K. Ciężarek Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu N. Daniluk Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa na przykładzie przedsiębiorstw z branży produkcji metali Working papers JEL CLASSIFICATION: A10 SŁOWA KLUCZOWE: Zarządzanie wartością i ryzykiem przedsiębiorstwa, optymalna struktura kapitału, WACC STRESZCZENIE: Prezentowany raport przedstawia jedną z metod zarządzania wartością przedsiębiorstwa na przykładzie dwóch przedsiębiorstw z branży produkcji metali. Obliczenia dotyczące wyznaczania optymalnej struktury kapitałów przedsiębiorstw oparte są na danych ze sprawozdań finansowych oraz założonych wartościach odpowiednich dla danej branży.
WSTĘP: W projekcie prezentujemy dwie firmy z sektora 24 produkcja metali. Przyjmujemy założenie, że pierwszą z nich określać będziemy jako A, natomiast drugą jako B. W podejmowaniu decyzji dotyczących finansowania przedsiębiorstwa niezwykle ważnym elementem jest optymalizacja struktury kapitału, gdyż ma prowadzić do ponoszenia minimalnych kosztów wykorzystania kapitałów i wypracowania maksymalnego zysku. Optymalna struktura kapitału to połączenie kapitału własnego i kapitału obcego w taki sposób, aby obniżyć średni ważony koszt kapitału jednocześnie maksymalizując wartość przedsiębiorstwa. Innymi słowy oznacza to, że przedsiębiorstwo osiągnęło minimalną możliwą procentową wartość średniego ważonego kosztu kapitału, czyli WACC czego odzwierciedleniem jest maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa, zapewnienie zdolności płatniczej, ograniczenie ryzyka operacyjnego i finansowego, minimalizacja kosztów działalności i tym samym maksymalizacja rentowności kapitału własnego. Widzimy, że zachodzi tu zależność im koszt kapitału jest mniejszy tym większa jest wartość przedsiębiorstwa. PRZEDSIĘBIORSTWO A Tabela nr 1 Założenia do projektu Koszt długu 7,4% i wraz ze wzrostem udziału długu w finansowaniu przedsięwzięcia koszt długu rośnie w tempie 1% Beta lewarowana 1,43 Podatek 19% Krf 3% km 9% Źródło: Michalski, Grzegorz Marek, Paradoks Cyklu Operacyjnego (February 23, 2013). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2223245 Tabela nr 2 Optymalna struktura Wd 0,01 0,02 0,03 0,04 0,05 Beta nielewarowana 1,43 1,43 1,43 1,43 1,43 koszt długu 7,4000% 7,4740% 7,5487% 7,6242% 7,7005% k(rf) 3% 3% 3% 3% 3% k(m) 9% 9% 9% 9% 9% T 19% 19% 19% 19% 19% Beta lewarowana 1,4417 1,453638776 1,465823711 1,4782625 1,490963158 k [E] 0,116502 0,117218327 0,117949423 0,11869575 0,119457789 CC 11,59364% 11,60847% 11,62453% 11,64182% 11,66036%
CC min d/e 1,01% 2,04% 3,09% 4,17% 5,26% Kd 7,40% 7,47% 7,55% 7,62% 7,70% Ke 11,65% 11,72% 11,79% 11,87% 11,95% CC 11,59% 11,61% 11,62% 11,64% 11,66% Źródło: opracowanie własne na podstawie The Optimum Level of the Financial Liquidity in the Small and Middle Enterprises - http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1000764&download=yes Powyższa tabela przedstawia obliczenia, za pomocą których wyznaczymy optymalną strukturę kapitału. Z obliczeń w tabeli wynika, że optymalna struktura kapitału powinna wyglądać następująco: Wd = 0,01 We = 0,99 Najlepszą optymalną strukturą kapitału będzie taka struktura, gdzie przedsiębiorstwo będzie korzystać w 1 % z kapitału obcego i w 99% z kapitału własnego. Takie wartości gwarantują minimalny koszt kapitału, czyli WACC na poziomie 11,59%. PRZEDSIĘBIORSTWO B Tabela nr 3 Założenia do projektu Koszt długu 4,5% i wraz ze wzrostem udziału długu w finansowaniu przedsięwzięcia koszt długu rośnie w tempie 1% Beta lewarowana 1,43 Podatek 19% Krf 4,47% km 11,26% Źródło: Michalski, Grzegorz Marek, Paradoks Cyklu Operacyjnego (February 23, 2013). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2223245 Tabela nr 4 Optymalna struktura Wd 0,28 0,29 0,3 0,31 0,32 Beta nielewarowana 1,43 1,43 1,43 1,43 1,43 koszt długu 5,89% 5,95% 6,01% 6,07% 6,13% k(rf) 0,047 0,047 0,047 0,047 0,047 k(m) 11,26% 11,26% 11,26% 11,26% 11,26% T 19% 19% 19% 19% 19% Beta lewarowana 1,88045 1,903108451 1,926414286 1,950395652 1,975082353
k [E] 0,1723826 0,1739211 0,1755035 0,1771319 0,1788081 CC 13,746702% 13,745066% 13,744527% 13,745101% 13,746803% CC min d/e 38,89% 40,85% 42,86% 44,93% 47,06% Kd 5,89% 5,95% 6,01% 6,07% 6,13% Ke 17,24% 17,39% 17,55% 17,71% 17,88% CC 13,75% 13,75% 13,74% 13,75% 13,75% Źródło: opracowanie własne na podstawie The Optimum Level of the Financial Liquidity in the Small and Middle Enterprises - http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1000764&download=yes Powyższa tabela przedstawia obliczenia, za pomocą których wyznaczymy optymalną strukturę kapitału. Z obliczeń w tabel wynika, że optymalna struktura kapitału powinna wyglądać następująco: Wd = 0,3 We = 0,7 Najlepszą optymalną strukturą kapitału będzie taka struktura, gdzie przedsiębiorstwo będzie korzystać w 30% z kapitału obcego i w 70% z kapitału własnego. Takie wartości gwarantują minimalny koszt kapitału, czyli WACC na poziomie 13,74%.
