PROGRAM PROFILAKTYKI NA LATA 2013-2016 SZKOŁA PODSTAWOWA W STRZAŁKOWIE Strzałków, 2013
WSTĘP Profilaktyka jest to ogół działań mających na celu zapobieganie wystąpienia u dzieci niepoŝądanych zachowań, postaw czy przyzwyczajeń wynikających z negatywnego wpływu środowiska zewnętrznego, jak równieŝ pojawiających się problemów związanych z naturalnym rozwojem psychofizycznym. Jej celem jest ochrona ucznia, wychowanka przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących jego rozwój, określanych jako zachowania ryzykowne. W toku realizacji programu będziemy więc z jednej strony starali się poznać poszczególnych uczniów, ich środowisko rodzinne a z drugiej analizować uwarunkowania wychowawcze i działania eliminujące zagroŝenia bezpieczeństwa i niedostosowanie społeczne uczniów. Zaproponowany projekt ma na celu kształtowanie osobowości uczniów i wspieranie ich rozwoju. Realizacja zadań w nim zawartych powinna tak na nich wpłynąć, aby potrafili poradzić sobie z rozwiązaniem problemów, aby darzyli innych szacunkiem i umieli wchodzić w prawidłowe relacje międzyludzkie. Warunkiem osiągnięcia załoŝonych celów jest zaangaŝowanie wszystkich nauczycieli, wychowawców, rodziców, pielęgniarki szkolnej, pracowników Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, Komendy Policji i Ochotniczej StraŜy PoŜarnej. W utworzonym Programie Profilaktyki zawarte zostały cele, sposoby realizacji zadań oraz zamierzone osiągnięcia uczniów w zakresie wiedzy merytorycznej, umiejętności i właściwego zachowania się w róŝnych sytuacjach. Program profilaktyczny jest uzupełnieniem Programu wychowawczego szkoły. Pozostaje spójny zarówno z programem wychowawczym jak równieŝ ze szkolnym zestawem programów nauczania, których treści są wzajemnie powiązane i skorelowane. Dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów i środowiska wychowawczego, w całościowy sposób opisuje treści oraz działania całej społeczności szkolnej. Zawiera konkretne działania profilaktyczne zgodnie z potrzebami uczniów i wspiera ich oraz środowisko rodzinne w rozwoju społecznym, emocjonalnym, zawodowym i estetyczno - moralnym. Jest skonstruowany na 3 kolejne lata 2013 2016. Program opracowany został w oparciu o: Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r., w sprawie działalności wychowawczej i zapobiegawczej dzieci i młodzieŝy zagroŝonej uzaleŝnieniem ( Dz. U. Nr 26, poz.226), 2
podstawę programową kształcenia ogólnego dla sześcioletnich szkół podstawowych z 15 lutego 1999 r., Rozporządzenie MENiS z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 sierpnia 2009 r. w sprawie organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieŝą ( Dz. U. Nr 139, poz. 1133), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r., poz. 977) Statut Szkoły Podstawowej w Strzałkowie Program Wychowawczy. OBECNY POZIOM SZKOŁY WYNIKI DIAGNOZY PRZEMOC I ZACHOWANIA AGRESYWNE Przemoc narusza podstawowe prawo kaŝdego dziecka prawo do Ŝycia w poczuciu bezpieczeństwa. Najlepszą metodą przeciwdziałania agresji i przemocy jest przede wszystkim dobry kontakt wychowawcy z dziećmi, poświęcanie im czasu, troski, uwagi. Wychowankowie powinni nauczyć się, Ŝe zachowania skierowane do innych ludzi, czy do nich samych nie powinny przekraczać pewnych określonych