LOGISTYKA ZAOPATRZENIA I PRODUKCJI część pierwsza

Transkrypt

1 1 LOGISTYKA ZAOPATRZENIA I PRODUKCJI część pierwsza AUTOR: Dr inż. ŁUKASZ HADAŚ

2 AGENDA 2 Definicje i obszar zainteresowania logistyki zaopatrzenia i produkcji Podział fazowy Podział funkcjonalny Myślenie kategoriami systemowymi w logistyce

3 Definicja i obszar zainteresowania 3 Logistyka: Logistyka jest procesem planowania, realizacji i kontroli wydajnego i oszczędnego przepływu i magazynowania surowców, półfabrykatów i gotowych wyrobów oraz związanych z tym informacji od punktu od punktu dostawy do punktu odbioru odpowiednio do wymagań klienta* * (CLM) - Council of Logistics Management

4 Definicja i obszar zainteresowania 4 Logistyka: Logistyka jest pojęciem obejmującym organizacje, planowanie, kontrolę i realizację przepływu towarów od ich wytworzenia do i nabycia, poprzez produkcję i dystrybucję, aż do finalnego odbiorcy, których celem jest zaspokojenie wymagań rynku przy minimalnych kosztach i przy minimalnym zaangażowaniu kapitału* * (ELA) - European Logistics Association

5 Definicja i obszar zainteresowania 5 Logistyka: Logistyka zajmuje się optymalizacją przepływu strumieni materiałowych (w obszarze zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji)* Ale nie dla: - Logistyki: eksploatacji, miejskiej, ekologistyki, transgranicznej. * Łukasz Hadaś

6 Definicja i obszar zainteresowania 6 Logistyka produkcji (przedsiębiorstw produkcyjnych): Logistyka produkcji zajmuje się optymalizacją przepływu strumieni materiałowych w obszarze, produkcji oraz powiązanych z nim obszarach zaopatrzenia i dystrybucji* * Łukasz Hadaś

7 Definicja i obszar zainteresowania 7 Podział obszarów zainteresowania logistyki: Podział fazowy Podział funkcjonalny

8 Definicja i obszar zainteresowania 8 Podział fazowy: (według faz przepływu) Logistyka zaopatrzenia, Logistyka produkcji, Logistyka dystrybucji, Logistyka części zamiennych, Logistyka powtórnego zagospodarowania.

9 Definicja i obszar zainteresowania 9 Podział fazowy: Logistyka zaopatrzenia Logistyka produkcji Logistyka dystrybucji Logistyka części zamiennych Logistyka powtórnego zagospodarowania Rys. 1. Podział obszarów działań logistycznych w przedsiębiorstwie wg faz przepływu.

10 Definicja i obszar zainteresowania 10 Podział funkcjonalny: Obsługa (opracowanie) zamówień, Gospodarka magazynowa (zarządzanie zapasami), Magazyn, Opakowanie, Transport (wewnętrzny i zewnętrzny).

11 Definicja i obszar zainteresowania 11 Podział funkcjonalny: (wg spełnianych funkcji) Funkcje zarządcze Obsługa zamówień Gospodarka magazynowa Fizyczny przepływ i składowanie Magazyn Transport wewnętrzny Opakowanie Transport zewnętrzny Rys. 2. Podział funkcji logistycznych w przedsiębiorstwie.

12 Definicja i obszar zainteresowania 12 Podział fazowy powstaje poprzez śledzenie faz przepływu towarów, od pozyskania surowców przez przedsiębiorstwo przemysłowe, aż do rynku zbytu i stamtąd znów z powrotem do rynku pozyskiwania. Podział funkcjonalny powstaje poprzez identyfikacje funkcji logistycznych realizowanych w różnych fazach przepływu towarów.

13 Definicja i obszar zainteresowania 13 Realizowane funkcje Gospodarka magazynowa Transport Obsługa zamówień Gospodarka magazynowa Transport Gospodarka magazynowa Opakowanie Magazyn Magazyn Magazyn Transport Fazy przepływu Logistyka zaopatrzenia Logistyka produkcji Logistyka dystrybucji Rys. 3. Logistyka przedsiębiorstwa produkcyjnego ujęcie fazowo-funkcjonalne.

14 Definicja i obszar zainteresowania 14 Podział na podsystem logistyczny powstaje poprzez identyfikacje funkcji logistycznych realizowanych w analizowanej fazie przepływu towarów.

15 Fazy przepływu Realizowane funkcje Definicja i obszar zainteresowania 15 Podsystem logistyki zaopatrzenia Gospodarka magazynowa Podsystem log. produkcji Obsługa zamówień Gospodarka magazynowa Podsystem logistyki dystrybucji Gospodarka magazynowa Opakowanie Transport Transport Magazyn Magazyn Magazyn Transport Logistyka zaopatrzenia Logistyka produkcji Logistyka dystrybucji Rys. 4. Podsystemy logistyczne w przedsiębiorstwie produkcyjnym.

