Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Nazwa modułu I nformacje ogólne Praktyka wakacyjna Obligatoryjny Wydział Lekarsko - Biotechnologiczny i Medycyny Laboratoryjnej (WLB) Analityka medyczna (KAM) Nie dotyczy jednolite magisterskie (S2J) Forma studiów Stacjonarne (s ) Rok studiów IV Semestr studiów VIII Liczba przypisanych punktów 6 ECTS ECTS Formy prowadzenia zajęć 160 h (zakres: diagnostyka hematologiczna, mikrobiologiczna, serologia grup krwi) Osoba odpowiedzialna za moduł Opiekun praktyk: dr n. med. Aldona Siennicka, e-mail: aldona.siennicka@wp.pl Osoby prowadzące zajęcia Za przeprowadzenie praktyk odpowiedzialny jest Kierownik wybranego przez studenta laboratorium Strona internetowa https://www.pum.edu.pl/studenci/dziekanaty/dziekanat--- wydzial-lekarsko---biotechnologiczny-i-medycynylaboratoryjnej Język prowadzenia zajęć polski Strona 1 z 9
Cele modułu Wymagania wstępne w zakresie Informacje szczegółowe Podstawowym celem praktyki wakacyjnej jest: nauka pobierania i przechowywania materiału z uwzględnieniem przygotowania pacjenta, doboru odpowiednich antykoagulantów i środków konserwujących, poznanie czynników wpływających na wynik badania laboratoryjnego z uwzględnieniem błędów analitycznych i pozaanalitycznych, opanowanie umiejętności przygotowania próbek do pomiaru, oceny i interpretacji wyników badań, znajomość metod laboratoryjnych wykorzystywanych w pracowniach hematologicznych, serologicznych oraz laboratoriach bakteriologicznych, nabycie umiejętności oceny wiarygodności wyników i ich użyteczności diagnostycznej, poznanie i umiejętność zastosowania zasad dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP), znajomość typów analizatorów, kryteriów oceny, ich możliwości technicznej i przydatności w różnych typach laboratoriów. Wiedzy Znajomość materiału opanowanego w zakresie dotychczasowego kształcenia na kierunku analityka medyczna m.in. organizowania pracy w pracowniach laboratorium diagnostycznego; pobierania, przyjmowania, dokumentowania i wstępnego przygotowywania materiału do badań; przygotowywania odczynników, wykonywania badań, prowadzenia kontroli jakości i dokumentacji laboratoryjnej - zgodnie z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej, etyki zawodowej oraz obowiązującym prawem, znajomość błędów laboratoryjnych i metod stosowanych w medycznych laboratoriach diagnostycznych i pracowniach analityki ogólnej. Umiejętności Obsługa podstawowego sprzętu laboratoryjnego i aparatury pomiarowej stosowanych w medycznych laboratoriach diagnostycznych oraz umiejętność definiowania i obliczania błędów analitycznych, oszacowania ich wpływu na wynik pomiaru oraz prowadzenie kontroli i walidacji metod Kompetencji Otwartość na wiedzę, nawyk samokształcenia, praca społecznych w grupie, świadomość wysokich wymagań w pracy przyszłego diagnosty laboratoryjnego. Opis efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) numer efektu kształcenia U01 Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: potrafi wyjaśnić pacjentowi lub zleceniodawcy wpływ czynników przedlaboratoryjnych na jakość wyniku (w tym, konieczność SYMBOL (odniesienie do) EKK K_U01 Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Strona 2 z 9
powtórzenia badania) U02 potrafi przekazywać informację o wyniku bez ingerencji w kompetencje lekarza U03 potrafi przeszkolić pacjenta przed pobraniem materiału do badań U04 potrafi skutecznie komunikować się ze współpracownikami, innymi pracownikami ochrony zdrowia i odbiorcami wyników U05 potrafi pobierać materiał do badań, ocenić jego przydatność, przechowywać i przygotowywać do analizy U06 potrafi posługiwać się zautomatyzowaną aparaturą pomiarową (i pomocniczym sprzętem laboratoryjnym), stosowaną we współczesnej laboratoryjnej diagnostyce medycznej U07 potrafi kalibrować sprzęt pomiarowy, ocenić jakość analityczną oraz profesjonalnie opracować i interpretować wyniki analiz przydatnych w diagnostyce laboratoryjnej U08 potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki laboratoryjnych badań hematologicznych - manualnych i zautomatyzowanych (w tym: OB, stężenia hemoglobiny, hematokrytu, liczby erytrocytów, retykulocytów, leukocytów, płytek krwi, wskaźników czerwonokrwinkowych, retykulocytarnych i płytkowych) oraz ocenić je w odniesieniu do określonej patologii lub jednostki chorobowej U09 potrafi prawidłowo oceniać preparat mikroskopowy z krwi obwodowej zdrowego noworodka oraz osoby dorosłej, a także w: niedokrwistościach (z niedoboru żelaza, hemolitycznych, megalobiastycznych), w infekcjach, w eozynofilii, w ostrej i przewlekłej białaczce szpikowej i limfocytowej oraz w szpiczaku plazmocytowym U10 potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki badań serologicznych w diagnostyce chorób infekcyjnych (w tym HBV, HCV, CMV, HIV, Borrelia burgdorferi, Helicobacter K_U02 K_U03 K_U04 K_U05 K_U10 K_U11 K_U15 K_U16 K_U23 S, R, D, Z Strona 3 z 9
