Projekt innowacji w zakresie zajęć pozalekcyjnych Temat: Chcę wiedzieć więcej z biologii 1. Wstęp Nauczanie przedmiotów przyrodniczych jest szczególnie efektywne jeśli jest prowadzone w sposób urozmaicony i jest związane z obserwacją, wykonywaniem ciekawych ćwiczeń a także odbywa się w bezpośrednim kontakcie z otaczającą przyrodą. Dlatego też proponowany projekt zakłada prowadzenie zajęć: z wykorzystaniem okazów zgromadzonych w Muzeum flory i fauny morskiej i śródlądowej, poznanie ich biologii i przystosowań, w formie ćwiczeń terenowych w trakcie wyjazdów na wybrane uczelnie Nie bez znaczenia jest możliwość dostępu do okazów fauny i flory zgromadzonych w gminnym muzeum oraz najnowszych źródeł informacji jaki zapewniają pracownicy naukowi Instytutu Biologii UP w Krakowie, z którymi Gimnazjum współpracuje od kilkunastu lat. W warunkach szkolnych uczniowie nie mają możliwości zapoznania się z nowatorskimi metodami badawczymi i sprzętem najnowszej generacji. Biorąc udział w planowanych zajęciach będą mieć szansę na: poznanie metodologii wybranych badań laboratoryjnych, nabycie umiejętności prowadzenia takich badań, posługiwania się sprzętem laboratoryjnym czy najczęściej używanymi w laboratorium biologicznym przyrządami, jak np. różne rodzaje sprzętu do obserwacji Proponowany projekt ma także wymiar międzyprzedmiotowy umożliwia bowiem zastosowanie wiedzy z zakresu biologii i chemii w praktyce i znalezienia w tym nie tylko korzyści ale i przyjemności. 1
2. Podstawowe założenia: Grupa uczniów zostanie objęta patronatem Instytutu Biologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie zakładane dodatkowe działania ze strony nauczyciela biologii: organizacja wyjść na dodatkowe wykłady, wystawy, zajęcia terenowe wspomaganie uczniów w samokształceniu z wykorzystaniem różnorodnych źródeł informacji (w tym literatury popularno-naukowej, internetu) wspieranie ucznia w samokształceniu. Nazwa szkoły: Gimnazjum nr1 im. gen. St. Maczka w Jaworzu Rodzaj projektu innowacyjnego: organizacyjno metodyczny. Etap edukacyjny: Uczniowie klas I gimnazjum Forma zajęć innowacyjnych: nieobowiązkowe Termin innowacji: październik 2015 roku maj 2016 roku 3 Cel główny: Podniesienie efektywności kształcenia w zakresie biologii na II poziomie edukacyjnym, przygotowanie ucznia do egzaminu gimnazjalnego rozwijanie i pogłębianie wiedzy biologicznej poprzez praktyczne działanie wspomaganie uczniów w samokształceniu z wykorzystaniem różnorodnych źródeł informacji 4. Cele szczegółowe: rozbudzenie zaciekawienia i rozwój zainteresowań dotyczących nauk przyrodniczych (biologii i chemii) poprzez zajęcia terenowe 2
podniesienie poziomu wiedzy i umiejętności uczniów poprzez kontakt i współpracę z kadrą naukowo dydaktyczną i studentami Instytutu Biologii UP w Krakowie kształtowanie umiejętności wykorzystywania różnych źródeł informacji w tym dostępnych w internecie udział uczniów w różnych formach popularyzacji wiedzy przyrodniczej m.in wykłady, seminaria, literatura popularno- naukowa, wystawy, poznanie przez uczniów nowoczesnych metod badań przyrodniczych, specyficznych procedur prac badawczych i możliwości wykorzystania aparatury niezbędnej do ich przeprowadzenia kształtowanie umiejętności obserwowania i przeprowadzania eksperymentów, interpretacji wyników i formułowania wniosków, kształtowanie umiejętności pracy z tekstem drukowanym, wdrożenie uczniów do samokształcenia, 5. Formy pracy /sposoby realizacji /: udział ok 12 15 uczniów w warsztatach laboratoryjnych na terenie UP w Krakowie (tematyka warsztatów będzie zbieżna z zagadnieniami realizowanymi na lekcjach biologii) wykłady pracowników Instytutu Biologii na terenie Sali konferencyjnej muzeum fauny i flory morskiej i śródlądowej (tematyka wykładów będzie zbieżna z