Podatek u źródła od usług doradczych, księgowych i prawnych. Kompensata zobowiązań z podmiotem z zagranicy

Transkrypt

1 Podatek u źródła od usług doradczych, księgowych i prawnych. Kompensata zobowiązań z podmiotem z zagranicy Podatek u źródła od usług doradczych, księgowych i prawnych. Kompensata zobowiązań z podmiotem z zagranicy. Aktualnie coraz więcej firm poszukując nowych rynków zbytu rozszerza swoją działalność, podejmując współpracę nie tylko z kontrahentami z UE ale również z państw trzecich, w szczególności w zakresie usług doradczych. Jeśli usługom świadczonym przez polskiego przedsiębiorcę towarzyszy jednocześnie świadczenie usług na jego rzecz przez kontrahenta zagranicznego, istnieje możliwość potrącenia zobowiązań i należności wynikających z takiego wzajemnego świadczenia usług. Pod pojęciem wypłaty rozumie się również potrącenie (art. 26 ust. 7 CIT). Zatem planując dokonanie potrącenia pomiędzy polskim podatnikiem a innymi podmiotami mającymi siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Polski, przedsiębiorca winien uwzględnić konieczność poboru podatku u źródła. Przypomnijmy ogólne zasady tego poboru. Przedsiębiorca jako płatnik Nie od dziś wiadomo, iż w przypadkach, gdy podmioty zagraniczne uzyskują na terytorium Polski przychód, to polski podatnik jest odpowiedzialny za dopilnowanie, aby fiskus otrzymał należny mu podatek. Zgodnie z art. 41 ust. 4 PIT (podobnie art. 26 ust. 1 CIT) osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułu m.in. świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze (art. 21 ust. 1 pkt 2a CIT-u lub art. 29 ust. 1 pkt 5 PIT-u). Powyższe oznacza, iż to przedsiębiorca jako podmiot dokonujący wypłaty wynagrodzenia za świadczone na jej rzecz usługi tego typu przez podmioty niemające siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium Polski, winien, jako płatnik, pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w odpowiedniej kwocie (w przypadku powyższych usług jest to 20% przychodu). Podobne też się kwalifikują Warto wskazać, iż ustawodawca po wymienieniu konkretnych typów świadczeń użył sformułowania świadczenia o podobnym charakterze. Tym samym do świadczeń wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a CIT-u lub art. 29 ust. 1 pkt 5 PIT-u należy zaliczyć tylko te świadczenia, które są zbliżone do tych świadczeń, które zostały wprost wymienione w tych przepisach (podobne stanowisko: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 listopada 2009 r., sygn. IBPBII/1/ /09/HK czy też wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 19 stycznia 2009 roku, sygn. akt I SA/Kr 1484/08). Jeżeli zatem dane świadczenie nie zostało wymienione wprost w powyższych przepisach lub nie jest świadczeniem podobnym do tych świadczeń to polski płatnik nie ma obowiązku poboru podatku u źródła. 1 / 5

