Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie Jan Zamoyski PROGRAM WYCHOWAWCZY Zespołu Szkolno-Gimnazjalnego w Krzeczowicach na lata szkolne 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018
SPIS TREŚCI PODSTAWA PRAWNA...3 WSTĘP...4 I. CELE WYCHOWAWCZE...5 II. GŁÓWNE ZADANIA SZKOŁY W PROCESIE WYCHOWANIA..7 III. POWINNOŚCI NAUCZYCIELI, SPOSOBY I METODY PRACY W ZAKRESIE WYCHOWANIA............10 IV. SYLWETKA WYCHOWAWCY ORAZ ABSOLWENTA.......12 V. OBSZARY DZIAŁAŃ SZKOŁY (STRATEGIE WYCHOWAWCZE)...14 VI. EWALUACJA...24 SŁOWO KOŃCOWE..25 2
PODSTAWA PRAWNA Program opracowany w oparciu o: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty z późniejszymi zmianami. 2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani (Dz. U. z 2012 r. poz. 124 oraz z 2015 r. poz. 28) 3. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 4. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z dnia 15 stycznia 2009 r.). 5. Rozporządzenie MEN z 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. 7. Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. 8. Konwencję Praw Dziecka z 20.11. 1989r. 9. Program Profilaktyki ZSG w Krzeczowicach. 10. Statut ZSG w Krzeczowicach. 11. Plan pracy pedagoga szkolnego. 3
WSTĘP Program wychowawczy Zespołu Szkolno- Gimnazjalnego w Krzeczowicach, został opracowany po wcześniejszym rozpoznaniu potrzeb i oczekiwań społeczności szkolnej. Priorytetowym zadaniem nauczycieli i wychowawców jest tworzenie odpowiednich warunków do wszechstronnego rozwoju osobowego ucznia tak, aby obok zdobywania wiedzy oraz umiejętności miał możliwość kształtowania siebie jako człowieka świadomego, otwartego, kulturalnego, mogącego aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym. Na uwadze mamy jednak fakt, iż to rodzice posiadają największe, bo naturalne prawa wychowawcze w stosunku do swoich dzieci, wobec tego naszym zadaniem jest wspieranie tego procesu. 4
ROZDZIAŁ I CELE WYCHOWAWCZE Głównym celem wychowawczym Zespołu Szkolno- Gimnazjalnego w Krzeczowicach jest stworzenie wszystkim wychowankom jednakowych warunków do wszechstronnego rozwoju osobowego, społecznego, estetycznego i moralnego, a także przygotowanie uczniów do życia w dynamicznie rozwijającym się świecie w tym rozwijanie twórczych i aktywnych postaw. Ogólne cele wychowania: kształtowanie poczucia własnej wartości i rozbudzanie wiary w możliwość osiągnięcia sukcesu, kształtowanie życzliwości i tolerancji w grupach rówieśniczych, kształtowanie właściwych wartości moralnych, społecznie pożądanych postaw i zachowań, rozwijanie samodzielności i chęci samodoskonalenia, wdrażanie uczniów do aktywnego uczestnictwa- na miarę swoich możliwości w życiu i pracy rodziny, klasy, szkoły, najbliższego środowiska, z uwzględnieniem uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, wdrażanie uczniów do odpowiedzialności za siebie, za swoje postępowanie i wyniki w nauce, kształtowanie zachowań prozdrowotnych wychowanków, podejmowanie działań mających na celu przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, nowych substancji psychoaktywnych przez uczniów, podniesienie poziomu świadomości ekologicznej uczniów, wpływanie na dociekliwość poznawczą ucznia ukierunkowaną na dobro, prawdę i piękno, zacieśnienie współpracy z rodzicami, redukcja i eliminacja zachowań agresywnych, poznanie najbliższego regionu i jego specyfiki, kształtowanie więzi z krajem ojczystym i świadomości obywatelskiej, wdrażanie do procesu integracji w ramach działań edukacyjno- wychowawczych uczniów, nauczycieli i rodziców. 5