zagadnieniami realizowanymi w danym semestrze w grupie objętej innowacją, poruszane zagadnienia będą rozszerzały i pogłębiały posiadane przez uczniów informacje) udział w innych wykładach, wystawach, wyjazdach i wyjściach terenowych udział w zajęciach warsztatowych prowadzonych przez pracowników naukowych UP, gminnego muzeum, stowarzyszeń i ośrodków ekologicznych prowadzenie indywidualnego portfolio obrazującego dokonania ucznia np. streszczenia artykułów, książek, sprawozdania z wykładów i warsztatów, wystaw (możliwość decydowania o stopniu ważności gromadzonych informacji, możliwość wyeksponowania swoich zdolności, zademonstrowania umiejętności, zainteresowań, wyzwolenie własnej aktywności twórczej) 3
6. Miejsce realizacji: Gimnazjum nr1 w Jaworzu, Instytut Biologii UP w Krakowie 7. Oczekiwane efekty: Po wykonaniu planowanych działań w ramach projektu uczniowie będą: wykazywali zainteresowanie różnymi zagadnieniami biologicznymi, co m.in. ułatwi im wybór kierunku dalszego kształcenia, umiejętnie wykorzystywali różne źródła informacji w tym literaturę popularno - naukową, internet itp. umieli dokonywać obserwacji i przeprowadzać eksperymenty przyrodnicze w pracowni (laboratorium) i w terenie interpretować wyniki i formułować wnioski, co im ułatwi np. lepsze przygotowanie się do konkursu przedmiotowego i pomoże osiągnąć oczekiwany wynik na egzaminie gimnazjalnym wysokiego wyniku na egzaminie gimnazjalnym oraz funkcjonowanie w dorosłym życiu, wdrożeni do samokształcenia, co im ułatwi przygotowanie się do konkursu przedmiotowego wykazywać wyższy poziom świadomości ekologicznej 8. Harmonogram realizacji działań Termin realizacji październik listopad Temat zajęć Zajęcia organizacyjne zapoznanie z tematem i celami innowacji Budowa i funkcjonowanie komórki,rozszerzenie wiadomości z zakresu cytologii Obraz przyrody w obiektywie mikroskopu elektronowego Miejsce realizacji Sala konferencyjna Muzeum fauny i flory morskiej i śródlądowej Wyjazd edukacyjny zajęcia w Instytucie Biologii w Krakowie G. Olejnik, dr M. Guzik Wyjazd edukacyjny - Laboratorium Mikroskopii Skaningowej Uniwersytet Śląski w Katowicach G. Olejnik, M. Guzik grudzień Jak zwierzęta spędzają zimę? Sala edukacyjna Nadleśnictwo Bielsko- mgr B.Czader Sala konferencyjna Muzeum 4
styczeń luty marzec Analiza budowy zwierzęcia pod kątem przystosowania do mikrośrodowiska w którym żyje. Świat zwierzęcy Bałtyku filmy, prezentacja, okazy. Prezentacje multimedialne uczniów Biologia nietoperzy Dni otwarte Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie Wyjazd edukacyjny- Instytut Biologii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie Muzeum motyli. dr M.Guzik, mgr G.Olejnik Sala konferencyjna - Muzeum Fauny i Flory Morskiej i Śródlądowej dr M.Guzik, mgr G.Olejnik, B.Czader Zajęcia terenowe Brenna B. Czader, Marcin Warchowski, G.Olejnik Wyjazd edukacyjny : Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Dr M.Guzik, mgr G.Olejnik kwiecień Zajęcia edukacyjne laboratoryjne badanie wody Ekologia zbiorników wodnych Bielska Szkoła Przemysłowa mgr G.Olejnik Centrum Edukacji Technicznej w Goczałkowicach Zdrój dr M.Guzik, mgr G.Olejnik, mgr B.Czader maj Wyspa przyrodników stacja biologiczna Uniwersytetu Gdańskiego Festiwal Nauki na rynku w Krakowie Gdańsk- Uniwersytet Gdański, Oceanarium w Gdyni, zwiedzanie ZOO w Oliwie., najciekawszych zabytków Gdańska drm.guzik,mgr G.Olejnik, mgr B.Czader Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie dr M.Guzik, mgrg.olejnik,mgr B.Czader 5
9. Ewaluacja działań: 1. Atrakcyjność zajęć dla uczniów przeprowadzenie wśród uczniów ankiety oceniającej realizację innowacji 2. Porównanie wyników nauczania z najbliższa ocena roczną lub semestralną 3. Wnioski i rekomendacje dr M.Guzik, mgr G.Olejnik 6