Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Moduły wprowadzające / wymagania wstępne: Nazwa modułu (przedmiot lub grupa przedmiotów): Osoby prowadzące: Forma studiów /liczba godzin /liczba punktów ECTS: Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku, Wydział Ogólnomedyczny Fizjoterapia Pierwszy Praktyczny Pedagogika ogólna, psychologia rozwojowa, psychologia ogólna Pedagogika Specjalna mgr D. Wyrzykowska - Koda 1 ECTS F-1-P-PS-23 studia studia Liczba stacjonarne niestacjonarne punktów w/ćw w/ćw ECTS Zajęcia zorganizowane: 15/ 9/ 0,5 Praca własna studenta: 15 h 20 h 0,5 Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: udział w wykładach 3*3 h 5*3 h 0,5 udział w ćwiczeniach - konsultacje - RAZEM: 15 h 9 h Bilans nakładu pracy studenta: Samodzielna praca studenta: przygotowanie do ćwiczeń przygotowanie do 15 h kolokwiów 20 h 0,5 przygotowanie do egzaminu RAZEM: 15 h 20 h
Cele modułu: Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami teoretycznymi pedagogiki specjalnej oraz praktyką kształcenia i wychowania osób niepełnosprawnych, a w szczególności z celami i zagadnieniami pedagogiki specjalnej w obrębie nauk pedagogicznych oraz powiązanymi z dyscyplinami nauk jej pogranicza, charakterystyką osób niepełnosprawnych, zasadami rewalidacji, czynnikami wyznaczającymi proces rehabilitacji, kształtowanie umiejętności postępowania z osobami niepełnosprawnymi, rozumienia ich potrzeb psychicznych oraz sytuacji społecznej. Efekty kształcenia: Odniesienie do Przedmiotowy kierunkowych Efekty kształcenia efekt kształcenia efektów kształcenia P_W01 Definiuje i omawia podstawowe zagadnienie z zakresu K_W04 pedagogiki specjalnej, praktyki kształcenia i wychowania K_W12 osób niepełnosprawnych P_W02 Potrafi dokonać analizy sytuacji osób niepełnosprawnych i ich rodzin w wymiarze indywidualnym i ekologicznym K_W09 P_W03 Omawia strukturę i dynamikę procesu rehabilitacji, K_W04 podejście podmiotowe, humanistyczno-społeczne w postępowaniu rehabilitacyjnym P_W04 Wymienia poszczególne subdyscypliny pedagogiki K_W09 specjalnej, aktualne trendy rozwojowe we współczesnej pedagogice specjalnej P_W05 Posiada wiedzę w zakresie ogólnych prawidłowości K_W12 i mechanizmów stanowiących podstawę rozwoju psychofizycznego osób niepełnosprawnych w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności P_U01 Potrafi wykorzystać i integrować wiedzę teoretyczną K_U12 z zakresu pedagogiki specjalnej w celu analizowania problemów edukacyjnych, wychowawczych i terapeutycznych
P_U02 Potrafi trafnie dobierać środki, formy i metody pracy K_U02 w pracy z osobami niepełnosprawnymi. P_K01 Wykazuje otwartość i gotowość na zdobywanie kompetencji K_K23 poznawczych, sprawnościowych, interakcyjnych w przyszłej praktyce zawodowej, w realizacji wyrównywania szans, w tym edukacyjnych osób niepełnosprawnych P_K02 Rozumie wartość i sens podejmowania działań pedagogicznych K_K17 w środowisku społecznym, jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych P_K03 Ma świadomość konieczności współpracy ze specjalistami z dziedzin pokrewnych biorących udział w procesie K_K03 K_K09 terapii i rehabilitacji. Wiedza - student: Definiuje i omawia podstawowe zagadnienie z zakresu pedagogiki specjalnej, praktyki kształcenia i wychowania osób niepełnosprawnych Potrafi dokonać analizy sytuacji osób niepełnosprawnych i ich rodzin w wymiarze indywidualnym i ekologicznym Omawia strukturę i dynamikę procesu rehabilitacji, podejście podmiotowe, humanistyczno-społeczne w postępowaniu rehabilitacyjnym Wymienia poszczególne subdyscypliny pedagogiki specjalnej, aktualne trendy rozwojowe we współczesnej pedagogice specjalnej Posiada wiedzę w zakresie ogólnych prawidłowości i mechanizmów stanowiących podstawę rozwoju psychofizycznego osób niepełnosprawnych w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności Umiejętności - student: Potrafi wykorzystać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki specjalnej w celu analizowania problemów edukacyjnych, wychowawczych i terapeutycznych Potrafi trafnie dobierać środki, formy i metody pracy w pracy z osobami niepełnosprawnymi. Kompetencje społeczne student:
Wykazuje otwartość i gotowość na zdobywanie kompetencji poznawczych, sprawnościowych, interakcyjnych w przyszłej praktyce zawodowej, w realizacji wyrównywania szans, w tym edukacyjnych osób niepełnosprawnych Rozumie wartość i sens podejmowania działań pedagogicznych w środowisku społecznym, jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych Ma świadomość konieczności współpracy ze specjalistami z dziedzin pokrewnych biorących udział w procesie terapii i rehabilitacji. Forma zajęć/metody dydaktyczne: Wykłady, pokaz multimedialny Forma i warunki zaliczenia przedmiotu w odniesieniu do efektów kształcenia. Nr efektu Metody weryfikacji efektu kształcenia kształcenia Formujące: Podsumowujące: P_W01 P_W02 Kolokwium Zaliczenie pisemne student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; P_W03 P_W04 P_W05 Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) P_U01 P_U02 Ocena aktywności studenta w czasie Realizacja zleconego zadania zajęć P_K01 Ocena aktywności studenta w czasie Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego P_K02 zajęć P_K03 Treści programowe: Wykład 15/9 godzin 1. Pedagogika specjalna jako dyscyplina naukowa. Aktualne osiągnięcia polskiej pedagogiki specjalnej w dialogu z naukami pogranicza i dyscyplinami pomocniczymi.(2h st.stacjonarne/ 1h st.niestacjonarne) 2. Struktura i dynamika procesu rehabilitacji. Podmiotowy kontekst i czynniki procesu rehabilitacji. Psychospołeczne funkcjonowanie człowieka po utracie zdrowia, określonej sprawności.( 2h st.stacjonarne/ 2h st.niestacjonarne)
3. Podstawowe zagadnienia z zakresu rehabilitacji osób niewidomych i niedowidzących.specyfika przystosowania do życia osoby niewidomej. Podstawowe pojęcia i umiejętności z zakresu podstawowych umiejętności społecznych i orientacji przestrzennej. Kodeks etyczny i zasady postępowania przewodnika osoby niewidomej. (4h st.stacjonarne/ 2h st.niestacjonarne) 4. Jednostka z uszkodzonym słuchem jako podmiot wychowania i terapii kategorie osób z wadą słuchu, wybrane klasyfikacje wady słuchu. Psychospołeczne determinanty funkcjonowania osób z wadą słuchu. Metody porozumiewania się osób z uszkodzonym słuchem. Zasady dobrej komunikacji. (4h st.stacjonarne/ 2h st.niestacjonarne) 5. Terminologia i definicje niepełnosprawności intelektualnej. Główne aspekty pracy rewalidacyjnej z osobami z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym.( 2h st.stacjonarne/ 1h st.niestacjonarne) 6. Alternatywne formy wspierania rozwoju w pracy i terapii dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi. (1h st.stacjonarne/ 1h st.niestacjonarne) Literatura podstawowa: 1. Baran J. Cierpiałowska B., Mikrut A.(red.): Teoria i praktyka oddziaływań wspierających rozwój osób z niepełnosprawnością. Kraków, 2011 2. Bendych E.( red.):rewalidacja dzieci i młodzieży z uszkodzonym wzrokiem. Warszawa 2004 3. Bobkowicz Lewartowska L.: Niepełnosprawność intelektualna diagnozowanie, edukacja i wychowanie. Gdańsk, 2011 4. Dryżałowska G.: Rozwój językowy dziecka z uszkodzonym słuchem a integracja edukacyjna: model kształcenia integracyjnego. Warszawa 2007 5. Gajdzica Z.: Edukacyjne konteksty bezradności społecznej osób z lekkim upośledzeniem umysłowym. Katowice,2007 6. Kuczyńska Kwapisz J. :Orientacja przestrzenna w usamodzielnianiu osób niewidomych. Warszawa, 2001 7. Ochał J., Szwiec J.: Diagnoza umiejętności funkcjonalnych uczniów: Edukacja uczniów z głębokim upośledzeniem umysłowym, CMPPP MEN, Warszawa 2000 8. Olechnowicz H: Terapia dzieci z niepełnosprawnością intelektualną: programy i metody. 2010 9. Palak Z, Bujanowska A., Pawlak A( red.): Aktualne problemy edukacji i rehabilitacji w ciągu życia. Lublin, 2010
10. Pilecki J.( red.) : Usprawnianie, wychowanie i nauczanie osób z głębszym upośledzeniem umysłowym, Kraków 2002 11. Sękowska Z.: Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa, 1998 12. Sowa J., Wojciechowski F.: Proces rehabilitacji w kontekście edukacyjnym. Rzeszów 2001 13. Stachyra J.: Zdolności poznawcze i możliwości umysłowe uczniów z uszkodzonym słuchem, Lublin 2001 14. Troczyńska Nakonieczna W.: Wybrane zagadnienia rehabilitacji osób niepełnosprawnych dla studentów pedagogii, Legnica, 2010 15..Zabłocki K.: Upośledzenie umysłowe wybrane zagadnienia edukacji i terapii. Plock,2003 Literatura uzupełniająca: 1. Cieszyńska J.: Od słowa przeczytanego do wypowiedzianego, Kraków, 2001 2. Chrzanowska Anna, Szoplik Katarzyna zabawy i ćwiczenia logopedyczne, Białystok, 2003 3. Franczyk A., Krajeńska K.:Program psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami zaburzeniami rozwoju, Kraków, 2003 4. Kosakowski Cz., Krause A. Wójcik M.(red.): Relacje i doświadczenia społeczne osób z niepełnosprawnością. Olsztyn, 2009 5. Kowalik S., Szarkowicz D., Zeidler W.: Niepełnosprawność: Wybrane problemy psychologiczne i ortopedagogiczne, Gdańsk, 2007 6. Majewski T.: Tyflopsychologia rozwojowa. Psychologia dzieci niewidomych i niewidzących. Warszawa, 2002 7. Piszczek M.: Jak można uczyć dziecko z głębokim upośledzeniem umysłowym nowych umiejętności? W: Edukacja uczniów z głębokim upośledzeniem umysłowym, CMPPP MEN, Warszawa,2000 8. Tomkiewicz Bętkowska A. :ABC pedagoga specjalnego poradnik dla nauczycieli ze specjalnym przygotowaniem pedagogicznym pracujących z dziećmi niepełnosprawnymi, dla studentów kierunków pedagogicznych. Kraków, 2008 Program opracował/a, data opracowania programu