Program profilaktyki Zespół Szkolno-Przedszkolny w Drewnicy rok szkolny 2016/2017. Uśmiechnij się, jesteś wśród przyjaciół

Transkrypt

1 PROGRAM PROFILAKTYKI Uśmiechnij się, jesteś wśród przyjaciół 2016/2017 1

2 POSTAWY PRAWNE PROFILAKTYKI Program Profilaktyczny w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Drewnicy został opracowany w oparciu o następujące akty prawne: 1. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku, ratyfikowana przez Polskę 30 września 1991r. (Dz. U. nr 120, poz. 526). 2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78, poz. 483). 3. Prawo oświatowe: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996r. nr 67, poz. 329, tekst jednolity ze zmianami). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznej i pedagogicznej (Dz. U poz. 532). 4. Inne podstawy prawne działań profilaktycznych w szkole: Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U r. nr 111, poz. 535). Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. nr 10, poz. 55, tekst jednolity ze zmianami). Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 sierpnia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U poz. 1286) Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U poz. 875) 2

3 WSTĘP Zadaniem profilaktyki jest zapobieganie uzależnieniom i innym zagrożeniom rozwojowym młodego człowieka. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Człowiek niedojrzały sam dla siebie może być zagrożeniem. Dlatego prowadzenie dziecka ku dojrzałości jest zarówno wychowaniem, jak i profilaktyką. Celem działań profilaktycznych w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Drewnicy jest przede wszystkim wzmocnienie czynników chroniących przy jednoczesnej redukcji czynników ryzyka. Zakładamy, że im wcześniej docierają do dzieci treści o charakterze profilaktycznym, tym większe prawdopodobieństwo internalizacji uznawanych powszechnie norm i sposobów zachowań, a tym samym ograniczenie pojawiania się zachowań niepożądanych, zagrażających bezpieczeństwu i życiu. CELE OGÓLNE w odniesieniu do dziecka : Wyrabianie umiejętności (zdolności) samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi. w odniesieniu do nauczycieli : Podniesienie jakości działań podejmowanych na rzecz zdrowia i działań mających na celu zapobieganie zachowaniom problemowym. w odniesieniu do rodziców : Udzielanie wszechstronnej pomocy i wspieranie w procesie wychowawczym ich dzieci. CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w placówce. 2. Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy. 3. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. 4. Nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych. 5. Rozpoznawanie oznak stresu oraz sposobów radzenia sobie z nim. 6. Wczesne rozpoznawanie dzieci z różnymi dysfunkcjami w zachowaniu. 7. Wzbudzanie w uczniach poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych. 8. Przybliżenie znaczenia pozytywnego myślenia. 9. Wdrażanie do przestrzegania zasad higieny. 10. Ukazywanie roli ruchu i czynnego wypoczynku w zachowaniu zdrowia promocja zdrowego stylu życia, edukacja ekologiczna. 3

4 11. Wyrabianie umiejętności właściwej organizacji czasu wolnego. 12. Wyrabianie umiejętności rozróżniania dobra od zła. 13. Ukazywanie wartości płynących z koleżeństwa i przyjaźni. 14. Ukazywanie zgubnej roli agresji występującej w grupach rówieśniczych. 15. Kształtowanie odpowiedzialności za własne zachowania w stosunku do innych ludzi i za swoje czyny. 16. Wskazywanie na szkodliwość używek oraz ukazywanie zagrożeń jakie niosą za sobą uzależnienia. 17. Informowanie rodziców - co mogą zrobić, aby zapobiegać uzależnieniom swoich dzieci. 18. Zwracanie uwagi rodziców na sygnały ostrzegawcze pojawiające się w przypadku uzależnień. 19. Wyrabianie umiejętności współpracy z innymi. 20. Poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel rodzic dziecko. 21. Stworzenie klimatu zaufania między nauczycielem i uczniem, rodzicem i dzieckiem. 22. Uświadomienie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw u dzieci. 23. Wyrabianie poczucia odpowiedzialności za wychowywanie młodego człowieka. 24. Zapewnienie efektywnej współpracy z domem i integracji ze środowiskiem lokalnym. ADRESACI dzieci, uczniowie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Drewnicy, rodzice, wszyscy pracownicy placówki. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU 1. Godziny do dyspozycji wychowawcy. 2. Zajęcia edukacyjne. 3. Zajęcia wychowawczo dydaktyczne w oddziałach przedszkolnych. 4. Spotkania z pedagogiem i psychologiem (warsztaty, wykłady, prelekcje, projekcje filmów, itp.). 5. Spotkania z funkcjonariuszami policji, a w tym m.in. : - rozmowa Bezpieczna droga do szkoły - egzamin dla uczniów klas IV na kartę rowerową, - dla uczniów klas VI rozmowy na temat odpowiedzialności prawnej dzieci i młodzieży, 6. Spotkania z pielęgniarką szkolną. 7. Spotkania rodziców z wychowawcą, dyrektorem, pedagogiem, psychologiem itd. 8. Pozalekcyjne spotkania wychowawcy, pedagoga lub psychologa w zależności od potrzeb. 4

