Kinetyka 17/11/2018. Czym zajmuje się kinetyka chemiczna: Kinetyka, szybkość reakcji. Szybkość reakcji chemicznych
|
|
- Dawid Kozak
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Czym zajmuje się kineyka chemiczna: Szybkość reakcji chemicznych Kineyka Czynniki wpływające na szybkość reakcji Kineyka, szybkość reakcji Podczas reakcji chemicznej sężenie subsraów i produków w czasie zmienia się. Szybkość z jaką subsray znikają, a produky są worzone jes nazywana szybkością reakcji. Badając szybkość reakcji można uzyskać dokładne informacje na ema w jaki sposób subsray zmieniają się w produky. Podczas reakcji błękinego barwnika z wybielaczem obserwujemy jak kolor sopniowo blaknie aż w końcu zanika. Szybkość ej reakcji może być określona poprzez powarzające się pomiary inensywności koloru w miarę upływu czasu. Zaś sężenie barwnika można wyznaczyć biorąc pod uwagę jego inensywność. 3 4
2 Badanie szybkości reakcji Rozważ nasępującą reakcję: CaCrO 4(s) +H + (aq) Ca + (aq) + H O (l) + Cr O 7 - (aq) Meodą spekroskopii VIS można określić szybkość reakcji. Świało o długości fali charakerysycznej dla badanej subsancji przechodząc przez komorę reakcyjną jes absorbowane przez próbkę. Zmiany w sężeniu subsraów reakcji w miarę jej rwania można zaobserwować poprzez spadek inensywności koloru (absorpcji fali świelnej o danej długości). (pomarańczowy) Posęp reakcji może być mierzony poprzez obserwację A. spadku masy B. wzrosu ph C. uworzenie osadu D. uworzenie kolorowego rozworu E. rozpuszczenie osadu 5 6 Badania wykazały, że szybkość różnych reakcji chemicznych nie jes aka sama np.. Reakcje spalania spalanie meanu (składnik gazu ziemnego) czy spalanie izookanu (C 8 H 8 ) w benzynie zachodzi bardzo szybko, nawe może dochodzić do wybuchu. Erozja skał czy korozja meali zachodzi bardzo powoli Termodynamika vs. kineyka Reakcja pomiędzy silnymi kwasami i zasadami jes ermodynamicznie uprzywilejowana (jes o reakcja sponaniczna) i zachodzi bardzo szybko. HCl + Mg(OH) MgCl + H O ΔG 0 rxn = -59,8 kj/mol Ale. ) C (diamen) + O (g) CO (g) ΔG 0 rxn = -397,0 kj/mol Powyższa reakcja nie zachodzi w sposób możliwy do obserwacji mimo jej ermodynamicznego uprzywilejowania. ) C (grafi) + O (g) CO (g) ΔG 0 rxn = -394,0 kj/mol. Naomias a reakcja jes ława do obserwacji. 7 8
3 Szybkość reakcji, v, Szybkość, wzór Szybkość reakcji opisuje zmianę sężeń subsraów (ich zużywanie) i produków (ich powsawanie) w czasie rwania reakcji. Znając szybkość reakcji można zrozumieć w jaki sposób związki chemiczne zachowują się podczas reakcji. 9 0 mol l s = mol s l a A+ b B c C+ d D Dla subsraów szybkość = -Δ[A]/ Δ; szybkość = -Δ[B]/ Δ, Dla produków szybkość = Δ[C]/ Δ; szybkość = Δ[D]/ Δ Szybkość reakcji musi być warością dodanią ponieważ opisuje reakcje biegnące w kierunku worzenia produków, przy jednoczesnym spadku sężenia subsraów A i B w miarę upływu czasy reakcji, Δ. Δ[A]/Δ i Δ[B]/Δ e warości są ujemne. 3
4 Przy braku innych reakcji zmiany sężenia poszczególnych składników reakcji są powiązane. Na każdy a mol/l opisujący spadek sężenia [A], sężenie [B] musi spaść o b mol/l, a sężenie [C] musi wzrosnąć o c mol/l id. Ilość moli reagenów w objęości lira w danym czasie opisuje szybkość reakcji. a A+ b B c C+ d D mol w reakcji a mol A Szybkość spadku sężenia A = mol reakcji a moli A Δ A Δ 3 4 Quiz A + B 3C +D Jeżeli szybkość zaniku subsancji A jes równa mol/l s na począku reakcji jakie są szybkości zmian dla subsancji B, C, i D w ym czasie? Szybkość zmiany B = Szybkość zmiany C = Szybkość zmiany D = a) B= 0,04 M/s; C= M/s; D= - 0,04 mol/l s b) B = -0,04M/s; C = 0. M/s; D = 0,04 mol/l s c) B= -0,04 M/s; C= - 0. M/s; D= 0,04 mol/l s Rozważ nasępującą reakcję: N H 4(l) + H O (l) N (g) + 4H 0 (l) W czasie,0 sekundy 0,05 mol of H O przereagowało. Szybkość wywarzania N jes nasępująca A.,5 x 0-3 mol/s B. 7,5 x 0-3 mol/s C. 6,0 x 0-3 mol/s D.,5 x 0 - mol/s 5 6 4
5 C3H8( g) 5O ( g) 3CO ( g) 4HO( g) Szybkość reakcji pozosałych składników w sosunku do szybkości reakcji wyznaczonej dla propanu jes : dla lenu jes 5 razy większa dla CO jes 3 razy większa dla wody jes 4 razy większa Quiz Określ względne szybkości reakcji dla wszyskich subsraów i produków poniższej reakcji. W miejsce lier w, x, y, z podaj odpowiednie liczby: C H (g) + 5O (g) 4CO + H O (l) Jako że wszyskie szybkości reakcji są powiązane ze sobą poprzez sechiomerię równania reakcji o można konrolując ylko jeden ze komponenów reakcji określić szybkość całej reakcji 7 8 Ogólnie szybkość reakcji nie jes jednakowa poprzez cały czas rwania reakcji. Większość reakcji zależy od sężenia reagenów więc szybkość reakcji zmienia się w miarę jak reageny się zużywają. Szybkość reakcji w określonym czasie reakcji nazywa się chwilową szybkością reakcji. Jej warość można wyznaczyć z zależności sężenie subsancji vs. czas. 9 Wykres zależności sężenie HI versus czas dla reakcji: HI(g) H (g) + I (g). Wyznaczanie chwilowej szybkości reakcji meodą graficzną. Warość nachylenia zależności jes ujemna ponieważ mierzymy zanik HI. Jako że szybkość reakcji nie może być warością ujemną o zmieniamy znak na dodani. 0 5
