Program Wychowawczy Powiatowego Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Wyspiańskiego w Kętach
Motto: W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiemo to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał; aby więc poprzez wszystko, co ma, posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich. ( Jan Paweł II)
Wprowadzenie ( Wstęp). Obok nauczania i kształcenia umiejętności wychowanie jest integralną częścią edukacji szkolnej. W swoich założeniach szkoła więc nie tylko przekazuje wiedzę teoretyczną, uczy jej praktycznego zastosowania, ale także przygotowuje do życia zawodowego tak, aby absolwent miał szansę odnalezienia się na rynku pracy. Przygotowuje ponadto do uczestnictwa w życiu społecznym oraz odpowiedzialnego korzystania z wolności. Szkoła buduje także wrażliwość moralną, wspomaga uczniów w ich dążeniu do samodzielności osądów oraz odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Uczeń pojmowany jest w kategoriach podmiotowości, godności, wolności. Personalizm zakłada także, że uczeń postrzegany jest jako osoba mająca prawa i obowiązki. W swej działalności wychowawczej szkoła zmierza do wszechstronnego rozwoju osobowego uczniów. Uwzględnia jednak fakt, że pierwotne największe prawa w dziedzinie wychowania posiadają rodzice w stosunku do swoich dzieci. Zadaniem nauczycieli jest wspieranie rodziców w dziedzinie wychowania. Oznacza to, że szkoła nie ponosi wyłącznej i całkowitej odpowiedzialności za wszystkie, przyjęte przez nią zadania wychowawcze, ale też kierunek działalności wychowawczej szkoły nie może być sprzeczny z wolą rodziców. Gwarantem powyższego jest art. 48, ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., który stwierdza: Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania. Podobnie stanowi art. 53, ust. 3 tajże Konstytucji: Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Podstawą poniższego programu wychowawczego jest stwierdzenie, że nauczanie, kształtowanie umiejętności i wychowanie są trzema zadaniami nauczyciela, które wzajemnie się przenikają, równoważą i uzupełniają. Wynikają stąd dwa istotne wnioski: a) wychowanie jest wymiarem pracy edukacyjnej, a nie wyizolowanym zadaniem; b) każdy nauczyciel jest wychowawcą w każdej chwili swojej pracy edukacyjnej. Obszary pracy wychowawczej to w sposób szczególny wszystkie zajęcia edukacyjne, godzina wychowawcza oraz organizacja życia klasy szkolnej.
Powinności wychowawcze będące wymiarem pracy edukacyjnej każdego nauczyciela pedagoga w ramach zadań ogólnych szkoły. 1. Stworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju osobowego ucznia, 2. Rozwijanie w uczniach dociekliwości poznawczej. 3. Uświadomienie uczniom życiowej użyteczności wiedzy zdobywanej w szkole. 4. Przygotowanie uczniów do samodzielności w myśleniu, podejmowaniu decyzji oraz w działaniu. 5. Kształtowanie w uczniach prawidłowych postaw moralnych. 6. Uczenie młodzieży szacunku do innych ludzi. 7. Przygotowanie wychowanków do życia w rodzinie i społeczeństwie. 8. Kształtowanie postaw kreatywnych w dążeniu do założonych celów. 9. Kształtowanie własnym przykładem postawy dialogu, umiejętności słuchania i rozumienia innych. 10.Ślubowanie uczniów klas pierwszych ( podczas rozpoczęcia roku szkolnego). 11.Prowadzenie kronik szkolnych. 12.Obchodzenia dnia patrona szkoły. 13.Uroczyste przekazywanie sztandaru szkoły młodszym klasom przez czwartoklasistów. Powinności wychowawców klasy. 1. Otoczenie opieką każdego ucznia. 2. Otoczenie szczególną opieką uczniów nauczania indywidualnego, integracja ucznia z klasą. 3. Planowanie i organizowanie różnych form życia społecznego. 4. Utrzymanie kontaktu z rodzicami. a) prowadzenie zeszytów korespondencji z rodzicami, b) przygotowanie wywiadówek i spotkań indywidualnych z rodzicami, c) zapoznanie rodziców ze Szkolnym Systemem Oceniania, Szkolnym Programem Wychowawczym, Statutem Szkoły..., d) współpraca z rodzicami w zakresie organizacji imprez szkolnych ( np. wycieczki, wyjazdy do teatru, studniówka...), e) współpraca z pedagogiem szkolnym, poradnią psychologicznopedagogiczną, 5. Ustalenie treści i form godzin wychowawczych. 6. Współdziałanie z innymi nauczycielami w celu opieki indywidualnej nad uczniami o specjalnych potrzebach ( uczniowie szczególnie uzdolnieni lub sprawiający trudności wychowawcze). 7. Gromadzenie informacji o działalności pozaszkolnej uczniów. 8. Prowadzenie dokumentacji klasowej.