5 9. Uczestnictwo dzieci w wybranych spektaklach teatralnych o charakterze profilaktycznym. 10. Umożliwienie dzieciom korzystania z posiłków na stołówce. 11. Organizowanie przedszkolnych i szkolnych imprez kulturalnych i sportowych, festynów rodzinnych itp. 12. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych Organizowanie ogólnych apeli na temat zachowania zdrowia i bezpieczeństwa w placówce. 14. Składanie przez wychowawców, pedagoga, psychologa szkolnego wizyt w domach rodzinnych uczniów zagrożonych patologiami oraz niewydolnych wychowawczo za zgodą rodziców/ prawnych opiekunów. 15. Organizowanie konkursów i wystaw prac plastycznych na wybrane tematy związane z profilaktyką. 16. Większy i aktywniejszy udział dzieci w wycieczkach, turniejach sportowych itp. 17. Współpraca z poradnią zdrowia psychicznego, przeprowadzanie badań i bilansów przez pracowników Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej i pielęgniarkę. 18. Promowanie dobrych zachowań. 19. Obserwowanie zachowań uczniów- monitoring szkolny. 20. Objęcie indywidualnymi oddziaływaniami uczniów metodą behawioralną przez psychologa. ZASADY REALIZACJI Wszyscy wychowawcy z poszczególnych etapów edukacyjnych opracowują na dany rok szkolny Plan działań wychowawczo - profilaktycznych. W planie tym muszą znaleźć się treści zawarte w niniejszym programie. Pozostałe treści wychowawcy dobierają w oparciu o Program wychowawczy ZSP w Drewnicy, uchwały Rady Pedagogicznej i decyzje władz nadrzędnych, potrzeby i propozycje dzieci i ich rodziców. osoby OSOBY I INSTYTUCJE ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ dyrektor i wicedyrektor zespołu, wychowawcy oddziałów i klas, pozostali nauczyciele, opiekunowie świetlic, rodzice, pielęgniarka, pedagog szkolny psycholog 5

6 bibliotekarz instytucje i organy współpracujące Poradnia Pedagogiczno Psychologiczna w Nowym Dworze Gdańskim, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Stegnie, Wydział Prewencji Komendy Powiatowej Policji w Nowym Dworze Gdańskim, Gminna Opieka Pomocy Społecznej w Stegnie Powiatowe Centrum Pomocy Rodziny Zespól interdyscyplinarny ds. przemocy w rodzinie Centrum Interwencji Kryzysowej w Nowym Dworze Gdańskim Inne w miarę możliwości i potrzeb PLAN REALIZACJI PROGRAMU () a) Diagnoza środowiska szkolnego Zespól Szkolno-Przedszkolny w Drewnicy jest szkołą z przyjaznym i bezpiecznym otoczeniem. Przyczyn zachowań ryzykownych jest jednak wiele. Wszyscy uczniowie naszej szkoły mieszkają na wsi, a zatem dostęp do korzystania z różnych propozycji ośrodków kulturalnych mają utrudniony. Sytuacja materialna wielu rodzin jest trudna. Szkoła jest jedynym ośrodkiem kultury w naszej miejscowości. Skutecznej realizacji założeń SPP sprzyjać będzie współpraca z różnymi instytucjami (Policja, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, GOPS w Stegnie, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Stegnie, Urząd Gminy w Stegnie) i z rodzicami. Diagnoza została przeprowadzona w dniach w trakcie spotkań zespołu opracowującego program profilaktyki. Dokonano jej na podstawie obserwacji zachowania uczniów, analizy dokumentacji wychowawców klasowych, kontaktów z rodzicami. Szczegółowo omówiono problemy pojawiające się w roku szkolnym 2015/16. b) Opis diagnozy Diagnozę zachowań problemowych przeprowadzono w trzech obszarach : uczniowie, nauczyciele i rodzice. Niepokojącymi zjawiskami okazały się : 6

