TRZYLETNI PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. JULIUSZA KRAZIEWICZA W SZYMBARKU NA LATA 2015/2016, 2016/2017,2017/2018 ZAOPINIOWANY ZATWIERDZONY PRZEZ RADĘ RODZICÓW PRZEZ RADĘ PEDAGOGICZNĄ DNIA 15 IX 2015r. DNIA15 IX 2015r.
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. JULIUSZA KRAZIEWICZAW SZYMBARKU Rada Pedagogiczna uchwałą z dnia 15 IX 2015r. przyjęła Program Wychowawczy po pozytywnym zaopiniowaniu jego treści przez Radę Rodziców w dniu 15 IX 2015r. Szkolny Program Wychowawczy stanowi załącznik do Statutu szkoły. I. PODSTAWA PRAWNA: Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz.U. z 1993 r. Nr 61 poz. 284 ze zm.), Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych (Dz.U. z 1991 r. Nr 120 poz. 526), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.), Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.), Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2002 r. Nr 61 poz. 624 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2009 r. Nr 168 poz. 1324 ze zm.), Statut szkoły. II. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO 1. Szkoła wiejska, do której uczęszczają uczniowie z następujących miejscowości z obwodu: Szymbark Potuły Krzeszna Pierszczewko Nowe Czaple Sikorzyno Kolano
Wieżyca Nowa Sikorska Huta Pierszczewo Stara Sikorska Huta jak i spoza obwodu: Rybaki (gm. Somonino) Kłobuczyno (gm. Kościerzyna) i inne (pojedyncze przypadki) 2. Wśród rodziców uczniów dominuje wykształcenie zawodowe i średnie Sytuacja materialna wielu rodzin jest bardzo trudna. 3. Większość rodzin utrzymuje się z pracy poza rolnictwem 4. Na terenie wsi znajduje się : Kościół, którego zasięg parafialny nie pokrywa się z obwodem szkoły Filia Biblioteki Gminnej /w budynku starej szkoły/ Poczta Restauracja Ośrodek zdrowia 5. Na terenie wsi działają: Ochotnicza Straż Pożarna, Rada Sołecka, Klub Sportowy Wieżyca, Lokalna Organizacja Turystyczna Szczyt Wieżyca, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Szymbarku, CEPR w Szymbarku. Zrzeszenie Kaszubskie Kuczerów 6. Mieszkańcy wsi deklarują przynależność do kościoła katolickiego. III. ZAŁOŻENIA OGÓLNE Podmiotem działań wychowawczych w stosunku do swoich dzieci są rodzice. Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej uzupełniają w tym zakresie obowiązki rodziców, wspomagają ich oraz współdziałają z nimi. Program wychowawczy stanowi wytyczne do pracy wychowawczej dla dyrektora szkoły, wychowawców klas, nauczycieli przedmiotów, pedagoga szkolnego, samorządu uczniowskiego, pracowników niepedagogicznych oraz organizacji i instytucji wspomagających pracę szkoły. 1. Wszyscy nauczyciele wprowadzają do tematyki swego przedmiotu elementy programu wychowawczego szkoły, 2. Wszystkie zajęcia szkolne uwzględniają założenia programu wychowawczego, 3. Nauczyciele dostosowują przekazywanie wiedzy, kształtowanie umiejętności i postaw uczniów do odpowiedniej w tym wieku aktywności dzieci; umożliwiają poznawanie świata w jego jedności i złożoności; wspomagają samodzielność uczenia się; inspirują do wyrażania własnych myśli i przeżyć; rozbudzają ciekawość poznawczą oraz motywację do dalszej edukacji.