6 CZĄSTECZKOWOŚĆ (MOLEKULARNOŚĆ) REAKCJI Zależność sężenie [H ] vs czas dla reakcji.000 M H z.000 M ICl. Chwilowa szybkość reakcji w wybranym czasie,, jes równa ujemnej warości nachylenia angensowi rójkąa orzymanego przez syczne do krzywej w czasie. Począkowy sosunek dla ej reakcji jes równy warości ujemnej począkowego nachylenia czas (=0). Rysunek ilusruje wyznaczanie warości dla czasu = sekundy. Jes o liczba cząseczek (albo aomów, rodników, jonów) biorących udział w reakcji elemenarnej. Warość a odnosi się do reakcji elemenarnych posulowanych jako poszczególne eapy mechanizmu reakcji.. REAKCJE: jednocząseczkowe (monomolekularne) np. reakcje rozkładu ermicznego, C H 5 Br C H 4 + HBr dwucząseczkowe (bimolekularne) np. rójcząseczkowe (rimolekularne) CH 3 COOC H 5 + NaOH CH 3 COONa + C H 5 OH procesy rekombinacji dwu aomów lub małych rodników, np. H + H + M H + M RZĄD REAKCJI wielkość empiryczna wyznaczana na podsawie doświadczalnego równania kineycznego. RÓWNANIE KINETYCZNE REAKCJI jes maemaycznym równaniem opisującym posęp reakcji. Ogólnie akowe równanie musi zosać wyznaczone na podsawie danych eksperymenalnych. Nie można przewidzieć równania kineycznego reakcji na podsawie samego równania reakcji. Mamy dwie formy równania kineycznego reakcji chemicznej: zinegrowaną różniczkową
7 Dla ogólnej reakcji: subsra + subsra produk bez reakcji pośrednich w mechanizmie reakcji maemaycznie szybkość reakcji można przedsawić w sposób nasępujący: Szybkość reakcji, v, v= k [subsra ] n [subsra] m Równanie kineyczne reakcji Sała szybkości reakcji, k szybkość reakcji = k [subsra ] [subsra ] k o współczynnik proporcjonalności znany jako sała szybkości reakcji. Jej warość jes sała pod warunkiem, że reakcja jes prowadzona w sałej emperaurze. Na ogół warości liczbowe k są dodanie, ale mogą być wyjąki od ej reguły. 5 6 Rozważmy nasępującą reakcję: SeO 6I 4H Se I H Na podsawie danych eksperymenalnych z począkowych szybkości reakcji wyznaczono równanie kineyczne szybkosc reakcji k[ H w 0 o C, k wynosi 5.0 x 0 5 L 5 mol -5 s - H O 3 SeO3 ] [ I ] [ H ] W związku z ym w 0 o C równanie kineyczne jes nasępujące v (5.00 [ H L mol SeO ][ I 3 s ) 3 ] [ H ] 7 Rząd reakcji Wykładniki w kineycznym równaniu reakcji nazywają się rzędem reakcji w odniesieniu do odpowiedniego subsrau. Wykładniki w kineycznym równaniu reakcji nie są ogólnie związane ze współczynnikami wysępującymi w równaniu chemicznym. Nie można upraszczać i zakładać, że wykładniki i współczynniki w równaniu reakcji są akie same. Współczynniki muszą być określone na podsawie wyników eksperymenów. 8 7
8 Dla kineycznego równania reakcji: szybkosc reakcji k[ H 3 SeO3 ] [ I ] [ H ] Można powiedzieć, że: Reakcja jes pierwszego rzędu dla H SeO 3 Reakcja jes rzeciego rzędu dla I - Reakcja jes drugiego rzędu dla H + Całkowiy rząd ej reakcji wynosi 6. Wykładniki w równaniu kineycznym reakcji mogą być ułamkowe, ujemne, a nawe wynosić zero. Quiz Po przeanalizowaniu poszczególnych kineycznych równań reakcji określ rząd reakcji dla reagenów i całkowiy rząd reakcji:. v = k [Cu + ] [NH 3 ]. v = k [OH - ] 3. v = k [NO] [O ] 4. v = k [A] 3 [B] 9 30 Quiz Kineyczne równanie reakcji jes nasępujące: szybkość reakcji = k[c][d]. Co się sanie z szybkością reakcji gdy wprowadzimy nasępujące zmiany w warunkach reakcji? podwojenie [C] porojenie [D] Określmy w jaki sposób wyznaczyć rząd reakcji na podsawie danych eksperymenalnych. Eksperymeny prowadzimy w różnych warunkach i na podsawie ich wyników obliczamy rząd reakcji dla danego reagenu. Rozważmy eoreyczną reakcję: A B produky v k[ A] m [ B] n 3 3 8
9 Załóżmy, że eksperymenalne dane zależności sężenie szybkość wykonane podczas 5 eksperymenów są nasępujące: Sezenie w czasie 0 No [ A] (mol L ) (mol L ) (mol L s 0,0 0,0 0,30 0,30 0,30 [ B] 0,0 0,0 0,0 0,0 0,30 Szybkosc w czasie 0 0,0 0,40 0,60,40 5,40 - ) Sężenie B jes sałe w eksperymenach,, 3 ak więc każda zmiana szybkości reakcji jes spowodowana zmianami w sężeniu [A] Przy sałym sężeniu [B] sosunek szybkości reakcji w eksperymenach jes proporcjonalny do [A] m m v [ A] v [ A] - - 0,40 mol L s v/v - - 0,0 mol L s m [ A] [ A] - m 0,0 mol L - 0,0 mol L m Więc m= Reakcja jes reakcją pierwszego rzędu dla A W podobny sposób można wyznaczyć rząd reakcji dla B. Korzysając z eksperymenów 3, 4, 5 w kórych sężenie [A] jes sałe. Zmiany w sężeniu [B] powodują zmiany w wyznaczonych szybkościach reakcji. Zmiany e są proporcjonalne do [B] n Korzysając z danych z eksperymenów 3 i 4: szybkosc [ B] 4 4 szybkosc 3 [ B] 3 szybkosc szybkosc n [ B] 4 [ B] ,0 mol L - 0,0 mol L n - -,40 mol L s ,60 mol L s n n Więc n= Reakcja jes reakcją drugiego rzędu dla B. A kineyczne równanie reakcji jes nasępujące. v=k[a] [B]
10 Naomias znając rzędy reakcji dla subsancji A i B można wyznaczyć sałą szybkości reakcji (k) korzysając z danych z kóregokolwiek z eksperymenów np. z eksp. v k [ A][ B],00 L mol - - 0,0 mol L s - (0,0 mol L )(0,0 mol L ) - s - - Sałe szybkości reakcji mogą się nieco różnić jeżeli są wyliczone przy wykorzysaniu innych danych eksperymenalnych. 37 Zależność pomiędzy sężeniem a czasem reakcji wywodzi się z kineycznego równania reakcji i wyliczeń. Zinegrowane kineyczne równania reakcji przedsawia zależność sężenia w funkcji czasu. Przedsawmy kilka z akowych równań. 38 v v k c 0 k v Jes o reakcja chemiczna kórej szybkość nie zależy od sężenia reagenów. c v = c = kc0 = k C C0 g a - k
