PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU SZKOLNO PRZEDSZKOLNEGO NR 4 W GLIWICACH 2016-2017 Mieć czas dla dziecka - to początek wszelkiego wychowania Karl Hesselbacher
Program Wychowawczy Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 4 w Gliwicach stanowi wytyczne do pracy wychowawczej. Kierowany jest do dyrekcji, pedagoga, wychowawców klas, nauczycieli przedmiotów, Samorządu Uczniowskiego, pracowników administracyjnych szkoły, rodziców, uczniów oraz organizacji i instytucji wspomagających pracę szkoły. PODSTAWA PRAWNA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 nr 78 poz. 483). Konwencja o Prawach Dziecka uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989 r. (Dz. U. Nr 120 z 1991 r. poz. 526) Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty ( Dz.U. z 2015 r., poz. 2156 ze zm. ) Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów szkół i placówek (Dz. U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624 ze zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 204 ze zmianą z dniu 11 lutego 2014 r. Dz. U. z 2014 r., poz. 251). Rozporządzenie MEN z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym. (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r. poz. 243). Rozporządzenie MEN z dnia 29 sierpnia 2014 r. w sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2014 r., poz. 1170) Rozporządzenie MEN z dnia 29 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 ze zm. w 2014 r., poz. 803). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2015 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach Statut Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 4 w Gliwicach Strona 2 z 12
Priorytety, kierunki działań w realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2016-2017: Upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży. Rozwijanie kompetencji informatycznych dzieci i młodzieży w szkołach i placówkach. Kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości. Podniesienie jakości kształcenia zawodowego w szkołach ponadgimnazjalnych poprzez angażowanie pracodawców w proces dostosowania kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy. Rok szkolny 2016/2017 jest ogłoszony Rokiem Wolontariatu, propagowaniem dobrowolnej, bezpłatnej, świadomej pracy na rzecz innych lub całego społeczeństwa, wykraczającej poza związki rodzinno koleżeńsko - przyjacielskie. Wartości wychowawcze: poszanowanie wartości i godności ludzkiej aktywne działania na rzecz klasy, szkoły uczciwość, szczerość prawdomówność sprawiedliwość tolerancja szacunek do języka, kultury historii i tradycji narodowej wrażliwość na piękno przyrody ojczystej poszanowanie ogólnoludzkich norm i wartości religijnych doskonalenie własnej osoby pomoc potrzebującym umiejętność współżycia w rodzinie i społeczności kreatywność rzetelność i odpowiedzialność Strona 3 z 12
zdrowy styl życia wykształcenie i nauka Cele wychowawcze: Wszechstronny rozwój ucznia we wszystkich sferach jego osobowości (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym). Budowanie pozytywnych więzi uczuciowych: przyjaźni, szacunku, tolerancji, empatii. Przygotowanie do życia i aktywnego udziału w grupie i w społeczeństwie. Rozwijanie postaw patriotycznych i obywatelskich. Efektywna współpraca z domem oraz integracja ze środowiskiem lokalnym. Zapewnienie uczniom możliwości zdobycia wiedzy i umiejętności. Nabywanie umiejętności dbania o swoje zdrowie. Dbanie o poczucie bezpieczeństwa dzieci. Cele szczegółowe: przygotowanie uczniów do wyzwań współczesnego świata poprzez aktywność intelektualną, edukację multimedialną, naukę języków obcych i zachowań pro społecznych umożliwienie rozwoju własnych uzdolnień i zainteresowań dostrzeganie w każdym uczniu ukrytych możliwości oraz zdolności i rozwijanie ich wyrównywanie szans uczniów niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w oddziałach ogólnodostępnych i integracyjnych kultywowanie tradycji europejskich, narodowych, religijnych, rodzinnych uczenie szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowanie do życia w rodzinie, w społeczności i w państwie Strona 4 z 12
