Zarządzanie produkcją i usługami ćwiczenia 2 PARAMETRYCZNA CHARAKTERYSTYKA PRODUKCJI (program produkcji, fundusz czasu pracy, tempo i takt produkcji) mgr inż. Roman DOMAŃSKI Katedra Systemów Logistycznych 1
Literatura Marek Fertsch, Danuta Głowacka-Fertsch Zarządzanie produkcją, WSL Poznań 2004, s. 51-54 Jerzy Boszko Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa i drogi jej optymalizacji, WNT 1973 Stanisław Chajtman Organizacja produkcji rytmicznej 2
Program produkcji Program produkcji określa jakie wyroby (co?) i w jakich ilościach (ile?) mają być wykonywane w poszczególnych okresach kalendarzowych (kiedy?). 3
Program produkcji montażu (program montażu) MONTAŻ: dana część i wchodzi w skład tylko jednego wyrobu finalnego Program produkcji montażu: P mi P f d i [ szt / rok ] gdzie: i identyfikator części np. śruba P m [ szt / rok ] program produkcji montażu P f d i [ szt / rok ] program produkcji wyrobów finalnych [ szt / wyrób ] powtarzalność części w wyrobie 4
Program produkcji montażu (program montażu) MONTAŻ: dana część i wchodzi w skład kilku różnych wyrobów finalnych Program produkcji montażu: gdzie: P mi a f j 1 P f i j d i j [ szt / rok ] a f [ szt ] asortyment wyrobów finalnych (liczebność asortymentu j = 1,, n) i identyfikator części np. śruba P m [ szt / rok ] program produkcji montażu P f [ szt / rok ] program produkcji wyrobów finalnych d i [ szt / wyrób ] powtarzalność części w wyrobie 5
Program produkcji części (część jest wytwarzana w przedsiębiorstwie, nie jest kupowana z zewnątrz) PRODUKCJA: dana część i wchodzi w skład kilku różnych wyrobów finalnych + opcjonalnie: kooperacja i/lub części zamienne Program produkcji części: P czi = (P mi +P ki +P zi )(1+b i ) [ szt / rok ] P czi a j f 1 P f i j gdzie: i identyfikator części np. śruba P m [ szt / rok ] program produkcji montażu P f [ szt / rok ] program produkcji wyrobów finalnych d i [ szt / wyrób ] powtarzalność części w wyrobie P k [ szt / rok ] program produkcji w kooperacji P z [ szt / rok ] program produkcji części zamiennych b i współczynnik braków d i j P ki P zi 1 b i szt rok 6
ZADANIE 1: Program montażu przypadek a f = 1 Określić roczne zapotrzebowanie montażu na śruby. Roczny program produkcji stołków krzyżowych, do których są one montowane w ilości 4 sztuk na wyrób wynosi 10.000 szt/rok. 7
ZADANIE 2: Program montażu przypadek a f > 1 Określić roczne zapotrzebowanie montażu na śruby. Roczny program produkcji stołków krzyżowych, do których są one montowane w ilości 4 sztuk na wyrób wynosi 10.000 szt/rok, zaś roczny program produkcji stołów krzyżowych, do których także są one montowane w ilości 4 sztuk na wyrób wynosi 5.000 szt/rok. 8
ZADANIE 3: Program produkcji przypadek a f = 1 Określić roczny program produkcji noży do kosiarek, jeżeli roczne zapotrzebowanie montażu wynosi 40.000 szt/rok, 5.000 szt/rok to produkcja dla kooperanta, a 2.000 szt/rok to produkcja przeznaczona na części zamienne. Współczynnik braków powstających w procesie produkcji oszacowano na poziomie 2% (0,02). Ile sztuk będą stanowić braki? 9
ZADANIE 4: Program produkcji przypadek a f > 1 Zakład produkuje 2 kosiarki A i B, do których wchodzi ten sam nóż. Obliczyć roczny program produkcji noży dla podanych danych: Wyrób P f d P K P z b A 10.000 2 0 5.000 2,5% B 5.000 3 0 10
Fundusz czasu pracy Fundusz czasu pracy informuje o ilości dostępnego czasu, który można przeznaczyć na pracę. czas nominalny praca brutto czas efektywny praca netto 11
Fundusz czasu pracy stanowiska: fundusz maszynowy nominalny (praca + przestoje) FUNDUSZ MASZYNOWY NOMINALNY F mn = d r g z z [ gr / rok ] d r = 365 (soboty, niedziele, święta) gdzie: F mn = 2142 [ gr / rok ] przy z = 1 d r g z z liczba dni roboczych ilość godzin roboczych w ramach zmiany roboczej liczba zmian 12
Fundusz czasu pracy stanowiska: fundusz maszynowy efektywny (czysta praca) FUNDUSZ MASZYNOWY EFEKTYWNY F me = F mn η [ gr / rok ] gdzie: F mn fundusz maszynowy nominalny η normatywny wskaźnik wykorzystania czasu pracy stanowisk roboczych 13
Tempo produkcji (zadanie godzinowe) Tempo produkcji (p) określa zadanie na cały okres rozliczeniowy (np. godzinę roboczą) p P F szt rok gr rok szt gr P program produkcji F fundusz czasu pracy UWAGA: konieczna zgodność jednostek czasu 14
Rytm jednostkowy (takt jednostkowy dla pojedynczej sztuki) Rytm jednostkowy (Rj), takt produkcji (tact time T/T), określa częstotliwość dopływu wyrobów do jednostki produkcyjnej albo częstotliwość odpływu wyrobów z jednostki produkcyjnej R j T / T F P gr rok szt rok gr szt F fundusz czasu pracy P program produkcji UWAGA: konieczna zgodność jednostek czasu 15
Rytm serii (takt dla całej partii produkcji) Rytm serii inaczej takt partii produkcyjnej, określa częstotliwość dopływu partii do jednostki produkcyjnej albo częstotliwość odpływu partii z jednostki produkcyjnej R s = n R j [ gr / partię ] gdzie: n R j wielkość serii (partii) produkcyjnej rytm jednostkowy 16
ZADANIE 5: Fundusz czasu pracy fundusz maszynowy nominalny Dla bieżącego roku (przyjmując, iż w miesiącu jest 20 dr) wyznaczyć fundusz maszynowy nominalny dla produkcji jedno-, dwu- i trzyzmianowej. 17
ZADANIE 6: Tempo i takt produkcji wariant proporcjonalny Roczny program produkcji zacisku mimośrodowego wynosi 48.000 szt/rok. Posługując się funduszem czasu z poprzedniego zadania, określić tempo produkcji i rytm jednostkowy dla produkcji jedno-, dwu- i trzyzmianowej. 18
ZADANIE 7: Rytm serii Stoły krzyżowe są produkowane w ilości 10.000 szt/rok, a wytwarza się je w partiach po 250 sztuk. Dostępny fundusz czasu pracy to 4280 gr/rok. Wyznacz rytm serii. 19
Dziękuję za uwagę mgr inż. Roman DOMAŃSKI Katedra Systemów Logistycznych ul. Szyperska 3/5 tel. 61/850-47-93 tel. 603-205-275 e-mail: roman.domanski@wsl.com.pl dyżur: wg grafiku na platformie WSL 20