11 reakcje foochemiczne akie reakcje heerofazowe, w kórych najwolniejszym eapem procesu jes przemiana fazowa np. reakcje w nasyconych rozworach reakcje zachodzące między reagenami rozdzielonymi przegrodą, np. membraną półprzepuszczalną spalanie alkoholu eylowego w organizmie kaaliyczny rozkład fosforiaku PH 3 pod wysokim ciśnieniem na rozgrzanym wolframie rozkład N O, amoniaku reakcja H z Cl zachodząca na świele i prowadząca do powsania HCl 4 Jes o reakcja kórej szybkość jes proporcjonalna do sężenia jednego z reagenów. v = k c Kineyczne równanie reakcji: v = k [A] Zinegrowane kineyczne równanie reakcji: [ A] ln 0 k lub [ A] [ A 0 [ A] ] k log A = log A k lub [A] 0 o sężenie subsancji A w czasie = 0 [A] o sężenie subsancji A w czasie badanym e = podsawa logarymu nauralnego =,7 e ln A A 0 = k 4 Przykład Dla pewnej reakcji pierwszego rzędu począkowe sężenie subsancji A jes równe,4 x0 - M/L a, sała szybkości reakcji wynosi k = 0,M/L s. Jakie jes sężenie A po 6s? Rozwiązanie [A] 6 =[A] 0 e -k [A] 6 = [,4x 0 - ] (,7-0,6 ) = 7,7 x0-3 M/L 43 44
12 ln A A 0 = k Sosując echnikę MS próbka drewna pochodzącego przed wielu suleci zosała zbadana pod kąem sosunku 4 C do C warość a dla ego przedmiou wyniosła 3.3 x0-3 podczas gdy en sam sosunek dla współczesnej próbki wynosił, x 0 -. Jaki jes wiek ego drewna? Wiadomo, że sała szybkości rozpadu węgla 4 C wynosi. x 0-4 roku.. x0 ln =, 3,3 x 0 3 x0-4 =, x0 4 = 00 la Daa przydaności do użycia danego leku o dzień po kórym dany lek nie powinien być sosowany. Sężenie począkowe leku wynosi 94 jednoski/ml, a sała szybkości rozpadu ego leku o,09 x0-5 h -. Doświadczalnie dowiedziono, ze gdy sężenie leku spadnie do 45 jednosek/ml o dany lek powinien być wycofany z rynku. Jaki powinien być ermin ważności dla ego leku? log C = log C 0 - =,303 k log C 0 C k.303 =,303 94, log = 3,5 x godzin = 4 laa 47 48
13 c c e k ln c ln c k c k ln c - - k [h ], [min ], [s ] Przykłady reakcji I-go rzędu SO Cl SO + Cl przy 30 o C C H 6 CH 3 przy 700 o C Reakcja esryfikacji w rozcieńczonych rozworach alkoholowych Reakcje hydrolizy np. inwersja sacharozy Reakcja rozpadu radioakywnego Reakcja rozkładu nadlenku wodoru co - począkowe sężenie subsrau, [moll - ], [mg L - ], [mg ml - ], c - sężenie subsrau po czasie, [moll - ], [mg L - ], [mg ml - ], Reakcja I rz auorswa Joanna Kośmider - Praca własna. Licencja CC BY-SA 3.0 na podsawie Wikimedia Commons - hps://commons.wikimedia.org/wiki/file:reakcja_ii_rz.svg#/media/file:reakcja_ii_rz.svg Graficzna meoda określania sałej szybkości dla reakcji I-go rzędu, [ A] ln [ A] ln[ A] ln[ A] ln[ A] ln[ A] y 0 0 k ln[ A] k ln[ A] ax k 0 b k 0 Wykresy A vs. (czas) i ln[a] vs. Rozpad N O 5. (a) zależność sężenie vs. czas dla rozpadu w 45 o C. (b) linia prosa orzymana z wykresu a po zlogarymowaniu danych z wykresu (a). Nachylenie ego osaniego wykresu jes równe ujemnej warości sałej szybkości reakcji
14 Jes o reakcja kórej szybkość jes proporcjonalna do iloczynu sężeń dwóch warości sężenia reagenu. v= k c a c b W najprosszej formie równanie kineyczne dla reakcji II- rzędu na posać: v k[ B] Zinegrowane równanie kineyczne: [ B] [ B] [ B] 0 [ B] 0 k poczakowe sezenie B sezenie B w czasie 53 Reakcja przebiegająca wg poniższego równania jes reakcją II rzędu CH 3 CH NO + OH _ CH 3 CH=NO - + H O Jej sała szybkości w emperaurze 73 K wynosi 0,65 mol - dm 3 s -. Po jakim czasie przereaguje 90% niroeanu w rozworze jeżeli począkowe sężenie niroeanu wynosiło 4 x 0-3 mol/dm 3? 54 [B] 0 = 4 x0-3 mol/l ; [B] = 4 x0-4 mol/l (0% subsancji pozosanie) [4 0 4 ] = 0,65 = 50/0,65; = 345 s; =57,5 min c c k c c g a k c k c k [L mol h ], [L mol min ], [L mol s ] Reakcja II rz auorswa Joanna Kośmider - Praca własna. Licencja CC BY-SA 3.0 na podsawie Wikimedia Commons - hps://commons.wikimedia.org/wiki/file:reakcja_ii_rz.svg#/media/file:reakcja_ii_rz.svg
15 Przykłady reakcji II rzędu ClO - + Br - BrO - + Cl - przy 5 o C H + + OH - H O w 5 o C Powsawanie i rozpad jodowodoru Rozkład dwulenku azou () Meoda podsawiania warości sężeń reagena oznaczonych w czasie rwania reakcji do wzoru na sałą szybkości (danego rzędu) sężenie subsrau o co c c c3 c4... n = 0 n = n = c - c k c k c c k c c c k 3 3 c c k x x... k = cons c k ln c c c k c c c k ln c c k c c c c k ln c k c c c c c k ln c 3 3 k c c3 3 c c3 c k ln c x cx k cx c x cx k = cons k = cons () Meoda graficzna sężenie subsrau c c o o co c c c3 c4... n = 0 n = n = g a - k ln c ln c o g a - k c c g a k c c k ln c ln c k k c c Czas półrwania /, czas połowicznej przemiany Jes o czas po kórym sężenie począkowe reagenu spadnie o połowę, /. Rząd reakcji Wzór na / 0 / = C A0 k C A0 sężenie począkowe subsancji A ln / = k / = kc A
16 Quiz Proces rozpadu subsancji A zachodzi wg kineyki reakcji pierwszego rzędu. Począkowe sężenie wynosi [A] =,00 M, po 50 min [A] = 0,50 M. Jaki jes /? ln 0,5 = k 50 k = 9,4 0 3 Graficzne określania czasu półrwania Czas półrwania izoopu I 3 wynosi 8 dni ln / = = 75 min Reakcja pierwszego rzędu rozpadu 9,4 0 3 promieniowórczego izoopu jodu, I-3. Począkowe sężenie o [I] Czynniki wpływające na szybkość reakcji chemicznej: ) Chemiczna naura reagenów ) Zdolność reagenów do konaku ze sobą 3) Sężenie reagenów 4) Temperaura 5) Obecność kaalizaorów Chemiczna naura reagenów C (diamen) + O (g) CO (g) ΔG 0 rxn = -397 kj/mol Ta reakcja nie zachodzi. C (grafi) + O (g) CO (g) ΔG 0 rxn = -394 kj/mol. Ta reakcja zachodzi gwałownie. 64 hp://zspkrosno.bloog.pl/id,39697,ile,wlasciwosci-subsancji-wzaleznosci-od-rodzaju-wiazanchemicznych,index.hml?smoybbicaid=6a
