KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Socjologia Sociology Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator Dr hab. Piotr Stawiński, prof. UP Zespół dydaktyczny Opis kursu (cele kształcenia) Celem zajęć jest dostarczenie słuchaczom podstawowej wiedzy o socjologii jako dyscyplinie naukowej. O jej historii, miejscu wśród innych nauk społecznych i humanistycznych, założeniach metodologicznych, nurtach badawczych. O przedmiocie jej zainteresowań człowieku jako istocie społecznej, ujmowanym w szerszym kontekście kulturowym, i poddawanym analizie przy zastosowaniu socjologicznego instrumentarium Warunki wstępne Wiedza Podstawowa wiadomości dotyczące dziejów ludzkości (historii i historii kultury) i mechanizmów życia społecznego. Umiejętności Umiejętność krytycznej lektury tekstów naukowych z zakresu nauk humanistycznych. Kursy 1
Efekty kształcenia Wiedza W 1- Zna miejsce socjologii religii wśród nauk humanistycznych i społecznych, rozumie jej specyfikę przedmiotową i metodologiczną. W 2 - Ma pogłębioną wiedzę na temat znaczenia zjawiska kultury i możliwych sposobów jego rozumienia, zna przeszłe i obecne stanowiska badawcze w tym zakresie, rozumie stosowaną przez nie terminologię i związek z ogólniejszą refleksją filozoficzną na temat człowieka i społeczeństwa. W 3 Rozumie genezę i znaczenie zróżnicowania społecznego, jest świadom konsekwencji i wyzwań, jakie stawia to przed współczesnymi społeczeństwami świata. W 4 Posiada wiedzę o mechanizmach rozwoju społecznego, stratyfikacji społecznej i roli, jaką odgrywa wiedza naukowa w tych procesach. Wie, jakie znaczenie ma wiedza naukowa w procesach społecznych i w jaki sposób ja propagować i upowszechniać. D-W01; D-W02; D-W02; D-W03; D-W01 D-W02; D-W01 D-W04; D-W05 Umiejętności U01 - Samodzielnie rozpoznaje i analizuje zależności między procesami społecznymi i kulturowymi. Wykrywa i krytycznie analizuje kulturowo uwarunkowane stereotypy, uprzedzenia, schematy myślenia i wartościowania. U02 - Jest świadom znaczenia i charakteru problemów związanych z kwestiami społecznymi we współczesnym świecie (konflikty międzykulturowe i międzyreligijne, nierówność ekonomiczna itp.) potrafi zainteresować nimi innych, inspirować i skłaniać do refleksji. U03 - Posiada umiejętność samodzielnej, krytycznej interpretacji tekstów z zakresu socjologii, jest w stanie określić adekwatność stawianych tez i ocenić poziom argumentacji. Włada aparatem pojęciowym i zna zasady metodologii umożliwiające mu opracowanie w sposób poprawny tekstu z omawianej problematyki. D-U01; D-U02; D-U10 D-U03; D-U04; D-U05; D-U10; D-U11 D-U04; D-U05; D-U07; D-U11 2
Kompetencje społeczne K01 - Cechuje go wynikająca z wiedzy o zróżnicowaniu społecznym świata otwartość na odmienne postawy w zakresie norm i obyczajów; gotowość do dialogu przy równoczesnym wysokim stopniu samoświadomości aksjologicznej i poczuciu tożsamości kulturowej. K02 - Odczuwa potrzebę ustawicznego pogłębiania swojej wiedzy i umiejętności, dąży do rozwoju osobistego i zawodowego. Propaguje podobną postawę w otoczeniu, inicjuje przedsięwzięcia służące refleksji i zachowaniu dziedzictwa kulturowego. K03 - Odznacza się profesjonalizmem w działaniu, odpowiedzialnością za siebie i współpracowników i podopiecznych, kreuje wzorce rzetelnej współpracy i wysokiego poziomu moralnego. D-K01; D-K02 D-K03; D-K04; D-K01 D-K04; D-K03 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 30 Opis metod prowadzenia zajęć Zajęcia mają postać wykładu w tradycyjnej formie przekazu ustnego, wzbogaconego odpowiednim materiałem ilustracyjnym w postaci filmów dokumentalnych z zakresu socjologii, antropologii, etnologii. Dopuszczona jest także w odpowiednim zakresie dyskusja na poruszane tematy. 3
Formy sprawdzania efektów kształcenia E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne D_W01 D_W02 D_W03 D_W04 D_U01 D_U02 D_U03 D_K01 D_K02 D_K03 Kryteria oceny Egzamin podsumowujący całość przedmiotu Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) 1. Przedmiot socjologii, wybrane teorie i funkcje aplikacyjne wiedzy socjologicznej ( 2 godz.) 2. Badania społeczne w praktyce, metody badawcze i interpretacja wyników badań ( 2 godz.) 3. Jednostka i społeczeństwo (2 godz.) 4. Kontrola społeczna. Formy i przyczyny dewiacji. Anomia ( 2 godz.) 5. Kultura i jej rola w życiu społecznym (2 godz.) 6. Interakcje, stosunki i zależności społeczne. Więź społeczna (2 godz.) 7. Grupy społeczne i zbiorowości ( 2 godz.) 8. Grupa etniczna, naród, mniejszość narodowa, państwo narodowe (2 godz.) 9. Struktura społeczna i stratyfikacja społeczna ( 2 godz.) 10. Konflikty społeczne teorie konfliktu, typy konfliktów, przyczyny i przebieg (2 godz.) 11.Ruchy społeczne jako formy działań zbiorowych (2 godz.) 12. Zmiany społeczne - uwarunkowania, mechanizmy, kierunek zmian (2 godz.) 13. Procesy społeczne analiza wybranych przykładów(2 godz.) 14.Instytucje i organizacje w społeczeństwie (2 godz.) 15. Znaczenie ładu społecznego i polityki w życiu społecznym (2 godz.) 4
Wykaz literatury podstawowej A. Giddens, Socjologia, tł. A. Szulżycka, Warszawa 2004 N. Goodman, Wstęp do socjologii, tł. zb., Poznań 1997 P. Berger, Zaproszenie do socjologii, tłum. J. Stawiński, Warszawa 1995 C.W. Mills, Wyobraźnia socjologiczna, tłu. M. Bucholc, Warszawa 2007 Wykaz literatury uzupełniającej Socjologia religii. Antologia tekstów, red. W. Piwowarski, Kraków 2007 W. Griswold, Socjologia kultury Kultury i społeczeństwa w zmieniającym się świecie, tłum. P. Tomanek, Warszawa 2013 P.L. Berger, Th. Luckmann, Społeczne tworzenie rzeczywistości. Traktat z socjologii wiedzy, tłum. J. Niżnik, Warszawa 2010 Antropologia kultury. Zagadnienia. Wybór tekstów, pr. zb., Warszawa 2005 J. Mucha, Stosunki etniczne we współczesnej myśli socjologicznej, Warszawa 2006 Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Wykład 30 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 5 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 25 Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) Przygotowanie do egzaminu 20 Ogółem bilans czasu pracy 80 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 3 5