Głównym celem pracy edukacyjno-wychowawczej w naszej szkole jest tworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju ucznia, a więc rozwoju w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, moralnym, duchowym, zdrowotnym i estetycznym. CELE OGÓLNE 4. Wychowanie oparte jest na uniwersalnych wartościach etyki respektujących chrześcijański system wartości i tolerancji religijnej. 5. Działalność wychowawcza szkoły opiera się na spójności działań pomiędzy szkołą, rodziną i środowiskiem lokalnym. 6. Celem i zadaniem szkoły jest wychowanie człowieka, dla którego najważniejsze są: prawda, miłość, wiara w Boga, patriotyzm, tolerancja, pracowitość, szacunek dla drugiego człowieka. IV OKREŚLENIE ZAMIERZEŃ PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO ZADANIA WYCHOWAWCZE SZKOŁY: Celem wszystkich działań wychowawczych w szkole jest kształtowanie postaw twórczych, opartych na akceptowanym społecznie systemie wartości ukierunkowanych na poszanowanie godności własnej i drugiego człowieka. Dążenie do wszechstronnego rozwoju osobowego ucznia. Przygotowanie ucznia do aktywnego zdobywania wiedzy. Kształtowanie pozytywnego nastawienia do wiedzy jako wartości. Kształtowanie postaw patriotycznych poprzez poznanie zwyczajów, obrzędów, tradycji narodowych i religijnych i udział w uroczystościach szklonych i środowiskowych. Nauka bezpiecznego zachowania na terenie Szkoły i poza nią, wykorzystanie całodobowego monitoringu, Budowanie atmosfery współpracy i koleżeństwa, Przeciwdziałanie przestępczości nieletnich, przemocy, agresji słownej, zjawiska kozła ofiarnego, niszczeniu mienia przez bieżące obserwacje zagrożeń i podejmowanie działań zapobiegawczych. Rozwijanie działalności sportowej, rekreacyjnej i turystycznej. Dążenie do rozbudzenia zainteresowań uczniów poprzez uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych. Wspieranie działalności wychowawczej rodziców, rodziny i środowiska. Dostarczanie wzorców osobowościowych stanowiących model do naśladowania i kształtowania poczucia własnej wartości, Propagowanie edukacji prozdrowotnej jako formy przeciwdziałania uzależnieniom.
METODY I SPOSOBY REALIZACJI TRESCI WYCHOWACZYCH: Przekaz treści wychowawczych powinien odbywać się drogą najlepiej przyswajalną przez ucznia: W kontaktach osobowych ( rozmowach nauczyciela i pedagoga z uczniem), które są najsilniejszym nośnikiem przekazu. Poprzez aktywne uczestnictwo w uroczystościach szkolnych i środowiskowych. W sytuacji problemowej dla ucznia, w której rzeczywiste zdarzenie staje się polem, na którym dokonywane są oceny moralne i wybory. Na lekcjach wychowawczych i zajęciach warsztatowych prowadzonych przez wychowawcę, pedagoga szkolnego, zaproszonych gości ( także policję), gdzie teoretycznie postawione zadanie stwarza problem do rozpoznania i rozwiązania. W działaniu, podczas którego utrwalają się pożądane cechy charakteru. W stwarzaniu sytuacji wychowawczych przez wszystkich pracowników szkoły. Metody pracy wychowawczej: gry i zabawy, dyskusje, dramy, twórczość plastyczna, techniczna i artystyczna, metoda projektów, symulacje, warsztaty, treningi umiejętności, rozmowy, pogadanki. TREŚCI WYCHOWACZE PROGRAMU UJĘTE SĄ DO REALIZACJI W: Planach pracy wychowawcy klasowego. Wychowawcy klas na dany rok szkolny sporządzają plan działań wychowawczych uwzględniając treści zawarte w programie wychowawczym. - przedszkole działania wychowawcze planują nauczyciele uwzględniając uwagi rodziców - I etap edukacyjny plan pracy dydaktyczno-wychowawczej sporządza każdy nauczyciel danej klasy I III. - II etap edukacyjny plan działań wychowawczych opracowuje wraz z uczniami klasy wychowawca po konsultacji z rodzicami. Planach wynikowych poszczególnych przedmiotów nauczania lub planach dydaktyczno- wychowawczych z poszczególnych przedmiotów Planie pracy samorządu szkolnego Planie pracy świetlicy Planach pracy kół zainteresowań Planie pracy biblioteki szkolnej Planie pracy pedagoga szkolnego Poza tym na terenie szkoły i poza nią stwarza się różnorodne sytuacje wychowawcze umożliwiające osiągnięcie założonych wcześniej celów wychowawczych. Są to między innymi uroczystości szkolne, które pozwalają kultywować obrzędowość. Należą do nich:
Uroczysta inauguracja roku szkolnego Rocznica wybuchu II wojny światowej Ślubowanie uczniów klas pierwszych Uroczyste obchody Dnia Edukacji Narodowej Narodowe Święto Niepodległości Andrzejki Wigilie klasowe Kiermasz Bożonarodzeniowy Dzień Samorządności Święto Patrona Szkoły Święto Konstytucji 3 maja Dzień Matki i Dzień Ojca Dzień Dziecka Dzień Sportu Pożegnanie absolwentów Uroczyste zakończenie roku szkolnego Branie aktywnego udziału uczniów w przygotowaniu tych uroczystości oraz ich obserwacja kształtuje u uczniów twórcze myślenie i działanie, szacunek dla tradycji i symboli szkolnych i narodowych oraz właściwe zachowanie podczas uroczystości. Uroczystości te przebiegają według ustalonego harmonogramu. W WYNIKU PODEJMOWANYCH DZIAŁAŃ UCZEŃ SZKOŁY PODSTAWOWEJ : Umie zachować się naturalnie, odpowiednio do konkretnej sytuacji życiowej, chętnie uczestniczy w komunikacji społecznej i kulturalnej. Aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się i jest gotowy do samodzielnego zdobywania wiedzy i umiejętności. Rozwija własne zainteresowania. Umie panować nad odruchami i emocjami, ale ma odwagę być sobą. Jest życzliwy ludziom, umie być pomocny młodszym, starszym, niepełnosprawnym. Przeciwstawia się agresji stosowanej wobec innych, nie przygląda się biernie. Ma odpowiednie postawy moralne, społeczne, patriotyczne i obywatelskie. Szanuje symbole szkolne i narodowe. Jest pracowity i punktualny. Nie używa wulgaryzmów i jest kulturalny. Szanuje innych ludzi, wie, jak należy okazywać szacunek osobom dorosłym oraz kolegom i koleżankom, Szanuje własność swoją i innych (m. in. nie niszczy mienia szkolnego). Postawy opisane w modelu absolwenta kształtowane są wspólnie przez nauczycieli, pracowników szkoły oraz rodziców poprzez: działania wychowawcze, własny przykład nauczyciele i pracownicy szkoły powinni stanowić wzór do naśladowania w zakresie realizacji ww. postaw.
ZADANIA WYCHOWAWCZE DLA POSZCZEGÓLNYCH STATUTOWYCH ORGANÓW: Dyrektor: Dba o prawidłowe funkcjonowanie Szkoły, poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły. Koordynuje, organizuje i nadzoruje działania wychowawcze. Stwarza warunki do prawidłowej realizacji praw dziecka oraz umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i religijnej. Czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego. Rada Rodziców: Reprezentuje interesy wychowawcze rodziców i odpowiada za prawidłowe relacje szkoławychowawca uczeń - rodzice. Jest rzecznikiem rodzinnego modelu wychowania opartego na więzach rodzinnych. Rodzice decydują o metodach i formach wychowania swoich dzieci, uwzględniając istniejące przepisy prawne w tym zakresie /Karta Praw Dziecka, Kodeks Rodzinny/.Współdecyduje o formach pomocy dzieciom oraz ich wypoczynku, współuczestniczy w opracowaniu programu wychowawczego Szkoły. Rada Pedagogiczna: Wspomaga rodzinę w jej naturalnych prawach do wychowania poprzez dostarczanie kompetentnych informacji o przyczynach zachowania się ucznia oraz sposobach wprowadzania korekt wychowawczych. Ułatwia i stwarza możliwości kontaktu rodziców z: Poradnią Pedagogiczno - Psychologiczną specjalistami z dziedziny medycyny i psychologii Uchwala zasady motywowania zachowań uczniów z uwzględnieniem kryteriów przyjętych w statucie szkoły. Rada Pedagogiczna jest stymulatorem pożądanych i permanentnych oddziaływań środowiska zewnętrznego na wychowanka. Wychowawcy klas: Poznają uczniów oraz ich środowisko, a także utrzymują stały kontakt z rodzicami, organizują spotkania, wspierają i wspomagają rodziców w działaniach wychowawczo-opiekuńczych. Integrują zespół