Program wychowawczy szkoły zmierza do ukształtowania następującego Modelu Absolwenta L.O. im. St. Wyspiańskiego w Kętach Absolwent: 1. Rozwija w sobie dociekliwość poznawczą, ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna świata. 2. Jest osobowością twórczą, otwartą na świat i ludzi. 3. Ma świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów szkolnych, jak i całej edukacji na danym etapie kształcenia. 4. Staje się coraz bardziej samodzielny w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc umiejętnie dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie i odpowiedzialność za innych, własną wolność z wolnością innych. 5. Poszukuje, odkrywa i dąży na drodze rzetelnej pracy i uczciwości do osiągnięcia wielkich ( ambitnych) celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie. 6. Ma szacunek dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz jest przygotowany do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie. 7. Jest patriotą, czyli ma szacunek dla własnego państwa, kultywuje tradycje narodowe, dba o czystość i piękno języka ojczystego... 8. Promuje swoją małą i wielką ojczyznę w kraju i poza jego granicami. 9. Umie rozpoznawać wartości moralne, dokonywać wyborów i hierarchizacji wartości: a) rozwija w sobie wrażliwość na dobro i odróżnia dobro od zła, b) kieruje się w życiu tolerancją, c) wyróżnia się w relacjach międzyludzkich takimi cechami jak: punktualność, słowność, odpowiedzialność za słowo, prawdomówność, uczciwość.. d) ma szacunek dla starszych i znajduje wśród nich ( rodziców, nauczycieli, katechetów..) swoich doradców, przewodników a nawet mistrzów, e) jest opiekuńczy wobec chorych, słabszych, sprawnych inaczej, f) ma dar empatii, g) jest krytyczny wobec zagrożeń jakie niesie współczesna cywilizacja ( patologie, sekty, media..), 10.Przyjmuje postawę dialogu, posiada umiejętność słuchania innych i rozumienia ich poglądów, umie współdziałać w zespole. 11.Wyróżnia się wysoką kulturą osobistą. 12. Ceni zasadę: W zdrowym ciele zdrowy duch, czyli dba o harmonijny rozwój swojej osobowości ( fizyczny, intelektualny, moralny..) 13.Jest dobrze przygotowanym odbiorcą zarówno kultury wysokiej jak i masowej.
Podsumowanie. Powyższy program wychowawczy wyrasta z przekonania, że szkolne wychowanie musi dziś być skierowane ku wartościom, które są zagrożone przez współczesną cywilizację, i których coraz częściej brak w otaczającym nas świecie. Są to: dobro, prawda, sprawiedliwość, wrażliwość, uczciwość, lojalność, prawdomówność, odpowiedzialność, tolerancja... Zadaniem szkoły jest więc kształtowanie postaw moralnych i etycznych uczniów w duchu tych wartości. Postawy etyczne oznaczają tu normy właściwego postępowanie ( czyli teorię), a postawy moralne to zachowanie wynikające ze znajomości norm etycznych. Wymienione wartości winny być konsekwentnie przekazywane uczniom. Tylko wtedy można przezwyciężyć niepokojące zjawiska typu: relatywizm etyczny, brak autorytetów, nadmierne wyakcentowanie praw ucznia i inne. Wpajanie tych uniwersalnych, fundamentalnych zasad pozwoli wychować pełnego człowieka.
Propozycje tematyki godzin wychowawczych w poszczególnych klasach. KLASA I 1. Wychowanie komunikacyjne ( bezpieczna droga do i ze szkoły). 2. Integracja grupy ( poznanie się, tworzenie norm współpracy w grupie, omówienie wyjazdu integracyjnego 3-4 dni). Określenie zasad porozumiewania się w zespole klasowym ( kształtowanie umiejętności komunikowania się, aktywnego słuchania, pokonywanie barier komunikacyjnych program profilaktyczny dla młodzieży Jak żyć z ludźmi ). 3. Jak się uczyć? ( umiejętność uczenia się i pokonywania trudności). 4. Sztuka rozwiązywania konfliktów ( co to jest konflikt, typowe reakcje w sytuacji konfliktowej, negocjacje). 5. Sposoby spędzania wolnego czasu ( mój styl życia). 6. Przeciwdziałanie patologiom i negatywnym zjawiskom społecznym ( spotkania z zaproszonymi gośćmi). a) Narkotyki i AIDS program profilaktyczny ODLOT b) Alkohol program profilaktyczny NOE c) Sekty 7. Jak być aktywnym? 8. Kultura bycia ( ABC dobrego wychowania). 9. Edukacja regionalna. KLASA II 1. Nerwice i fobie szkolne. Umiejętność radzenia sobie ze stresem. 2. Budowanie poczucia własnej wartości ( poznawanie siebie, radzenie sobie z kompleksami, samotnością, odtrąceniem). 3. Od koleżeństwa do przyjaźni ( rola przyjaźni w życiu człowieka). 4. Problemy wieku dorastania. 5. Dojrzałość. 6. Rozwój miłości. O uczuciach i sposobach ich okazywania. 7. Moja rodzina i ja. 8. Konflikt pokoleń mit czy rzeczywistość. KLASA III I IV 1. Sztuka autoprezentacji ( np. w czasie egzaminu, rozmowy o pracę, curiculum vitae). 2. My i mas media jak nie ulegać manipulacji. 3. Motywy wyboru dalszych etapów kształcenia. 4. Preorientacja zawodowa praca z informatorem. 5. Jak być kreatywnym i nie ulegać schematom ( twórcze myślenie i rozwiązywanie umiejętności postrzegania sukcesu oraz planowanie działań, podejmowania decyzji). 6. Być czy mieć moja hierarchia wartości.