SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum w Wojkowicach Rok szkolny 2016 / 2017 Gimnazjum w Wojkowicach Strona 1
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Spis treści: Wstęp 1. Podstawa prawna Szkolnego Programu Profilaktyki 2. Cele Programu Cel główny Cele ogólne Zadania do realizacji. Podstawowe założenia Zasady organizacji profilaktyki uniwersalnej. Rodzaje uzależnień. Diagnozowanie środowiska. 3. Instytucje pomocowe wspierające realizację działań 4. Zakres odziaływań profilaktycznych skierowanych do uczniów, nauczycieli, wychowawców, rodziców, psychologa i pedagoga. Treści działań profilaktycznych: Działania skierowane do wszystkich uczniów klasy pierwsze, drugie i trzecie Gimnazjum w Wojkowicach Działania skierowane do rodziców Działania skierowane do wychowawców i nauczycieli 5. Ewaluacja programu Gimnazjum w Wojkowicach Strona 2
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI WSTĘP Program obejmuje treści i działania z zakresu profilaktyki skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców. Jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów, specyfiki naszej szkoły oraz naszego środowiska lokalnego. Szkolny Program Profilaktyki ma na celu stworzenie działań, które będę wspierać rozwój osobowości młodego człowieka, wskazywać pozytywne wzorce, ale tez chronić przed zagrożeniami jak i reagować w sytuacjach, w których uczeń podejmuje działania zagrażające jego zdrowiu psychicznemu i fizycznemu. Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum w Wojkowicach jest powiązany z: Szkolnym Programem Wychowawczym, priorytetemi polityki oświatowej państwa na dany rok szkolny oraz Statutem Szkoły. Działania Programu będą w ścisłej korelacji z działalnością profilaktyczną środowiska lokalnego, skierowaną przede wszystkim do uczniów, ale obejmującą również nauczycieli i rodziców. 1. PODSTAWA PRAWNA Przepisy prawa oświatowego Ustawa o systemie oświaty z 7 września 1991 r. (Dz.U. 2015 poz. 357 Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 28 sierpnia 2015 r. Poz. 1249) Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach i placówkach (Dz.U. z dnia 07 maja 2013 r. poz. 532 Rozporządzenia MEN z dnia 24 sierpnia 2015 zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji Gimnazjum w Wojkowicach Strona 3
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U z 28 sierpnia 2015 r. Poz. 1250) Rozporządzenia MEN z dnia 24 lipca 2015 w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U z 07 sierpnia 2015 r. Poz. 1113) Rządowy Program Bezpieczna + zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2015 r. w sprawie realizacji Rządowego programu wspomagania w latach 2015 2018 organów prowadzących szkoły w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach Bezpieczna + (Dz. U z dnia 13 lipca 2015 r. poz. 972) Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) Przepisy pozaoświatowe Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) Art. 72, Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. Nr. 120, poz. 526 z późn zm.) Art. 33, Ustawa z dnia 2 października 1982 r. o Postępowaniu w Sprawach Nieletnich, (Dz. U. 382/2014) Ustawa z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Nr 111, poz 535) Ustawa z 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz. U z 18. XI. 2015 poz. 1916) Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi DZ. U poz 1286 z późn. zm. z 4 sierpnia 2015 r.) Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii Dz.U. 2005 nr 179 poz. 1485 z późn. zm. Dz. U. z 2012 r. poz. 124 oraz ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 24 czerwca 2015 r. poz. 875) Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. nr 10, poz. 55 z późn. zm.) Dokumenty wewnętrzne: Gimnazjum w Wojkowicach Strona 4
