SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Publicznego Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Ciechocinku Rok szkolny 2015/2016 1
Najważniejsze założenia Szkolnego Programu Profilaktyki Publicznego Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków w Ciechocinku roku szkolny 2015/2016 1 PODSTAWA PROGRAMOWA A PROGRAM PROFILAKTYCZNY Program opracowano w oparciu o: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty. 2. Ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego. 3. Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 4. Ustawa z 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. 5. Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. 6. Konwencja o Prawach dziecka. 7. Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży. 8. Priorytety MEN i Kujawsko-Pomorskiego Kuratora Oświaty w roku szkolnym 2015/2016. 9. Rozporządzenie MEN z 18 sierpnia 2015 w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 2 Cele działalności profilaktycznej: 1. Wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczenie zachowań ryzykownych, niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji psychoaktywnych, psychotropowych, odurzających. 2. Wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinna, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych. 2
3. Wspieranie uczniów i wychowanków u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji psychoaktywnych, psychotropowych, odurzających, lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. 3 Zadania do realizacji wynikające z celów: 1. Realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, rekomendowanych w ramach systemu rekomendacji, o którym mowa w Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii. 2. Przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspokajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej. 3. Kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji psychoaktywnych, psychotropowych, odurzających, przez uczniów i wychowanków, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych. 4. Doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej, w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych. 5. Włączanie w razie potrzeby w indywidualny program edukacyjno terapeutyczny (IPET) działań z zakresu przeciwdziałania używania środków i substancji psychoaktywnych, psychotropowych, odurzających. 3
Zadania ogólne szkoły Zadania szczegółowe szkoły 1. Realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunówprogramów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych, rekomendowanych w ramach systemu rekomendacji, o którym mowa w Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii. - stosownie do wieku i grupy ryzyka informowanie o zagrożeniach związanych z uzależnieniami, walce z nimi - współpraca z instytucjami udzielającymi pomocy, - pogadanki w czasie lekcji z wychowawcą, lekcji biologii, spotkań z pedagogiem szkolnym i psychologiem, - prowadzenie pogadanek dla rodziców, mających na celu pomóc im w rozpoznaniu problemu i wskazaniu jego przyczyn, - uczenie i rozwijanie postaw asertywnych w czasie zajęć organizowanych na lekcjach z wychowawcą i psychologiem, lekcjach wychowania fizycznego, - pomoc uczniom uzależnionym w nawiązywaniu kontaktów z odpowiednimi instytucjami, - konsultacje z psychologiem dla uczniów uzależnionych i ich rodziców - korzystanie z gotowych programów profilaktycznych, np. spektakli teatralnych, - pogadanki na lekcjach z wychowawcą, religii, WOS-u, - współpraca z odpowiednimi 4
instytucjami (Policja, Sąd Dla Nieletnich, kuratorzy sądowi), - organizowanie zajęć w sądzie (udział w rozprawach), 2. Przeciwdziałanie i zapobieganie zachowaniom ryzykownych (agresji, kradzieży, absencji szkolnej). Zapewnianie uczniom bezpieczeństwa w szkole. - piętnowanie zjawiska, a nie osób winnych kradzieży, - zakaz przynoszenia do szkoły wartościowego sprzętu, - współpraca z odpowiednimi instytucjami (organem prowadzącym szkołę, policją, sądem dla nieletnich w celu podejmowania odpowiednich procedur prawnych związanych z obowiązkiem szkolnym, - informowanie uczniów i rodziców o konsekwencjach niewypełniania obowiązku szkolnego i niskiej frekwencji (możliwość nieklasyfikowania), - dalsze zwiększanie atrakcyjności zajęć poprzez stosowanie różnych metod w tym z zastosowaniem techniki multimedialnej - systematyczne wyposażanie klas w komputery z projektorami multimedialnymi - szkolenia nauczycieli w zakresie korzystania z projektora multimedialnego w czasie lekcji, - systematyczne sprawdzanie obecności na wszystkich lekcjach, - systematyczna ewaluacja i 5