7 u uczniów przemoc rówieśnicza (przemoc fizyczna i psychiczna), używanie wulgaryzmów, mobbing rówieśniczy, agresja, stres, presja grupy rówieśniczej, zaburzony system wartości, niska samoocena, słaba kontrola zachowań impulsywnych, brak umiejętności organizacji czasu wolnego, kontakt ze środkami uzależniającymi (uczniowie starsi), nadmierne korzystanie ze środków multimedialnych (komputer) u nauczycieli potrzeba wsparcia specjalistów w pracy z dzieckiem : - z rodziny dotkniętej patologią, - agresywnym, nadpobudliwym, brak konsekwentnego i jednolitego systemu oddziaływania wychowawczego na dzieci i uczniów. u rodziców bezradność wobec pojawiających się problemów wychowawczych, niewłaściwe metody wychowawcze, małe zainteresowanie swoim dzieckiem, uzależnienie od palenia papierosów, picia alkoholu, konflikty rodzinne, zbyt surowe wymagania stawiane dziecku, bezrobocie, niska wiedza na temat przemocy, uzależnień oraz przeciwdziałania tym zjawiskom, małe zaangażowanie rodziców we współpracę z nauczycielem. c) Szczegółowy plan realizacji programu A) Działania zmierzające do wyeliminowania nieporadności wychowawczej rodziców Zadania Formy realizacji Wykonawcy 1. Udzielanie pomocy pedagogicznej rodzicom - indywidualne rozmowy, - spotkania z rodzicami (pedagogizacja rodziców), -wychowawcy, -pedagog szkolny, -psycholog 7

8 - warsztaty, prezentacje, - wizyty w domach rodzinnych uczniów poznawanie warunków życia, nawiązywanie bliższego kontaktu z rodzinami, -dyrekcja szkoły, -pracownicy poradni, 2.Angażowanie rodziców do współpracy ze szkolą 3. Uświadamianie potrzeby konsultowania zdrowia dziecka u lekarzy specjalistów -rozwiązywanie indywidualnych problemów, -organizacja uroczystości imprez z udziałem rodziców i przy ich pomocy, - indywidualne rozmowy, - spotkania z rodzicami (wspomaganie rodziców). -wychowawcy, nauczyciele, -pedagog i psycholog szkolny, -dyrekcja szkoły, -wychowawcy, -pedagog szkolny, -psycholog -dyrekcja szkoły, -pracownicy poradni. B) Działania zmierzające do podniesienia motywacji do nauki Zadania Formy realizacji Wykonawcy 1. Dostrzeganie deficytów rozwojowych dziecka 2.Wzmacnianie motywacji uczniów do nauki eliminowanie negatywizmu szkolnego 3.Wzmacnianie poczucia własnej wartości - spotkanie z rodzicem, - skierowanie do PPP, -realizacja zaleceń PPP, -udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, - obserwacja i ocena przebiegu procesu dydaktycznowychowawczego w czasie zajęć i nauki. - indywidualne rozmowy, - spotkania z rodzicami, -warsztaty w klasach, - uatrakcyjnienie zajęć przez praktyczne wykorzystanie środków dydaktycznych. - indywidualne rozmowy, ćwiczenia, -warsztaty w klasach. -wychowawcy, nauczyciele, -pedagog i psycholog szkolny, -pracownicy PPP. -wychowawcy, nauczyciele, -pedagog i psycholog szkolny, -pracownicy PPP. -wychowawcy, nauczycielem, -pedagog i psycholog szkolny, -pracownicy PPP. 8

9 C) Działania zmierzające do unikania uzależnień od środków psychoaktywnych - profilaktyka prozdrowotna Zadania Formy realizacji Wykonawcy 1. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z używania: - alkoholu, -palenia papierosów, -środków odurzających. Propagowanie wiedzy dotyczącej środków uzależniających i mechanizmów uzależnień. Udział w konkursie Zachowaj trzeźwy umysł. 2. Kształcenie nawyku zdrowego stylu życia i odżywiania się : -promocja zdrowego odżywiania się -realizacja programów Owoce w szkole Szklanka mleka, -organizowanie dożywiania dla dzieci z rodzin ubogich, -zachęcanie do aktywnego spędzania czasu wolnego, -wyrabianie nawyków higienicznych i zdrowotnych, -uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z zaburzeń odżywiania (anoreksja, bulimia, cukrzyca), zaburzeń emocjonalnych i depresyjnych. - pogadanki, -zajęcia w klasach IV-VI, - obserwacje zachowań uczniów, - konkursy, -gazetki tematyczne. -pogadanki, -osobisty przykład, -konkursy, -udział w zajęciach sportowo rekreacyjnych, - organizacja czasu wolnego (zajęcia pozalekcyjne), - wycieczki, - zawody sportowe. -wychowawcy, nauczyciele, -pedagog i psycholog szkolny, -przedstawiciele Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, -pracownicy PPP, -policja. -wychowawcy, nauczyciele, -pedagog i psycholog szkolny, - pracownicy GOPS, -pielęgniarka. D) Działania zmierzające do przeciwdziałania zachowaniom agresywnym Zadania Formy realizacji Wykonawcy 1. Dostarczanie uczniom wiedzy nt. agresji i przemocy.. - zajęcia na temat agresji i przemocy, - warsztaty, - rozmowy z rodzicami, opiekunami, -dyżury nauczycieli w czasie przerw. - pedagog i psycholog szkolny, - pracownicy PPP, - policji, - rodzice. 9

