Ewaluacja wewnętrzna w Szkole Podstawowej nr 213 i Gimnazjum Publicznym Nr 49 w Łodzi ROK SZKOLNY 2014/1015 Wpływ zastosowania technologii informatycznych na podniesienie poziomu zainteresowania procesem kształcenia. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 październik 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego i ewaluacji (Dz. U. Nr 168, poz. 1324 ) Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn.zm.) I. PLAN EWALUACJI. Lp Etap ewaluacji Termin Odpowiedzialni 1. Wybór obszarów ewaluacyjnych, określenie założeń ewaluacji, powołanie zespołów ewaluacyjnych 28. 08. 2014 Dyrektor, wicedyrektorzespół ewaluacyjny 2. Opracowanie planu ewaluacji wewnętrznej. 05. 09. 2014 Zespół ewaluacyjny: Dorota Stasinowska, Madgalena Osińska, Jacek Baranowski, Robert Jaskólski Przyjęcie planu wraz z ogólnym harmonogramem przez Radę Pedagogiczną 10.09. 2014 Zespół ewaluacyjny, dyrektor 3. Przygotowanie projektu ewaluacji, Wrzesień 2014 Zespół ewaluacyjny przygotowanie założeń projektowych, opracowanie szczegółowego harmonogramu działań 4. Realizacja działań ewaluacyjnych: zbie- Zgodnie z har- Zespół ewaluacyjny 1
ranie danych, prowadzenie badań, gromadzenie i porządkowanie danych 5. Analiza zgromadzonych danych, wypracowanie wniosków. 6. Przygotowanie raportu przez zespoły zadaniowe ewaluacyjne. Przyjęcie założeń raportu przez dyrektora 7. Prezentacja raportu Radzie Pedagogicznej 8. Wdrożenie działań wynikających z raportu. Monitoring efektów wdrażanych działań monogramem ewaluacji (patrz: część III dokumentu) 10 dni po zakończeniu zbierania danych Dwa tygodnie po zakończeniu zbierania danych W ciągu tygodnia od opracowania raportu Styczeń 2015 Na bieżąco Zespół ewaluacyjny Zespół ewaluacyjny Zespół ewaluacyjny, dyrektor Dyrektor, zespół ewaluacyjny Dyrektor, nauczyciele. Zespół ewaluacyjny II. OBSZARY PODLEGAJĄCE EWALUACJI W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 OBSZAR 1 EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ, WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ ORAZ INNEJ DZIAŁALNOŚCI STATUTOWEJ SZKOŁY LUB PLACÓWKI. Szkoła lub placówka osiąga cele zgodne z polityką oświatową. Szkoła lub placówka doskonali efekty swojej pracy. WYMAGANIE 1.1 Stosuje się TIK w procesie kształcenia na etapie szkoły podstawowej i gimnazjalnej. Zespół do ewaluacji wymagania 1.1 Jacek Baranowski koordynator zespołu Dorota Stasinowska szkoła podstawowa Magdalena Osińska gimnazjum publiczne Robert Jaskólski - internat OBSZAR 2 PROCESY ZACHODZĄCE W SZKOLE LUB PLACÓWCE Procesy zachodzące w szkole lub placówce służą realizacji przyjętej w szkole lub placówce koncepcji pracy. W szkole lub placówce dba się o prawidłowy przebieg i doskonalenie procesów edukacyjnych. 2
WYMAGANIE 2.2 Podnosi się poziom zainteresowania procesem kształcenia Zespół do ewaluacji wymagania 2.2 Jacek Baranowski koordynator zespołu Dorota Stasinowska szkoła podstawowa Magdalena Osińska gimnazjum publiczne Robert Jaskólski internat. III. ZAKRES, SZCZEGÓŁOWA TEMATYKA I ORGANIZACJA EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ OBSZAR 1 EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ, WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ ORAZ INNEJ DZIAŁALNOŚCI STATUTOWEJ SZKOŁY LUB PLACÓWKI. Szkoła lub placówka osiąga cele zgodne z polityką oświatową. Szkoła lub placówka doskonali efekty swojej pracy. WYMAGANIE 1.1 - Stosuje się TIK w procesie kształcenia na etapie szkoły podstawowej i gimnazjalnej. OBSZAR 2 PROCESY ZACHODZĄCE W SZKOLE LUB PLACÓWCE Procesy zachodzące w szkole lub placówce