Cele szczegółowe: przygotowanie ucznia do umiejętnego współdziałania w grupie, dążenie do polepszenia relacji interpersonalnych, rozwijanie społecznie pożądanych postaw i zachowań, przeciwdziałanie agresji wśród uczniów, rozwijanie społecznie pożądanych postaw i zachowań wobec osób niepełnosprawnych, rozwijanie aktywności własnej uczniów, kształtowanie zdolności samodzielnego podejmowania decyzji życiowych, dbanie o kulturę wypowiadania się i przeciwdziałanie wulgaryzacji języka, rozwijanie wewnętrznej niezależności i integralności, rozwijanie umiejętności komunikowania się, poszukiwania i interpretowania informacji, przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym, wzmacnianie poczucia własnej wartości, poszanowania wolności i niezależności innych osób, rozwijanie samodzielności w planowaniu własnych działań, przeciwdziałanie nudzie. 6
ROZDZIAŁ II GŁÓWNE ZADANIA SZKOŁY W ZAKRESIE WYCHOWANIA 1. Działalność wychowawcza w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: fizycznej - ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych; psychicznej - ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności; społecznej - ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz ćwiczeniu umiejętności wypełniania ról społecznych; aksjologicznej - ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia. 2. Działalność wychowawcza obejmuje w szczególności: kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, a także nauczycieli i rodziców, współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów i wychowanków w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia, wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną, doskonalenie umiejętności nauczycieli w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów, wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli oraz rodziców lub opiekunów; rozwijanie i wspieranie działalności wolontarystycznej. 7
ETAP EDUKACJI klasy I-III szkoły podstawowej ZADANIA wspomaganie rozwoju psychofizycznego dziecka, w tym dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych z uwzględnieniem jego możliwości i potrzeb, zapewnienie warunków do optymalnego rozwoju dziecka, nauka aktywnego uczestnictwa w grupie rówieśniczej, w życiu rodziny i dalszego środowiska z zachowaniem własnego bezpieczeństwa i innych, dbanie o poprawne używanie języka i doskonalenie skutecznego porozumiewania się z innymi ludźmi, rozwijanie poczucia więzi uczuciowej z grupą rówieśniczą, rodziną, środowiskiem lokalnym, ojczyzną, rozbudzanie motywacji do działań prozdrowotnych poprzez rozpoznawanie czynników mających wpływ na zdrowie, dobre samopoczucie i prawidłowy rozwój człowieka. klasy IV-VI szkoły podstawowej wspomaganie rozwoju psychofizycznego uczniów, w tym uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych z uwzględnieniem ich możliwości i potrzeb, rozwijanie umiejętności zespołowego życia- bycie uczniem, bycie kolegą, rozwijanie umiejętności planowania pracy własnej i w zespole, rozwijanie umiejętności skutecznego porozumiewania się z innymi ludźmi. Akceptowanie ludzi mimo różnic (np. kulturowych, zdrowotnych, wyznaniowych...), kształtowanie obywatela Europejczyka, człowieka ogólnie wykształconego, przygotowanego do życia we współczesnym świecie. 8