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Statut Szkoły Szkolny Program Wychowawczy Strategia działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych wobec młodzieży zagrożonej uzależnieniem Zestawy Wewnętrznych Procedur Postępowania Interwencyjnego w Sytuacjach Zagrożenia 2. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI: Cel główny: Wspieranie młodych ludzi w rozwoju osobowym poprzez doskonalenie umiejętności życiowych jako czynników chroniących przed zagrożeniami oraz wspierających proces uczenia się i wychowania. Cele ogólne: zwiększanie poziomu bezpieczeństwa w szkole i poza nią, przeciwdziałanie przemocy i agresji, ograniczenie stosowania przez młodzież środków uzależniających, ograniczenie zachowań wykraczających poza normy funkcjonowania społeczności szkolnej, zapewnienie bezpieczeństwa fizycznego w szkole i na imprezach szkolnych. ukształtowanie postaw prozdrowotnych, wypromowanie zdrowego stylu życia, Cała społeczność szkolna prowadzi działania profilaktyczne promujące zdrowie fizyczne i psychiczne ucznia będące integralną częścią działań wychowawczych. W zakres działań profilaktyki i promocji zdrowia wchodzą: profilaktyka uzależnień (środków psychoaktywnych w tym alkoholu, narkotyków, papierosów, dopalaczy oraz uzależnień od komputera bezpieczeństwo w sieci) przeciwdziałanie agresji i przemocy rówieśniczej promowanie zdrowia fizycznego, propagowanie zasad higieny osobistej, Gimnazjum w Wojkowicach Strona 5
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI promowanie zasad higieny pracy umysłowej, kształtowanie umiejętności współżycia z innymi, stymulowanie rozwoju osobowego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, zapewnienie bezpiecznego środowiska nauki, tworzenie w szkole atmosfery przyjaznej uczniom. Szkolny Program Profilaktyki uchwala Rada Pedagogiczna po zasięgnięciu opinii Rady Rodziców oraz Samorządu Uczniowskiego. Zadania do realizacji. Podstawowe założenia Profilaktyka rozumiana jako zapobieganie występowaniu niepożądanych procesów i zjawisk, określanych jako przejawy patologii życia społecznego oraz działań wzmacniających właściwe postawy uczniów w toku wychowania, odbywa się poprzez: Przekazywanie przez pedagoga, psychologa, wychowawców oraz zaproszonych w ramach godzin wychowawczych specjalistów, rzetelnej wiedzy o różnych aspektach zdrowia (zdrowie fizyczne, psychiczne, duchowe) oraz czynnikach sprzyjających lub zagrażających zdrowiu. Prowadzenie przez pedagoga i psychologa szkolnego, wychowawców oraz nauczycieli w ramach godzin wychowawczych albo dodatkowych spotkań, zajęć psychoedukacyjnych, wspomagających rozwój osobowy i osiąganie pełni zdrowia psychicznego. Tworzenie i utrzymanie przez grono pedagogiczne atmosfery, służącej zdrowiu psychicznemu, poprzez budowanie osobowych relacji między nauczycielami i uczniami, angażowanie młodzieży w przedsięwzięcia, dzięki którym zwiększy się poczucie identyfikacji ze szkołą i środowiskiem lokalnym np.: uroczystości szkolne, działania samorządu uczniowskiego, projekty uczniowskie, wolontariat aktywność nauczycieli, wychowawców, psychologa, pedagoga szkolnego na rzecz pomocy uczniom w trudnych sytuacjach szkolnych i osobistych Gimnazjum w Wojkowicach Strona 6
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Program Szkolnej Profilaktyki w Gimnazjum w Wojkowicach jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby rozwojowe uczniów, potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska szkoły oraz szeroko pojęty kontekst przemian społeczno- ekonomicznych w kraju. Program ma charakter: działań zintegrowanych ze szkolnym zestawem programów nauczania, wykorzystujących treści do promowania zdrowego trybu życia, rozwoju psychologicznego i społecznego uczniów, działań interwencyjnych, które wynikają z konkretnych bieżących zdarzeń zaistniałych w szkole lub w środowisku. Za priorytetowe przyjmuje się, po rozpoznaniu sytuacji w środowisku lokalnym, realizowanie działań w zakresie profilaktyki uzależnień. Podstawą działań profilaktycznych jest diagnoza stanu zagrożenia wśród uczniów. 1. Szkoła diagnozuje poziom zagrożenia ze strony środków uzależniających i przemocy. 2. Diagnoza prowadzona jest każdego roku z wykorzystaniem metody ankietowej. 3. Nauczyciele, w szczególności wychowawcy oraz pedagog i psycholog szkolny prowadzą obserwacje postawy uczniów wobec zdrowia fizycznego i psychicznego. Działania profilaktyczne ukierunkowane na szeroki zakres problemów stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa zdrowia fizycznego oraz psychicznego uczniów, wynikają z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18. 08. 2015 r. w sprawie zakresu form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii i obejmują: 1. skierowaną do ogółu uczniów profilaktykę uniwersalną, czyli sprzyjanie pełni rozwoju, zdrowego trybu życia, podejmowania działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych, opóźnianie wieku inicjacji alkoholowej, stosowania środków uzależniających, Gimnazjum w Wojkowicach Strona 7
