PROGRAM WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 im. MARII KONOPNICKIEJ w OSTROWIE WIELKOPOLSKIM 2018/2019
Podstawa prawna : Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii, (Dz.U. z dnia 28 sierpnia 2015 r. poz. 1249) Na podstawie art. 22 ust. 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2012 r. poz. 124 oraz z 2015 r. poz. 28 i 875) WSTĘP Wychowanie, to wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, które powinno być wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży. Pierwszeństwo w wychowywaniu dziecka mają jego rodzice lub prawni opiekunowie. To oni przede wszystkim kształtują jego charakter, przekazują doświadczenia, kształtują system wartości; szkoła pełni funkcję wspomagającą. Nauczyciele wspierają rodziców w dziedzinie wychowania. Celem ogólnym wychowania jest wszechstronny rozwój osobowy uczniów, ich zdolności umysłowych oraz fizycznych, a także talentów. Dbałość szkoły o rozwój emocjonalny, intelektualny, społeczny, duchowy i zdrowotny ucznia powinna przygotować go do prawidłowego funkcjonowania we współczesnym świecie. Wychowanie młodego człowieka stanowi integralną część pracy każdego nauczyciela. Zadaniem naszej szkoły jest wyposażenie młodego człowieka w umiejętności niezbędne do funkcjonowania w rozwijającym się świecie i kontynuowania nauki. Nasza szkoła w swoich działaniach realizuje funkcję dydaktyczną, wychowawczą oraz opiekuńczą, a tworząc bogatą ofertę edukacyjną zaspokaja potrzeby uczniów oraz ich rodziców. Przy opracowaniu Programu Wychowawczo - Profilaktycznego szkoły uwzględniono: 1. Dotychczasowe doświadczenia szkoły. 2. Zebrane od rodziców, uczniów i nauczycieli uwagi dotyczące głównych problemów opiekuńczo wychowawczych i profilaktycznych w szkole i środowisku. 3. Wyniki przeprowadzonych badań nt. sytuacji wychowawczej, opiekuńczej, zagrożeń występujących w szkole i środowisku.
4. Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2018/2019. 5. Koncepcję pracy szkoły. Celem realizacji programu wychowawczo - profilaktycznego jest stworzenie takiej szkoły, w której: Panuje miła, przyjazna i życzliwa atmosfera, oparta na wysokiej kulturze osobistej, wzajemnym szacunku i akceptacji, w której brak jest agresji, przemocy i dyskryminacji; Inicjujemy i aktywnie uczestniczymy w życiu społeczności lokalnej, uwzględniając w swoich działaniach problematykę zdrowotną i profilaktykę uzależnień; Wychowujemy do wartości i patriotycznych postaw uczniów; Nauczyciele wpajają właściwe normy społeczne egzekwują ich przestrzeganie. Uczniowie zdobywają informacje na temat zagrożeń i sposobów radzenia sobie z nimi. Uczniowie zdobywają wiedzę i umiejętności, wszechstronnie rozwijają swoje zainteresowania, które przygotowują ich do dalszego procesu kształcenia; Nauczyciele poprzez swoją aktywność uczą młodego człowieka pracy na rzecz środowiska, kształtują postawę otwartości, kreatywności, bezinteresowności; Rodzice są odpowiedzialni za budowanie systemu wartości u swoich dzieci, wspierają nauczycieli, współuczestniczą w podejmowaniu decyzji i rozwiązywaniu problemów. Poprzez doradztwo zawodowe uczniowie pozyskują wiedzę o środowisku pracy w wybranych zawodach, uczą się rozpoznawać i określać własne zainteresowania. Model absolwenta Szkoły Podstawowej nr 1 im. Marii Konopnickiej w Ostrowie Wielkopolskim. Absolwent Szkoły Podstawowej nr 1 im. M. Konopnickiej w Ostrowie Wielkopolskim Celem programu wychowawczo-profilaktycznego jest wychować absolwenta szkoły, który: W swoim postępowaniu kieruje się szacunkiem wobec drugiego człowieka. Świadomie podejmuje decyzje, potrafi przewidzieć ich skutki oraz ponieść konsekwencje swojego postępowania. Jest tolerancyjny, kulturalny, respektujący ogólnie przyjęte normy społeczne. Jest asertywny, odpowiednio reagujący w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa własnego i innych.
