PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU SZKÓŁ NR 34 Toruń 2011 1
SPIS TREŚCI STR. Podstawa prawna Szkolnego Programu Wychowawczego...3 Rozdział I. Misja szkoły...4 Rozdział II. Zadania szkoły...5 Zadania szkoły jako środowiska wychowawczego...5 Zadania wychowawcy klasowego...5 Zadania wychowawcze każdego nauczyciela...6 Zadania wychowawcze pedagoga szkolnego...6 Zadania wychowawcze nauczyciela terapeuty...6 Zadania wychowawcze świetlicy szkolnej...7 Zadania wychowawcze biblioteki szkolnej...8 Zadania wychowawcze Samorządu Uczniowskiego SP nr 34...8 Zadania wychowawcze Samorządu Uczniowskiego Gimnazjum nr 34...8 Rozdział III. Formy pracy rozwijające aktywność uczniów...9 Rozdział IV. Obszary działań wychowawczych...9 Rozdział V. Plan działań wychowawczych...10 Rozdział VI. Efekty oddziaływań wychowawczych...15 ROZDZIAŁ VII. Model absolwenta szkoły 15 Rozdział VIII. Ewaluacja...16 2
PODSTAWA PRAWNA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Szkolny program wychowawczy został opracowany na podstawie: Załącznika nr 1 rozporządzenia MEN z dnia 15 lutego 1999 r. (Dz.U.Nr14 z 23 lutego 1999 r., poz.129) Konstytucji RP Ustawy o systemie oświaty (Dz. U. Nr 67 z 1996 r. poz. 329 z póź. zm.) Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz. U. Z 1998 r. Nr 106, poz. 668 z póź. zm.) Rozporządzenia MEN w sprawie ramowego statutu Konwencji Praw Dziecka 3
ROZDZIAŁ I MISJA SZKOŁY Misją naszej szkoły jest: Jesteśmy szkołą spełniającą oczekiwania środowiska, w którym funkcjonujemy. Tworzymy klimat wpływający na pozytywne relacje między członkami naszej społeczności. Uczymy młodych ludzi odpowiedzialności za podejmowane decyzje, kształtujemy ich postawy w poszukiwaniu wartości i godności osobistej. Zapewniamy nowoczesną bazę dydaktyczną, wysokiej klasy kadrę pedagogiczną, życzliwą atmosferę i poczucie bezpieczeństwa. 4
ROZDZIAŁ II ZADANIA SZKOŁY I ZADANIA SZKOŁY JAKO ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZEGO 1. Tworzenie w szkole podstawy wzajemnego szacunku, akceptacji i zaufania. 2. Kształtowanie u uczniów postawy wzajemnego szacunku, akceptacji i zaufania. 3. Pomaganie uczniom w rozpoznawaniu wartości moralnych, w dokonywaniu wyborów i hierarchizacji tych wartości. 4. Dawanie szansy wspólnego przebywania, uczenia się i zabawy wszystkim dzieciom zdrowym i niepełnosprawnym, dążenie do tego aby wszystkie dzieci w sposób naturalny odnosiły się do niepełnosprawności. 5. Podejmowanie odpowiednich kroków w celu zapobiegania wszelkiej dyskryminacji. 6. Propagowanie takich wartości jak tolerancja, dialog międzykulturowy, poszanowanie poglądów politycznych, światopoglądowych i społecznych. 7. Tworzenie wewnętrznego klimatu szkoły poprzez wypracowanie i podtrzymywanie tradycji i zwyczajów. 8. Rozwijanie więzi rodzinnych i patriotycznych. 9. Przygotowywanie uczniów do udziału w życiu społecznym. 10. Uwzględnianie indywidualnych potrzeb uczniów i troska o zapewnienie równych szans wszystkim uczniom. 11. Rozbudzanie motywacji do działań prozdrowotnych i proekologicznych. 12. Kształtowanie nawyków dbania o higienę osobistą. 13. Wdrażanie Szkolnego Programu Profilaktyki. 14. Rozwijanie potrzeby samodoskonalenia. 15. Pomaganie uczniom w poszukiwaniu własnej drogi życiowej i osiągania wyznaczonych celów. II ZADANIA WYCHOWAWCY KLASOWEGO 1. Wychowawca klasy pełni zasadniczą rolę w systemie wychowawczym szkoły, tworząc warunki wspomagające rozwój, uczenie się i przygotowanie ucznia do pełnienia różnych ról w życiu społecznym. 2. Zapoznaje i wdraża do przestrzegania norm i wartości uniwersalnych. 5
