ANALIZA ANKIET dla uczniów DOT. POZIOMU BEZPIECZEŃSTWA W SZKOLE wnioski i rekomendacje

Zintegrowana Polityka Bezpieczeństwa SZKOŁA PODSTAWOWA NR 8 IM.K.K.BACZYŃSKIEGO W TARNOWIE ANALIZA ANKIET dla uczniów DOT. POZIOMU BEZPIECZEŃSTWA W SZKOLE wnioski i rekomendacje Opracowanie wyników: Marta Drabik, Artur Nowak Tarnów 2018

Uczniowie: przebadano 124 osoby Ankieta dla uczniów Które z wymienionych zachowań spotkało Ciebie na terenie szkoły w tym roku szkolnym? 60 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 50 40 30 20 10 % 0 grożono mi, że coś mi się stanie np. po lekcjach wulgarnie wyzywano mnie pobito mnie, celowo uderzono mnie (nie dotyczy przypadkowych uderzeń np. w trakcie gry na lekcji wf) wyłudzano lub próbowano wyłudzić ode mnie pieniądze wielokrotnie znęcano się nade mną fizycznie (np. popychano, podkładano nogę itp.) ukradziono rzecz należącą do mnie (np. pieniądze, buty, telefon itp.) wyśmiewano się ze mnie (np. z mojego wyglądu, mojej inteligencji itp.) izolowano mnie, czyli dawano mi do zrozumienia, że nie jestem lubiany obrażano moich rodziców niszczono rzeczy należące do mnie, poniewierano nimi (np. wrzucano do kosza, rzucano nimi itp.) obrażano mnie za pomocą internetu, lub telefonu komórkowego (sprawa miała związek ze szkołą np. dotyczyła konfliktu szkolnego) nie doświadczyłem żadnego z tych zachowań kategoria

W których miejscach na terenie szkoły Twoim zdaniem najczęściej dochodzi do przejawów agresji?sub-title KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % % klasy szkolne ubikacje szatnia główna (w piwnicach pawilonu A) boisko lub teren wokół gimnazjum należący do szkoły sklepik szkolny korytarze sala gimnastyczna wraz z małymi salami wejście do szatni/prz edsionek przed szatnią droga do i ze szkoły stołówka szkolna ubikacje, szatnie na hali sportowej biblioteka nie ma takich miejsc w szkole kategoria

Jeśli doznałaś/eś agresji, to kto ją wobec Ciebie stosował? 6 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 5 4 3 % 2 1 nauczyciele inni pracownicy szkoły, którzy nie są nauczycielami uczniowie z klasy uczniowie spoza klasy obcy ludzie, którzy weszli na teren szkoły np. młodzież z innej szkoły nie zdarzyło mi się doznać agresji kategoria

7 Jakie są przyczyny występowania agresji w szkole? KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 6 5 4 3 2 1 % przekonanie uczniów, że nie grozi za to kara, lub kara jest zbyt łagodna brak opieki ze strony nauczycieli/b rak reakcji ze strony nauczyciela na agresywne zachowania uczniów obca młodzież na terenie szkoły, która w sposób niekontrolowany przebywa na terenie szkoły anonimowość uczniów (uczniowie słabo się znają i sprawcy sądzą, że nie zostaną rozpoznani) przewaga fizyczna sprawców nad ofiarą przewaga liczebna sprawców nad ofiarą (działają w grupie) moda na takie zachowanie, chęć popisania się przed innymi obojętność innych uczniów, którzy wolą nie reagować gdy komuś dzieje się krzywda, aby samemu nie mieć problemów inna przyczyna kategoria

Jak najczęściej postępujesz w sytuacji kiedy komuś dzieje się krzywda? 45,0 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 4 35,0 3 25,0 2 15,0 1 5,0 udaję, że nie widzę i odchodzę tak jakby nic się nie wydarzyło udaję, że nie widzę i odchodzę, ale powiadamiam osobę dorosłą na terenie szkoły (np.nauczyciela) nie ukrywam tego, że proszę o pomoc osobę dorosłą staje w obronie pokrzywdzonego, nie zgłaszam nikomu problemu inna reakcja