Potrafi zdecydować o kierunku dalszego kształcenia i wyboru zawodu. Potrafi właściwie wykorzystywać technologie informacyjne. Pracuje nad własnym rozwojem, budując swój system wartości. Zna i szanuje historię, kulturę i tradycję naszego regionu oraz narodu. Jest wrażliwy na piękno i dziedzictwo kulturowe. Projektując program profilaktyczny wzięliśmy pod uwagę uwarunkowania środowiskowe, etap rozwoju, na którym znajdują się nasi uczniowie oraz problemy w funkcjonowaniu wychowanków ujawnione w wyniku przeprowadzonej diagnozy. Profilaktyka to podejmowanie działań, skierowanych do różnych grup, we współpracy z różnymi środowiskami i instytucjami które mają na celu zapobieganie pojawieniu się lub rozwojowi zaburzeń, chorób lub innych niekorzystnych zjawisk społecznych. Działania profilaktyczne prowadzone są na trzech poziomach, w zależności od stopnia ryzyka: Profilaktyka uniwersalna skierowana jest do wszystkich uczniów, bez względu na stopień ryzyka całej społeczności szkolnej. Podejmowane działania skupiają się wokół zagadnień związanych z promocją zdrowego stylu życia, rozwijaniem postawy dbałości o zdrowie własne i innych ludzi, umiejętności dokonywania świadomych wyborów. To również rozwijanie postawy asertywności, kształtowanie umiejętności radzenia sobie z emocjami w sytuacji przeżywania trudnych sytuacji życiowych. Profilaktyka uniwersalna ma na celu przeciwdziałanie pierwszym próbom podejmowania zachowań ryzykownych lub opóźnienie inicjacji. Działania z zakresu profilaktyki uniwersalnej realizowane są przede wszystkim przez nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych. Profilaktyka selektywna skierowana jest do grupy zwiększonego ryzyka, czyli do osób, które w stopniu wyższym niż przeciętny są narażone na rozwój zaburzeń. Profilaktyka selektywna koncentruje się na zagrożonych grupach młodzieży, osobach, które cechuje wysoka ekspozycja na czynniki ryzyka. Celem jest tworzenie warunków, które umożliwiają wycofanie się z zachowań ryzykownych. Działania w zakresie profilaktyki selektywnej prowadzone są przez psychologów i pedagogów szkolnych, specjalistów w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, a także wykwalifikowanych realizatorów programów profilaktycznych. Profilaktyka wskazująca skierowana jest do grupy, w której rozwinęły się już symptomy zaburzeń, w tym związane z uzależnieniem od substancji psychoaktywnych. Obejmuje ona działania interwencyjne i terapeutyczne, mające na celu zablokowanie pogłębiania się
zaburzeń i zachowań destrukcyjnych oraz umożliwienie powrotu do prawidłowego funkcjonowania społecznego (resocjalizacja). Według założeń programu, w szkole będzie prowadzona przede wszystkim profilaktyka uniwersalna, a wobec uczniów wymagających bardziej zaawansowanej aktywności szkoła przewiduje działania z zakresu profilaktyki selektywnej. Realizację programu wychowawczo - profilaktycznego wspierać będą instytucje, jak: 1. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Ostrowie Wielkopolskim 2. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Ostrowie Wielkopolskim 3. Komenda Policji w Ostrowie Wielkopolskim 4. Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim Kuratorzy Sądu Rodzinnego i Nieletnich 5. Urząd Miasta w Ostrowie Wielkopolskim 6. Straż Miejska 7. Ośrodek Pomocy i Terapii Uzależnień w Ostrowie Wielkopolskim 8. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 9. Caritas 10. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Ostrowie Wielkopolskim L.p. Zadania/ działania Sposób realizacji Osoby odpowiedzialne Termin realizacji 1. Wdrażanie zasad bezpieczeństwa w szkole i w drodze -zajęcia integracyjne -organizowanie wycieczek, pedagog szkolny, do szkoły. wyjazdów, ognisk, Kształtowanie pozytywnej zajęć integrujących atmosfery w klasie, zespoły klasowe, adaptacja i integracja -wzmacnianie więzi uczniów w zespołach wychowawca-uczeń, klasowych: -wzajemna pomoc kształtowanie postawy podczas zajęć, koleżeństwa i umiejętności przerw, w szatni,
