SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSKIEGO W GDYNI PROGRAM PROFILAKTYKI Opracowały: mgr Aneta Barżykowska mgr Julita Frączyk mgr Mariola Gruchała mgr Monika Redzimska mgr Edyta Żuk ROK SZKOLNY 2014/2015
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSIEGO W GDYNI Program Profilaktyki jest spójny z Programem Wychowawczym Szkoły Podstawowej nr 13 w Gdyni. Ma na celu wszechstronny rozwój ucznia, obejmuje swoim działaniem wszystkich uczniów szkoły. Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009r. Nr4, poz.17). 2. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologicznopedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2010r.Nr 228, poz.1488). 3. Rozporządzenie MEN z dnia w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010r. Nr 228, poz. 1487). 4. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz.226). 5. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. z 2010r. Nr 7, poz.1490). 6. Rozporządzenia MEN z dnia 10 stycznia 2008r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. z 2008r. Nr 7, poz.38 ze zm.). 7. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z dnia2004r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.). 8. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r.- Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 Nr 89, poz. 555 ze zm.)- art.304. 9. Ustawa z dnia 17listopada 1964r.- Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 Nr 43,poz.296 ze zm.)-zrt.572. 10 Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r.(Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz. 1231 ze zm.). 11.Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005r.(Dz. U. z 2005r. Nr 179, poz. 1485 ze zm.). 12.Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982r. (Dz. U. z 2002r. Nr 11, POZ. 109 ze zm.). 13 Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995r. (Dz. U. z 1996 Nr 10, poz. 55 ze zm.). 2
14.Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. (Dz. U. z 1994r. Nr 111, poz. 535 ze zm.). 15.Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005r. (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz. 1493 ze zm.). 16.Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r. 17.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r.(Dz. U. z 1997 Nr 78, poz.483 ze zm.)-art.72. 18.Statut Szkoły. 19. Program Wychowawczy. 3
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSKIEGO W GDYNI Wstęp Profilaktyka szkolna to działania mające na celu zapobieganie niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się uczniów. Obejmuje eliminowanie czynników zachowań ryzykownych oraz wzmacnianie działań chroniących przed niepożądanymi zjawiskami. Ma szczególne znaczenie wśród młodych ludzi, w których rozwija się ustalenie hierarchii wartości, kształtują się relacje z innymi ludźmi, buduje się poczucie pewności siebie. Program będzie wspomagał wychowawczą rolę rodziny, prawidłowy rozwój uczniów oraz wskazywał sytuacje podejmowania działań interwencyjnych w sytuacji zdiagnozowanych zagrożeń. W zakresie profilaktyki pierwszorzędowej obejmuje: promowanie zdrowego stylu życia i zdrowego odżywiania; zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i rozwiązywanie konfliktów; nawiązywanie prawidłowych relacji z rówieśnikami i dorosłymi; informowanie o skutkach zachowań ryzykownych. W zakresie profilaktyki drugorzędowej obejmuje: działania umożliwiające wczesną identyfikację osób z grupy podwyższonego ryzyka; współpraca ze specjalistami. 4