ETAP EDUKACJI ZADANIA klasy I-III gimnazjum wspomaganie rozwoju psychofizycznego uczniów, w tym uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych z uwzględnieniem ich możliwości i potrzeb, rozwijanie umiejętności zespołowego życia i działaniabycie uczniem, bycie kolegą, budzenie szacunku wobec drugiego człowieka. Tolerancja i akceptacja drugiego człowieka mimo różnic (np. kulturowych, zdrowotnych, wyznaniowych...), kształtowanie świadomości, że język polski jest dobrem narodowej kultury, przeciwdziałanie jego wulgaryzacji, rozbudzanie wewnętrznej potrzeby uczenia się, doskonalenia się, odkrywania świata, badania relacji między różnym i zjawiskami i dziedzinami działalności człowieka, uczenie samodzielności, brania odpowiedzialności za siebie i innych, wspieranie w osiąganiu własnych celów życiowych poprzez rzetelną pracę, przygotowanie uczniów do podjęcia trafnej decyzji zawodowej i szkolnej, kształtowanie obywatela Europejczyka, człowieka ogólnie wykształconego, przygotowanego do życia we współczesnym świecie: - świadomego kontynuatora dziedzictwa kulturowego, - członka społeczności lokalnej, - obywatela kraju ojczystego. 9
ROZDZIAŁ III POWINNOŚCI NAUCZYCIELI, SPOSOBY I METODY PRACY W ZAKRESIE WYCHOWANIA 3.1 ZADANIA NAUCZYCIELI Rola nauczyciela polega nie tylko na przekazywaniu wiedzy, ale również wzorca osobowego, zaszczepienie umiejętności i chęci do samodzielnej pracy nad sobą oraz stałego dążenia do doskonałości moralnej, nauczenie, jak żyć w świecie pełnym sprzeczności, Nauczyciele w swej pracy wychowawczej zmierzają do tego, by uczniowie: znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego: intelektualnego, psychicznego, społecznego, zdrowotnego, estetycznego, moralnego, duchowego, rozbudzali wrażliwość na potrzeby osób niepełnosprawnych, rozwijali w sobie dociekliwość poznawczą ukierunkowaną na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna, stawali się coraz bardziej samodzielni, odpowiedzialni za siebie i innych, dążyli do osiągnięcia celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świece poprzez rzetelną pracę, uczyli się szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego, dążyli do poprawnego wypowiadania się i nie używali wulgaryzmów, przygotowywali się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej, w państwie, rozpoznawali wartości moralne, dokonywali wyborów i hierarchizacji wartości, kształtowali w sobie postawę dialogu, umiejętność słuchania, współdziałanie z innymi. By zadania wychowawcze mogły być w pełni realizowane muszą być spełnione następujące warunki: podmiotowe podejście do ucznia, pełnienie przez każdego nauczyciela roli nieformalnego wychowawcy, prawidłowy przebieg procesu komunikowania na lekcji wzorzec współpracujący - oparty na obustronnej komunikacji, wszechstronne oddziaływanie na ucznia i troska o jego harmonijny rozwój. 10
3.2 SPOSOBY REALIZACJI TREŚCI PROGRAMU Realizacja programu odbywać się będzie w ramach: zajęć zintegrowanych w kl. I- III prowadzonych przez nauczycieli wychowawców, zajęć edukacyjnych w kl. IV- VI prowadzonych przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów oraz wychowawców, zajęć edukacyjnych w kl. I- III gimnazjum prowadzonych przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów oraz wychowawców, godzin wychowawczych, zajęć pozalekcyjnych prowadzonych przez szkołę, zajęć warsztatowych i ćwiczeń grupowych prowadzonych przez wychowawców, pedagoga szkolnego, ścisłej współpracy z rodzicami. 