PROGRAM WYCHOWAWCZY Zespołu Szkół w Łącznej na rok szkolny 2013/2014 W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się bardziej człowiekiem, o to ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał, aby więc poprzez wszystko co ma, co posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich Jan Paweł II 1
PODSTAWA PRAWNA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Podstawę prawną Szkolnego Programu Wychowawczego stanowią następujące aktualne dokumenty: Konstytucja RP Ustawa o Systemie Oświaty Karta Nauczyciela Podstawa Programowa kształcenia ogólnego Statut Szkoły Naczelny cel wychowawczy Wychowanie dzieci należy przede wszystkim do rodziców, a szkoła stanowi w tym względzie istotne wsparcie. Działaniem nauczycieli w pracy wychowawczej jest wspieranie rodziców w wychowaniu, mającym na celu znalezienie swojego miejsca w społeczności i rozbudzenie dociekliwości poznawczej ucznia, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie. Priorytetowe cele wychowania I. Kształtowanie aktywnej i świadomej postawy obywatelsko- patriotycznej. II. Kształtowanie postawy prozdrowotnej. III. Bezpieczeństwo młodzieży. IV. Rozwijanie pozytywnych cech osobowych ucznia poprzez kształtowanie umiejętności interpersonalnych. V. Zaangażowanie rodziców w życie szkoły. VI. Kształtowanie umiejętności sprzyjających rozwojowi intelektualnemuzdobywanie wiedzy i jej wykorzystanie w praktyce. VII. Kształtowanie postaw etycznych oraz hierarchizowanie wartości. 2
Zadania szkoły PROGRAM WYCHOWAWCZY 2013/2014 Zespół Szkół w Łącznej rozbudzanie dociekliwości intelektualnej, samodzielności w myśleniu, działaniu i odpowiedzialności za uczenie się, przekazanie wiedzy pogłębiającej zrozumienie samego siebie, własnych zachowań i uczuć oraz postaw i kontaktów międzyludzkich, dostarczenie pozytywnych doświadczeń związanych z zaspakajaniem indywidualnych potrzeb oraz z poczuciem bezpieczeństwa, rozwinięcie umiejętności psychospołecznych niezbędnych do prawidłowego rozwoju, zwiększenie uwagi i świadomości dotyczącej zdrowego stylu życia, odpowiedzialności za zdrowie własne i innych, wspieranie procesu usamodzielniania się ucznia poprzez wzmacnianie poczucia własnej wartości, uczenie umiejętności podejmowania odpowiedzialnych decyzji, stworzenie warunków do integralnego traktowania siebie, świata i innych ludzi, kształcenie postawy otwartości i tolerancji, zintegrowanie oddziaływań wychowawczych, profilaktycznych poprzez ścisłą współpracę z rodzicami, organizacjami i podmiotami działającymi na rzecz dziecka i rodziny, zmniejszenie skali zjawiska agresji i przemocy rówieśniczej, poprawa skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec uczniów będących sprawcami przemocy rówieśniczej, ograniczenie skali występowania innych zjawisk patologicznych, 3
Priorytety dla oddziałów przedszkolnych i klas I - VI Szkoły Podstawowej Oddziały przedszkolne: Dziecko znajduje w oddziale przedszkolnym środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego. Klasy I: Dziecko znajduje swoje miejsce w grupie i działa w niej. Klasy II: Dziecko zna normy dobrego zachowania i według nich postępuje. Klasy III: Dziecko umie zachować się w sytuacjach trudnych. Klasy IV: Uczeń wie jak komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi. Klasy V: Uczeń zna swoje mocne i słabe strony, potrafi nad nimi panować. Klasy VI: Uczeń potrafi budować relacje z innymi i wziąć odpowiedzialność za swoje zachowanie. Priorytety dla klas I III Gimnazjum Klasy I: integracja uczniów ze środowiskiem klasy i szkoły, kształtowanie umiejętności panowania nad emocjami; kształtowanie umiejętności komunikacji interpersonalnej; poczucia przynależności do społeczności lokalnej i regionu, w szkole; techniki uczenia się. Klasy II zachęcanie do działania na rzecz grupy rówieśniczej; przyswajanie zasad samorządności i demokracji; 4
