KARTA KURSU Kierunek: Historia Studia I stopnia. Semestr 1. Nazwa Nazwa w j. ang. Dzieje kultury polskiej History of Polish Culture Kod Punktacja ECTS* Koordynator Dr Agnieszka Słaby Katedra Edukacji Historycznej Zakład Historii Kultury Opis kursu (cele kształcenia) Celem kursu są studia nad wybranymi zagadnieniami z historii kultury polskiej, które obejmują wszystkie dziedziny życia społeczeństwa, kultury umysłową, materialna i niematerialną wraz z uwzględnieniem podłoża społeczno-gospodarczego i politycznego. W założeniu zajęcia te służą zdobyciu podstawowej wiedzy z zakresu znaczących dokonań w kulturze i sztuce polskiej na przestrzeni różnych epok, funkcji jakie kultura pełniła w dziejach narodu, znajomości głównych pojęć występujących w sztuce sakralnej i świeckiej oraz doskonaleniu kompetencji i umiejętności potrzebnych do podjęcia przez absolwentów przyszłych wyzwań zawodowych. Tematem zajęć będą przykłady zarówno z obszaru kultury wysokiej jak i związanej z życiem codziennym. Warunki wstępne Wiedza Student posiada wiedzę ogólną z zakresu historii i nauk pomocniczych historii Umiejętności Student opanował podstawowe umiejętności związane z gromadzeniem i przetwarzaniem informacji pozyskiwanych ze źródeł i literatury przedmiotu (poszukiwanie, organizacja, selekcja, analiza, krytyka i interpretacja zawartych w nich informacji) Kursy Historia średniowiecza, historia nowożytna, nauki pomocnicze historii Efekty kształcenia Po ukończeniu kursu student:
Numer efektu W02 W03 W06 U01 Numer efektu Ma wiedzę: Student zna różne kierunki badań historycznych, takich jak historia polityczna, gospodarcza, społeczna, historia wojskowości, antropologia historyczna, nauki pomocnicze historii Student wie jakie znaczenie mają koncepcje teoretyczne nauk historycznych dla poznania kształtu kultury - opanował i poprawnie posługuje się fachową terminologią z zakresu historii i nauk pomocniczych historii np. definicję kultury, mecenatu, Student rozumie, że badania i dyskurs historyczny są procesem niosącym ze sobą nieustanne zmiany, których świadectwo odnajdziemy m.in. w sztuce i kulturze różnych epok. Ma umiejętności: Student samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny, przy zastosowaniu nowoczesnych technik pozyskiwania, organizacji, selekcji, analizy, krytyki i interpretacji informacji, na przykładzie wybranych tematów, analizuje źródła do historii kultury Odniesienie do efektów kierunkowych K_W02 K_W03 K_W17, K_W19 Odniesienie do efektów kierunkowych K_U01, 03 U02 Student potrafi wskazać, udowodnić i omówić wzajemne relacje podstawowych kierunków w sztuce, prawidłowo definiuje i interpretuje zjawiska plastyczne, rozumie mechanizmy rządzące sztuką, itp. K_U02 U04 Numer efektu Student rozpoznaje, wykorzystuje i analizuje wybrane dzieła sztuki. Potrafi uzyskane informacje zorganizować, streścić, i umieścić w kontekście historycznym. Ma kompetencje społeczne: K_U06, 08 Odniesienie do efektów kierunkowych K01 Rozumie konieczność przestrzegania norm etycznych i zasad tolerancji. K_K01 K02 Uznaje i szanuje różnice punktów widzenia determinowane różnym podłożem historycznym, narodowym i kulturowym oraz wie jak istotne jest zachowanie własnego dziedzictwa kulturowego. K_K02 K04 Ma świadomość zakresu swojej wiedzy i umiejętności warsztatowych i rozumie potrzebę dalszego, ciągłego rozwoju kompetencji w zakresie fachowym, ogólno humanistycznym, jak też kompetencji personalnych i społecznych. K_K05