3.3 GŁÓWNE METODY PRACY W programie wychowawczym przyjęto zasadę uczenia się poprzez doświadczenie. Zadaniem prowadzących jest więc stwarzanie sytuacji, w których wszyscy członkowie grupy aktywnie uczestniczą w ćwiczeniach, dzielą się swymi odczuciami i doświadczeniami, stosują je w interakcjach z innymi oraz zdobywają wiedzę teoretyczną. Pożądane są metody wielostronnego kształcenia i stymulacji aktywności komunikacyjnej uczniów, a przede wszystkim: metody aktywne, np. burza mózgów", metoda projektów itp., metody eksponujące: a) impresyjne- polegające na wywołaniu u uczniów określonych zachowań i zmian w postawach moralnych, przeżywanie głębokich emocji; b) ekspresyjne - stwarzanie sytuacji, w których uczeń nie tylko przeżywa, ale i tworzy, np. drama, odgrywanie ról, inscenizacje, opisy czynów ludzkich itp., metody praktyczne - gry i zabawy integracyjne, trening interpersonalny itp., metody symulacyjne- gry dydaktyczne, metody podające- pogadanki rozmowy kierowane, opowiadania, opisy, dyskusje. Konieczne jest zaangażowanie się w działania wychowawcze wszystkich nauczycieli, rodziców i środowiska lokalnego. 11
ROZDZIAŁ IV SYLWETKA WYCHOWAWCY ORAZ ABSOLWENTA 4.1 WYCHOWAWCA ZESPOŁU SZKOLNO- GIMNAZJALNEGO W KRZECZOWICACH Osiągnięcie zamierzonych celów wychowawczych wymaga określonej postawy nauczyciela wychowawcy. Oto jego najważniejsze cechy: lubi dzieci, ma przyjazny stosunek do świata często się uśmiecha, nie krzyczy, posiada wiedzę w zakresie niepełnosprawności, potrzeb i możliwości osób z zaburzeniami i deficytami w rozwoju, jest cierpliwy i życzliwy, umie wysłuchać i w każdej sytuacji pomoże rozwiązać problem, jest uprzejmy i kulturalny, szanuje godność dziecka, jest twórczy i pomysłowy, kieruje i mobilizuje uczniów do rozwoju ich zdolności i zainteresowań. jest uczciwy i postępuje zgodnie z powszechnymi normami moralnymi. jest obowiązkowy i odpowiedzialny, cieszy się autorytetem wśród uczniów, indywidualnie traktuje ich potrzeby, posiada zdolności organizacyjne, proponuje i organizuje zajęcia pozalekcyjne (dyskoteki, uroczystości klasowe, itd.), jest kompetentny, posiada wiedzę psychologiczną i pedagogiczną która pomaga mu w dobrych kontaktach z uczniem, jest ambitny, ma gruntowne wykształcenie, ale ciągle pogłębia swoją wiedzę metodyczną i merytoryczną. 12
4.2 MODEL ABSOLWENTA ZESPOŁU SZKOLNO- GIMNAZJALNEGO W KRZECZOWICACH Na podstawie analizy postawionych zadań i ich form realizacji oraz doświadczeń pedagogicznych ustalamy, że uczeń kończący nasza szkołę doskonałe funkcjonuje w swoim naturalnym otoczeniu: w domu i szkole, jest pogodny, pozytywnie patrzy na świat. Jest aktywny. Lubi ruch i chętnie uprawia sport. Podejmuje próby ekspresji artystycznej: śpiewa, gra, recytuje, maluje. Aktywnie działa na rzecz środowiska przyrodniczego i społecznego. Jest ciekawy świata. Stara się poszerzać swoją wiedzę, odkrywa i rozwija swoje zainteresowania. Interesuje się otaczającym go światem, łączą go więzy emocjonalne z małą ojczyzną- regionem, w którym żyje. Potrafi świadomie korzystać z dóbr techniki. Jest otwarty. Chętnie i skutecznie nawiązuje kontakty. Łatwo nawiązuje współpracę z innymi, potrafi pracować w grupie, planuje swoje działania i dąży do realizacji swoich celów. Jest prawy. Rozróżnia dobre i złe uczynki. W swoim zachowaniu wykazuje dobre intencje i kieruje się szacunkiem wobec drugiego człowieka. Stara