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 2. profilaktykę selektywną, adresowaną do uczniów z grup podwyższonego ryzyka, wspiranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych 3. profilaktykę wskazującą, czyli działania interwencyjne wobec osób, odnośnie których istnieje uzasadnione podejrzenie trwałego zaburzenia funkcjonowania, wspieranie uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji psychoaktywnych lub u których występują już inne zachowania ryzykowne. Zasady organizacji profilaktyki uniwersalnej. W szkole realizowana jest przede wszystkim profilaktyka uniwersalna, której zadaniem jest przeciwdziałanie zagrożeniom, wspieranie procesu wychowania oraz identyfikacja osób będących w grupie podwyższonego ryzyka. W przypadku rozpoznania uczniów z grupy drugiej i trzeciej, szkoła (pedagog szkolny) kieruje takie osoby do współpracujących z nią placówek wspomagających. Działania profilaktyczne w szkole obejmują realizowanie wśród całej społeczności szkolnej programów profilaktycznych i programów promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do indywidualnych potrzeb. Działania obejmują przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, jako alternatywnej formy działalności zaspakajającej potrzebę sukcesu, samooceny, przynależności i satysfakcji życiowej. Wychowawcy klas, pedagog / psycholog szkolny oraz koordynator ds. bezpieczeństwa w szkole realizują profilaktykę uniwersalną poprzez: włączanie do treści realizowanych w ramach godzin wychowawczych zagadnień związanych z zagrożeniami cywilizacyjnymi (kontakt ze środkami psychotropowymi, odurzającymi, dopalaczami środkami zastepcvzymi, AIDS, HIV, bulimia, anoreksja, degradacja środowiska, uzależnienia od komputerów i Internetu, cyberprzemoc, presja masmediów, choroby nowotworowe. przypominanie zasad bezpieczeństwa na początku każdego roku szkolnego i przed wakacjami. przedstawienie na początku edukacji uczniom klas pierwszych zasad BHP, przy współpracy opiekunów pracowni. włączenie do tematyki godzin wychowawczych problematyki Gimnazjum w Wojkowicach Strona 8
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI rozwiązywania konfliktów interpersonalnych, radzenia sobie ze stresem i wyrażania emocji w sposób asertywny, służącej przeciwdziałaniu agresji i przemocy rówieśniczej. Działania edukacyjne w ramach profilaktyki uniwersalnej mogą być realizowane w formie godzin wychowawczych, projektów uczniowskich, zajęć warsztatowych, spotkań z pedagogiem szkolnym lub zaproszonymi specjalistami. Wszyscy pracownicy szkoły mają obowiązek wspierania wychowawców w działaniach profilaktycznych. Rodzaje uzależnień Pod pojęciem "uzależnienia" rozumiane są uzależnienia od: alkoholu nikotyny substancji psychoaktywnych dopalaczy internetu telefonów komórkowych zakupów gier komputerowych jedzenia (anoreksja, bulimia) Adresatami Szkolnego Programu Profilaktyki jest cała społeczność szkolna: uczniowie, wychowawcy klas, nauczyciele przedmiotów, pracownicy obsługi oraz rodzice. Diagnozowanie środowiska dotyczy problemów związanych z: wczesną inicjacją picia alkoholu, palenia tytoniu, zażywania środków uzależniających narkotyki, dopalacze uzależnienia od komputera przemocą w sieci agresją rówieśniczą, (również z przypadkami agresji wobec osób dorosłych) zbyt dużą absencją na zajęciach edukacyjnych (brakiem realizacji obowiązku szkolnego. Gimnazjum w Wojkowicach Strona 9