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSKIEGO W GDYNI Cel główny: Kształtowanie osobowości ucznia, który ma poczucie własnej wartości i poczucie bezpieczeństwa, jest odpowiedzialny za swoje zdrowie i jest świadomy zagrożeń jakie na niego czyhają we współczesnym świecie. Cele szczegółowe: 1. Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych w zakresie rodzic dziecko - nauczyciel. 2. Kompetentne i szybkie reagowanie na pojawiające się w szkole sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu. 3. Kształtowanie w uczniach umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych. 4. Promowanie zdrowego stylu życia i odżywiania. 5. Kształtowanie postaw akceptowanych społecznie. 6. Stworzenie w szkole poczucia bezpieczeństwa. 7. Uświadomienie zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z mediów. 8. Tworzenie pozytywnych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji i mobbingowi. 9. Kształtowanie w uczniach odpowiednich postaw wobec ludzi słabszych, młodszych, ludzi starszych, chorych, niepełnosprawnych. 10. Pomaganie uczniom w budowaniu właściwej hierarchii wartości. 11. Aktywna współpraca ze środowiskiem dziecka w zakresie profilaktyki. Program profilaktyki uwzględnia następujące działania: informacyjne, edukacyjne, integracyjne, interwencyjne. 5
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 13 IM. LUCJANA CYLKOWSKIEGO W GDYNI Ewaluacja Ewaluacji dokonuje się dwa razy w roku szkolnym. Sformułowane wnioski służą do przeprowadzenia zmian i korekt w programie. Oczekiwane efekty: 1. Uzyskanie przez uczniów wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. 2. Uczeń utożsamia się ze środowiskiem szkolnym i odczuwa korzyści płynące z prowadzenia zdrowego stylu życia. 3.Uczeń zna zagrożenia współczesnego świata. 4. Zwiększenie frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych. 6
Szczegółowe treści programu profilaktyki Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Termin realizacji 1.Zapoznanie się z sytuacją rodzinną ucznia i środowiskiem społecznym, w którym uczeń przebywa Analiza dokumentów uczniów. Sporządzenie szkolnego wykazu uczniów wymagających pomocy wychowawczej, edukacyjnej i materialnej. Systematyczne wywiady z uczniami, rodzicami, wywiady środowiskowe w celu bieżącego monitoringu sytuacji uczniów. Nauczyciele, pedagog i psycholog szkolny cały rok Współpraca z instytucjami udzielającymi specjalistycznej pomocy: -poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, -ośrodkami pomocy społecznej, -powiatowym centrum pomocy rodzinie. Współpraca z policją, strażą miejską, sądem rodzinnym, kuratorami. 7
2.Stworzenie systemu pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami, mającymi problemy edukacyjne i wychowawcze Opracowanie programów wspierających uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i wychowawczymi: - IPET- indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, - Programów rewalidacji indywidualnej i grupowej. Zaplanowanie i realizacja działań wspierających uczniów: -zajęcia rewalidacyjne, -zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, -konsultacje nauczycieli. Nauczyciele, pedagog szkolny, psycholog szkolny Pedagog szkolny wrzesień cały rok Udzielanie rodzicom pomocy w zakresie wskazywania instytucji służących specjalistyczną pomocą. Psycholog szkolny cały rok Program Czytamy razem kl. 1-6. Organizacja spotkań indywidualnych z rodzicami przez wychowawców i specjalistów: pedagog, logopeda. 3.Kształtowanie postaw prospołecznych Włączanie uczniów, by służyć pomocą innym: Góra grosza, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Rodzina rodzinie, Podaruj co możesz, Ciapkowo i inne. Nauczyciele, pedagog i psycholog szkolny cały rok 4.Systematyczne motywowanie uczniów do nauki Organizacja zajęć poza lekcyjnych zgodnie ze zdiagnozowanymi potrzebami uczniów. Nauczyciele wrzesień, w miarę potrzeb 8
Rozwijanie na zajęciach szkolnych zainteresowań i pasji. Przygotowanie uczniów do konkursów przedmiotowych, tematycznych, artystycznych i sportowych. Realizacja programów:,, Czytamy razem,,,radosna szkoła. Organizacja zajęć wspierających ucznia zdolnego. Indywidualizacja procesu edukacyjnego oraz systemu oceniania wobec uczniów tego wymagających. Uwzględnienie zaleceń poradni pedagogiczno-psychologicznej zawartych w opiniach i orzeczeniach. Stosowanie pochwał nawet wobec najmniejszych sukcesów, wobec uczniów wymagających wsparcia. 4. Bezpieczeństwo w szkole w świetle przepisów szkolnych. Podnoszenie standardów związanych z bezpieczną szkołą: - dyżury nauczycieli, - zapoznanie uczniów z obowiązującym regulaminem szkoły, w tym regulaminami pracowni, sal gimnastycznych, pracowni komputerowej, wycieczek oraz procedurami postępowania w sytuacjach zagrożenia, zasad bezpiecznego poruszania się na ulicy. Nauczyciele, obsługa szkolna cały rok, w miarę potrzeb Zorganizowanie spotkań i prelekcji z przedstawicielami Policji, Straży Miejskiej i Straży Pożarnej. 9