granic. Trudne sytuacje w pracy z klasą ( grupą ) zdarzają się bardzo często. KaŜde z nich jest źródłem emocji zarówno dla wychowanka, jak i nauczyciela. Rola wychowawcy, jego wpływ na rozwój dziecka, pozwala na efektywniejsze wykorzystywanie kaŝdej tej sytuacji do kształtowanie wiedzy i postaw uczniów. Warto podkreślić, Ŝe jeŝeli dzieci nauczą się stosowania zachowań agresywnych i przemocy jako metod rozwiązywania problemów, ze strony dorosłych spotka się to z pobłaŝliwością, akceptacją, to poziom agresji wobec rówieśników, rodzeństwa i dorosłych będzie prawdopodobnie wzrastał. Konieczne zatem jest reagowanie na kaŝdą zaistniałą sytuację. 3
CZAS SPĘDZANY PRZED TV I MONITOREM KOMPUTERA W badaniach zamierzano uzyskać odpowiedź na następujące pytanie: - Czy komputer i telewizja zagraŝają dzieciom/uczniom? W badaniach dobrowolnie wzięło udział 70 rodziców dzieci z klas I-VI, badania miały charakter anonimowy. Na podstawie wyników przeprowadzonej ankiety (Załącznik nr 1) moŝna stwierdzić, Ŝe komputer jest powszechnie uŝywany przez uczniów, ale w róŝnej częstotliwości. (37%) uczniów spędza czas przy komputerze codziennie, 35% badanej grupy uŝytkuje go kilka razy w tygodniu, natomiast niewielka grupa uczniów (25 %) mają zdecydowanie rzadszy kontakt z siecią i komputerem (czasami, rzadko). Jeśli dziecko codziennie spędza czas przed komputerem to 54% ankietowanych podaje, Ŝe jego dziecko spędza przed komputerem około godziny, a 24 % wskazuje odpowiedź 2-3 godzin dziennie. Zdecydowanie bardziej liczna grupa uczniów spędza czas przed telewizorem, aŝ 82 % dzieci ogląda telewizję kaŝdego dnia. Natomiast na pytanie Ile czasu dziennie dziecko ogląda telewizję? udzielano następujących odpowiedzi: - 40% - około godziny, - 47% - 2-3 godziny - 6% - 4 godziny i więcej. Z analizy badań wynika, Ŝe 86 % rodziców zwraca uwagę na prawidłową pozycję dziecka podczas pracy przy komputerze, 14% rodziców nie kontroluje właściwej postawy dziecka. Tylko 57% badanych rodziców ustaliło z dzieckiem czas i zasady korzystania z komputera, a 62 % osób ankietowanych wskazało, Ŝe konsekwentnie przestrzega tych zasad, wynik wskazuje, iŝ część rodziców podała sprzeczne odpowiedzi. W przeprowadzanym badaniu starano się równieŝ uzyskać informacje o korzystaniu przez uczniów z usług i zasobów Internetu, oraz odpowiedzieć na pytanie do jakich celów najczęściej wykorzystują sieć. Wypowiedzi rodziców uwzględniały częstotliwość posługiwania się róŝnymi zasobami Internetu przez ich dzieci. Najczęściej dzieci poszukują 4
w sieci informacji, wykorzystują Internet do celów rozrywkowych do gier on line, słuchania muzyki i oglądania filmów, rzadziej uŝywają komunikatorów i korzystają z serwisów społecznościowych. Tylko 4 % badanych twierdzi, Ŝe jego dziecku zdarza się rezygnować z wyjścia z kolegami, po to, by zostać przy komputerze. Weryfikacja wyników badań pokazała, iŝ rodzice nie zauwaŝają u swoich dzieci patologicznego uŝytkowania Internetu, czy teŝ nadmiernego, problematycznego angaŝowania się w aktywność w Internecie i nie występują u nich symptomy, które mogą świadczyć o uzaleŝnieniu od Internetu. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań, analizy treści literatury przedmiotu oraz własnych doświadczeń formułuję następujące wskazania dla praktyki: Powszechny dostęp do sieci i zainteresowanie dzieci Internetem powinny stanowić przesłanie o moŝliwościach znacznie większego wykorzystywania Internetu w szeroko rozumianym procesie edukacji uczniów. Przy czym waŝne jest uwzględnianie aktywnych i twórczych postaw uczniów, a nie jedynie bierne powielanie uzyskanych informacji. Wychowawcze działania nauczycieli i rodziców powinny przede wszystkim uwzględniać kształtowanie u dzieci prawidłowych nawyków korzystania z Internetu i poczucia odpowiedzialności za działania podejmowane w sieci. Profilaktyczne podejście do problemu uzaleŝnień od Internetu powinno się wiązać z pogłębianiem świadomości uczniów w zakresie rozpoznawania róŝnych symptomów, które mogą świadczyć o nadmiernym angaŝowaniu się w aktywność w sieci i problematycznym korzystaniem z Internetu. Z badań przeprowadzonych wśród uczniów klas IV-VI (Załącznik nr 2) wynika, iŝ coraz więcej godzin uczniowie spędzają przed monitorem komputera (3 i więcej godzin) często za zgodą rodziców. Uczniowie najczęściej wykorzystują komputer w celach zabawowych, wybierając gry lub korzystając z Internetu. Niestety zdarza się, Ŝe są to gry, w których uczestnik ma za zadanie wyeliminować, zabić jak najwięcej postaci. Obserwujemy, Ŝe dzieci tworzą blogi, swoje profile na portalach społecznościowych, w których zamieszczają róŝne treści. Codzienny, wielogodzinny odbiór telewizji, gier komputerowych, niekontrolowane korzystanie z Internetu odbywa się kosztem innych zajęć redukcją czasu przeznaczonego na naukę, na wypoczynek czynny, kontakty osobiste z innymi ludźmi, 5
uczestnictwo w kulturze. Inne środki masowego przekazu jak ksiąŝka, czasopismo, radio, schodzi na dalszy plan, co prowadzi do zuboŝenia osobowości dziecka. Coraz częściej w szkole mamy do czynienia z małymi agresorami, którzy wzorce swoich agresywnych zachowań czerpią z mediów. 6
POMOC PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA Finansowo-materialna skierowana na uczniów Zgodnie z zaleceniami zawartymi w opiniach PPP, naleŝy zapewnić poszczególnym uczniom pomoc psychologiczno-pedagogiczną. Dlatego naleŝy kontynuować zajęcia wyrównawcze, korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, rewalidacyjne. Przychylić się do próśb rodziców i sugestii wychowawców, obejmując opieką socjoterapeutyczną dzieci, w celu wdroŝenia ich do społecznego funkcjonowania. Uczniowie naszej szkoły od lat biorą udział w wielu konkursach zajmując czołowe lokaty. Chcielibyśmy podtrzymać tę tradycję. Mamy więc na uwadze ucznia zdolnego, któremu swój czas poświęcą nauczyciele na kołach zainteresowań. Wzrasta liczba uczniów potrzebujących wsparcia finansowego. Rodzice są bezrobotni, na swoim utrzymaniu mają kilkoro dzieci, borykają się z problemami finansowymi i nierzadko z problemami alkoholowymi. Ponadto nadal obserwujemy, Ŝe coraz częściej jeden z rodziców wyjeŝdŝa w celach zarobkowych za granicę. Nasza pomoc winna dotrzeć do kaŝdego dziecka, aby kaŝde z nich mogło wyjechać na wycieczkę, do kina, do teatru, a nade wszystko otrzymać gorący posiłek. Zatem priorytetem naszej szkoły są te wszystkie działania, dzięki którym Ci uczniowie nie będą czuli się pokrzywdzeni, izolowani, czy teŝ gorsi od rówieśników. 7
