Program profilaktyczny Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Iwanowicach IWANOWICE 2014/2015 1
Przedmiotem profilaktyki może być każdy problem, w odniesieniu do którego odczuwamy potrzebę uprzedzającej interwencji oraz wobec którego można zastosować środki zaradcze Krzysztof Wojcieszek WYCHOWANIE I PROFILAKTYKA W SZKOLE WPROWADZENIE PROFILAKTYKA jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, dziecka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Na pozór może się wydawać, że wszelkie zagrożenia czyhają na człowieka w świecie zewnętrznym, gdy w istocie to sam człowiek dokonuje takich wyborów, które zakłócają jego rozwój. Człowiek niedojrzały sam dla siebie może być zagrożeniem. Dlatego prowadzenie dziecka ku dojrzałości jest zarówno wychowaniem, jak i profilaktyką. Takie widzenie wychowania i profilaktyki stawia szczególne wymagania wychowawcom. Do dobrego wypełnienia własnych zadań niezbędna jest wiedza nie tylko o współczesnych, cywilizacyjnych zagrożeniach, ale przede wszystkim o naturze człowieka, celu życia ludzkiego, jak również o mechanizmach psychologicznych prowadzących do destrukcji. Program opiera się na założeniu, że efektywną formą jest praktyczne działanie, promowanie zdrowego stylu życia, dobrego funkcjonowania w sferze fizycznej, psychicznej, oraz rozwoju osobowości. Realizacji programu mają służyć działania szkoły, oddziaływania nauczycieli skierowane na osobowość wychowanka. Dostarczanie uczniom specyficznych informacji dotyczących mechanizmów przeciwdziałania uzależnieniom i wyposażenie w umiejętności służące lepszemu radzeniu sobie z problemami życiowymi. UWAGI O PROGRAMIE Program profilaktyczny naszej szkoły powstał w oparciu o podstawę programową, misję szkoły i program wychowawczy. Treści dotyczące psychoprofilaktyki zapisane w podstawie programowej kształcenia ogólnego zawierają: promocję zdrowego stylu życia, rozwijanie najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych, prawidłowości i trudności rozwojowych okresu dojrzewania oraz profilaktykę uzależnień. 2
Opracowując ten program staraliśmy się, aby był: Dostosowany do potrzeb i problemów uczniów, do ich poziomu wiedzy, umiejętności, wrażliwości; Skierowany do wszystkich uczniów, we wszystkich etapach kształcenia; Skoncentrowany na wielu obszarach; Obejmujący cały okres nauki; Zapewniający ciągłość i systematyczność działań; Uwzględniający współpracę z rodzicami. IDEA I CELE PROGRAMU Profilaktyka zawarta w programie ma odbywać się poprzez rozwój osobowości młodego człowieka, jak i poprzez wskazywanie umiejętności kierowania swoim postępowaniem. Program profilaktyki obejmować będzie następujące obszary: 1. Zachowanie w sytuacjach wypadkowych 2. Higiena 3. Agresja 4. Uspołecznienie 5. Rodzina Za realizację działań profilaktycznych odpowiedzialni będą: - dyrekcja szkoły pedagog psycholog Współpracować będziemy również z osobami reprezentującymi środowisko lokalne. Będą to: rodzice,lekarze, pielęgniarka środowiskowa, policjanci, strażacy,ppp,gops UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU Program podlegać będzie ewaluacji. Program jest otwarty i może podlegać modyfikacjom w zależności od wyników ewaluacji. Przedstawione działania realizują pracownicy szkoły. 3
OBSZAR I ZACHOWANIA W SYTUACJACH WYPADKOWYCH Cel ogólny Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin Kształt owani e postaw dbałoś ci o bezpie czeńst wo własne i innych 1. Uświadomienie skutków zdrowotnych niebezpiecznych i brawurowych zachowań na przerwach, w szatni i wycieczkach 2. Zapobieganie panice i zachowaniom histerycznym -Pogadanki apele porządkowe -Zapoznanie z regulaminami obowiązującymi na terenie szkoły (klasy, sali gimnastycznej, boiska sportowego, świetlicy, biblioteki,dowozu) -Zapoznanie z planem ewakuacji szkoły i z zachowaniem na wypadek zagrożenia -Próbna ewakuacja - ćwiczenia -Eksponowanie w widocznym miejscu telefonów alarmowych klas Wrzesień Pażdziernik Pażdziernik Kwiecień 3. Powiadamianie o wypadkach osób kompetentnych. -Spotkania z przedstawicielami policji, straży pożarnej. pedagog maj 4