realizowanie Programu Przeciwdziałania Absencji Uczniów, - stosowanie systemu nagród za wzorową frekwencję dla uczniów i klas, - upowszechnianie procedury zwalniania uczniów z zajęć, 3. Kształtowanie i planowanie wśród uczniów zachowań i postaw prozdrowotnych. Dbanie o własne zdrowie, wygląd i higienę osobistą. - pogadanki na lekcjach WOS-u, biologii, lekcji z wychowawcą, - spotkania z lekarzami, pielęgniarką szkolną, - organizacja zajęć aerobiku, stosowanie elementów gimnastyki korekcyjnej - systematyczne zwracanie uwagi na właściwą postawę ucznia podczas siedzenia w ławce, - noszenie obuwia zmiennego (obuwie sportowe), - pogadanki z wychowawcą, - organizowanie bezpłatnych obiadów dla dzieci z ubogich rodzin, - konkursy, apele o tematyce prozdrowotnej - gazetki tematyczne, - zorganizowanie szkolenia lub serii szkoleń dla uczniów w zakresie zapobiegania szerzeniu się chorób, - ustalenie kanałów łączności szkoły z rodzicami i możliwość szybkiego ich powiadamiania w przypadku zachorowania w celu zmniejszenia 6
ryzyka zarażeń, - prowadzenie aktywnej polityki zapobiegania zakażeniom przez dostarczenie materiałów informacyjnych na temat zachowania w szkole, mycia rak, higieny kaszlu i czyszczenia nosa oraz promowania w szkole zachowań zmniejszających prawdopodobieństwo zakażenia, - zachęcanie do szczepień przeciw grypie sezonowej oraz innym chorobom, - w razie wystąpienia objawów wymagane jest od rodziców zgłoszenia dziecka do lekarza i do tego czasu pozostawienie go w domu, a w przypadku stwierdzenia takich objawów u ucznia w szkole umieszczenia go w pomieszczeniu odosobnionym i jeśli są to objawy o niewielkim nasileniu powiadomienie rodziców o konieczności odebrania ucznia ze szkoły, a w przypadku ciężkiego zachorowania odesłanie ucznia transportem sanitarnym do szpitala zakaźnego lub innego, wyznaczonego do leczenia ( uwzględniając to z rodzicami bądź opiekunami ucznia), - zadbanie o ciągły dostęp do odpowiednich środków higienicznych w toaletach, - zapewnienie higieny miejsc pracy przebywania uczniów i codzienne ścieranie powierzchni, które mogą być 7
zanieczyszczone wydzielinami i które mogą dotykać uczniowie. Znaczną część tych zabiegów higienicznych mogą wykonywać sami odpowiednio poinstruowani uczniowie, - w uzasadnionych przypadkach, po konsultacji z lekarzem lub epidemiologiem zalecenie noszenia maseczek ochronnych na nos i usta na terenie szkoły i w drodze do niej, - obserwowanie dzieci i młodzieży wykazujących objawy chorób w trakcie pobytu w szkole, - organizowanie w ramach możliwości pobytu uczniów na świeżym powietrzu w czasie przerw i lekcji wychowania fizycznego, - monitorowanie stron internetowych państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Państwowego Zakładu Higieny, - nauka nawiązywania prawidłowych relacji w grupie rówieśniczej oferta zajęć prowadzonych przez psychologa i pedagoga, które przyczynią się do wzrostu zainteresowania uczniów tą formą pomocy - stała i systematyczna działalność wychowawcza, edukacyjna, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów, ich rodziców, opiekunów, wychowawców, nauczycieli i innych pracowników szkoły w celu przeciwdziałania narkomanii. 8
4. Przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspokajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej. - zajęcia z pedagogiem, - zajęcia z psychologiem, - prowadzenie kół zainteresowań zgodnie z zainteresowaniami uczniów, - zajęcia rozwijające uzdolnienia, - zajęcia socjoterapeutyczne 5. Kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji środków i substancji psychoaktywnych, psychotropowych, odurzających, przez uczniów i wychowanków, a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych (palenie papierosów, przemoc, agresja, alkohol, akty wandalizmu, cyberprzemoc). - stałe prowadzenie zajęć przeciwdziałających zachowaniom agresywnym w czasie lekcji z wychowawcą i spotkań z pedagogiem szkolnym i psychologiem szkolnym, - dalsze prowadzenie poradnictwa dla rodziców, mającego na celu uczulenie ich na zachowanie młodzieży, a także wskazanie źródeł agresji i przemocy wśród młodych ludzi ( w czasie zebrań rodzicielskich, spotkań z Radą Rodziców, indywidualnych rozmów z pedagogiem i psychologiem). Spotkania z przedstawicielami Policji, - organizowanie różnorodnych zajęć pozalekcyjnych: kół zainteresowań, kół przedmiotowych, konkursów, wycieczek, imprez szkolnych, - wnikliwe analizowanie sytuacji rodzinnej uczniów - ścisła współpraca z instytucjami mogącymi udzielić uczniom i im 9
rodzicom wsparcia, - ścisła współpraca ze środowiskiem lokalnym - rzetelne pełnienie dyżurów nauczycielskich i uczniowskich w czasie przerw lekcyjnych, - korzystanie z całych programów profilaktycznych lub ich elementów w miarę posiadanych środków - przystąpienie do konkursu Bezpieczna Szkoła-Bezpieczny Uczeń, - systematyczne śledzenie obrazów zapisanych na monitoringu w celu wyeliminowania palenia papierosów w łazienkach i innych widocznych miejscach, - kontrolowanie newralgicznych miejsc przez dyżurujących nauczycieli i pracowników szkoły - pogadanki na temat szkodliwości palenia papierosów, - zwracanie szczególnej uwagi na konieczność dbania o mienie własne i cudze, - pogadanki na godzinach wychowawczych, - częste apele, - współpraca z rodzicami w zakresie naprawy powstałych szkód, - systematyczne aktualizowanie w komputerach zabezpieczającego oprogramowania, - uświadomienie rodziców o 10
zagrożeniach, jaki niesie ze sobą dostęp do szkodliwych treści dla psychicznego rozwoju ich dzieci, - informowanie rodziców o możliwości nieodpłatnego oprogramowania zabezpieczającego dostęp do szkodliwych treści, - pogadanki na godzinach z wychowawcą na temat świadomego i odpowiedzialnego korzystania ze środków masowego przekazu oraz włączanie tych zagadnień do Programu Edukacji Medialnej i Czytelniczej oraz lekcji WOS, 6. Doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej, w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych. - udział nauczycieli w konferencjach organizowanych na terenie miasta i województwa, - uczestnictwo w spotkaniach organizowanych w Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, - promowanie zdrowego stylu życia poprzez udział w konkursach, np. Stop przemocy, Dzień bez nikotyny i akcjach prowadzonych w szkole, - udział Rady Pedagogicznej w szkoleniach 7. Włączanie w razie potrzeby w indywidualny program edukacyjno terapeutyczny (IPET) działań z - zdiagnozowanie i określenie problemu ucznia, - stworzenie indywidualnego programu 11
zakresu przeciwdziałania używania środków i substancji środków i substancji psychoaktywnych, psychotropowych, odurzających. przeciwdziałania używania środków i substancji psychoaktywnych, psychotropowych, odurzających, - współpraca z wychowawcami, - współpraca z rodzicami, - współpraca ze specjalistami, lekarzami. 4 Ewaluacja Szkolny Program Profilaktyki nie jest dokumentem zamkniętym. Ulega zmianom wraz ze zmieniająca się rzeczywistością. Analiza jego skuteczności będzie polegać na bieżącym monitorowaniu i cyklicznej ewaluacji. Treści programu ulegać będą zmianie, w zależności od aktualnych potrzeb. Diagnoza tych potrzeb dokonywana będzie na podstawie ankiet, rozmów z uczniami, nauczycielami, rodzicami. Ewaluacja Programu Profilaktyki jest analizą i oceną: 1. Wszelkich efektów jego wdrożenia; 2. Szeroko pojętych warunków, w jakich jest realizowany; 3. Stopnia jego realizacji w stosunku do założonych celów. Narzędzia ewaluacji Programu Profilaktyki 1.Kwestionariusze do analizy dokumentacji szkoły; 2.Kwestionariusze ankiet. Ewaluacja Programu Profilaktyki ma charakter sprawozdania końcowo rocznego zawierającego wnioski z realizacji programu i nowe propozycje działań. 12