Jeśli prosiłaś/eś o pomoc osobę dorosłą to kto to był? 45,0 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 4 35,0 3 25,0 2 % 15,0 1 5,0 wychowawca wybrany nauczyciel pedagog dyrektor inny pracownik szkoły widziałam/łem takie sytuacje gdy komuś działa się krzywda, ale nigdy nie prosiłam/łem osoby dorosłej nigdy nie byłam/łem w takiej sytuacji gdy komuś działa się krzywda kategoria

Czy ta osoba podjęła działania, które wpłynęły na poprawę bezpieczeństwa? KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 45,0 4 35,0 3 25,0 % 2 15,0 1 5,0 tak nie nie wiem nie byłem w takiej sytuacji kategoria

Czy zdarzyło Ci się opuścić zajęcia w tym roku szkolnym z powodu: 10 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 9 8 7 6 5 % 4 3 2 1 strachu przed pobiciem zagrożenia, że zabiorą Ci pieniądze lub inne cenne przedmioty zastraszania przezywania wyśmiewania inny powód, ale związany z agresją wobec Ciebie nie zdarzyło mi się opuścić zajęć w obawie przed agresywnym zachowaniem innych osób kategoria

Czy czujesz się bezpiecznie w szkole? (1 oznacza całkowity brak bezpieczeństwa, 6 całkowite poczucie bezpieczeństwa) 45,0 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 4 35,0 3 25,0 % 2 15,0 1 5,0 1 2 3 4 5 6 skala bezpieczeństwa

Czy uważasz, że w klasie w trakcie lekcji czujesz się bezpiecznie? KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 7 6 5 4 % 3 2 1 zdecydowanie nie raczej nie raczej tak zdecydowanie tak kategoria

% 7 6 5 4 3 2 1 inni inni uczniowie mnie wyśmiewają (np. mój wygląd, moje poglądy, upodobania, to, że się lepiej uczę)) uczniowie mnie przezywają Jeżeli są lekcje, na których nie czujesz się bezpiecznie to jest to spowodowane tym, że: inni inni inni uczniowie mnie wie mnie ucznio- krytykują zastraszają uczniowie bez mojej zgody zabierają moje rzeczy (np. zeszyt, teczkę) KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % inni uczniowie mnie odtrącają (np. nie chcą ze mną siedzieć, nie odzywają się do mnie, nie chcą mi pomagać itp.) inni inni uczniowie rozpowszechniają o mnie plotki (np. poprzez złośliwe obgadywanie, pisanie SMS-ów, zamieszczanie komentarzy w internecie itp.) uczniowie mnie atakują fizycznie (np. uderzają, kopią, szczypią, popychają, kłują itp.) kategoria nauczyciele mnie wyśmiewają nauczyciele mnie przezywają nauczycielciele nauczy- mnie krytykują mnie zastraszają nauczyciele mnie niesprawiedliwie traktują nauczyciele podnoszą na mnie głos, krzyczą nauczyciele dają mi do zrozumienia, że i tak dostanę oceny pozytywnej nie zdarzyło mi się być tak potraktowanym podczas lekcji ani przez uczniów, ani przez nauczycieli

Na jakiej lekcji odczuwasz agresję psychiczną lub fizyczną? 7 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 6 5 4 3 2 1 biologia chemia edukacja dla bezpieczeństwa fizyka geografia godzina wychowawcza historia informatyka język angielski język hiszpański język niemiecki język polski matematyka muzyka plastyka religia technika wychowanie fizyczne wiedza o społeczeństwie zajęcia artystyczne nie ma takiej lekcji % przedmiot

Zaznacz te problemy, które wg Ciebie są wystarczająco omawiane na lekcjach w tym roku szkolnym: 8 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 7 6 5 4 % 3 2 1 agresja palenie papierosów i ich szkodliwość picie alkoholu i jego szkodliwość zażywanie narkotyków kategoria zażywanie substancji zwiększających przyrost masy mięśniowej zażywanie w nadmiarze leków lub leków nie przepisanych przez lekarza nadmiernego odchudzania się (anoreksja) żaden z powyższych problemów nie jest wystarczająco poruszany na lekcjach

Czy ponosiłeś konsekwencje za swoje agresywne/przemocowe zachowania? 70 60 50 40 30 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 20 10 0 tak nie

Jeżeli tak, to jakie? 35,0 3 25,0 2 15,0 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 1 5,0 wychowawcze od rodziców dyscyplinujące od policji postępowanie przed sądem inne (jakie?)