17 Zdolność reagenów do konaku Większość reakcji wymaga aby reagujące cząski (aomy, cząseczki, jony) zderzyły się ze sobą. A o zależy od sanu skupienia (fazy) w jakiej znajdują się reageny. Z uwagi na san skupienia reagenów reakcje można podzielić na: homogeniczne w kórych oba reageny są w ej samej fazie np. gazowej czy ciekłej (wodnej) heerogeniczne reageny są w różnych fazach np. w jeden w ciekłej, a drugi w gazowej. W przypadku akich reakcji reageny konakują się wyłącznie w przesrzeni konaku pomiędzy obydwoma fazami. Z ego powodu powierzchnia konaku pomiędzy dwoma fazami decyduje o szybkości reakcji Wpływ efeku rozdrobnienia na powierzchnię ciała sałego Powierzchnia całkowia 6 cm Powierzchnia całkowia 600 cm Sężenie reagenów Szybkości reakcji dla zarówno homogenicznych jak i heerogenicznych reakcji zależą od sężenia reagenów. Wniosek: gdy ciało sałe jes podzielone na mniejsze kawałki całkowia powierzchnia wszyskich fragmenów rośnie
18 Objęość O [cm 3 ] H O (aq) H O (l) + ½ O (g) 0,5 mol/l H O 0,4 mol/l 0,3 mol/l 0, mol/l 0, mol/ l Obecność kaalizaora Kaalizaor jes subsancją zwiększającą szybkość reakcji chemicznej ale nie uczesniczącą w ej reakcji. Przykładami biologicznych kaalizaorów są enzymy. Czas [s] 70 7 Temperaura Szybkości prawie wszyskich reakcji chemicznych wzrasają ze wzrosem emperaury. Spowolniony meabolizm zimnokrwisych gadów (np. żmij wiosną lub rano) powoduje o, że są one wolniejsze w niskich emperaurach. Po podniesieniu emperaury (np. wygrzaniu się w słońcu) są one szybsze. 7 Zależność sałej szybkości rozpadu dwulenku azou od emperaury reakcji. hps://en.wikipedia.org/wiki/arrhenius_plo#/media/file:n O_Arrhenius_k_agains_T.svg 73 8
19 Swierdzono doświadczalnie, że w reakcjach homogenicznych wzros emperaury o 0 o powoduje -4 krony wzros szybkości reakcji. Podwyższenie emperaury powoduje wzros sałej szybkości (k) w równaniu kineycznym. Liczba określająca ile razy wzrośnie sała k, jes nazywana współczynnikiem emperaurowym (θ). W myśl reguły van' Hoffa Jak zmieni się szybkość reakcji po obniżeniu emp. o 0 K, jeżeli współczynnik emperaurowy van Hoffa wynosi? v = v θ k θ = k = ΔT = 0 = v = v. - = v. = ¼ v Szybkość reakcji zmniejszy się o ¼ Quiz Rozważ poniższą reakcję: Zn (s) + HCl (aq) ZnCl (aq) + H (g) hp:// Warunki sężenie Temperaura Wpływ na szybkość reakcji wyłumaczenie Więcej cząseczek HCl o Wzros sężenia HCl więcej zderzeń pomiędzy zwiększy szybkość reakcji. HCl a Zn. Wzros emperaury zwiększa szybkość reakcji. Cząseczki HCl orzymają większą energię kineyczną co zwiększy ilość zderzeń z aomami Zn. Więcej zderzeń więcej produku hp://
20 Warunki Rozmiar cząsek Szybkość mieszania Wpływ na szybkość reakcji Mniejszy rozmiar cząsek Zn zwiększa powierzchnię dosępną Zmniejszając rozmiar dla reagujących cząsek Zn zwiększamy cząseczek HCl co szybkość reakcji. powoduje wzros kolizji i powsawania produku. Zwiększenie szybkości mieszana mieszaniny reakcyjnej powoduje wzros szybkości reakcji. hp:// wyłumaczenie Mieszając worzymy zawiesinę małych cząseczek Zn co zwiększa powierzchnię reakcji z HCl dosępną dla kolizji i powoduje wzros szybkości reakcji. 78 Quiz Suden przeprowadzał doświadczenie polegające na rozpuszczaniu Mg w HCl w czerech probówkach w nasępujących warunkach. Probówka Rozmiar Mg sężenie HCl Koska,0 M Koska 0,5 M 3 proszek,0 M 4 Proszek 0,5 M Określ porządek probówek zgodnie ze spadkiem szybkości reakcji 79 Jes o najmniejsza porcja energii jaką musza mieć cząseczki subsraów, aby mogły wejść w reakcję. Energia a jes wyrażana w J/mol. hps://my.bpcc.edu/conen/blgy5/energyinthehu manbody/energyinthehumanbody04_prin.hml Energia akywacji jes powiązana ze sałą szybkości reakcji poprzez równanie Arrheniusa / RT k Ae E a E A = -RT ln k k = sała szybkości reakcji A E a = energia akywacji e = podsawa logarymu nauralnego R = sała gazowa = 8.34 J mol - K - T = emperaura w kelwinach A = czynnik częsości
21 Równanie Arrheniusa można również wyrazić w posaci liniowej zależności poprzez zlogarymowanie ln k ln A E / RT lub ln k ln A ( E / R) (/ T ) y b a a Zależność ln k versus (/T) jes linią prosą o nachyleniu równym -E a /R a x 8 83 Sałe szybkości reakcji zachodzących w dwóch emperaurach można powiązać z energią akywacji, sałą gazową w nasępujący sposób: k ln k E R T T a Quiz Energia akywacji reakcji pierwszego rzędu w emperaurze 5 o C wynosi 50, kj/mol. W jakiej emperaurze sała szybkości reakcji się podwoi? T < T 84 85
22 Ugoowanie jajka na wardo w Los Angeles zabiera 3 min, naomias w położonym wyżej Denwer woda wrze w 9 o C i w związku z ym ugoowanie jajka na wardo rwa 4,5 min. Jaka jes energia akywacji koagulacji białka jaja? Zmiana emperaury o 0 o C powoduje podwojenie szybkości reakcji = 3; = 4,5 min; T = 373 K; T = 365 K. ln 4,5 3 = E a R T T ln 4,5 3 = E a 8.34 J mol K 0,405 = E a 8.34 E a = 5740 J/mol K 373K 86 87
Kinetyka 13/11/2017. Czym zajmuje się kinetyka chemiczna: Kinetyka, szybkość reakcji. Szybkość reakcji chemicznych