komunikowania się, -organizowanie pedagog szkolny, rozbudzanie otwartości na pomocy koleżeńskiej drugiego człowieka, w nauce, pogłębianie wiedzy o -przestrzeganie klasie i poczucia katalogu kar współodpowiedzialności, i nagród, kształtowanie -monitorowanie pozytywnego wizerunku bezpiecznego klasy. zachowania sie bieżące rozwiązywanie konfliktów uczniowskich uczniów, -udział w imprezach klasowych, egzekwowanie zasad pedagog szkolny, WSO, dbanie o wystrój klasy -mediacje rówieśnicze 2. Kształtowanie -konkursy, prawidłowych postaw prezentacje wśród uczniów: o właściwym kultura, i kulturalnym szacunek dla człowieka, zachowaniu, tolerancja - kształtowanie dbanie o prawidłową postaw tolerancji, frekwencję uczniów, przeciwdziałanie motywowanie do nauki uprzedzeniom i pedagog szkolny. uświadamianie i uczenie dyskryminacji, prawidłowej komunikacji w -wpajanie zasad relacjach międzyludzkich odpowiedzialnego bieżące rozwiązywanie traktowania konfliktów uczniowskich obowiązków wzmacnianie poczucia szkolnych, własnej wartości -przestrzeganie praw
radzenie sobie z emocjami i obowiązków -przestrzeganie norm ucznia, społecznych -stała współpraca z rodzicami - mediacje rówieśnicze Kształtowanie więzi z -poznanie historii Październik, 3. krajem ojczystym oraz i tradycji naszego nauczyciele języka Listopad, poszanowania poczucia narodu i regionu w polskiego, historii, Maj tożsamości narodowej: ramach zajęć geografii, wos. popularyzowanie dnia szkolnych, patrona w szkole, - uświadomienie roli rozwijanie szacunku do i wartości symboli miejsc pamięci narodowej, narodowych, organizowanie i udział w - ślubowanie klas imprezach o charakterze pierwszych lokalnym. -udział w -Wychowanie do wartości i akademiach i kształtowanie uroczystościach patriotycznych postaw szkolnych uczniów. - obchody 100 rocznicy odzyskania niepodległości 4. Promowanie zdrowego -godziny stylu życia: wychowawcze, uświadomienie zagrożeń -filmy wieku dojrzewania, profilaktyczne, uświadomienie - pogadanki zagrożenia używania - zajęcia sportowe, substancji - zajęcia psychoaktywnych, pozalekcyjne, nauczyciele w-f, szczególnie dopalaczy, -koła zainteresowań biologii, przyrody, poznanie zasad - wolontariat specjaliści,
racjonalnego żywienia, stosowanie zasad higieny osobistej, organizowanie zawodów sportowych, rajdów turystyki pieszej i rowerowej poznanie istoty agresji, kształtowanie postawy asertywności. stres i sposoby radzenia sobie ze stresem współczesne zagrożenia dla zdrowia młodych ludzi (anoreksja, bulimia) kontynuowanie współpracy z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku lokalnym -zwiększenie świadomości na temat czerniaka oraz możliwości jego profilaktyki wśród uczniów. 5. Przeciwdziałanie występowaniu zachowań nieakceptowanych, ryzykownych i patologicznych wśród uczniów. Zaznajamianie z zagrożeniami bezpieczeństwa i zdrowia oraz uczenie prawidłowej reakcji na te zagrożenia. -prawidłowe reagowanie na agresję filmy, spotkania ze specjalistami, OPiTU - realizacja Programu Promocji Zdrowia - realizacja inicjatywy społecznej profilaktyki czerniaka -pogłębianie wiedzy i świadomości na temat uzależnień, -realizacja programów w zakresie bezpieczeństwa i profilaktyki. -pogłębianie wiedzy z zakresu przeciwdziałania agresji i przemocy, w tym pedagog, wychowawcy, pedagog,
