PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. Armii Krajowej na rok szkolny 2016/2017
MOTTO W wychowaniu chodzi o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał; aby więc poprzez wszystko co ma, co posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich Jan Paweł II
Podstawą prawną konstruowania Programu Wychowawczego Szkoły są: Konstytucja RP, art.48 ust. 1, art. 53 ust 3, art. 72 ust 1 (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, pozycja 483 z późniejszymi zmianami); ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, artykuły: 1, 4, 5, 22, 33, 34a, 40 (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, pozycja 2572 z późniejszymi zmianami); ustawa z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela, art. 6 (Dz. U z 2007 r. Nr 247, pozycja 1821 z późniejszymi zmianami); rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U z 2009 r. Nr 4, pozycja 17); rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 roku w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół, paragraf 2.1.1 (Dz. U. z 2001 r. Nr 61, pozycja 624 z późniejszymi zmianami); priorytety MEN na rok szkolny 2016/2017: - upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży, - rozwijanie kompetencji informatycznych dzieci i młodzieży w szkołach i placówkach, - kształtowanie postaw. Wychowanie do wartości. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii; rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. poz. 532). obowiązujące podstawy programowej kształcenia ogólnego, uchwała NR 130/2014 Rady Ministrów z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie przyjęcia Rządowego programu na lata 2014 2016 Bezpieczna i przyjazna szkoła Statut Szkoły ze zmianami wprowadzonymi w oparciu o Ustawę o Systemie Oświaty znowelizowaną w dniu 20.02.2015
Adresatem programu są uczniowie Szkoły Podstawowej im. Armii Krajowej. NACZELNY CEL WYCHOWANIA: Nadrzędnym celem wychowania w naszej szkole jest rozwój osobowości młodego człowieka w oparciu o wartości moralne, etyczne i patriotyczne poznanie przez niego swoich możliwości oraz przygotowanie do życia w otaczającym świecie. Cele szczegółowe: Nauczyciele w pracy wychowawczej wspierając w tym zakresie rodziców, zmierzają do tego, aby uczniowie: Znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowości w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym. Rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie. Mieli świadomość życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów nauczania, jak i całej edukacji na danym etapie. Stawali się coraz bardziej samodzielni w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym, godząc dążenie do dobra własnego z dobrem innych, odpowiedzialność za siebie z odpowiedzialnością za innych, wolność własną z wolnością innych. Poszukiwali, odkrywali i dążyli na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie. Uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako postawy życia społecznego oraz przygotowali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie. Przygotowali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się. Kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów: umieli współdziałać i współtworzyć w szkole wspólnotę nauczycieli i uczniów.
Strategie: Edukacyjna Informacyjna Alternatyw FORMY I METODY ODDZIAŁYWAŃ I i II ETAP Stosowanie aktywizujących metod pracy. Aranżowanie znaczących osobistych doświadczeń i odkryć. Formy: zespołowa, indywidualna, grupowa OPIS OCZEKIWANYCH OSIAGNIĘĆ UCZNIÓW ETAP I kształcenie zintegrowane Ma poczucie własnej godności i wartości. Orientuje się w swoim najbliższym otoczeniu. Wiedzę i umiejętności potrafi zastosować w praktyce. Jest dobrze przygotowany do następnego etapu nauki. ETAP II kształcenie blokowe Akceptuje ograniczenia swoich możliwości wynikające z jego wieku. Szanuje wielowiekowe dziedzictwo kulturowe. Umie odróżniać dobro od zła w oparciu o uniwersalne wartości, stosuje się do norm powszechnie obowiązujących. Rozumie innych i potrafi z nimi współpracować, nawiązuje przyjazne kontakty z innymi ludźmi, akceptuje ich odmienność. Umie prezentować własne zdanie, słuchać opinii innych, jest asertywny. Stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny.
CELE NADRZĘDNE REALIZOWANE W POSZCZEGÓLNYCH KLASACH Klasa I II III IV V VI Cel nadrzędny Dziecko znajduje swoje miejsce w grupie i działa w niej. Dziecko umie zachować się w sytuacjach trudnych. Dziecko uświadamia sobie, że klasę tworzą różne osoby, które wnoszą do niej własne wartości. Uczeń podejmuje nowe wyzwania na II etapie edukacji. Uczeń wie, jak komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi. Uczeń zna swoje mocne strony, potrafi nad nimi pracować. ORGANIZACJA PROGRAMU ZADANIA DYREKTOR Zapewnie sprawne funkcjonowanie placówki. Stwarza dobre warunki i wspiera nauczycieli w realizowaniu wytyczonych celów. Współpracuje z Samorządem Uczniowskim. Stwarza warunki do prawidłowej realizacji Konwencji Praw Dziecka oraz umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i religijnej. Czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego. Ma obowiązek organizowania spotkań szkoleniowych dla nauczycieli, umożliwia udział w kursach pedagogicznych. Dba o zapewnienie bezpieczeństwa na terenie szkoły zarówno uczniom jak i pracownikom szkoły (dyżury nauczycielskie, dyżury pracowników szkoły, monitoring wejść i wyjść osób wchodzących i wychodzących ze szkoły, monitoring wizyjny).