16 Wprowadzenie do zagadnienia 16 Logistyka zaopatrzenia Logistyka zaopatrzenia zajmuję się: procesem wyboru źródeł zaopatrzenia, ustaleniem warunków współpracy z dostawcami, planowaniem i bieżącą koordynacją procesu uzupełniania potrzeb przedsiębiorstwa w zakresie materiałów, surowców, części, podzespołów i wyrobów gotowych, okresową oceną efektywności prowadzonych działań.

17 Wprowadzenie do zagadnienia 17 Celem operacyjnym logistyki zaopatrzenia jest: zapewnienie wysokiego poziomu dostępności (tzn. logistycznego poziomu obsługi potrzebnego asortymentu dla głównego procesu produkcji oraz procesów pomocniczych realizowanych w przedsiębiorstwie), przy akceptowalnych kosztach całkowitych (jako sumy kosztów uzupełnienia i utrzymania zapasu).

18 Wprowadzenie do zagadnienia 18 Logistyka produkcji Logistyka produkcji zajmuje się: organizacją fizycznego przepływu strumieni wytwarzanych wyrobów w układzie: magazyn zaopatrzenia hala produkcyjna magazyn międzywydziałowy (robót w toku) hala montażu magazyn wyrobów gotowych, procesem zaopatrywania hali produkcyjnej w części i materiały do produkcji i montażu ostatecznego.

19 Wprowadzenie do zagadnienia 19 Celem operacyjnym logistyki produkcji jest: budowa systemu technicznego przepływu strumieni wytwarzanych wyrobów zapewnienie dostępności czasowo przestrzennej części i materiałów na hali produkcyjnej adekwatnie do sposobu organizacji produkcji (tzn. liniowej, gniazdowej itd.) oraz jej wielkości i powtarzalności (produkcja jednostkowa, małoseryjna, masowa)

20 Wprowadzenie do zagadnienia 20 W przedsiębiorstwie produkcyjnym występują 3 podstawowe podsystemy logistyczne: zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji. Realizujące szereg właściwych im funkcji logistycznych (patrz rysunek 1. - slajd kolejny)

21 Fazy przepływu Realizowane funkcje Definicja i obszar zainteresowania 21 Podsystem logistyki materiałowej Gospodarka magazynowa Obsługa zamówień Gospodarka magazynowa Podsystem logistyki dystrybucji Gospodarka magazynowa Opakowanie Transport Magazyn Transport Magazyn Magazyn Transport Logistyka zaopatrzenia Logistyka produkcji Logistyka dystrybucji Rys. 5. Podsystem logistyki materiałowej.

22 Myślenie kategoriami systemowymi 22 Posiadamy zatem podsystemy: Logistyki zaopatrzenia, Logistyki produkcji, Logistyki dystrybucji, Podsystem logistyki materiałowej Logistyki powtórnego zagospodarowania, (logistyka obsługi posprzedażnej) Logistyki części zamiennych (należąca częściowo do logistyki posprzedażnej serwis, lub w powiązaniu z zaopatrzeniem).

23 Myślenie kategoriami systemowymi 23 Wymienione podsystemy logistyczne tworzą system logistyczny przedsiębiorstwa przemysłowego. W przypadku przedsiębiorstwa handlowego nie występuje logistyka produkcji. W przypadku przedsiębiorstwa usługowego występuje tylko logistyka zaopatrzenia.

24 Myślenie kategoriami systemowymi 24 Podsystemy logistyczne tworzą system logistyczny, który powinien być spójny, co do sposobu jego funkcjonowania oraz podejmowanych decyzji optymalizacyjnych. System to zbiór elementów i relacji między nimi występujących.

25 Myślenie kategoriami systemowymi 25 Cechą charakterystyczną myślenia kategoriami systemowymi jest kompleksowy sposób rozpatrywania zagadnień oraz świadomość, że do wyjaśnienia całości nie wystarcza objaśnienie jego elementów, lecz musi przy tym nastąpić objaśnienie zależności między tymi elementami. Efekt synergii całość daje więcej niż suma jego składników.

26 Myślenie kategoriami systemowymi 26 Na funkcjonowanie systemu mają zatem wpływ nie tylko jego elementy składowe ale również wzajemne zależności (relacje) panujące miedzy jego elementami. Zarządzanie wzajemnymi zależnościami jest wyraźnie akcentowanym aspektem zarządzania logistycznego. Koordynacja logistyczna zyskuje na znaczeniu, ponieważ na styku podsystemów tkwi silny potencjał optymalizacyjny.