pylori) potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki badań serologicznych w diagnostyce chorób infekcyjnych (w tym HBV, HCV, CMV, HIV, Borrelia burgdorferi, Helicobacter pylori) U11 potrafi prowadzić i dokumentować wewnątrz-laboratoryjną i zewnątrzlaboratoryjną kontrolę jakości U12 potrafi posługiwać się laboratoryjnym systemem informatycznym U13 potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki laboratoryjnych badań mikrobiologicznych (w tym: dobór materiału badanego, pobranie i opracowanie, posiewy, barwienia, ocena wzrostu i preparatów antybiogram) oraz ocenić uzyskane wyniki w odniesieniu do określonej, patologii lub jednostki chorobowej K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób K02 potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role K03 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania K04 prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu diagnosty laboratoryjnego K05 potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników K06 wykazuje umiejętność i nawyk samokształcenia K07 jest przygotowany do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego K_U34 K_U36 K_U21 K_K01 K_K02 K_K03 K_K04 K_K05 K_K06 K_K07 Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć numer efektu kształcenia Symbol modułu lub Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Wykład Forma zajęć dydaktycznych Zajęcia seminaryjne Ćw. laborat. Ćw. projektowe Ćwiczenia kliniczne Ćwiczenia Zajęcia praktyczne inne... Strona 4 z 9
U01 U02 potrafi wyjaśnić pacjentowi lub zleceniodawcy wpływ czynników przedlaboratoryjnych na jakość wyniku (w tym, konieczność powtórzenia badania) potrafi przekazywać informację o wyniku bez ingerencji w kompetencje lekarza U03 potrafi przeszkolić pacjenta przed pobraniem materiału do badań U04 potrafi skutecznie komunikować się ze współpracownikami, innymi pracownikami ochrony zdrowia i odbiorcami wyników U05 potrafi pobierać materiał do badań, ocenić jego przydatność, przechowywać i przygotowywać do analizy U06 potrafi posługiwać się zautomatyzowaną aparaturą pomiarową (i pomocniczym sprzętem laboratoryjnym), stosowaną we współczesnej laboratoryjnej diagnostyce medycznej U07 potrafi kalibrować sprzęt pomiarowy, ocenić jakość analityczną oraz profesjonalnie opracować i interpretować wyniki analiz przydatnych w diagnostyce laboratoryjnej U08 potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki laboratoryjnych badań hematologicznych - manualnych i zautomatyzowanych (w tym: OB, stężenia hemoglobiny, hematokrytu, liczby erytrocytów, retykulocytów, leukocytów, płytek krwi, wskaźników czerwonokrwinkowych, retykulocytarnych i płytkowych) oraz ocenić je w odniesieniu do określonej patologii lub jednostki chorobowej Strona 5 z 9
U09 potrafi prawidłowo oceniać preparat mikroskopowy z krwi obwodowej zdrowego noworodka oraz osoby dorosłej, a także w: niedokrwistościach (z niedoboru żelaza, hemolitycznych, megalobiastycznych), w infekcjach, w eozynofilii, w ostrej i przewlekłej białaczce szpikowej i limfocytowej oraz w szpiczaku plazmocytowym U10 potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki badań serologicznych w diagnostyce chorób infekcyjnych (w tym HBV, HCV, CMV, HIV, Borrelia burgdorferi, Helicobacter pylori) potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki badań serologicznych w diagnostyce chorób U11 potrafi infekcyjnych prowadzić (w tym HBV, i dokumentować wewnątrzlaboratoryjną i zewnątrzlaboratoryjną kontrolę jakości U12 potrafi posługiwać się laboratoryjnym systemem informatycznym U13 K01 potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki laboratoryjnych badań mikrobiologicznych (w tym: dobór materiału badanego, pobranie i opracowanie, posiewy, barwienia, ocena wzrostu i preparatów antybiogram) oraz ocenić uzyskane wyniki w odniesieniu do określonej, patologii lub jednostki chorobowej rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób K02 potrafi pracować w grupie, przyjmując w niej różne role K03 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania Strona 6 z 9