Kszta łtowa nie posta w dbało ści o bezpi eczeń stwo własn e i innyc h 4. Nabywanie umiejętności zachowania się w przypadkach kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi (petardy, niewybuchy, substancje toksyczne i inne) 5. Bezpieczna droga do szkoły. -Omawianie skutków zabawy przedmiotami niebezpiecznymi w miarę potrzeb -Pogadanki w okresie największego zainteresowania młodzieży artykułami pirotechnicznymi (Święta Bożego Narodzenia, Nowy Rok) -Pogadanki na zajęciach lekcyjnych i apelach szkolnych -Przyprowadzanie i odbieranie ze szkoły uczniów oddziału przedszkolnego i kl.i -Udział w akcji Bezpieczna droga do szkoły (odblaski,filmy edukacyjne) - Przeprowadzenie kursu na kartę rowerową szkoły rodzice pedagog klas 0 - III A.Miska Grudzień Kwiecień Czerwiec OBSZAR II HIGIENA 5
Cel ogólny Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin -Uczenie i przypominanie prawidłowej postawy w czasie nauki i zabawy Kszta łceni e posta w prozd rowot nych 1. Wdrażanie zasad dbałości o higienę 2. Kształtowanie postaw związanych z ochroną środowiska. -Apel z udziałem pielęgniarki środowiskowej, zapobieganie wszawicy - apel z udziałem stomatologa 2 razy w roku 2 razy w roku -Kwiecień Miesiącem Kultury Zdrowotnej apel B.Karoń kwiecień - Chrońmy środowisko naturalne przed zaśmieceniem - Wychowawcy kwiecień konkurs plastyczny - Dzień Ziemi apel B.Karoń kwiecień 6
Kszta łceni e posta w prozd rowot nych 3. Podejmowanie działań dla ochrony i poszanowania zdrowia własnego i innych negatywnego stosunku do alkoholu, tytoniu, narkotyków i tzw.dopalaczy, 4. Sposoby organizacji czasu wolnego i uświadomienie znaczenia czynnego wypoczynku 5. Uświadomienie skutków uzależnień od gier komputerowych, telewizji, Internetu 6. Ukazywanie wpływu reklam i środowiska masowego przekazu na zachowania młodych ludzi. -Pogadanki na godzinach wychowawczych -Przeprowadzenie ankiety dla uczniów klas IV VI na temat uzależnień -Prelekcja na temat uzależnień dla klas IV VI. -Pedagogizacja rodziców prelekcja na temat uzależnień, w tym od internetu -Zorganizowanie wystawki prac literackich i plastycznych dotyczących profilaktyki uzależnień wystawa pokonkursowa -Konkurs literacki i plastyczny na temat uzależnień -Pogadanki na zajęciach lekcyjnych -Wędrówki piesze, rajdy rowerowe, wycieczki, gry i zabawy ruchowe, zajęcia terenowe. -Pogadanki na zajęciach lekcyjnych, lekcjach informatyki, GDDW -Debaty na godzinach wychowawczych -Scenki dramowe, plakaty, wystawka reklam. Plakat na antyreklamę Pedagog Psycholog Pedagog J.Trzaska K.Miśkiewicz A.Miśkiewicz Wychowawcy nauczyciel informatyki klas SU wg planów wychowawczych luty - marzec kwiecień na zebraniu ogólnym kwiecień kwiecień wg planów wychowawczych wg potrzeb wg planów wychowawczych kwiecień - maj 7
