Program autorski,, rok szkolny 2018/2019 Szkoła Podstawowa im. Stanisława Wyspiańskiego w Bibicach ul. T. Kościuszki 56 A 32-087 Zielonki Autorzy programu: mgr Beata Pieńkowska i mgr Goraj - Zębala 1
Spis treści: 1. Wstęp...3 2. Cele programu...4 3. Adresaci programu..5 4. Harmonogram działań..6 5. Procedury osiągania celów, metodyka...11 6. Przewidywane efekty..12 7. Ewaluacja.13 2
I. Wstęp: Nasza szkoła od wielu lat podejmuje z sukcesami szereg działań z zakresu promowania zdrowia w zgodzie z przyrodą- czego efektem było otrzymanie kolejny już raz w roku szkolnym 2017/2018 Certyfikatu- Szkoła Promująca Zdrowie. Mając jednak świadomość, że to co zrobiliśmy kilka lat temu, to namiastka potrzeb współczesnego świata, chciałybyśmy kontynuować podjęte działania, tym bardziej, że uczestniczyć w nich będą nowi uczniowie, których kilka lat temu nie było jeszcze w naszej szkole. Wykorzystując własną wiedzę, zainteresowania oraz biorąc pod uwagę problemy dzieci ze zdrowiem, zaburzenia, z jakimi spotykamy się na co dzień w swojej pracy postanowiłyśmy stworzyć program W krainie zdrowia. Na zajęciach pozalekcyjnych kształtowane będą nawyki zdrowego stylu życia na co dzień w harmonii ze środowiskiem. Omawiane będą różne aspekty dotyczące zbilansowanej diety, w oparciu o odpowiedzialność indywidualną i wolny wybór jednostki. Innowacyjne działania w ramach programu realizowane będą metodą projektu, dzięki czemu rozwijane będą zainteresowania uczniów i poszerzona zostanie ich wiedza o świecie. Projekty tworzone podczas realizacji programu posłużą promocji aktywności fizycznej zarówno w szkole, w domu i środowisku pozaszkolnym, nauczą prawidłowego czyli zróżnicowanego i zbilansowanego sposobu odżywiania się dzieci i młodzieży oraz życia w zgodzie z naturą. Celem podejmowanych działań w ramach programu edukacji zdrowotnej jest uzmysłowienie młodzieży jak ważnym problemem jest dbałość o własne zdrowie na co dzień. Stosowanie właściwej diety, regularne ćwiczenie, życie w zdrowym środowisku, zmiana złych nawyków oraz odpowiednie radzenie sobie z napięciem i stresem może pomóc w osiągnięciu doskonałego zdrowia. Zdrowie jest wartością nie zawsze docenianą przez dzieci i młodzież w wieku szkolnym. Młodzież często nie zdaje sobie sprawy z tego, że zdrowie można stracić i że trzeba o nie dbać na bieżąco. Kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i społeczności, w której się żyje, powinno być zatem jednym z celów prawidłowo przebiegającego procesu wychowawczego. Bycie zdrowym uczniem umożliwia bowiem systematyczne uczęszczanie do szkoły, efektywne uczenie się, daje motywację do edukacji i umożliwia czerpanie z niej satysfakcji. Stan zdrowia nastolatka wpływa również na dyspozycje do nauki, koncentrację, pamięć, tempo opanowania nowych umiejętności i budowanie prawidłowych relacji interpersonalnych. 3
II. Cele edukacyjne: Cele ogólne 1. Rozbudzanie wśród uczniów zainteresowania własnym zdrowiem i otaczającym środowiskiem naturalnym. 2. Kreowanie całościowego podejścia do zdrowia- jako dynamicznych związków między zdrowiem fizycznym, społecznym, psychicznym, duchowym, a środowiskiem. 3. Dostrzeganie zależności pomiędzy trybem życia a zdrowiem, rozwijanie kompetencji komunikacyjnych. 4. Kształtowanie wśród dzieci postawy przedsiębiorczości, kreatywności, umiejętności pracy w zespole zdrowia, umiejętność dzielenia się wiedzą, słuchania, radzenia sobie ze stresem. 5. odejmowanie innowacyjnych działań, w tym włączane do realizacji programu rodzin uczestników, lokalnej społeczności. Cele szczegółowe Celem bezpośrednim programu jest zdobycie zdolności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi. Cel ten może być osiągnięty przez: a) ukazanie dziecku wartości zdrowia jako potencjału, którym dysponuje b) zapoznanie ze sposobami zachowania i umacniania, a także poprawy zdrowia c) przekazanie i utrwalenie zasad zdrowego stylu życia, w tym aktywności fizycznej d) informowanie o różnych rodzajach zagrożeń zdrowia ludzkiego, możliwościach ich minimalizowania i eliminowania e) wyrabianie postawy odpowiedzialności za swoje zdrowie wraz z umiejętnością przewidywania skutków własnych zachowań dla