się być odpowiedzialny za innych, jest wrażliwy na cierpienie, ból i krzywdę. Rozumie potrzeby i potrafi współżyć z ludźmi niepełnosprawnymi i nieść pomoc ludziom starszym. Szanuje i podziwia świat zwierząt, roślin i przyrody nieożywionej. Jest rozważny. Dba o zdrowie. Zna zagrożenia występujące w jego środowisku. Postępuje zgodnie z zasadami higieny. Jest odpowiedzialny. Stara się przewidzieć skutki swoich działań i gotów jest ponosić konsekwencje swoich czynów. Cieszy się z sukcesów. Akceptuje porażki, ale jeśli jest w stanie - wytrwale szuka własnych rozwiązań. Dba o kulturę języka polskiego. Nie używa wulgaryzmów. Właściwie rozumie demokrację i tolerancję. Zna, szanuje, respektuje historię, kulturę i tradycję narodową. 13
ROZDZIAŁ V OBSZARY DZIAŁAŃ SZKOŁY (STRATEGIE WYCHOWAWCZE) OBSZAR DZIAŁANIA 1. Rola i zadania wychowawców klasowych Integrowanie zespołu klasowego poprzez organizowanie różnego rodzaju spotkań i uroczystości uzgodnionych z uczniami i rodzicami. Organizowanie form pomocy koleżeńskiej mającej na celu rozwój ucznia. Kształtowanie zasad etycznych i moralnych. Wprowadzenie właściwych stosunków interpersonalnych uczeń - nauczyciel (jestem Twoim Przyjacielem, a nie wrogiem). Wprowadzenie pozytywnych metod wychowawczych - udzielanie pochwał, wyróżnień. Dbanie o kulturę języka uczniów (zwalczanie wulgaryzmów). Wdrażanie pojęć takich jak: koleżeństwo, przyjaźń, tolerancja. Poznanie środowiska, w którym dziecko się wychowuje (odwiedziny konsultacyjne). Poznanie stanu zdrowia dziecka (stały kontakt z higienistką szkolną). Rozwiązywanie konfliktów w zespole klasowym w sposób, który będzie najbardziej odpowiedni. Współdziałanie z nauczycielami uczącymi w danej klasie. Organizowanie klasowych zebrań z rodzicami. Uczenie trudnej sztuki dyskusji. Wprowadzenie do tematyki swego przedmiotu elementów programu wychowawczego szkoły. Opracowanie w oparciu o Szkolny Program Wychowawczy" klasowego planu wychowawczego (w porozumieniu z rodzicami i uczniami). Przygotowanie tematyki godzin do dyspozycji wychowawcy klasy w ramach cykli wychowawczych. Prowadzenie prawidłowo i systematycznie dokumentacji klasowej. Stałe doskonalenie merytoryczne, pedagogiczne, psychologiczne i etyczne. 14
OBSZAR DZIAŁANIA 2. Współpraca wychowawcza z rodzicami Szkoła Organizowanie spotkań dyrektora szkoły i nauczycieli z rodzicami ( 3-4 spotkania w ciągu roku). Przedstawienie rodzicom Szkolnego Programu Wychowania. Zapoznanie rodziców z kryteriami oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w szkole podstawowej, spełniania obowiązku szkolnego i jego realizacji. Zaznajomienie rodziców z aktualnymi zmianami w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania uczniów (zgodnie z rozporządzeniem MEN). Poinformowanie rodziców o sposobach ich powiadamiania w razie nieobecności nauczyciela, wypadku z udziałem ich dziecka.... Zapoznanie rodziców z treścią programów nauczania i metodami ich realizacji. Zapoznanie rodziców z działalnością Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej i jej zadaniami. Zachęcanie rodziców do czynnego wdrażania nowych postanowień MEN: spotkania, dyskusje, wyrażanie własnych opinii, zgłaszanie postulatów dotyczących pracy szkoły (ankiety). Przeprowadzanie pedagogizacji rodziców na zasadzie dyskusji. Zapraszanie na rozmowy indywidualne rodziców, których dziecko wykazuje trudności edukacyjne lub sprawia kłopoty wychowawcze. Przygotowywanie programów art. dla mieszkańców. 15