respektowanie norm i zasad obowiązujących w kontaktach międzyludzkich; umacnianie tradycji i tożsamości narodowej, patriotyzm; profilaktyka w szkole; kształtowanie postawy odpowiedzialności za siebie i innych; przygotowywanie się do pełnienia różnych ról w rodzinie i społeczeństwie. Klasy III umiejętność stawiania sobie celów i osiągania ich poznawanie swoich uzdolnień, rozszerzanie swoich zainteresowań, umiejętność uczenia się, przygotowanie do egzaminu, pracowitość, rzetelność, wytrwałość; kształtowanie umiejętności kontaktowania się z ludźmi, współpracy w grupie, umiejętność publicznych wystąpień, słuchania innych i rozumienia ich poglądów; zdobywanie wiedzy i rozwijanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, regionu, narodu, państwa, Europy i świata; profilaktyka uzależnień, profilaktyka zdrowotna; orientacja zawodowa. 5
ZADANIA GŁÓWNE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Zadanie główne Kształtowanie aktywnej i świadomej postawy obywatelskopatriotycznej. Kształtowanie postawy prozdrowotnej. Zadania szczegółowe Sposoby realizacji: Odpowiedzialni 1. Przygotowanie uczniów uczestniczenie w nauczyciele, do aktywnego uroczystościach, i świadomego szkolnych wg uczestnictwa w życiu corocznego społecznym (prawa harmonogramu,, dziecka, ucznia, poznawanie praw nauczyciele wos człowieka) i obowiązków ucznia i historii; i obywatela, 2. Uczenie szacunku dla, tradycji narodu, państwa, udział w wydarzeniach nauczyciele środowiska lokalnego i kulturalnych, uczący; szkoły. poznawanie dorobku 3. Poznawanie historii kultury narodowej i tradycji własnego korzystanie z oferty narodu oraz innych placówek kultury, państw Europy sztuki i nauki; opiekun 4. Rozwijanie uczestniczenie samorządu, samorządności w imprezach i akcjach uczniowskiej organizowanych przez Samorząd Uczniowski. 1. Promowanie zdrowego realizacja założeń pedagog szkolny, stylu życia i wyrabianie programu nauczyciele; nawyków higienicznych. profilaktycznego, 2. Zapobieganie udział w spektaklach uzależnieniom oraz aktywny udział pedagog szkolny uświadomienie uczniów uczniów w konkursach, i ; na temat zagrożeń zajęciach sportowych, cywilizacyjnych. rajdach, kołach zainteresowań zorganizowanie spotkania z pielęgniarką szkolną,, 6
lekarzem, policjantem, pielęgniarka przeprowadzenie lekcji szkolna, policjant, wychowawczych na temat uzależnień i postawy asertywnej, pogadanki na temat pedagog niebezpieczeństw wynikających z niewłaściwego korzystania z sieci, współpraca z organizacjami i osobami zajmującymi się ekologia, ścisła współpraca z pracownikami ŚPN, w Bodzentynie nauczyciel i Nadleśnictwem biologii, geografii Suchedniów wpajanie nawyku rozwijania własnych predyspozycji w zakresie dyscyplin nauczyciel biologii sportowych Bezpieczeństwo 1. Wyrabianie nawyków dyżury nauczycieli nauczyciele młodzieży. dotyczących monitoring wychowania bezpiecznych zachowań pogadanki o fizycznego, w szkole, na drogach, odpowiednim w życiu codziennym, zachowaniu się podczas zajęć podczas drogi do nauczyciele, sportowych, w okresie szkoły i do domu; policjant, ferii i wakacji. zajęcia z pedagogiem i pedagog policjantem 2. Zapewnienie bezpieczeństwa na terenie szkoły. realizacja zadań 7