PEDAGOG SZKOLNY Podejmuje działania wychowawcze i profilaktyczne wynikające z programu wychowawczego szkoły w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli. Wspiera działania wychowawcze i opiekuńcze nauczycieli. Ma obowiązek niesienia wszechstronnej pomocy dzieciom, które padły ofiarą przestępczości. Ma obowiązek ścisłej współpracy z policją i z sądem dla nieletnich (w razie zaistniałej potrzeby). W sposób zdecydowany reaguje na obecność w szkole osób obcych, które swoim podejrzanym zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia. Współpracuje z instytucjami w organizowaniu różnych form spędzania czasu przez dzieci szczególnie z rodzin patologicznych zaniedbanych środowiskowo. Poprzez prowadzone działania wychowawcze kształtuje u uczniów i ich rodziców świadomość prawną w zakresie ponoszenia konsekwencji wynikających z popełnionych czynów karalnych. PSYCHOLOG SZKOLNY Podejmuje działania wychowawcze i profilaktyczne wynikające z programu wychowawczego szkoły w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli. Diagnozuje sytuacje wychowawcze w celu wspierania rozwoju ucznia, określenia odpowiednich form pomocy psychologiczno pedagogicznej, w tym działań profilaktycznych, mediacyjnych i interwencyjnych wobec uczniów, rodziców i nauczycieli Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Minimalizuje skutki zaburzeń rozwojowych, zapobiega zaburzeniom zachowania oraz inicjuje różne formy pomocy wychowawczej w środowisku szkolnym i pozaszkolnym ucznia. Wspiera rodziców i nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. Umożliwia rozwijanie umiejętności wychowawczych rodziców i nauczycieli.
NAUCZYCIEL WYCHOWAWCA Troszczy się o harmonijny rozwój ucznia, stwarza sytuacje, w których uczeń rozwija różne sfery osobowości. Uczy rozwiązywania problemów w sposób twórczy. Motywuje uczniów do nauki i pracy nad sobą. Dąży do tego, aby być autorytetem, doradcą, przewodnikiem. Bezwarunkowo akceptuje ucznia jako osobę, natomiast warunkuje jego postępowanie. Wprowadza go w świat wiedzy rozwijając zdolności i zainteresowania. Uczy traktowania zdobytych wiadomości w sposób integralny, prowadzący do lepszego rozumienia siebie i świata. Wspiera ucznia w poszukiwaniu dalszej drogi rozwoju, pomaga w podejmowaniu decyzji dotyczącej kierunku dalszej edukacji Inspiruje i wzmacnia współpracę z rodzicami. Wspiera uczniów w trudnym procesie wychowania. Współpracuje z pedagogiem szkolnym i psychologiem szkolnym. RADA RODZICÓW Reprezentuje ogół rodziców szkoły oraz podejmuje działania wspierające proces wychowawczy szkoły. Współdecyduje o formach pomocy dzieciom oraz ich wypoczynku, współuczestniczy w opracowaniu programu wychowawczego szkoły. Pozyskuje i gromadzi środki finansowe w celu wspierania działalności szkoły. Organizuje formy aktywności rodziców na rzecz wspomagania realizacji celów i zadań szkoły.