Zapraszanie rodziców na szczególnie ważne dla szkoły uroczystości. Gromadzenie przez wychowawców informacji o dzieciach pochodzących z rodzin wielodzietnych, niewydolnych wychowawczo, celem szukania najkorzystniejszego rozwiązania problemów. Organizowanie wystaw prac uczniowskich i ukazanie rodzicom możliwości tkwiących w ich dzieciach. Rodzice Współdziałanie z wychowawcami klas. Aktywne uczestnictwo w tworzeniu planów wychowawczych. Reprezentowanie przez klasowe Rady Rodziców opinii wszystkich rodziców w Radzie Rodziców. Uczestnictwo w ankietach i sondażach. Pomoc w organizacji imprez klasowych i szkolnych. Wspieranie działań innowacyjnych szkoły poprzez własną pracę. 16
OBSZAR 3. Działalność Samorządu Uczniowskiego DZIAŁANIA Najszerszą płaszczyzną samorządowej odpowiedzialności dzieci i młodzieży w szkołach jest obecnie Samorząd Uczniowski. Członkami samorządu są wszyscy uczniowie, którzy wybierają spośród siebie zarząd samorządu. Podstawą działalności Samorządu Uczniowskiego są regulaminy szkolne zgodne ze statutem i zadaniami dydaktyczno - wychowawczymi szkoły, opracowane przez uczniów, nauczycieli i rodziców. Szkolna działalność samorządowa musi odpowiadać na potrzeby i zainteresowania uczniów oraz podejmować obowiązki i zadania wynikające z potrzeb ogólnoszkolnych. Samorząd Uczniowski: opiniuje i wnosi swoje uwagi do systemu wychowania szkoły, współpracuje z innymi organizacjami działającymi w szkole (PCK, UKS), organizuje imprezy rozrywkowe i kulturalne (zgodnie z kalendarzem), w demokratycznych wyborach dokonuje wyboru opiekuna samorządu (nauczyciela), bierze udział w opracowaniu statutu szkoły, układa wraz z opiekunem harmonogram swojej pracy, spotyka się z dyrekcją szkoły w celu przedstawienia problemów - spotkania kończą się decyzjami wiążącymi obie strony, opracowuje i redaguje gazetkę aktualności, uczy uczniów aktywności, samodzielności, samorządności, przedstawia wnioski i opinie w sprawach życia szkoły, reprezentuje interesy ogółu społeczności uczniowskiej. 17
OBSZAR DZIAŁANIA 4a. Edukacja prozdrowotna Utrzymywanie ścisłego kontaktu ze szkolną służbą zdrowia. Utrzymywanie ścisłego kontaktu z Poradnią Psychologiczno -Pedagogiczną i stacją sanitarną. Udzielanie koniecznych informacji o stanie zdrowia ucznia Radzie Pedagogicznej. Zapoznawanie z podstawowymi znakami drogowymi i rozwiązaniami sytuacyjnymi. Kształtowanie umiejętności poruszania się po drogach publicznych. Rozbudzanie zainteresowań dziecka własnym zdrowiem i rozwojem. Ułatwianie nabywania podstawowych umiejętności dbania o higienę. Ukazanie konieczności spożywania regularnych oraz urozmaiconych posiłków jako warunku prawidłowego rozwoju fizycznego. Uświadamianie znaczenia prawidłowej organizacji pracy i czasu wolnego uczniów (przy szczególnym zwróceniu uwagi na zagrożenia wynikające z korzystania z Internetu oraz gier komputerowych). Ukazywanie zagrożeń cywilizacyjnych (dopalacze, nikotynizm, alkoholizm, narkomania, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne). Ukazywanie znaczenia zabaw ruchowych i rekreacji dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Organizowanie ćwiczeń śródlekcyjnych. Przekazywanie wiadomości o sposobach właściwego zachowania się w przypadku zetknięcia się z przedmiotami niebezpiecznymi (niewypały, materiały łatwopalne). Przeprowadzenie quizów tematycznych i konkursów związanych z nałogami zagrażającymi zdrowiu na obu etapach edukacyjnych. Organizowanie konkursów międzyklasowych, wystaw plastycznych związanych tematycznie ze zdrowiem człowieka. Zdobywanie karty rowerowej przez uczniów. 18