zdrowia swojego i innych ludzi f)poznanie podstawowych pojęć związanych z profilaktyką i zdrowiem g)poznanie zasad zdrowego żywienia- dieta zróżnicowana i zbilansowana h)żywność a zdrowie- dokonywanie prawidłowych wyborów i)uświadomienie dzieciom konieczności dbania o higienę osobistą i umiejętności wyboru kosmetyków j)stwarzanie w szkole warunków i możliwości sprzyjających zdrowiu, prośrodowiskowych k)zachęcenie uczniów do planowego poszerzenia i pogłębienia wiedzy o zdrowiu m)kształtowanie umiejętności zbierania, gromadzenia, porządkowania i opracowywania informacji, n) kształtowanie umiejętności pracy w zespole, postawy przedsiębiorczości, kreatywności 4
III. Adresaci Programu: Chętni uczniowie klas szóstych Szkoły Podstawowej im. Stanisława Wyspiańskiego w Bibicach. Maksymalna liczba uczniów nie może przekroczyć 30 osób. Program dostosowany jest do możliwości poznawczych uczestników programu. Zajęcia są dla uczniów bezpłatne -nabór na zajęcia jest dobrowolny. Zajęcia odbywać się będą od połowy lutego do połowy czerwca 2019r. co dwa tygodnie w blokach dwugodzinnych lub raz w miesiącu w sobotę (cztery godziny- zajęcia w terenie i/lub wycieczka). 5
IV. Harmonogram planowanych działań, w których głównymi odbiorcami są uczestnicy programu-chętni Uczniowie klas 6 naszej Szkoły: Liczba spotkań Termin realizacji Osoba prowadząca Temat Zadania Uwagi 1.- 2h II 2019 Beata Goraj- Zębala Zajęcia organizacyjne. Uczniowie zostają zapoznani z założonymi celami programu i metodą projektu. Uczniowie tworzą cztero-, pięcioosobowe zespoły zdrowia. Prowadzący omawiają tabelę zadań, zasady współpracy. Uczniowie wymyślają nazwy dla swoich zespołów (logo) i wykonują plakaty promocyjne. W celu identyfikacji uczniów każdy uczestnik zespołu zdrowia wykonuje opaskę na głowę lub etykietę Uczniowie zostają ocenieni za swoją pracę punktami. Punkty wpisywane są do specjalnej tabeli. Każdorazowo przy przyznanych punktach nauczyciele prowadzący zajęcia podpisują się. Tabela z wynikami znajduje się u nauczyciela prowadzącego zajęcia. Zadanie domowe: z emblematem w postaci np. warzywa lub owocu (każda drużyna posiada jeden emblemat logo zespołu). Uczniowie na następne zajęcia przynoszą gazetki promocyjne ze sklepów spożywczych i sportowych lub wydrukowane, wykonane metodami zdrowymi dla środowiska produkty. 6
2.- 2h II 2019 Beata Goraj- Zębala Zdrowy styl życia. Piramida zdrowego żywienia i talerze zdrowia. Quizy i gry dotyczące podstawowej wiedzy o zdrowiu. Zespoły tworzą piramidy zdrowego żywienia i talerze zdrowia metodą kolarzu (produkty wycinane są z gazetek, które uczniowie mieli za zadanie przynieść na dzisiejsze zajęcia). Zespoły zdrowia biorą udział w quizach i grach dydaktycznych z wykorzystaniem narzędzi TIK. Uczniowie za swoją pracę i udział w quizie i grach dydaktycznych otrzymują cenne punkty. Zadanie domowe Zespoły zdrowia przez tydzień szukają zdrowia w swoim domu, rozwiązań przyjaznych dla środowiska, prezentują zebraną dokumentację fotograficzną prezentacje, film- według pomysłu - dotyczącą zdrowych nawyków w rodzinie, korzystnych dla środowiska. 3.-2h III 2019 Beata Goraj- Zębala Zdrowy styl życia w mojej rodzinie. Uczniowie w zespołach zdrowia prezentują wyniki swoich poszukiwańprzeprowadzonych badań dotyczących zdrowia. Uczniowie za swoją pracę otrzymują punkty. Zadanie domowe Uczniowie mają za zadanie przynieść jak najwięcej różnych etykiet z artykułów spożywczych oraz nagrać krótki filmik z dowolnie wybranym i przygotowanym zdrowym daniem (np. sałatka, koktajl itp.). 7
4.- 2h III 2019 Beata Goraj -Zębala Poradnik na święta. I część zajęć to wprowadzenie w świąteczną atmosferę rozmowy na temat produktów ze świątecznego stołu. W drugiej części uczniowie tworzą plakaty na tak /nie z przyniesionych oraz prezentują wykonane przez siebie filmiki. Uczniowie otrzymują punkty za wykonane zadanie. Zadanie domowe: Uczniowie przynoszą przebrania i gadżety potrzebne na kolejne zajęcia do przygotowania skeczy, mini przedstawienia o zdrowym odżywianiu aktywności fizycznej lub ochrony środowiska. 5.