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 3. INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE REALIZACJĘ PROGRAMU Instytucje wspomagające pracę profilaktyczną szkoły to przede wszystkim: Komenda Powiatowa Policji w Będzinie Wydział ds. Przestępczości Nieletnich, Komisariat Policji w Wojkowicach, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Wojkowicach, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Będzinie Punkt Konsultacyjny w Wojkowicach, Urząd Miasta w Wojkowicach, Powiatowa Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Będzinie, Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Będzinie. 4. ZAKRES ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH SKIEROWANYCH DO UCZNIÓW, NAUCZYCIELI, WYCHOWAWCÓW, RODZICÓW, PSYCHOLOGA I PEDAGOGA. Treści działań profilaktycznych Uczniowie o Zdobywanie rzetelnej i adekwatnej wiedzy o konsekwencjach zachowań ryzykownych. o Nabywanie umiejętności radzenia sobie z własnymi negatywnymi emocjami oraz z przemocą z zewnątrz o Uczenie najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych, w tym: umiejętności radzenia sobie ze stresem, nawiązywania i podtrzymywania dobrych kontaktów z ludźmi, odpierania presji otoczenia i grupy rówieśniczej o Rozwijanie umiejętności prowadzenia zdrowego trybu życia o Uczenie akceptowanych społecznie sposobów spędzania czasu wolnego o Budowanie pozytywnego obrazu własnej osoby. Budowanie poczucia własnej wartości Rodzice W szkole podejmowane są działania mające na celu: o Podnoszenie wiedzy i umiejętności wychowawczych rodziców Gimnazjum w Wojkowicach Strona 10
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI o Współudział rodziców w określaniu kierunków działań profilaktycznych, o Pomoc rodzicom w konstruktywnym rozwiązywaniu problemów dziecka. o Zdobywanie rzetelnych informacje o uzależnieniach i ich wpływie na funkcjonowanie organizmu o Poznawanie możliwości i miejsc pomocy dla osób uzależnionych. o Pomoc pedagogiczna i psychologiczna Nauczyciele, wychowawcy o Podnoszenie wiedzy i doskonalenie kompetencji wychowawczych nauczycieli. o Rozwijanie umiejętności dobrej współpracy nauczyciele-rodzice. o Znajomość Szkolnego Programu Profilaktyki i uwzględnianie jego treści w realizacji nauczanego przedmiotu, a także w planach godzin wychowawczych. o Prowadzenie diagnozy sytuacji wychowawczej, środowiska rodzinnego uczniów. o Zapoznanie uczniów i rodziców z Harmonogramem Działań Profilaktycznych na dany rok szkolny. o Nauczyciele współpracują z rodzicami. Pozyskują rodziców do realizacji Programu Profilaktyki poprzez szeroko rozumianą "pedagogizację" rodziców. o Wychowawcy i nauczyciele podejmują współpracę z pedagogiem i psychologiem szkolnym oraz koordynatorem ds. bezpieczeństwa uczniów w szkole. o Reagują na wszelkie przejawy niewłaściwego zachowania uczniów. Pedagog, psycholog szkolny o Współpracuje z instytucjami wspomagającymi dziecko i rodzinę min. z policją, Wydziałem ds. Przestępczości Nieletnich KP Policji, Poradnią Pedagogicznio - Psychologiczną, Sądem Rodzinnym, kuratorami sądowymi, Poradnią Zdrowia Psychicznego, Komitetem Ochrony Praw Dziecka, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie o Promuje zdrowy styl życia, a także alternatywne formy organizacji czasu wolnego. o Diagnozuje problemy wychowawcze uczniów. o Wspiera nauczycieli i wychowawców w realizacji zadań profilaktycznowychowawczych o Propaguje treści i programy profilaktyczne. o Aktywizuje uczniów do działań o charakterze wolontaryjnym. o Organizuje spotkania profilaktyczne, wykłady, pogadanki prowadzone przez Gimnazjum w Wojkowicach Strona 11
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI specjalistów w zakresie profilaktyki uzależnień (narkotyki, dopalacze) nikotynizmu, bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, cyberprzemocy. Gimnazjum w Wojkowicach Strona 12
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Działania adresowane do wszystkich uczniów ZADANIA FORMY REALIZACJI Zapoznanie uczniów z obowiązującymi Regulaminami, w tym Prawami i Obowiązkami Ucznia Zapoznanie z Wewnętrznymi Procedurami Postępowania Interwencyjnego w sytuacjach zagrożenia oraz Procedurami działań wychowawczych na terenie Gimnazjum w Wojkowicach Tworzenie bezpiecznego wolnego od agresji, przemocy i uzależnień środowiska wychowawczo profilaktycznego szkoły Zapoznanie uczniów z zapisami Statutu Szkoły dotyczącymi zakazu używania środków uzależniających, odurzających oraz realizacji obowiązku szkolnego Zapoznanie uczniów z Wewnętrznymi Procedurami Postępowania Interwencyjnego w sytuacjach zagrożenia. Systematyczna kontrola terenu wokół szkoły, toalet i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów pełnionych przez nauczycieli Korzystanie z monitoringu wizyjnego Przestrzeganie zakazu stosowania agresji, przemocy, palenia papierosów, e- papierosów oraz zażywania środków uzależniających (alkohol, narkotyki, dopalacze) Stosowanie procedur przewidzianych odpowiednio do ryzykownych zachowań uczniów. Systematyczna kontrola obowiązku szkolnego, kontrola uczniów spóźniających się oraz wagarujących GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 13
