SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 Załącznik nr 3 do statutu Zespołu Szkół w Siecieniu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI śyję zdrowo, mądrze, bezpiecznie Podstawy prawne: 1. ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004r., nr 256, poz. 2572, z późn. zmianami); 2. rozporządzenie MEN i S z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieŝy zagroŝonych uzaleŝnieniem ( Dz. U. z 2003r., nr 24, poz. 198); Zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną Zespołu Szkół w Siecieniu w porozumieniu z Radą Rodziców 6 lutego 2014 roku 1. uchwała Rady Pedagogicznej nr 13/ 2013/14 2. uchwała Rady Rodziców nr 4/ 2013/14 1

2 1 Wstęp 1. Szkolny Program Profilaktyki to system rozwiązań w środowisku szkolnym, uzupełniających wychowanie i ukierunkowanych na: 1) wspomaganie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagraŝającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu Ŝyciu; 2) ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które zaburzają prawidłowy rozwój ucznia i dezorganizują jego zdrowy styl Ŝycia; 3) inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi ucznia i jego zdrowemu Ŝyciu. 2 Cele Szkolnego Programu Profilaktyki 1. Celem głównym programu jest przygotowanie dzieci i młodzieŝy do zdrowego, bezpiecznego Ŝycia, bez nałogów; Ŝycie w zgodzie ze sobą i z innymi ludźmi. 2. Cele szczegółowe: 1) promowanie zdrowego stylu Ŝycia i aktywnych form spędzenia wolnego czasu; 2) zapobieganie agresji i przemocy; 3) wykształcenie właściwej postawy wobec problemów uzaleŝnień; 4) kształtowanie umiejętności interpersonalnych i tolerancji wobec inności; 5) promowanie zachowań proekologicznych; 6) udzielanie pomocy i wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego uczniów; 7) bezpieczeństwo w szkole i poza nią; 8) budowanie postawy Ŝyczliwości i niesienia pomocy innym. 3 Diagnoza zagroŝeń 1. Tworzenie Szkolnego Programu Profilaktyki wymaga określenia obszarów problemowych i dostosowania do nich konkretnych, zaplanowanych działań. Zespół 2

3 Szkół w Siecieniu - Szkoła Podstawowa i Gimnazjum jest szkołą wiejską, połoŝoną w przyjaznym i bezpiecznym otoczeniu, co sprawia, iŝ nasi uczniowie mają duŝe poczucie bezpieczeństwa. 2. Diagnoza środowiska szkolnego została opracowana na podstawie: 1) relacji wychowawców klas na temat problemów wychowawczych w danej klasie; 2) obserwacji zachowań uczniów; 3) analizę dokumentacji szkolnej 4) ankiet dla uczniów w klasach I III, IV VI szkoły podstawowej i w klasach I III gimnazjum; 5) ankiet dla nauczycieli; 6) ankiet dla rodziców. 3. Z diagnozy sytuacji w szkole wynika, Ŝe najczęstszymi zachowaniami ryzykownymi podejmowanymi przez uczniów są: 1) brak kultury osobistej; 2) zachowania agresywne; 3) wulgaryzmy; 4) wagary; 5) brak motywacji do nauki; 6) kontakt z papierosami, alkoholem, środkami psychoaktywnymi; 7) uzaleŝnienia od gier komputerowych, cyberprzemoc. 4 Formy realizacji programu profilaktyki 1. Zadania programu profilaktyki realizowane są w róŝnych formach. Oddziaływania wychowawczo profilaktyczne prowadzone są w ramach: 1) lekcji wychowawczych; 2) zajęć pozalekcyjnych; 3) zajęć warsztatowych; 4) udziału w uroczystościach szkolnych, apelach, imprezach kulturalnych i rekreacyjnych, rekolekcjach; 5) rajdów i wycieczek pieszych; 6) zawodów sportowych; 7) publikacji na stronach www, w prasie, gazetek tematycznych dla uczniów i rodziców; 8) spotkań ze specjalistami psychologami, pedagogami, kuratorami sądowymi, funkcjonariuszami policji, przedstawicielami słuŝby zdrowia; 9) współpracy z instytucjami wspierającymi działalność Szkoły, w szczególności z: a) Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, 3

