Szkolny Program Profilaktyki SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 91 IM. ORLĄT LWOWSKICH WE WROCŁAWIU

Transkrypt

1 Szkolny Program Profilaktyki SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 91 IM. ORLĄT LWOWSKICH WE WROCŁAWIU 1

2 Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 91 im. Orląt Lwowskich we Wrocławiu Wstęp Profilaktyką określa się ogół działań zapobiegających powstawaniu u dzieci niepożądanych przyzwyczajeń i postaw, błędów w uczeniu się. Szkolny Program Profilaktyki (SPP) ma na celu kształtowanie postaw zdrowego i bezpiecznego stylu życia bez potrzeby stosowania agresji i używek, kształtowanie umiejętności życiowych, jak również zapobiegania sytuacjom i zachowaniom problemowym w szkole. Wskazuje na budowanie porozumienia szkoła dom środowisko, ich wspólnej aktywności wychowawczej i partnerstwa w podejmowaniu działań i decyzji wychowawczych przeciw agresji dziecięcej i uzależnieniom. Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 91 im. Orląt Lwowskich jest nieodłącznym elementem Statutu Szkoły i wspólnie z programem wychowawczym realizuje cele wychowawczo-opiekuńcze oraz profilaktyczne. Głównym założeniem programu profilaktyki jest szeroko rozumiana działalność Szkoły na rzecz zapobiegania zachowaniom ryzykownym oraz interwencja w sytuacjach wymagających zdecydowanej reakcji na niepożądane zjawiska i zachowania uczniów. Program profilaktyki w swoich założeniach ma na celu wspomóc wychowawczą rolę rodziców, dostarczać wiedzy i przykładów na temat przestrzegania norm współżycia społecznego oraz przygotować uczniów do życia w dorosłym świecie ludzi odpowiedzialnych za swoje zachowania. Realizacja programu profilaktyki jest przewidziana na trzy lata, począwszy od roku szkolnego 2015/ Podstawa prawna: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (tj. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.), 2

3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (tj. Dz.U poz. 1249) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tj. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz ze zm.), Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (tj. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. z 2003 r. Nr 26 poz. 226), Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tj. Dz.U. z 2011 r. Nr 231 poz ze zm.), Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tj. Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.), Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tj. Dz.U. z 2012 r. poz. 124), Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55 ze zm.). 3. Założenia programu: 1) główne założenia programu koncentrują się wokół przeciwdziałania zachowaniom ryzykownym i niepożądanym przez skutecznie prowadzoną profilaktykę zachowań, 2) zadaniem Szkoły jest wzmacnianie pozytywnych zachowań uczniów oraz promowanie działań, które służą powszechnie akceptowanym normom społecznym, 3) profilaktyka zachowań, stała diagnoza zachowań uczniów będzie prowadzona na bieżąco w ramach godzin do dyspozycji wychowawcy oraz w ramach odrębnych zajęć profilaktyczno-edukacyjnych, 4) profilaktyka w Szkole w kolejnych trzech latach będzie opierała się na następujących działaniach: 3

4 a) wzmocnienie pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych, w tym także z uczniem zdolnym, b) wzbogacenie oferty zajęć pozalekcyjnych - koła zainteresowań, zajęcia wyrównawcze i wychowawcze, w oparciu o rzeczywiste potrzeby uczniów, c) wspomaganie rozwoju moralnego uczniów (w zakresie poszanowania norm, wartości i autorytetów), d) stwarzanie uczniom warunków do rozwijania uzdolnień i zainteresowań, e) wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych; 5) Szkoła będzie kontynuowała współpracę z następującymi instytucjami: a) placówki kulturalno-oświatowe ( kino, teatry, muzea i inne): uczestnictwo w spektaklach teatralnych o charakterze profilaktycznym, udział w spotkaniach poświęconych problemom zdrowotnym, udział w konkursach organizowanych przez placówki kulturalno-oświatowe, b) placówki oświatowo-opiekuńcze (poradnia psychologiczno-pedagogiczna, poradnia zdrowia psychicznego): pomoc uczniom przejawiającym trudności w zachowaniu i nauce, pomoc dzieciom z rodzin znajdujących się w sytuacjach trudnych, udział w spotkaniach organizowanych przez psychologa, pedagogów i innych specjalistów, c) wymiar sprawiedliwości (sąd, kuratorzy, policja): współpraca z kuratorem, sadem rodzinnym, udział w zajęciach prowadzonych przez policjantów na temat przeciwdziałania agresji i przestępczości. Szkolny Program Profilaktyki posiada opracowany plan działań, oraz spełnia następujące założenia: uzupełnia program wychowawczy szkoły, 4