SAMORZĄD UCZNIOWSKI Jest animatorem, inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego i intelektualnego na terenie szkoły i w środowisku lokalnym. Reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego wobec Dyrekcji i grona pedagogicznego. Inicjuje działania dotyczące życia uczniów, propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji. Angażuje uczniów do wykonywania niezbędnych prac na rzecz klasy i szkoły. Dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję. Wyraża za pośrednictwem swojego opiekuna opinię dotyczącą problemów społeczności uczniowskiej. RODZICE Powinni zadbać o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów, proponować im pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i poza nią. Mają prawo do poznania zadań i zamierzeń dydaktyczno-wychowawczych w danej klasie i szkole. Rodzice i nauczyciele współdziałają ze sobą w sprawach wychowania i kształcenia dzieci. NORMY ZACHOWANIA OBOWIĄZUJĄCE UCZNIÓW
1. Zawsze są przygotowani do lekcji: - przynoszą na zajęcia szkolne książki, zeszyty, przybory, - systematycznie odrabiają prace domowe, - nie spóźniają się na lekcje, - w ciągu tygodnia usprawiedliwiają nieobecności. 2. Zachowują się kulturalnie i z szacunkiem: - w szkole słuchają i wykonują polecenia nauczycieli i pracowników szkoły, - odzywają się do innych kulturalnie i z szacunkiem, - używają słów grzecznościowych: dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuję, przepraszam, - dyskutują kulturalnie, nie przerywają wypowiedzi innych osób, - pomagają pokrzywdzonym, słabszym, potrzebującym, - są tolerancyjni wobec innych, - uznają czyjąś inność (okulary, tusza, wzrost, choroba, niepełnosprawność), - nie krzyczą i nie używają wulgaryzmów. 3. Nie stosują przemocy fizycznej, psychicznej i słownej: - nie biją innych, - nie namawiają do bicia, - nie wyłudzają pieniędzy, nie kradną, - nie wyśmiewają, nie przedrzeźniają, nie przezywają nikogo, - nie wykonują samosądów, - nie osądzają nikogo pochopnie i negatywnie, - nie wyśmiewają uczniów uczących się dobrze i słabo, - nie izolują nikogo, współpracują ze wszystkimi, - nie popychają się, - nie podkładają nóg kolegom i koleżankom, - nie obmawiają nikogo,
- nie potępiają nikogo, - kulturalnie zachowują się na terenie szkoły i poza nią. 4. Swoim zachowaniem, zabawami nie stwarzają zagrożenia dla siebie i innych: - szanują swoje i cudze zdrowie (nie palą papierosów, nie piją alkoholu, nie zażywają narkotyków) - nie kołyszą się na krzesłach, - nie grają w piłkę na korytarzu, - nie siadają na ławkach w klasie, - nie trzaskają drzwiami, - podczas przerw nie wychodzą poza teraz szkoły, - nie przesiadują w toalecie, - nie rzucają w nikogo różnymi przedmiotami, - nie rzucają w nikogo kulami śniegowymi, nie nacierają śniegiem. 5. Szanują sprzęt szkolny, swoją i cudzą własność: - szanują sprzęt szkolny, tornistry i przybory szkolne własne i kolegów, - w szatni biorąc kurtki własne, inne pozostawiają na swoich miejscach i nie przeglądają kieszeni, - nie piszą po stolikach, szafkach, ścianach, murach, ani żadnym innym miejscu nie przeznaczonym do tego celu, - nie niszczą gazetek, - nie śmiecą, papiery wrzucają do kosza. 6. Szanują przyrodę, dbają o zieleń wokół szkoły, w szkole i w miejscu zamieszkania. 7. Wymienione normy zachowania obowiązują także w kinie, teatrze i na wycieczkach szkolnych oraz w miejscach publicznych. 8. O złym zachowaniu kolegów informują dorosłych.
Szczegółowe plany pracy dla poszczególnych klas opracowują nauczyciele wychowawcy klas. Treść Zadania Odpowiedzialni Ewaluacja Wychowanie Zna wartość wolności i ojczyzny jako wspólnoty obywateli. patriotyczne i obywatelskie I II Zna i rozpoznaje symbole narodowe. Poznaje swoją miejscowość i jej mieszkańców (Małe Ojczyzny). Posiada informacje dotyczące patrona szkoły i świąt narodowych. Zna sylwetki sławnych Polaków. Poznaje utwory literackie i muzyczne o tematyce patriotycznej. Dba o lokalne miejsca pamięci narodowej. Działa w samorządzie uczniowskim. Bierze udział w życiu lokalnej społeczności. Zapoznaje się z zasadami wyborów samorządu uczniowskiego, terytorialnego, parlamentarnego i prezydenta. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, wychowawcy świetlicy Analiza dokumentów, analiza dokumentacji I i II Wychowanie do życia w rodzinie Zna wartość rodziny jako środowiska życia i rozwoju dziecka. Uczy się pielęgnowania więzi rodzinnych. Poznaje tradycje rodzinne. Poznaje swoje prawa i obowiązki jako członka rodziny. Nauczyciele wychowawcy, pedagog, wychowawcy świetlicy Obserwacja, analiza dokumentacji