3. Otacza indywidualna opieką każdego ze swoich uczniów. 4. Planuje i organizuje wspólnie z uczniami różne formy życia zespołowego i uzgadnia treść i formę zajęć na godzinach do dyspozycji wychowawcy klasowego. 5. Koordynuje działania wychowawcze nauczycieli uczących w jego klasie wobec ogółu uczniów oraz uczniów wymagających indywidualnej opieki. 6. Utrzymuje kontakt z rodzicami w celu: a) zapoznania ze stawianymi wymaganiami i zamierzeniami wychowawczymi oraz informowania o ocenach (zebrania z rodzicami i konsultacje). b) wspieraniu ich w wychowaniu c) włączania ich w życie klasy i szkoły d) buduje przyjazną atmosferę w klasie e) wzbudza motywację do nauki f) kształtuje postawy pozytywnego i konstruktywnego reagowania w sytuacjach trudnych oraz asertywnego wyrażania własnych uczuć, potrzeb oraz opinii dotyczących zachowania innych ludzi g) wskazuje racjonalne formy spędzania czasu wolnego h) organizuje imprezy integrujące zespół klasowy i) jako pierwszy dostrzega niepowodzenia szkolne swoich wychowanków j) udziela pochwał i nagan uczniom przed zespołem klasowym III ZADANIA WYCHOWAWCZE KAŻDEGO NAUCZYCIELA 1. Nauczyciel jest odpowiedzialny za jakość i wyniki pracy dydaktycznowychowawczej szkoły i za bezpieczeństwo powierzonych jego opiece uczniów. 2. Udziela pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych. 3. Informuje wychowawcę klasowego o wszelkich niepowodzeniach szkolnych uczniów. 4. Wpływa na właściwą atmosferę w klasie. 5. Wpływa na kształtowanie odpowiednich postaw uczniów i rozwój ich osobowości. 6. Rozstrzyga bieżące problemy wychowawcze uczniów. 7. Troszczy się o kulturę języka. 8. Motywuje do działań prozdrowotnych i proekologicznych. 9. Wspiera aktywność poznawczą i twórczą swoich uczniów. 10. W żadnej sytuacji nie może wyrażać wobec ucznia krytycznej oceny obraźliwymi słowami i postępowaniem naruszającym jego godność osobistą 6
IV ZADANIA WYCHOWAWCZE PEDAGOGA SZKOLNEGO 1. Planowanie, koordynowanie i realizacja wychowawczych i opiekuńczych zadań szkoły. 2. Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom, rodzicom i nauczycielom. 3. Szeroko pojęta profilaktyka wychowawcza obejmująca m.in. profilaktykę niedostosowania społecznego i uzależnień. 4. Organizowanie pomocy materialnej dla potrzebujących uczniów. 5. Orientacja szkolna i zawodowa. 6. Współpraca z instytucjami, placówkami i osobami działającymi na rzecz dziecka i rodziny V ZADANIA WYCHOWAWCZE NAUCZYCIELA TERAPEUTY 1. Kwalifikowanie uczniów na zajęcia terapeutyczne w oparciu o diagnozę pedagogiczną, opinię nauczycieli, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej oraz zgodę rodziców. 2. Korygowanie i kompensowanie deficytów rozwojowych w ramach specjalistycznych zajęć zespołowych i indywidualnych. 