- 2h. IV 2019 Beata Goraj- Zębala Skecze, mini przedstawienia o zdrowym odżywianiu. Uczniowie przygotowują skecze, mini przedstawienia o zdrowym odżywianiu które na kolejnych zajęciach będą prezentować swoim młodszym kolegom a w drugiej części przygotowują zagadki o zdrowym odżywianiu dla dzieci ze świetlicy lub klas czwartych. Zadanie domowe: Uczniowie przynoszą przebrania i gadżety potrzebne na kolejne zajęcia aby przedstawić swój skecz na świetlicy lub zajęciach przyrody w klasach czwartych. 6.- 2h V 2019 Beata Goraj- Zębala Wyjście na świetlicę lub na zajęcia przyrody do klasy czwartej Prezentacja skeczy na świetlicy szkolnej lub na zajęciach przyrody, a w drugiej części konkurs z zagadkami, które zostały wcześniej przygotowane dla młodszych uczniów. Zadanie domowe: Uczniowie losują rodzaj kuchni (np. włoska, grecka, hiszpańska francuska, amerykańska, japońska itp.) ich zadaniem jest przynieść składniki 8
do wybranej przez nich przekąski z wylosowanej kuchni. 7.- 2h V 2019 Beata Goraj -Zębala Komponujemy zdrowe kanapki i przekąski z różnych stron świata. Uczniowie z przyniesionych przez siebie półproduktów tworzą zdrowe przekąski. W drugiej części zajęć rozwiązują gry dydaktyczne dotyczące środowiska naturalnego i jego ochrony. 8.- 4h V 2019 Beata Goraj Zębala Maj miesiącem zdrowia i gra terenowa. Uczniowie biorą udział w grze terenowej (dotyczącej zdrowia, dbania o środowisko i aktywności fizycznej). Wypełniają wcześniej przygotowane karty pracy. Zajęcia odbędą się w ustaloną wcześniej sobotę. 9.- 2h VI 2019 Beata Pieńkowska Goraj -Zębala Podsumowanie zajęć- I część Uczniowie przeprowadzają ankiety, opracowują wyniki. Zajęcia w terenie- ankiety wśród społeczności szkolnej, mieszkańców. 10.- 2h VI 2019 Beata Goraj -Zębala Podsumowanie zajęć- II część Uczniowie podsumowują program zaproszonym rodzicom. Zespoły zdrowia otrzymują pamiątkowe dyplomy i zasłużone nagrody. Spotkanie podsumowujące dla rodziców uczestników. 9
Każde zajęcia stwarzają możliwość zdrowej rywalizacji między dziećmi. Uczniowie po każdych zakończonych zajęciach są punktowani za wykonaną pracę. Najlepsze zespoły zostaną nagrodzone na ostatnich zajęciach. Terminy zajęć, ich zaproponowana forma mogą ulec zmianie ze względu na nieprzewidziane okoliczności wynikające ze specyfiki pracy w szkole. 10
V. Procedury osiągania celów, metodyka Działania prowadzone będą różnorodnymi, innowacyjnymi metodami. Oprócz bloku zajęć teoretycznych- (wykład, pokaz, prezentacja multimedialna) planowany jest przede wszystkim blok zajęć praktycznych. Uczniowie pracować będą nie tylko indywidualnie, ale głównie w zespołach zadaniowych, będą wykonywać różne formy zadań, rozwiązywać krzyżówki, wykonywać plakaty, gazetki. Ciekawym doświadczeniem będą zajęcia w terenie, wycieczka- gra terenowa, ankietowanie społeczności lokalnej. Metody aktywne: metoda projektu, zajęcia warsztatowe, gry i zabawy edukacyjne z wykorzystaniem narzędzi TIK, pogadanki, pokaz, konkursy, tworzenie prezentacji multimedialnych. Dopełnieniem prowadzonych zajęć pozalekcyjnych będzie zorganizowany dla chętnych uczniów klas 6,7, 8 z gminy Zielonki Gminny Konkurs Gra o zdrowie, Szkolny Konkurs wiedzy o zdrowiu oraz Szkolny Dzień Profilaktyki- Dzień Zdrowia. 11
VI. Przewidywane efekty : 1. Uczeń stanie się bardziej świadomym młodym człowiekiem odnośnie własnego ciała i zdrowia 2. Uczeń zna szereg działań profilaktycznych prozdrowotnych 3. Uczeń jest otwarty na nowe metody badań, zna przyczyny i skutki chorób w tym cywilizacyjnych 4. Uczeń chętnie uczestniczy w różnorodnych zajęciach, działaniach dla swojego zdrowia 5. Uczeń wybiera sprawdzone sposoby dbania o własne zdrowie 6. Uczeń stara się dbać o poprawne nawyki higieniczno-zdrowotne 7. Uczeń dostrzega negatywne skutki uzależnień 8. Uczeń umiejętnie współpracuje w zespołach zadaniowych, samodzielnie działa, wnioskuje. 12
VII. Ewaluacja: Podstawą zdiagnozowania atrakcyjności zajęć i przede wszystkim stopnia opanowania założonej wiedzy i umiejętności będą: o Szkolny konkurs wiedzy o zdrowiu dla chętnych uczniów o rozmowa ewaluacyjna na ostatnich zajęciach o ankieta dla uczniów i rodziców o wpisy do księgi zdrowia- opinie uczniów, rodziców o programie Autorzy programu: mgr Beata Pieńkowska i mgr Goraj- Zębala 13