SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W STRZYŻEWICACH RECHCIE Program zawiera: 1. Wychowanie i profilaktyka w szkole wprowadzenie 2. Idea i cele programu 3. Ewaluacja programu 4. Obszary realizacji programu profilaktyki: Zachowanie w sytuacjach wypadkowych Higiena Agresja Uspołecznienie Rodzina 1
Przedmiotem profilaktyki może być każdy problem, w odniesieniu do którego odczuwamy potrzebę uprzedzającej interwencji oraz wobec którego można zastosować środki zaradcze Krzysztof Wojcieszek WYCHOWANIE I PROFILAKTYKA W SZKOLE WPROWADZENIE PROFILAKTYKA jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, dziecka, ucznia, wychowanka przed wielkimi zakłóceniami rozwoju. Na pozór może się wydawać, że wszelkie zagrożenia czyhają na człowieka w świecie zewnętrznym, gdy w istocie to sam człowiek dokonuje takich wyborów, które zakłócają jego rozwój. Człowiek niedojrzały sam dla siebie może być zagrożeniem. Dlatego prowadzenie dziecka ku dojrzałości jest zarówno wychowaniem, jak i profilaktyką. Takie widzenie wychowania i profilaktyki stawia szczególne wymagania wychowawcom. Do dobrego wypełnienia własnych zadań niezbędna jest wiedza nie tylko o współczesnych, cywilizacyjnych zagrożeniach, ale przede wszystkim o naturze człowieka, celu życia ludzkiego, jak również o mechanizmach psychologicznych prowadzonych do destrukcji. Program opiera się na założeniu, że efektywną formą jest praktyczne działanie, promowanie zdrowego stylu życia, dobrego funkcjonowania w sferze fizycznej, psychicznej, oraz rozwoju osobowości. Realizacji programu mają służyć działania szkoły, oddziaływania nauczycieli skierowane na osobowość wychowanka. Dostarczenie uczniom specyficznych informacji dotyczących mechanizmów przeciwdziałania uzależnieniom i wyposażenie w umiejętności służące lepszemu radzeniu sobie z problemami życiowymi. Program profilaktyczny naszej szkoły powstał w oparciu o podstawę programową, misję szkoły i program wychowawczy. Treści dotyczące psychoprofilaktyki zapisane w podstawie programowej kształcenia ogólnego zawierają: promocję zdrowego stylu życia, rozwijanie najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych, prawidłowości i trudności rozwojowych okresu dojrzewania oraz profilaktykę uzależnień. Opracowując ten program staraliśmy się, aby był: Dostosowany do wszystkich uczniów, we wszystkich etapach kształcenia; Skierowany do wszystkich uczniów, we wszystkich etapach kształcenia; Skoncentrowany na wielu obszarach; Obejmujący cały okres nauki; Zapewniający ciągłość i systematyczność działań; Uwzględniający współpracę z rodzicami. 2
IDEA I CELE PROGRAMU Profilaktyka zawarta w programie ma odbywać się poprzez rozwój osobowości młodego człowieka, jak i poprzez wskazywanie umiejętności kierowania swoim postępowaniem. Program profilaktyki obejmować będzie następujące obszary: 1. Zachowanie w sytuacjach wypadkowych 2. Higiena 3. Agresja 4. Uspołecznienie 5. Rodzina Za realizację działań profilaktycznych odpowiedzialni będą: Dyrekcja szkoły Współpracować będziemy również z osobami reprezentującymi środowisko lokalne. Będą to: rodzice, lekarz, pielęgniarka szkolna, policjanci, psychologowie z PPP, strażacy. CHARAKTERYSTYKA SZKOŁY Nasza szkoła liczy 67 uczniów klas I-VI oraz 15 dzieci z oddziału przedszkolnego. Szkoła wyposażona jest w 7 sal lekcyjnych rozmieszczonych na dwóch kondygnacjach, pracownie komputerową, salę przeznaczona do spotkań naukowo-artystycznych, zastępczą salę gimnastyczną, salę do gimnastyki korekcyjnej oraz salę na zajęcia świetlicowe. Zajęcia odbywają się na jedną zmianę. Dzieci dojeżdżające mają zapewniona opiekę do godziny 14.00. Uczniowie mogą korzystać z gorących posiłków, podczas długiej przerwy. Wszyscy uczniowie w godzinach popołudniowych mogą uczestniczyć w kołach zainteresowań i zajęciach tanecznych. Środowisko uczniów naszej szkoły jest zróżnicowane kulturowo i materialnie, jest spora grupa uczniów pochodzących z rodzin, w których zawodowo pracuje jeden z rodziców, są również rodziny które utrzymują się z zasiłków lub gospodarstwa rolnego. EWALUACJA PROGRAMU Program podlegać będzie ewaluacji. Program jest otwarty i może podlegać modyfikacjom w zależności od wyników ewaluacji. Przedstawione działania realizują pracownicy szkoły. Na początku każdego roku szkolnego do realizowanych treści programu włączane będą propozycje tematów, jakie należy uwzględnić w edukacji prozdrowotnej, wskazane przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Lublinie. 3