Cel ogólny Kształ cenie umieję tności ucznió w w relacja ch interpe rsonal nych OBSZAR III AGRESJA Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin 1. Uczenie konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, negocjowania, przepraszania i przebaczania 2. Zapobieganie przyzwalaniu na zachowania nieakceptowane społecznie, agresywne i dewastujące otoczenie. 3. Wskazywanie możliwości unikania agresji. 4. Uczenie rozładowywania napięć: zdrowych, przynoszących ulgę, dopuszczalnych społecznie 5. Edukacja rodziców z zakresu zjawiska przemocy. Organizowanie zabaw z zachowaniami grzecznościowymi, odgrywanie ról pogadanki. Trening poprawnej komunikacji dyżurujący, Promowanie zasad uczciwego sprawiedliwego i honorowego postępowania. Dyskusje, pogadanki wg potrzeb Zabawy socjoterapeutyczne w klasach I - III wg potrzeb Analiza lektur ukazujących nauczyciel pozytywne relacje człowiek j. polskiego człowiek bibliotekarz Zabawy integrujące, dyskoteki, spotkania klasowe, uroczystości klasowe i szkolne Omawianie przypadków agresywnych, dyskusja na ten temat i natychmiastowe reagowanie wg potrzeb 8
Cel ogólny Podn oszen ie pozio mu kultu ry uczni owsk iej Rozmowy z rodzicami wg potrzeb Uczenie poprzez przykłady Wychowawcy i właściwego rozumienia Wg potrzeb solidarności grupowej OBSZAR IV USPOŁECZNIENIE Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin 1. Uczenie współdziałania w grupie rówieśniczej z nastawieniem na szacunek dla różnic między ludźmi 2. Dostrzeganie osób niepełnosprawnych podeszłych wiekiem, samotnych i potrzebujących. 3. Dostrzeganie pozytywnych wzorców organizowanie integracyjnych zabaw szkolnych 4. Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego, w tym koleżeństwa i przyjaźni. Prace w zespołach zadaniowych Zabawy i spotkania integrujące zespoły uczniów Wspólny udział klas w wycieczkach szkolnych Pogadanki na lekcjach wychowawczych w kl. IV VI i zajęciach edukacyjnych 0 III Uroczystość klasowa. Dzień Babci i Dzień Dziadka Prezentowanie własnych zainteresowań Stwarzanie sytuacji do prezentowania swojego wizerunku (hobby, zainteres.) - wystawka klas 0 - III styczeń Organizowanie pomocy i wg potrzeb wsparcia koleżeńskiego Pogadanki wychowawcze i 9
Cel ogólny Integ racja środo wiska rodzi nneg o ze szkoł ą 5. Stwarzanie okazji do przeżycia sukcesu 6. Wyrabianie umiejętności akceptacji, uczenie odpowiedzialności za siebie i innych zajęcia edukacyjne Konkursy szkolne, zawody sportowe Zajęcia edukacyjne i pogadanki wychowawcze, scenki dramowe OBSZAR V RODZINA opiekunowie kół zainteres. Wychowacy nauczyciel w-f Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Termin 1. Integrowanie wychowawczych działań szkoły i rodziny 2. Pomoc rodzinie w sytuacjach losowych, problemach materialnych i społecznych Zebrania rodziców Angażowanie rodziców do sprawowania opieki w czasie uroczystości szkolnych, wycieczek i rajdów Prezentacje uczniów w czasie wywiadówki ( Jasełka, scenki rodzajowe) listopad, styczeń, kwiecień wg potrzeb styczeń Konsultacje indywidualne dla rodziców wg grafiku Współpraca z instytucjami wspierającymi rodzinę GOPS, Policja wg potrzeb 1 0
Organizowanie zbiórek pieniężnych oraz kiermaszu używanych podręczników szkolnych wg potrzeb Pogadanki na temat praw dziecka (Konwencja Praw Dziecka) wg planów wychowawczych Integ racja środo wiska rodzi nneg o ze szkoł ą 3. Ochrona praw dziecka w sytuacjach niewydolności rodziny 4. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym poprzez wczesne wykrywanie trudności w nauce i problemów wychowawczych Współpraca z PPP wg potrzeb Badanie środowiska rodzinnego uczniów wywiad środowiskowy wychowawczy wg potrzeb Wskazywanie dróg uzyskiwania pomocy w sytuacjach dysfunkcyjności środowiska rodzinnego wg potrzeb Rozmowy z rodzicami uświadomienie konieczności wg potrzeb przeprowadzania badań w PPP. Prowadzenie zajęć 1 1
dydaktyczno Praca w grupach koleżeńskich wg potrzeb Prowadzenie zindywidualizowanych i indywidualnych zajęć z dziećmi mającymi deficyty rozwojowe Poradnictwo dla rodziców w sprawie metod postępowania z - uczniem mającym trudności w wg potrzeb nauce, zachowaniu Zorganizowanie prelekcji na temat: Przyczyny niepowodzeń szkolnych. styczeń 1 2