służą realizacji przyjętej w szkole lub placówce koncepcji pracy. W szkole lub placówce dba się o prawidłowy przebieg i doskonalenie procesów edukacyjnych. WYMAGANIE 2.2 Podnosi się poziom zainteresowania procesem kształcenia 1. HARMONOGRAM EWALUACJI / DATA POCZĄTKOWA I KOŃCOWA Wrzesień 2014 Styczeń 2015 2. CEL OGÓLNY EWALUACJI: Zebranie informacji na temat stosowania TIK w procesie kształcenia na II i III etapie edukacyjnym. Ustalenie kierunków zmian dotyczących stosowania TIK w procesie kształcenia adekwatnych do uzyskanych w badaniach danych. 3
3. PROBLEMY KLUCZOWE W jaki sposób planowane jest stosowanie TIK w procesie kształcenia na poszczególnych etapach edukacyjnych? Na ile nauczyciele stosują narzędzia TIK w realizacji podstawy programowej? W jaki sposób stosuje się narzędzia TIK? Czy i w jakim stopniu stosowanie w/w narzędzi wpływa na poziom zainteresowania procesem kształcenia zarówno wśród uczniów jak i nauczycieli? 4. KRYTERIA EWALUACJI Czytelność prezentacji wyników i ich analizy. Dostępność TIK narzędzi dla nauczycieli. Ilość nauczycieli stosujących TIK w swojej pracy. Częstość wykorzystywania narzędzi TIK na zajęciach edukacyjnych i wychowawczych. Adekwatność do możliwości organizacyjnych i bazy szkoły. 5. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ Działania Terminy Osoby odpowiedzialne Opracowanie projektu ewaluacji Wrzesień 2014r Jacek Baranowski Przygotowanie narzędzi ewaluacji - ankiet i wywiadów dla uczniów i nauczycieli Ustalenie zasobów TIK w SP Nr 213 i GP Nr 49 w Łodzi. Wykrycie zamiaru (planu) i stanu zastosowania TIK w procesie kształcenia formalnego przez nauczycieli w Szkole Podstawowej Nr 213 w Łodzi oraz w Gimnazjum Publicznym Nr 49 w Łodzi Zdiagnozowanie poziomu atrakcyjności procesu kształcenia z zastosowaniem TIK w percepcji uczniów i nauczycieli Wrzesień 2014r Listopad 2014r. pomiar: 1/ listopad 2014, 2/ styczeń 2015 Styczeń 2015 r. Jacek Baranowski Dorota Stasinowska Magdalena Osińska Robert Jaskólski Osoby odpowiedzialne za organizację - wicedyrektor Paweł Żak Jacek Baranowski Dorota Stasinowska Magdalena Osińska Robert Jaskólski Jacek Baranowski Dorota Stasinowska 4
Magdalena Osińska Robert Jaskólski Opracowanie raportu końcowego Styczeń 2015 r. Jacek Baranowski Dorota Stasinowska Prezentacja raportu na posiedzeniu plenarnym Rady Pedagogicznej oraz stronie internetowej szkoły. Styczeń 2015 r. Magdalena Osińska Robert Jaskólski Dyrektor szkoły Jacek Baranowski Robert Jaskólski SZCZEGÓŁOWA KONCEPCJA BADAŃ EWALUACYJNYCH dla Wymagań 1.1 oraz 1.2. 1. Założenia badawcze 1.1. Niniejsze badania ewaluacyjne zaprojektowano na I okres roku szkolnego 2014/2015, przy czym zakłada się powtórzenia algorytmu badawczego dla następnych okresów i lat szkolnych. 1.2. Wybrano model badań ilościowo- jakościowych o charakterze diagnozy aktywnej (rozwiniętej), rezygnując z formułowania hipotez roboczych. 1.3. W diagnozie rozwiniętej dominującymi stają się w roku szkolnym 2014/2015 etap identyfikacji, genezy oraz pozytywnej prognozy (określenie stanu, przyczyny tego stanu oraz pożądanych zmian zastanego stanu), marginalnie traktuje się pozostałe etapy. 1.4. Zaplanowane badania wymagają zdefiniowania następujących pojęć: TIK: Technologie informacyjno-komunikacyjne - przy czym TI rozumie się jako: działanie oparte na poszukiwaniu i gromadzeniu informacji, zapisywaniu jej, przechowywaniu i przetwarzaniu, przesyłaniu i likwidacji informacji 1 - narzędzia TIK rozumie się jako: sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny (komputery, laptopy, tablice multimedialne, inne), infrastrukturę informatyczną, oprogramowanie, informatyczne systemy i struktury (sieci), metody przetwarzania informacji 2 wykorzystane na użytek realizacji celów kształcenia szkolnego. 