Programy szkolne:,,policyjna foczka uczy zasad bezpieczeństwa,,,ratujemy i uczymy ratować (kl. 2 3),,,Bezpieczne życie (kl. 2),,,Bezpieczna jazda- karta rowerowa- moje pierwsze prawo jazdy (kl. 4). Nauczyciele Zapoznanie uczniów z dokumentami określającymi pracę szkoły: - statutem; - wewnątrzszkolnym systemem oceniania; - regulaminem szkoły; - procedurami określającymi sytuacje zagrożenia w szkole; - zasadami postępowania w sytuacjach kryzysowych; - systemu kar i nagród stosowanego w szkole. 5. Przeciwdziałanie przemocy i zachowaniom agresywnym, stwarzanie możliwości budowania właściwych relacji rówieśniczych Realizacja zajęć i cyklu spotkań z pedagogiem i psychologiem szkolnym dla klas 0-6 dotyczących: -sposobów rozwiązywania konfliktów, -asertywności, -budowania poczucia własnej wartości, -poznanie alternatywnych metod radzenia sobie z uczuciem złości, nienawiści, -tolerancja wobec inności. Wychowawcy, pedagog i psycholog szkolny cały rok Organizacja imprez służących integracji środowiska szkolnego: -wycieczki, zielone szkoły, festyny, zabawy szkolne. Nauczyciele klas drugich cały rok, w miarę potrzeb Systematyczne i zgodne z procedurami szkolnymi reagowanie na wszelkie formy i przejawy agresji. cały rok, w miarę potrzeb Realizowanie programu:,,jak żyć w przyjaźni (kl. 2) Zajęcia z dogoterapii (dzieci o potrzebie kształcenia specjalnego). Julita Frączyk 10
6.Podnoszenie frekwencji oraz dyscypliny na zajęciach szkolnych Kontrolowanie przez wszystkich nauczycieli obecności uczniów na zajęciach lekcyjny. Stosowanie konsekwencji wobec uczniów opuszczających zajęcia szkolne. Wychowawcy klas Punktualne rozpoczynanie i kończenie zajęć szkolnych. 7.Popularyzowanie zdrowego stylu życia i odżywiania się Podejmowanie tematyki zajęć dotyczącej : -zdrowego odżywiania, -higieny osobistej, -chorób. Nauczyciele, higienistka szkolna, pedagog i psycholog szkolny cały rok szkolny Programy:,,Mleko w szkole (0-6),,,Owoce i warzywa w szkole (kl. 1-3),,,Co ci chodzi po głowie (0-6),,,Nie pal przy mnie proszę, ( kl. 3),,,Jestem ważny dbam o siebie ( kl.3),,,znajdź właściwe rozwiązanie (kl. 4-6),,,Tańczmy z klasą (0-3). Wyrabianie nawyków prawidłowego czyszczenia zębów i okresowa fluoryzacja (kl.1-3), program Radosny uśmiech, radosna przyszłość (kl. 2). Pogadanka na temat szkodliwości narkotyków, alkoholu i nikotyny dla zdrowia człowieka. Zajęcia na temat ciekawych form spędzania czasu wolnego. Propagowanie aktywności fizycznej, zachęcanie do udziału w czynnym uprawianiu sportu: -zajęcia SKS (kl.4-6), 11
-basen (kl.4-6). Zachęcanie uczniów do udziału w konkursach i zawodach sportowych. Nauka walki fair-play. Program Płytka wyobraźnia to kalectwo (kl. 4-6). Zwracanie uwagi na prawidłową postawę dziecka na lekcjach: -dostosowanie wysokości ławek i krzeseł do wzrostu ucznia, -zwracanie uwagi na prawidłową pozycję siedzenia na lekcji, -prowadzenie zajęć gimnastyki korekcyjnej. 8.Współpraca z rodzicami Włączanie rodziców do aktywnego spędzania czasu wolnego: -festyn dla dzieci i rodziców, -Dzień Otwarty Szkoły. Przybliżenie podstawowych wiadomości o mechanizmach powstawania uzależnień, konsekwencje brania narkotyków, dopalaczy, picia alkoholu i palenia oraz zagrożeń płynących z internetu: -filmy, -pogadanki, -warsztaty. Przedstawienie rodzicom podstawowych dokumentów regulujących pracę szkoły np.: -statut szkoły, -wewnątrzszkolny system oceniania, -program wychowawczy, Nauczyciele, pedagog i psycholog szkolny 12
-program profilaktyki, -regulamin szkoły. Przedstawienie harmonogramu spotkań z wychowawcami: -zebrania rodziców, -konsultacje. Zapoznanie rodziców z zakresem udzielanej pomocy przez specjalistów szkolnych: -pedagog, -psycholog, -logopeda, -nauczyciele wspomagający. Zachęcanie rodziców do organizowania i uczestnictwa we wspólnych wyjazdach i imprezach szkolnych. 13