CEL GŁÓWNY PROGRAMU PROFILAKTYKI Celem głównym niniejszego programu profilaktyki jest przygotowanie uczniów do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami Ŝyciowymi, ułatwiającymi kontakt z innymi ludźmi i radzenie sobie z samym sobą. Z uwagi na to, Ŝe do naszej szkoły uczęszczają dzieci w wieku 6-13 lat, a dotychczasowe badania wskazywały, Ŝe nie przejawiają one postaw dysfunkcji, niniejszy program zatem przygotowany jest dla grupy niskiego ryzyka i stanowić będzie swoiste antidotum chroniące przed złem i patologią. ZałoŜenia programowe: ZałoŜenia programowe wynikają z celów szczegółowych i odnoszą się do: - Nauczycieli - Uczniów - Rodziców - Pielęgniarki szkolnej - Dyrekcji Cele szczegółowe: Uczeń: I. Potrafi unikać konfliktów, jest asertywny, dba o zdrowie fizyczne i psychiczne. II. Zna i stosuje zasady higieny osobistej. III. Unika nikotyny, alkoholu, narkotyków, zdrowo i higienicznie odŝywia się. IV. Potrafi efektywnie gospodarować czasem wolnym. V. Świadomie i umiejętnie korzysta ze współczesnych środków audiowizualnych. VI. Posiada umiejętności prawidłowej reakcji w sytuacji zagroŝenia. VII. Systematycznie realizuje obowiązek szkolny i osiąga sukcesy na miarę moŝliwości. VIII Otrzymuje pomoc materialno finansową. IX Utrwala wiadomości z zakresu profilaktyki podczas realizacji programów profilaktyczno wychowawczych. 8
REALIZACJA DZIAŁAŃ Lp. Działania Zamierzone osiągnięcia uczniów Sposoby realizacji Odpowiedzialni I. utrwalenie zachowań asertywnych, uczenie konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, uświadamianie uczniom konieczności dbania o własne i innych zdrowie fizyczne i psychiczne, działania zmierzające do eliminowania tzw. mowy nienawiści, reagowanie w sytuacjach nadzwyczajnych, w tym zagroŝenia zdrowia lub Ŝycia dziecka (procedura Niebieskiej Karty. Uczeń: nie ulega presji rówieśników, zachowuje własną autonomię, konflikty rozwiązuje rzeczowo, nieinwazyjnie, potrafi opanować negatywne emocje, nie jest agresywny, posiada umiejętności prawidłowego porozumiewania się, jest Ŝyczliwy, okazuje innym szacunek, słucha bez uprzedzeń i osądzania, odnosi sukcesy na miarę swoich moŝliwości, potrafi pokonywać trudności, łagodzi stres ćwiczeniami relaksującymi, zna i rozumie zmiany zachodzące w organizmie podczas dojrzewania, 9 Warsztaty integracyjne, wychowawcy klas, lekcje wychowawcze pielęgniarka szkolna, zajęcia z pedagogiem, nauczyciel wychowania zajęcia sportowe, fizycznego, socjoterapia, pracownicy Poradni Szkoła bez Przemocy, Psychologiczno wycieczki, Pedagogicznej, wychowanie do Ŝycia w nauczyciel bibliotekarz, rodzinie, spotkania z bajką terapeutyczną, Szkoła Promująca Zdrowie (w tym wszystkie programy prozdrowotne realizowane w danym roku szkolnym),
zna negatywny wpływ hałasu na psychikę człowieka, nie stosuje tzw. mowy nienawiści (uprzedzenia, nietolerancja, rasizm, ksenofobia, antysemityzm, homofobia), One są wśród nas, - wszczynanie procedury Niebieskiej Karty, - udział w profilaktycznych kampaniach ogólnopolskich. bierze udział w zajęciach ruchowych, podczas których przestrzega zasad BHP, Fair Play, Respect potrafi skupić uwagę na wykonywanych czynnościach. Rodzic: pogłębia wiedzę z zakresu edukacji zdrowotnej, angaŝuje się w realizację działań Szkoły Promującej Zdrowie, pogłębia wiedzę z zakresu profilaktyki przemocy i zachowań agresywnych, efektywnie współpracuje i angaŝuje się w działania profilaktyczne. 10