2 Ważna umowa i certyfikat Nie zawsze przedsiębiorca będzie obciążony obowiązkiem pobrania podatku u źródła. Ustawodawca przewidział w niektórych okolicznościach brak konieczności jego poboru. Przepisy polskich ustaw stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe jednakże tylko pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Podatnik jako płatnik nie będzie miał obowiązku poboru podatku u źródła jeżeli stosowna umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania wskaże, iż podatek może być pobierany tylko w państwie rezydencji podmiotu świadczącego usługę doradczą czy księgową, a podatnik będzie posiadać certyfikat rezydencji tego podmiotu poświadczający miejsce rezydencji podatkowej w innym kraju niż Polska. W przypadkach, gdy Polska nie zawarła takiej umowy z państwem z którego pochodzi podmiot świadczący usługi, regulując zobowiązania z tytułu ich nabycia podatnik będzie zobowiązany w każdym przypadku do poboru podatku u źródła (w tym również w przypadku posiadania certyfikatu rezydencji). Spółki Jeśli już polski przedsiębiorca zostanie obarczony obowiązkiem pobrania podatku u źródła, musi pamiętać o rozgraniczeniu dwóch sytuacji: świadczenie usług nastąpiło od podmiotów mających osobowość prawną i od podmiotów osobowości takiej niemających. W stosunku do tych pierwszych zastosowanie znajdą przepisy CIT-u. Wówczas pobór podatku powinien nastąpić w terminie do 7 dnia miesiąc następującego po miesiącu, w którym dokonano wypłaty wynagrodzenia. Jednocześnie w terminie do 31 stycznia roku następującego po roku, w którym nastąpił pobór podatku przedsiębiorca winien złożyć deklarację CIT-10Z. Ponadto, w terminie do końca 3 miesiąca roku następującego po roku, w którym podatnik pobierze zryczałtowany podatek dochodowy Spółkę zobowiązana będzie do złożenia informacji na druku IFT-2/IFT-2R. Informację tą należy przekazać kontrahentowi (zagranicznej osobie prawnej) oraz złożyć do odpowiedniego urzędu skarbowego. inaczej niż osoby fizyczne Nieco odmienne zasady obowiązują w przypadku, gdy usługodawcą jest osoba fizyczna lub spółki niemające osobowości prawnej (tzw. podmioty transparentne)- wówczas pobór podatku odbywa się na zasadach określonych w ustawie PIT. Podatnik winien pobrać podatek u źródła do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w który dokonał wypłaty wynagrodzenia za usługi. W terminie do końca stycznia roku następującego po roku, w którym nastąpił pobór podatku winien złożyć deklarację PIT-8AR do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby podatnika. Z kolei w terminie do końca lutego roku następującego po roku, w którym nastąpił pobór podatku podatnik powinien złożyć informację na druku IFT-1/IFT-1R, którą należy przesłać zagranicznej osobie fizycznej i fiskusowi. 2 / 5

3 Więcej zachodu przy podmiotach transparentnych Pierwsze narzędzie on-line do tworzenia dokumentacji cen transferowych Warto zauważyć, iż w przypadku podmiotów transparentnych (podmiotów zagranicznych odpowiadających polskim spółkom osobowym prawa handlowego- np. spółce partnerskiej czy komandytowej) podatnikami będą wspólnicy tych podmiotów a nie same podmioty. Oznacza to, iż to dla wspólników tych podmiotów, nie zaś tych podmiotów przedsiębiorca będzie zobowiązany sporządzić i przekazać druki IFT-1/IFT-1R. Kwota należnego podatku u źródła winna podlegać podziałowi pomiędzy wszystkich wspólników takich podmiotów według ich udziału w zysku tych podmiotów. Jeżeli zatem podatnik uzyska certyfikaty rezydencji tylko od niektórych wspólników tych podmiotów to będzie mógł nie pobierać podatku u źródła tylko od tej części wynagrodzenia, która proporcjonalnie przypada na wspólników, od których pozyskano certyfikaty rezydencji podział proporcjonalny powinien nastąpić według udziału w zysku poszczególnych wspólników podmiotu transparentnego (zasada nie dotyczy podmiotów z państw, z którymi Polska nie ma podpisanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania ). Dokonaj kompensaty W sytuacji, gdy kontrahenci są względem siebie zarówno wierzycielami, jak i dłużnikami, uregulowanie wzajemnych należności może nastąpić w drodze potrącenia. Zgodnie z art KC każdy z nich może wówczas potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem. uważaj na przedawnienie Według powyższego więc, co do zasady potrąceniu nie powinny podlegać należności i zobowiązania przedawnione. Należy jednak zwrócić uwagę na treść przepisu art. 502 KC. Zgodnie z tym przepisem wierzytelność przedawniona może być potrącona, jeżeli w chwili, gdy potrącenie stało się możliwe, przedawnienie jeszcze nie nastąpiło. Z treści art. 502 KC wynika, że jeżeli w chwili, gdy potrącenie stało się możliwe, wierzytelność była już przedawniona, to potrącenie, o którym mowa w art. 498 KC, jest wyłączone. Chodzi o wierzytelność osoby, która pragnęłaby - mimo takiej sytuacji - z prawa potrącenia skorzystać. Potrącenie jednak będzie możliwe i dopuszczalne, jeżeli dłużnik zrzeknie się zarzutu przedawnienia.... i uwzględnij kwotę podatku u źródła Jeśli powyższe warunki zostaną spełnione, możliwe będzie dokonanie potrącenia wzajemnych należności i zobowiązań. Jeżeli podatnik, jako płatnik będzie zobowiązany do pobrania podatku u źródła z tytułu świadczonych na jego rzecz usług doradczych czy księgowych, potrąceniu powinna podlegać kwota X zobowiązania z kwotą 80% kwoty X należności, a pozostałe 20% kwoty X powinno zostać przekazane fiskusowi jako podatek pobrany u źródła. W sytuacji bowiem, gdy zajdzie konieczność odprowadzenia podatku u źródła, zapłata tego podatku powinna nastąpić ze środków należących do kontrahenta (podmiotu zagranicznego) a nie ze środków płatnika (przedsiębiorcy polskiego). W przypadku gdy kwota przysługująca przedsiębiorcy od kontrahenta jest równa temu, co jest on zobowiązany mu zapłacić, dokonując zapłaty 3 / 5