E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne formy Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 15 30 Opis metod prowadzenia zajęć 15 godz. wykładu w oparciu o prezentację multimedialną. 30 godz. konwersatorium w trakcie, którego Studenci czytają i analizują źródła, pracują zespołowo, przygotowują krótkie wystąpienia (referaty) lub/i projekty ćwiczeniowe. Formy sprawdzania efektów kształcenia W0 2 W0 3 W0 4 x x x x X x x x x X x x x x X U01 x x x x X U02 x x x x X U03 x x x x X K01 x x x x X K02 x x x x X K03 x x x x X Kryteria oceny Dostateczny student orientuje się na poziomie elementarnym w podstawowej terminologii, zna pojęcia i terminy dotyczące sztuk pięknych, potrafi właściwie rozpoznawać mechanizmy rządzące kształtowaniem się kultury polskiej w różnych epokach. Dobry student swobodnie orientuje się w głównych zagadnieniach związanych z kulturą i sztuką, zna dorobek cywilizacyjny poszczególnych epok i proces kształtowania się różnych kierunków artystycznych, umie formułować własne opinie. Bardzo dobry student biegle operuje treściami z zakresu historii kultury i sztuki
poszczególnych epok, potrafi samodzielnie przeprowadzić krytykę wybranych dziel i osiągnięć kulturowych, formułować i uzasadniać swoje poglądy. Kurs zakończony egzaminem ustnym. 40% - ocena z konwersatorium 60% - odpowiedź na 2 pytania Uwagi Zaliczenie zajęć konwersatoryjnych obejmuje: Obecność na zajęciach 80% Aktywność min. na 50 % zajęć, w tym krótka prezentacja/referat podczas zajęć Prace projektowe zajęcia terenowe Treści merytoryczne (wykaz tematów) Tematyka wykładów: 1. Zajęcia organizacyjne. Dzieje kultury, wprowadzenie (terminy kultura/natura/cywilizacja/mentalność) 2. Źródła do badań historii kultury i mentalności. 3. Rodzina w perspektywie historycznej. 4. Sarmatyzm w kulturze polskiej początek nurtu i jego wpływ na współczesną kulturę Polski. 5. Romantyzm i historia. 6. Architektura wernakularna próby wykreowania stylu narodowego. 7. PRL w kulturze i sztuce. Ćwiczenia 1. Zajęcia organizacyjne 2. Kultura średniowiecza - pierwsze zwiastuny nowej kultury recepcja kultury łacińskiej, zabytki sztuki romańskiej. 3. Kultura średniowiecza główne ośrodki, dwory, klasztory, literatura (eposy rycerskie, kroniki, żywoty, roczniki), teatr, sztuka gotycka. 4. Złoty wiek w Polsce. 5. Barok. Ośrodki kościelne. Ośrodki dworskie i architektura rezydencjonalna, teatr dworski. 6. Człowiek baroku, epistolografia prywatna, sztuka głoszenia słowa w czasach nowożytnych (mowy, kazania, pamflety, starodruki, poradniki i wzorniki). Literatura propagandowa i ulotna w czasach nowożytnych. Rozwój poczty i prasy rękopiśmiennej oraz drukowanej w epoce nowożytnej. 7. Utrata niepodległości i sztuka po powstaniach narodowych nowe tematy i formy. Sentymentalizm. 8. Między salonem a chłopską chatą. Nowe ujęcia w sztuce i kulturze.