3. Rozpoznawanie i łagodzenie bądź eliminowanie przyczyn przejawów zaburzeń zachowania poprzez: a) Zmianę sądów poznawczych z uwzględnieniem występowania zaburzeń w obrazie samego siebie w relacjach z innymi ludźmi b) Zmianę wzorców zachowań umożliwiających dziecku bardziej satysfakcjonujące dla obu stron kontakty z innymi ludźmi oraz realizację własnych celów. VI ZADANIA WYCHOWAWCZE ŚWIETLICY SZKOLNEJ 1. Organizacja pracy w świetlicy. 2. czuwanie nad stanem bezpieczeństwa dzieci. 3. Kształtowanie umiejętności harmonijnego działania w zespole. 4. Kształtowanie właściwych postaw moralnych, poczucia godności osobistej. 5. Wzbudzanie szacunku dla rodziców i osób starszych. 6. Kształtowanie właściwych postaw patriotycznych. 7. Rozbudzanie różnorodnych zainteresowań dzieci. 8. Kształtowanie nawyków higieny osobistej i kultury zdrowotnej. 9. Kształtowanie postaw wobec uzależnień. 10. Rozbudzanie potrzeby ochrony środowiska i potrzeby obcowania z przyrodą. 11. Kształtowanie właściwego stosunku do zwierząt. 7
12. Rozbudzanie zamiłowania do obcowania z książka. 13. Kształtowanie właściwego stosunku do pracy i ludzi pracy. 14. Zapoznawanie dzieci z tradycjami obchodzenia świąt. 15. Ukazywanie znaczenia twórczości ludowej w kulturze narodowej. VII ZADANIA WYCHOWAWCZE BIBLIOTEKI SZKOLNEJ 1. Rozwijanie kultury czytelniczej. 2. Propagowanie czytelnictwa literatury popularno-naukowej. 3. Informowanie o czytelnictwie nauczycieli i rodziców. 4. Wdrażanie do korzystania z warsztatu informacyjnego biblioteki. VIII ZADANIA WYCHOWAWCZE SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO SP NR 34 1. Samorząd jest rzecznikiem praw uczniów. 2. Pomoc uczniom w rozwiązywaniu ich problemów. 3. Wdrażanie do pracy zespołowej. 4. Współpraca uczniów z nauczycielami jako partnerami w realizacji zadań. 5. Współdziałanie uczniów i ich wzajemne wspieranie się 6. Rozwijanie zainteresowań. 7. Organizowanie rozrywki i zabawy. IX ZADANIA WYCHOWAWCZE SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO GIMNAZJUM NR 34 1. Propagowanie praw ucznia i ich obrona. 2. Wdrażanie uczniów do samodzielnego rozwiązywana problemów. 3. Partnerstwo w stosunkach uczniów z nauczycielami w realizacji celów wychowawczych szkoły. 4. Kształtowanie umiejętności zespołowego działania. 5. Stwarzanie warunków do samokontroli, samooceny i samodyscypliny uczniów. 6. Rozwijanie form współdziałania uczniów i wzajemnego wspierania się (organizowanie pomocy koleżeńskiej uczniom napotykającym trudności w szkole). 7. Rozwijanie zainteresowań naukowych, kulturalnych, sportowych, turystyczno-krajoznawczych. 8. Organizowanie rozrywki dla młodzieży. 8
ROZDZIAŁ III FORMY PRACY ROZWIJAJĄCE AKTYWNOŚC UCZNIÓW W NABYWANIU WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI 1. Psychodramy. 2. dyskusje. 3. Piosenki, rysunki. 4. Burza mózgów. 5. Realizowanie treści z poszczególnych przedmiotów z jednoczesnym przekazywaniem praktycznej wiedzy i kształtowaniem umiejętności. 6. Zabawy, gry ruchowe, pantomima. 7. Organizowanie działalności proekologicznej, prozdrowotnej, kulturalnej i rozrywkowej, charytatywnej a także udział w imprezach o podobnym charakterze organizowanych przez inne instytucje i organizacje. 8. Rajdy, wycieczki, biwaki, wyjścia do teatrów i kin. 9. Tworzenie i podtrzymywanie tradycji i zwyczajów. 10. Konkursy i olimpiady. 11. Koła zainteresowań, zajęcia sportowe. 12. Zajęcia ponadprogramowe. ROZDZIAŁ IV OBSZARY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH 1. Rozwój intelektualny ucznia. 2. Rozwój emocjonalny ucznia. 3. Rozwój społeczny ucznia: a) funkcjonowanie w klasie b) funkcjonowanie w społeczeństwie 4. Wychowanie patriotyczne i obywatelskie. 5. Życie w rodzinie. 6. Rozwój zdrowotny ucznia. 9