Formy realizacji: organizowanie konkursów przedmiotowych i artystycznych indywidualna praca z uczniem zdolnym indywidualna praca z uczniem ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi organizowanie różnorodnych wydarzeń (spotkań, uroczystości, inscenizacji, wycieczek) prezentacja osiągnięć uczniów (wystawy prac uczniów) udział w projektach edukacyjnych wyrównujących szanse uczniów współpraca z rodzicami zajęcia korekcyjno- kompensacyjne, wyrównawcze, logopedyczne, rewalidacyjne terapeutyczne, gimnastyka korekcyjna koła zainteresowań współpraca z różnymi instytucjami Ewaluacja programu Program wychowawczy poddawany jest ustawicznej ewaluacji i weryfikowany według potrzeb ma charakter otwarty. Strona 5 z 12
Plan działań wychowawczych dla przedszkola i klas I-III Cele i efekty działań wychowawczych Sposób realizacji Odpowiedzialni/ osoby wspomagające Działalność Miejsce dziecka w grupie rówieśniczej i nauka działania w grupie: poczucie przynależności do danej grupy/ klasy wyrażanie potrzeb działania w grupie rówieśniczej współtworzenie i respektowanie norm grupowych współodpowiedzialność za działania grupy umożliwienie dziecku zaadoptowania się w nowej sytuacji ustalenie zasad współżycia w grupie rówieśniczej wybór samorządu klasowego zabawy integrujące zespół organizowanie imprez szkolnych i klasowych (ślubowanie klas pierwszych, klasowe ognisko, zabawa andrzejkowa, Mikołajki, Wigilia, Choinka Noworoczna, Bal Karnawałowy, Powitanie Wiosny) i uroczystości klasowych oraz wycieczek turystyczno krajoznawczych po najbliższej okolicy organizowanie zajęć w duchu tolerancji i akceptacji wychowawcy informacyjna Poznawanie i przestrzeganie norm dobrego zachowania w środowisku szkolnym i rodzinnym: okazywanie w słowach, działania szacunku wobec dorosłych, rówieśników i młodszych nawykowe stosowanie zwrotów grzecznościowych poznanie symboli narodowych i nabycie umiejętności zachowania się wobec nich znajomość i stosowanie obowiązujących zasad korzystania z telefonów komórkowych na terenie podejmowanie tematyki na zajęciach integracyjnych poprzez opowiadania, scenki rodzajowe, dramę, rozmowę nauczającą prezentacja symboli narodowych i godnego zachowania się wobec nich; nauka Hymnu Państwowego, postawy i szacunku wobec Flagi i Godła Państwowego, szacunek dla sztandaru szkolnego przybliżanie dzieciom tematyki związanej z korzystaniem z telefonów komórkowych poprzez zajęcia plastyczne, techniczne wychowawcy katecheta/ dyrektor informacyjna Strona 6 z 12
szkoły przestrzeganie Statutu Zespołu odnośnie noszenia odpowiedniego stroju i schludnego wyglądu zapoznanie uczniów i rodziców ze Statutem ZSP i konsekwencjami nieprzestrzegania jego wytycznych zapoznanie dzieci z ich prawami i obowiązkami nauka zwrotów grzecznościowych oraz ich codziennego stosowania wdrażanie do bezpiecznej zabawy oraz zachowania w drodze do szkoły, w czasie zajęć wyrabianie w dzieciach nawyków szacunku do przyrody i otaczającego świata, dbania o ład i porządek w najbliższym otoczeniu poznanie struktury ról i zadań członków rodziny informacyjna Kształcenie umiejętności zachowania się w sytuacjach trudnych: znajomość i rozumienie pojęć stosownych do wieku: norma, prawo, obowiązek, tolerancja, godność świadomość własnych praw oraz znajomość instancji, do których można zwrócić się o pomoc dostrzeganie różnic między ludźmi i ich akceptowanie rozróżnianie dobra i zła w systemach dziennych i odpowiednie reagowanie umiejętność odmawiania w dopuszczalnych społecznie formach umiejętność radzenia sobie z negatywnymi emocjami zapoznanie z dokumentami szkoły: statutem prawami i obowiązkami ucznia, regulaminem