Czym zajmuje się kineyka chemiczna: Szybkość reakcji chemicznych Kineyka Czynniki wpływające na szybkość reakcji Kineyka, szybkość reakcji Podczas reakcji chemicznej sężenie subsraów i produków w czasie
Bardziej szczegółowoKinetyka 19/10/2015. Czym zajmuje się kinetyka chemiczna: Kinetyka, szybkość reakcji. Szybkość reakcji chemicznych
Czym zajmuje się kineyka chemiczna: Szybkość reakcji chemicznych Kineyka Czynniki wpływające na szybkość reakcji Kineyka, szybkość reakcji Szybkość z jaką subsray znikają, a produky są worzone jes nazywana
Bardziej szczegółowoPojęcia podstawowe 1
Tomasz Lubera Pojęcia podsawowe aa + bb + dd + pp + rr + ss + Kineyka chemiczna dział chemii fizycznej zajmujący się przebiegiem reakcji chemicznych w czasie, ich mechanizmami oraz wpływem różnych czynników
Bardziej szczegółowoMateriał powtórzeniowy do sprawdzianu - reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, szybkość reakcji chemicznych
Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne, szybkość reakcji chemicznych I. Reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne 1. Układ i otoczenie Układ - ogół substancji
Bardziej szczegółowoKI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa
Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega
Bardziej szczegółowofermentacja alkoholowa erozja skał lata dni KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 min Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.)
Kinetyka chemiczna lata erozja skał Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.) fermentacja alkoholowa dni min KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 s ms fs http://www2.warwick.ac.uk/fac/sci/chemistry/research/stavros/stavrosgroup/overview/
Bardziej szczegółowoĆwiczenie XII: PRAWO PODZIAŁU NERNSTA
Ćwiczenie XII: PRAWO PODZIAŁU NERNSTA opracowanie: Wojciech Solarski Wprowadzenie Prawo podziału sformułowane przez Walera H. Nensa opisuje układ rójskładnikowy, z czego dwa składniki o rozpuszczalniki
Bardziej szczegółowoĆwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA
SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według
Bardziej szczegółowoZagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych
Zagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych 1. Równanie kinetyczne, szybkość reakcji, rząd i cząsteczkowość reakcji. Zmiana szybkości reakcji na skutek zmiany
Bardziej szczegółowoKI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa
Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega
Bardziej szczegółowo1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym
1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym 2. W pewnej chwili szybkość powstawania produktu C w reakcji: 2A + B 4C wynosiła 6 [mol/dm
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Skręcalność właściwa sacharozy. opiekun ćwiczenia: dr A. Pietrzak
Kaedra Chemii Fizycznej Uniwersyeu Łódzkiego Skręcalność właściwa sacharozy opiekun ćwiczenia: dr A. Pierzak ćwiczenie nr 19 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Akywność opyczna a srukura cząseczki.
Bardziej szczegółowoWrocław, DIALIZA 1. OPIS PROCESU
Wrocław, 24.11.15 DIALIZA 1. OPIS PROCESU Do procesów membranowych służących do rozdzielania układów ciekłych należy akże dializa. Jes o izobaryczny i izoermiczny proces membranowy, w kórym siłą napędową
Bardziej szczegółowoKinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.
Ćwiczenie 12, 13. Kinetyka chemiczna. Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. Szybkość reakcji chemicznej jest związana
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu
Przedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu Ćw. 4 Kinetyka reakcji chemicznych Zagadnienia do przygotowania: Szybkość reakcji chemicznej, zależność szybkości reakcji chemicznej
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU. Projekt zrealizowany w ramach Mazowieckiego programu stypendialnego dla uczniów szczególnie uzdolnionych
Bardziej szczegółowoChemia Analityczna. Autor: prof. dr hab. inż Marek Biziuk
Cheia Analiyczna Auor: pro. dr hab. inż Marek Biziuk Kaedra Cheii Analiycznej Wydział Cheiczny Poliechnika Gdańska 21 ANALIZA MIARECZKOWA (dział analizy objęościowej - woluerii) Meody iareczkowe służą
Bardziej szczegółowoObliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Obliczenia chemiczne Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenia procentowe Procent masowo-masowy (wagowo-wagowy) (% m/m) (% w/w) liczba gramów substancji rozpuszczonej
Bardziej szczegółowoRównania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych.
Równania różniczkowe. Lisa nr 2. Lieraura: N.M. Mawiejew, Meody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza Maemayczna w Zadaniach, część II 1. Znaleźć ogólną posać
Bardziej szczegółowoVI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014
VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 01/01 ETAP I 1.11.01 r. Godz. 10.00-1.00 KOPKCh Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 1. Znając liczbę masową pierwiastka można określić liczbę:
Bardziej szczegółowoerozja skał lata KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 min Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.)