Kształtowanie postaw dbałości o bezpieczeństwo własne i innych OBSZAR I ZACHOWANIE W SYTUACJACH WYPADKOWYCH Cel ogólny Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin Uświadomienie skutków zdrowotnych niebezpiecznych i brawurowych zachowań na przerwach, w szatni i wycieczkach Zapobieganie panice i zachowaniom histerycznym Powiadomienie o wypadkach osób kompetentnych Nabywanie umiejętności zachowania się w przypadkach kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi (petardy, niewybuchy, substancje toksyczne i inne) Pogadanki apele porządkowe Zapoznanie z regulaminami obowiązującymi na terenie szkoły (przebywaniu ucznia w szkole, sali gimnastycznej, boiska szkolnego, świetlicy, biblioteki, placu zabaw) Próbna ewakuacja szkoły Eksponowanie w widocznym miejscu telefonów alarmowych Spotkania z przedstawicielami straży pożarnej, policji Udział w konkursie wiedzy pożarniczej Ćwiczenia w rozpoznawaniu sygnałów alarmowych Pogadanki w okresie największego zainteresowania młodzieży z artykułami pirotechnicznymi (Święta Bożego Narodzenia, Nowy Rok) nauczyciel wych.fiz nauczyciel biblioteki wychowawca świetlicy klas wrzesień wrzesień kwiecień Cały rok P. Teter maj P. Teter marzec - kwiecień grudzień 4
Kształcenie postaw prozdrowotnych Bezpieczna droga do szkoły Pogadanki na zajęciach lekcyjnych Przeprowadzenie kursu na kartę rowerową P. Teter kwiecień - czerwiec Udział w ogólnopolskiej akcji Klub Bezpiecznego Puchatka wychowawca kl.i rodzice OBSZAR II HIGIENA Cel główny Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin Uczenie i przypominanie prawidłowej postawy w czasie nauki i zabawy Wdrażanie zasad dbałości o higienę Spotkanie z pielęgniarką szkolną - pogadanki w miarę potrzeb Fluoryzacja zębów pielęgniarka szkolna co 6 tygodni Kształtowanie postaw związanych Udział w akcji Sprzątanie świata z ochroną środowiska wrzesień Podejmowanie działań dla ochrony Pogadanki na godzinach wychowawczych i poszanowania zdrowia własnego Prelekcje dla rodziców i uczniów ze i innych negatywnego stosunku do specjalistami (policja, pielęgniarka) wg alkoholu, tytoniu, narkotyków, Przygotowanie posiłków harmonogramu środków odurzających, napojów Konkursy i gazetki planów energetycznych i dopalaczy Zajęcia poświęcone zagadnieniom zdrowego wychowawczych Kształtowanie właściwych nawyków odżywiania żywieniowych 5
Kształcenie umiejętności uczniów w relacjach interpersonalnych Kształcenie postaw prozdrowotnych Sposoby organizacji czasu wolnego i uświadomienie znaczenia czynnego wypoczynku Pogadanki na zajęciach edukacyjnych zgodnie z harmonogramem planów wychowawczych i planów pracy Uświadomienie skutków uzależnień od gier komputerowych, telewizji, Internetu Pogadanki na zajęciach edukacyjnych, zajęciach komputerowych nauczyciel informatyki OBSZAR III AGRESJA Cel główny Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin Uczniowie konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, negocjowania, przepraszania i przebaczania Zapobieganie przyzwalaniu na zachowania nieakceptowane społecznie, agresywne i dewastujące otoczenie Wskazanie możliwości unikania agresji Zapobieganie zachowaniom ryzykownym w tym wszelkim przejawom przemocy i agresji Organizowanie zabaw z zachowaniami grzecznościowymi, scenki dramowe Trening poprawnej komunikacji Promowanie zasad uczciwego, sprawiedliwego i honorowego postępowania dyżurujący, 6