4 b) Powiatową Stacją Sanitarno Epidemiologiczną, c) GOPS, GKRPA; d) Policją, e) Ośrodkiem Zdrowia, f) PCK, LOP, TPD, g) OSP, h) innymi. 5 Plan działań profilaktycznych (wszystkie klasy) 1. Zwiększanie bezpieczeństwa uczniów w szkole: 1) Tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci i młodzieŝy na drodze i w szkole: a) wychowanie komunikacyjne w szkole, b) dostępność i popularyzacja materiałów edukacyjnych, c) współpraca z instytucjami wspierającymi rozwój dziecka. 2) Bezpieczeństwo uczniów podczas przerw i imprez szkolnych: a) dyŝury nauczycieli, b) przypominanie zasad bezpiecznego spędzania przerw i zachowywania się w trakcie imprez szkolnych. 3) UwraŜliwianie uczniów na zagroŝenia podczas drogi do i ze szkoły: a) pogadanki na temat bezpiecznej drogi, b) spotkanie z policjantem. 4) Systematyczne uwraŝliwianie uczniów na sytuacje stwarzające zagroŝenie: a) zapoznanie z zagroŝeniami wynikającymi z kontaktu z przedmiotami i substancjami niebezpiecznymi (alkohol, nikotyna, dopalacze, narkotyki). b) kształtowanie świadomości zagroŝeń związanych z Internetem, promowanie bezpieczeństwa w sieci. c) próbna ewakuacja. 5) Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagroŝenia: powódź, poŝar - zachowanie na szkolnym boisku, korytarzu, szatni, klasie szkolnej, sali gimnastycznej, boisku szkolnym: a) próbny alarm przeciwpoŝarowy. b) stosowanie przepisów BHP 6) Uwzględnienie profilaktyki uzaleŝnień problem narkotyków, dopalaczy, palenia papierosów, picie alkoholu, cyberprzemocą, zachowanie agresywne: a) ulotki, plakaty, 4

5 b) konkursy, c) pogadanki, d) filmy o tematyce uzaleŝnień. 2. Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole: 1) Diagnoza poziomu bezpieczeństwa w szkole: a) ankiety, b) rozmowy z uczniami i rodzicami, c) obserwacje, d) analiza dokumentów szkolnych. 2) Uświadamianie uczniom, czym jest agresja i jak sobie z nią radzić: a) pogadanki z wychowawcami, pedagogiem, policją, b) konkursy dotyczące tematyki agresji i przemocy, c) filmy edukacyjne. 3) WdraŜanie działań na rzecz ograniczenia agresji i przemocy, kształtowanie umiejętności asertywnych i umiejętności rozwiązywania konfliktów: a) aktywne dyŝurowanie nauczycieli, b) organizowanie bezpiecznych zabaw w czasie przerw, c) prowadzenie kół zainteresowań d) akcje, konkursy, imprezy organizowane w szkole e) zajęcia z wychowawcami, specjalistami. 4) Kształtowanie umiejętności zastępowania agresji, wnioskowania moralnego oraz kontroli emocji: a) warsztaty umiejętności dla nauczycieli, b) zajęcia w klasach, c) indywidualne zajęcia i spotkania z dziećmi, d) zajęcia grupowe, warsztaty. 5) Kształtowanie postaw troski o bezpieczeństwo własne i innych. Wzbudzanie empatii, tolerancji i zachowań prospołecznych: a) ćwiczenia afirmujące, podnoszące samoocenę, uczenie samoakceptacji, b) kształtowanie pozytywnych relacji między rówieśnikami. 6) Pedagogizacja rodziców: a) konsultacje, rozmowy, b) pogadanki, c) szkolenie i warsztaty o tematyce przemocy i agresji w mediach, grach komputerowych, prasie młodzieŝowej - na spotkaniach z rodzicami. 3. Rozwijanie umiejętności współŝycia społecznego: 5