10
ROZDZIAŁ V PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH WARTOŚCI WYCHOWAWCZE CELE WYCHOWAWCZE SZKOŁY ZADANIA WYCHOWAWCZE PRZYKŁADOWE FORMY REALIZACJI 1. Prawdomówność Kształtowanie odpowiedzialności za słowa i czyny 2. Szacunek dla siebie i innych Poszanowanie godności osobistej, nietykalności cielesnej i wyrabianie szacunku dla innych. zawsze mówimy prawdę nawet w sytuacjach dla siebie niekorzystnych oddzielamy własne sądy od uczuć i emocji Przychodzimy punktualnie na lekcje Odnosimy się do siebie z szacunkiem Nie skarżymy Nie używamy wulgaryzmów. Umiemy dokonać samooceny Pogadanki w klasach, zabawy Spotkania towarzyskie Zajęcia dydaktyczne Analiza własnego zachowania Ankiety, rozmowy 3. Tolerancja Kształtowanie pozytywnych postaw i tolerancji wobec różnych poglądów i osób innych, niepełnosprawnych, chorych i słabszych. 4. Szacunek dla pracy własnej i innych Wyrabianie szacunku dla pracy własnej i innych. Troska o estetykę klaso-pracowni i szkoły Odnosimy się z szacunkiem do osób starszych, chorych, osóbo odmiennych poglądach Nie wyśmiewamy się z ludzi innych niż my Jesteśmy otwarci na innych ludzi Dbamy o porządek, nie zaśmiecamy miejsc, w których przebywamy Porządkujemy salę lekcyjną po zakończeniu zajęć Obchody urodzin i imienin kolegów z klasy Współzawodnictwo w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, konkursach przedmiotowych, zawodach sportowych Zaangażowanie w akcje charytatywne Zagospodarowanie klaso-pracowni Opieka nad gazetkami tematycznymi Wykonywanie 11
5. Kultura osobista Kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania, umiejętności współżycia w grupie społecznej i rodzinie zgodnie z obowiązującymi normami i regułami Pamiętamy o słowach: proszę, dziękuję, przepraszam Osobę wchodzącą do klasy witamy wstając z miejsc pamiętamy o witaniu i żegnaniu się z innymi obowiązków dyżurnych Dbanie o czystość w toaletach, na korytarzach, boisku i wokół szkoły Pogadanki w klasie Drama Małe formy teatralne 6. Poszanowanie życia i dbałość o zdrowie. Kształtowanie nawyków zdrowego, aktywnego trybu życia i wypoczynku. Nabywanie umiejętności życia w zgodzie z przyrodą. Kształtowanie sprawności fizycznej, odporności i hartu. Kształtowanie zachowań i postaw proekologicznych. Walka z agresja i przemocą. Przestrzegamy zasad higieny osobistej i higieny pracy umysłowej. Dbamy o swój wygląd zewnętrzny. Zdrowo się odżywiamy, odpowiednio ubieramy. Szanujemy środowisko naturalne. Segregujemy surowce wtórne. Pogadanki w klasie. Spotkania ze szkolną pielęgniarką. Organizowanie zajęć sportowych. Obchody Dnia Ziemi Udział w akcji Sprzątanie Świata 7. Nieuleganie nałogom Wskazywanie ujemnych skutków nałogów (papierosy, alkohol,,narkotyki, dopalacze). Działania profilaktyczne zapobiegające nałogom. Zachowujemy się asertywnie Potrafimy powiedzieć NIE Uczestniczymy w programach profilaktycznych Organizowanie spotkań profilaktycznych dla uczniów i rodziców Uczestnictwo w programach profilaktycznych Spotkaniach z pedagogiem szkolnym Uczestnictwo w małych formach teatralnych 8. Poszanowanie mienia własnego, Uwrażliwianie na dobro własne i wspólne Dbamy o rzeczy własne i innych Nie niszczymy pomieszczeń Dbałość o sprzęt szkolny 12
