Rachunek kosztów Kalkulacja kosztów i jej odmiany

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rachunek kosztów Kalkulacja kosztów i jej odmiany"

Weronika Zając
7 lat temu
Przeglądów:

1 Kalkulacja kosztów Kalkulacja kosztów i jej odmiany Marcin Pielaszek Kalkulacja jest to proces ustalania kosztu określonego obiektu, np. kosztu wytworzenia konkretnego produktu wytworzenia poszczególnych produktów wytworzenia??? Koszt wytworzenia w toku Nieuzasadniona część kosztów pośrednich 2 W jaki sposób rozlicza się koszty w tradycyjnych rozwiązaniach rachunku kosztów W tradycyjnych rozwiązaniach rachunku kosztów koszty dzieli się na koszty, które można bezpośrednio powiązać z produktem oraz koszty wspólne wielu produktów (). Metody kalkulacji stosowane w tradycyjnych rozwiązaniach rachunku kosztów W zależności od typu (masowa, seryjna, jednostkowa) oraz jej organizacji (potokowa, niepotokowa) stosowane są różne metody kalkulacji wytworzenia Metody kalkulacji Kalkulacja doliczeniowa Kalkulacja podziałowa 3 4 Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1

2 Podstawowe równanie stosowane przy kalkulacji podziałowej Odmiany kalkulacji podziałowej 1. Kalkulacja podziałowa prosta Koszt na jednostkę kalkulacyjną = Liczba jednostek kalkulacyjnych 2. Kalkulacja podziałowa ze współczynnikami 3. Kalkulacja fazowa (procesowa) 5 6 Kalkulacja podziałowa prosta zakończone + = przetworzone w 50% Trzy jednostki przeliczeniowe wyceny w toku Wycena w toku z uwzględnieniem wszystkich poniesionych kosztów produkcyjnych Koszt na jednostkę przeliczeniową = Liczba jednostek przeliczeniowych Produkcja w toku 7 8 Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 2

3 wyceny w toku Wycena w toku z uwzględnieniem wyłącznie kosztów bezpośrednich wyceny w toku Wycena w toku z uwzględnieniem wyłącznie kosztów materiałów bezpośrednich Produkcja w toku PwT 9 10 wyceny w toku W zależności od tego, w którym momencie są wydawane materiały stosuje się dwa podejścia do wyceny PwT Nie wycenianie w toku w ogóle Wariant I są wydawane sukcesywnie w miarę stopnia zaawansowania prac przerobu Rozpoczęcie Zakończenie Należy uwzględnić stopień zaawansowania w stosunku do wszystkich kosztów produkcyjnych Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 3

4 W zależności od tego, w którym momencie są wydawane materiały stosuje się dwa podejścia do wyceny PwT Firma produkcyjna zajmuje się produkcją nawozu chemicznego. W bieżącym miesiącu zaewidencjonowała na koncie Produkcja podstawowa w układzie kalkulacyjnym następujące koszty: Wariant II są wydawane na początku procesu produkcyjnego Płace Razem zł zł zł zł Rozpoczęcie przerobu Zakończenie Należy uwzględnić stopień zaawansowania tylko w stosunku do kosztów przerobu. obciążają produkcje w toku w 100% Dane ilościowe o : 1. na początek okresu nie występowała produkcja nie zakończona, 2. w bieżącym miesiącu wyprodukowano i natychmiast sprzedano 80 ton nawozu, 3. remanent końcowy robót w toku stanowiło 50 ton nawozu. 4. Cena sprzedaży 1 tony nawozu zł` 13 Na podstawie powyższych informacji należy sporządzić rachunek zysków i strat do poziomu wyniku brutto na sprzedaży oraz skalkulować koszt wytworzenia w toku rozważając niezależnie poniższe warianty: 1. Produkcja w toku jest kalkulowana w wysokości pełnego kosztu wytworzenia a stopień przetworzenia w toku wyniósł 40%. były wydawane sukcesywnie w miarę postępu w zaawansowaniu. 2. Produkcja w toku jest kalkulowana w wysokości pełnego kosztu wytworzenia a stopień przetworzenia w toku wyniósł 80%. były wydawane sukcesywnie w miarę postępu w zaawansowaniu. 3. Produkcja w toku jest kalkulowana w wysokości pełnego kosztu wytworzenia a stopień przetworzenia w toku wyniósł 80%. zostały wydawane w całości na początku procesu. Wariant 1 A. Przychody netto ze sprzedaży produktów B. sprzedanych produktów C. Wynik brutto ze sprzedaży (A-B) Wartość zapasów Wariant 2 A. Przychody netto ze sprzedaży produktów B. sprzedanych produktów C. Wynik brutto ze sprzedaży (A-B) Wartość zapasów Wariant 3 A. Przychody netto ze sprzedaży produktów B. sprzedanych produktów C. Wynik brutto ze sprzedaży (A-B) Wartość zapasów Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 4