4 podatku podatnik w rzeczywistości zapłaci kwotę podatku ze swoich środków własnych. Wartość zapłaconego w ten sposób podatku ze środków własnych będzie stanowić przychód podmiotów zagranicznych. Konieczne porozumienie Kompensata jest coraz bardziej powszechnym sposobem na uregulowanie wzajemnych zobowiązań. Pamiętajmy jednak, iż dla jej skuteczności konieczne jest zawarcie stosownego porozumienia (patrz wzór). Warto zawrzeć w nim zapis o tym, po jakim kursie mają być przeliczane na złotówki zobowiązania i należności wyrażone w walucie obcej. Możliwe jest przyjęcie średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania kompensaty (o ile strony wskażą, że kompensata stanie się skuteczna z dniem jej zawarcia). Podobne stanowisko można znaleźć w niektórych interpretacja indywidualnych (np. interpretacja indywidualna z dnia 2 września 2009 roku Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPB5/ /09-2/JC). Porozumienie w sprawie kompensaty zawarte w dniu.. pomiędzy: XXX Spółka z o.o., ul. Wąsala 9, Warszawa, wpisana do krajowego rejestru sądowego pod numerem reprezentowana przez:.., zwana dalej XXX oraz YYY, reprezentowana przez:., zwana dalej YYY 1 1. Zważywszy na fakt, iż XXX oraz YYY są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, XXX potrąca swoje wierzytelność z wierzytelnościami YYY 2. Potrącenie staje się skuteczne z dniem podpisania niniejszego porozumienia. 2 Lista wierzytelności XXX, które podlegają potrąceniu zgodnie z 1 niniejszego porozumienia: 3 Lista wierzytelności YYY, które podlegają potrąceniu zgodnie z 1 niniejszego porozumienia: 4 YYY oraz XXX zgodnie oświadczają, iż wierzytelności wymienione w 2 oraz 3 niniejszego porozumienia są wymagalne i 4 / 5

5 mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym, w szczególności nie uległy przedawnieniu. 5 Wartości wierzytelności wskazanych w 2 oraz 3 przelicza się na złotówki stosując do tego średni kurs Narodowego Banku Polskiego dla danej waluty ogłoszony w dniu poprzedzającym dzień zawarcia niniejszego porozumienia. 6 Załącznikami do niniejszego porozumienia są aktualne certyfikaty rezydencji XXX oraz YYY. Autor: Grupa SWGK (dawniej HLB Sarnowski & Wiśniewski Sp. z o.o.) 5 / 5