cudzego i społecznego. i przedmiotów z których korzystamy Wyrządzoną szkodę naprawiamy Odpowiadamy finansowo za zniszczone mienie Widząc przejaw niszczenia mienia mamy obowiązek zgłosić osobie dorosłej Dbałość o czystość i higienę sanitariatów Zaangażowanie w prace społeczne na rzecz klasy, szkoły, środowiska 9. Nieprzywłaszczanie cudzej własności 10. Umiejętność funkcjonowania w grupie Wpajanie zasad uczciwości i szacunku dla cudzej własności Nabywanie umiejętności współżycia w grupie społecznej, rozwiązywania konfliktów w różnych sytuacjach, przyjmowania krytyki Budowanie więzi między uczniami Uczenie radzenia sobie z własnymi emocjami. Znalezioną rzecz oddajemy właścicielowi lub pracownikowi szkoły Pożyczoną rzecz oddajemy Stosujemy zasadę jeden mówi inni słuchają Rozmawiamy ze sobą nie krzyczymy Pomagamy sobie wzajemnie w różnych sytuacjach Unikamy konfliktów, agresywnych zachowań, przemocy, znęcania się Otaczamy opieką młodszych i słabszych Pogadanki w klasie Spotkania z policjantem i strażnikiem miejskim Projekcja filmów Gry i zabawy integracyjne Wybory do samorządu klasowego, pełnienie innych funkcji w klasie Pomoc kolegom w nauce, wspólne przygotowywanie imprez klasowych Organizowanie wycieczek, biwaków i innych wyjazdów 11. Odpowiedzialność Uczenie podejmowania odpowiedzialnych decyzji. Wskazywanie na konsekwencje swojego postępowania Systematycznie przygotowujemy się do zajęć Zadania domowe odrabiamy samodzielnie Rozmowy, pogadanki Diagnozowanie uczniów Zajęcia psychoedukacyjne 13
Ponosimy konsekwencje niewłaściwego postępowania 12. Patriotyzm Wyrabianie szacunku dla tradycji szkolnych, regionalnych i państwowych. Rozwijanie zainteresowania kulturowymi wartościami regionu. Wpajanie szacunku dla symboli narodowych 13. Rodzina Podkreślanie wartości rodziny, pogłębianie wartości rodzinnych Wyrabianie postaw otwartości i gotowości do poświęceń. Wspieranie, edukowanie i ukierunkowywanie rodziców w działaniach wychowawczych. 14. Rozwój społeczny. Tworzenie wspólnoty szkolnej Rozwijanie samorządności uczniowskiej Prawa i obowiązki ucznia Budzenie więzi wewnątrz szkolnej Rozwijanie poczucia przynależności do Małej ojczyzny Tworzenie i pielęgnowanie tradycji szkoły Rozwijanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, poszanowanie dla innych kultur i tradycji Znamy swój region, jego historię i kulturę Aktywnie uczestniczymy w świetach zgodnie z kalendarzem szkolnym Na uroczystości przychodzimy odświętnie ubrani Z szacunkiem wypowiadamy się o swojej rodzinie Szanujemy pracę rodziców, pomagamy im w prostych czynnościach domowych Współuczestniczymy aktywnie w życiu rodziny Szanujemy tradycje rodzinne Organizujemy spotkania dla rodziców ze specjalistami Wspieramy rodziców w działaniach