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Organizacja spotkań i pogadanek z funkcjonariuszami policji na temat odpowiedzialności karnej nieletnich. Propagowanie zdrowego stylu życia Zachęcanie młodzieży do udziału w akcjach profilaktycznych, przedstawieniach, happeningach (Szkolny Dzień Przeciwko Przemocy, Dzień Niezapominajki, Dzień Dziecka, Gimnazjalny Festyn Rodzinny) Organizowanie spotkań ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień (alkohol, narkotyki, dopalacze) Organizowanie szkolnych kampanii, festynów, debat, konkursów i wystaw na temat zdrowego stylu życia Udział w widowiskach i teatrach profilaktycznych dotyczących uzależnień (alkohol, narkotyki, dopalacze, papierosy, e- papierosy) Angażowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej Zachowaj Trzeźwy Umysł Realizacja zadań wynikających z realizacji profilaktyki uniwersalnej i programów profilaktyki SANEPID- u : Smak życia, czyli debata o dopalaczach i Znajdź Właściwe Rozwiązanie oraz programu edukacyjnego Trzymaj formę Angażowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w ogólnopolskim programie profilaktycznym Przemoc boli! Opracowywanie gazetek tematycznych, plakatów, ulotek itp. GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 14
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Działania adresowane do wszystkich uczniów Zajęcia pozalekcyjne przeznaczone są dla uczniów pragnących wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności. Celem zajęć jest: rozwijanie uzdolnień uczniów, udzielanie pomocy edukacyjnej uczniom napotykającym na trudności w uczeniu się, zagospodarowanie wolnego czasu ucznia. rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów, poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania, W zajęciach pozalekcyjnych oraz kółkach zainteresowań, grupach wyrównawczych, zajęcia artystycznych biorą udział, za zgodą rodziców, uczniowie zainteresowani przedmiotem lub zakwalifikowani przez nauczyciela do odpowiedniej formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W zajęciach sportowych uczestniczą uczniowie klasy sportowej z predyspozycjami do uprawiania określonej dyscypliny sportowej. W zajęciach rekreacyjno-sportowych, biorą udział wszyscy chętni uczniowie. Działania skierowane do uczniów klas pierwszych. Główne zadania do realizacji w klasie pierwszej to: - integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców, - wypracowanie form współpracy z rodzicami. - poznanie uczniów, ich potrzeb i możliwości rozwojowych, - udzielanie wsparcia i pomocy w rozwiązaniu pojawiających się trudności w nauce, komunikacji interpersonalnej, - profilaktyka uzależnień, ZADANIA FORMY REALIZACJI Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym. Adaptacja uczniów. Integracja bez presji rówieśniczej Zapoznanie się ze szkołą, jej najbliższym otoczeniem, Klasowe zajęcia integracyjne dla wszystkich pierwszoklasistów, GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 15
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Przeprowadzenie przez pedagoga ankiety diagnozującej poziom bezpieczeństwa uczniów w szkole Czy czuję się bezpiecznie w nowej szkole. Analiza jakościowa i ilościowa przedst. wniosków na RP uroczyste pasowanie na gimnazjalistę (Ślubowanie Klas Pierwszych) Kształtowanie u uczniów umiejętności radzenia sobie z presją rówieśników. Kształtowanie umiejętności pracy w grupie Uświadamianie młodzieży zagrożeń związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych. Promocja zdrowia Godziny wychowawcze dotyczące postaw rówieśniczych, asertywności, radzenia sobie w sytuacjach trudnych Realizacja elementów programu profilaktyki Przemoc Boli! Rozmowy indywidualne z z pedagogiem Rozmowy indywidualne z psychologiem Zajęcia z pedagogiem, psychologiem oraz doradcą zawodowym z zakresu: - komunikacji interpersonalnej - budowania zaufania do innych, Udział w ogólnopolskich programach i kampaniach profilaktycznych np. Znajdź właściwe rozwiązanie, Zachowaj Trzeźwy Umysł. Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach. Zwracanie uwagi na właściwe odżywianie w okresie dojrzewania Przeprowadzenie ankiety diagnozującej poziom kontaktu z substancjami psychoaktywnymi w szkole i poza szkołą GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 16