5 odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole, klasie szkolnej i środowisku, formy i sposoby działań zakresu profilaktyki pierwszorzędowej dostosowane są do wieku uczniów, zawiera jasno określone zasady i formy współpracy wychowawczej, uwzględnia predyspozycje do prowadzenia zajęć wychowawczych, tworzy warunki do rozwoju indywidualnych zainteresowań i uzdolnień uczniów, aktywizuje i integruje uczniów przy realizacji wspólnych zamierzeń, w miarę możliwości włącza rodziców do realizacji zadań wychowawczych. Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 91 im. Orląt Lwowskich skierowany jest do każdego ucznia zdolnego i potrzebującego wsparcia psychologicznopedagogicznej oraz materialnej pomocy. Zakładamy, że dzięki naszemu zaangażowaniu każdy z nich poradzi sobie w trudnej sytuacji i osiągnie sukces na miarę swoich możliwości. 4. Cel główny SPP: Wspomaganie wszechstronnego, harmonijnego rozwoju ucznia. Zapobieganie występowaniu niekorzystnych symptomów zagrażających prawidłowemu rozwojowi ucznia. Kształtowanie postaw i zachowań społecznie pożądanych poprzez zintegrowane działania nauczycieli, uczniów i rodziców. 5. Cele szczegółowe: kształtowanie umiejętności bycia asertywnym, unikania konfliktów, dbania o zdrowie fizyczne i psychiczne, wyposażenie rodziców i nauczycieli w wiedzę o uzależnieniach i możliwościach uzyskania pomocy kształtowanie postawy, w której uczeń unika nikotyny, alkoholu, narkotyków, dopalaczy, zdrowo i higienicznie się odżywia, kształtowanie postawy świadomego i umiejętnego korzystania z mass-mediów, kształtowanie umiejętności prawidłowej reakcji w sytuacji zagrożenia, kształtowanie umiejętności stosowania pozytywnych wzorców zachowań, podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów w domu, w szkole, na ulicy oraz podczas zabaw. 5

6 6. Zakres działań SPP: 1. Profilaktyka zdrowia. 2. Przeciwdziałanie agresji i przemocy. 3. Profilaktyka uzależnień - nikotyna, alkohol, narkotyki, dopalacze. 4. Komunikacja, umiejętności interpersonalne i kompetencje społeczne. 5. Wsparcie dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji. 7. Działania w poszczególnych obszarach będą realizowane w ramach: zajęć z wychowawcą, zajęć warsztatowych prowadzonych przez pedagoga i psychologa, nauczania różnych przedmiotów, zajęć pozalekcyjnych, zajęć świetlicowych, wycieczek szkolnych, zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, o charakterze terapeutycznym zajęć psychoedukacyjnych i profilaktycznych w tym prowadzonych przez instytucje zewnętrzne. Realizacja Szkolnego Programu Profilaktyki przebiega w ścisłej współpracy z rodzicami i jest procesem wspomagania uczniów w radzeniu sobie z problemami i zagrożeniami, procesem ograniczającym i likwidującym czynniki, które zaburzają ich prawidłowy rozwój. 8. Spodziewane efekty realizacji celów i działań: 1.Wyciszenie agresji. 2.Wyćwiczenie prawidłowych reakcji w sytuacji zagrożenia. 3. Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów przez uczniów. 4. Poprawa w relacjach uczeń- uczeń, uczeń- osoba dorosła. 5. Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole. 6. Wolność od nałogów. 7.Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych. 8. Wzrost poczucia własnej wartości, umiejętność dokonania samooceny. 6

7 9. Podniesienie poziomu świadomości występujących zagrożeń i sposobów zapobiegania im. 10. Poprawa kultury zachowań i kultury języka. 11. Podniesienie poziomu świadomego korzystania z Internetu i telewizji. 7