wychowawczych Dbamy o poprawną komunikację z rodzicami Tworzymy wspólnotę szkolną Znamy normy dobrego zachowania i według nich postępujemy Wypełniamy obowiązki ucznia Uczestnictwo w uroczystościach religijnych, obrzędowych Lekcje o tematyce historycznopatriotycznej Wycieczki, konkursy Festyn rodzinny Organizowanie uroczystości z okazji Dnia Mamy, Dnia Babci Wigilie klasowe Spotkanie rodziców ze strażnikiem miejskim: Bezpieczny Internet Spotkanie z psychologiem Jak komunikować się z dzieckiem Warsztaty dla nauczycieli: Sztuka komunikacji Poznanie i upowszechnienie praw i obowiązków ucznia zawartych w Statucie Szkoły Poznanie i przestrzeganie regulaminu szkoły oraz zasad WSO Udział i zaangażowanie 14
w zajęciach pozalekcyjnych Organizowanie dyskotek szkolnych Udział w konkursach i imprezach organizowanych przez SU Organizowanie uroczystości szkolnych Uczestnictwo w akcjach podejmowanych przez samorząd 15
ROZDZIAŁ VI EFEKTY ODDZIALYWAŃ WYCHOWAWCZYCH 1. Uczeń jest odpowiedzialny za słowa i czyny. 2. Szanuje dorosłych, młodszych, rówieśników. 3. Dostrzega różnice między ludźmi i akceptuje je. 4. Szanuje pracę własną i innych. 5. Stosuje zwroty grzecznościowe. 6. Dba o swoje zdrowie i środowisko naturalne 7. Potrafi pracować w zespole. 8. Nie ma nałogów. 9. Dba o rzeczy własne i innych. 10. Zna podstawowe normy społeczne. 11. Ma poczucie przynależności do klasy jako ważnego jej ogniwa. 12. Umie dokonywać odpowiedzialnych wyborów. 13. Pielęgnuje tradycje regionu, szkoły, kraju. Jest otwarty na europejskie wartości kultury. 14. Zna wartości rodziny i swoje w niej miejsce. 15. Współtworzy grupę społeczną ROZDZIAŁ VII MODEL ABSOLWENTA SZKOŁY Absolwent naszej szkoły jest: Samodzielny- daje sobie radę w domu i w szkole. Pozytywnie patrzy na otaczający go świat, siebie i innych ludzi. Twórczy, stara się rozwiązywać napotykane problemy. Ma zainteresowania, którym poświęca swój czas i stara się je rozwijać. Uczciwy- mówi prawdę, szanuje cudzą własność, dotrzymuje słowa. Odpowiedzialny- gotów ponosić konsekwencje swoich czynów, zwraca się o pomoc do osób z najbliższego otoczenia. Działając poczuwa się do odpowiedzialności za efekty pracy, postępuje zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny. Ciekawy świata- zdobywa wiedzę i umiejętności, dostrzega złożoność świata. Jest aktywny umysłowo. Tolerancyjny- rozumie różnice między ludźmi, w każdym stara się znaleźć coś dobrego i zrozumieć go. Szanuje godność innych- jest grzeczny w stosunku do innych, nie stosuje przemocy, nie wyśmiewa się ze słabszych. Szanuje prawo- przestrzega statutu i regulaminów szkoły, przestrzega prawo i zasady ustalone przez organa w mieście i w kraju. 16
Obowiązkowy i punktualny- dotrzymuje terminów, szanuje czas swój i innych. ROZDZIAŁ VIII EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Poprawki w Programie Wychowawczym będą dokonywane według potrzeb. W ewaluacji uwzględnimy opinie uczniów, rodziców, nauczycieli, nadzoru. Stosujemy następujące sposoby ewaluacji: - ankiety przeprowadzone wśród uczniów, nauczycieli i rodziców - badanie opinii na spotkaniach z rodzicami, na zebraniach samorządu uczniowskiego - wypowiedzi nauczycieli na posiedzeniach rad pedagogicznych 17