Czy zdarzyło Ci się kiedykolwiek zażywać narkotyki, dopalacze lub inne substancje psychoaktywne? 12 10 8 6 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 4 2 tak nie

Jeżeli tak to jakie? 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % Marihuana lub haszysz LSD Amfetamina Grzyby halucynogenne Ecstasy Crack Kokaina Heroina Polska heroina tzw. kompot Sterydy anaboliczne Substancje wziewne dopalacze Leki uspokajające i nasenne

y ktoś z Twoich bliskich lub znajomych ma lub miał kontakt z narkotykami, dopalaczami lub innymi substancjami psychoaktywnym 6 5 4 3 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 2 1 tak nie nie wiem nie chcę o tym mówić

Jeśli miałeś kontakt z narkotykami, dopalaczami lub innymi substancjami psychoaktywnymi, to gdzie po raz pierwszy spróbowałeś ich? 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 1,5 1,0 0,5 na osiedlu w pubie, klubie w szkole w domu na dyskotece u znajomych tak

Czy po pierwszym razie sięgnąłeś (-łaś) po kolejną porcję narkotyku dopalacza lub innych substancji psychoaktywnych? 4 35,0 3 25,0 2 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 15,0 1 5,0 tak nie nie chcę o tym mówić

Czy w ciągu ostatnich 30 dni zażywałeś (- aś) narkotyki, dopalacze lub inne substancje psychoaktywne? 10 9 8 7 6 5 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 4 3 2 1 tak nie

Czy uważasz, że sporadyczne zażywanie narkotyków, dopalaczy lub inne substancji psychoaktywnych jest bezpieczne? 8 7 6 5 4 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 3 2 1 tak nie nie wiem trudno powiedzieć

Czy w Twojej szkole narkotyki, dopalacze lub inne substancje psychoaktywne są łatwo dostępne? 8 7 6 5 4 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 3 2 1 zdecydowanie tak raczej nie raczej tak trudno powiedzieć nic o tym nie wiem

6 Komu możesz powiedzieć o problemach z narkotykami, dopalaczami czy substancjami psychoaktywnymi? Gdzie szukałbyś pomocy? 5 4 3 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 2 1 rodzice szkoła (wychowawca, pedagog, pielęgniarka) MONAR kościół telefon zaufania koleżanki, koledzy nie mam nikogo takiego nie zastanawiałem/am się nad tym

Czy Twoim zdaniem narkotyki lub dopalacze są atrakcyjne dla młodych ludzi? 45,0 4 35,0 3 25,0 2 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 15,0 1 5,0 tak nie nie mam zdania na ten temat

60 Jeśli tak, to dlaczego? 50 40 30 KL. 6 % KL. 7 % KL. II % Ogółem % 20 10 0 można się poczuć kimś innym, lepszym, atrakcyjnym zapewniają akceptację grupy rówieśników nabiera się dystansu do problemów są modne nie wiem inne (jakie?)