8 W ramach realizacji podstawowych treści Szkolnego Program Profilaktyki na dany rok szkolny uwzględnia się następujące etapy działalności: Działania szkoły w zakresie profilaktyki pierwszego stopnia: Działania profilaktyczne skierowane do uczniów w oparciu o modele informacyjny i edukacyjny. Model informacyjny ma na celu ułatwienie uczniom wejście w społeczność szkolną poprzez znajomość norm i zasad, dostarczenie rzetelnej wiedzy o uzależnieniach i ich skutkach oraz wyjaśnienie mechanizmów uzależnień, zmniejszenie stresu związanego z nauką szkolną. Działania profilaktyczne skierowane do młodzieży w oparciu o model edukacyjny opierać się będą na wspieraniu rozwoju osobowego uczniów, obejmuje działania zorientowane na właściwy wybór, rozwijanie samoświadomości i samooceny. Zawiera również rozwijanie umiejętności społecznych poprzez kształtowanie i rozwijanie umiejętności funkcjonowania w sytuacjach społecznych, przygotowywanie młodych ludzi do radzenia sobie z negatywną presją rówieśników, tzw. psychiczne uodpornienie, kształtuje postawy asertywności, uczy mówienia NIE, wyrażania własnych opinii i oczekiwań oraz dobierania sobie przyjaciół. 8

9 Działania Zamierzone osiągnięcia uczniów Sposoby realizacji Osoby odpowiedzialne Zapoznanie z obowiązującymi dokumentami - Uczeń zna swoje prawa i - godziny wychowawcze, Wychowawcy szkoły. obowiązki. pogadanki, rozmowy Zapoznanie z prawami dziecka - Uczeń jest świadomy konsekwencji sowich działań; indywidualne, zajęcia z policją\ strażą miejską - Zna swoje prawa. Zapoznanie z zagrożeniami XXI wieku (m.in. - Uczniowie mają świadomość - godziny wychowawcze, Wychowawcy, uzależnienia, Mass media). szkodliwości używek. zajęcia w klasach nauczyciele - Uczeń zna podstawowe zagrożenia przedmiotowcy i sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych - Uczniowie potrafią mówić NIE 9

10 Utrwalenie zachowań asertywnych oraz - konflikty rozwiązuje rzeczowo, Pogadanki, lekcje Wychowawcy, uczenie konstruktywnego rozwiązywania nieinwazyjnie; wychowawcze lub zajęcia pedagodzy, konfliktów i zapobiegania agresji. potrafi opanować negatywne warsztatowe dotyczące psycholog emocje, nie jest agresywny; agresji i przemocy w kl.i- wie co to jest przemoc i agresja VI i jak im zapobiegać; wie do kogo zwrócić się o pomoc. Radzenie sobie ze stresem Uczeń dostrzega przejawy Pogadanki, lekcje Wychowawcy, i sytuacjami trudnymi. sytuacji trudnych wychowawcze lub zajęcia psycholog, umie określić swój problem; warsztatowe dotyczące dotyczące radzenia sobie w pedagodzy zna techniki pokonywania sytuacjach problemowych stresu; lub stresogennych. stosuje metody relaksacyjne. Rozmowy indywidualne 10

11 Promowanie zdrowego stylu życia. Uczeń zna i stosuje zasady Rozmowy z pielęgniarką Wychowawcy higieny osobistej; szkolną; klas, nauczyciele zna i stosuje zasady zdrowego odżywiania się; uprawia sport, uczestniczy w zajęciach wychowania fizycznego; ma poczucie odpowiedzialności za własne zdrowie. Przeprowadzenie fluoryzacji i zachęcanie do higieny jamy ustnej; Lekcje wychowawcze; Zajęcia sportowe, w-f; Lekcje przyrody. przyrody, nauczyciele w-f, pielęgniarka szkolna, wychowawcy świetlicy szkolnej 11

