PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 7 W POZNANIU 2014-2017 1
I. PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. ( Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 z późn. zm.) Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. (Dz. U z 1991 r. Nr 95, poz. 425, z późn. zm.) Ustawa o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 23 lipca 2008 r. ( Dz. U. z 2008 r. Nr.180 poz. 1108 ) Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.). Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. ( Dz. U. z 2008 r. Nr 179, poz. 1485, z późn. zm.) Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1996r. (Dz. U. Nr 10 z 1996r. poz. 55) Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991r. Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach ( Dz. U. z 2013 r. poz. 532 ) II. WPROWADZENIE Profilaktyka ogólnie rozumiana jest jako: działanie i środki stosowane w celu zapobiegania chorobom; ogólnie: stosowanie rożnych środków zapobiegawczych w celu niedopuszczenia do wypadków, uszkodzeń, katastrof itp. (Mały Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997). Można więc przyjąć, że profilaktyka to odpowiednie działanie, które ma na celu zapobieganie pojawianiu się i/lub rozwojowi niekorzystnego zjawiska, w konkretnej społeczności. Jest też jednym ze sposobów reagowania na rozmaite zjawiska społeczne, które oceniane są jako szkodliwe i niepożądane. Ocena skłania do traktowania takich zjawisk w kategoriach zagrożeń i podejmowania wysiłków w celu ich eliminacji lub choćby ograniczania. Podstawowym założeniem Programu Profilaktyki jest wspomaganie uczniów w rozwoju, wspieranie w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi ich prawidłowemu rozwojowi, a także likwidowanie czynników niekorzystnych dla ich zdrowia i życia. Głównym celem działań profilaktycznych jest szeroko pojęta ochrona ucznia przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju oraz wyposażenie go w niezbędną wiedzę i umiejętności, które pozwolą mu na prawidłowe funkcjonowanie. Tym samym realizacja programu ma na celu: 1. kształtowanie osobowości ucznia w taki sposób, aby prawidłowo funkcjonował w środowisku szkolnym i pozaszkolnym: 2. ograniczenie i eliminowanie zachowań niepożądanych występujących wśród uczniów 3. promocję zdrowia i rozwijanie zdolności do prowadzenia zdrowego trybu życia 4. rozwijanie zainteresowań uczniów oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym 2
III. TREŚCI PROGRAMU 1. PRZECIWDZIAŁANIE AGRESJI I PRZEMOCY Cele szczegółowe: budowanie pozytywnych relacji interpersonalnych nabywanie wiedzy dotyczącej zjawiska przemocy i cyberprzemocy nabywanie umiejętności związanych z adekwatnym reagowaniem na przejawy przemocy nabywanie umiejętności związanych z konstruktywnym rozwiązywaniem konfliktów wdrażanie do odpowiedzialności za podejmowane decyzje wzmacnianie poczucia własnej wartości Kryteria sukcesu: ograniczenie zachowań agresywnych dzieci i młodzieży. ZADANIA DO REALIZACJI Udział w zajęciach dotyczących zjawiska przemocy i cyberprzemocy. Zapoznanie z prawnymi konsekwencjami stosowania przemocy. W ramach programu Szkoła Wolna od Narkotyków i Przemocy udział uczniów gimnazjum w zajęciach prowadzonych przez Policję na temat przestępczości nieletnich i jej konsekwencji prawnych. W oparciu o program Dziecko w sieci udział uczniów szkoły podstawowej w zajęciach dotyczących przeciwdziałania przemocy w Internecie oraz świadomego korzystania z komputera. Udział w zajęciach doskonalących umiejętności rozwiązywania konfliktów. Udział w szkoleniu i prowadzenie mediacji rówieśniczych w ramach programu Bezpieczna i przyjazna szkoła REALIZATOR Policja, Policja, 3
NAUCZYCIELE Udział w lekcjach wychowawczych dotyczących prawidłowej komunikacji i wyrażaniu własnych potrzeb z poszanowaniem drugiej osoby. Rozwiązywanie trudnych sytuacji wychowawczych Diagnozowanie środowiska rodzinnego uczniów Wzbogacenie wiedzy o sposobach radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych. Udział w szkoleniu i monitorowanie mediacji rówieśniczych w ramach programu Bezpieczna i przyjazna szkoła Uczestnictwo w spotkaniach integrujących nauczycieli z rodzicami. we współpracy z MOPR i Sądem Rodzinnym RODZICE Uczestnictwo w uroczystościach i imprezach szkolnych. Udział w spotkaniach wspierająco informacyjnych w zakresie rozwiązywania trudności wychowawczych organizatorzy imprez Monitorowanie i ewaluacja: Dokonanie przeglądu wykonanej pracy. Sprawozdania z przeprowadzonych zajęć, ankiety ewaluacyjne. Dowody wykonania: Programy własne, scenariusze, listy obecności, wytwory prac uczniowskich, biblioteczka. 2. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ : PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA Cele szczegółowe: nabywanie wiedzy związanej z negatywnymi skutkami działania substancji psychoaktywnych oraz tytoniu nabywanie wiedzy dotyczącej mechanizmu uzależnienia doskonalenie umiejętności przeciwstawiania się presji rówieśników i grupy wdrażanie do prowadzenia zdrowego stylu życia 4