2. Cel i przedmiot badań ewaluacyjnych 1 Złota Encyklopedia, PWN, Warszawa 2002 2 Polska wobec wyzwań społeczeństwa informacyjnego: aksjologiczne i społeczne dylematy integracji z Unią Europejską(raporty), [w:] K.B.Wydro, Z.Kotowski, Technologie informacyjne a tendencje rozwojowe Unii Europejskiej, Instytut Rozwoju i Studiów Strategicznych, Warszawa 1998, s. 53-54. 5
2.1. Szczegółowy cel badań ewaluacyjnych Celem niniejszych badań ewaluacyjnych jest: 2.1.1. ustalenie stanu zasobów TIK w Szkole Podstawowej Nr 213 w Łodzi oraz w Gimnazjum Publicznym Nr 49 w Łodzi (pomiar: listopad 2014) 2.1.2. wykrycie zamiaru (planu) i stanu zastosowania TIK w procesie kształcenia formalnego przez nauczycieli w Szkole Podstawowej Nr 213 w Łodzi oraz w Gimnazjum Publicznym Nr 49 w Łodzi (pomiar: 1/ listopad 2014; 2/ styczeń 2015) 2.1.3. zdiagnozowanie poziomu atrakcyjności procesu kształcenia z zastosowaniem TIK w percepcji uczniów i nauczycieli (pomiar: styczeń 2015) 2.2. Przedmiot badań ewaluacyjnych Przedmiotem badań są: 2.2.1. opinie o skali i atrakcyjności stosowania TIK w w/w szkołach oraz 2.2.2. fakty dotyczące skali dostępności i atrakcyjności TIK w procesie kształcenia formalnego. 3. Problemy badawcze i zawarte w nich zmienne Dla określonych wyżej celów badań ewaluacyjnych sformułowano następujące problemy szczegółowe oraz identyfikujące je zmienne: Ad.2.1.1. 1/ Co składa się na stan zasobów TIK w szkołach? (ZN: elementy tworzące zasoby TIK) 2/ Jaki jest poziom dostępności nauczycieli i uczniów do stanu zasobów? (ZN: poziom dostępność zasobów TIK; wartości zmiennej: wysoki (każda z pracowni posiada wyposażenie TIK), przeciętny (min. połowa pracowni posiada wyposażenie TIK), niski) 3/ Jaki jest poziom umiejętności w zakresie wykorzystania TIK w samoocenie nauczycieli? Ad 2.1.2. 4/ Jakie narzędzia TIK nauczyciele zaplanowali do wykorzystania na czas zajęć lekcyjnych w badanych szkołach? (ZZ: narzędzia TIK zaplanowane przez nauczycieli na czas lekcji) 5/ Jaką częstotliwość wykorzystania TIK na lekcjach zaplanowali nauczyciele w badanych szkołach? (ZZ: częstotliwość wykorzystania TIK zaplanowana przez nauczycieli na czas lekcji) 6/ Z jakich narzędzi TIK nauczyciele korzystali w I okresie r. szk. 2014/2015 w czasie zajęć lekcyjnych? (ZZ: katalog narzędzi TIK wykorzystanych przez nauczycieli w czasie lekcji w I okresie szkolnym) 7/ Jak często nauczyciele wykorzystali TIK w I okresie r. szk. 2014/2015 w czasie zajęć lekcyjnych? (ZZ: częstotliwość wykorzystania TIK przez nauczycieli w czasie lekcji w I okresie; wartości zmiennej: wysoka zawsze/ bardzo często, przeciętna często, niska- rzadko, nigdy) Ad.2.1.3. 8/ Jak nauczyciele oceniają poziom atrakcyjności zajęć lekcyjnych z wykorzystaniem TIK? (ZZ: poziom atrakcyjności TIK w percepcji nauczycieli) 9/ Jak uczniowie oceniają poziom atrakcyjności zajęć lekcyjnych z wykorzystaniem TIK? (ZZ: poziom atrakcyjności TIK w percepcji uczniów) 10/ W jaki sposób dostęp nauczycieli do zasobów TIK w szkole wiąże się z faktycznym wykorzystywaniem TIK w czasie zajęć? (wiązania wybranych zmiennych ZN i ZZ) 6