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Kształtowanie postaw asertywnych poprzez: sztukę odmawiania, wzajemne wspieranie, werbalizację potrzeb Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie Zwrócenie uwagi na tematykę anoreksji, bulimii oraz problemy związane z samookaleczeniami i próbami samobójczymi. Promocja zdrowego stylu życia wolnego od używek (alkohol, narkotyki, dopalacze) Angażowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej Zachowaj Trzeźwy Umysł Realizacja zadań wynikających z realizacji profilaktyki uniwersalnej i programów profilaktyki SANEPID- u : Smak życia, czyli debata o dopalaczach i Znajdź Właściwe Rozwiązanie oraz programu edukacyjnego Trzymaj formę Udział w widowiskach i teatrach profilaktycznych z zakresu uzależnień (alkohol, narkotyki, dopalacze, papierosy) Przygotowywanie przedstawień, happeningów, konkursów tematycznych, przedsięwzięć o charakterze profilaktycznym. Psychoedukacyjne zajęcia z asertywności, Realizacja na lekcjach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru, Spotkania z pedagogiem i psychologiem, Projekcje filmowe analiza i ocena postaw. Spotkania z funkcjonariuszami policji, prawnikiem, kuratorem sądowym GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 17
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI nawyku poszanowania go. i przedstawicielami instytucji wspomagających Godziny wychowawcze dotyczące praw i obowiązków człowieka oraz odpowiedzialności za ich nieprzestrzeganie Spotkania z funkcjonariuszami Policji na temat odpowiedzialności karnej nieletnich. Działania skierowane do uczniów klas drugich Istotnymi tematami do realizowania w klasie drugiej są: - profilaktyka uzależnień, - profilaktyka zachowań agresywnych. - Umiejętność kontaktów interpersonalnych ZADANIA FORMY REALIZACJI Kształtowanie postaw asertywnych poprzez: sztukę odmawiania, wzajemne wspieranie, werbalizację potrzeb Psychoedukacyjne zajęcia z asertywności, Realizacja na lekcjach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru, Spotkania z pedagogiem i psychologiem, Projekcje filmowe analiza i ocena postaw. Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez: poznawanie swoich mocnych i słabych stron, docenianie własnych sukcesów Kształtowanie właściwych postaw młodzieży Kształtowanie właściwych postaw i norm moralnych uczniów szacunek Organizowanie zajęć pozalekcyjnych umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, umiejętności, uzdolnień, Udział w przedsięwzięciach środowiskowych i szkolnych, min. koncertach, przedstawieniach teatralnych, wystawach, happeningach. GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 18
wobec siebie i innych PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Uświadamianie młodzieży zagrożeń związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych. Promocja zdrowia Udział w ogólnopolskich programach i kampaniach profilaktycznych np. Znajdź właściwe rozwiązanie i Zachowaj Trzeźwy umysł Realizacja elementów programu profilaktyki przeciwdziałania przemocy i agresji Przemoc Boli! Realizacja zadań wynikających z realizacji profilaktyki uniwersalnej i programów profilaktyki SANEPID- u : Smak życia, czyli debata o dopalaczach i Znajdź Właściwe Rozwiązanie oraz programu edukacyjnego Trzymaj formę Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach. Zwracanie uwagi na właściwe odżywianie w okresie dojrzewania Zwrócenie uwagi na tematykę anoreksji, bulimii oraz problemy związane z samookaleczeniami i próbami samobójczymi. Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej Promocja zdrowego stylu życia wolnego od używek (alkohol, narkotyki, e- papierosy, dopalacze, papierosy) Udział w widowiskach i teatrach profilaktyki z zakresu uzależnień (alkohol, narkotyki, dopalacze) Przygotowywanie gazetek tematycznych dotyczących akcji profilaktycznych np. GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 19