oceniania i klasyfikowania, wewnątrzszkolnymi zasadami oceniania podejmowanie tematyki poprzez stosowanie scenek sytuacyjnych, dramy, rozmów nauczających, prac plastycznych, innych ćwiczenia asertywności treningi umiejętności interpersonalnych odreagowywanie emocji poprzez taniec, muzykę, zabawę, rysunek przedstawianie własnych uczuć w scenkach tematycznych, rysunkach rozmowy kierowane na temat poszanowania cudzego mienia oraz ponoszenia odpowiedzialności za ich dewastację pogadanki na temat postępowania w przypadku występowania agresji i przemocy. Wyuczenie nawyku zwracania się o pomoc do odpowiednich osób zapoznanie z alternatywnymi sposobami spędzania czasu wolnego wychowawcy wychowawcy/ pedagog, psycholog katecheta wychowawcy/ nauczyciel informacyjna Strona 7 z 12
( czytelnictwo, sport) bibliotekarz Kształcenie zachowań prozdrowotnych dbanie o nawyki żywieniowe swoje i innych uprawianie sportów drogą do zdrowia przeciwdziałanie chorobom poznanie piramidy żywieniowej zachęcenie dzieci do ruchu, uprawiania sportów nauka dostosowania ubioru odpowiednio do pory roku, pogody omówienie niebezpieczeństw jakie niesie za sobą stosowanie używek wychowawcy / pielęgniarka Plan działań wychowawczych dla klas IV-VI Cele i efekty działań wychowawczych Sposób realizacji Odpowiedzialni/ osoby wspomagające Działalność Rozwijanie samorządnej działalności uczniów: zrozumienie pojęcia samorządność poprzez działanie wszystkich uczniów w klasie i w szkole rozwijanie poczucia odpowiedzialności za sprawy klasy i szkoły ustalenie obowiązków uczniów, w tym związanych ze sposobem korzystania z telefonów komórkowych na terenie szkoły oraz z noszeniem jednolitego stroju, a także konsekwencji w przypadku ich nieprzestrzegania przestrzeganie zasad obowiązujących w szkole na zajęciach i w czasie przerw poznanie produktów zdrowych wybór samorządu klasowego i szkolnego, opracowanie planu SU wypracowanie i stosowanie procedury odwoławczej w wypadku naruszenia praw i obowiązków ucznia współudział uczniów w organizacji i przebiegu imprez i uroczystości szkolnych realizacja tematyki na godzinach do dyspozycji wychowawcy organizowanie apeli porządkowych konsekwentne egzekwowanie stosowania się do reguł obowiązujących opiekunowie SU. dyrekcja szkoły, wychowawcy klas informacyjna Strona 8 z 12
stosowanie zasad szkolnej demokracji w szkole Kształcenie umiejętności komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi: kształtowanie pozytywnych relacji między rówieśnikami ustalenie norm postępowania poznanie i stosowanie w praktyce zasad aktywnego słuchania opanowanie umiejętności jasnego i konstruktywnego formułowania własnych wypowiedzi opanowanie umiejętności bezpośredniego i otwartego wyrażania swoich próśb, oczekiwań i sądów opanowanie umiejętności rozumienia uczuć innych ćwiczenia komunikacji werbalnej i niewerbalnej, parafraza, trening asertywności na godzinach do dyspozycji wychowawcy ćwiczenie empatii, aranżowanie sytuacji problemowych realizowanie tematów związanych z czytelnictwem i wychowaniem w rodzinie wychowawcy,/ pedagog, psycholog, wychowawcy, nauczyciel polonista, historyk informacyjna Poznanie swoich mocnych i słabych stron oraz praca nad nimi: rozwijanie zdolności, talentów i predyspozycji każdego ucznia efektywne wykorzystanie wolnego czasu nabycie umiejętności obiektywnej oceny własnego postępowania kształtowanie umiejętności pozytywnego myślenia o sobie świadomość własnych wad i zalet akceptacja siebie, dostrzeganie wpływu innych na kształtowanie osobowości, podkreślanie mocnych i słabych stron przez nauczyciela wychowawcę i nauczycieli poszczególnych przedmiotów stosowanie aktywnych metod na godzinach do dyspozycji wychowawcy, mających na celu poznanie samego siebie trening asertywności poznanie literatury mówiącej o radzeniu sobie w sytuacjach trudnych ( biblioterapia) dyskusje na temat masmediów nauczyciele poszczególnych przedmiotów, wychowawcy / nauczyciel bibliotekarz wychowawcy świetlicy edukacyjna Strona 9 z 12