Nr pracowni Załącznik nr 1 4. Metody i narzędzia zbierania danych vs grupy badane Do badań ewaluacyjnych w I okresie roku szkolnego 2014/15 zastosowane zostaną: 4.1. Analiza dokumentów 4.1.1. wyciąg ze spisu rzeczy w pracowniach szkolnych (stan zmiennej nr 1 i po analizie zmiennej nr 2; tabela zestawienia danych stanowi załącznik A) 4.1.2. analiza planów realizacji podstawy programowej (kształcenia ogólnego na II i III etapie edukacyjnym/ pracy dydaktycznej (wynikowych) dla poszczególnych przedmiotów szkolnych (stan zmiennych nr 4 i 5; tabela do zbierania danych do analizy stanowi załącznik B) 4.2. Sondaż diagnostyczny, prowadzony w oparciu o ankietę wśród: 4.2.1. nauczycieli badanych szkół (stan zmiennych 3, 6, 7 i 8- załącznik C) 4.2.2. uczniów badanych szkół (stan zmiennej nr 9- załącznik D) Załącznik A Tabela 1. Spis rzeczy w pracowniach szkolnych Zasoby (narzędzia TIK) Tablica multimedialna Komputer stacjonarny/ przenośny na stałym wyposażeniu (liczba) Rzutnik multimedialny Nagło głośnienie WiFi/ dostęp do Internetu Oprogramowanie specyficzne do nauczania danego przedmiotu (wypisz jakie?) Inne, jakie? JP JA/R T/M PK H/G M B/F/C SG. (data wykonania spisu) (imię i nazwisko osoby wykonującej spis) 7
Przedmiot kształcenia Załącznik nr 1 Załącznik B. Tabela 2a. Zbiór danych do analizy planów wykorzystania TIK do realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego na II etapie edukacyjnym/ pracy dydaktycznej Zaplanowane do wykorzystanie narzędzia TIK Oprogramowanie tablicy multimedialnej specyficzne do nauczania danego przedmiotu (jakie?) Zasoby sieciowe specyficzne dla nauczania danego przedmiotu Oprogramowanie komputerów specyficzne do nauczania danego przedmiotu Język polski Język angielski Muzyka Plastyka Historia i społ. Przyroda Matematyka Zajęcia komp. Zajęcia techn. Wychowanie fiz. Religia..... (data zbierania danych) (imię i nazwisko osoby zbierającej dane) 8
Przedmiot kształcenia Załącznik nr 1 Tabela 2b. Zbiór danych do analizy planów wykorzystania TIK do realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego na III etapie edukacyjnym/ pracy dydaktycznej Zaplanowane do wykorzystanie narzędzia TIK Oprogramowanie tablicy multimedialnej specyficzne do nauczania danego przedmiotu (jakie?) Zasoby sieciowe specyficzne dla nauczania danego przedmiotu Oprogramowanie komputerów specyficzne do nauczania danego przedmiotu Język polski Język angielski Muzyka Plastyka Historia Wiedza o społ. Geografia Biologia Chemia Fizyka Matematyka Informatyka Wychowanie fiz. Edukacja dla bez. Religia Zaj.tech Zaj. art...... (data zbierania danych) (imię i nazwisko osoby zbierającej dane) 9
Przedmiot kształcenia Załącznik nr 1 Załącznik C. Kwestionariusz ankiety do sondażu diagnostycznego wśród nauczycieli Metryczka: nauczany przedmiot Pyt. 1. Wprowadzenie- kontrola stanu do zmiennych 1 i 2 1. Prosimy o zaznaczenie narzędzi technologii informacyjno-komunikacyjnych, do których masz swobodny dostęp na każdej lekcji w swojej pracowni dydaktycznej Tablica multimedialna Komputer stacjonarny/ przenośny w stałym wyposażeniu (liczba) Rzutnik multimedialny Nagłośnienie WiFi/ dostęp do Internetu Oprogramowanie specyficzne do nauczania danego przedmiotu (wypisz jakie?) Inne, jakie? Pyt. 2. Badanie stanu zmiennej 3; kodowanie: wartość 1-2: niski poziom umiejętności; wartość 3- ambiwalencja (badany w zasadzie nie wie jak ulokować swoje umiejętności); wartość 4-5 wysoki poziom umiejętności) 2. Prosimy o zaznaczenie na poniższej skali (gdzie 1 oznacza bardzo niskie umiejętności, zaś 5 biegłość w tych umiejętnościach) własnego poziomu umiejętności wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) w procesie prowadzenia zajęć dydaktycznych 1 2 3 4 5 Pyt. 3. Badanie stanu dwóch zmiennych: katalogu narzędzi TIK wykorzystanych przez nauczycieli w czasie lekcji w I okresie szkolnym oraz częstotliwości ich wykorzystania, mierzonej liczbą godzin TIK ( w analizie- do globalnej liczby godzin zajęć z przedmiotu programowego w semestrze; ponad 50% godzin- wysoka częstotliwość korzystania z TIK, 49%- 30% przeciętna częstotliwość, poniżej 30% niska). 