Kinetyka chemiczna erozja skał Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.) fermentacja alkoholowa lata min KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 s ms fs http://www2.warwick.ac.uk/fac/sci/chemistry/research/stavros/stavrosgroup/overview/
Bardziej szczegółowoψ przedstawia zależność
Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi
Bardziej szczegółoworelacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH
POLIECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGEYKI INSYU MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH IDENYFIKACJA PARAMERÓW RANSMIANCJI Laboraorium auomayki (A ) Opracował: Sprawdził: Zawierdził:
Bardziej szczegółowoPrzemieszczeniem ciała nazywamy zmianę jego położenia
1 Przemieszczeniem ciała nazywamy zmianę jego położenia + 0 k k 0 Przemieszczenie jes wekorem. W przypadku jednowymiarowym możliwy jes ylko jeden kierunek, a zwro określamy poprzez znak. Przyjmujemy, że
Bardziej szczegółowoC d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się:
Zadanie. Obliczyć przebieg napięcia na pojemności C w sanie przejściowym przebiegającym przy nasępującej sekwencji działania łączników: ) łączniki Si S są oware dla < 0, ) łącznik S zamyka się w chwili
Bardziej szczegółowoInżynieria Biomedyczna
1.Obliczyć przy jakim stężeniu kwasu octowego stopień dysocjacji osiągnie wartość 3.%, jeżeli wiadomo, że stopień dysocjacji 15.%-wego roztworu (d=1.2 g/cm 3 ) w 2. Do 1 cm 3 2% (d=1.2 g/cm 3 ) roztworu
Bardziej szczegółowoPrzykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych
1 CHEMIA zbiór zadań matura 2018 tom II Przykładowe rozwiązania zadań obliczeniowych 2 Spis treści 1.Węglowodory... 3 2. Alkohole, fenole... 4 3. Estry i tłuszcze... 6 6. Związki organiczne zawierające
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom rozszerzony
KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Chemia Poziom rozszerzony Listopad 01 W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego typu
Bardziej szczegółowoInżynieria Środowiska
ROZTWORY BUFOROWE Roztworami buforowymi nazywamy takie roztwory, w których stężenie jonów wodorowych nie ulega większym zmianom ani pod wpływem rozcieńczania wodą, ani pod wpływem dodatku nieznacznych
Bardziej szczegółowoKinetyka i równowaga reakcji chemicznej
Kinetyka i równowaga reakcji chemicznej W przebiegu reakcji chemicznych interesujące są dwa aspekty zachodzących przemian: 1. rodzaj substratów i otrzymanych z nich produktów, 2. szybkość, z jaką substraty
Bardziej szczegółowoWymagania konieczne i podstawowe Uczeń: 1. Wykonujemy pomiary
ocena dopuszczająca Wymagania podsawowe ocena dosaeczna ocena dobra Wymagania dopełniające ocena bardzo dobra 1 Lekcja wsępna 1. Wykonujemy pomiary 2 3 Wielkości fizyczne, kóre mierzysz na co dzień wymienia
Bardziej szczegółowoKinetyka. energia swobodna, G. postęp reakcji. stan 1 stan 2. kinetyka
Kinetyka postęp reakcji energia swobodna, G termodynamika kinetyka termodynamika stan 1 stan 2 Kinetyka Stawia dwa pytania: 1) Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? 1) Jak szybko
Bardziej szczegółowoChemia fizyczna 2 - wykład
Chemia fizyczna 2 - wykład Dr hab. inż. Aneta Pobudkowska-Mirecka Konsultacje: środa 12.15 14.00 (p.149) Chemia Fizyczna 2 - wykład Chemia kwantowa (prof. dr hab. Andrzej Sporzyński) Procesy (dr hab. inż.
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 7 WYZNACZANIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA. Wprowadzenie
ĆWICZENIE 7 WYZNACZIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA Wprowadzenie Ciało drgające w rzeczywisym ośrodku z upływem czasu zmniejsza ampliudę drgań maleje energia mechaniczna
Bardziej szczegółowoKinetyka reakcji chemicznych. Dr Mariola Samsonowicz
Kinetyka reakcji chemicznych Dr Mariola Samsonowicz 1 Czym zajmuje się kinetyka chemiczna? Badaniem szybkości reakcji chemicznych poprzez analizę eksperymentalną i teoretyczną. Zdefiniowanie równania kinetycznego
Bardziej szczegółowoPodstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).
Spis treści 1 Stan gazowy 2 Gaz doskonały 21 Definicja mikroskopowa 22 Definicja makroskopowa (termodynamiczna) 3 Prawa gazowe 31 Prawo Boyle a-mariotte a 32 Prawo Gay-Lussaca 33 Prawo Charlesa 34 Prawo
Bardziej szczegółowo( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: =
ROZŁADOWANIE KONDENSATORA I. el ćwiczenia: wyznaczenie zależności napięcia (i/lub prądu I ) rozładowania kondensaora w funkcji czasu : = (), wyznaczanie sałej czasowej τ =. II. Przyrządy: III. Lieraura:
Bardziej szczegółowoKinetyka. Kinetyka. Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? energia swobodna, G. postęp reakcji.
Kinetyka energia swobodna, G termodynamika stan 1 kinetyka termodynamika stan 2 postęp reakcji 1 Kinetyka Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? 2 Jak szybko
Bardziej szczegółowoI. KINEMATYKA I DYNAMIKA
piagoras.d.pl I. KINEMATYKA I DYNAMIKA KINEMATYKA: Położenie ciała w przesrzeni można określić jedynie względem jakiegoś innego ciała lub układu ciał zwanego układem odniesienia. Ruch i spoczynek są względne
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych
CHEMI FIZYCZN Ćwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych W ćwiczeniu przeprowadzana jest reakcja utleniania jonów tiosiarczanowych za pomocą jonów żelaza(iii). Przebieg
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki
Poliechnika Gdańska Wydział Elekroechniki i Auomayki Kaedra Inżynierii Sysemów Serowania Podsawy Auomayki Repeyorium z Podsaw auomayki Zadania do ćwiczeń ermin T15 Opracowanie: Kazimierz Duzinkiewicz,
Bardziej szczegółowoXIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. II Etap - 18 stycznia 2016
XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego II Etap - 18 stycznia 2016 Nazwisko i imię ucznia: Liczba uzyskanych punktów: Drogi Uczniu, przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Chemia Poziom podstawowy
KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM Chemia Poziom podstawowy Listopad 03 W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego typu
Bardziej szczegółowoWykład FIZYKA I. 2. Kinematyka punktu materialnego. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Wykład FIZYKA I. Kinemayka punku maerialnego Kaedra Opyki i Fooniki Wydział Podsawowych Problemów Techniki Poliechnika Wrocławska hp://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka1.hml Miejsce konsulacji: pokój
Bardziej szczegółowoWNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG
WNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG Imię i nazwisko: Klasa i szkoła*: Adres e-mail: Nr telefonu: Czy uczeń jest już uczestnikiem projektu? (odp. otoczyć kółkiem) Ocena
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoTermochemia efekty energetyczne reakcji
Termochemia efekty energetyczne reakcji 1. Podstawowe pojęcia termodynamiki chemicznej a) Układ i otoczenie Układ, to wyodrębniony obszar materii, oddzielony od otoczenia wyraźnymi granicami (np. reagenty
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI I ENERGII AKTYWACJI
Ćwiczenie nr 4 WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI I ENERGII AKTYWACJI I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej szybkości reakcji zmydlania estru etylowego w dwóch różnych temperaturach,
Bardziej szczegółowoGłównie występuje w ośrodkach gazowych i ciekłych.