K04 prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu diagnosty laboratoryjnego K05 potrafi dbać o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników K06 wykazuje umiejętność i nawyk samokształcenia K07 jest przygotowany do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego Treść modułu (przedmiotu) kształcenia Symbol treści Opis treści kształcenia kształcenia TK01 Pracownia serologiczna grup krwi: pobieranie krwi do badań serologicznych i przygotowanie materiałów techniki podstawowych badań serologicznych, reakcje serologiczne: w soli i test antyglobulinowy oznaczanie grup krwi AB0: oznaczanie antygenów i wykrywanie przeciwciał metodą szkiełkową i probówkową badanie układu grupowego krwi Rh: oznaczanie antygenu D wykonanie próby zgodności krwi dawcy i biorcy przed przetoczeniem badania wykonywane w powikłaniach poprzetoczeniowych diagnostyka konfliktu serologicznego w układzie AB0 i Rh TK02 Pracownia hematologii laboratoryjnej: zasady pobierania krwi do badań hematologicznych i koagulologicznych opanowanie manualnych i automatycznych metod oznaczania parametrów morfologicznych krwi (hemoglobina, ilość krwinek białych, czerwonych i płytkowych, hamatokryt, wskaźniki czerwonokrwinkowe, retikulocyty, oporność osmotyczna krwinek czerwonych). Umiejętność wykonywania odczynu Biernackiego (OB) interpretacja wyników badań hematologicznych, ocena leukogramu umiejętność wykonywania rozmazu krwi obwodowej i w razie możliwości szpiku. umiejętność wykonywania podstawowych oznaczeń koagulologicznych: fibrynogen, czasy krzepnięcia (PT, APTT, TT), D- Odniesienie do efektów kształcenia dla modułu U01, U02, U03, U04, U05, U06, U07, U10, U11, U12, K01, K02, K03, K04, K05, K06, K07 U01, U02, U03, U04, U05, U06, U07, U08, U09, U11, U12, K01, K02, K03, K04, K05, K06, K07 Strona 7 z 9
TK03 dimery, antytrombina, białko C i w razie możliwości białko S oraz oporność na aktywowane białko C interpretacja wyników osoczowych badań koagulologicznych interpretacja parametrów raportowanych przez analizatory hematologiczne charakteryzujących płytki krwi (histogram płytek, płytkokryt i inne). Pracownia mikrobiologii: przygotowanie i sterylizacja szkła i sprzętu do badań bakteriologicznych przygotowanie podłoży do badań wykonywanie posiewu materiału biologicznego na pożywki podstawowe i wybiórcze wykonywanie preparatów bezpośrednich, barwienie, ocena bakterii oznaczanie wrażliwości bakterii i grzybów na antybiotyki diagnostyka laboratoryjnych zakażeń bakteryjnych, grzybiczych i wirusowych. zapoznanie się z automatyzacją w pracowni mikrobiologicznej. U01, U02, U03, U04, U05, U06, U07, U11, U12, U13, K01, K02, K03, K04, K05, K06, K07 Piśmiennictwo i pomoce naukowe 1. Dembińska-Kieć A, Naskalski J (red.). Biochemia kliniczna z elementami diagnostyki laboratoryjnej. Volumed, Wrocław, 2002. 2. Angielski S, Jakubowski Z, Dominiczak MH. Biochemia kliniczna. Perseusz, Gdańsk, 1996. 3. Pawelski S, Maj S. Normy i diagnostyka chorób wewnętrznych. PZWL, Warszawa, 1993. 4. Tomaszewski J. Diagnostyka laboratoryjna. PZWL, Warszawa, 1993. 5. Zaremba M, Borowski J. Mikrobiologia lekarska. PZWL, Warszawa, 1997. 6. Mariańska B, Fabijańska-Mitek J, Windyga J. Badania laboratoryjne w hematologii. PZWL, Warszawa, 2003. 7. Korsak J, Łętowska M (red.). Transfuzjologia kliniczna. ALFA MEDICA PRESS, Bielsko-Biała, 2009. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] Nauczyciel Student Średnia Godziny kontaktowe z nauczycielem 160 Przygotowanie do ćwiczeń 10 Czytanie wskazanej literatury 5 Napisanie raportu z laboratorium/przygotowanie projektu 5 Przygotowanie do egzaminu Inne Strona 8 z 9
Uwagi Sumaryczne obciążenie pracą studenta 180 Punkty ECTS za moduł 6 Metody oceniania: S-sprawdzanie umiejętności praktycznych R-raport D-dyskusja wyników Z - Zaliczenie karty praktyk przez Kierownika Laboratorium Strona 9 z 9