wykształcenie postawy krytycyzmu wobec wzorców propagowanych w środkach masowego przekazu i przez rówieśników Wdrażanie do planowania własnych działań i przewidywania ich skutków: zrozumienie potrzeby wyznaczania sobie celów i dążenie do ich osiągnięcia ukazanie możliwości realizowania się w różnych zawodach, planowanie własnej przyszłości, kariery zawodowej nabycie umiejętności dokonania samokontroli i samooceny kształtowanie umiejętności właściwego zachowania się podejmowanie tematyki dotyczącej wyboru zawodu na godzinach do dyspozycji wychowawcy, zajęciach bloku humanistycznego, godzinach świetlicowych organizowanie spotkań z przedstawicielami niektórych zawodów, np. z policjantem, lekarzem, stomatologiem, leśnikiem, urzędnikiem oraz zawodów najbardziej poszukiwanych na rynku pracy propagowanie właściwego korzystania z telefonów komórkowych i sprzętu elektronicznego. wychowawcy, wychowawcy świetlicy, wicedyrektor szkoły. edukacyjna Kształtowanie postaw prozdrowotnych i ekologicznych: poznanie zasad dotyczących higieny osobistej, zdrowego żywienia i higieny pracy oraz zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu spowodowanymi nieodpowiednim odżywianiem zapoznanie z rolą sportu, wypoczynku i rozwijania zainteresowań rozwijanie postaw proekologicznych, wyrabianie wrażliwości i poczucia obowiązku wobec przyrody spotkanie z pielęgniarką szkolną (badania bilansowe, sprawdzanie czystości, pogadanki na temat higieny osobistej) udział w konkursach i akcjach ekologicznych, np. Sprzątanie świata organizowanie Szkolnego Tygodnia Ekologicznego organizowanie Dnia Sportu, organizowanie wycieczek krajoznawczych opieka nad bezdomnymi zwierzętami współpraca ze schroniskiem dla psów, pielęgnowanie roślin na terenie szkoły obserwowanie świata roślin i zwierząt, np. kółko przyrodnicze, szkolny klub PTTK wychowawcy nauczyciele przyrody, nauczyciele wychowania fizycznego/ pielęgniarka edukacyjna Strona 10 z 12
Kultywowanie tradycji i kultury śląskiej: dostrzeganie własnych korzeni i swojego miejsca na ziemi poznanie elementów historii i kultury najbliższego środowiska budzenie szacunku do symboli regionalnych, postaci związanych z historią regionu i jego współczesnym życiem realizacja treści edukacji regionalnej i dziedzictwa kulturowego w regionie udział w konkursach o tematyce regionalnej, np. konkurs wiedzy Gliwicach, konkurs historyczny Żydowskie Dziedzictwo Gliwic i Powiatu Gliwickiego organizowanie wycieczek krajoznawczych zapoznanie z księgozbiorem regionalnym w bibliotece nauczyciel historii, wychowawcy, nauczyciele realizujący treści edukacji regionalnej, nauczyciel przyrody, historyk, nauczyciel bibliotekarz edukacyjna Ukazanie roli rodziny w życiu człowieka: przekonanie o nadrzędnej roli rodziny w życiu każdego człowieka funkcje rodziny poznanie praw i obowiązków dziecka oraz rodziców uświadomienie konieczności dostosowania swoich potrzeb z możliwościami rodziców omówienie wpływu atmosfery rodzinnej na funkcjonowanie człowieka poruszanie tematyki dotyczącej rodziny na godzinach wychowawczych i innych przedmiotach podejmowanie tematyki życia w rodzinie, edukacji regionalnej dziedzictwa kulturowego w regionie pogadanka, rozmowa nauczająca na zajęciach języka polskiego, historii, przyrody, wykonanie drzewa genealogicznego wychowawcy, nauczyciele poszczególnych przedmiotów edukacyjna Współdziałanie z rodzicami w procesie wychowania: wspieranie rodziców w procesie wychowania współpraca z rodzicami w zakresie wychowania dzieci, działalność Rady Rodziców, spotkania z rodzicami, wspólne imprezy, np. zabawa integracyjna, udział rodziców w przedstawieniach i uroczystościach szkolnych współorganizowanie festynu rodzinnego dyrekcja, wychowawcy klas, Rada Rodziców. edukacyjna Strona 11 z 12