Jakie działania wg Ciebie powinna podjąć dyrekcja i nauczyciele, w celu poprawy bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły? 14 12 10 8 6 4 2 0 dodatkowe kamery surowe kary rozmowy z uczniami łamiącymi regulamin wzmożona kontrola nauczycieli/reagowanie nauczycieli indyw. Zaj. dla uczniów łamiących regulamin lekcje tematyczne

Termin badania: luty 2018 Liczba uczniów: 124 z kl.vi, VII oraz kl.ii gim WNIOSKI z analizy ankiet uczniów: 1. Ok. 50% uczniów z kl.6, kl.7 oraz kl.2 Gim nie doświadczyło zachowań przemocowych w szkole. 2. Uczniowie kl.6 doświadczyli zachowań przemocowych w formie: wulgaryzmów 35%, 22 % było wyśmiewanych, a aż 18% doświadczyło niszczenia swojego mienia. 12 % uczniów doświadczyło izolowania w grupie, 10 % osób było ofiarami przemocy fizycznej poprzez bicie lub celowe uderzenie. 3. Uczniowie kl.7 doświadczyli zachowań przemocowych w formie: wyśmiewania aż 48%, a 22% osób było ofiarami przemocy fizycznej, a 18% było ofiarami wulgarnych wyzwisk. 4. Uczniowie kl.2 Gim doświadczyli zachowań przemocowych w formie: 22 % było wyśmiewanych i wulgarnie obrażanych, 5. Cyberprzemoc w najmniejszym stopniu dotyka uczniów kl.6 tylko 3%. Natomiast aż 13 % uczniów z kl.7 spotkało się z cyberprzemocą, która dot. konfliktu szkolnego. 6. Zachowania przemocowe wśród uczniów rosną na poziomie kl.7 aż 60 % uczniów staje się ofiarami przemocy rówieśniczej. 7. Najbardziej niebezpiecznym miejscem w szkole są korytarze zdaniem 52% osób z kl.6, ubikacje 42% z kl.2 Gim, 40% uczniów kl.6 oraz ubikacje i szatnie na hali sportowej 38% uczniów z kl.6, 32 % uczniów z kl.2 Gim. Zachowania przemocowe nasilają się również w szatni głównej pawilon A 36% kl.6 oraz boisko szkolne 48% - kl.6, 29% - kl.2 Gim. 8. Uczniowie doświadczali agresji najczęściej ze strony uczniów ze swojej klasy 37% - kl.7, 33% - kl.6, 22% - kl.2 gim, natomiast 30% uczniów twierdzi, że byli to uczniowie z innych klas. 4 % wszystkich uczniów doznało agresji werbalnej ze strony nauczycieli w szkole. 9. 48 % wszystkich uczniów twierdzi że nigdy nie doznało agresji w szkole. 10. Zadaniem uczniów przyczyną agresji w szkole są: 50% uważa, że jest moda na takie zachowania lub jest to chęć popisania się prze innymi. Sytuacja taka dominuje w kl.2 gim 60%