I II I Edukacja regionalna Promowanie bezpiecznego i zdrowego stylu życia Poznaje tradycje rodzinne i najbliższego otoczenia. Uczestniczy w uroczystościach rodzinnych, szkolnych i środowiskowych. Uczy się szacunku dla tradycji. Poznaje sylwetki osób zasłużonych dla środowiska lokalnego. Rozpoznaje symbole regionalne (godło gminy, powiatu). Zna wartość zdrowia życia własnego i innych osób. Potrafi dbać o swoje zdrowie, rozpoznaje swoje potrzeby i przyzwyczajenia. Potrafi zadbać o higienę swojego ciała. Poznaje zasady ruchu drogowego. Wychowawcy, wychowawcy świetlicy, pedagog, nauczyciele przedmiotu Wychowawcy, nauczyciele przedmiotu, pielęgniarka szkolna, lekarz, pedagog Analiza dokumentacji, obserwacja Obserwacja, analiza dokumentacji, ankieta II Potrafi zmienić swoje nawyki szkodliwe dla zdrowia. Wskazuje substancje i ich szkodliwy wpływ na zdrowie. Zna i stosuje sposoby aktywnego spędzania wolnego czasu. Zna zagrożenia cywilizacyjne, potrafi właściwie zachować się w przypadku kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi. Zna zasady ruchu drogowego (elementarz pieszego i rowerzysty)
I II I II Zapobieganie patologiom i uzależnieniom Przeciwdziałanie agresji, kształtowanie postaw prospołecznych Zapoznaje się z właściwymi nawykami zdrowotnymi i higienicznymi. Kształtuje właściwe nawyki zdrowotne. Szanuje zdrowie i życie swoje oraz innych osób. Kształtuje umiejętność samodzielnego dokonywania właściwych wyborów, zachowań chroniących zdrowie własne i innych. Uświadamia sobie zagrożenia związane z nałogami i uzależnieniami od narkotyków, tytoniu i alkoholu Zna model aktywnego zdrowego spędzania wolnego czasu. Propaguje model życia wolny od nałogów. Rozumie pojęcie wspólnoty i zna jej wartość. Rozwija poczucia przynależności do klasy i szkoły. Integruje się z zespołem klasowym. Nabywa umiejętność współpracy koleżeńskiej. Zna i stosuje zasady współżycia w szkole. Poznaje prawa i obowiązki ucznia. Dokonuje oceny własnych zachowań, podejmuje próby wyciągnięcia wniosków, uświadamia konieczność dokonywania samokontroli, rozumie pojęcia: koleżeństwo, tolerancja, przyjaźń, współpraca, pomoc Nabywa umiejętności bycia dobrym kolegą, przyjacielem. Rozróżnia dobre i złe postawy. Zachowuje się tolerancyjnie, dostrzega potrzeby innych (chorych i starszych) oraz osób niepełnosprawnych organizuje pomoc. Nauczyciele przedmiotu, wychowawcy, pedagog, pielęgniarka szkolna, nauczyciele w-f Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, pracownicy administracji Obserwacja, analiza dokumentów, ankieta Obserwacja, analiza dokumentacji, ankieta
Rozróżnia zachowania uległe, agresywne i asertywne. W sposób właściwy reaguje na przejawy agresji. Posługuje się własnym systemem wartości. Świadomie dokonuje wyborów. Ma świadomość własnej autonomii, umie bronić własnego zdania nie obrażając uczuć innych. Zna prawa i obowiązki ucznia. I II Orientacja zawodowa i planowanie kariery Zna pojęcie zdolności i talentu, potrafi je dostrzegać w sobie i innych. Poznaje pojęcia: pracowitość, rzetelność, wytrwałość. Uczy się wytrwałości i pracowitości, kończy rozpoczęte zadania. Uczy się szacunku dla osób wykonujących różne zawody. Uczy się stawiania celów i dobierania do nich sposobu realizacji. Poznaje różne zawody w czasie spotkań z ich przedstawicielami. Samodzielnie wybiera cele, z pomocą innych dobiera do nich środki realizacji Odczuwa potrzebę autokreacji i planuje swoją przyszłość Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny Obserwacja, analiza dokumentacji
EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO 1. W procesie ewaluacji Szkolnego Programu Wychowawczego udział biorą: a) uczniowie (podczas ankiet ewaluacyjnych, rozmów z nauczycielami na godzinach do dyspozycji wychowawcy klasowego lub na zebraniach Samorządu Uczniowskiego), b) rodzice (podczas ankiet ewaluacyjnych, w czasie spotkań z nauczycielami lub spotkań Rady Rodziców z dyrektorem szkoły), c) nauczyciele (podczas posiedzeń Rady Pedagogicznej). 2. Monitoring i ewaluację Szkolnego Programu Wychowawczego przeprowadza zespół nauczycieli ( Zespół Profilaktyczno Wychowawczy). 3. Po każdym zakończeniu roku szkolnego następuje weryfikacja Szkolnego Programu Wychowawczego zgodnie z wnioskami. Opracował Zespół Profilaktyczno Wychowawczy w składzie: Wanda Rzepczyńska, wychowawcy świetlicy, specjaliści, wychowawcy klas: oddz. przedszkolne - A. Ubowska; kl. I - H. Podłucka; kl. II - K. Rostek; kl. III - J. Djas; kl. IV - J. Raczyńska; kl. V M. K. Szostek - Pająk; kl. VI - M. Siedliska; świetlica - M. Wendolf,; Małgorzata Bębeńska, Wanda Myślińska. Jabłonna, 14 września 2016 r.