wynikających z Programu Profilaktyki; dyrekcja zajęcia o odpowiednim, zachowaniu się w środkach komunikacji, instytucjach dostosowanie sprzętu do potrzeb uczniów kontrola, dyrekcja egzekwowanie, naprawy i pokrycia kosztów przez nauczyciel rodziców edukacji dla bezpieczeństwa 3. Troska o estetykę klasy i szkoły. gazetki tematyczne w klasach nauczyciel techniki, 4. Ochrona przed nieszczęśliwymi wypadkami zajęcia na temat udzielania pierwszej pomocy zajęcia wychowania nauczyciel edukacji dla bezpieczeństwa komunikacyjnego 5. Wdrażanie do planowania własnych działań i przewidywania projekcja filmu o tematyce związanej z bezpieczeństwem Rozwijanie 1. Kształtowanie Systematyczne pozytywnych osobowości ucznia w egzekwowanie nauczyciele cech duchu umiejętności ustalonych norm osobowych prospołecznych zachowania. ucznia poprzez kształtowanie 2. Kształtowanie kultury Wyrabianie wśród umiejętności języka. uczniów nawyku interpersonal- odpowiedzialności za nauczyciele nych własne słowa poprzez 8
konsekwentną ocenę zachowań interpersonalnych. 3. Uwrażliwienie na konieczność przestrzegania zasad kultury osobistej w celu przeciwdziałania agresji i przemocy (właściwa postawa, odpowiedni strój podczas uroczystości szkolnych). Przygotowanie i przeprowadzenie pogadanek na temat niekonsekwencji wynikających z nieprawidłowego zachowania dla uczniów zwracanie uwagi na kulturę bycia (np. zwroty grzecznościowe, postawa wobec kolegów, nauczycieli, strój odpowiedni do sytuacji, idee fair play ),, dyrekcja, nauczyciele wychowania fizycznego, nauczyciele 4. Uwrażliwienie na krzywdę i cierpienie innych. udział w akcjach charytatywnych np. Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy; góra grosza, zbiórki zabawek do Domu Dziecka, przygotowanie paczek świątecznych dla rodzin najbardziej potrzebujących, nauczyciele, pedagog 5. Promowanie właściwych wzorców postępowania. pogadanki na temat zasad dobrego 9
6. Kształtowanie tolerancji i szacunku dla wartościowych form odmienności i indywidualności 7. Kształtowanie umiejętności współpracy w grupie - negocjowanie, podejmowanie decyzji grupowych, rozwiązywanie konfliktów. 8. Integrowanie młodzieży w obrębie klasy, szkoły 9. Rozwijanie poczucia własnej wartości oraz rozpoznawanie emocji i panowanie nad nimi zachowania, opracowanie klasowych kodeksów zachowań, wskazanie uczniom wzorców i autorytetów godnych do naśladowania, zajęcia na temat tolerancji i asertywności stwarzanie sytuacji wymagających pracy w grupie, promowanie uczniów aktywnych w różnych dziedzinach, organizowanie spotkań z pedagogiem kształtujących umiejętności interpersonalne, organizowanie spotkań w ramach orientacji zawodowej klas trzecich gimnazjum udział w różnych spotkaniach zmierzających do kształtowania postawy nauczyciele, pedagog, pedagog, nauczyciele pedagog, dyrekcja, pedagog, 10
odpowiedzialności i dojrzałości emocjonalnej, Zaangażowanie 1. Współpraca z rodzicami. zebrania z rodzicami Wychowawcy, rodziców w poznawanie nauczyciele, życie szkoły problemów pedagog rodzinnych uczniów; zapoznanie rodziców z planem wychowawczym klasy i szkoły wymiana informacji o postępach w nauce i zachowaniu 2. Organizowanie imprez szkolnych. pomoc rodziców w przygotowaniu imprez szkolnych i aktywne uczestnictwo w nich, 3. Współpraca ze środowiskiem lokalnym budowanie dobrych relacji ze środowiskiem, z jego instytucjami dyrekcja, nauczyciele i przedstawicielami organizacji samorządowych. 11