II. Działania zmierzające do opóźnienia inicjacji Uczeń: zna zgubny wpływ nikotyny na warsztaty z profilaktyki uzaleŝnień, pracownicy Poradni Psychologiczno nikotynowej, alkoholowej, organizm człowieka (palacza czynnego apele profilaktyczne, Pedagogicznej, a takŝe poprzez środki i biernego), lekcje wychowawcze, wychowawcy, odurzające (dopalacze, leki jest świadomy zagroŝeń związanych ze kampania antynikotynowa pielęgniarka szkolna, i inne) spoŝywaniem alkoholu i środków Nie pal, przy mnie Samorząd Uczniowski, utrwalanie zasad higieny psychoaktywnych, proszę, Znajdź właściwe nauczyciele świetlicy, przyrządzania i spoŝywania higienicznie spoŝywa posiłki, rozwiązanie nauczyciel wychowania posiłków, potrafi wykonać proste, zdrowe posiłki kampania Zachowaj fizycznego, utrwalanie nawyków i napoje, Trzeźwy Umysł, nauczyciel wychowania do związanych z zachowaniem właściwie odŝywia się, wie, jakie są Szkoła Promująca Zdrowie Ŝycia w rodzinie, higieny osobistej. konsekwencje nieprawidłowej diety, utrzymuje higienę osobistą, pamięta o higienie przed posiłkiem, zna znaczenie snu, aktywnie wypoczywa na świeŝym powietrzu. Rodzic: - pogłębia wiedzę z zakresu profilaktyki uzaleŝnień. (w tym wszystkie programy prozdrowotne realizowane w danym roku szkolnym), zajęcia w nauczaniu zintegrowanym, konkursy, wychowanie do Ŝycia w 11
rodzinie, lekcje wychowania fizycznego. wycieczki III. Uczenie planowania dnia Uczeń: lekcje wychowawcze, wychowawcy, oraz zachowania umie rozplanować dzień uwzględniając biblioterapia, nauczyciele opiekunowie właściwych proporcji między czynnym i biernym wypoczynkiem. czas na naukę, wypoczynek czynny i bierny, potrafi organizować gry i zabawy ruchowe, zna sposoby odpoczywania, często spędza wolny czas z rodziną, wykorzystuje czas na rozwijanie lekcje wychowania fizycznego, udział w zajęciach Szkolnych Kół Zainteresowań i zajęciach pozalekcyjnych, aktywne przerwy kół zainteresowań, nauczyciel wychowania fizycznego, PCK swoich zainteresowań, jest wraŝliwy na potrzeby innych i chętnie udziela pomocy. Rodzic: Szkoła Promująca Zdrowie (w tym wszystkie programy prozdrowotne realizowane w danym roku szkolnym), zwraca uwagę na organizację czasu 12
IV. Uczenie świadomego i umiejętnego korzystania ze współczesnych środków audiowizualnych. dziecka. Uczeń: lekcje informatyki, świadomie dobiera audycje telewizyjne lekcje wychowawcze, i radiowe, biblioterapia, umie właściwie i bezpiecznie korzystać zajęcia świetlicowe, z komputera i internetu, zebrania z rodzicami, posiada umiejętności oddzielenia bezpieczeństwo w sieci postaci fikcyjnych od rzeczywistych, - warsztaty, ma poczucie dystansu do świata reklam i fikcji, - informacje na stronie zna zagroŝenia wynikające z internetowej szkoły. długotrwałego oglądania telewizji, pracy i zabawy z komputerem. Rodzic: poznaje zagroŝenia wynikające z korzystania z technologii informacyjnej i komunikacyjnej przez dzieci i przeciwdziała im. wychowawcy, nauczyciel informatyki nauczyciele świetlicy, nauczyciel bibliotekarz, Samorząd Uczniowski 13