W/g ermodynamiki - ciepło jes jednym ze sposobów ransporu energii do/z bila, zysy przepływ ciepła może wysąpić jedynie w ciałach sałych pozosających w spoczynku. Proces wymiany ciepla: przejmowanie ciepła
Bardziej szczegółowoWYKŁAD FIZYKAIIIB 2000 Drgania tłumione
YKŁD FIZYKIIIB Drgania łumione (gasnące, zanikające). F siła łumienia; r F r b& b współczynnik łumienia [ Nm s] m & F m & && & k m b m F r k b& opis różnych zjawisk izycznych Niech Ce p p p p 4 ± Trzy
Bardziej szczegółowoVIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016
III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 015/016 ETAP I 1.11.015 r. Godz. 10.00-1.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 (10 pkt) 1. Kierunek której reakcji nie zmieni się pod wpływem
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych. i rocznych ocen klasyfikacyjnych z fizyki dla klasy 1 gimnazjum
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z fizyki dla klasy 1 gimnazjum Semesr I 1. Wykonujemy pomiary Tema zajęć Wielkości fizyczne, kóre
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoEFEKT SOLNY BRÖNSTEDA
EFEKT SLNY RÖNSTED Pojęcie eektu solnego zostało wprowadzone przez rönsteda w celu wytłumaczenia wpływu obojętnego elektrolitu na szybkość reakcji zachodzących między jonami. Założył on, że reakcja pomiędzy
Bardziej szczegółowoKonkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 6 marca 2015 r. zawody III stopnia (wojewódzkie)
Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 6 marca 2015 r. zawody III stopnia (wojewódzkie) Kod ucznia Suma punktów Witamy Cię na trzecim etapie konkursu chemicznego. Podczas konkursu możesz korzystać
Bardziej szczegółowoKinematyka W Y K Ł A D I. Ruch jednowymiarowy. 2-1 Przemieszczenie, prędkość. x = x 2 - x x t
Wykład z fizyki. Pior Posmykiewicz W Y K Ł A D I Ruch jednowymiarowy Kinemayka Zaczniemy wykład z fizyki od badania przedmioów będących w ruchu. Dział fizyki, kóry zajmuje się badaniem ruchu ciał bez wnikania
Bardziej szczegółowoE k o n o m e t r i a S t r o n a 1. Nieliniowy model ekonometryczny
E k o n o m e r i a S r o n a Nieliniowy model ekonomeryczny Jednorównaniowy model ekonomeryczny ma posać = f( X, X,, X k, ε ) gdzie: zmienna objaśniana, X, X,, X k zmienne objaśniające, ε - składnik losowy,
Bardziej szczegółowo1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego:
1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego: 2. Określ w którą stronę przesunie się równowaga reakcji rozkładu
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 13. Stanisław Lamperski WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI ORAZ ENTROPII I ENTALPII AKTYWACJI
Ćwiczenie 3 Sanisław Lampersi WYZNACZANIE SAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI ORAZ ENROPII I ENALPII AKYWACJI Zagadnienia: Pojęcie szybości reacji, liczby posępu reacji. Równanie ineyczne, rzędowość a cząseczowość
Bardziej szczegółowoSformułowanie Schrödingera mechaniki kwantowej. Fizyka II, lato
Sformułowanie Schrödingera mechaniki kwanowej Fizyka II, lao 018 1 Wprowadzenie Posać funkcji falowej dla fali de Broglie a, sin sin k 1 Jes o przypadek jednowymiarowy Posać a zosała określona meodą zgadywania.
Bardziej szczegółowoInżynieria Biomedyczna
1.Obliczyć przy jakim stężeniu kwasu octowego stopień dysocjacji osiągnie wartość 3.%, jeżeli wiadomo, że stopień dysocjacji 15.%-wego roztworu (d=1.2 g/cm 3 ) w 2. Do 1 cm 3 2% (d=1.2 g/cm 3 ) roztworu
Bardziej szczegółowoAKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie OLIMPIADA O DIAMENTOWY INDEKS AGH 2017/18 CHEMIA - ETAP I
Związki manganu i manganometria AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA 1. Spośród podanych grup wybierz tą, w której wszystkie związki lub jony można oznaczyć metodą manganometryczną: Odp. C 2 O 4 2-, H 2 O 2, Sn
Bardziej szczegółowoSilniki cieplne i rekurencje
6 FOTO 33, Lao 6 Silniki cieplne i rekurencje Jakub Mielczarek Insyu Fizyki UJ Chciałbym Pańswu zaprezenować zagadnienie, kóre pozwala, rozważając emaykę sprawności układu silników cieplnych, zapoznać
Bardziej szczegółowoPraca domowa nr 1. Metodologia Fizyki. Grupa 1. Szacowanie wartości wielkości fizycznych Zad Stoisz na brzegu oceanu, pogoda jest idealna,
Praca domowa nr. Meodologia Fizyki. Grupa. Szacowanie warości wielkości fizycznych Zad... Soisz na brzegu oceanu, pogoda jes idealna, powierze przeźroczyse; proszę oszacować jak daleko od Ciebie znajduje
Bardziej szczegółowod[a] = dt gdzie: [A] - stężenie aspiryny [OH - ] - stężenie jonów hydroksylowych - ] K[A][OH
1 Ćwiczenie 7. Wyznaczanie stałej szybkości oraz parametrów termodynamicznych reakcji hydrolizy aspiryny. Chemiczna stabilność leków jest ważnym terapeutycznym problemem W przypadku chemicznej niestabilności
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAWY ELEKTRONIKI Badanie Bramki X-OR
LORTORIUM PODSTWY ELEKTRONIKI adanie ramki X-OR 1.1 Wsęp eoreyczny. ramka XOR ramka a realizuje funkcję logiczną zwaną po angielsku EXLUSIVE-OR (WYŁĄZNIE LU). Polska nazwa brzmi LO. Funkcję EX-OR zapisuje
Bardziej szczegółowoUkład Graficzny przygotowano na podstawie materiałów egzaminacyjnych CKE
Układ Graficzny przygotowano na podstawie materiałów egzaminacyjnych CKE WPISUJE ZDAJĄCY KOD KOD PESEL PESEL Miejsce na naklejkę z kodem EGZAMIN MATURALNY Z CHEMII (KINETYKA I RÓWNOWAGA CHEMICZNA - A)
Bardziej szczegółowoRuch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof.
Ruch płaski Ruchem płaskim nazywamy ruch, podczas kórego wszyskie punky ciała poruszają się w płaszczyznach równoległych do pewnej nieruchomej płaszczyzny, zwanej płaszczyzną kierującą. Punky bryły o jednakowych
Bardziej szczegółowoWarunki izochoryczno-izotermiczne
WYKŁAD 5 Pojęcie potencjału chemicznego. Układy jednoskładnikowe W zależności od warunków termodynamicznych potencjał chemiczny substancji czystej definiujemy następująco: Warunki izobaryczno-izotermiczne
Bardziej szczegółowoE5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO
E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO Marek Pękała i Jadwiga Szydłowska Procesy rozładowania kondensaora i drgania relaksacyjne w obwodach RC należą do szerokiej klasy procesów relaksacyjnych. Procesy
Bardziej szczegółowoc. Oblicz wydajność reakcji rozkładu 200 g nitrogliceryny, jeśli otrzymano w niej 6,55 g tlenu.