OBSZAR 4b. Wychowanie patriotyczne i obywatelskie DZIAŁANIA Zapoznawanie z symbolami narodowymi, państwowymi, szkolnymi i religijnymi oraz uczenie szacunku do nich. Sprawowanie opieki nad miejscami pamięci narodowej. Przygotowywanie akademii poświęconych świętom narodowym i państwowym. Organizowanie wspólnych wyjść na seanse filmowe o tematyce historyczno - patriotycznej. Organizowanie wycieczek w celu poznania zabytków Małej Ojczyzny, naszego kraju. Uświadamianie uczniom, że przestrzeganie przez nich regulaminu szkolnego jest wstępem do ważnych wartości oraz norm społecznych i moralnych w życiu dorosłym. Stwarzanie uczniom warunków do indywidualnego i grupowego działania na rzecz innych. Uczenie dostrzegania potrzeb i praw własnych oraz potrzeb i praw innych osób. 4c. Edukacja ekologiczna Ukazywanie miejsc w najbliższym otoczeniu zagrożonych degradacją. Uświadamianie uczniom form destrukcyjnej działalności człowieka. Dokonywanie wraz z uczniami krytycznej analizy relacji pomiędzy działalnością człowieka a stanem środowiska. Przekazywanie dzieciom wiadomości, w jaki sposób mają podejmować działania proekologiczne w najbliższym otoczeniu. Uczenie, w jaki sposób zachowywać się w kontaktach z przyrodą. Organizowanie wycieczek do obszarów chronionych prawnie, w celu ukazania praw rządzących przyrodą. Organizowanie wystaw, wykonywanie gazetek o treści ekologicznej. Organizowanie imprez z okazji Dni Ziemi. Branie czynnego udziału w Ogólnoświatowym Dniu Sprzątania Świata. Powyższe zadania programowe są realizowane na poszczególnych przedmiotach i godzinach wychowawczych. 19
OBSZAR DZIAŁANIA 4d. Edukacja regionalna Organizowanie wycieczek umożliwiających poznanie historii i elementów środowiska najbliższej miejscowości i regionu. Organizowanie uroczystości i imprez związanych ze środowiskiem lokalnym. Spotkania z ludźmi znającymi tradycję. Tworzenie drzewa genealogicznego. Kultywowanie tradycji, obyczajów rodzinnych na tle kultury regionu. Poznawanie szkoły i jej patrona. Analizowanie zapisów w kronice dotyczących historii miejscowości. Prezentacja stała pod hasłami: Nasza miejscowość dawniej a dziś. Dbanie o Miejsce Pamięci Narodowej w naszej miejscowości. Spotkania z miejscowym zespołem Krzeczowiczanki. Organizowanie wspólnie z tym zespołem spotkań. 4e. Wychowanie do życia w rodzinie Integrowanie wychowawczych działań szkoły i rodziny. Wzmacnianie prawidłowych relacji dziecka z rodziną opartych na miłości. Przygotowywanie uczniów do okresu dojrzewania i pozytywnego przyjęcia jego przejawów fizycznych i psychicznych. Kształtowanie pozytywnego stosunku do płciowości. Prowadzenie dyskusji na temat koleżeństwa, przyjaźni i zakochania. Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego. Współpraca z rodzicami w przygotowywaniu uczniów do okresu dojrzewania. 20
OBSZAR DZIAŁANIA 5. Kultywowanie zwyczajów i obyczajów szkolnych Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego Udział w akcji Sprzątanie Świata" Święto Patrona Szkoły Pasowanie uczniów klasy I Dzień Papieski Święto Komisji Edukacji Narodowej Święto Odzyskania Niepodległości przez Polskę Zabawa andrzejkowa Wigilia szkolna Zabawa choinkowa Walentynki Powitanie wiosny Święto Ziemi Święta Wielkanocne Kwiecień Miesiącem Kultury Zdrowotnej Święto Konstytucji 3 Maja Dzień Matki Dzień Dziecka i Sportu Pożegnanie klasy III gimnazjum Zakończenie roku szkolnego 21