V. Ukazanie uczniom rodzajów zagroŝeń, uświadomienie przyczyn i skutków wynikających z nierozwaŝnego zachowania. Uczeń: realizacja programu wychowawcy klas, zna rodzaje zagroŝeń, potrafi bezpiecznie poruszać się po Bezpiecznie na wsi przy nauczyciele świetlicy, współudziale pracowników pracownicy administracji i drodze, przewiduje skutki swoich działań, weryfikuje własne postępowanie, wie, jak zachować się, gdy jest zaczepiany przez nieznajomych, policji i straŝy OSP, pogadanki, apele, konkursy, lekcje wychowawcze, obsługi, przedstawiciele policji i straŝy poŝarnej, dyrekcja szkoły, Zespół ds. bezpieczeństwa, umie zachować rozwagę w nawiązywaniu znajomości, umie bawić się bezpiecznie, wie jak zachować się, kiedy jest sam w domu, zna zasady umiejętnego reagowania w sytuacjach zagroŝenia i udzielenia pierwszej pomocy, Akcja Sprzątanie Świata, PCK biblioterapia, Szkoła Promująca Zdrowie (w tym wszystkie programy prozdrowotne realizowane w danym roku szkolnym), Dzień Ziemi, pamięta waŝne telefony (policja, straŝ miejska, pogotowie), zna rodzaje słuŝb dbających o zdrowie Bezpieczeństwo ruchu drogowego 14
i bezpieczeństwo mieszkańców Rumi, wie, do kogo zwrócić się o pomoc w róŝnych sytuacjach zagroŝenia, pojmuje sens regulaminów i zasad bezpieczeństwa oraz umie je zastosować, zna zagroŝenia cywilizacyjne i sposoby zapobiegania degradacji środowiska naturalnego. Rodzic: zna zagroŝenia na jakie moŝe natrafić jego dziecko i wie jak ich unikać spotkania z przedstawicielami policji, straŝy miejskiej, dyrektorem szkoły, udział w ogólnopolskich kampaniach profilaktycznych (Bezpieczne Wakacje, Bezpieczne Ferie Zimowe) VI. Udzielanie pomocy Uczeń: uczniom w celu odniesienia uzupełnia wiadomości na zajęciach sukcesów na miarę ich wyrównawczych, moŝliwości. pogłębia wiedzę na kołach zainteresowań, zajęcia wyrównawcze, zajęcia korekcyjnokompensacyjne, zajęcia rewalidacyjne, koła zainteresowań, wychowawcy klas, nauczyciele prowadzący zajęcia, logopeda, psycholog PPP. 15
usprawnia funkcje na zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych, rewalidacyjnych, logopedycznych, uczy się społecznego funkcjonowania, systematycznie realizuje obowiązek szkolny i obowiązek przygotowania przedszkolnego, zajęcia logopedyczne, spotkania z rodzicami klas 0. otrzymuje stypendium Wójta Gminy za wyniki w nauce i osiągnięcia sportowe Rodzic: w ramach profilaktyki wczesnoszkolnej wie jak przeciwdziałać nieprawidłowościom i niepowodzeniom szkolnym, wspiera rozwój dziecka poprzez organizowanie pomocy w nauce oraz odpowiednich warunków do nauki w miarę potrzeb. 16
VII. Wparcie finansowomaterialne dla uczniów z rodzin o złej kondycji finansowej. Uczeń: współpraca GOPS-em, korzysta z obiadów refundowanych Rada Rodziców, przez GOPS, Parafię oraz prywatnych pozyskiwanie sponsorów, sponsorów, wyjeŝdŝa na wycieczki, do kina, teatru, otrzymuje paczki świąteczne, przybory szkolne, odzieŝ, otrzymuje stypendia socjalne, uczeń objęty jest programem MEN wyprawka szkolna (według rozporządzenia aktualnego w danym roku szkolnym). wychowawcy, nauczyciele świetlicy, opiekun PCK VIII. Realizowanie programów Uczeń: zajęcia lekcyjne, profilaktycznych. pogłębia wiedzę z zakresu szeroko rozumianej profilaktyki, przygotowanie laurek z okazji Dnia Babci i Dziadka dla pensjonariuszy zajęcia pozalekcyjne, warsztaty współpraca z DPS, ŚDS, współpraca z ZAZ Swoboda nauczyciele, wychowawcy, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna. 17