Tematyka godzin z wychowawcą dla Gimnazjum Klasy pierwsze Poznajemy siebie i szkołę. Zawieramy kontrakt klasowy. Zapoznanie z zasadami funkcjonowania szkoły (szkolny savoir vivre, regulaminy, WZO, statut). Wybór Samorządu Klasowego. Aktywne słuchanie komunikacja werbalna i pozawerbalna. W jaki sposób dbam o higienę mojego ciała i umysłu. Tradycje bożonarodzeniowe w moim regionie klasowa Wigilia. Jak uzyskać dobre wyniki w nauce? Higiena pracy umysłowej. Jakie osiągnęliśmy postępy w nauce? (podsumowanie semestru I). Czas zapanować nad czasem, czas wolny co robić, żeby nam służył? Szanujemy się i jesteśmy dobrym zespołem klasowym. Uczę się akceptować siebie. Moje miejsce na Ziemi. Jesteśmy badaczami naszego regionu muzea, pomniki, instytucje, historia miasta. Nałogi, złe nawyki... Tradycje wielkanocne w naszym regionie. Czy wiesz, co jesz? W jaki sposób odreagować negatywne emocje? Stres, czy musi szkodzić? Czy rzeczywiście szanujemy się i jesteśmy dobrym zespołem klasowym? Zachowania agresywne, rozwiązywanie konfliktów w klasie. Jak spędzić bezpieczne wakacje? Jakie osiągnęliśmy postępy w nauce? (podsumowanie semestru II). Godziny do dyspozycji 12
Klasy drugie Co to znaczy być przykładnym uczniem czyli jak powinniśmy zachowywać się w szkole? Wybór Samorządu Klasowego. Zasady kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych i podczas imprez szkolnych. Savoir vivre na co dzień. Mój strój świadczy o mnie. Higiena uczenia się. Efektywna nauka. 11 listopada Święto Niepodległości Polski. Jestem wartościowym człowiekiem. Jestem Polakiem - co wiem o symbolach narodowych? Analizujemy nasze postępy w nauce. Polskie tradycje bożonarodzeniowe klasowa Wigilia. Jak radzić sobie ze złymi emocjami i uczuciami? Jak zdrowo odpoczywać? Czy jestem dobrym synem (córką)? Dom moich marzeń. Wartość przyjaźni w życiu człowieka. Moje zainteresowania autoportret. Jakim chciałbym być mężczyzną, jaką chciałabym być kobietą? Bądźmy ludźmi z pasją! Autorytet i idol. Zalety Polaków i Polski. Co wiemy o świętach majowych? Analizujemy nasze postępy w nauce. Uzależnienia. Presja grupy sztuka odmawiania. Co to znaczy być asertywnym? Sposoby rozwiązywania konfliktów. Godziny do dyspozycji 13
Klasy trzecie Planujemy pracę na cały rok szkolny. Wybór Samorządu Klasowego. Co nas czeka? zasady przeprowadzania egzaminu po III klasie gimnazjum. Jak uczyć się efektywnie? Poznaj siebie zainteresowania. Przygotowujemy się do wyboru zawodu. Zachowania agresywne. Jak radzić sobie ze swoją złością i lękiem? Poznajemy zawody. Zagrożenie cywilizacyjne. Analizujemy nasze postępy w nauce. Klasowa wigilia świąteczne zwyczaje Europy Moja przyszła szkoła czego oczekuję, czego się spodziewam? Poznajemy rynek pracy. Moje miejsce w Europie. Zbieram potrzebne informacje, kompletuję dokumenty idę do nowej szkoły. Znam swoje zalety, chcę pokazać je innym. Czym są dla mnie tolerancja i humanizm? Jakie problemy nurtują nastolatków? Nałogi, złe nawyki zdrowy styl życia. Mój wybór. Stres przedegzaminacyjny jak sobie z nim radzić? Dlaczego należy unikać nudy? W czym jestem dobry, co muszę poprawić? Będę absolwentem gimnazjum i co dalej? Społeczne i zdrowotne skutki uzależnień. Jak komunikować się z innymi komunikacja interpersonalna Jestem Polakiem i Europejczykiem znam swoje prawa i obowiązki. Godziny do dyspozycji Dopuszcza się możliwość zmian w tematyce godzin z wychowawcą, ze względu na specyfikę zespołu klasowego, lub na wniosek rodziców; niektóre tematy mogą być realizowanie w większym wymiarze niż jedna godzina. Program Wychowawczy Zespołu Szkół przedstawiony na posiedzeniu połączonych Rad Pedagogicznych Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w dniu 26 sierpnia 2013 r. 14