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Dzień bez Papierosa, Agresji STOP, Dzień Życzliwości, itp Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym Pogadanki, rozmowy dotyczące głównych problemów okresu dojrzewania (ucieczki z domu, samookaleczenia, próby samobójcze) Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku Spotkania z policją, prawnikiem, kuratorem sądowym, poszanowania go. Godziny wychowawcze dotyczące obowiązków człowieka oraz odpowiedzialności za ich lekceważenie Spotkania z funkcjonariuszami Policji na temat odpowiedzialności karnej nieletnich Działania skierowane do uczniów klas trzecich Istotnymi elementami działań do realizacji w klasie trzeciej są: - Profilaktyka uzależnień. - Profilaktyka zachowań agresywnych. - Kształtowanie właściwych postaw. ZADANIA FORMY REALIZACJI Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku umiejętności poszanowania prawa Spotkania z policją, prawnikiem, kuratorem sądowym, Godziny wychowawcze dotyczące obowiązków człowieka oraz odpowiedzialności za ich lekceważenie Spotkania z funkcjonariuszami Policji na temat odpowiedzialności karnej nieletnich Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień Informowanie o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień środkami odurzającymi w tym narkotykami i dopalaczami. GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 20
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Uświadamianie młodzieży zagrożeń związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych. Promocja zdrowia Udział w ogólnopolskich programach i kampaniach profilaktycznych np. Znajdź właściwe rozwiązanie i Zachowaj Trzeźwy Umysł. Udział w widowiskach i teatrach profilaktyki z zakresu uzależnień (alkohol, narkotyki, dopalacze, e- papierosy, papierosy). Realizacja zadań wynikających z realizacji profilaktyki uniwersalnej i programów profilaktyki SANEPID- u : Smak życia, czyli debata o dopalaczach i Znajdź Właściwe Rozwiązanie oraz programu edukacyjnego Trzymaj formę Organizacja happeningów i przedsięwzięć szkolnych o charakterze profilaktycznym i wychowawczym. Promocja zdrowego stylu życia wolnego od używek (alkohol, narkotyki, dopalacze, papierosy). Filmy o uzależnieniach i dyskusje na godzinach wychowawczych. Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach. Zwracanie uwagi na właściwe odżywianie w okresie dojrzewania. Zwrócenie uwagi na tematykę anoreksji, bulimii oraz problemy związane z samookaleczeniami i próbami samobójczymi. Kształtowanie postaw asertywnych poprzez: Psychoedukacyjne zajęcia z asertywności. GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 21
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI sztukę odmawiania, wzajemne wspieranie, werbalizację potrzeb Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez: poznawanie swoich mocnych i słabych stron, docenianie własnych sukcesów Realizacja na lekcjach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru. Spotkania z pedagogiem i psychologiem. Projekcje filmowe, spektakle teatralne analiza i ocena postaw. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, umiejętności, pasji, uzdolnień, Promowanie sukcesów młodzieży ( artystycznych, naukowych, sportowych) poprzez nagrody, wystawy, dyplomy, pochwały. Działalność w organizacjach szkolnych i zajęciach dodatkowych. Udział w przedsięwzięciach organizowanych na terenie szkoły i poza nią. Działania skierowane do rodziców ZADANIA FORMY REALIZACJI Monitorowanie potrzeb i oczekiwań rodziców wobec systemu wychowawczoprofilaktycznego szkoły Zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły, Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas wywiadówek klasowych, Anonimowe sondaże ankietowe Bieżąca współpraca z Radą Rodziców Udostępnienie tekstów oraz omówienie najważniejszych ich GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 22