5 Kalkulacja podziałowa ze współczynnikami Kalkulacja podziałowa ze współczynnikami prosty przykład + = 1. Cegielnia produkuje dwa rodzaje cegieł małe (1 kg) i duże (3 kg). 2. Proces produkcyjny odbywa się zastosowaniu tych samych urządzeń i zabiegów technologicznych A B Trzy jednostki współczynnikowe 3. W ostatnim okresie poniesiono koszty wytworzenia w łącznej wysokości zł. 4. Wyprodukowano cegieł małych i cegieł dużych. Koszt na jednostkę współczynnikową = Liczba jednostek współczynnikowych Ile wyniósł jednostkowy koszt wytworzenia każdego rodzaju cegły? Współczynniki mogą być oparte o wagę, powierzchnię, kubaturę itp Kalkulacja podziałowa ze współczynnikami rozwiązanie przykładu Kalkulacja podziałowa fazowa Ilość umownych jednostek współczynnikowych: każdej fazy uwzględniane są oddzielnie Cegły małe: x 1 = j.w. Cegły duże: x 3 = j.w. Razem = j.w. przerobu w fazie I przerobu w fazie II Przeciętny koszt jednostki współczynnikowej: zł / j.w. = 0,50 zł / j.w. Faza I fazy I Ilość półfabrykatów I Półfabrykaty przekazane do Fazy II Faza II fazy II Ilość wyrobów Wyrób finalny Koszt wytworzenia cegły małej = 1 x 0,50 = 0,50 Koszt wytworzenia cegły dużej = 3 x 0,50 = 1,50 = Jednostkowy koszt półfabrykatu Magazyn półfabrykatów = Jednostkowy koszt wyrobu Wyróżniamy kalkulację półfabrykatową i bezpółfabrykatową Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 5

Kalkulacja doliczeniowa Tradycyjnie rozliczenie odbywa się wg kluczy opartych o wielkości skorelowane z wielkością bezpośrednio przypisane do jednostek organizacyjnych według rodzaju Modele

6 Kalkulacja doliczeniowa Tradycyjnie rozliczenie odbywa się wg kluczy opartych o wielkości skorelowane z wielkością bezpośrednio przypisane do jednostek organizacyjnych według rodzaju Modele najprostsze organizacyjna I organizacyjna II Wspólny klucz dla wszystkich kosztów pośrednich Doliczone do kosztów bezpośrednich w oparciu o tzw. klucze rozliczeniowe organizacyjna I organizacyjna II bezpośrednio przypisane do produktów Produkt 1 Produkt 2... Produkt n Przykładowe klucze: wartość robocizny czas pracy pracowników wielkość czas pracy maszyn wartość materiałów wartość kosztów bezpośrednich Tradycyjnie rozliczenie odbywa się wg kluczy opartych o wielkości skorelowane z wielkością Kalkulacja doliczeniowa prosty przykład Modele bardziej skomplikowane 1. Przedsiębiorstwo wyprodukowało na specjalne zamówienie klientów dwie partie wyrobów A i B. organizacyjna I organizacyjna II Produkt 1 Produkt 2... Produkt n Różne klucze rozliczeniowe dla różnych jednostek organizacyjnych Przykładowe klucze: wartość robocizny czas pracy pracowników wielkość czas pracy maszyn wartość materiałów wartość kosztów bezpośrednich 2. Dane są następujące informacje o produktach i poniesionych kosztach: Produkt A na szt. 14,0 14,0 Produkcja (szt.) Ilość r/h na podstawie kart pracy Ilość m/h na podstawie kart pracy wyniosły i dotyczyły obydwu zleceń Produkt B 4. Przy kalkulacji kosztów księgowość stosuje kalkulację doliczeniową. rozliczane są przy wykorzystaniu klucza opartego o ilość roboczogodzin 5. Z kalkulacją księgowości nie zgadzają się inżynierowie. Uważają oni, że kluczem rozliczeniowym powinny być maszynogodziny Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 6

7 Kalkulacja doliczeniowa rozwiązanie przykładu Rozliczenie w stosunku do roboczogodzin (r/h) Produkt A Produkt B Kalkulacja doliczeniowa rozwiązanie przykładu Rozliczenie w stosunku do maszynogodzin (m/h) Produkt A Produkt B Razem koszty Koszt jednostkowy ,0 26,0 Razem koszty Koszt jednostkowy ,0 20,0 Suma roboczogodzin: 200 A 400 B = 600 r/h Suma maszynogodzin: 200 A B = 300 m/h Przeciętny koszt 1 r/h: zł / 600 r/h = 30 zł Przeciętny koszt 1 m/h: zł / 300 m/h = 60 zł Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 7

Podobne dokumenty

Rachunek Kosztów (W1) Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Marcin Pielaszek. Rachunek kosztów. Wykład nr 1. Roboczy plan zajęć

Rachunek Kosztów (W1) Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Marcin Pielaszek. Rachunek kosztów. Wykład nr 1. Roboczy plan zajęć Wykład nr 1 Marcin Pielaszek Roboczy plan zajęć Wykład 1. Wprowadzenie, sprawozdawczy rachunek 2. normalnych, rachunek standardowych 3. standardowych, koszty produkcji pomocniczej 4. Przyczyny zmian w