Zadanie 1. Nitrogliceryna (C 3H 5N 3O 9) jest środkiem wybuchowym. Jej rozkład można opisać następującym schematem: 4 C 3 H 5 N 3 O 9 (c) 6 N 2 (g) + 12 CO 2 (g) + 10 H 2 O (g) + 1 O 2 (g) H rozkładu =
Bardziej szczegółowoGAZ DOSKONAŁY. Brak oddziaływań między cząsteczkami z wyjątkiem zderzeń idealnie sprężystych.
TERMODYNAMIKA GAZ DOSKONAŁY Gaz doskonały to abstrakcyjny, matematyczny model gazu, chociaż wiele gazów (azot, tlen) w warunkach normalnych zachowuje się w przybliżeniu jak gaz doskonały. Model ten zakłada:
Bardziej szczegółowoTEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II
TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II Czas trwania testu 120 minut Informacje 1. Proszę sprawdzić czy arkusz zawiera 10 stron. Ewentualny brak należy zgłosić nauczycielowi. 2. Proszę rozwiązać
Bardziej szczegółowo4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego
4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W
Bardziej szczegółowo1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?
Tematy opisowe 1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? 2. Omów pomiar potencjału na granicy faz elektroda/roztwór elektrolitu. Podaj przykład, omów skale potencjału i elektrody
Bardziej szczegółowoChemia - laboratorium
Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 013/14 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 Katedra Fizykochemii
Bardziej szczegółowoDobór przekroju żyły powrotnej w kablach elektroenergetycznych
Dobór przekroju żyły powronej w kablach elekroenergeycznych Franciszek pyra, ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian Urbańczyk, Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowoPOMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU
Pomiar paramerów sygnałów napięciowych. POMIAR PARAMERÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH MEODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZEWARZANIA SYGNAŁU Cel ćwiczenia Poznanie warunków prawidłowego wyznaczania elemenarnych paramerów
Bardziej szczegółowoChemia - laboratorium
Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 01/1 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 Katedra Fizykochemii
Bardziej szczegółowoZADANIE 1 W temperaturze 700 K gazowa mieszanina dwutlenku węgla i wodoru reaguje z wytworzeniem pary wodnej i tlenku węgla. Stała równowagi reakcji
ZADANIE 1 W temperaturze 700 K gazowa mieszanina dwutlenku węgla i wodoru reaguje z wytworzeniem pary wodnej i tlenku węgla. Stała równowagi reakcji w tej temperaturze wynosi K p = 0,11. Reaktor został
Bardziej szczegółowoX Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1. (10
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA JONÓW TIOSIARCZANOWYCH Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala
Bardziej szczegółowoWNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG
WNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG Imię i nazwisko: Klasa i szkoła*: Adres e-mail: Nr telefonu: Czy uczeń jest już uczestnikiem projektu Zdolni z Pomorza - Uniwersytet
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14. Maria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH
Ćwiczenie 14 aria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYATYCZNYCH Zagadnienia: Podstawowe pojęcia kinetyki chemicznej (szybkość reakcji, reakcje elementarne, rząd reakcji). Równania kinetyczne prostych
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Matematyczny dla uczniów gimnazjów. Etap szkolny 5 listopada 2013 Czas 90 minut
Wojewódzki Konkurs Maemayczny dla uczniów gimnazjów. Eap szkolny 5 lisopada 2013 Czas 90 minu ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. (1 punk) Liczby A = 0, 99, B = 0, 99 2, C = 0, 99 3, D = 0, 99, E=0, 99 1 usawiono
Bardziej szczegółowoDYNAMIKA KONSTRUKCJI
10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 1 10. 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10.1. Wprowadzenie Ogólne równanie dynamiki zapisujemy w posaci: M d C d Kd =P (10.1) Zapis powyższy oznacza, że równanie musi być spełnione w każdej
Bardziej szczegółowoDysocjacja kwasów i zasad. ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to:
Stała równowagi dysocjacji: Dysocjacja kwasów i zasad HX H 2 O H 3 O X - K a [ H 3O [ X [ HX [ H O 2 ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to: K a [ H 3 O [ X [ HX Dla słabych kwasów
Bardziej szczegółowo3. Badanie kinetyki enzymów
3. Badanie kinetyki enzymów Przy stałym stężeniu enzymu, a przy zmieniającym się początkowym stężeniu substratu, zmiany szybkości reakcji katalizy, wyrażonej jako liczba moli substratu przetworzonego w
Bardziej szczegółowoa. Dobierz współczynniki w powyższym schemacie tak, aby stał się równaniem reakcji chemicznej.
Zadanie 1. Nitrogliceryna (C 3 H 5 N 3 O 9 ) jest środkiem wybuchowym. Jej rozkład można opisać następującym schematem: C 3 H 5 N 3 O 9 (c) N 2 (g) + CO 2 (g) + H 2 O (g) + O 2 (g) H rozkładu = - 385 kj/mol
Bardziej szczegółowoOpracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
Bardziej szczegółowoDrgania elektromagnetyczne obwodu LCR
Ćwiczenie 61 Drgania elekromagneyczne obwodu LCR Cel ćwiczenia Obserwacja drgań łumionych i przebiegów aperiodycznych w obwodzie LCR. Pomiar i inerpreacja paramerów opisujących obserwowane przebiegi napięcia
Bardziej szczegółowoZadanie 2. [2 pkt.] Podaj symbole dwóch kationów i dwóch anionów, dobierając wszystkie jony tak, aby zawierały taką samą liczbę elektronów.
2 Zadanie 1. [1 pkt] Pewien pierwiastek X tworzy cząsteczki X 2. Stwierdzono, że cząsteczki te mogą mieć różne masy cząsteczkowe. Wyjaśnij, dlaczego cząsteczki o tym samym wzorze mogą mieć różne masy cząsteczkowe.
Bardziej szczegółowoGłówne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks
Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks 1. Która z próbek o takich samych masach zawiera najwięcej
Bardziej szczegółowo2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)
Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza
Bardziej szczegółowoZADANIA Z KONKURSU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ (RÓWNOWAGI W ROZTWORZE) Opracował: Kuba Skrzeczkowski (Liceum Akademickie w ZS UMK w Toruniu)
ZADANIA Z KONKURSU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ (RÓWNOWAGI W ROZTWORZE) Opracował: Kuba Skrzeczkowski (Liceum Akademickie w ZS UMK w Toruniu) Za poprawne rozwiązanie zestawu można uzyskać 528 punktów. Zadanie
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA UCZNIÓW KLAS I
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA UCZNIÓW KLAS I Wymagania konieczne ocena dopuszczająca wie że długość i odległość mierzymy w milimerach cenymerach merach lub kilomerach
Bardziej szczegółowo