OBSZAR DZIAŁANIA 6. Współpraca wychowawcza z samorządami lokalnymi Zasady współpracy wychowawczej z samorządami lokalnymi będą się rozwijać na płaszczyźnie różnorodnych spotkań, prelekcji, imprez, działań młodzieży z przedstawicielami samorządu poświęcone aktywnym problemom środowiska. Ich celem będzie: Włączenie się w przygotowanie Dnia Kańczugi. Współpraca z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w zorganizowaniu pomocy materialnej i rzeczowej rodzinom znajdującej się w trudnej sytuacji, objęcie dożywianiem dzieci z rodzin o niskich dochodach. Organizacja konkursu o tematyce przeciwpożarowej. Przygotowanie z przedstawicielami policji egzaminu na kartę rowerową. Uwrażliwianie młodzieży na bezpieczeństwo na drogach - wycieczki rowerowe. Organizacja kilku spotkań w ramach wychowania zdrowotnego. Światowy Dzień Bez Papierosa. Współpraca w zakresie utrzymania czystości i porządku np. udział w akcji Sprzątanie Świata. 22
OBSZAR DZIAŁANIA 7. Środki wychowawcze stosowane w szkole Pozytywne-wyróżnienia: pochwała wobec klasy dokonana przez nauczyciela lub wychowawcę klasy, pochwała wychowawcy lub dyrektora szkoły wobec uczniów szkoły, świadectwo z wyróżnieniem, jeżeli uczeń uzyska średnią stopni z wszystkich przedmiotów obowiązkowych, co najmniej 4,75 i co najmniej bardzo dobrą ocenę z zachowania, wręczenie listu gratulacyjnego, dyplom uznania od dyrektora szkoły dla rodziców. Negatywne: upomnienie wychowawcy klasy, pozbawienie pełnionych funkcji w klasie, upomnienie lub nagana dyrektora szkoły, pozbawienie pełnionych funkcji na terenie szkoły, zawieszenie prawa do reprezentowania szkoły na zewnątrz, obniżenie oceny z zachowania. 23
ROZDZIAŁ VI EWALUACJA Program będzie podlegał ewaluacji po 3 latach realizacji lub w razie zaistnienia uzasadnionej potrzeby. Czynność tę wykona powołany zespół nauczycieli. Ewaluacja będzie polegała np. na porównaniu szkolnego programu wychowawczego z jego realizacją w klasach i szkole. Ewaluatorzy uczynią to w oparciu o następujące dokumenty np.: semestralne sprawozdania nauczycieli z realizacji działań wychowawczych zrealizowanych w danym roku szkolnym, sprawozdania pedagoga, zespołu wychowawczego, zapisy w dziennikach, ankiety, wywiady oraz sprawozdania. Na każdym poziomie ( I - III, IV - VI, gimnazjum.) będą badane dwie klasy na przykład 2 trzecie, 1 piąta, 1 szósta itd.... Na koniec zespoły ustalą wyniki badań, zapiszą je w formie informacji czyli jakie zagadnienia szkolnego programu wychowawczego zostały zrealizowane w całości, które częściowo, a których nie udało się zrealizować i dlaczego. Następnie należy przygotować jedno zbiorowe sprawozdanie wraz z wnioskami. Sprawozdanie to zostanie przeczytane na radzie pedagogicznej i przekazane zespołowi wychowawczemu. 24
SŁOWO KOŃCOWE Szkolny Program Wychowawczy powstał przy czynnym zaangażowaniu Rady Pedagogicznej, Samorządu Uczniowskiego i Rady Rodziców. Pragniemy, aby ten Program pozostał Kontraktem społecznym wszystkich zaangażowanych w problematykę wychowawczą, którym nie jest obojętny los i przyszłość uczniów, aby dostarczył przejrzystych jasnych informacji na temat treści, zasad, wzajemnych relacji wychowawczych i metod postępowania. Przewodniczący Rady Rodziców Dyrektor Szkoły 25