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI podstawowymi regulaminami oraz z Programem Szkolnej Profilaktyki oraz Szkolnym Programem Wychowawczym. zapisów podczas wywiadówek klasowych, Udostępnienie Statutu Szkoły, Wewnętrznych Procedur Postępowania Interwencyjnego w Sytuacjach Zagrożenia i Regulaminów regulujących pracę szkoły przez szkolną bibliotekę Psychoedukacja Organizacja spotkań ze specjalistami w zakresie psychoedukacji (Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Centrum Pomocy Rodzinie) Warsztaty umiejętności wychowawczych, Pedagogizacja rodziców prelekcje dla rodziców dotyczące zagrożeń wynikających z kontaktu młodych ludzi ze środkami uzależniającymi w tym: alkoholem, narkotykami oraz dopalaczami, Organizacja spotkań rodziców z funkcjonariuszami Policji na temat odpowiedzialności karnej nieletnich Działania skierowane do nauczycieli ZADANIA FORMY REALIZACJI Psychoedukacja Umożliwienie udziału w różnych GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 23
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Monitorowanie potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych Udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych i konfliktowych zewnętrznych formach szkoleniowych, Organizowanie warsztatów umiejętności wychowawczych w ramach WDN, Przygotowanie bibliografii literatury z zakresu problematyki okresu dorastania Praca w Zespołach Przedmiotowych Praca w Zespole Wychowawczym Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas posiedzeń Rady Pedagogicznej anonimowe sondaże ankietowe analiza dokumentów Bieżąca współpraca z Zespołem Wychowawczym Aktywizacja nauczycieli i wychowawców w czasie spotkań Zespołu Wychowawczego Indywidualne rozmowy psychologa, pedagoga z uczniami i rodzicami. Organizowanie spotkań mediacyjnych. Pomoc w konstruowaniu kontraktów wychowawczych z klasą lub z uczniem i jego rodzicem Zapoznanie z Wewnętrznymi Procedurami Postępowania Interwencyjnego w Sytuacjach Zagrożenia Zapoznanie całej społeczności szkolnej Procedurami działań GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 24
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI Wychowawczo Profilaktycznych na terenie Gimnazjum. Profilaktyka uzależnień Szkolenie w ramach WDN w zakresie profilaktyki uzależnień (alkohol, narkotyki, dopalacze) Udostępnianie literatury z zakresu profilaktyki uzależnień Przedstawienie wachlarza propozycji tematyki szkoleń zewnętrznych z zakresu profilaktyki uzależnień Proponowany Szkolny Program Profilaktyki naszego Gimnazjum dotyczy kształcenia ucznia i wspierania jego rozwoju zarówno poprzez proponowane treści programowe jak też osobisty kontakt nauczyciela z młodzieżą. Program opisuje całościowo wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do całej społeczności szkolnej uczniów, rodziców i nauczycieli. Program Profilaktyki jest spójny z: Rządowym Programem Bezpieczna + będącym programem wspomagania w latach 2015 2018 organów prowadzących szkoły w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki. Program jest kontynuacją Rządowego Programu Bezpieczna i przyjazna szkoła" z późniejszymi zmianami na lata 2014 2016, i dotyczy zapewnienia bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach. Statutem Gimnazjum w Wojkowicach Strategią działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych wobec młodzieży zagrożonej uzależnieniem w Gimnazjum w Wojkowicach. GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 25
PROGRAM SZKOLNEJ PROFILAKTYKI 5. EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Szkolny Program Profilaktyki realizowany w danym roku szkolnym poddawany jest na koniec roku szkolnego ewaluacji, która ma na celu zbadanie skuteczności podejmowanych na terenie szkoły oddziaływań profilaktycznych i wychowawczych. W celu dokonania ewaluacji Szkolnego Programu Profilaktyki wykorzystuje się: o Badania ankietowe całej społeczności szkolnej (uczniów, rodziców i nauczycieli) o Ocenę stopnia realizacji zadań zaplanowanych na każdy rok o Informacje pedagoga, psychologa szkolnego i wychowawców z realizacji zadań profilaktyczno wychowawczych (sprawozdania) o Analiza wypadkowości. Wywiad z Koordynatorem ds. bezpieczeństwa ucznia w szkole. Za realizację działań promocji zdrowia i profilaktyki a także ewaluację programu profilaktyki i sporządzenie okresowego raportu odpowiedzialny jest Zespół Wychowawczy. GIMNAZJUM W WOJKOWICACH Strona 26