11. 38 % - uczniów uważa że brak jest reakcji ze strony nauczycieli, 32 % - uważa, że przyczyną jest obojętność innych uczniów, którzy wolą nie reagować, gdy komuś dzieje się krzywda. Natomiast 30% uczniów ma przekonanie, że nie grozi im za to kara lub kara jest zbyt łagodna. 12. Na pytanie czy uczniowie reagują na sytuacje krzywdzenia innych okazało się, że 28 % uczniów staje w obronie pokrzywdzonego, ale nie zgłasza problemu nikomu. 13. 26% uczniów ( ¼ wszystkich uczniów) nie reaguje na krzywdę kolegów, odchodzi udając, że nie widzi, ale powiadamia nauczyciela o zdarzeniu. Reakcja ta maleje w klasach starszych do poziomu 20% 14. O pomoc w sytuacjach agresywnych najczęściej uczniowie proszą: 34% - wybranego nauczyciela, 24% - zgłasza zdarzenie do wychowawcy, 17% - mówi o tym pedagogowi. Aż 15% osób nie mówi nikomu o zdarzeniu agresywnym. 26% uczniów twierdzi, że nie było świadkiem takiej sytuacji. 15. Zdaniem 30% uczniów, osoba, podjęła działania, które wpłynęły na poprawę bezpieczeństwa w szkole. Tylko 6 % osób uważa, że nie poprawiło to bezpieczeństwa w szkole. 16. Tylko 6% uczniów opuściło zajęcia szkolne z powodu wyśmiewania się z niego. 17. Prawie 90 % uczniów twierdzi, że nie zdarzyło się im opuścić zajęć szkolnych w obawie przed agresywnym zachowaniem innych osób. 18. 37 % uczniów oceniło poziom bezpieczeństwa w szkole na 5, 27% uczniów na 4, 13% uczniów na 6. 19. Tylko 4% uczniów nie czuje się w szkole bezpiecznie ( wskazało poziom 1 lub 2 ). 20. Uczniowie w prawie 80% czują się na lekcjach bezpiecznie ( wybrali odpowiedzi raczej TAK 50%, zdecydowanie TAK 35%). 21. Natomiast ok.12 % uczniów nie czuje się na lekcjach bezpiecznie. 22. Przyczyną barku poczucia bezpieczeństwa na lekcjach tych 12% uczniów jest:20% - wyśmiewanie się innych uczniów, 11% - wyzywanie lub krytykowanie innych uczniów, zabieranie moich rzeczy przez innych uczniów, 9% - obawia się podniesionego głosu nauczyciela, lub inni uczniowie plotkują o nich. 8% obawia się nie sprawiedliwego traktowania przez nauczycieli. 23. Najczęściej doznają agresji fizycznej lub psychicznej uczniowie na lekcji WF -18% ( 35% - kl.6, 12% - kl.2 gim, 2% - kl.7); plastyce -9%, biologia 8%, j.polski 7%, matematyka 6%, fizyka 5%. 24. Natomiast 58% uczniów na lekcjach nie odczuwa żadnej agresji.

25. Konsekwencje zachowań agresywnych poniosło 57% uczniów kl.7, 25% - kl.6 oraz 33% - kl.2 gim. 26. Natomiast aż 54% uczniów nie poniosło konsekwencji swoich zachowań agresywnych. 27. Tylko 17% uczniów poniosło konsekwencje zachowań agresywnych ze strony rodziców. Najczęściej dyscyplinowani byli uczniowie kl.7 ( 34%). Tylko 3% uczniów było zdyscyplinowane przez policję a 2% przez postępowanie przed Sądem. 7 % poniosło inne konsekwencje. 28. Najczęściej omawia się z uczniami kl.6 zdarzenia agresywne (70%), nikotynizm w kl.2 gim ( 52%), a w kl.7 48%, narkotyki w kl.2 gim- 45%, kl.7 23%, a kl.6 tylko 12%, alkoholizm kl.6 15%, kl.7 22%, kl.2 gim 39% 29. Zdaniem uczniów, szkoła aby poprawić poziom bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły powinna: nasilić kontrolę nauczycieli/ reagowanie nauczycieli (12%), wprowadzić surowe kary (ponad 6 %), zakupić dodatkowe kamery (4%), natomiast nie całe 2 % uważa, że należy dla uczniów łamiących normy społeczne wprowadzić dodatkowe zajęcia, indywidualne rozmowy. Należy również częściej prowadzić zajęcia tematyczne. ZAKRES: NARKOTYKI, DOPALCZE LUB INNE SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE 1. Aż 90% uczniów nigdy nie zażywało żadnych substancji psychoaktywnych. Natomiast 5% uczniów eksperymentowało z substancjami psychoaktywnymi. Przeraża fakt, że byli to uczniowie kl. 6 6%, kl.7 2%, kl.2 gim 5% 2. Uczniowie przyznają, że sięgali po marihuanę lub haszysz 5,5% - kl.7, ponad 3% - kl.6 oraz kl.2 gim. Uczniowie kl.6 sięgają po dopalacze 2,5%, kl.2 gim 3,8%. Natomiast po leki uspakajające i nasenne sięgają uczniowie kl.2 gim 3. 19% uczniów przyznaje, że ich biliscy i znajomi mają kontakt z substancjami psychoaktywnymi 19% 4. Ok. 2,5 % uczniów miało po raz pierwszy kontakt z substancjami psychoaktywnymi na osiedlu kl.7 i kl.2 gim. 5. Natomiast uczniowie kl.6 eksperymentowali z substancjami psychoaktywnymi w domu (2,5%), również uczniowie kl.2 gim 1,8% 6. Ponownie sięgnęli po narkotyki uczniowie kl.6-2,5%. Przeraża fakt sięgania po narkotyki w ciągu ostatnich 30 dni - uczniów kl.6 (5%) 7. 60 % uczniów nie ma świadomość szkodliwości sporadycznego zażywania narkotyków, dopalaczy lub innych substancji psychoaktywnych. 8. Tylko 3 % uczniów twierdzi, że w szkole substancje psychoaktywne są dostępne.