PODSUMOWANIE Priorytetem wszystkich spółek powinno być utrzymanie optymalnej struktury kapitału, składającej się z kapitału własnego i kapitału obcego. Ponieważ każde z tych źródeł charakteryzuje właściwy mu koszt kapitału, więc istniejąca w firmie struktura kapitału będzie generować ogólny koszt kapitału. Finansowanie działalności przedsiębiorstwa z własnych źródeł kapitałowych skutkuje zmniejszaniem się ryzyka związanego ze strukturą kapitału, ale też może prowadzić do niewykorzystania możliwości poprawy efektywności, co skutkuje wzrostem stopy zwrotu dla właścicieli zaangażowanego kapitału. Natomiast z drugiej strony wzrost udziału długu w finansowaniu działalności przedsiębiorstwa przyczynia się do zwiększenia ryzyka utraty płynności, skutkuje także trudnościami w odnawianiu kredytów i pozyskiwaniu nowych, wzrostem kosztu kapitału kolejnych zewnętrznych źródeł czy skracaniem okresu kredytowania. Firma osiągnie najwyższą wartość w takim punkcie równowagi, w którym średni ważony koszt kapitału będzie najniższy, a wartość rynkowa przedsiębiorstwa osiąga swoje maksimum punkt ten wyznacza optymalną strukturę kapitału. 1 1. http://www.zerobeta.pl/2012/10/teorie-struktury-kapitalu/
BIBLIOGRAFIA 1. Michalski, Grzegorz Marek, Paradosk Cyklu Operacyjnego (February 23, 2013). Available AT SSRN:http://ssrn.com/abstrakt=2223245 2. The Optimum Level of the Financial Liquidity in the Small and Middle Enterprises - http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1000764&download=yes 3. http://www.pwsz.nysa.pl/~ifin/dopobrania/modigliani-1.pdf 4. http://www.zerobeta.pl/2012/10/teorie-struktury-kapitalu/ 5. http://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow 6.. www.academia.edu 7. http://www.grupakety.com/pl/ 8. http://www.hutmen.pl/ 9..Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk, Gdańsk 2009. 10..Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk, Gdańsk 2009. 11. Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1934041 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1934041 12. Grzywacz Jacek, Kapitał w przedsiębiorstwie i jego struktura, Oficyna wydawnicza Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2012 13. Duliniec Aleksandra, Struktura i koszt kapitału w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001 14. Głodek Zenon, Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2004 15..Golawska-Witkowska Gabriela, Rzeczycka Anna, Zalewski Henryk, Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2006 16. Brealey Richard A., Myers Stewart C., Podstawy finansów przedsiębiorstw, tom I, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999 17. Janasz Krzysztof, Janasz Władysław, Wiśniewska Joanna, Zarządzanie kapitałem w przedsiębiorstwie, Difin, Warszawa 2007 18..Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, red. Karpuś Piotr, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006 19. Dudycz Tadeusz, Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, warszawa 2005
20. Michalski, Grzegorz Marek, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach (Financial Liquidity Management in Small and Medium Enterprises) (2013). Plynnosc Finansowa w Malych i Srednich Przedsiebiorstwach, PWN, 2013. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2214715 21. Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial Analysis in the Firm. A Value-Based Liquidity Framework), oddk, Gdańsk 2008. 22. Michalski Grzegorz (2007), Portfolio Management Approach in Trade Credit Decision Making, RomanianJournal of Economic Forecasting, Vol. 3, pp. 42-53, 2007. Available at SSRN:http://ssrn.com/abstract=1081269