klasowy. Rozwiązują indywidualne i klasowe problemy poprzez udzielanie uczniom wszechstronnej pomocy. Interesują się postępami uczniów w nauce, dbają o regularne uczęszczanie uczniów do szkoły, wspólnie z pedagogiem badają przyczyny opuszczania przez uczniów zajęć szkolnych. Wdrażają uczniów do samorządności i demokracji (wybór i działalność samorządu klasowego, wypełnianie poszczególnych funkcji klasowych). Troszczą się o zdrowie uczniów, w szczególności poprzez wdrażanie ich do dbałości o higienę osobistą oraz przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w życiu szkolnym i poza szkołą. Czuwają nad wszechstronnym rozwojem osobowym ucznia oraz przygotowują go do samodzielnego funkcjonowania poprzez wzmacnianie postawy odpowiedzialności. Utrzymują kontakt z rodzicami wychowanków, systematyczne informują o postępach ich dzieci, włączają rodziców w życie szkoły i dążą do uzgodnienia wspólnych zasad wychowania. Wspólnie z podopiecznymi dokonują ewaluacji i oceny rezultatów działań
wychowawczych. Pomagają poznać mocne i słabe strony ucznia w celu planowaniu rozwoju wychowanka. Pedagog Rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych. Określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi uzdolnieniami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb. Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Podejmuje działania wychowawcze wynikające z programu wychowawczego szkoły. Wspiera działania wychowawcze i opiekuńcze nauczycieli wynikające z programu wychowawczego szkoły. Działa na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Dokonuje bieżącej analizy sytuacji wychowawczej w szkole oraz systematycznie przekazuje informacje na ten temat radzie pedagogicznej. Utrzymuje stałą współpracę z wychowawcami klas. Samorząd uczniowski: Propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji. Wyraża opinie na temat sposobu i celowości organizowania imprez i uroczystości szkolnych, decyduje w ramach kompetencji określonych w statucie o realizowanych przez szkołę zadaniach. Reprezentuje uczniów na zewnątrz oraz ocenia sytuacje wychowawczą w szkole. Pracownicy niepedagogiczni: Reagują na przejawy negatywnych zachowań i informują o tym wychowawcę klasy. Wyrażają swoją opinię na temat oceny zachowania uczniów. Wspomagają nauczycieli w realizowaniu działań wychowawczych. V ZASADY WYKORZYSTYWANIA ZAPISU Z MONITORINGU Zapis z monitoringu wykorzystywany jest wtedy, gdy: 1) Zawarte nim treści mogą stanowić przedmiot postępowania karnego: narażenia życia i zdrowia uczniów i pracowników szkoły; dotyczącego przywłaszczenia mienia szkoły, kradzieży (rzeczy osobistych uczniów, pracowników szkoły); dotyczącego niszczenia mienia szkoły, rzeczy osobistych uczniów, pracowników szkoły; w sprawie stosowania przemocy fizycznej uczniów, pracowników szkoły; dotyczącego posiadania niebezpiecznych przedmiotów (ostre narzędzia, noże, scyzoryki), substancji i materiałów pirotechnicznych (petardy); dotyczącego posiadania, dystrybucji substancji psychoaktywnych (dopalacze, narkotyki, leki), alkoholu, tytoniu. 2) Treści z zapisu monitoringu przedstawione powinny być osobą będącym stronami sporu, konfliktu, wobec których mamy podejrzenia złamania regulaminu szkoły w obecności dyrektora szkoły lub jego zastępcy. 3) Treści z zapisu monitoringu nie mogą być udostępniane osobą trzecim. 4) Zapis z monitoringu nie powinien być podstawowym i jedynym dowodem