10 2. Wzbudzanie szacunku dla drugiego człowieka oraz poszanowania jego godności. 3. Rozwijanie zachowań prospołecznych. Kształtowanie empatii. 4.Kształtowanie właściwego systemu wartości. - rozmowy i dyskusje - warsztaty - scenki dramowe - psychozabawy - rozmowy i dyskusje, - warsztaty, - scenki dramowe, - psychozabawy. - warsztaty, - scenki dramowe, - pedagog i psycholog szkolny, -pracownicy PPP. - pedagog szkolny i psycholog, - pracownicy PPP, - pedagog szkolny i psycholog E) Działania zmierzające do kształtowania właściwych postaw i zachowań Zadania Formy realizacji Wykonawcy 1. Propagowanie właściwego korzystania z telefonów komórkowych i sprzętu elektronicznego (komputery). 2. Eliminowanie wulgaryzmów u dzieci. 3.Uświadamianie podstawowych zasad i norm społecznych. - rozmowy na zajęciach, - informacje czytelnicze i medialne, -pedagogizacja rodziców. - rozmowy na zajęciach, - warsztaty. - zajęcia grupowe i indywidualne. - rodzice. - pedagog i psycholog, -pracownicy PPP, - pedagog i psycholog, F) Działania zmierzające do kształtowania nawyku dbania o bezpieczeństwo własne i innych. Zadania Formy realizacji Wykonawcy 1. Uświadomienie uczniom znaczenia wagi bezpieczeństwa własnego i innych. 2. Propagowanie właściwego wykorzystania wyposażenia szkoły, boiska i placu zabaw. - lekcje wychowawcze, - zwracanie uwagi na zachowania bezpieczne ucznia na lekcjach i poza lekcjami. - pogadanki w czasie zajęć, - rozmowy indywidualne. - pedagog i psycholog szkolny - inni pracownicy szkoły. - pedagog i psycholog szkolny, - inni pracownicy szkoły. 10

11 Wszystkie wymienione zadania realizować będziemy w ramach podstawowych zadań profilaktyki szkolnej w ciągu całego roku. Zagadnienia programowe mogą ulegać modyfikacji lub poszerzeniu o zadania wynikające z bieżących potrzeb szkoły. PRZEWIDYWANE EFEKTY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH A. w zakresie rozwoju: Jest przyjazne wobec innych. Posiada umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Umie organizować sobie czas wolny. Posiada kompetencje emocjonalne i społeczne umożliwiające prawidłowe funkcjonowanie. Potrafi dbać o bezpieczeństwo przez unikanie określonych (niebezpiecznych) miejsc i osób. Zna swoją wartość i możliwości. B. w zakresie profilaktyki: Dba o swoje zdrowie, higienę osobistą. Posiada umiejętności ułatwiające osiągnięcie sukcesu na starcie edukacji przedszkolnej i szkolnej (pozytywna samoocena, komunikowanie potrzeb, rozpoznawanie uczuć). Zna i respektuje zasady funkcjonowania w grupie. Posiada wiedzę na temat zagrożeń, niebezpiecznych osób i miejsc. Umie odróżnić pożywienie od środków szkodliwych i trujących. Wie, że ludzie mogą się uzależnić od pewnych substancji. Zna zasady funkcjonowania w zespole klasowym i społeczności szkolnej. Umie oprzeć się presji rówieśników. Zna wpływ środków uzależniających na organizm człowieka. Zna akceptowane społeczne formy radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Wykazuje troskę o zdrowie oraz bezpieczeństwo swoje i kolegów. Zna instrumenty prawne wykorzystywane w sytuacji zagrożenia demoralizacją. Zna miejsca udzielania pomocy psychologiczno - pedagogicznej. 11

12 EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Opracowany program będzie realizowany w ciągu roku szkolnego 2016/2017 i będzie poddany ewaluacji na zakończenie roku szkolnego poprzez diagnozę wybranych obszarów. Podstawową formą ewaluacji będą: ankiety, obserwacja, wywiad. Wnioski z ewaluacji będą przedstawione na Radzie Pedagogicznej. 12