DPS w Liskowie inscenizacja Jasełek 18
EWALUACJA Mierzalne wskaźniki ewaluacji: I. Zmniejszenie liczby zachowań agresywnych, utrwalone zachowanie asertywne. Dbanie o zdrowie fizyczne i psychiczne. II. Zachowanie higieny osobistej. III. Zdrowe i higieniczne odŝywianie się. Uczeń wolny od uzaleŝnień. IV. Umiejętność organizowania czasu wolnego. V. Świadome i bezpieczne korzystanie z komputera, Internetu, TV. VI. Prawidłowe reakcje w sytuacji zagroŝenia. VII. VIII. IX. Sukcesy uczniów, uzyskiwanie promocji. Finansowe i materialne wspieranie uczniów z rodzin potrzebujących. Zdobywanie i pogłębianie wiedzy oraz umiejętności wychowawczo- profilaktycznych nauczycieli poprzez udział w róŝnorodnych formach doskonalenia zawodowego, dzielenie się zdobytą wiedzą. Przewiduje się ewaluację Programu Profilaktyki po trzech latach jego realizacji. Do tego celu posłuŝą: badania ankietowe, obserwacja, wywiad. Odpowiedzialność za ewaluację i sporządzenie raportu: Członkowie zespołu profilaktycznego. 19
DIAGNOZOWANIE PROBLEMÓW SZKOŁY Praca profilaktyczna powinna stanowić proces długofalowych oddziaływań, realizowanych systematycznie i planowo. Niezwykle istotne jest dostrzeganie na bieŝąco specyfiki problemów, z jakimi borykają się nasi uczniowie. Poprzez analizę ankiet, obserwację, rozmowy z całą społecznością szkolną mamy moŝliwość otrzymania spektrum problemów szkoły natęŝenia, specyfiki, róŝnorodności. Odpowiedzialność za diagnozowanie problemów szkoły: Członkowie zespołu profilaktycznego. REALIZACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W STRZAŁKOWIE Program realizują i odpowiedzialni są za wykonanie zadań: wychowawcy, nauczyciele, nauczyciele świetlicy, nauczyciel bibliotekarz, pielęgniarka szkolna, rodzice, pracownicy Poradni Psychologiczno Pedagogicznej, pracownicy Komendy Policji, pracownicy StraŜy OSP, organ prowadzący, nadzorujący. Poszczególne zadania realizowane są na lekcjach, zajęciach pozalekcyjnych, świetlicowych, bibliotecznych, warsztatach, spotkaniach z rodzicami, apelach i projektach tematycznych, wycieczkach. 20
DuŜa swoboda w sposobie wykonania zadań daje realizatorom moŝliwość twórczego myślenia i kreatywności. KOMPETENCJE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE NAUCZYCIELI Profilaktyka to proces mający na celu wspomaganie dzieci i młodzieŝy w radzeniu sobie z trudnościami zagraŝającymi ich prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu Ŝyciu. To m.in. uświadamianie, kształcenie umiejętności świadomego dokonywania wyborów, propagowanie zdrowego stylu Ŝycia. Problemy wymagają od nauczycieli ciągłego doskonalenia się i reagowania w sytuacjach nadzwyczajnych, w tym zagroŝenia zdrowia lub Ŝycia dziecka (m.in. obowiązki pracowników oświaty w procedurze Niebieskiej Karty ). Nauczyciele będą pogłębiać swoją wiedzę i umiejętności słuŝące celom niniejszego programu profilaktyki samodzielnie lub poprzez udział w róŝnych formach doskonalenia zawodowego, zarówno indywidualnie jak i wraz z całym Gronem Pedagogicznym. Tekst jednolity programu profilaktycznego po pozytywnym zaopiniowaniu przez Radę Rodziców, Samorząd Uczniowski został zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej w dniu 27.02.2014 r. 21