cyberprzemocy oraz podnoszących ich kompetencje wychowawcze. -diagnozowanie i monitorowanie pielęgniarka, pracownicy OPiTU, Straży Miejskiej lub Policji. sytuacji szkolnej i rodzinnej uczniów; -budowanie atmosfery wzajemnego zaufania, poczucia bezpieczeństwa i zrozumienia; 6. Wspieranie rozwoju intelektualnego, kształcenie rozwijające samodzielność, kreatywność i innowacyjność uczniów. Upowszechnianie czytelnictwa, przygotowanie do odbioru dóbr kultury i sztuki. -realizacja programów nauczania obowiązkowych oraz dodatkowych zajęć edukacyjnych z uwzględnieniem potrzeb i zainteresowań uczniów. -Stosowanie nowatorskich form organizacyjnych i metod pracy w celu rozwijania twórczego myślenia uczniów. -Zapoznawanie uczniów z różnymi technikami uczenia się. - Upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży, w tym popularyzacja i rozwijanie czytelnictwa na wszystkich zajęciach w szkole Nauczyciele, wychowawcy
-promowanie głośnego czytania -organizowanie szkolnych imprez czytelniczych 7. Wspieranie dzieci w rozwoju ich zainteresowań, uzdolnień, talentów. - Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych i kół zainteresowań zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami uczniów oraz rodziców. - turniejach i zawodach. - Umożliwianie uczniom dokonywania prezentacji własnych zainteresowań, hobby na forum klasy i szkoły - rozwijanie zainteresowań i pasji uczniów poprzez realizowanie różnorodnych zajęć oraz poprzez zapewnienie odpowiednich warunków dostosowanych do ich potrzeb i możliwości; -udział uczniów w programach i projektach edukacyjnych. -przygotowywanie i udział uczniów w konkursach, Nauczyciele Nauczyciele osoby odpowiedzialne, wychowawcy osoby cały rok cały rok cały rok cały rok cały rok cały rok cały rok odpowiedzialne
8. Przeciwdziałanie -godziny niekorzystnemu wychowawcze, wpływowi mediów: -filmy pedagog, kształtowanie profilaktyczne, umiejętności - pogadanki odpowiedzialnego - zajęcia bibliteczne korzystania z telewizji, pozalekcyjne, Internetu, komputera, -koła zainteresowań telefonu komórkowego. - zajęcia Reagowanie na komputerowe przejawy przemocy - lekcje informatyki internetowej. Upowszechnianie czytelnictwa, rozwój kompetencji czytelniczych, Rozwijanie kompetencji informatycznych. 9. Przygotowanie uczniów - rozmowy do wyboru dalszej drogi indywidualne, kształcenia: -godziny doradca poznanie mocnych wychowawcze, zawodowy, i słabych stron, -zajęcia z doradcą pedagog. zainteresowań oraz zawodowym, predyspozycji, pedagogiem, przygotowanie do - spotkania z aktywności zawodowej i przedstawicielami odnalezienia się na rynku szkół średnich, pracy, -udział w pomoc uczniom w prezentacjach szkół pogłębianiu wiedzy na średnich temat możliwości dalszej - udział w edukacji, form aktywności warsztatach
społecznej, perspektyw na organizowanych rynku pracy, przez szkoły średnie organizowanie spotkań z -spotkania z przedstawicielami szkół przedstawicielami średnich różnych zawodów 10. Rozwijanie -wybory do SU, wychowawcy samorządności: samorządu i nauczyciele wskazywanie wzorców, klasowego, kształtowanie i -wybory do SU, wzmacnianie postaw -akcje charytatywne, prospołecznych, - wolontariat rozwijanie samodzielności i odpowiedzialności, przygotowanie do aktywnego udziału w życiu społecznym, kontynuowanie współpracy z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku lokalnym. 11. Współpraca z rodzicami: -zebrania z Dyrekcja, pedagog, zapoznanie rodziców z rodzicami, wychowawcy, dokumentami szkoły -rozmowy nauczyciele współpraca z rodzicami w indywidualne, działaniach -zapraszanie wychowawczych rodziców na szkolne zachęcanie rodziców do uroczystości, aktywniejszego udziału w -dyżury nauczycieli życiu szkoły, dla rodziców informowanie o -organizowanie osiągnięciach i problemach psychoedukacji dla uczniów. rodzicówm, -pomoc w
