LOGISTYKA DYSTRYBUCJI II ćwiczenia 3 WYBÓR DOSTAWCY USŁUG WIELOKRYTERIALNE MODELE DECYZYJNE. AUTOR: dr inż. ROMAN DOMAŃSKI WYBÓR DOSTAWCY USŁUG

Transkrypt

1 1 LOGISTYKA DYSTRYBUCJI II ćwiczenia 3 WIELOKRYTERIALNE MODELE DECYZYJNE AUTOR: dr inż. ROMAN DOMAŃSKI

2 METODY OCENY I WYBORU DOSTAWCÓW 2 Wybór odpowiedniego dostawcy jest gwarantem niezawodności realizowanych dostawcy materiałów. Najczęściej wybierane metody wyboru i oceny dostawców: metoda punktowa, metoda graficzna wykres radarowy, metoda wskaźnikowa, metoda AHP.

3 METODA PUNKTOWA: 3 W metodzie punktowej wyróżnia się takie etapy postępowania jak: ustalenie podstawowych kryteriów wyboru i cech mierzalnych (parametrów), które stanowią podstawę ich kwantyfikowania, dokonanie ustaleń dotyczących zasad punktacji dla poszczególnych kryteriów, jak również ich cech mierzalnych, ewentualne wprowadzenie wag dla kryteriów i parametrów, w celu zidentyfikowania ich ważności dla danego przedsiębiorstwa, obliczenie liczby punktów, które zostały uzyskane przez poszczególne przedsiębiorstwa, dokonanie wyboru dostawcy.

4 1) USTALENIE PODSTAWOWYCH KRYTERIÓW WYBORU I CECH MIERZALNYCH (PARAMETRÓW), KTÓRE STANOWIĄ PODSTAWĘ ICH KWANTYFIKOWANIA 4 Np. cena, jakość, terminy dostaw, dodatkowe usługi Kryterium oceny Cena Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi

5 2) DOKONANIE USTALEŃ DOTYCZĄCYCH ZASAD PUNKTACJI DLA POSZCZEGÓLNYCH KRYTERIÓW, JAK RÓWNIEŻ ICH CECH MIERZALNYCH 5 Np. w skali od 1 do najgorsza ocena / 100 najlepsza ocena Kryterium oceny Ocena przyznana każdemu z kryterium Dostawca A Dostawca B Cena Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi 65 80

6 3) EWENTUALNE WPROWADZENIE WAG DLA KRYTERIÓW I PARAMETRÓW, W CELU ZIDENTYFIKOWANIA ICH WAŻNOŚCI DLA DANEGO PRZEDSIĘBIORSTWA 6 Np. cena dla danego przedsiębiorstwa jest najważniejsza, jakość i dodatkowe usługi są równie ważne, natomiast terminy dostaw są mało istotne Kryterium oceny Ocena przyznana każdemu z kryterium Dostawca A Dostawca B Znaczenie relatywne każdego z kryterium (w %) Cena Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi

7 4) OBLICZENIE LICZBY PUNKTÓW, KTÓRE ZOSTAŁY UZYSKANE PRZEZ POSZCZEGÓLNE PRZEDSIĘBIORSTWA 7 80 * 35% 60 * 35% Kryterium oceny Ocena przyznana każdemu z kryterium Znaczenie relatywne każdego z kryterium (w %) Ocena ogólna ważona (w pkt.) Dostawca A Dostawca B Dostawca A Dostawca B Cena Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi ,75 17,5 9 11,25 16,25 20

8 5) DOKONANIE WYBORU DOSTAWCY 8 Kryterium oceny Ocena przyznana każdemu z kryterium Znaczenie relatywne każdego z kryterium (w %) Dostawca A Dostawca B Dostawca A Ocena ogólna ważona (w pkt.) Dostawca B Cena Jakość Terminy dostaw Dodatkowe usługi ,75 17,5 9 11,25 16, ,75 Porównanie wyników wskazuje, iż należy wybrać dostawcę B.

9 METODA PUNKTOWA - ZADANIE 1 9 W oparciu o otrzymany opis charakteryzujący dwóch dostawców dokonaj ich oceny według logiki metody punktowej.

10 METODA AHP 10 Uznaniem środowiska nauki i praktyki w procesie oceny dostaw cieszy się metoda AHP (ang. Analytic Hierarchy Process), należąca do metod wielokryterialnych analizy problemu. Metoda AHP pozwala na dekompozycję złożonego problemu decyzyjnego i umożliwia uporządkowanie skończonego zbioru wariantów decyzyjnych. W metodzie akceptowane są oceny nie do końca spójne oraz uwzględnia się odstępstwa od tradycyjnej dedukcji liniowej.