12 Rozwijanie kompetencji społecznych, Uczeń zna i przestrzega swoje Lekcje wychowawcze- Wychowawcy, propagowanie tolerancji i zapobieganie prawa i obowiązki zapoznanie ze Statutem nauczyciel, przejawom dyskryminacji. zna i przestrzega podstawowe Szkoły; rozmowy z pedagog, zasady i normy współżycia uczniami kształtujące psycholog społecznego postawy kulturalnego zna konsekwencje wynikające z zachowania się. nieprzestrzegania Statutu Szkoły oraz Systemu Oceniania Zachowań; zna podstawowe zasady dobrego wychowania i stosuje się do nich; uczestniczy w ustalaniu regulaminu klasowego i podporządkowuje się mu; dba o dobry wizerunek szkoły; jest tolerancyjny; kulturalnie reaguje na odmienność innych ludzi; wie, że należy nieść pomoc Pogadanki lub zajęcia warsztatowe dotyczące kształtowania i utrwalania zachowań społecznie pożądanych uczniów w kl.i- VI Dostrzeganie i wzmacnianie zachowań społecznie pożądanych uczniów podczas naturalnych sytuacji wychowawczych oraz życia społecznego klasy i szkoły 12

13 innym. Zajęcia z policjantem\strażnikiem miejskim. Profilaktyka uzależnień. Uczeń rozumie pojęcia: nałóg, Zajęcia z zakresu Psycholog, używki, profilaktyki uzależnień pedagog uzależnienie, alkohol, Wychowawcy, narkotyki, Lekcje wychowawcze i nauczyciele, dopalacze; przedmiotowe Samorządowy zna zgubny wpływ nikotyny i klasowe i szkolne alkoholu na organizm człowieka; jest świadomy zagrożeń związanych ze spożywaniem środków psychoaktywnych; Przygotowanie apelu z zakresu profilaktyki uzależnień pt. Umiem powiedzieć NIE umie przeciwstawić się niewłaściwym naciskom innych, potrafi odmówić. 13

14 Uczenie świadomego Uczeń świadomie dobiera Zajęcia dotyczące Wychowawcy klas i umiejętnego korzystania ze programy telewizyjne i radiowe; uzależnienia od Internetu dla Nauczyciele informatyki współczesnych mediów. umie właściwie korzystać z uczniów. komputera i Internetu; Udział w spektaklach Nauczyciel bibliotekarz posiada umiejętności oddzielania profilaktycznych. Wychowawcy świetlicy postaci fikcyjnej od rzeczywistych; Zajęcia biblioteczne zna zagrożenia wynikające z długotrwałego oglądania telewizji, pracy i zabawy z komputerem; zna zagrożenia wynikające z gier multimedialnych i korzysta z gier dostosowanych do ich wieku. dotyczące świata rzeczywistego i fikcyjnego. Zajęcia świetlicowe dotyczące środków masowego przekazu oraz świata reklam i fikcji uczniowie uczęszczający na świetlicę. 14

15 Ukazanie uczniom rodzajów Uczeń zna rodzaje zagrożeń; Pogadanki dla uczniów Wychowawcy, współpraca ze zagrożeń, uświadomienie przyczyn i skutków wynikających z nierozważnego zachowania. potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze; zna rodzaje służb dbających o zdrowie i bezpieczeństwo; Zajęcia ze strażą miejską\ policją Apel. Strażą Miejską/Policją Samorząd Uczniowski Nauczyciele przedmiotów wie do kogo zwrócić cię o pomoc w różnych sytuacjach; wie jak zachować się, gdy jest zaczepiany przez nieznajomych; Zapoznanie z ogólnymi zasadami bezpieczeństwa na lekcjach. zna podstawowe zasady bezpieczeństwa; umie bawić się bezpiecznie. Zapoznanie z zasadami pierwszej pomocy. zna zasady umiejętnego reagowania w sytuacjach zagrożenia i udzielania pierwszej pomocy; pamięta ważne telefony (policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe) Lekcje pierwszej pomocy. Wychowawcy klas we współpracy nauczyciele przedmiotów, Samorządy Uczniowskie 15

16 Działania profilaktyczne skierowane do rodziców: Działania Zamierzone osiągnięcia Sposoby realizacji Osoby odpowiedzialne Informowanie o: pracy szkoły i jej - Rodzic zna dokumenty szkolne Zapoznanie z dokumentacją Wychowawcy, regulaminach, funkcjonowaniu dziecka w szkole - Rodzic posiada wiedzę na temat funkcjonowania swojego dziecka w szkole szkoły (Statut Szkoły, WSO, Szkolny Program Profilaktyki Program Wychowawczy). Wskazanie źródeł informacji o pedagodzy, psycholog szkole strona internetowa, biblioteka. Informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu. Indywidualne rozmowy z rodzicami. 16