9. Symbolizm w sztuce i literaturze Młodej Polski. 10. Historyzm. Secesja w architekturze i malarstwie. Spacer tematyczny, zajęcia terenowe. 11. Dwudziestolecie międzywojenne w kulturze. 12. Socjalistyczny w treści i narodowy w formie realizm i monumentalizm Nowa Huta miasto ogród - spacer tematyczny. 13. Cechy kultury XX w. - główne kierunki w polskiej sztuce powojennej. 14. -15. Modernizm spacer tematyczny, zajęcia terenowe. Wykaz literatury podstawowej Bogucka M, Gorsza płeć. Kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI, Warszawa 2006 Białostocki J., Wiek XVII. Barok, kontrreformacja, Wrocław 1970 Bogucka M., Kultura, naród, trwanie: dzieje kultury polskiej od zarania do 1989 r., Dziechcińska H., Ciało, strój i gest w czasach renesansu i baroku, Warszawa1996. Historia sztuki świata, wyd. Arkady. (wybrane rozdziały do poszczególnych zajęć) Białostocki J., Pięć wieków myśli o sztuce. Studia i rozprawy z dziejów teorii i historii sztuki, Warszawa 1976 Pelc J., Barok epoka przeciwieństw, Warszawa 1993 Poprzęcka M., Akademizm, Warszawa 1989 Wykaz literatury uzupełniającej Bogucka, Człowiek i świat. Studia z dziejów kultury i mentalności XV XVIII w. Warszawa 2008 Epoki i kierunki w kulturze. Sztuka, literatura, muzyka, teatr i film, Warszawa 2008 Janowski M., Narodziny inteligencji 1750-1831, Warszawa 2008 Jedlicki J., Błędne koło 1832-1864, Warszawa 2008 Historia życia prywatnego. Od Europy feudalnej do renesansu, red. G. Duby, Ossolineum 2005, t.2 Historia życia prywatnego. Od rewolucji francuskiej do I wojny światowej, red. M. Perrot, Ossolineum 1999, t.3 Historia życia prywatnego. Od I wojny światowej do naszych czasów, red. A. Prost i G. Vincent, Ossolineum 2000 Hartmut Kaelble, Społeczna historia Europy od 1945 do współczesności, Warszawa 2010 Leczyk M., Druga Rzeczpospolita 1918-1939, Społeczeństwo-Gospodarka-Kultura-Polityka, Warszawa 2006 Obyczaje w Polsce. Od średniowiecza do czasów współczesnych, red. A. Chwalba, Warszawa 2004 Barlett R., Panorama średniowiecza, Warszawa 2002 Chrzanowski T., Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów. Zarys dziejów, Warszawa 1993 Dziamski G., Awangarda po awangardzie. Od neoawangardy do postmodernizmu, Poznań 1995 Dziamski G., Szkice o nowej sztuce, Warszawa 1984 Dziamski G., Sztuka u progu XXI wieku, Poznań 2002 Eco U., Sztuka i piękno w średniowieczu, Karkow 1997 Hornung Z., Problem rokoka w architekturze sakralnej, Warszawa 1972 Jenckws Ch. Architektura postmodernistyczna, Warszawa 1984 Karpowicz M., Barok w Polsce, Warszawa 1988 Karpowicz M., Sztuka polska XVIII wieku, Warszawa 1972 Kębłowski, Polska sztuka gotycka, Warszawa 1983 Klimowicz M., Oświecenie, Warszawa 1998
Koch W., Style w architekturze, Warszawa 1998 Kotula A., Krakowski P., Malarstwo, rzeźba, architektura. Wybrane zagadnienia ze sztuki współczesnej, Warszawa 1978 Kozakiewiczowa H., Renesans i manieryzm w Polsce, Warszawa 1978 Mroczko T., Polska sztuka przedromańska i romańska, Warszawa 1988 Raszewski Z, Krótka historia teatru polskiego, t. 1-3, Warszawa 1990 Richardson T., Stangos N., Kierunki i tendencje sztuki nowoczesnej, Warszawa 1980 Tazbir J., Kultura szlachecka w Polsce, Poznań 1998 Tazbir J., Reformacja-kontrreformacja-tolerancja, Wrocław 1997 Tematy, artyści i teorie o sztuce doby romantyzmu, red. J. Białostocki, Warszawa 1981 W. Tomkiewicz, Rokoko, Warszawa 2004 Wallis M., Secesja, Warszawa 1974 Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Wykład 15 Ilość godzin zajęć w kontakcie z prowadzącymi Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 30 Konsultacje indywidualne 1 Uczestnictwo w egzaminie/zaliczeniu 1 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 8 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) 1 2 Przygotowanie do egzaminu / kolokwium 2 Ogółem bilans czasu pracy 60 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 2