9. Uczniowie mają zaufanie do swoich rodziców ( 34%) i mogą im powiedzieć o problemach z narkotykami, dopalaczami lub substancjami psychoaktywnymi. 22% uczniów powie o tym fakcie w szkole, 12% porozmawia z rówieśnikami a 8% poszuka pomocy w kościele. 10. Tylko 2% uczniów nie ma nikogo aby o tym powiedzieć. 11. Uczniowie uważają, że narkotyki lub dopalacze są atrakcyjne 22%, natomiast 27% osób uważa, że nie. A 37% osób nie ma na ten temat zdania. 12. Zdaniem uczniów narkotyki lub dopalacze są atrakcyjne ponieważ można się poczuć kimś innym, lepszym lub zapewniają akceptację grupy (8% uczniów).natomiast 6% uważa, że dzięki narkotykom lub dopalaczom nabierają dystansu do problemów, twierdzą, że są modne. REKOMENDACJE dot. podniesienia poziomu bezpieczeństwa w szkole: 1. Integracja zespołów klasowych. 2. Profilaktyka uzależnień: nikotyna, alkohol, narkotyki oraz substancje psychoaktywne. 3. Rozwijanie kompetencji społecznych. 4. Wzmacnianie mocnych stron uczniów, rozwój zainteresowań, uzdolnień. 5. Rozbudowa monitoringu 6. Konsekwencja w realizacji systemu wzmocnień pozytywnych wobec uczniów 7. Stałą i systematyczna współpraca z rodzicami/ opiekunami Rekomendacje szczegółowe: 1. Nauczyciele muszą aktywnie pełnić dyżury zwracając szczególną uwagę na miejsca niebezpieczne w szkole: korytarze, ubikacje, szatnie i ubikacje na hali sportowej oraz szatnię szkolna 2. Nauczyciele nadal będą rozwiązywać sytuacje przemcowe, wyciągając konsekwencje wychowawcze zgodnie ze statutem szkoły.

3. Jedność oddziaływań wychowawczych szkoła - dom, stała i systematyczna współpraca nauczycieli i rodziców w zakresie działań wychowawczych. 4. Na godzinach wychowawczych zostanie przeprowadzony cykl zajęć dot. profilaktyki agresji i przemocy na poziomie kl.6, 7, oraz w kl.2 gimnazjum z wykorzystaniem zasobów portalu Ważne lekcje na godzinach z wychowawcą. 5. W klasach 4 zostaną przeprowadzone zajęcia: Trzy koła integracja zespołów klasowych oraz Spójrz Inaczej - przeciwdziałanie agresji w grupie klasowej. 6. W klasach 5 zostaną przeprowadzone zajęcia dla uczniów: Lubię siebie Zajęcia dot. kształtowaniu poczucia własnej wartości. 7. W klasach 7 zostaną przeprowadzone zajęcia: Znajdź właściwe rozwiązanie dot. profilaktyki uzależnień. 8. W klasach 6 i 7 zostaną przeprowadzone zajęcia profilaktyczne poświęcone zapobieganiu sięgania przez młodzież po substancje psychoaktywne pn. Nie daj się dopalić!!! 9. Rozbudowa monitoringu. Rozmieszczenie nowych kamer na korytarzach na parterze, w holu, szatni oraz w otoczeniu szkoły. 10. Szkoła będzie prowadzić szereg działań i zajęć rozwijających pasje i zainteresowania uczniów.