rozwiązywaniu problemów uczniów, (współpraca z instytucjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny) ZADANIA UCZESTNIKÓW I REALIZATORÓW PROGRAMU WYCHOWAWCZO PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY: Rodzice: współdziałają w planowaniu i realizowaniu działań szkoły aktywnie uczestniczą w życiu szkoły współdziałają w organizowaniu imprez i uroczystości szkolnych wspierają dyrekcję, pedagoga, wychowawców i nauczycieli w podejmowanych przez nich działaniach służą wiedzą, doświadczeniem i pomocą dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci systematycznie kontaktują się z wychowawcą aktywnie uczestniczą w rozwiązywaniu pojawiających się problemów dotyczących ich dzieci Wychowawcy: dbają o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie wspierają uczniów w rozwoju koordynują pracę wychowawczo - profilaktyczną w zespole klasowym wspólnie z pedagogiem dokonują rozpoznania sytuacji rodzinnej i osobistej ucznia wnioskują o objęcie wychowanków pomocą psychologiczno pedagogiczną informują rodziców o proponowanych formach pomocy psychologicznopedagogicznej integrują i kierują zespołem klasowym
wykorzystują potencjał grupy do wspierania jej członków, oceniają zachowania uczniów wdrażają do samooceny postępów w zachowaniu, nadzorują realizację obowiązku nauki / obowiązku szkolnego promują osiągnięcia klasy i pojedynczych uczniów inspirują pracę zespołową w klasie, przydzielają zespołom zadania na rzecz klasy, szkoły i środowiska oraz wspólnie oceniają stopień ich realizacji współdziałają z nauczycielami uczącymi w klasie współpracują z rodzicami współpracują z dyrekcją szkoły, pedagogiem, pielęgniarką współdziałają z instytucjami pracującymi na rzecz dziecka, policją, poradnią psychologiczno - pedagogiczną, sądami rodzinnymi w porozumieniu z dyrekcją i pedagogiem wspólnie z pedagogiem popularyzują wiedzę psychologiczno pedagogiczna wśród rodziców i podnoszą ich kompetencje wychowawcze wspólnie z pedagogiem zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów Nauczyciele: oddziałują wychowawczo na uczniów niezależnie od przypisanych im funkcji dydaktycznych odpowiadają za zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole, podczas wyjść i wyjazdów zapoznają uczniów z wymaganiami edukacyjnymi oraz formami i sposobami oceniania kontaktują się z rodzicami w przypadku pojawiających się problemów udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych oparciu o rozpoznane potrzeby uczniów, informują o potrzebach związanych z problemami w nauce oraz o przejawianych zdolnościach wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania inspirują uczniów do twórczych poszukiwań, aktywności i samodzielności kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu
reagują na przejawy nietolerancji, dyskryminacji i innych negatywnych zachowań dostosowują wymagania edukacyjne do specyficznych potrzeb ucznia współtworzą atmosferę życzliwości i zrozumienia, budzą szacunek swoją wiedzą, kompetencją i postawą realizują w toku pracy treści i cele programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły Uczniowie, Samorząd Uczniowski: przestrzegają zapisów zawartych w Statucie Szkoły i obowiązujących regulaminach współorganizują imprezy i akcje szkolne znają i przestrzegają norm zachowania obowiązujących członków społeczności szkolnej akceptują innych uczniów i szanują ich prawa współtworzą społeczność szkolną korzystając z prawa do samorządności kierują swym rozwojem i stają się coraz bardziej samodzielni prowadzą zdrowy tryb życia mają szacunek do kultury, języka i tradycji narodowej EWALUACJA Program wychowawczo-profilaktyczny ewaluowany będzie każdego roku w miarę wynikających potrzeb. Każdy wychowawca będzie dokonywał ewaluacji swoich klasowych planów wychowawczych i będzie przedstawiał jej wyniki dwa razy w roku na zebraniu analitycznym. Justyna Telega-Armanowska Izabela Pakuła