11 METODA AHP 11 Etapy realizacji metody AHP: KROK 1: Stworzenie macierzy pierwszeństwa kryteriów KROK 2: Opracowanie macierzy preferencji dostawców KROK 3: Opracowanie macierzy wartości znormalizowanych KROK 4: Obliczenie wartości KROK 5: Obliczenie ogólnych wskaźników preferencji dla wszystkich dostawców

12 METODA AHP WPROWADZENIE 12 Identyfikacja warunków współpracy z dostawcami Kryterium Dostawca A Dostawca B Dostawca C Niezawodność 95% 98% 90% Jakość 99,99% 95% 99% Kondycja finansowa doskonała dobra Dobra Cena 5,50zł 5,00zł 4,50zł

13 METODA AHP WPROWADZENIE 13 Skala preferencji Saaty ego Wartość liczbowa Poziom preferencji 1 brak przewagi, dominacji 3 słaba przewaga, dominacja 5 silna przewaga, dominacja 7 bardzo silna przewaga, dominacja 9 bezwzględna przewaga, dominacja 2,4,6,8 oceny pośrednie

14 METODA AHP KROK 1 14 Niezawodność Jakość Kondycja finansowa Niezawodność Jakość Cena Kondycja finansowa 0,17 0,17 1 0,33 Cena 0,33 0, Co oznaczają powyższe preferencje: Niezawodność jest równie istotna co jakość Niezawodność jest o wiele istotniejsza niż kondycja finansowa Niezawodność jest istotniejsza od ceny

15 METODA AHP KROK 2 15 Niezawodność Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A 1 0,25 4 Dostawca B Dostawca C 0,25 0,13 1 Co oznaczają powyższe preferencje: Dostawca A oferuje gorszą niezawodność niż dostawca B Dostawca A oferuje lepszą niezawodność niż dostawca C

16 METODA AHP KROK 2 16 Jakość Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A Dostawca B 0,14 1 0,25 Dostawca C 0, Kondycja finansowa Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A Dostawca B 0, Dostawca C 0, Cena Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A 1 0,25 0,13 Dostawca B 5 1 0,33 Dostawca C 8 3 1

17 METODA AHP KROK 3 17 Normalizacja tabel preferencji dostawców Niezawodność Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A 1 0,25 4 Dostawca B Dostawca C 0,25 0,13 1 Suma 4,25 1,38 13 Niezawodność Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A 0,19 0,18 0,31 Dostawca B 0,76 0,72 0,62 Dostawca C 0,05 0,09 0,08

18 METODA AHP KROK 3 18 Jakość Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A 0,68 0,58 0,71 Dostawca B 0,10 0,08 0,06 Dostawca C 0,22 0,33 0,24 Kondycja finansowa Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A 0,60 0,60 0,60 Dostawca B 0,20 0,20 0,20 Dostawca C 0,20 0,20 0,20 Cena Dostawca A Dostawca B Dostawca C Dostawca A 0,07 0,06 0,09 Dostawca B 0,36 0,24 0,23 Dostawca C 0,57 0,71 0,68

19 METODA AHP KROK 3 19 Normalizację wykonujemy również dla macierzy pierwszeństwa kryteriów Niezawodność Jakość Kondycja finansowa Cena Niezawodność Jakość Kondycja finansowa 0,17 0,17 1 0,33 Cena 0,33 0, Niezawodność Jakość Kondycja finansowa Cena Niezawodność 0,40 0,41 0,38 0,36 Jakość 0,40 0,41 0,38 0,48 Kondycja finansowa 0,07 0,07 0,06 0,04 Cena 0,13 0,10 0,19 0,12

20 METODA AHP KROK 4 20 W każdej tabeli znormalizowanej obliczamy średnią wartość każdego z wierszy Niezawodność Jakość Kondycja finansowa Cena Średnia Niezawodność 0,40 0,41 0,38 0,36 0,39 Jakość 0,40 0,41 0,38 0,48 0,42 Kondycja finansowa 0,07 0,07 0,06 0,04 0,06 Cena 0,13 0,10 0,19 0,12 0,14

21 METODA AHP KROK 4 21 Niezawodność Dostawca A Dostawca B Dostawca C Średnia Dostawca A 0,19 0,18 0,31 0,23 Dostawca B 0,76 0,72 0,62 0,70 Dostawca C 0,05 0,09 0,08 0,07 Jakość Dostawca A Dostawca B Dostawca C Średnia Dostawca A 0,68 0,58 0,71 0,66 Dostawca B 0,10 0,08 0,06 0,08 Dostawca C 0,22 0,33 0,24 0,26 Kondycja finansowa Dostawca A Dostawca B Dostawca C Średnia Dostawca A 0,60 0,60 0,60 0,60 Dostawca B 0,20 0,20 0,20 0,20 Dostawca C 0,20 0,20 0,20 0,20 Cena Dostawca A Dostawca B Dostawca C Średnia Dostawca A 0,07 0,06 0,09 0,07 Dostawca B 0,36 0,24 0,23 0,27 Dostawca C 0,57 0,71 0,68 0,65

22 METODA AHP KROK 5 22 Obliczamy ogólny wskaźnik preferencji dla każdego dostawcy:

23 METODA AHP KROK 5 23 Ogólny wskaźnik preferencji dla dostawców: preferencja czynnika niezawodność pierwszeństwo dostawcy A według czynnika niezawodność czynnik jakość czynnik kondycja finansowa czynnik cena

24 METODA AHP KROK 5 24 Wybierany jest dostawca o najwyższej wartości ogólnego wskaźnika preferencji

25 METODA AHP - ZADANIE 2 25 W oparciu o otrzymany opis charakteryzujący dwóch dostawców dokonaj ich oceny według logiki metody AHP.

26 POZNAŃ UL. E. ESTKOWSKIEGO 6 dr inż. ROMAN DOMAŃSKI Katedra Systemów Logistycznych tel roman.domanski@wsl.com.pl DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