6 1) Przedstawienie zasad i reguł współŝycia w klasie i szkole: a) zapoznanie za Statutem Szkoły, b) pogadanki na temat zasad dobrego wychowania, c) ustalenie wewnętrznych zasad obowiązujących w klasie i szkole. 2) Edukacja prawna uczniów: uczeń zna swoje prawa i obowiązki wynikające ze Statutu Szkoły i Konwencji Praw Dziecka. 3) UwraŜliwianie uczniów na potrzeby innych: a) podejmowanie tematyki dotyczącej potrzeby pomagania innym, b) uświadamianie potrzeb osób niepełnosprawnych, c) angaŝowanie się uczniów w akcje charytatywne i pomoc koleŝeńską. 4) Integrowanie społeczności szkolnej: a) zaangaŝowanie uczniów w organizowanie uroczystości i imprez szkolnych, b) organizowanie wyjazdów i wycieczek, c) prezentowanie osiągnięć uczniowskich. 4. Rozszerzanie działań na rzecz propagowania zdrowego trybu Ŝycia 1) Propagowanie zdrowego trybu Ŝycia : a) dostosowanie sprzętu szkolnego do wzrostu uczniów, b) stosowanie przerw śródlekcyjnych, c) pogadanki w klasach na temat zdrowego Ŝywienia, uświadomienie skutków złego odŝywiania się (anoreksja, bulimia itp.) d) wyjazdy na basen, wycieczki, biwaki, zajęcia na świeŝym powietrzu e) przeprowadzanie zajęć dla rodziców ukazujących sposoby zapobiegania i korekcji wad postawy, f) zajęcia gimnastyki korekcyjnej, g) pogadanki, spotkania z pielęgniarką, policjantem, h) uwraŝliwianie uczniów na skutki róŝnych niebezpiecznych sytuacji, i) przeciwdziałanie nadwadze i otyłości poprzez zachęcanie do aktywności fizycznej i propagowanie zasad zdrowego Ŝywienia. 1) Popularyzacja aktywnych sposobów spędzania wolnego czasu: a) organizowanie imprez sportowych, gier i zabaw ruchowych, b) wyjazdy na wycieczki szkolne. 2) Uświadamianie konieczności zachowania higieny i ergonomii pracy: a) zwracanie uwagi na właściwą postawę ciała, 6

7 b) dbałość o właściwy odpoczynek podczas przerw zgodny z rozwojem psychofizycznym (bezpieczne gry, zabawy, walka z hałasem). 3) Kształtowanie nawyków dbania o zdrowie i higienę osobistą: a) rozmowy z pielęgniarką, b) kontrole higieny uczniów, c) pogadanki na temat rozwoju człowieka, d) przeprowadzanie fluoryzacji zębów i zachęcanie do dbałości o higienę jamy ustnej, e) zwracanie uwagi na odpowiedni ubiór, f) rozwijanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy 4) Poszerzanie zainteresowań i wiedzy ucznia a) wewnątrzszkolne konkursy, b) zawody sportowe. 5. Podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie motywacji do własnego rozwoju: 1) Uświadomienie uczniowi jego mocnych stron i moŝliwości: a) zdiagnozowanie kaŝdego ucznia pod kątem jego moŝliwości, b) podkreślanie mocnych stron kaŝdego ucznia, c) ukazywanie perspektyw rozwoju. 2) Rozwijanie indywidualnych zainteresowań uczniów: a) udział ucznia w kołach zainteresowań, b) zaangaŝowanie uczniów w konkursach i przeglądach ich twórczości. 3) Wskazywanie poŝądanych wzorców zachowań: a) prezentowanie sylwetek wartościowych postaci i Wielkich Polaków -uczeń rozumie i dostrzega sens bycia wartościowym człowiekiem. 4) Pomoc uczniom w przezwycięŝaniu własnych trudności i ograniczeń: a) organizowanie zespołów wyrównawczych b) objęcie uczniów opieką logopedyczną i pedagogiczną c) współpraca rodzic nauczyciel w przezwycięŝaniu indywidualnych trudności uczniów. 5) Rozwijanie umiejętności rozpoznawania i ujawniania swoich uczuć i emocji: a) realizacja tematyki dotyczącej uczuć, asertywności, emocji, empatii, radzenia sobie ze stresem. 6. WdraŜanie metod radzenia sobie w sytuacjach trudnych: 1) poszerzanie wiedzy dotyczącej sytuacji trudnych; 2) wdraŝanie metod asertywnych; 7

