoje zasady Prowadząc działaia marketigowe, sklep iteretowy musi pamiętać, że wysyłaie do iterautów ewsletterów wymaga uzyskaia uprzediej zgody ze stroy kosumeta. Zgoda ie może być przy tym częścią regulamiu, lecz osobym oświadczeiem, p. odręby checkbox. Brak zastosowaia się do tego wymogu może spowodować ałożeie a sklep iteretowy sakcji. Prezes Urzędu Komuikacji Elektroiczej ma bowiem możliwość ukaraia za tego typu działaia karą pieiężą do 3% przychodu uzyskaego w poprzedim roku obrotowym. W iektórych sytuacjach działaie polegające a wysyłaiu mailigów marketigowych bez uzyskaia odpowiediej zgody będzie mogło zostać potraktowae jako praktyka aruszająca zbiorowe iteresy kosumetów. Wówczas sakcja może sięgąć awet 10% obrotu uzyskaego w poprzedim roku obrotowym. Podsumowaie W prawie zauważoo już jakiś czas temu istieie hadlu elektroiczego i ujęto go w dość sztywe ramy prawe. Sakcje za ich przekroczeie są dotkliwe. Dlatego prowadząc sklep iteretowy, ależy zadbać o odpowiedie ułożeie treści regulamiu, przebiegu ścieżki składaia zamówieia, oraz zgode z prawem prowadzeie działań marketigowych. Witold Chomiczewski radca prawy, wspólik w Lubasz i Wspólicy Kacelaria Radców Prawych Biulety euro ifo (11) 11

12 Prawo europejskie Europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń Jedolite postępowaie rozpozawcze w europejskim prawie procesowym cywilym Joaa Lubecka Motywem, jaki przyświecał przyjęciu rozporządzeia r 861/2007 ustaawiającego europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń 1, było uproszczeie i przyspieszeie postępowaia sporego dotyczącego drobych roszczeń w sprawach trasgraiczych 2. Zarówo koszty, jak i czas trwaia, a także stopień zawiłości postępowaia sporego iekoieczie zmiejszają się bowiem proporcjoalie do wartości dochodzoego roszczeia 3. Europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń, stosowae od 2009 r. 4, to arzędzie umożliwiające przedsiębiorcom i kosumetom sprawą widykację ależości w sporach trasgraiczych. Rozporządzeie r 861/2007 wraz postępowaiem w sprawie europejskiego akazu zapłaty uregulowaym rozporządzeiem r 1896/ staowią wyik realizacji kolejego etapu rozwoju w dziedziie europejskiego prawa procesowego cywilego. Rozporządzeia te wprowadziły pioierskie regulacje jedolitych postępowań rozpozawczych a poziomie wspólotowym. Obecie postępowaie zmierzające do rozpozaia dochodzoego roszczeia ie musi zatem toczyć się wyłączie a podstawie proceduralych przepisów krajowych poszczególych państw człokowskich. Wierzyciele uzyskali dodatkową możliwość dochodzeia roszczeń a podstawie przepisów jedolitych dla wszystkich państw człokowskich objętych zakresem zastosowaia rozporządzeń. Europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń jest postępowaiem fakultatywym i ma uzupełiać rozwiązaia prawe istiejące w prawie krajowym 6. Wierzyciel może, ale ie musi skorzystać ze wskazaego trybu dochodzeia roszczeń w sprawach o charakterze trasgraiczym 7. W przeciwieństwie do rozporządzeia ustaawiającego postępowaie w sprawie europejskiego akazu zapłaty, do europejskiego postępowaia w sprawie drobych roszczeń możemy sięgąć także w przypadku roszczeń sporych. Europejskie postępowaie w sprawie drobych roszczeń jest postępowaiem fakultatywym i ma uzupełiać rozwiązaia prawe istiejące w prawie krajowym. Etuzjazm związay z możliwością jego stosowaia skuteczie ochładza jedak ograiczeie kwotowe przysługującego roszczeia do wysokości 2 tys. euro w chwili wpłyięcia formularza pozwu do odpowiediego sądu lub trybuału 8. I właśie we wskazaej kwestii w ajbliższej przyszłości wejdą w życie istote zmiay. Przedmiotowy i terytorialy zakres zastosowaia rozporządzeia Rozporządzeie ma zastosowaie do trasgraiczych spraw cywilych i gospodarczych 9, bez względu a rodzaj sądu czy trybuału w przypadku, gdy wartość przedmiotu sporu z wyłączeiem wszystkich wydatków, odsetek i akładów ie przekracza 2 tys. euro w momecie wpłyięcia formularza pozwu do właściwego sądu lub trybuału 10. Wyłączeie odsetek od kwoty główej, wydatków i akładów ma a celu ułatwieie obliczeia wartości przedmiotu sporu 11. Co istote, pojęcie roszczeia drobego ie odosi się jedyie do roszczeń pieiężych. Może im być rówież roszczeie iepieięże 12, w szczególości roszczeie o wydaie rzeczy. Staowi to istotą różicę pomiędzy zakresem zastosowaia rozporządzeia r 861/2007 i rozporządzeia r 1896/2006 ustaawiającego postępowaie w sprawie europejskiego akazu zapłaty, które odosi się wyłączie do roszczeń pieiężych. W przypadku roszczeia iepieiężego powód powiie wskazać szacukową jego wartość oraz określić, czy zgłaszae są dodatkowe roszczeia w celu uzyskaia odszkodowaia, wtedy gdy zaspokojeie pierwotego roszczeia jest iemożliwe. Rozporządzeie zajduje zastosowaie we wszystkich państwach człokowskich Uii Europejskiej, z wyłączeiem Daii 13. Procedura uzyskaia orzeczeia w europejskim postępowaiu w sprawie drobych roszczeń Postępowaie zmierzające do uzyskaia orzeczeia w europejskim postępowaiu w sprawie drobych roszczeń ma być z zasady uproszczoe. Toczy się oo z użyciem stadardowych formularzy staowiących załącziki do rozporządzeia. Rozprawa jest prowadzoa jedyie w wyjątkowych przypadkach 14. Rozporządzeie wprowadza także szereg rozwiązań proceduralych zmierzających do uproszczeia i przyspieszeia postępowaia dowodowego, takich jak możliwość przeprowadzeia 12 Biulety euro ifo (11)