3. Prosimy o zaznaczenia w tabeli niżej narzędzia TIK które wykorzystał/a Pan/i w I semestrze r. szk. 2014/2015 w czasie zajęć lekcyjnych wraz z oszacowaniem liczby godzin lekcyjnych na których to nastąpiło. Wykorzystane narzędzia TIK Oprogramowanie tablicy multimedialnej specyficzne do nauczania danego przedmiotu (jakie?) Zasoby sieciowe specyficzne dla nauczania danego przedmiotu Oprogramowanie komputerów specyficzne do nauczania danego przedmiotu Język polski (II etap) Klasa V Język polski (III etap) Klasa VI.itd do wypełnienia katalogu 10
Pyt. 4 i 5. Badanie stanu zmiennej: poziom atrakcyjności TIK w percepcji nauczycieli. Kodowanie: wartości 1-2 niski poziom atrakcyjności, 3 ambiwalencja, 4- przeciętny, 5 wysoki. 4. Prosimy o zaznaczenie na skali niżej Pani/ Pana opinii o ogólnym poziomie atrakcyjności dla uczniów zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem TIK (gdzie 1- oznacza nieatrakcyjne, zaś 5- bardzo atrakcyjne) 1 2 3 4 5 5. Korzystając z podobnej skali, prosimy o zaznaczenia na ile ocenia Pani/Pan atrakcyjność własnych zajęć przedmiotowych z wykorzystaniem TIK wśród uczniów 1 2 3 4 5 DZIĘKUJEMY 11
Załącznik D Kwestionariusz ankiety do sondażu diagnostycznego wśród uczniów badanych szkół Metryczka: Zakreśl kółkiem szkołę i klasę od której teraz chodzisz: Szkoła podstawowa klasa V klasa VI Gimnazjum klasa I klasa II klasa III Pyt.1. Wprowadzenie: Na ogólną ocenę atrakcyjności TIK składa się także ustalenie ogólnych preferencji dotyczących metod stosowanych na lekcji (dla uproszczenia: pasywnych- aktywnych) 1. Zakreśl krzyżykiem ( x ) w szarej kolumnie tabeli niżej, które sposoby uczenia się na lekcjach w szkole lubisz najbardziej Najbardziej lubię, gdy(możesz zaznaczyć tylko trzy z wymienionych sposobów): uczę się, gdy słucham jak nauczyciel opowiada X uczę się, gdy słucham jak nauczyciel czyta książkę lub puszcza nagrania uczę się, gdy nauczyciel pokazuje obrazki w książkach lub filmy, a ja oglądam i słucham uczę się, gdy czytam samodzielnie podręcznik, książki uczę się z pomocą komputera na lekcji, w którym wykonuję różne zadania uczę się z pomocą gier i tekstów na tablicy interaktywnej uczę się, gdy samodzielnie wykonuję zadania w książkach i ćwiczeniach Inne sposoby, jakie- napisz krótko: 12
Pyt.2. Na ogólną ocenę atrakcyjności TIK dla uczniów składa się również poziom motywacji do chodzenia na zajęcia (poziom wysoki stanowią zajęcia wskazane przez ucznia) 2. Zakreśl krzyżykiem ( x ) w szarej kolumnie tabeli niżej, które sposoby prowadzenia lekcji z przedmiotów w twojej szkole sprawiają, że lubisz chodzisz na te lekcje Lubię chodzić na lekcje, na których nauczyciel (możesz zaznaczyć tylko trzy zdania):. ciekawie opowiada, a ja słucham X. czyta lub puszcza nagrania, a ja słucham. pokazuje obrazki w książkach lub filmy, a ja oglądam i słucham. poleca ciche czytanie podręcznika. uczy z pomocą komputera, w którym wykonuję różne zadania. uczy z pomocą gier i aktywnych zadań na tablicy interaktywnej. poleca samodzielne wykonuję zadań w zeszytach i ćwiczeniach Inne sposoby nauczania, jakie- napisz krótko: Pyt.3. Dane do analizy krzyżowej z danymi z sondażu wśród nauczycieli 3. Wypisz proszę swoje 3 ulubione przedmioty szkolne- nieważne, jakie oceny z nich otrzymujesz, ważne, na które lubisz chodzić 1/. 2/. 3/. 13