Kształcenie umiejętności uczniów w relacjach interpersonalnych Uczenie rozładowania napięć: zdrowotnych, przynoszących ulgę, dopuszczalnych społecznie Edukacja rodziców z zakresu zjawiska przemocy Edukacja rodziców i uczniów z zakresu przemocy rówieśniczej w sieci Edukacja rodziców i uczniów z zakresu zjawisk terroryzmu Zabawy socjoterapeutyczne w klasach I - III Analiza lektur ukazujących pozytywne nauczyciel j. polskiego relacje człowiek - człowiek nauczyciel bibliotekarz Zabawy integrujące, dyskoteki, spotkania klasowe, uroczystości klasowe i szkolne Omawianie przypadków agresywnych(bójki, nękanie, przezywanie, wyśmiewanie), dyskusja na ten temat i natychmiastowe reagowanie Rozmowy z rodzicami Uczenie poprzez przykłady właściwego rozumienia solidarności grupowej Omawianie skutków zjawiska cyberprzemocy wśród uczniów Przeprowadzenie zajęć, w tym spotkań ze spotkanie z specjalistą w formie szkolenia dla uczniów i policjantem/psychologiem rodziców Omawianie skutków terroryzmu wśród uczniów Przeprowadzenie zajęć, w tym spotkań ze specjalistą w formie szkolenia dla uczniów i rodziców spotkanie z policjantem/psychologiem 7
Podnoszenie poziomu kultury uczniowskiej Podnoszenie poziomu kultury uczniowskiej OBSZAR IV USPOŁECZNIENIE Cel ogólny Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin Uczenie współdziałania w grupie Zabawy i spotkania integrujące zespoły rówieśniczej z nastawieniem na uczniów szacunek dla różnic między Wspólny udział klas w wycieczkach ludźmi szkolnych Dostrzeganie osób Pogadanki na lekcjach wychowawczych w niepełnosprawnych, podeszłych kl. IV VI i zajęciach edukacyjnych 0 III wiekiem, samotnych i Uroczystość klasowa Dzień Babci i Dzień bezdomnych Dziadka; wigilia szkolna, kontakty z DPS Dostrzeganie pozytywnych wzorców, organizowanie integracyjnych zabaw szkolnych Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego, w tym koleżeństwa i przyjaźni Stwarzanie okazji do przeżycia sukcesu Wyrabianie umiejętności akceptacji, uczenie odpowiedzialności za siebie i innych Stwarzanie sytuacji prezentowania swojego wizerunku (hobby, zainteresowania) Organizowanie pomocy i wsparcia koleżeńskiego Pogadanki wychowawcze i zajęcia edukacyjne Konkursy szkolne, zawody sportowe Zajęcia edukacyjne i pogadanki wychowawcze, scenki dramowe 8
Integracja środowiska rodzinnego ze szkołą Integracja środowiska rodzinnego ze szkołą OBSZAR V RODZINA Cel ogólny Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin Integrowanie wychowawczych Zebrania rodziców działań szkoły i rodziny Pomoc rodzinie w sytuacjach losowych, problemach materialnych i społecznych Monitorowanie sytuacji uczniów, których rodzice wyjechali do pracy za granicę Ochrona praw dziecka w sytuacjach niewydolności rodziny Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym poprzez wczesne Angażowanie rodziców do sprawowania opieki w czasie uroczystości szkolnych, wycieczek i rajdów Prezentacje uczniów w czasie wywiadówki (Jasełka, scenki dramowe) Konsultacje indywidualne dla rodziców Współpraca z instytucjami wspierającymi rodzinę GOPS, Policja, Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczną Organizowanie kiermaszu używanych podręczników szkolnych Śpotkanie z psychologiem, pedagogiem Pogadanki na temat praw dziecka Wskazanie dróg uzyskiwania pomocy w sytuacjach dysfunkcyjności środowiska rodzinnego Rozmowy z rodzicami uświadomienie konieczności przeprowadzenia badań w PPP zgodnie z harmonogramem zebrań z rodzicami zgodnie z harmonogramem konsultacji wg planów wychowawczych 9
wykrywanie trudności w nauce i problemów szkolnych Prowadzenie zindywidualizowanych i indywidualnych zajęć z dziećmi mającymi deficyty rozwojowe Poradnictwo dla rodziców w sprawie metod postępowania z uczniem mającym trudności w nauce, zachowaniu Zorganizowanie spotkań z pedagogiem/psychologiem Uchwała Rady Rodziców po porozumieniu z Radą Pedagogiczną 14.09.2016 r. 10