27 Myślenie kategoriami systemowymi 27 Dlaczego warto myśleć systemowo?

28 Myślenie kategoriami systemowymi 28 Przykład 1: Dlaczego warto myśleć systemowo? Dział produkcji (podsystem logistyki produkcji) Produkujemy w dużych partiach, to dla nas korzystne bo nie przezbrajamy często maszyn gdyż to pracochłonne i nikt tego nie lubi. Dzięki dużym partiom mamy również mniej problemów z jakością ze względu na małą zmienność robót. Pracownicy cenią sobie możliwość osiągnięcia dużej wprawy w wykonywanej pracy, co ma wpływ na wydajność pracy

29 Myślenie kategoriami systemowymi 29 Przykład 1: Dlaczego warto myśleć systemowo? Dział produkcji (podsystem logistyki produkcji) Nasze wyniki w zakresie wykorzystania czasu maszyn (funduszu dysponowanego) są naprawdę dobre ponieważ wynoszą ponad 80%. Straty czasu na przezbrojenia są naprawdę nie wielkie. Główne straty czasu pracy maszyn są spowodowane awariami maszyn oraz planowanymi wyłączeniami pod bieżące remonty.

30 Myślenie kategoriami systemowymi 30 Przykład 1: Dlaczego warto myśleć systemowo? Dział dystrybucji (podsystem logistyki dystrybucji) Cykl realizacji zamówionego przez nas asortymentu w dziale produkcji jest bardzo długi, aby uzyskać wysoki poziom obsługi musimy utrzymywać wysokie zapasy. Długie cykle produkcyjne powodują, że bardzo wolno reagujemy na gwałtowne zmiany popytu, produkcja z dużym wyprzedzeniem utrudnia prognozowanie.

31 Myślenie kategoriami systemowymi 31 Przykład 1: Dlaczego warto myśleć systemowo? Dział dystrybucji (podsystem logistyki dystrybucji) Wysokie zapasy oraz nietrafione prognozy powodują, że nasze współczynniki rotacji oraz pokrycia w gospodarce magazynowej wyglądają naprawdę kiepsko.

32 Myślenie kategoriami systemowymi 32 Przykład 1: Dlaczego warto myśleć systemowo? Dział dystrybucji (podsystem logistyki dystrybucji) Wysokie zapasy oraz nietrafione prognozy powodują, że nasze współczynniki rotacji oraz pokrycia w gospodarce magazynowej wyglądają naprawdę kiepsko.

33 Myślenie kategoriami systemowymi 33 Przykład 1: Dlaczego warto myśleć systemowo? Problem: Zmniejszenie partii produkcyjnych spowoduje zwiększenie strat czasu pracy maszyn na ich częstsze przezbrojenia. Duże partie powodują wydłużenie cyklu produkcyjnego, a z kolei zwiększenie poziomu robót w toku. Zachowanie ciągłości produkcji między wydziałami obróbczymi oraz montażem wymaga dużych zapasów w magazynach półfabrykatów. Optymalizacja lokalna w postaci długich partii jest działaniem które wpływa niekorzystnie na cały system logistyczny.

34 Myślenie kategoriami systemowymi 34 Przykład 1: Dlaczego warto myśleć systemowo? Rozwiązanie: Zmniejszenie partii produkcyjnych pogorszyło wykorzystanie czasu pracy maszyn ale polepszyło przepływ strumienia produkcji przez zakład. Poziom robót w toku się obniżył co ma korzystny wpływ na zaangażowany kapitał. Dział dystrybucji szybciej reaguje na popyt (krótsze cykle dostawy), poziom zapasów w magazynie wyrobów gotowych wyraźnie się zmniejszył.

35 Myślenie kategoriami systemowymi 35 Przykład 1: Dlaczego warto myśleć systemowo? Rozwiązanie: Przy krótszych cyklach produkcyjnych poprawiła się skuteczność prognozowania (krótszy okres prognoz). Trafniejsze prognozy pozwalają na łączenie popytu i produkcje w partach ekonomicznie uzasadnionych. Zmniejszył się udział zapasów nietrafionych w całym zapasie wyrobów gotowych.

36 Bibliografia 36 Bibliografia uzupełniająca oraz wykorzystana do przygotowania prezentacji 1. Lysons Kenneth, Zakupy zaopatrzeniowe, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa Harrison Alan, Hoek Remko, Zarządzanie Logistyką, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa Pfohl Hans-Christian, Systemy logistyczne Postawy organizacji i zarządzania, Biblioteka Logistyka, Poznań Abt Stefan, Zarządzanie logistyczne w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1998

37 POZNAŃ UL. E. ESTKOWSKIEGO 6 Rektorat tel Dziekanat tel Księgowość tel Kadry tel fax rektorat@wsl.com.pl DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