wdrażanie do aktywnego spędzania wolnego czasu Kryteria sukcesu: wzrost świadomości uczniów, ich rodziców i nauczycieli dot. zdrowego stylu życia. ZADANIA DO REALIZACJI UCZNIOWIE Udział uczniów Gimnazjum w działaniach organizowanych w ramach projektu społecznego Nasze zasady, Twoje bezpieczeństwo Rozwijanie zainteresowań, propagowanie sposobów ciekawego spędzania czasu wolnego. Udział w cyklu lekcji wychowawczych związanych z tematyką uzależnień ( w tym uzależnień behawioralnych ) Udział w działaniach określonych projektem Cyfrowobezpieczni Udział w imprezach promujących aktywny i zdrowy styl życia. Udział dzieci 6-letnnich w działaniach w ramach programu Moje Dziecko Idzie do Szkoły Udział w zajęciach uświadamiających konsekwencje zachowań ryzykownych REALIZATOR pedagog, psycholog, Wychowawcy, psycholog Psycholog, pedagog Udział w radach szkoleniowych Dyrektor szkoły NAUCZYCIELE RODZICE Nawiązanie współpracy z instytucjami lokalnymi odpowiedzialnymi za profilaktykę i zdrowy styl życia. Udział w spotkaniach informacyjnych dotyczących środków psychoaktywnych i uzależnień. Psycholog, pedagog, 5
Monitorowanie i ewaluacja: Dokonanie przeglądu wykonanej pracy. Sprawozdania z realizacji programów, ankiety ewaluacyjne. Dowody wykonania: Programy - scenariusze, dokumentacja zajęć. 3. PRZEZWYCIĘŻANIE NIEPOWODZEŃ SZKOLNYCH, TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ I ZACHOWANIU UCZNIÓW Cele szczegółowe: nauczanie i wychowanie w kontekście przestrzegania praw człowieka, wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży doskonalenie umiejętności skutecznego uczenia się wzmacnianie poczucia własnej wartości w zespole klasowym, motywowanie uczniów do pokonywania trudności i osiągania sukcesów szkolnych, wdrażanie modelu kształcenia uwzględniającego indywidualne potrzeby i zdolności uczniów. Kryteria sukcesu: poprawa funkcjonowania w obszarze edukacyjnym i społecznym zminimalizowanie niepowodzeń, zminimalizowanie nieusprawiedliwionej absencji szkolnej, wzrost motywacji do nauki, aktywna postawa wobec zadań i trudności. UCZNIOWIE ZADANIA DO REALIZACJI Diagnozowanie trudności uczniów w obszarze dydaktyczno wychowawczym. Monitorowanie osiągnięć szkolnych oraz frekwencji uczniów. Udział w zajęciach organizowanych w ramach pomocy psychologicznopedagogicznej w szkole. Prowadzenie zajęć psychoedukacyjnych dla zespołów klasowych. Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych rozwijających pasje poznawcze i zainteresowania sportowe uczniów. Organizowanie wycieczek. Cykl lekcji wychowawczych poświęconych autoprezentacji. Rozmowy na temat własnych zainteresowań. Rozbudzanie poczucia REALIZATOR Nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej Dyrektor szkoły, prowadzący zajęcia pozalekcyjne 6
własnej wartości w zespole. NAUCZYCIELE RODZICE Prowadzenie lekcji na temat aktywnych form spędzania wolnego czasu. Praca z dzieckiem zdolnym Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów Realizacja zaleceń Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej. Konsultacje z pedagogiem, psychologiem oraz członkami zespołu wychowawczego na temat wskazań postępowania w sytuacjach trudnych. Uczestnictwo w formach samokształcenia, poświęconych bieżącym problemom dydaktyczno wychowawczym. Wsparcie emocjonalno informacyjne w zakresie zapobiegania i radzenia sobie z trudnościami. Udział w spotkaniach warsztatowych w ramach programu Szkoła dla Rodziców i Wychowawców Utrzymywanie stałego kontaktu rodziców ze specjalistami w celu wypracowania wspólnego działania. Udział w zebraniach i konsultacjach., przedmiotów uczący przewodniczący zespołów przedmiotowych, psycholog, pedagog, specjaliści z ośrodków metodycznych Psycholog szkolny Dyrekcja szkoły, Monitorowanie i ewaluacja: Przegląd i sprawozdanie z wykonanej pracy terapeutycznej. Monitorowanie systematycznego uczęszczania uczniów na lekcje oraz poziomu osiąganych wyników edukacyjnych. Dowody wykonania: Dokumentacja diagnoz, opinie, dokumentacja przeprowadzonych zajęć (scenariusze, dzienniki). 7
Zmiany w Programie Profilaktyki wprowadzone w roku szkolnym 2016/2017: dodano projekt Nasze Zasady, Twoje Bezpieczeństwo dodano program Moje Dziecko Idzie Do Szkoły dodano projekt Zapobieganie problemom i zachowaniom problemowym dzieci i młodzieży, profilaktyka agresji i przemoc, w tym cyberprzemocy, realizacja programów rówieśniczych, takich jak: pomoc koleżeńska w nauce, rówieśniczy doradcy czy rówieśniczy mediatorzy w ramach programu Bezpieczna i Przyjazna Szkoła dodano projekt Cyfrowobezpieczni.pl 8