8 3) umiejętne szukanie pomocy: a) informowanie o osobach i instytucjach niosących pomoc. 7. Rozpoznawanie niepoŝądanych zjawisk na terenie szkoły: 1) Dokładne zapoznanie uczniów z regulaminami szkolnymi oraz szczegółowymi kryteriami oceniania zachowania: a) lekcje wychowawcze dotyczące regulaminu szkoły i kryteriów oceniania zachowania, b) apele szkolne dotyczące spraw porządkowych. 2) Zapobieganie nadmiernej absencji uczniów: a) kontrolowanie nieobecności na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych, b) systematyczne zaznaczanie spóźnień w dziennikach, c) restrykcyjne egzekwowanie usprawiedliwień, d) pedagogizacja rodziców dotycząca systematycznego uczęszczania dziecka do szkoły. 8. Rozszerzanie działań na rzecz profilaktyki uzaleŝnień: 1) rozpoznawanie sytuacji domowej wychowanków, a) wywiad, rozmowy z rodzicami, pracownikami GOPS. 2) WdraŜanie programów profilaktycznych: a) udział w konkursach i przedstawieniach dotyczących profilaktyki uzaleŝnień, b) szkolenia nauczycieli w zakresie profilaktyki oraz realizacji programów profilaktycznych. 3) Realizowanie i ewaluacja programów profilaktycznych. 9. Promowanie zachowań ekologicznych: 1) udział w konkursach ekologicznych; 2) zakładanie zieleni wokół szkoły i dbałość o jej estetykę; 3) udział w zbiórce surowców wtórnych i segregowaniu odpadów; 4) udział w akcji Sprzątanie świata ; 5) dokarmianie zwierząt. 6 Oczekiwane efekty: 1) utrzymanie wizerunku szkoły przyjaznej i bezpiecznej; 2) poprawa frekwencji i zwiększenie poziomu wiedzy uczniów, 3) zminimalizowanie zjawiska agresji w szkole ( w tym agresji słownej i wulgaryzmów); 4) zbudowanie przyjaznych relacji pomiędzy uczniami i ich rówieśnikami oraz uczniami a osobami dorosłymi; 8

9 5) wykreowanie postaw społecznie poŝądanych nastawionych na współdziałanie i drugiego człowieka; 6) ograniczenie zjawiska palenia papierosów i eksperymentowania z innymi środkami zmieniającymi świadomość; 7) wyposaŝenie uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach Ŝyciowych i podejmowania odpowiedzialnych decyzji. 7 Ewaluacja programu 1. Program jest otwarty i podlega ewaluacji na podstawie: 1) obserwacji; 2) prowadzenia i analizy dokumentów: a) dzienników, b) dokumentacji pedagoga szkolnego. 3) informacji od instytucji wspomagających; 4) ankiet; 5) rozmów; 6) wywiadów; 7) sprawozdań wychowawców i pedagoga szkolnego. Program obowiązuje od roku. Tracą moc: 1. Szkolny program profilaktyki w Szkole Podstawowej w Siecieniu z roku; 2. Szkolny program profilaktyki w Gimnazjum im. A. Mickiewicza w Siecieniu z dnia r przewodniczący Rady Rodziców dyrektor szkoły 9