17 Włączanie rodziców do pracy na rzecz klasy i - Rodzice aktywnie uczestniczą w Spotkania z wychowawcami Wychowawcy, szkoły. życiu klasy i całej społeczności szkolnej (indywidualne i grupowe). Wspólne ustalenia z rodzicami organizacji życia szkoły. przedstawiciele RR Korzystanie z wiedzy, doświadczenia i wsparcia rodziców dla polepszania funkcjonowania szkoły we wszystkich jej aspektach. Pomoc rodziców przy organizacji imprez klasowych i szkolnych. Angażowanie rodziców do wykonywania działań użytecznych na rzecz klasy i szkoły 17

18 Doskonalenie wiedzy i umiejętności z zakresu Rodzice posiadają wiedzę i Udzielanie pomocy w ramach Wychowawcy wychowania i profilaktyki umiejętności wychowawcze. Rodzice posiadają wiedzę dotyczącą uzależnień oraz instytucji i osób niosących pomoc w sytuacjach trudnych. poradnictwa Rodzicem być Konsultacje, porady specjalistyczne (pedagog, psycholog szkolny, logopeda, nauczyciele ) Organizowanie warsztatów klas, Przedstawiciele RR dla rodziców zgodnie z zapotrzebowaniem. Indywidualne spotkania z wychowawcą, pedagogiem, dyrektorem szkoły. Aktualizację informacyjnych gazetek ściennych. Poszerzanie wiedzy rodziców w zakresie Rodzice posiadają wiedzę dotyczącą Konsultacje, porady Wychowawcy, odpowiedzialności i skutków prawnych. odpowiedzialności prawnej w zakresie substancji psychoaktywnych. specjalistyczne. Przygotowanie informacyjnych. ulotek przedstawiciele RR, pedagodzy, psycholog 18

19 Działania profilaktyczne/zadania skierowane do nauczycieli Działania Zamierzone osiągnięcia Sposoby realizacji Osoby odpowiedzialne Poszerzanie wiedzy nauczycieli w - Nauczyciele stale pozyskują Doskonalenie warsztatu pracy. Dyrektor Szkoły zakresie profilaktyki. informacje umożliwiające realizowanie zadań profilaktycznych. Udział w szkoleniach. Współpraca w zespołach samokształceniowych. Udział w WDN. wychowawcy klas, wszyscy nauczyciele, pedagodzy, psycholog Rozwój kompetencji - Nauczyciele stale rozwijają swoje - wymiana doświadczeń Wychowawcy wychowawczych nauczycieli kompetencje wychowawcze - udział w doskonaleniu zawodowym - aktywny udział w pracach zespołów klas, pedagodzy wychowawców Działania szkoły w zakresie profilaktyki drugiego stopnia: Profilaktyka drugiego stopnia to działania wczesnej interwencji mające na celu ujawnienie osób lub grup o najwyższym ryzyku dysfunkcjonalności oraz pomaganiu im w redukcji tego ryzyka. To profesjonalna odpowiedź na konkretne trudności, zagrożenia i problemy. 19

20 W przypadku stwierdzenia zachowań nagannych (na podstawie rozmowy z wychowawcą, uczniem) pedagog lub dyrektor szkoły podejmują działania zmierzające do zminimalizowania ich skutków, przezwyciężania zachowań destrukcyjnych i obniżenia prawdopodobieństwa wystąpienia ich w przyszłości (tzw. profilaktyka objawowa). Po spotkaniu zespołu interdyscyplinarnego (Dyrektor lub Wicedyrektor szkoły, pedagog\psycholog, wychowawca klasy, przedstawiciel policji \straży miejskiej, rodzic\ opiekun prawny ucznia) podejmowane są działania interwencyjne m. in. kierowanie do specjalistycznych poradni, lekarzy, na zajęcia terapeutyczne. EWALUACJA : Sprawozdanie na koniec każdego półrocza, z którym Rada Pedagogiczna zapoznaje się na konferencji analitycznej, zawierające informacje na temat zrealizowanych działań, wnioski z realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki, a także ewentualne, nowe propozycje działań. 20