rozstrzygania spraw wewnątrzszkolnych. 5) Przypadki, w których można udostępniać nagrania z monitoringu szkolnego. w przypadku uzasadnionego podejrzenia o nieregulaminowe zachowanie ucznia; na prośbę ucznia, nauczyciela, rodzica; w przypadku kradzieży lub zaginięcia jakiejś rzeczy. We wszystkich poczynaniach wychowawczych staramy się uwzględnić potrzeby naszych uczniów oraz opinię rodziców. VI. EWALUACJA PROGRAMU Ewaluacji dokonuje zespół złożony z: wychowawców, pedagoga, psychologa, przedstawicieli samorządu uczniowskiego, przedstawicieli rady rodziców. Procedura ewaluacyjna obejmuje: obserwację działań wychowawczych nauczycieli i dyrekcji, rozmowy indywidualne z nauczycielami, rodzicami, analizę problemów zgłaszanych pedagogowi lub psychologowi, badania ankietowe skierowane do uczniów i rodziców, analizę sprawozdań półrocznych i rocznych wychowawców, psychologa i pedagoga, pielęgniarki, formułowanie wniosków i rekomendacji, modyfikację programu wychowawczego. VI. POSTANOWIENIA OGÓLNE Nauczyciele, uczniowie, rodzice, środowisko lokalne, władze, sprawujące nadzór pedagogiczny i prowadzący, są dla siebie partnerami w codziennym realizowaniu nadrzędnego celu jakim jest wszechstronny rozwój dzieci. Wszystkie podmioty szkoły znają swoje prawa i obowiązki zawarte w statucie oraz szkolnych regulaminach i je przestrzegają. Zasady współpracy szkoły z rodzicami określa Statut Szkoły. Zasady funkcjonowania i zadania samorządu szkolnego określa również Statut Szkoły. Wychowawcy klas na dany rok szkolny sporządzają plan działań wychowawczych uwzględniając treści zawarte w programie wychowawczym. Najważniejszym elementem systemu wychowawczego jest systematyczna, odpowiedzialna, twórcza praca, oparta na współpracy, wzajemnym szacunku, akceptacji i zaufaniu, przynosząca zadowolenie, radość i satysfakcję wszystkim tym, którzy w tym procesie uczestniczą.
VII. PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH Zadania Miejsce dziecka w grupie rówieśniczej i umiejętność współpracy Sposób realizacji Kształtowanie poczucie przynależności do danej klasy poprzez wyrażanie potrzeb działania w grupie rówieśniczej oraz współtworzenie i respektowanie norm grupowych. Współudział uczniów w organizacji i przebiegu imprez i uroczystości szkolnych. Realizacja tematyki na godzinach do dyspozycji wychowawcy. Egzekwowanie stosowania się do reguł obowiązujących w Szkole Osoby Odpowiedzialne Wychowawcy, pedagog Wszyscy nauczyciele Terminy Wrzesień grudzień Cały rok Kształtowanie postawy odpowiedzialności za swoje zdrowie i bezpieczeństwo Kształtowanie postaw patriotycznych Przestrzeganie norm dobrego zachowania w środowisku szkolnym i rodzinnym Zapoznanie uczniów z zasadami bezpiecznego zachowania na drodze, poznanie zasad ruchu drogowego. Zapoznanie uczniów z przepisami BHP, regulaminem sali gimnastycznej, pracowni komputerowej. Bezpieczne zachowanie się w czasie wycieczek i wyjść klasowych. Poznanie zasad bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach Poznanie symboli narodowych na zajęciach, udział w uroczystościach szkolnych i miejskich z okazji świąt państwowych, reprezentowanie Szkoły na uroczystościach państwowych. Wycieczki poznawanie miejsc pamięci narodowej Egzekwowanie wśród uczniów właściwych postaw, czyli: okazywania w słowach i czynach szacunku wobec dorosłych, rówieśników i młodszych, nawykowego stosowania Nauczyciele klas I III Nauczyciele klas V VI Wszyscy nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni Październik grudzień Październik grudzień Cały rok
Kształcenie umiejętności zachowania się w sytuacjach trudnych zwrotów grzecznościowych, znajomości i stosowania obowiązujących zasad korzystania z telefonów komórkowych na terenie Szkoły. Kształtowanie postaw patriotycznych podejmowanie tematyki na zajęciach poprzez opowiadania, scenki rodzajowe, dramę, rozmowy i pogadanki Stosowanie scenek sytuacyjnych, dramy, rozmów, pogadanek, prac plastycznych, filmów edukacyjnych o tolerancji, godności, świadomości własnych praw i znajomości instytucji, do których można zwrócić się o pomoc, rozróżnianiu dobra i zła, umiejętności odmawiania Wychowawcy, pedagog Listopad grudzień Cały rok PRZEWODNICZĄCY RADY PEDAGOGICZNEJ: Ireneusz Zarach PRZEWODNICZĄCY RADY RODZICÓW: Joanna Brzozowska Lewna Opracowanie: Maria Konkel, Elżbieta Lipińska, Janina Synak, Monika Gerbatowska-Klawikowska,